Tài liệu Nghiên cứu mạng xã hội ứng dụng xây dựng một mạng xã hội tại việt nam

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HỒ CHÍ MINH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU MẠNG XÃ HỘI ỨNG DỤNG XÂY DỰNG MỘT MẠNG XÃ HỘI TẠI VIỆT NAM GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: Ncs - Nguyễn Quang Châu NHÓM SINH VIÊN THỰC HIỆN Vy Tiến Đạt MSSV : 0870167 Trần Minh Mạnh MSSV : 0870312 Nguyễn Anh Hùng MSSV : 0870136 Trang 0 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu MỤC LỤC Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ.....................................................................................5 1.1. Tính thực tiễn của đề tài:.......................................................................5 1.2. Đối tượng nghiên cứu của đề tài...........................................................5 1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài.............................................................5 1.4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài..............................................................6 Phần II TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU.........................................7 2.1. Lịch sử phát triển của mạng xã hội.......................................................7 2.2. Cấu thành..............................................................................................7 2.3. Mục tiêu................................................................................................7 2.4. Tình hình phát triển của mạng xã hội trên thế giới...............................8 2.5. Các thể loại mạng xã hội phổ biến........................................................8 2.6. Mạng xã hội với các bạn trẻ lứa tuổi teen (13 – 19).............................9 2.7. Chọn mạng xã hội nào?.......................................................................12 2.8. Mạng xã hội ảo là mục tiêu của tin tặc................................................13 2.9. Đằng sau thành công của một mạng xã hội.........................................16 Phần III ỨNG DỤNG VÀ TÍNH NĂNG CỦA MẠNG XÃ HỘI.................20 3.1.Giới thiệu các tính năng và ứng dụng của một số mạng xã hội phổ biến ....................................................................................................................20 3.1.1 Ứng dụng mới của Friendster, mạng xã hội lớn nhất châu Á – Thái Bình Dương............................................................................................20 3.1.2. Bebo.com:.....................................................................................22 3.1.3 DeviantArt.com:............................................................................22 3.1.4 Facebook.com:...............................................................................22 3.1.5. GaiaOnline.com:...........................................................................23 Trang 1 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu 3.2 Mạng xã hội và xu hướng tuyển dụng..................................................23 3.3 Lợi nhuận từ các website mạng xã hội.................................................24 Phần IV – MẠNG XÃ HÔÔI TẠI VIÊÔT NAM...............................................30 4.1. Giới thiê Ôu mạng xã hô Ôi tại Viê Ôt Nam..................................................30 4.2. Các website mạng xã hô Ôi thuần Viê Ôt thành công................................30 a. zooz.vn................................................................................................30 b. Clip.vn................................................................................................31 c. Zidean Art:..........................................................................................32 d. Yobanbe.com.......................................................................................33 e. Cyworld.vn..........................................................................................33 f. Cyvee.vn..............................................................................................33 4.3. Mạng xã hô Ôi Viê Ôt Nam – “Mô Ôt cánh cửa mở từ nhiều cánh cửa đóng” ....................................................................................................................34 Phần V – HIÊÔN THỰC ĐỀ TÀI VỚI WEBSITE CLIP24H.NET................36 5.1. Các bước xây dựng mô tÔ website chia sẻ Clip.....................................36 5.1.1. Chuẩn bị FLV