Tài liệu Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp về giáo dục học sinh cá biệt

Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HUẾẾ KHOA TIN HỌC  Sinh viên: Nguyêễn Duy Cường – Lớp: Tin 2A SỔ TAY NGHIỆP VỤ SƯ PHẠM Nguyễễn Duy Cường Huếế, 10/2016 Trang 1 Mục lục: I: §Æt vÊn ®Ò...........................................................................................................................................1 I.1: Lêi më ®Çu:.......................................................................................................................................1 I.2. Thùc tr¹ng vÊn ®Ò:.............................................................................................................................1 II: Nội dung, giải quyết vấn đề.............................................................................................................3 II.1: Gi¶i ph¸p:.........................................................................................................................................3 II.2: BiÖn ph¸p thùc hiÖn:.........................................................................................................................4 III: kÕt luËn..............................................................................................................................................9 III.1: KÕt qu¶:..........................................................................................................................................9 III.2: Ý kiÕn ®Ò xuÊt:................................................................................................................................9 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh MỘT SỐỐ KINH NGHIỆM TRONG CỐNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP VỀỀ GIÁO DỤC HỌC SINH CÁ BIỆT I: §Æt vÊn ®Ò I.1: Lêi më ®Çu: “TrÎ em h«m nay ThÕ giíi ngµy mai…” TrÎ em lµ c«ng d©n t¬ng lai cña ®Êt níc, do ®ã trÎ em ph¶i ®îc gi¸o dôc tèt ®Ó sau nµy trë thµnh c«ng d©n tèt. Nh chóc th B¸c Hå ®· kh¼ng ®Þnh : “Båi dìng thÕ hÖ trÎ cho c¸ch m¹ng ®êi sau lµ mét viÖc lµm rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt.”Vµ ®ã còng lµ träng tr¸ch mµ §¶ng vµ nhµ n íc giao cho ngµnh gi¸o dôc níc ta. Lµ mét gi¸o viªn ®ang trùc tiÕp ®øng líp vµ lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm cïng víi viÖc kh«ng ngõng trau dåi nghiÖp vô ®Ó ®em ®Õn cho c¸c em nh÷ng tri thøc quý b¸u, t«i lu«n tr¨n trë vµ suy nghÜ: lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh nãi chung vµ häc sinh c¸ biÖt nãi riªng nh»m gãp phÇn gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt míi lµ mét con ngêi míi XHCN. V× vËy, trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y t«i ®i s©u nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy. I.2. Thùc tr¹ng vÊn ®Ò: 1. Thùc tr¹ng: Cã ý kiÕn cho r»ng : häc sinh chËm tiÕn lµ do hiÖn tîng bÈm sinh di truyÒn. L¹i cã ý kiÕn