1
Lêi më ®Çu
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, xu thÕ toµn cÇu ho¸, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ngµy
cµng diÔn ra m¹nh mÏ; mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c n−íc trªn thÕ giíi cµng
trë nªn chÆt chÏ vµ rÊt phøc t¹p, chóng t¸c ®éng rÊt nhiÒu ®Õn sù ph¸t triÓn
kinh tÕ cña mçi quèc gia. Víi thùc tÕ cÊp thiÕt trªn ®ßi hái ViÖt Nam ph¶i
tÝch cùc, chñ ®éng tham gia héi nhËp kinh tÕ víi kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ
giíi nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh÷ng thÕ m¹nh cña nÒn kinh tÕ trong n−íc.
Bªn c¹nh nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nh−
xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ th× c¸c ho¹t ®éng gia c«ng quèc tÕ còng lµ mét
ph−¬ng ph¸p h÷u hiÖu, nã võa phï hîp víi thùc tÕ nÒn kinh tÕ n−íc ta hiÖn
nay ®ång thêi phï hîp víi ®−êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vÒ ph¸t triÓn c«ng
nghiÖp ho¸.
Trong gia c«ng quèc tÕ th× lÜnh vùc gia c«ng may mÆc ®ãng mét vai
trß kh¸ quan träng trong tæng s¶n phÈm quèc néi cña n−íc ta. Nh÷ng n¨m gÇn
®©y tuy cã tr¶i qua nh÷ng th¨ng trÇm do sù biÕn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ,
chÝnh trÞ thÕ giíi, nh−ng ngµnh may mÆc xuÊt khÈu ë ViÖt nam ®Q nhanh
chãng t×m ®−îc b¹n hµng vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®−îc chÝnh m×nh trªn thÞ
tr−êng thÕ giíi. §Ó t×m hiÓu kü h¬n vÒ vÊn ®Ò gia c«ng quèc tÕ nãi chung vµ
gia c«ng hµng may mÆc nãi riªng t«i ®Q chän ®Ò tµi: "Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t
triÓn ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu ë XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu
L¹c Trung" ®Ó viÕt thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp.
Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ nh»m ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thùc
tr¹ng gia c«ng ë XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung. §ång thêi ®−a ra mét
sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu ë
XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung.
Bµi b¸o c¸o thùc tËp gåm 3 ch−¬ng:
2
Ch−¬ng 1: Mét sè vÊn ®Ò vÒ gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña ViÖt
Nam
Ch−¬ng 2: Ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp
may xuÊt khÈu L¹c Trung
Ch−¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng gia c«ng
may mÆc xuÊt khÈu ë XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban Gi¸m ®èc cïng c¸c c« chó, c¸c anh
chÞ trong phßng KÕ ho¹ch – Kinh doanh cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c
Trung ®Q tËn t×nh chØ b¶o cho t«i trong thêi gian thùc tËp ë ®©y.
T«i còng xin göi lêi c¶m ¬n ®Æc biÖt tíi c« gi¸o h−íng dÉn thùc tËp
t«i, Ths. NguyÔn TuyÕt Nhung lµ ng−êi ®Q nhiÖt t×nh gióp ®ì, gãp ý ®Ó t«i cã
thÓ hoµn thµnh tèt bµi thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp.
Do kinh nghiÖm thùc tÕ cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn bµi thu ho¹ch
thùc tËp tèt nghiÖp kh«ng tr¸nh khái cã nh÷ng thiÕu sãt, t«i rÊt mong nhËn
®−îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« trong khoa vµ tÊt c¶ mäi ng−êi
®Ó cã thÓ rót kinh nghiÖm vµ bæ sung thªm nh÷ng kiÕn thøc míi nh»m hiÓu
h¬n vÒ c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong thùc tÕ.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
3
Ch−¬ng 1
Mét sè vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng
gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu ë viÖt nam
1.1 Kh¸i niÖm vµ c¸c h×nh thøc gia c«ng may mÆc xuÊt
khÈu
1.1.1 Kh¸i niÖm vÒ gia c«ng xuÊt khÈu
1.1.1.1 §Þnh nghÜa
Gia c«ng quèc tÕ lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh th−¬ng m¹i trong ®ã
mét bªn (gäi lµ bªn nhËn gia c«ng) nhËp khÈu nguyªn liÖu hoÆc b¸n thµnh
phÈm cña mét bªn kh¸c (gäi lµ bªn ®Æt gia c«ng) ®Ó chÕ biÕn thµnh ra thµnh
phÈm, giao l¹i cho bªn ®Æt gia c«ng vµ nhËn thï lao (gäi lµ phÝ gia c«ng).
Nh− vËy, trong gia c«ng quèc tÕ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu g¾n liÒn víi ho¹t
®éng s¶n xuÊt.
(Gi¸o tr×nh Kü thuËt nghiÖp vô Ngo¹i th−¬ng – Vò H÷u Töu)
Ho¹t ®éng gia c«ng quèc tÕ ngµy nay kh¸ phæ biÕn trong bu«n b¸n
ngo¹i th−¬ng cña nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ ë c¸c n−íc ®ang ph¸t
triÓn. §èi víi bªn ®Æt gia c«ng, ph−¬ng thøc nµy gióp hä lîi dông ®−îc gi¸ rÎ
vÒ nguyªn liÖu phô vµ nh©n c«ng cña n−íc nhËn gia c«ng. §èi víi bªn nhËn
gia c«ng, ph−¬ng thøc nµy gióp hä gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho nh©n d©n
lao ®éng trong n−íc hoÆc nhËn ®−îc thiÕt bÞ hay c«ng nghÖ míi vÒ n−íc m×nh,
nh»m x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp míi ph¸t triÓn theo kÞp víi c¸c n−íc
c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i kh¸c. Trong thùc tÕ, nhiÒu n−íc ®ang ph¸t triÓn nhê vËn
dông ph−¬ng thøc gia c«ng quèc tÕ mµ cã ®−îc mét nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i
nh− Hµn Quèc, Th¸i Lan, Singapore…
1.1.1.2 §Æc ®iÓm
4
Qua ®Þnh nghÜa trªn ta thÊy, gia c«ng xuÊt khÈu thùc chÊt lµ mét h×nh
thøc cña xuÊt khÈu søc lao ®éng nh−ng l¹i lµ lao ®éng thÓ hiÖn trong hµng
ho¸. Do ®ã ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm nh− h×nh thøc gia c«ng th«ng th−êng, gia
c«ng hµng ho¸ quèc tÕ cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
- ë lo¹i h×nh gia c«ng hµng ho¸ quèc tÕ ta thÊy sù xuÊt hiÖn cña
nguyªn vËt liÖu ®−îc nhËp khÈu tõ n−íc ngoµi vÒ. N−íc nhËn gia c«ng nhËp
khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ cña phÝa n−íc ®Æt hµng. N−íc ®Æt hµng
th−êng göi kü thuËt viªn sang nh»m thùc hiÖn viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt.