player.....................................................................36 5.1.2. Chuyển file sang định dạng FLV (convert)...................................36 5.1.3. Lưu trữ và băng thông..................................................................36 5.1.4. Thiết kế site và viết code..............................................................37 5.2. Sử dụng mã nguồn mở MediaShare để xây dựng website www.clip24h.net........................................................................................37 5.2.1 Ưu điểm.........................................................................................37 5.2.2. Nhược điểm..................................................................................38 5.3. Các thành phần chính của website clip24h.net...................................38 5.4. Hướng phát triển cho clip24h.net........................................................44 Trang 2 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu Trang 3 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Phần ĐẶT VẤN ĐỀ GVHD: Nguyễn Quang Châu I: 1.1. Tính thực tiễn của đề tài: Cùng với quá trình toàn cầu hóa và sự phát triển của công nghệ thông tin, mạng internet trên thế giới và Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ. Sự tham gia của các cá nhân trên mạng ngày càng tích cực; và nhu cầu chia sẻ thông tin, kết nối bạn bè là nhu cầu thiết yếu thúc đẩy sự ra đời và phát triển của các mạng xã hội. Hiện nay, tình hình phát triển của các mạng xã hội cũng rất khả quan. Số lượng người truy cập và đăng ký thành viên ở các mạng xã hội này ngày càng tăng. Điển hình như một số website mạng xã hội: clip.vn, yume.vn, yobanbe.com.vn, vnweblogs.com… Tuy nhiên, dù đã có rất nhiều các trang mạng xã hội như thế nhưng nhu cầu của người dùng vẫn rất cao và tính phân loại càng cần thiết. Nếu như yobanbe là nơi tạo blog cho những bạn trẻ và vnweblogs là nơi dành cho giới văn nghệ sĩ thì việc tạo một mạng xã hội cho phép chia sẻ clip nhằm chia sẻ nhu cầu và tạo nhiều lựa chọn cho người dùng Việt Nam khi muốn chia sẻ clip của riêng mình là hoàn toàn có thể phát triển được. Với đặc điểm là một trang mã nguồn mở có công nghệ convert mới của Php motion, các quá trình đăng ký, upload clip rất dễ dàng và khả năng tùy chỉnh cao. Chúng em đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu mạng xã hội, ứng dụng xây dựng một mạng xã hội ở Việt Nam”. 1.2. Đối tượng nghiên cứu của đề tài Đề tài tập trung nghiên cứu về mạng xã hội và tình hình phát triển mạng xã hội tại Việt Nam. Phát triển một mạng xã hội chia sẻ clip đến với người dùng internet. 1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài  Mục tiêu chung: Tìm hiểu về mạng xã hội và tình hình phát triển của mạng xã hội tại Việt Nam  Mục tiêu cụ thể: Trang 4 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu o Xây dựng một mạng xã hội chia sẻ clip với giao diện tiếng Việt thân thiện, dễ sử dụng. o Ứng dụng những phát triển mới của công nghệ nhằm tạo một website chia sẻ clip có tốc độ upload và xem với tốc độ cao. o Đưa ra nhiều lựa chọn cho người dùng trong mạng xã hội. Đưa ứng dụng đề tài vào thực tiễn. o Hiện thực website trực tiếp trên internet thay vì chỉ làm demo trên localhost. 1.4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài Phạm vi không gian: xây dựng website với tên miền www.clip24h.net. Máy chủ thuê tại Canada sử dụng hệ điều hành Linux có hỗ trợ FFMpeg Phạm vi thời gian: Thuê lần một từ năm 2009 đến năm 2010 Thời gian thực hiện đề tài: Từ 2/2/2009 đến 14/4/2009 Trang 5 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Phần TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU GVHD: Nguyễn Quang Châu II 2.1. Lịch sử phát triển của mạng xã hội Mạng xã hội xuất hiện lần đầu tiên năm 1995 với sự ra đời của trang Classmate với mục đích kết nối bạn học, tiếp theo là sự xuất hiện của SixDegrees vào năm 1997 với mục đích giao lưu kết bạn dựa theo sở thích. Năm 2002, Friendster trở thành một trào lưu mới tại Hoa Kỳ với hàng triệu thành viên ghi danh, tuy nhiên sự phát triển quá nhanh này cũng là con dao hai lưỡi: server của Friendster thường bị quá tải mỗi ngày, gây bất bình cho rất nhiều thành viên. Năm 2004, MySpace ra đời với các tính năng như phim ảnh (embedded video) và nhanh chóng thu hút hàng chục ngàn thành viên mới mỗi ngày, các thành viên cũ của Friendster cũng lũ lượt chuyển qua MySpace và trong vòng một năm, MySpace trở thành mạng xã hội đầu tiên có nhiều lượt xem hơn cả Google và được tập đoàn News Corporation mua lại với giá 580 triệu USD. Năm 2006, sự ra đời của Facebook đánh dấu bước ngoặt mới cho hệ thống mạng xã hội trực tuyến với nền tảng lập trình "Facebook Platform" cho phép thành viên tạo ra những công cụ (apps) mới cho cá nhân mình cũng như các thành viên khác dùng. Facebook Platform nhanh chóng gặt hái được thành công vược bực, mang lại hàng trăm tính năng mới cho Facebook và đóng góp không nhỏ cho con số trung bình 19 phút mà các thành viên bỏ ra trên trang này mỗi ngày. 2.2. Cấu thành Nút (node): Là một thực thể trong mạng. Thực thể này có thể là một cá nhân, một doanh nghiệp hoặc một tổ chức bất kỳ nào đó Liên kết (tie): là mối quan hệ giữa các thực thể đó. Trong mạng có thể có nhiều kiểu liên kết. Ở dạng đơn giản nhất, mạng xã hội là một đơn đồ thị vô hướng các mối liên kết phù hợp giữa các nút. Ta có thể biểu diễn mạng liên kết này bằng một biểu đồ mà các nút được biểu diễn bởi các điểm còn các liên kết được biểu diễn bởi các đoạn thẳng. Trang 6 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu 2.3. Mục tiêu Tạo ra một hệ thống trên nền Internet cho phép người dùng giao lưu và chia sẻ thông tin một cách có hiệu quả, vượt ra ngoài những giới hạn về địa lý và thời gian. Xây dựng lên một mẫu định danh trực tuyến nhằm phục vụ những yêu cầu công cộng chung và những giá trị của cộng đồng. Nâng cao vai trò của mỗi công dân trong việc tạo lập quan hệ và tự tổ chức xoay quanh những mối quan tâm chung trong những cộng đồng thúc đẩy sự liên kết các tổ chức xã hội. 2.4. Tình hình phát triển của mạng xã hội trên thế giới MySpace: Phù hợp với mọi lứa tuổi, nhưng chủ yếu dành cho lứa tuổi teen, tuy nhiên một số ca sĩ cũng chọn nơi đây là nơi chia sẽ và lăng xê tên tuổi. Facebook: Phù hợp với mọi lứa tuổi, nhưng chủ yếu dành tầng lớp trí thức (bao gồm sinh viên, các học sinh trung học và các công dân lớn tuổi khác). Yahoo! 360: Phục vụ cho nhu cầu viết blog nhiều hơn là để giao lưu. Ngoài ra còn có: Flickr, Flixster, Fotolog, Friendster, Hi5, imeem, Orkut, PerfSpot, SS Free, Tagged.com, Windows Live Spaces.... Mạng xã hội là món ăn tinh thần với người dân trên toàn thế giới, đặc biệt với các thanh thiếu niên. Trước sự ảnh hưởng mạnh mẽ của mạng xã hội đối với các bạn trẻ, một nghiên cứu mang tên “Pew/Internet & American Life” đã ra đời, theo đó mối quan hệ giữa “teen” và mạng xã hội đã cho thấy những kết quả thú vị. Pew Internet & American Life là một dự án nghiên cứu về sự ảnh hưởng của mạng Internet đối với mọi mặt của cuộc sống người dân trên toàn thế giới như gia đình, giáo dục, sứ khỏe, chính trị…Nghiên cứu này được thực hiện bởi 4 nhà xã hội học người Mỹ là Amanda Lenhart, Mary Madden, Alexandra Rankin Macgill và Aaron Smith. 2.5. Các thể loại mạng xã hội phổ biến Ego centric. Là mạng xã hội lấy cá nhân làm trung tâm. Các hoạt động xã hội sẽ xoay quanh bản thân mình, vì thế người ta gọi loại này lfa Ego Trang 7 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu centric. Điển hình cho dạng này là MySpace, VietSpace và phần nào là Mash của Yahoo, Y360 cũng có một chút. Đặc điểm là trang chủ càng dễ tùy biến càng tốt, càng nhiều thứ để trưng bày càng tốt, nhiều người lập trình Widget giúp mình trưng bày càng tốt. Lựa chọn tốt là MySpace, Mash. Relationship centric. Mạng xã hội loại này lấy mối quan hệ giữa cá nhân người dùng và bạn bè làm trung tâm. Nó giúp chúng ta biết được bạn mình đang làm gì, nhóm bạn mình đang làm gì, cũng như giúp những người quan tâm tới ta biết ta đang làm gì. Điển hình cho dạng này là FaceBook, Twitter, Y360, Mash. Việt nam có một số mạng xã hội loại này đã ra mắt. Đặc điểm của mạng này là mối quan hệ càng thật, càng thắt chặt càng tốt, các tính năng phải hỗ trợ tối đa các nhu cầu này. Content centric. Đặc điểm chung của mạng loại này là nhằm trưng bày content do mình hoặc nhóm của mình tạo ra cho bạn bè và công chúng (Bài viết, ảnh, audio/video, v.v...). Opera (phổ biến ở VN) , LiveSpace (phổ biến ở châu Âu), Y360 (phần My Page). Loại này giúp dàn trang dễ dàng, có các tính năng cần thiết giúp chúng ta publish mọi loại nội dung, một chút kết nối bạn bè và giao tiếp. Có thể nói nó gần như phần My Page của Y360, nhưng linh hoạt hơn, tùy biến cao hơn. Ning, v.v... Loại này thiên về content nhóm, tạo điều kiện cho một nhóm cùng publish, chia sẻ contents. Ý tưởng có vẻ hay, nhưng thực tế các mạng này rất yếu ớt. YouTube, MetaCafe, Clipvn của Việt nam, flickers, ... Các nhóm này gọi là mạng xã hội có lẽ không chuẩn, có thể gọi