cho r»ng: häc sinh chËm tiÕn lµ do t¸c ®éng tiªu cùc cña m«i trêng vµ hoµn c¶nh sèng dÉn ®Õn sù ph¸t triÓn kh«ng ®Çy ®ñ vÒ mÆt trÝ tuÖ, t×nh c¶m, h×nh thµnh nh÷ng thãi quen kh«ng lµnh m¹nh, cö chØ hµnh vi kh«ng phï hîp ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau…. So víi häc sinh tiÓu häc, ë bËc THCS m«i trêng sèng vµ ho¹t ®éng cña c¸c em cã sù thay ®æi. TÊt c¶ sù thay ®æi ®ã lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng lµm cho ho¹t ®éng nhËn thøc vµ nh©n c¸ch cña häc sinh THCS cã sù thay ®æi vÒ chÊt so víi c¸c løa tuæi tríc. §©y lµ løa tuæi mµ diÔn biÕn t©m lý hÕt søc phøc t¹p vµ ®Çy m©u thuÉn. Do ®ã n¾m v÷ng ®èi tîng nµy sÏ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn th¾ng lîi cña nhµ gi¸o dôc. Trong qu¸ tr×nh lµm c«ng t¸c gi¸o dôc chóng ta ®· tõng buån phiÒn biÕt bao khi gÆp ph¶i nh÷ng häc sinh chËm tiÕn. BiÓu hiÖn cña nh÷ng häc sinh nµy rÊt ®a d¹ng, cã thÓ xÕp vµo mÊy nhãm hµnh vi sau: ë trong trêng: thiÕu ý thøc tæ chøc kü luËt nh ch©y lêi trong häc tËp, lao ®éng vµ sinh ho¹t tËp thÓ. Häc bµi, lµm bµi kh«ng ®Çy ®ñ. Trèn giê häc, giê sinh ho¹t. Quay cãp khi thi , kiÓm tra. ¡n mÆc lè l¨ng kh«ng tu©n thñ quy ®Þnh chung cña trêng. ThiÕu lÔ phÐp, lõa dèi, xóc ph¹m thÇy c« gi¸o, thËm chÝ cã em Nguyễễn Duy Cường Trang 1 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh cßn chöi rña, nÐm ®¸ g©y th¬ng tÝch cho thÇy c« gi¸o …, ph¸ ph¸ch tµi s¶n cña trêng, cña b¹n; G©y gç ®¸nh nhau víi b¹n bÌ trong líp trong trêng, do¹ n¹t c¸n bé líp, c¸n bé cê ®á, nãi tôc, chöi thÒ …. ë ngoµi trêng: thiÕu lÔ phÐp víi cha mÑ, ngêi lín, nãi dèi gia ®×nh, xóc ph¹m phô trÎ em, mÊt trËt tù ë ®êng phè, th«n xãm…; La cµ ë hµng qu¸n ¨n uèng bª tha, c¾m ®å ®Ó ¨n tiªu , ®¸nh b¹c;Ng«ng nghªnh, tham gia vµo c¸c vô mÊt trËt tù, tËp hîp nhau thµnh b¨ng nhãm ®Ó ®¸nh nhau; Mét sè häc sinh c¸ biÖt cã biÓu hiÖn gÇn gièng hµnh vi trÎ lang thang, ph¹m ph¸p nh trém c¾p, ®¸nh nhau g©y th¬ng tÝch, trÊn lét. T×nh tr¹ng häc sinh yÕu kÐm vÒ mÆt ®¹o ®øc ®· lµm cho cha mÑ thÇy c«….hÕt søc lo ©u tr¨n trë. NhiÒu gi¸o viªn chñ nhiÖm kh¼ng ®Þnh xo¸ bá ®îc t×nh tr¹ng yÕu kÐm trong líp lµ c¬ së ®Ó thµnh c«ng ®èi víi mäi c«ng t¸c kh¸c. Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh kh«ng ph¶i ngµy mét ngµy hai mµ lµ c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi phøc t¹p, ph¶i vËn dông nhiÒu h×nh thøc vµ biÖn ph¸p kh¸ch nhau. 2. KÕt qu¶ - hiÖu qu¶ cña thùc tr¹ng: ChuyÖn d¹y ®¹o ®øc cho con trÎ ®· ®îc nhiÒu ngêi bµn ®Õn bëi lÏ ®¹o ®øc lµ nÒn t¶ng t¹o nªn nh©n c¸ch tèt ®Ñp cña mçi con ngêi vµ rÊt nªn ®îc coi träng. Tríc c¶nh x· héi phøc t¹p nh hiÖn nay, trÎ em tiÕp xóc víi rÊt nhiÒu hiÖn tîng ¶nh hëng xÊu ®Õn nh©n c¸ch. Tuy nhiªn, dêng nh chóng ta cha quan t©m ®óng møc ®Õn vÊn ®Ò d¹y ®¹o ®øc cho con trÎ. Cha «ng ta ®· cã c©u: “ Tiªn häc lÔ hËu häc v¨n”, ®µnh r»ng lµ thÕ nhng hiÖn nay vÊn ®Ò häc sinh vi ph¹m ®¹o ®øc l¹i rÊt phæ biÕn trong c¸c nhµ trêng. Xin