- Hµng ho¸ s¶n xuÊt ra ®Ó xuÊt khÈu chø kh«ng ph¶i ®Ó tiªu dïng
trong n−íc.
- Gia c«ng xuÊt khÈu lµ viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ theo ®¬n ®Æt hµng
cña kh¸ch hµng n−íc ngoµi. Kh¸ch hµng n−íc ngoµi lµ ng−êi ®−a ra kiÓu
d¸ng, mÉu thiÕt kÕ kü thuËt, bªn nhËn gia c«ng chØ lµ ng−êi thùc hiÖn.
- Cuèi cïng ®Æc ®iÓm ®Ó ph©n biÖt gia c«ng xuÊt khÈu víi c¸c lo¹i
h×nh xuÊt khÈu kh¸c lµ vÊn ®Ò l¬Þ nhuËn cña ho¹t ®éng nµy. Doanh thu cña
ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu thùc chÊt chÝnh lµ tiÒn c«ng trõ ®i c¸c chi phÝ
gia c«ng.
1.1.2 C¸c h×nh thøc gia c«ng hµng may mÆc xuÊt khÈu
1.1.2.1 H×nh thøc nhËn nguyªn phô liÖu giao thµnh phÈm (gia c«ng hoµn
chØnh mét s¶n phÈm)
Bªn ®Æt gia c«ng giao nguyªn vËt liÖu vµ phô kiÖn cho bªn nhËn gia
c«ng, sau mét thêi gian ký kÕt sÏ thu håi thµnh phÈm hµng may mÆc theo nh−
quy c¸ch vµ tµi liÖu ®Q phª duyÖt vµ tr¶ phÝ gia c«ng cho bªn nhËn gia c«ng
theo nh− tho¶ thuËn. H×nh thøc nµy tr−íc ®©y ®−îc sö dông ®èi víi c¸c n−íc
kÐm ph¸t triÓn kh«ng ®ñ m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt mµ ph¶i nhê vèn cña bªn
®Æt gia c«ng cã khi c¶ vÒ kü thuËt.
5
1.1.2.2 H×nh thøc mua ®øt b¸n ®o¹n dùa trªn hîp ®ång mua b¸n víi n−íc
ngoµi
Bªn ®Æt gia c«ng b¸n ®øt nguyªn phô liÖu cho bªn nhËn gia c«ng, bªn
nhËn gia c«ng sÏ më L/C ®Ó mua nguyªn phô liÖu vµ nh− vËy quyÒn së h÷u
nguyªn liÖu sÏ ®−îc chuyÓn sang bªn nhËn gia c«ng. Sau mét thêi gian s¶n
xuÊt, bªn ®Æt gia c«ng sÏ mua l¹i toµn bé s¶n phÈm theo nh− ®Þnh møc ®Q
duyÖt víi sè tiÒn ph¶i tr¶ lµ toµn bé chi phÝ mua nguyªn vËt liÖu vµ gi¸ gia
c«ng ®−îc quy ®Þnh trong hîp ®ång. Ph−¬ng thøc nµy ngµy cµng ®−îc ¸p
dông nhiÒu víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn v× nã võa tiÕt kiÖm cho bªn ®Æt gia
c«ng võa thuËn lîi cho bªn nhËn gia c«ng.
1.1.2.3 H×nh thøc kÕt hîp
Lµ h×nh thøc gia c«ng kÕt hîp gi÷a h×nh thøc gia c«ng hoµn chØnh vµ
h×nh thøc mua ®øt b¸n ®o¹n. Trong ®ã, bªn ®Æt gia c«ng may mÆc chØ giao
nguyªn liÖu chÝnh vµ mét nöa nguyªn liÖu phô, cßn sè kia cã thÓ ®−îc bªn
nhËn gia c«ng mua theo yªu cÇu cña bªn ®Æt gia c«ng.
1.2 T×nh h×nh gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña viÖt nam
1.2.1 Thùc tr¹ng ph¸t triÓn
Giai ®o¹n tõ 1955- 1980, ®©y lµ giai ®o¹n h×nh thµnh c¸c doanh nghiÖp
nhµ n−íc, c¬ së vËt chÊt kü thuËt nhá bÐ, th« s¬, chñ yÕu lµm hµng xuÊt khÈu
thñ c«ng. Do vËy mÆt hµng trong thêi kú nµy hÕt søc gi¶n ®¬n nh−: ¸o s¬ mi,
quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng, giÇy v¶i vµ da, len mü nghÖ ®−îc xuÊt sang thÞ
tr−êng c¸c n−íc trong khèi SNG vµ Liªn X« (cò). Ph−¬ng thøc gia c«ng xuÊt
khÈu nµy lµ viÖc b¸n hµng cho c¸c n−íc XHCN theo nghÞ ®Þnh th− gi÷a hai
chÝnh phñ vµ ®−îc cô thÓ ho¸ b»ng nghÞ ®Þnh th− th−¬ng m¹i do Bé Ngo¹i
Th−¬ng ký kÕt. B¹n hµng kh«ng cã nghÜa vô cung cÊp nguyªn phô liÖu ®Ó s¶n
xuÊt nh÷ng mÆt hµng ®ã.
6
Giai ®o¹n 1981 - 1990, ViÖt Nam chÝnh thøc lµm hµng gia c«ng xuÊt
khÈu, b¹n hµng cã nghÜa vô cung cÊp nguyªn phô liÖu t−¬ng øng víi sè l−îng
®Æt hµng. Cïng víi viÖc ®æi míi ph−¬ng thøc gia c«ng, lµ viÖc ®æi míi trang
thiÕt bÞ, quy tr×nh c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt, l¾p r¾p thªm nhiÒu m¸y chuyªn
dông. Giai ®o¹n nµy b¹n hµng lín nhÊt cña ViÖt nam vÉn lµ Liªn X« (cò), khèi
SNG ®ång thêi còng cã thªm mét sè b¹n hµng míi ®Æt gia c«ng nh− Ph¸p,
Thuþ §iÓn.