chúng là hệ thống chia sẻ nội dung có tính năng mạng xã hội thì chuẩn hơn. Wordpress, Blogger, TypePad, Y360 blog, Opera Blog, Live Spaces Blog. Nhóm này gọi là mạng xã hội cũng được, nhưng còn gượng ép hơn nhóm trước. Xếp chúng vào loại blogging platform thì đúng hơn. Nhưng nhiều người Việt nam thực chất đang sử dụng blog mà cứ nghĩ là mình đang sử dụng mạng xã hội. Các mạng kết hợp. 3 dạng mạng trên chỉ là dạng cơ bản, còn rất nhiều loại mạng xã hội khác là sự pha trộn giữa các loại này, cũng như nhắm các mạng chuyên biệt cho từng mảng nội dung, công nghệ, .... Trang 8 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu 2.6. Mạng xã hội với các bạn trẻ lứa tuổi teen (13 – 19) Thực hiện nghiên cứu về mối quan hệ giữa thanh thiếu niên và mạng xã hội, các nhà nghiên cứu đã thực hiện điều tra xã hội học bằng phỏng vấn qua điện thoại với gần 1000 các bạn trẻ từ ngày 23/10 đến 19/11/2006. Thêm vào đó, các nhà nghiên cứu sử dụng và khai thác thông tin đã có sẵn từ những cuộc điều tra trước đây. Sai số của kết quả điều tra này theo các nhà nghiên cứu là (+/-) 3%. Kết quả nghiên cứu được công bố ngày 19/12/2007. 93% teen Mỹ sử dụng mạng Internet 2/3 trong số các teen thường xuyên sử dụng Internet đều đã từng tự tạo nội dung cho mọi người tiếp nhận và bàn luận. Tính đến tháng 10/2006, nước Mỹ có hơn 90% "teen" thường xuyên sử dụng mạng Internet. Con số này nhiều hơn hẳn với các con số trong năm 2004 (87%) và 2000 (73%). Không chỉ số lượng các bạn trẻ hay “online” tăng mà những hoạt động trên mạng cũng rất phong phú và đa dạng. Các bạn tuổi “teen” không chỉ đọc hay tra cứu thông tin mà còn tự mình là người cung cấp nội dung cho những người khác tham gia. Họ tham gia tích cực vào mạng xã hội, lập eb cá nhân, viết blog, đăng tải những bức hình hay các đoạn video… Có 5 hoạt động mà "teen" thường làm khi “online”. Đó là tạo blog; xây dựng và điều hành trang web cá nhân; tham gia các trang web của các tổ chức, nhà trường; chia sẻ ảnh và video trực tuyến và tổng hợp thông tin từ trên mạng. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, việc có rất nhiều bạn trẻ tham gia sáng tạo và chia sẻ thông tin là do tính cách của tầm tuổi này. Ở độ tuổi 13 đến 19, các bạn đều có suy nghĩ cần khẳng định mình. Các bạn trẻ khi tham gia cộng đồng mạng đều mong muốn và tự hào khi những thông tin mình chia sẻ được nhiều người quan tâm và bàn luận. Những hoạt động trên mạng mà “teen” hay tham gia: Trang 9 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu Thường xuyên chia sẻ các nội dung nghệ thuật như tranh ảnh, âm nhạc, câu chuyện hay video 39% tăng 33% so với năm 2004 Lập và điều hành trang web cá nhân hoặc blog 33% tăng 32% so với năm 2004 Duy trì trang web cá nhân sau khi lập ra nó 27% tăng 22% so với năm 2004 Tổng hợp thông tin trên mạng thành thông tin của chính mình 26% tăng 19% so với năm 2004 Các mạng xã hội không ngừng “quyến rũ” “teen” “Teen” luôn là đối tượng thu hút hàng đầu của các mạng xã hội. Các mạng xã hội đã lợi dung tính tương tác mạnh mẽ của mình nhằm tạo ra một kênh giao tiếp hoàn toàn mới cho các bạn trẻ. Việc bạn bè có thể đọc và bình luận (comment) với các nội dung mà mình cung cấp sẽ khiến các bạn trẻ thích thú hơn. Hình ảnh hiển thị (avatar), nơi thể hiện cá tình của từng người, các game tương tác trực tuyến… là những thứ luôn kéo chân các bạn tuổi teen, đưa họ vào một thế giới ảo, thế giới thứ hai. Thêm vào đó là những ứng dụng và công cụ của một số mạng xã hội như Facebook hay MySpace có thể giúp “teen” “nghịch ngợm” với trang web của mình. MySpace, mạng xã hội rất phổ biến với các bạn trẻ từ 13 đến 19 tuổi, cung cấp cả blog, nơi đăng tải ảnh, các câu chuyện, video, thậm chí cả những chi tiết rất đáng yêu và ngộ ngĩnh như hình nền (wallpaper) hay các biểu tượng (icon). Cuộc điều tra cho thấy những “teen” sống trong những gia đình có thu nhập dưới 50.000 đôla/năm thường rất thích công việc viết và đọc blog hơn là những teen sống trong gia đình có thu nhập cao. Trong số những bạn có hoàn cảnh không mấy dư giả được hỏi, có 35% trả lời rằng các bạn có blog riêng và rất chăm chút đến chúng. Trong khi đó chỉ có 24% các bạn trẻ sống ở gia đình giàu có trả lời như trên. Các số liệu thu được đã cho thấy các bạn trẻ sống trong gia đình chỉ có cha hoặc mẹ không sẽ yêu thích blog hơn những người ở cùng với cả cha lẫn mẹ. Trang 10 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu Những kết quả này đều là những hiện tượng tâm lý có thể giải thích. Đối với những teen có hoàn