kÓ ra ®©y mét sè trêng hîp cho thÊy nh÷ng biÓu hiÖn häc sinh vi ph¹m ®¹o ®øc. §· kh«ng Ýt häc sinhv× cã nhiÒu ®iÓm kÐm nªn kh«ng d¸m ®a sæ liªn l¹c cho cha mÑ biÕt, råi mîn ngêi kh¸c phª, ký vµo sæ liªn l¹c ®Ó nép l¹i cho nhµ trêng. Cã häc sinh kh«ng muèn cho cha mÑ dù häp phô huynh nªn kh«ng ®a giÊy mêi cña nhµ trêng khi cã nh÷ng cuéc häp cÇn thiÕt. Cã häc sinh lÊy tiÒn häc phÝ, tiÒn häc thªm ®i ®¸nh ®iÖn tö vµ tiªu pha bõa b·i. VÒ phÝa gia ®×nh , còng cã nh÷ng cha mÑ thÊy con ngµy nµo còng ®i häc, ®Õn cuèi n¨m kÕt qu¶ häc tËp cña con bÞ xÕp lo¹i yÕu th× míi biÕt lµ mÊy th¸ng trêi con thêng bá giê ®Ó ®i ch¬i ®iÖn tö. Cã kh«ng Ýt nh÷ng cha mÑ m¶i mª víi c«ng chuyÖn lµm ¨n “ tr¨m sù nhê thÇy c« ”. Còng cã nh÷ng gia ®×nh qu¸ nu«ng chiÒu con, khi biÕt con h th× ®· qu¸ muén, l¹i ®ç lçi cho nhµ trêng, thËm chÝ ®èi xö th« b¹o víi thÇy c« gi¸o . VÒ phÝa nhµ trêng, còng cã nh÷ng gi¸o viªn chñ nhiÖm kh«ng n¾m ch¾c t×nh h×nh häc sinh, ®èi xö kh«ng c«ng b»ng víi häc sinh, nhËn xÐt, phª häc b¹ chung chung thËm chÝ tr¸i ng îc, Ýt quan t©m liªn l¹c víi gia ®×nh häc sinh. Cã thÓ kÓ rÊt nhiÒu nh÷ng hiÖn tîng ®¸ng tiÕc, ®¸ng buån ®èi víi nh÷ng häc sinh ph¹m ph¸p. Ngµy nay ngµnh gi¸o dôc ®· cã nhiÒu ®æi míi cho viÖc gi¸o dôc häc sinh. Tuy nhiªn phÈm chÊt ®¹o ®øc häc sinh lµ kÕt qu¶ t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan, chñ quan vµ chóng cã mèi quan hÖ ch»ng chÞt víi nhau. V× vËy gi¸o dôc nh©n c¸ch cho häc sinh nhÊt lµ häc sinh c¸ biÖt lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ®Ó gióp c¸c em trë thµnh ngêi c«ng d©n ch©n chÝnh. Do ®ã b¶n th©n t«i ®· n¶y sinh nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy nh»m t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p tèi u ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh c¸ biÖt. 3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: Líp 9A: Gåm nh÷ng häc sinh c¸ biÖt sau: Nguyễễn Duy Cường Trang 2 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh - Ph¹m v¨n Thuyªn. - Lª Do·n Tµi. - TrÇn V¨n TiÕn. - Lª V¨n Vò. II: Nội dung, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. II.1: Gi¶i ph¸p: §èi víi mçi gi¸o viªn chóng ta vÊn ®Ò quan träng lµ n¾m v÷ng tri thøc khoa häc ®Ó truyÒn thô cho c¸c em häc sinh. §ã lµ ®iÒu kiÖn cÇn nhng cha ®ñ. Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh còng lµ mét mÆt trong nhµ trêng phæ th«ng. Trong gi¸o dôc ®¹o ®øc th× khã kh¨n nhÊt, lo ng¹i nhÊt lµ gi¸o dôc häc sinh yÕu kÐm ®¹o ®øc. Tõ häc sinh yÕu kÐm, c¸ biÖt vÒ ®¹o ®øc ®Õn trÎ em lang thang, ph¹m ph¸p còng kh«ng xa l¾m, v× cã mét sè häc sinh c¸ biÖt ®· cã hµnh vi ph¹m ph¸p. V× vËy, lµ mét gi¸o viªn chñ nhiÖm trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh phÈm chÊt ®¹o ®øc cho häc sinh gi¸o viªn cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®èi víi tõng ®èi tîng c¸ biÖt ®Ó gióp c¸c em hoµn thiÖn nh©n c¸ch cña m×nh. II.2: BiÖn ph¸p thùc hiÖn: 1. Danh s¸ch vµ nh÷ng biÓu hiÖn häc sinh c¸ biÖt: STT Hä vµ tªn Nh÷ng biÓu hiÖn 1 Ph¹m V¨n Thuyªn. -Lêi häc bµi cò, nãi chuyÖn, kh«ng ghi bµi, kh«ng chó ý trong bµi häc - Bá tËp thÓ dôc gi÷a giê, bá sinh ho¹t tËp thÓ, nãi tôc. 2 Lª Do·n Tµi. 3 TrÇn V¨n TiÕn. 4 Lª V¨n Vò. -Cha chó ý häc. -ThÇy c« nh¾c nhë cã biÓu hiÖn chèng chÕ, nãi dèi bè mÑ -Thêng xuyªn kh«ng ghi bµi, quay cãp trong giê häc. -¡n c¾p vÆt, ¨n quµ…. -Nãi leo, nãi tù do trong giê häc, bá giê, nghÜ häc v« lý do, ph¸ ph¸ch tµi s¶n cña nhµ trêng. -Thêng xuyªn ®i häc muén, kh«ng ghi bµi trong líp, khi thÇy c« gi¸o nh¾c nhë th× chèng chÕ. -¡n mÆc lè l¨ng, hót thuèc l¸… Nguyễễn Duy Cường Trang 3 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh 2. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh©n c¸ch ®¹o ®øc cña häc sinh lµ qu¸ tr×nh phøc t¹p. Ngêi xa ®· d¹y muèn con nªn ngêi th× ph¶i “d¹y con tõ thuë cßn th¬”. Tuy vËy ®èi víi gi¸o viªn THCS c¸c thÇy c« chØ ® îc tiÕp xóc víi c¸c em sau khi c¸c em häc xong bËc tiÓu häc. Cho nªn, tríc hÕt trong viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh , ®Æc biÖt lµ häc sinh c¸ biÖt gi¸o viªn cÇn ph¶i: a: N¾m ch¾c nguyªn nh©n, ®Æc ®iÓm t©m lý, sinh lý, kh¶ n¨ng cña tõng häc sinh ®Ó tõ ®ã ph©n lo¹i ®èi tîng: Mét gi¸o s ngêi Mü ®· tõng nãi: “Ch¼ng thµ ®i b¸ch bé 2 giê ®ång hå trªn vØa hÌ, tr íc phßng giÊy cña mét kh¸ch hµng ®Ó suy nghÜ, cßn h¬n lµ bíc sång séc ngay vµo phßng ®ã mµ kh«ng biÕt m×nh sÏ nãi g× víi ngêi ta vµ kh«ng ®o¸n ®îc r»ng ngêi ta sÏ tr¶ lêi m×nh ra sao’’. Cæ nh©n ta ®· d¹y “BiÕt m×nh biÕt ngêi tr¨m trËn, tr¨m th¾ng”. Yªu cÇu ®Çu tiªn khi cÇn “tiÕp cËn’’ mét em häc sinh nµo, cÇn cã th«ng tin cÇn thiÕt vÒ em ®ã. Hoµn c¶nh gia ®×nh: Bè mÑ lµm g×, sinh sèng b»ng c¸ch nµo, ë ®©u…HiÖn nay em cã nhu cÇu g×….Nguyªn nh©n dÉn ®Õn thãi h tËt xÊu….Tõ ®ã chóng ta míi cã híng gi¶i quyÕt cô thÓ, thÝch hîp cho tõng em. Ch¼ng h¹n víi 4 häc sinh c¸ biÖt líp t«i, sau khi cã nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ c¸c em t«i ®· x¸c ®Þnh ®îc viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho tõng em kh«ng thÓ gièng nhau. b: X©y dùng tËp thÓ häc sinh tèt: Trong c¸c lùc lîng gi¸o dôc ph¶i chó ý ®Õn søc m¹nh ®ång bé cña tËp thÓ. ChØ cã tËp thÓ häc sinh tèt míi cã d luËn lµnh m¹nh, cã t¸c dông híng dÉn kiÓm tra tri thøc ®¹o ®øc, niÒm tin ®¹o ®øc cho mçi häc sinh. KiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ còng cè nh÷ng thãi quen ®¹o ®øc cña c¸c em. Kh«ng khÝ ®¹o ®øc cña tËp thÓ häc sinh lµnh m¹nh sÏ trë thµnh m«i trêng n¶y sinh, ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ cñng cè nh÷ng hµnh vi ®¹o ®øc cña mçi häc sinh. ë líp 9A, do t«i chñ nhiÖm, ngay tõ khi míi nhËn líp t«i ®· cã kÕ ho¹ch cô thÓ trong viÖc lùa chän ®éi ngò c¸n bé líp, xÕp chç ngåi hîp lý, giao tr¸ch nhiÖm vµ ph¸t huy vai trß cña tõng ®èi tîng häc sinh….HÇu hÕt c¸c em ®Òu ngoan, cã tinh thÇn häc tËp. Nh÷ng em häc sinh kh¸ giái ch¨m ngoan , cã tr¸ch