§Çu thËp kû 90 do sù biÕn ®éng vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ cña nhµ n−íc
Liªn X« (cò) vµ c¸c n−íc XHCN, §«ng ¢u bÞ sôp ®æ kÐo theo ®ã lµ sù xo¸
bá, ngõng ký kÕt c¸c nghÞ ®Þnh th− vÒ hîp t¸c s¶n xuÊt hµng gia c«ng may
mÆc. §©y lµ thêi kú khã kh¨n ®èi víi n−íc ta, ho¹t ®éng s¶n xuÊt gia c«ng
may mÆc xuÊt khÈu suy gi¶m. Nh−ng do cã sù chuyÓn h−íng s¶n xuÊt kinh
doanh sang c¸c thÞ tr−êng kh¸c vµ ®æi míi vÒ trang thiÕt bÞ m¸y mãc kü thuËt
hiÖn ®¹i, cïng víi ®éi ngò c¸n bé kü thuËt n¨ng ®éng, c«ng nh©n kü thuËt cã
tay nghÒ cao ®−îc ®µo t¹o chÝnh quy nªn ®Q ®¸p øng ®−îc yªu cÇu vÒ kü thuËt,
chÊt l−îng hµng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cho c¸c n−íc.
ViÖc n−íc ta chÝnh thøc gia nhËp ASEAN vµo th¸ng 7/1995, ký kÕt
hiÖp ®Þnh khung hîp t¸c víi EU vµ b×nh th−êng ho¸ quan hÖ víi Mü ®Q cã t¸c
®éng thóc ®Èy quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ gi÷a ViÖt Nam víi céng ®ång quèc tÕ
vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu ph¸t triÓn m¹nh
mÏ, t¹o ®µ ph¸t triÓn cho ngµnh dÖt may ViÖt Nam. Tõ ®ã ®Õn nay ngµnh gia
c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®Q cã thêi gian thö th¸ch vµ thùc sù ®Q
tr−ëng thµnh víi nh÷ng c«ng ty hµng ®Çu nh−: C«ng ty may ViÖt TiÕn, C«ng
ty may Th¨ng Long, C«ng ty may 10, ...
Ngoµi ra, th«ng qua c¸c cuéc tiÕp xóc, ký kÕt hîp ®ång mua b¸n, tiÕn
hµnh héi th¶o víi kh¸ch hµng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cña s¶n phÈm, tõ ®ã cã thÓ
kh¼ng ®Þnh hµng may mÆc ViÖt Nam ®Q ®¹t ®−îc nh÷ng b−íc tiÕn tèt ®Ñp. Cô
thÓ, n¨m 2000 ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu 1,9 tû USD,
7
trong ®ã, gia c«ng xuÊt khÈu chiÕm trªn 50% tæng kim ng¹ch. N¨m 2001, mÆc
dÇu ®©y lµ mét n¨m ®Çy khã kh¨n nh−ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt
may vÉn ®¹t trªn 2 tû USD. N¨m 2002 ®¸nh dÊu b−íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ cña
ngµnh dÖt may ViÖt Nam víi kim ng¹ch xuÊt khÈu toµn ngµnh ®¹t 2,75 tû
USD, t¨ng 36% so víi n¨m 2001, v−ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra lµ 12,5% vµ trong
8 th¸ng ®Çu n¨m 2003, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh t¨ng 57,9%. §©y lµ
møc t¨ng tr−ëng cao nhÊt tõ tr−íc tíi nay, lµ kÕt qu¶ hÕt søc khÝch lÖ vµ lµ c¬
së tin cËy ®Ó toµn ngµnh dÖt may phÊn ®Êu ®¹t môc tiªu ®Ò ra trong chiÕn l−îc
ph¸t triÓn 2001-2010.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan ®Q ®¹t ®−îc, ngµnh dÖt
may ViÖt Nam ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu
còng cÇn ph¶i tiÕp tôc chuÈn bÞ s½n sµng ®ãn nhËn nh÷ng th¸ch thøc kh¾c
nghiÖt trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Thùc tÕ lµ chØ cßn kho¶ng h¬n hai n¨m n÷a
ViÖt Nam ®Q ph¶i héi nhËp ®Çy ®ñ vµo Khu vùc MËu dÞch Tù do §«ng Nam ¸
(AFTA) vµ còng chØ cßn h¬n mét n¨m n÷a hiÖp ®Þnh hµng dÖt may trong
khu«n khæ WTO sÏ ®−îc thùc hiÖn hoµn toµn. Th−¬ng m¹i thÕ giíi b−íc vµo
giai ®o¹n míi, giai ®o¹n tù do th−¬ng m¹i hµng dÖt may.
ViÖc c−êng quèc xuÊt khÈu dÖt may lín nhÊt thÕ giíi lµ Trung Quèc ®Q
trë thµnh thµnh viªn cña WTO cµng lµm gia t¨ng mèi e ng¹i vÒ kh¶ n¨ng c¹nh
tranh cña c¸c nhµ cung cÊp dÖt may nhá ®èi víi giai ®o¹n sau 2004. §Ó cã thÓ
tiÕp cËn ®−îc thÞ tr−êng xuÊt khÈu thÕ giíi, c¸c n−íc ch−a ph¶i lµ thµnh viªn
WTO ®ang khÈn tr−¬ng ®µm ph¸n ®Ó gia nhËp tæ chøc nµy. Campuchia, n−íc
l¸ng giÒng cña ViÖt Nam còng gia nhËp WTO trong th¸ng 9. Song song víi
viÖc t¨ng c−êng c¸c cam kÕt ®a ph−¬ng, xu h−íng ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh tù do
song ph−¬ng còng ®ang diÔn ra m¹nh mÏ: Singapore võa ký kÕt hiÖp ®Þnh
th−¬ng m¹i tù do víi Mü; Philipin, Srilanca, Chilª ®ang trong qu¸ tr×nh th¶o
luËn.
8
Trong bèi c¶nh ®ã, ngµnh DÖt may c¸c n−íc ®Òu ®ang ph¶i ®èi mÆt víi
nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ. ThuÕ nhËp khÈu hµng dÖt may vµo c¸c thÞ tr−êng ®i
theo h−íng ngµy cµng gi¶m khiÕn c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt. Hµng nhËp
khÈu c¹nh tranh víi hµng s¶n xuÊt néi ®Þa ngay t¹i thÞ tr−êng néi ®Þa. YÕu tè
quyÕt ®Þnh th¾ng lîi trong cuéc c¹nh tranh nµy chØ cßn lµ chÊt l−îng, gi¸ c¶ vµ
dÞch vô kh¸ch hµng.