cảnh khó khăn, các bạn thường tìm đến một thế giới mới, một thế giới mà các bạn là những con người hoàn toàn khác. Tâm lý tuổi teen rất phức tạp vì thế cảm giác thua thiệt, thất vọng về tài chính luôn khiến các bạn muốn lẩn trốn và mơ ước đến một cuộc sống sung túc hơn. Tương tự như vậy, những bạn trẻ khi phải đối mặt với sự tan vỡ trong gia đình, luôn phải chịu đựng nỗi cô đơn vì thiếu cha hoặc mẹ cũng sẽ tìm đến blog để giao tiếp với mọi người, để chia sẻ và được cảm thông. Nếu nói mạng và đời sống thực không có gì liên quan đến nhau là không đúng vì những hành vi trên mạng Internet sẽ phản ánh đúng hành vi của người đó trong đời thực. Trong những “teen” thường xuyên online, đã có 35% cho rằng họ tham gia nhiều hơn 3 hoạt động xã hội. 32% trả lời rằng họ có tham gia từ 1 đến 2 hoạt động xã hội. Chỉ có số ít cho rằng họ không tham gia hoạt động xã hội nào nhưng có chơi thể thao và tham gia các hoạt động giải trí khác như âm nhạc, hội họa…. Chất lượng blog càng cao và được nhiều người tham gia thì chủ nhân của nó là một người rất năng động ngoài đời thực. Thực tế cho thấy blogger nào nhiều vốn sống, nhiều kinh nghiệm và có kiến thức thì các sản phẩm họ viết ra sẽ tốt hơn những người có ít kinh nghiệm và kiến thức hơn. Đối với các bạn tuổi teen cũng vậy. Cuộc nghiên cứu cũng cho một số kết quả khác: Các bạn trẻ từ 16-19 tuổi yêu thích blog hơn là những bạn từ 13-15 tuổi. Các bạn gái thích blog và mạng xã hội hơn là các bạn nam (64% các bạn nữ có blog trong khi chỉ có 52% các bạn nam có blog). Tuy nhiên các bạn nữ là những người quản lý dữ liệu cá nhân “chặt” hơn các bạn nam. Rất nhiều các bạn nữ đặt chế độ giới hạn người truy cập blog, ảnh hay video cá nhân. Trang 11 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu Các mạng xã hội, video di động và "Google hoá" sẽ tiếp tục làm thay đổi mạng trong những năm tới đây. Các chuyên gia nghiên cứu của Công ty đầu tư Piper Jaffray đã quả quyết như vậy trong buổi khai mạc Hội nghị thượng đỉnh Internet toàn cầu. "Cuộc cách mạng Google" - hay còn được biết đến bằng cụm từ "Google hoá" - vẫn chưa kết thúc, Safa Rashtchy, giám đốc điều hành kiêm chuyên gia phân tích cao cấp của Piper Jaffray, nói. Google là động lực thúc đẩy sự thành lập của rất nhiều các công ty mới đồng thời cũng thay đổi cách thức thành lập của rất nhiều các công ty khác ngày nay. Hội nghị thượng định Internet toàn cầu đã khai mạc ngày hôm qua (12/06). Đây là năm thứ hai hội nghị này được tổ chức. Năm nay, hội nghị tập trung vào các vấn đề như giải trí và quảng cáo trực tuyến, thị trường quốc tế và hệ thống các mạng xã hội. Lấy ví dụ, các hệ thống mạng xã hội, Rashtchy nói, sẽ góp phần hình thành nên mạng Internet trong tương lai, cho dù vẫn còn một số hoài nghi về phương thức sản sinh ra lợi nhuận của các hệ thống mạng này. Các hệ thống mạng xã hội như MySpace.com hiện đang là một thách thức đối với các cổng thông tin điện tử truyền thống. MySpace đã qua mặt MSN và AOL nếu xét trên số lượng truy cập vào trang trong một tháng. Số lượng người truy cập vào trang web này cũng đã tương đương với 75% con số thống kê của Yahoo. James Lamberti, chuyên gia nghiên cứu của ComScore, cũng đã lấy làm ngạc nhiên trước sự phát triển nhanh chóng của MySpace. Tính riêng trong tháng 3, trang web này đã thu hút tới hơn 59 triệu lượt người vào truy cập. "Google cũng chưa từng có được một tốc độ phát triển đến như vậy". Các cơ hội phát triển trong thị trường là thích hợp đối với những cộng đồng mạng xã hội nhắm mục tiêu đến những người trẻ tuổi hoặc trung niên. 2.7. Chọn mạng xã hội nào? Yahoo 360. Không thể không nhắc tới Yahoo 360 vì nó là hệ thống thống trị thị trường mạng xã hội Việt nam, đặc biệt là thống trị trên cả 3 phương diện: Ego, Relationship và content. Tuy vậy trên thế giới Y360 lại gần như không có địa vị. Lý do đơn giản, trên internet khi anh cố là mọi thứ anh sẽ Trang 12 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu không là ai. Và trên từng phương diện Ego, Relationship hay content, Y360 lại rất yếu ớt, kém hẳn các platform kia. Tuy vậy, đặc điểm thị trường Việt nam là người dùng chưa khó tính, cộng với nỗi lo ngại về mất độc giả, mất friend nên Y360 vẫn còn vị trí. Tuy vậy, xu hướng người dùng chuyển sang Wordpress, Blogger, Opera, Mash và FaceBook bắt đầu nhận thấy rõ. Yahoo rời bỏ Y360 là điều không thể tránh khỏi, nhưng có thể yên tâm rằng Yahoo sẽ đảm bảo cho bạn quá trình chuyển đổi hoàn hảo, có trách nhiệm. Tốt nhất nếu có thể chờ được thì nên chờ tới lúc