nhiÖm cao ®îc xÕp ngåi c¹nh nh÷ng häc sinh c¸ biÖt ®Ó cã c¬ héi gióp ®ì b¹n. HÇu nh tuÇn nµo, th¸ng nµo líp còng ®îc tuyªn d¬ng vÒ nÒ nÕp vµ ý thøc häc tËp. §iÒu ®ã phÇn nµo lµm cho häc sinh c¸ biÖt kh«ng bÞ l¹c lâng nhng tù thÊy ®îc nh÷ng ®iÒu m×nh ®· lµm lµ ®óng hay cha ®óng víi mét tËp thÓ lu«n yªu th¬ng ®ïm bäc c¸c em. c: PhÈm chÊt cña gi¸o viªn: ViÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh, ®Æc biÖt lµ häc sinh c¸ biÖt ®ßi hái cao ë ngêi thÇy, c« gi¸o vÒ mÆt uy tÝn, vÒ th¸i ®é nhiªt t×nh, vÒ tÝnh kiªn tr×, lßng ®é lîng bao dung thÇy c« ph¶i lµm tÊm g¬ng cho häc sinh noi theo. §èi víi häc sinh, b¶n th©n c¸c em lµ ngän ®uèc vµ ngêi thÇy chÝnh lµ ngêi th¾p s¸ng cho nh÷ng ngän ®uèc ®ã bïng ch¸y. Nãi nh vËy cã nghÜa lµ sù lín lªn vÒ t×nh c¶m cña häc sinh mét phÇn tuú thuéc s©u s¾c vµo tÊm lßng, t©m hån vµ lÏ sèng cña thÇy. ThÇy ph¶i ®Ó l¹i Ên tîng tèt ®Öp cho häc sinh , t¹o bÇu kh«ng khÝ tho¶i m¸i, häc sinh mong muèn ®îc tiÕp xóc t©m sù, gi·i bµy nh÷ng b¨n kho¨n cña m×nh; häc sinh cã niÒm tin v÷ng ch¾c vµo lêi d¹y b¶o Nguyễễn Duy Cường Trang 4 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh cña thÇy c« vµ c¶m nhËn thÊy sù tiÕn bé trong häc tËp, trong quan hÖ víi mäi ng êi sau mçi lÇn tiÕp xóc víi thÇy c«. d: Søc m¹nh cña tËp thÓ thÇy, c« gi¸o, gia ®×nh, ®Þa ph¬ng, héi phô huynh… Gi¸o viªn chñ nhiÖm nÕu chØ qua mét sè líp trªn líp kh«ng thÓ n¾m b¾t hÕt t×nh h×nh mét c¸ch chÝnh x¸c. V× vËy ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé víi c¸c lùc lîng kh¸c. B¶n th©n t«i thêng xuyªn trao ®æi víi c¸c thÇy c« gi¸o bé m«n ®Ó n¾m t×nh h×nh cña c¸c em, cã ý kiÕn ®Ò nghÞ c¸c thÇy c« cïng phèi hîp. Thêng xuyªn ®Êu mèi víi ®Þa ph¬ng, gia ®×nh ®Ó n¾m t×nh h×nh c¸c em ngoµi giê häc ë trêng. KÕt hîp bµn b¹c ®Ó t×m c¸ch qu¶n lý chÆt chÏ viÖc häc còng nh gióp c¸c em t×m thÊy niÒm vui trong häc tËp. e: X©y dùng quy ®Þnh thi ®ua riªng cña líp c¨n cø vµo néi quy, quy ®Þnh cña trêng, cña ®oµn ®éi. - LËp b¶ng theo dâi häc tËp vµ nÒ nÕp ®Ó tiÖn viÖc xÕp ®iÓm thi ®ua. VÝ dô: NÒ nÕp -§i häc muén: trõ 1 ®iÓm/ lÇn. -nghØ häc v« lý do: trõ 1 ®iÓm/lÇn. - MÊt trËt tù trong giê häc: trõ 0,5 ®iÓm/lÇn. - Kh«ng tham gia sinh ho¹t tËp thÓ: trõ 2 ®iÓm/lÇn. - ¡n quµ g©y mÊt vÖ sinh trêng líp : trõ 1 ®iÓm /lÇn. -……………… Häc tËp - Kh«ng thuéc bµi : trõ 1 ®iÓm/lÇn - Lµm ®ñ bµi tËp: céng 1 ®iÓm/ buæi. - TÝch cùc ph¸t biÓu ý kiÕn x©y dùng bµi: céng 0,5 ®iÓm/lÇn - Lªn b¶ng thuéc bµi ®¹t ®iÓm kh¸, giái: céng 2 ®iÓm/lÇn. Cuèi cïng tæng céng ®Ó xÕp thi ®ua: - Tõ 10 ®iÓm trë lªn xÕp h¹nh kiÓm tèt. - Tõ 8 ®iÓm ®Õn 9,5 xÕp h¹nh kiÓm kh¸. - Tõ 6 ®iÓm ®Õn 8 ®iÓm xÕp h¹nh kiÓm trung b×nh. - Díi 6 ®iÓm xÕp h¹nh kiÓm yÕu. - LËp sæ thi ®ua c¸ nh©n giao cho tõng thµnh viªn häc sinh tù theo dâi. NÒ nÕp, líp trëng vµ tæ trëng phô tr¸ch. Häc tËp, giao cho líp phã häc tËp phô tr¸ch. Nguyễễn Duy Cường Trang 5 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh Cuèi cïng c¸ nh©n thµnh