§èi víi ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu, viÖc tiÕp cËn thÞ tr−êng xuÊt
khÈu thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ thÞ tr−êng Mü ®ang gÆp ph¶i nh÷ng trë ng¹i ®¸ng kÓ.
MÆc dï ®ang hÕt søc tÝch cùc ®µm ph¸n cè g¾ng gia nhËp WTO tr−íc 2005,
song theo c¸c nhµ ph©n tÝch, ViÖt Nam cßn rÊt nhiÒu viÖc ph¶i lµm. Thªm n÷a,
xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo Mü ®Q chÝnh thøc bÞ khèng chÕ h¹n
ng¹ch víi HiÖp ®Þnh DÖt may ViÖt Nam – Hoa Kú ®−îc ký ngµy 25-04-2003.
Trong khi hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr−êng EU vµ thÞ tr−êng Mü chñ
yÕu lµ d−íi h×nh thøc gia c«ng xuÊt khÈu nªn tr−íc t×nh h×nh ®ã ho¹t ®éng gia
c«ng xuÊt khÈu còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n chung cña ngµnh dÖt
may. Do ®ã, vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt tr−íc m¾t ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ang
tham gia vµo ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu hiÖn nay lµ viÖc chuyÓn ®æi h×nh
thøc gia c«ng xuÊt khÈu sang lµm hµng may mÆc xuÊt khÈu trùc tiÕp (mua ®øt
b¸n ®o¹n), ®Ó ®em vÒ cho doanh nghiÖp vµ ®Êt n−íc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n.
1.2.2 Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt
khÈu trong hoµn c¶nh hiÖn t¹i
1.2.2.1 ThuËn lîi
Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia kinh tÕ, ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt
khÈu cña ViÖt Nam ®ang ë vµo thêi ®iÓm kh¸ thuËn lîi vÒ thÞ tr−êng tiªu thô
s¶n phÈm. XuÊt khÈu dÖt may 4 th¸ng ®Çu n¨m 2003 ®¹t tèc ®é t¨ng cao nhÊt
trong h¬n 10 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. Chóng ta ®ang cã nhiÒu lîi thÕ ®Ó
®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm dÖt may nh−: an ninh kinh tÕ vµ chÝnh trÞ
9
cña ViÖt Nam ®−îc c¸c tæ chøc xÕp lo¹i cã uy tÝn trªn thÕ giíi xÕp lo¹i nhÊt
trong khu vùc Ch©u ¸; hµng dÖt may ViÖt Nam vµ nhÊt lµ hµng may mÆc gia
c«ng qua 10 n¨m xuÊt khÈu sang NhËt vµ EU ®Q chøng tá uy tÝn to lín cña c¸c
doanh nghiÖp ViÖt Nam ®èi víi c¸c hQng cã tªn tuæi trªn thÕ giíi c¶ vÒ chÊt
l−îng s¶n phÈm vµ thêi h¹n giao hµng ®−îc ®¶m b¶o.
Cã thÓ nãi ®iÓm m¹nh nhÊt cña ngµnh DÖt may ViÖt Nam nãi chung lµ
®éi ngò lao ®éng dåi dµo, cã tr×nh ®é tay nghÒ cao, khÐo lÐo vµ ch¨m chØ. Gi¸
lao ®éng ViÖt Nam rÎ nhÊt khu vùc Ch©u ¸, tõ 0,16-0,35 USD/giê, trong khi
cña Indonesia lµ 0,32 USD/giê, Trung Quèc 0,70 USD/giê vµ cña Ên §é lµ
0,58 USD/giê. Chóng ta ®ang chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ nªn sè lao ®éng n«ng
nghiÖp d«i d− sÏ lµ nguån nh©n lùc bæ sung v« tËn cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp
dÖt may – mét ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng xQ héi nhÊt hiÖn nay. H¬n n÷a sù
nghiÖp gi¸o dôc trong nhiÒu n¨m qua ®Q t¹o ra mét ®éi ngò lao ®éng dù bÞ cã
tr×nh ®é, cã søc khoÎ tèt ®ñ søc tiÕp thu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó t¹o ra nh÷ng
s¶n phÈm cã ®¼ng cÊp quèc tÕ ®¸p øng mäi nhu cÇu cao trªn thÞ tr−êng dÖt
may thÕ giíi víi gi¸ c¹nh tranh.
HiÖn HiÖp héi DÖt may ViÖt Nam ®ang cã kÕ ho¹ch t¨ng c−êng ho¹t
®éng xóc tiÕn th−¬ng m¹i nh»m vµo thÞ tr−êng ®Çy tiÒm n¨ng ë Nam Phi. §¹i
diÖn c¬ quan Th−¬ng m¹i ViÖt Nam ë Nam Phi cho biÕt, Nam Phi kh«ng hÒ
ph¶i chÞu ¸p ®Æt h¹n ng¹ch vÒ dÖt may. Quèc gia nµy ®ang tiÕn hµnh ®µm
ph¸n hiÖp ®Þnh tù do th−¬ng m¹i víi Ên §é vµ Trung Quèc (møc thuÕ nhËp
khÈu giao ®éng 20-60%), phÇn lín ng−êi d©n Nam Phi l¹i −a chuéng kiÓu
quÇn ¸o gi¶n ®¬n nh− jean, ¸o thun… §©y chÝnh lµ mét c¬ héi rÊt tèt cho c¸c
doanh nghiÖp gia c«ng xuÊt khÈu ®Ó cã thÓ th©m nhËp, chiÕm lÜnh thÞ tr−êng
“kh«ng ph¶i chÞu h¹n ng¹ch, kh«ng yªu cÇu qu¸ cao vÒ chÊt l−îng” nµy.
Bªn c¹nh ®ã, Tæng c«ng ty DÖt may ViÖt Nam còng võa ®¹t ®−îc tho¶
thuËn hîp t¸c víi tËp ®oµn Mitsui cña NhËt B¶n ®Ó më v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i
10
NhËt B¶n, t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp gia c«ng xuÊt khÈu trong n−íc
kh«i phôc vµ khai th¸c thÞ tr−êng truyÒn thèng giµu tiÒm n¨ng nµy. Ngoµi ra,
liªn minh Ch©u ¢u còng võa ®ång ý t¨ng h¹n ng¹ch ë mét sè s¶n phÈm dÖt
may cña ViÖt Nam trong ®ã cã s¶n phÈm ¸o jacket, quÇn ©u,… lµ nh÷ng s¶n
phÈm chÝnh truyÒn thèng cña c¸c doanh nghiÖp gia c«ng xuÊt khÈu. Mét sè
doanh nghiÖp gia c«ng còng ®Q cè g¾ng më thªm thÞ tr−êng xuÊt khÈu míi
nh− thÞ tr−êng Ch©u Phi vµ b−íc ®Çu còng ®Q thu ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶
quan.
Bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi to lín vÒ thÞ tr−êng quèc tÕ ®ang réng më, thÞ
tr−êng néi ®Þa víi h¬n 80 triÖu d©n còng ®ang cã nhu cÇu ngµy cµng cao vÒ
hµng dÖt may. NÕu c¸c doanh nghiÖp biÕt c¸ch tËn dông lîi thÕ gi¸ nh©n c«ng
rÎ kÕt hîp víi n¨ng lùc qu¶n lý, kü n¨ng tiÕp thÞ tèt th× sÏ cã rÊt nhiÒu c¬ héi
®Ó khai th¸c hÕt nh÷ng ®iÓm m¹nh cña m×nh, më réng ph¸t triÓn ho¹t ®éng gia
c«ng may mÆc.
1.2.2.2 Khã kh¨n
Thêi gian qua, ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr−êng Mü vµ lÊy thµnh tÝch xuÊt khÈu
dÖt may sang Mü tõ n¨m 2002 ®Õn th¸ng 3/2003 ®Q khiÕn c¸c doanh nghiÖp
dÖt may ViÖt Nam trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc gia
c«ng xuÊt khÈu kh«ng cßn thêi gian nghÜ ®Õn chuyÖn ®µm ph¸n, th−¬ng th¶o
ký hîp ®ång víi c¸c kh¸ch hµng ë c¸c thÞ tr−êng kh¸c. ChÝnh v× vËy, khi Mü
®−a ra h¹n ng¹ch dÖt may kh«ng ®óng víi n¨ng lùc s¶n xuÊt toµn ngµnh ®Q
®Èy c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu vµo nh÷ng hoµn c¶nh
khã kh¨n. Cã nh÷ng doanh nghiÖp ký hîp ®ång gia c«ng tõ thêi gian tr−íc khi
ký hiÖp ®Þnh nh−ng b©y giê khi xuÊt hµng l¹i ph¶i chÞu h¹n ng¹ch, trong khi
viÖc ph©n bæ h¹n ng¹ch l¹i kh«ng ®Òu nªn c¸c doanh nghiÖp nµy chØ cßn c¸ch
nhê h¹n ng¹ch cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
11
Tuy nhiªn, mét lý do kh¸c quan träng kh¸c ®Èy c¸c doanh nghiÖp gia
c«ng xuÊt khÈu vµo t×nh tr¹ng bÊp bªnh, ho¹t ®éng cÇm chõng nh− hiÖn nay
lµ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu kh«ng d¸m ký hîp ®ång gia c«ng víi kh¸ch
hµng Mü cho n¨m sau v× kh«ng biÕt ch¾c l−îng h¹n ng¹ch m×nh ®−îc cÊp sÏ
lµ bao nhiªu. Bµi häc “x−¬ng m¸u” h¹n ng¹ch trong n¨m nay ®Q lµm kh«ng Ýt
doanh nghiÖp ph¶i lao ®ao víi hËu qu¶ ®Ó l¹i hÕt søc nghiªm träng, khiÕn ®a
phÇn trë nªn ng¹i ngÇn trong viÖc th−¬ng th¶o c¸c hîp ®ång míi. Ngoµi ra,
viÖc t×m kiÕm c¸c ®¬n hµng ë c¸c thÞ tr−êng kh¸c trë nªn khã kh¨n h¬n khi ®Q
cã kh«ng Ýt kh¸ch hµng ë nh÷ng thÞ tr−êng truyÒn thèng nh− EU, NhËt B¶n,
Hång K«ng, §µi Loan… ®i sang c¸c n−íc Campuchia, Trung Quèc hay
Indonesia ®Æt hµng.
VÊn ®Ò næi cém ®èi víi ngµnh DÖt may ViÖt Nam lµ viÖc hiÖn nay c¸c
doanh nghiÖp míi chØ dõng l¹i ë møc ®é s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm rÊt th«ng
dông vµ chñ yÕu theo ph−¬ng thøc gia c«ng. V× vËy, c¸c mÆt hµng dÖt may
cña ViÖt Nam ph¶i c¹nh tranh trùc diÖn víi c¸c s¶n phÈm phæ th«ng kh¸c tõ
c¸c n−íc cã lîi thÕ vÒ gia c«ng nh−ng rÊt m¹nh vÒ nguyªn phô liÖu nh−:
Trung Quèc, Pakistan, Srilanca, Ên §é...
Theo thèng kª, chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm gia c«ng cña ViÖt Nam
®Òu cao h¬n tõ 15-20% mÆt hµng t−¬ng tù cña Trung Quèc, Bangladesh,
Pakistan. Tuy gi¸ lao ®éng rÎ nh−ng n¨ng suÊt lao ®éng cña ngµnh dÖt may
ViÖt Nam nãi chung kh«ng cao, chØ b»ng 2/3 møc b×nh qu©n c¸c n−íc
ASEAN, chi phÝ nguyªn phô liÖu (phÇn lín ph¶i nhËp khÈu) vµ kh©u trung
gian cao lµm s¶n phÈm thiÕu tÝnh c¹nh tranh. Ngoµi ra, Trung Quèc - ®èi thñ
c¹nh tranh lín nhÊt cña ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn kÕ ho¹ch 10 n¨m (20012010) víi môc tiªu t¨ng gÊp ®«i GDP trong ®ã ngµnh dÖt may gi÷ vai trß nßng
cèt nh»m khai th¸c lîi thÕ héi nhËp WTO vµ cã tèc ®é t¨ng tr−ëng s¶n xuÊt
hµng n¨m cao, ®¹t 6%.
12
Trong thêi gian tíi, ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt ®−îc bµi to¸n vÒ thÞ tr−êng,
gi¶m bít ¸p lùc c¹nh tranh gia t¨ng; c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ch¾c
ch¾n ph¶i chó träng tíi yÕu tè c¹nh tranh b»ng viÖc n©ng cao gi¸ trÞ gia t¨ng
cña s¶n phÈm vµ dÞch vô.