Y360 nói rõ họ dự định chuyển đi đâu, thế nào rồi hẵng đưa ra lựa chọn phù hợp, bây giờ cứ hoạt động bình thường. Wordpress. Đây là lựa chọn lý tưởng cho blogger chuyên nghiệp. Những ai đặt mối quan tâm hàng đầu vào nội dung viết cho độc giả diện rộng chứ không chỉ giới hạn cho gia đình, bạn bè. Tự tin rằng nội dung của mình sẽ được mọi người theo dõi mà không cần tới friendlist trên Y360. Cần một blogging platform tạo điều kiện cho việc viết, tương tác với độc giả, tương tác với blogger cùng mối quan tâm khác thông qua các tính năng tuyệt vời về: comment, tagging, trackback, blog roll, RSS, social media sharing, và hàng ngàn add-on khác phục vụ content blogging. Tự hosting hoặc host miễn phí trên wordpress Khả năng xây dựng nhóm blogger liên quan cùng viết 5xu cũng như một số người hay viết khác nên ngay lập tức vứt bỏ Y360 và chuyển sang hệ thống này. Opera, Live Space. Những ai quan tâm nhiều tới viết cho gia đình, bè bạn, nhật ký cá nhân, album ảnh - có thể cân nhắc việc chuyển sang Opera, LiveSpace. Hai nền tảng này linh hoạt và dễ cấu hình hơn Y360. Tuy vậy việc chuyển đổi chưa hẳn là cần thiết, vì giá trị nhận được sẽ không lớn bằng việc đánh mất các quan hệ xã hội đang có. Trừ trường hợp đa số friends của mình đã move sang Opera hoặc LiveSpace. Nguyên tắc chung. Trừ trường hợp blogger chuyên nghiệp, nguyên tắc căn bản của việc lựa chọn mạng xã hội là bạn ở đâu thì mình ở đấy. Cũng không nên ngần ngại việc duy trì song song cùng một lúc 2 hệ thống mạng xã hội, cuối cùng thì tất cả mọi người sẽ chạy về nơi phù hợp với mình nhất, vì thế Trang 13 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu cũng nên thử các loại mạng xã hội trước khi chọn một loại phù hợp nhất cho riêng mình. 2.8. Mạng xã hội ảo là mục tiêu của tin tặc Các dịch vụ web, bao gồm cả mạng xã hội như MySpace, Facebook..., sẽ trở thành đối tượng tấn công chính của các tin tặc nhằm tìm kiếm thông tin cá nhân của người sử dụng. Ngày nay, người sử dụng Internet đang đưa nhiều thông tin cá nhân lên mạng xã hội, các nhân viên văn phòng cũng đưa lên web những dữ liệu nhạy cảm. Đó là lý do khiến cho tin tặc sử dụng các công cụ tinh vi hơn để dò lấy thông tin sơ hở. Trong nhiều trường hợp, hacker đang thực hiện những vụ tấn công ở quy mô nhỏ để có thể che mắt và đi qua được các thiết bị radar phần mềm bảo mật truyền thống nhằm khai thác thông tin mà người sử dụng đã đưa lên các trang web của công ty hoặc của người tiêu dùng.B Bằng chứng là gần đây, tên và thông tin liên lạc của hàng ngàn người tiêu dùng ở Công ty Automatic Data Processing và Ngân hàng SunTrust Banks đã bị đánh cắp từ mạng Salesforce.com. Đây là trang web cung cấp phần mềm quản lý khách hàng trực tuyến của hai công ty trên. Vụ này xảy ra sau khi tin tặc đánh lừa một nhân viên của bộ phận bán hàng và để lộ mật khẩu. Bên cánh đó, tin tặc còn đã tấn công trang mạng xã hội MySpace của hãng News Corp, kể cả trang chủ của ca sỹ Alicia Keys. Đổi hướng tấn công Theo chuyên gia an toàn mạng, kiểu tấn công nhằm vào các trang web dịch vụ có thể sẽ đe dọa an toàn máy tính trong năm 2008. "Một trong những thách thức lớn nhất trong năm 2008 là vấn đề bạn sẽ kinh doanh trực tuyến thế nào khi bạn biết rằng luôn có kẻ đứng giữa phá hoại bạn?", Chris Trang 14 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu Rouland, Giám đốc Công nghệ của IBM, bộ phận an toàn hệ thống an ninh Internet nói. "Chính trình duyệt chứ không phải máy tính cá nhân sẽ là mục tiêu tấn công trong năm 2008," ông nói tiếp. IBM nhìn trước được vấn đề này và đã có kế hoạch dành 1,5 tỷ USD trong năm tới để xây dựng các bộ an toàn mạng nhằm xử lý các đe dọa trên, chứ không chỉ là những phần mềm đơn lẻ để giải quyết những rủi ro máy tính cụ thể nào đó. Việc ngăn chặn tấn công nhằm khai thác các địa chỉ liên lạc và kinh doanh mà người sử dụng lưu trực tuyến trên các trang xã hội và các dịch vụ mạng còn khó khăn hơn nhiều so với cách thức tấn công dưới dạng email truyền thống. Bằng cách tấn công vào một lượng nhỏ người sử dụng tại một thời điểm (hàng ngàn người), các vụ tấn công mới có thể không bị phát hiện. Tin tặc có thể còn sử dụng các phương pháp chuyên nghiệp để gây ra những thiệt hại tối đa mà không bị bắt. Trong đó, phải kể đến việc sử dụng các kỹ năng tấn công và cá trang web chợ đen để tuyển các lập trình viên và mua các công cụ viết phần mềm giả chuyên nghiệp. Scott Charney, phó chủ tịch về mảng máy tính của Microsoft, nói: Việc ngày càng có nhiều người sử dụng Internet và có nhiều