viªn trong tæ tù céng ®iÓm, tæ tr ëng chØ viÖc so s¸nh ®èi chiÕu, xÕp lo¹i thi ®ua cña mçi thµnh viªn tríc tËp thÓ líp mµ kh«ng cÇn gi¶i thÝch vµ kh«ng bÞ tr¸ch mãc. Tõ khi thùc hiÖn ®Õn giê cha x¶y ra vÊn ®Ò g× lín. - Thø b¶y hµng tuÇn gi¸o viªn c¨n cø sù theo dâi cña líp vµ b¶n th©n ®Ó ghi sæ liªn l¹c göi vÒ gia ®×nh, thø 2 thu sæ ®Ó nghe ý kiÕn ph¶n håi cña gia ®×nh. Víi viÖc lµm trªn kh«ng nh÷ng chÝnh x¸c vÒ ®iÓm mµ cßn rÌn luyÖn tÝnh chÝnh x¸c cña häc sinh nhÊt lµ nh÷ng häc sinh chËm tiÕn. Em nµo còng muèn phÊn ®Êu ®Ó cuèi tuÇn cã tæng ®iÓm cao, Cïng víi thi ®ua c¸ nh©n t«i cßn ®Ò ra néi quy líp, thµnh lËp nhãm häc tËp. Mçi nhãm 3 ®Õn 4 em häc tèt, ngoan ngo·n g¬ng mÉu gióp ®ì mét b¹n c¸ biÖt ®Ó b¹n cã ph¬ng ph¸p häc tËp, chØ b¶o, gióp ®ì b¹n nh÷ng ®iÒu b¹n cha hiÓu, söa cho b¹n c¸ch nãi n¨ng ®óng mùc. Sau mét thêi gian, c¸c nhãm häc tËp nµy lµm viÖc rÊt tèt vµ cã hiÖu qu¶ cao. ChÝnh phô huynh c¸c em häc sinh c¸ biÖt ®· ®Õn líp c¶m ¬n c¸c thµnh viªn trong nhãm ®· gióp ®ì con em hä cã niÒm tin trong häc tËp. Bªn c¹nh ®ã t«I cßn ®Ò nghÞ gi¸o viªn tæng phô tr¸ch ®éi cïng gi¸o dôc c¸c em, tæ chøc c¸c buæi ngo¹i kho¸, nªu g¬ng tèt cña c¸c ®éi viªn ngay trong trêng vµ ngoµi trêng ®Ó c¸c em cïng häc tËp phÊn ®Êu. g: Gi¸o dôc ®óng, thÝch hîp tõng häc sinh còng lµ yÕu tè quan träng ®¶m b¶o thµnh c«ng ®èi víi häc sinh c¸ biÖt trong t×nh h×nh míi hiÖn nay. Muèn lµm ®îc ®iÒu ®ã gi¸o viªn ph¶i hiÓu râ vÒ ®èi tîng. VËn dông c¸c ph¬ng ph¸p gi¸o dôc mét c¸ch linh ho¹t cô thÓ. §iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa chóng ta t¸ch häc sinh c¸ biÖt ra khái tËp thÓ. §©y lµ vÊn ®Ò hÕt søc tÕ nhÞ ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i khÐo lÐo ®Ó c¸c em ®ì cã mÆc c¶m bÞ ph©n biÖt ®èi xö. Ch¼ng h¹n víi 4 häc sinh ë líp t«i, ngoµi nh÷ng viÖc lµm trªn t«i cßn lªn kÕ ho¹ch theo dâi, quan t©m s¸t sao tõng em ®Ó cã nh÷ng ph¬ng ph¸p gi¸o dôc kh¸c nhau. Em Lª Do·n Tµi líp t«i. Tõ n¨m líp 1 ®Õn líp 8 em ®Òu lµ häc sinh tiªn tiÕn nhng ®Õn líp 9 em trë lªn lêi häc, Ýt tham gia c¸c ho¹t ®éng tËp thÓ, kh«ng chó ý trong giê häc, ¨n c¾p ¨n quµ. Qua t×m hiÓu hoµn c¶nh gia ®×nh t«i ®îc biÕt: MÑ th× ®i g¸nh g¹ch ë xa, bè kh«ng cã viÖc lµm æn ®Þnh, ch¸n n¶n nªn suèt ngµy say rîu. Qua nhiÒu lÇn gÆp gia ®×nh t«i nhËn thÊy bè em nãi n¨ng côc c»n vµ cø mçi lÇn em m¾c lçi th× bè l¹i ®¸nh rÊt ®au mµ kh«ng ®Ó em tr×nh bµy nguyªn nh©n. Cã lÏ v× thiÕu sù quan t©m ®óng møc cña gia ®×nh nªn viÖc häc cña em ngµy cµng sa sót , ch¸ n¶n. Kh«ng hiÓu b¹i dÉn ®Õn ng¹i häc , ®ång thêi ¶nh hëng thãi xÊu cña bè em thêng hay nãi tôc víi b¹n bÌ. Sau nhiÒu lÇn gÆp gia ®×nh t«i còng ®· ph©n tÝch ®iÒu hay lÏ ph¶i vµ t¸c dông cña viÖc gi¸o dôc häc sinh trong gia ®×nh th× bè mÑ em ®· nhËn ra ®iÒu cha lµm ®îc cña chÝnh m×nh. Tõ ®ã tríc mÆt em Tµi bè em kh«ng cßn nãi tôc vµ ®· quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña em nhiÒu h¬n. Cïng víi viÖc gÆp gia ®×nh, t«i cßn