13
Ch−¬ng 2
Ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu
cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung
2.1 Kh¸i qu¸t vÒ XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu l¹c trung
2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña XÝ nghiÖp
TiÒn th©n cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung lµ XÝ nghiÖp may
néi th−¬ng trùc thuéc Tæng c«ng ty v¶i sîi may mÆc, ®−îc thµnh lËp th¸ng 9
n¨m 1989. Lµ ®¬n vÞ thuéc doanh nghiÖp Nhµ n−íc, tù h¹ch to¸n kh«ng cã sù
bao cÊp cña Nhµ n−íc nh− tr−íc ®©y. Chøc n¨ng chÝnh cña XÝ nghiÖp lµ s¶n
xuÊt gia c«ng may mÆc phôc vô cho xuÊt khÈu vµ tiªu dïng néi ®Þa. XÝ nghiÖp
®−îc më tµi kho¶n ViÖt Nam vµ ngo¹i tÖ t¹i Ng©n hµng vµ ®−îc sö dông con
dÊu riªng theo quy ®Þnh cña Nhµ n−íc.
Th¸ng 12/1991 Bé Th−¬ng M¹i cã quyÕt ®Þnh 450 Q§-450/BTM ®æi
tªn thµnh XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung, tªn giao dÞch lµ Lac Trung
Export Garments Proccessing Factory (TEXTACO), ®Þa chØ 79- L¹c TrungHµ Néi – ViÖt Nam. Thêi gian míi thµnh lËp, tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn
cã 220 ng−êi, tæ chøc mét ph©n x−ëng s¶n xuÊt, s¶n xuÊt tiªu dïng néi ®Þa lµ
chÝnh, xuÊt khÈu cßn h¹n chÕ v× ch−a cã kh¸ch hµng.
N¨m 1992, XÝ nghiÖp ph¸t triÓn ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ thÞ
tr−êng. XÝ nghiÖp ®Q tõng b−íc chuyÓn sang s¶n xuÊt gia c«ng b»ng nguyªn
liÖu, phô liÖu do kh¸ch hµng ®−a ®Õn ®ång thêi tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng qu¶ng
c¸o, héi chî, triÓn lQm… nh»m t¹o lËp uy tÝn víi c¸c b¹n hµng trong vµ ngoµi
n−íc. §øng tr−íc sù c¹nh tranh gay g¾t cña nhiÒu ®¬n vÞ may mÆc xuÊt khÈu
®Q cã nhiÒu th©m niªn, kinh nghiÖm vµ uy tÝn trªn thÞ tr−êng, XÝ nghiÖp vÉn
®øng v÷ng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn, më réng ®−îc thÞ tr−êng. S¶n phÈm cña XÝ
14
nghiÖp ®Q ®−îc xuÊt khÈu sang nhiÒu n−íc nh−: Anh, Mü, Hµ Lan, Singapo,
§µi Loan, Canada, óc, Malaysia, Indonesia, Hµn Quèc…
Tr¶i qua gÇn hai chôc n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, xÝ nghiÖp lµ ®¬n vÞ
thuéc doanh nghiÖp Nhµ n−íc, tù h¹ch to¸n kh«ng cã sù bao cÊp nh− tr−íc
®©y. §Ó t¹o chç ®øng cho m×nh xÝ nghiÖp ®Q kh«ng ngõng kiÖn toµn bé m¸y tæ
chøc, ®Çu t− mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp
vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong xÝ nghiÖp, t¨ng doanh thu, lîi nhuËn. Ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp kh«ng ngõng ®−îc më réng vÒ mÆt
quy m«. Thêi kú ®Çu xÝ nghiÖp chØ cã 1 ph©n x−ëng chuyªn may ¸o Jacket,
®Õn nay xÝ nghiÖp ®Q cã 3 ph©n x−ëng may nhiÒu lo¹i mÆt hµng kh¸c nhau:
quÇn ©u, v¸y, quÇn ¸o trÎ em… Tõ chç chØ cã 220 c«ng nh©n khi míi thµnh
lËp, ®Õn n¨m 1998 xÝ nghiÖp cã 418 c«ng nh©n vµ hiÖn nay cã h¬n 700 c«ng
nh©n ®ang lµm viÖc t¹i xÝ nghiÖp.
2.1.2 C¬ cÊu tæ chøc
2.1.2.1 S¬ ®å tæ chøc
gi¸m ®èc
phã gi¸m ®èc
tc- hc
px i
tc- kt
kh- kd
px ii
kt- kcs
px III
15
2.1.2.2 Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng bé phËn
Gi¸m ®èc
Gi¸m ®èc lµ ng−êi lQnh ®¹o, chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt trong viÖc ®iÒu
hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh t¹i xÝ nghiÖp. §ång thêi Gi¸m ®èc lµ
ng−êi trùc tiÕp phô tr¸ch c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé vµ c«ng t¸c tµi chÝnh cña xÝ
nghiÖp.
Phã Gi¸m ®èc s¶n xuÊt
Phã Gi¸m ®èc s¶n xuÊt lµ ng−êi tham m−u gióp viÖc cho Gi¸m ®èc vÒ
lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh cña xÝ nghiÖp, chÞu tr¸ch nhiÖm trong
viÖc ®¶m b¶o tiÕn ®é s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt
Phßng Tæ chøc- hµnh chÝnh
Phßng tæ chøc- hµnh chÝnh cã chøc n¨ng tham m−u cho Gi¸m ®èc xÝ
nghiÖp trong c¸c mÆt c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, lao ®éng tiÒn l−¬ng, thanh tra
b¶o vÖ, thi ®ua khen th−ëng vµ kû luËt. Phßng cßn tham gia tæ chøc c¸c ho¹t
®éng hµnh chÝnh qu¶n trÞ ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt, kinh doanh vµ ®êi sèng cña
c¸n bé c«ng nh©n viªn. Phßng gåm 14 ng−êi trong ®ã cã 1 Tr−ëng phßng phô
tr¸ch, gióp viÖc cho tr−ëng phßng cã 1 phã phßng. Phßng cã c¸c nhiÖm vô cô
thÓ sau:
- Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y, s¾p xÕp c¸n bé theo yªu
cÇu nhiÖm vô cña xÝ nghiÖp, ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng ®ång bé, th«ng suèt, tinh
gän.
- X©y dùng kÕ ho¹ch tuyÓn dông, ®µo t¹o sö dông lao ®éng, kÕ ho¹ch;
kÕ ho¹ch lao ®éng tiÒn l−¬ng hµng th¸ng, quý, n¨m vµ tæ chøc theo kÕ ho¹ch
®Q duyÖt.
- X©y dùng quy chÕ tiÒn l−¬ng, tiÒn th−ëng vµ tæ chøc thùc hiÖn theo
chÕ ®é cña Nhµ n−íc.