thiết bị hỗ trợ lướt web bất cứ khi nào có thể sẽ là nguyên nhân dẫn đến những rắc rối. Tin tặc sẽ không nhắm tới hệ điều hành Windows của Microsoft và chương trình Office nhiều mà chỉ tập trung tấn công các dịch vụ trực tuyến. Tệ hơn nữa, các vụ tấn công virus truyền thống có thể phá hoại máy tính cá nhân hoặc gây ra vô số lệnh nhằm làm choáng ngợp các trang web đang ngày càng tăng lên với việc sử dụng các phần mềm giả nhằm tìm kiếm thông tin cá nhân như số thẻ ngân hàng hay thẻ tín dụng. Điện thoại di động chạy trên các hệ điều hành đi kèm với ứng dụng email lưu trữ nhiều dữ liệu cũng sẽ là mục tiêu tấn công. Bằng chứng cho thấy gần đây các nhà nghiên cứu an toàn mạng đã phát hiện ra rằng có rất nhiều cách để đột nhập vào ĐTDĐ iPhone. Virus ngày càng trở nên tinh vi hơn Tin tặc cũng đang phát tán những virus nhằm lôi kéo nhiều người sử dụng máy tính tham gia vào các mạng điều khiển từ xa lớn hơn với tên gọi là botnets. Qua đó, thư rác sẽ được phát tán để tấn công phần mềm cơ sở dữ Trang 15 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu liệu hoặc giữ các thông tin của người sử dụng. Virus Storm Worm đã ảnh hưởng tới hàng triệu máy tính trong năm nay. Ngay cả những thư chứa virus cũng ngày càng trở nên tinh vi hơn. Trước kia, những email có virus thường rất dễ nhận ra và do đó, người sử dụng cũng cảnh giác và ít bị mắc lừa vì những lời hướng dẫn trong đó. David Perry, giám đốc mảng giáo dục toàn cầu của Trend Micro nói: "Các virus này được viết rất cẩn thận nhưng không ai ở Mỹ kích chuột vào đó vì chúng có vẻ như là trò lừa lộ liễu. Nhưng giờ đây tin tặc thuê những người chuyên nghiệp để viết những email này để đánh lừa người dùng một cách êm du”. Cách phòng chống Dưới đây là những khuyến cáo để người dùng có thể bảo vệ máy tính của mình: Không đưa lên mạng MySpace hay Facebook và trong các tin nhắn giữa các thành viên của các trang web những thông tin cá nhân nhạy cảm và có giá trị. Không kích chuột vào các đường dẫn trong tin nhắn của mạng xã hội từ những người lạ. Không công ty đứng đắn nào lại yêu cầu bạn đưa mật khẩu, số tài khoản, hoặc bất cứ thông tin đăng nhập nào qua email hay tin nhắn. Sử dụng các chương trình diệt virus, antispyware, các chương trình firewall trên thị trường. Thông thường tất cả các tính năng này được đưa vào trong một gói phần mềm duy nhất. Nhiều nhà cung cấp dịch vụ Internet còn cung cấp miễn phí các phần mềm trên nếu bạn đăng ký thuê bao hàng tháng với họ. Nâng cấp trình duyệt với phiên bản mới nhất. Với Microsoft, đó là bản Internet Explorer 8. Firefox của Mozilla và Safari của Apple đang có phiên bản 2. Chú ý tới các tin nhắn của Windows hiện ra trên màn hình, nhất là với hệ điều hành Vista vì đó là những thông tin an toàn có ích cho bạn. Bật chức năng cập nhật tự động của Windows để nhận được thường xuyên cung cấp các công cụ an toàn mạng. Trang 16 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu 2.9. Đằng sau thành công của một mạng xã hội Khi Mạng Xã hội (MXH) hay còn gọi là MXH trực tuyến được xem như là một đại diện tiêu biểu cho Web 2.0 về mặt tiện ích và sức hấp dẫn người dùng, người ta cũng ghi nhận con số MXH trên toàn thế giới đã lên đến 200 và số mạng được xem là thành công chỉ đếm trên đầu ngón tay. Sau"Mạng Xã hội: Những điều trông thấy" (đăng trên Thế giới @ số 169), bài viết Đằng sau sự thành công của một Mạng Xã hội kỳ này sẽ giúp bạn hiểu thêm về những lý do tại sao một MXH thành công. Nhấn mạnh liên kết giữa người dùng Trước khi cơn sốt MySpace bùng phát năm 2005, thế giới từng được biết đến những website như Classmate.com (năm 1995), sau đó là Six Degrees.com, Ciao.com, Friendster(2002), BlackPlanet, Xanga.... Các website này nhanh chóng rơi vào bế tắc vì chỉ tập trung vào một mục đích nhất định như Classmate chỉ để tìm bạn học cũ, không tạo thành liên kết xã hội như Xanga, hoặc chỉ thuộc về các cộng đồng nhỏ như BlackPlanet ban đầu là website tạo nhóm, hỗ trợ tán gẫu trực tuyến dành cho người da màu. MySpace với mục tiêu nhấn mạnh tính liên kết giữa người dùng, phục vụ đa mục đích, đa tiện ích, mở rộng cho tất cả mọi người và có nhiều phiên bản địa phương hóa đã tạo nên một hiện tượng của MXH toàn cầu. Tiếp nối MySpace là Orkut và Facebook. Cả hai đều có chức năng quản lý quan hệ người dùng tốt, an toàn và tính mở rộng (API của Facebook) hơn hẳn MySpace. Nhưng MySpace hiện vẫn dẫn đầu với số người truy cập cao hơn cả Google. Tổng số người dùng theo thống kê của bách khoa toàn thư Wikipedia lần lượt là: Orkut (57 triệu), Hi5 (50 triệu), Facebook (34 triệu), cả ba gom lại cũng chỉ bằng 141 triệu so với 182 triệu của MySpace (en.wikipedia.org/wiki/List_of_social_networking_websites). Cộng hưởng từ thương hiệu quốc gia Trang 17 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu Mạng Xã hội tiếng Việt vn.cyworld.com Trước khi Cyworld sang Mỹ, Nhật, Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam (sắp đến là Đức), tên tuổi của MXH hàng đầu Hàn Quốc này đã được khuếch trương bằng tên tuổi thành công của Hàn Quốc trong lĩnh vực công nghệ cao và hiện tượng "làn sóng văn hóa Hàn" (phim Hàn, thời trang Hàn, mỹ phẩm Hàn...). Nhưng nếu nói rằng, nhấn mạnh vào liên kết giữa người dùng - một trong hai thành tố quan trọng nhất để hình thành MXH, sự cộng hưởng từ thương hiệu quốc gia được xem là một cơ hội hơn là lý do dẫn đến thành công. Vì về lâu dài hoặc xâm nhập vào một thị trường mà người sử dụng còn thiếu thông tin, hay không phù hợp thì yếu tố cộng hưởng khó có thể vận dụng. Theo đuổi khuynh hướng, không ngừng mở rộng MySpace là một MXH theo đuổi khuynh hướng điển hình. MySpace hiện nay không chỉ bao gồm blog và group, mà còn là một cửa hàng nhạc số, dịch vụ chia sẻ video và cả messenger (chương trình tán gẫu trực tuyến). Cyworld phiên bản Hàn Quốc đã hỗ trợ hầu hết các dịch vụ này. Nếu 10 năm trước có hiện tượng các web portal tích hợp all in one, đến lượt các MXH ngày nay tiếp bước mô hình all in one. Hãng Apple gần đây đã thay đổi cấu trúc website SpyMac.com thành một MXH. Sẽ không có gì ngạc nhiên nếu bạn nghe Apple tuyên bố sẽ tích hợp iTunes, iPhone và những sản phẩm có tiền tố i khác trong tương lai vào SpyMac.com. Tình cảm là vũ khí lợi hại Có thể nói rằng một trong những lý do để Yahoo! 360º phổ biến hơn tại Việt Nam là nhờ vào những hiện tượng như blog của chàng Joe người Canada sử dụng tiếng Việt tài tình, bài viết "F***ing Hà Lội" gây nhiều Trang 18 ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP GVHD: Nguyễn Quang Châu tranh cãi của blogger Bé Crys, blog của Trần Tuyên về sự dũng cảm, ý chí cao độ chống chọi lại căn bệnh ung thư hiểm nghèo, và rất nhiều những cuộc vận động từ thiện và các chương trình cộng đồng khác. Đây có thể xem là những cú "hích" quảng bá tích cực cho sản phẩm Yahoo! 360º tại Việt Nam. Bài học phân khúc thị trường MySpace hướng đến người dùng trọng tâm là học sinh - sinh viên yêu thích sự tự do. Vì vậy, giao diện, chức năng đăng ký thành viên... rất đơn giản. Các chức năng không quá phức tạp, khả năng can thiệp cao dẫn đến việc kích thích sự sáng tạo của người dùng. Do vậy, khi nhắc đến MySpace thì không thể không nhắc đến tính chất 3 dễ: Dễ tùy biến, dễ đăng ký, dễ kết nối. Hãy mở một minihome và hãy cho biết ấn tượng đầu tiên của bạn? Đa phần câu trả lời là "dễ thương, vui nhộn, ngồ ngộ". Tôi cho rằng khách hàng trọng tâm của Cyworld là thế hệ trẻ từ 18 - 29 tuổi, trong đó có một phần không nhỏ là giới nữ. Do đó, chức năng thiết kế hompy của Cyworld chỉ đơn giản như việc mua item và dùng. Các item được thiết kế hết sức bắt mắt nhằm phục vụ cho nhu cầu thể hiện "cái tôi" thông qua thế giới vui nhộn như một bộ phim hoạt hình, tách biệt khỏi những căng thẳng của cuộc sống hằng ngày. Trong khi đó, các MXH như Nexopia, Facebook, Bebo hay Hi5 chọn cách không cạnh tranh trực diện với MySpace mà lại hướng về những phân khúc thị trường mà MySpace chưa vươn đến hoặc những tính năng mà MySpace bỏ qua hoặc không nhấn mạnh. Nexopia đặt trọng tâm là người dùng Canada. Yahoo! 360o hướng về người dùng Yahoo! hiện tại. BlackPlanet hướng đến cộng đồng da màu. Xanga phổ biến ở Đông Nam Á. Facebook và Orkut nhấn mạnh tính riêng tư, an toàn và tính mở rộng cho thành viên cùng các hãng thứ ba. Yahoo! 360o rất thông dụng tại Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam) nhờ vào số lượng thành viên đông đảo và mục tiêu hướng đến việc trở thành một dịch vụ giá trị gia tăng cho người dùng hiện tại của Yahoo!. Yahoo! 360º là một ví dụ. Thực chất, đây chỉ là một dịch vụ bổ sung vào tập hợp các dịch vụ sẵn có, và mở rộng thêm không gian quảng cáo trực tuyến của Yahoo!. Yahoo! 360o được dùng để thay thế cho My Yahoo! và Yahoo! Profiles. Dịch vụ này mang lại cho người dùng tính năng của một MXH thông thường có tích hợp messenger, ngoài ra còn là nơi tập trung những nguồn thông tin mà người dùng Yahoo! muốn chia sẻ (Flickr, Yahoo! Answer, Reviews, Groups...). Do đó, nhắc đến Yahoo! 360o phải nhắc đến sự thành công về mặt tiện lợi cho người dùng Yahoo!. Trang 19