gÆp trùc tiÕp em Tµi ph©n tÝch cho em hiÓu. MÆc dï bè mÑ cßn cã nhiÒu thiÕu xãt lµ cha quan t©m ®óng møc tíi viÖc häc cña em. Nhng em còng nªn biÕt em ®îc c¾p s¸ch ®Õn trêng lµ nhê sù lao ®éng vÊt v¶ cña bè mÑ. §îc c¾p s¸ch ®Õn trêng lµ h¹nh phóc lín lao, h¹nh phóc ®ã ®îc mäi ngêi, ®îc Tæ quèc tr©n träng, n©ng niu vµ vun ®¾p. §Ó b¶o vÖ ®îc h¹nh phóc ®ã biÕt bao ngêi ®· ph¶i hy sinh . VËy em ph¶i lµm nh÷ng g× ®Ó khái phô lßng mäi ngêi. Nguyễễn Duy Cường Trang 6 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh §ång thêi trong c¸c giê d¹y t«i giµnh thêi gian quan t©m ®Õn em nhiÒu h¬n nhÊt lµ qua c¸c giê luyÖn tËp nh»m gióp em cñng cè vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc träng t©m bµi häc vµ em ®· cã tiÕn bé râ rÖt. §èi víi em lµ häc sinh c¸ biÖt, khi em cã mét viÖc lµm tèt lµ t«i tuyªn d¬ng tríc líp ngay. Em Ph¹m V¨n Thuyªn: So víi c¸c häc sinh trong líp th× em lµ mét häc sinh cã hoµn c¶nh kh¸ ®Æc biÖt: mÑ giµ yÕu, bè ph¶i n»m viÖn v× c¨n bÖnh hiÓm nghÌo, ®iÒu kiÖn kinh tÕ gia ®×nh khã kh¨n. C¸c n¨m häc tr íc em cßn lµ häc sinh ch¨m ngoan, v©ng lêi thÇy c« nhng tríc hoµn c¶nh gia ®×nh nh vËy em buån ch¸n bu«ng xu«i viÖc häc hµnh råi ®Õn viÖc thêng xuyªn nghÜ häc v« lý do, tô tËp b¹n bÌ ¨n uèng qu¸n x¸. Sau khi t×m hiÓu râ nguyªn nh©n t«i cïng víi ban c¸n sù líp ®· ®Õn nhµ trùc tiÕp an ñi ®éng viªn em tiÕp tôc ®Õn trêng. T«i ®· khuyªn nhñ ®Ó em nhËn thÊy ®iÒu bè mÑ mong muèn nhÊt ®èi víi em lóc nµy lµ lµm sao em tiÕp tôc ®îc ®i häc cïng víi b¹n bÌ vµ häc tËp ch¨m chØ ngoan ngo·n. Lµm ®îc ®iÒu ®ã chÝnh lµ em ®· thÓ hiÖn sù hiÕu th¶o víi cha mÑ m×nh. Giao nhiÖm vô cho nhãm häc tËp cã tr¸ch nhiÖm gióp ®ì b¹n trong häc tËp. §Ò nghÞ víi líp khuyªn gãp tiÒn ®Ó gãp phÇn gióp ®ì b¹n khi gia ®×nh b¹n gÆp khã kh¨n ®ét xuÊt. §· cã mét tr¨m phÇn tr¨m ý kiÕn trong líp t¸n thµnh. Víi trêng hîp nµy chñ yÕu t«i dïng ph¬ng ph¸p ®éng viªn an ñi ®Ó tõ ®ã x©y dùng niÒm tin cho c¸c em. Tuy nhiªn trong nh÷ng trêng hîp ®Æc biÖt, ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh khi cÇn thiÕt chóng ta vÉn cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p tr¸ch ph¹t. Tr¸ch ph¹t lµ ph¬ng ph¸p t¸c ®éng ®Õn nh©n c¸ch häc sinh biÓu hiÖn th¸i ®é kh«ng t¸n thµnh cña thÊy c« gi¸o, buéc häc sinh tõ bá hµnh vi cã h¹i cho b¶n th©n, cho líp , trêng vµ ®iÒu chØnh sù øng xö cho ®óng mùc. Tuú theo hµnh vi vµ viÖc lµm sai tr¸i mµ ta cã h×nh thøc tr¸ch ph¹t kh¸c nhau: nhËn xÐt cña gi¸o viªn, phª b×nh tríc tæ, tríc líp, phª vµo sæ liªn l¹c….Sau khi tr¸ch ph¹t gi¸o viªn vµ tËp thÓ líp ph¶i theo dâi gióp ®ì häc sinh söa ch÷a khuyÕt ®iÓm. §èi víi trêng hîp em TrÇn V¨n TiÕn, Lª V¨n Vò – c¸c em ®Òu lµ con mét trong mét gia ®×nh kh¸ gi¶. Sèng trong cuéc sèng ®ñ ®Çy nhng cã lÏ do c«ng viÖc nªn bè mÑ kh«ng cã ®iÒu kiÖn s¸t sao h¬n trong häc tËp cña con. Mçi lÇn c¸c em muèn ®îc ®i ®©u ®ã víi bè mÑ nhng ®Òu kh«ng cã ®iÒu kiÖn. Do cha cã ý thøc tù chñ, l¹i ch¸n c¶nh sèng