16
- ChÞu tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é quyÒn lîi ®èi víi ng−êi lao
®éng nh−: BHXH, h−u trÝ, mÊt søc lao ®éng…
- LËp kÕ ho¹ch trang bÞ b¶o hé lao ®éng cho c«ng nh©n phï hîp víi
®iÒu kiÖn lao ®éng thiÕt bÞ, nhµ x−ëng cña xÝ nghiÖp.
Phôc vô c¸c Héi nghÞ, n¬i lµm viÖc cña Ban Gi¸m ®èc, c¸c phßng
kh¸ch.
Phßng Tµi chÝnh- kÕ to¸n
Phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n lµ bé phËn nghiÖp vô cã chøc n¨ng tham m−u
cho Gi¸m ®èc vÒ c¸c mÆt: tæ chøc h¹ch to¸n, qu¶n lý tµi s¶n hµng ho¸, vËt t−
tiÒn vèn theo c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n−íc vµ chØ ®¹o cña
C«ng ty. Phßng gåm 6 ng−êi trong ®ã cã 1 tr−ëng phßng phô tr¸ch, gióp viÖc
cho tr−ëng phßng cã 1 phã phßng.
- X©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh hµng n¨m, hµng quý vµ hµng th¸ng theo
kÕ ho¹ch s¶n xuÊt- kinh doanh.
- Tæ chøc ghi chÐp, tÝnh to¸n ph¶n ¸nh trung thùc t×nh h×nh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt- kinh doanh cña xÝ nghiÖp vÒ tµi s¶n, vËt t−, hµng ho¸, tiÒn vèn. Tæng
hîp sè liÖu ®Ó ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh cña xÝ nghiÖp
hµng quý vµ c¶ n¨m.
- TrÝch nép c¸c kho¶n ph¶i nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ n−íc vµ c¸c quü xÝ
nghiÖp theo ®óng yªu cÇu, kÞp thêi ®Çy ®ñ, xö lý c¸c kho¶n c«ng nî.
- L−u tr÷ chøng tõ kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña Nhµ n−íc.
- Thùc hiÖn kiÓm kª ®Þnh kú vµ ®ét xuÊt, ®¶m b¶o yªu cÇu chÊt l−îng
vµ thêi gian.
Phßng KÕ ho¹ch- kinh doanh
Phßng kÕ ho¹ch- kinh doanh cã chøc n¨ng tham m−u cho Gi¸m ®èc
trong viÖc x¸c ®Þnh ph−¬ng h−íng s¶n xuÊt, kinh doanh trong tõng thêi kú vµ
®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh trong xÝ nghiÖp. Phßng gåm 18
17
ng−êi trong ®ã cã 1 tr−ëng phßng, 1 phã phßng, nh÷ng ng−êi cßn l¹i phô tr¸ch
c¸c m¶ng c«ng viÖc cô thÓ. Víi chøc n¨ng trªn, phßng cã c¸c nhiÖm vô sau:
- §iÒu tra, nghiªn cøu, thu thËp th«ng tin vÒ nhu cÇu thÞ tr−êng, gi¸ c¶,
chñng lo¹i hµng ho¸, thÞ hiÕu ng−êi tiªu dïng trong vµ ngoµi n−íc.
- X©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt- kinh doanh, tæng hîp hÖ thèng kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt- kinh doanh.
- Tæ chøc khai th¸c nguån hµng s¶n xuÊt gia c«ng, x©y dùng c¸c hîp
®ång kinh tÕ, tÝnh to¸n c¸c ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt- kinh doanh ®¶m b¶o ®óng hîp
®ång ®Q ký.
- Lµm c¸c thñ tôc xuÊt nhËp khÈu cho xÝ nghiÖp vµ c¸c ®¬n vÞ xÝ
nghiÖp nhËn uû th¸c.
- ChuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn theo yªu cÇu s¶n xuÊt, n¾m v÷ng n¨ng lùc s¶n
xuÊt, ph−¬ng tiÖn, thiÕt bÞ nhµ x−ëng, lao ®éng vËt t−, sè l−îng s¶n phÈm, ®Þa
chØ vµ thêi gian giao hµng trong tõng thêi kú s¶n xuÊt.
- Tæ chøc c¸c c¬ së gia c«ng theo sù chØ ®¹o cña Gi¸m ®èc.
- X©y dùng kÕ ho¹ch t¸c nghiÖp, theo dâi tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ
tiªu thô s¶n phÈm cña tõng hîp ®ång.
- X©y dùng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, gi¸ b¸n, gi¸ gia c«ng vµ c¸c
hµng ho¸ nguyªn phô liÖu.
- Qu¶n lý c¸c kho nguyªn phô liÖu, m¸y mãc phô tïng, nhiªn liÖu phôc
vô s¶n xuÊt vµ ph−¬ng tiÖn vËn t¶i.
- Qu¶n lý vµ tæ chøc vËn chuyÓn hµng ho¸ theo kÕ ho¹ch.
Phßng kü thuËt- KCS
Phßng kü thuËt cã chøc n¨ng tham m−u gióp Gi¸m ®èc vÒ kh©u kü
thuËt, lµm mÉu ®Ó tiÕn hµnh triÓn khai c¸c hîp ®ång. Phßng gåm 7 ng−êi
trong ®ã cã 1 tr−ëng phßng phô tr¸ch, gióp viÖc cho tr−ëng phßng cã 1 phã
phßng.
18
- Tham gia víi Phßng kÕ ho¹ch ®µm ph¸n c¸c hîp ®ång gia c«ng, s¶n
xuÊt.
- Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr−êng vÒ mÉu thêi trang tõ ®ã ®Ò xuÊt may
mÉu chµo hµng, mÉu ®èi theo c¸c ®¬n hµng cÇn thiÕt.
- Tæ chøc gia c«ng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chÊt l−îng theo dâi tiÕn ®é
giao hµng, ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt hîp ®ång ®Q ký.
- KiÓm tra ®Þnh møc nguyªn phô liÖu c¸c ph©n x−ëng, quan hÖ víi c¸c
c¬ quan chøc n¨ng vÒ c¸c ®Þnh møc nguyªn phô liÖu vµ c¸c giao dÞch kh¸c vÒ
kü thuËt.
- Phóc tra thµnh phÈm theo quy ®Þnh cña xÝ nghiÖp.
- X©y dùng c¸c tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt cña c«ng nh©n: c¾t, may,
lµ, Ðp, tr¶i v¶i… Phèi hîp víi Phßng tæ chøc- hµnh chÝnh ®Ó tæ chøc thi tuyÓn
lao ®éng, thi gi÷ bËc, n©ng bËc cho c«ng nh©n.
C¸c ph©n x−ëng may
C¸c ph©n x−ëng may cã chøc n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm may mÆc
theo kÕ ho¹ch vµ ®¶m b¶o ®óng tiªu chuÈn kü thuËt, chÊt l−îng s¶n phÈm vµ
tiÕn ®é giao hµng theo quy ®Þnh. XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung cã 3
ph©n x−ëng: Ph©n x−ëng I gåm 187 ng−êi, Ph©n x−ëng II gåm 260 ng−êi,
Ph©n x−ëng III gåm 210 ng−êi. Mçi ph©n x−ëng cã 1 Qu¶n ®èc phô tr¸ch,
gióp viÖc cho qu¶n ®èc cã 1 ®Õn 2 phã qu¶n ®èc. C¸c ph©n x−ëng cã nhiÖm vô
cô thÓ sau:
- X©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®iÒu ®é s¶n xuÊt tõng tuÇn, th¸ng
trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp giao.
- C¨n cø vµo hîp ®ång xÝ nghiÖp ®Q ký giao cho tõng ph©n x−ëng, c¸c
ph©n x−ëng chñ ®éng quan hÖ víi chuyªn gia c¸c hQng ®Ó thiÕt kÕ, may mÉu
®èi vµ x©y dùng c¸c ®Þnh møc lao ®éng, nguyªn phô liÖu, nhiªn liÖu, vËt t−.
Phèi hîp víi phßng kÕ ho¹ch c©n ®èi nguyªn phô liÖu cña kh¸ch hµng giao,
b¶o ®¶m vËt t− theo c¸c mQ hµng.
19
- ChuÈn bÞ c¸c mÉu ®éng, mÉu cøng, s¬ ®å c¾t theo ®óng yªu cÇu kü
thuËt ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt.
- X©y dùng quy tr×nh c«ng nghÖ, tiªu chuÈn kü thuËt, thiÕt kÕ bè trÝ c¸c
d©y chuyÒn s¶n xuÊt phï hîp víi tõng mQ hµng. X©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l−¬ng,
thanh to¸n l−¬ng cho tõng ph©n x−ëng.
- §Ò xuÊt c¸c ph−¬ng ¸n c¶i tiÕn quy tr×nh c«ng nghÖ, hîp lý ho¸ s¶n
xuÊt ®Ó tæ chøc lao ®éng khoa häc trong tõng ph©n x−ëng.
- H−íng dÉn, kiÓm tra kü thuËt ë c¸c tæ s¶n xuÊt cña tõng ph©n x−ëng,
kiÓm ho¸ s¶n phÈm nhËp kho, chÞu tr¸ch nhiÖm chÊt l−îng hµng ho¸ ®èi víi
kh¸ch hµng.
- Tæ chøc ®ãng gãi ë tõng ph©n x−ëng theo sù ph©n c«ng cña xÝ
nghiÖp.
- Qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ vµ tµi s¶n hµng ho¸ do xÝ nghiÖp giao, chÊp
hµnh ®Çy ®ñ viÖc b¶o toµn, söa ch÷a ®iÒu chØnh thiÕt bÞ trong ph©n x−ëng. X©y
dùng kÕ ho¹ch b¶o d−ìng ®Þnh kú, söa ch÷a lín thiÕt bÞ ®Ó xÝ nghiÖp duyÖt.
- Thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ, ®Þnh møc tiªu hao
nguyªn, nhiªn phô liÖu, phô tïng m¸y, ®Þnh møc lao ®éng vµ yªu cÇu kü thuËt
cña xÝ nghiÖp.
- Nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng, m¸y mãc
thiÕt bÞ, c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y, b¶o hé lao ®éng, vÖ sinh c«ng
nghiÖp.
- RÌn luyÖn tay nghÒ cho c«ng nh©n, phèi hîp víi c¸c Phßng tæ chøchµnh chÝnh, Phßng kü thuËt tæ chøc thi tuyÓn lao ®éng gi÷ bËc, n©ng bËc cho
c«ng nh©n.
20
2.2 Thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia c«ng may mÆc
cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung
2.2.1 C¸c ph−¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp
Còng nh− c¸c doanh nghiÖp may mÆc xuÊt khÈu c¸c cña ViÖt Nam, do
®iÒu kiÖn cßn h¹n chÕ vÒ kü thuËt vµ vèn nªn hiÖn nay ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh chñ yÕu XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung lµ lµm hµng gia c«ng
may mÆc xuÊt khÈu. XÝ nghiÖp ch−a cã ®−îc mét phßng thiÕt kÕ mÉu hoµn
chØnh víi nh÷ng thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, tèi t©n còng nh− ch−a cã ®éi ngò kü s− vµ
c«ng nh©n cã tay nghÒ cao, nhÊt lµ ch−a cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c qu¶n
lý vµ thÞ tr−êng nªn rÊt nhiÒu c¸c ®¬n ®Æt hµng cña XÝ nghiÖp ph¶i qua c¸c
c«ng ty trung gian nh−: Hång K«ng, §µi Loan, Hµn Quèc.... XÝ nghiÖp chñ
yÕu sö dông 3 ph−¬ng thøc kinh doanh hµng may mÆc xuÊt khÈu sau:
B¶ng1: Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña tõng ph−¬ng thøc xuÊt khÈu
2000
N¨m
XK uû
th¸c
Gia c«ng
XK
XK trùc
tiÕp
Tæng kim
ng¹ch
2001
2002
6 th¸ng ®Çu 2003
sè tiÒn
Tû träng
sè tiÒn
Tû träng
sè tiÒn
Tû träng
sè tiÒn
tiÒn
Tû träng
(1.000USD)
(%)
(1.000USD)
(%)
(1.000USD)
(%)
(1.000USD)
(%)
411,3
53,91
2.255,2
59,2
2.408
52,69
1171,4
46,1
299,1
41,32
1.173,5
30,7
1.707,2
37,35
1.024
40,3
51,7
6,79
381,3
10,1
456,8
9,96
345,6
13,6
762,1
100
3.810
100
4.572
100
2.541
100
Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp
Nh÷ng n¨m ®Çu 1990, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp ch−a cao do
XÝ nghiÖp ch−a cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy, thÞ truêng vµ b¹n hµng
- Xem thêm -
.PDF 
48 
82 
59 