nh vËy nªn c¸c em dñ nhau tô tËp t×m ra nh÷ng trß ch¬i míi. Tõ chç ham ch¬i ®Õn ch¸n häc. C¸c em cho viÖc ®Õn trêng chØ lµ h×nh thøc ®èi phã víi cha mÑ nªn viÖc phi ph¹m néi quy, quy ®Þnh cña trêng líp lµ viÖc thêng xuyªn. Sau khi t×m hiÓu nguyªn nh©n t«i ®· ph©n tÝch ph¶i tr¸i c¸c em vÉn ch a nhËn ra lçi lÇm cña m×nh. T«i cè g¾ng gÆp trùc tiÕp gia ®×nh ®Ó nãi râ khuyÕt ®iÓm cña c¸c em. KÕt hîp gi÷a gia ®×nh vµ gi¸o viªn, gi¸o viªn bé m«n ®Ó t×m ra híng gi¸o dôc. §Ò nghÞ gia ®×nh thêng xuyªn quan t©m, kiÓm tra viÖc häc tËp, sinh ho¹t cña c¸c em…. Cho c¸c em viÕt b¶n kiÓm ®iÓm cã cam kÕt cña gia ®×nh, nÕu t¸i ph¹m sÏ kh«ng xö lý trong ph¹m vi líp mµ ®Ò nghÞ c¶nh c¸o toµn trêng. Bèn tuÇn sau t«i thÊy c¸c em cã chuyÓn biÕn râ rÖt. Vµ cho ®Õn nay s¾p hÕt n¨m häc c¸c em ®· cè g¾ng söa ch÷a ®Ó phÊn ®Êu trë thµnh thµnh viªn tèt trong líp. Nguyễễn Duy Cường Trang 7 Giảng viên: Nguyêễn Phúc Xuân Quỳnh III: kÕt luËn. III.1: KÕt qu¶: Tõ nh÷ng viÖc lµm trªn qua mét thêi gian thùc hiÖn t«i thÊy c¸c em ®· cã tiÕn bé râ rÖt. Em Lª Do·n Tµi vµ Ph¹m V¨n Thuyªn ®· cã ý thøc trong häc tËp. Em TrÇn V¨n TiÕn vµ Lª V¨n Vò kh«ng cßn bá häc v« lý do, kh«ng vi ph¹m néi quy cña trêng, líp . Trong líp c¸c em ®oµn kÕt, lÔ phÐp víi mäi ngêi vµ ®Õn cuèi th¸ng 3 khi xÕp lo¹i h¹nh kiÓm líp t«i kh«ng cßn häc sinh nµo xÕp h¹nh kiÓm lo¹i trung b×nh n÷a. §Õn nay líp 9A do t«i chñ nhiÖm lµ mét trong nh÷ng líp cã nÒ nÕp t¬ng ®èi tèt. Thêng xuyªn ®îc nhµ trêng tuyªn d¬ng lµ líp cã tinh thÇn häc tËp tèt, chi ®éi m¹nh. ChÊt lîng häc tËp cña líp dÇn ®îc n©ng lªn. Tõ ®ã, häc sinh c¸ biÖt còng thÊy râ sù tiÕn bé cña m×nh gãp phÇn vµo sù tÕn bé chung cña c¶ líp. C¸c em ®ang rÊt phÊn khëi thi ®ua häc tèt ®Ó híng tíi kú thi cuèi n¨m. III.2: Ý kiÕn ®Ò xuÊt: Trong qóa tr×nh thùc hiÖn ®Ó cã ®îc kÕt qu¶ nh trªn t«i rut ra mét sè ý kiÕn sau: 1: Ngêi thÇy ph¶i, ngêi cha, mÑ , ngêi lín tuæi ph¶i lµ tÊm g¬ng s¸ng cho c¸c em noi theo. HÕt lßng th¬ng yªu vµ t«n träng c¸c em, biÕt t×m ra nguyªn nh©n vµ ph¸n xÐt mét c¸ch kh¸ch quan ®Ó c¸c em cã c¬ héi tiÕn bé. 2: Ngêi thÇy ph¶i cã sù kiªn tr× trong gi¸o dôc. ViÖc ®· ®Ò ra ph¶i cã sù ®¸nh gi¸, khen chª ®óng mùc, kh¸ch quan ®Ó c¸c em cã lßng tin vµ ý thøc v¬n lªn. 3: Ngêi thÇy nªn ®Ò ra c¸c chñ ®Ò thi ®ua, ph¬ng híng thi ®ua ®Ó råi cïng nhau thùc hiÖn. 4: Gia ®×nh cÇn thÊy râ vai trß vµ nghÜa vô cña hä ®èi víi sù ch¨m sãc gi¸o dôc con em. 5: Lu«n cã sù phèi kÕt hîp ®ång bé gi÷a nhµ trêng, gia ®×nh, ®Þa ph¬ng…. Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm nhá cña b¶n th©n ®Ó gi¸o dôc häc sinh c¸ biÖt. Tuy ®· ®¹t ® îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh song kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt vµ nh÷ng biÖn ph¸p tèi u. T«i rÊt mong ®îc sù quan t©m gióp ®ì, ý kiÕn ®ãng gãp cña Héi ®ång khoa häc nhµ trêng bæ xung thiÕu xãt ®Ó kinh nghiÖm nµy ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n. Nguyễễn Duy Cường Trang 8