Tài liệu Một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại thành phố đà nẵng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM PHẠM MINH NHỰT LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005 MUÏC LUÏC MÔÛ ÑAÀU Chöông 1: NHÖÕNG LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI 1.1.Toång quan lyù luaän veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ..........................................1 1.1.1.Khaùi nieäm veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ......................................................1 1.1.2.Caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ........................................................2 1.2.Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ........................................................5 1.2.1.Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö .......5 1.2.2.Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu voán ñaàu tö 10 1.3.Moät soá baøi hoïc kinh nghieäm veà thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi............12 1.3.1.Kinh nghieäm cuûa Tp Hoà Chí Minh .................................................................12 1.3.2.Kinh nghieäm cuûa Bình Döông ........................................................................14 1.4.Caùc baøi hoïc ruùt ra töø nhöõng kinh nghieäm treân .............................................16 Chöông 2 : THÖÏC TRAÏNG THU HUÙT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ ÑAØ NAÜNG 2.1.Ví trí ,vai troø cuûa Tp Ñaø Naüng ñoái vôùi khu vöïc mieàn Trung -Taây Nguyeân .19 2.2.1Ví trí cuûa Tp Ñaø Naüng ñoái vôùi khu vöïc mieàn Trung –Taây Nguyeân .................19 2.2.2Vai troø cuûa Ñaø Naüng ñoái vôùi khu vöïc mieàn Trung – Taây Nguyeân .................19 2.2.Moâi tröôøng phaùp lyù cuûa Tp Ñaø Naüng ñoái vôùi hoaït ñoäng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi .................................................................................................24 2.3.Thöïc traïng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Tp Ñaø Naüng .........28 2.3.1.Tình hình thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Tp Ñaø Naüng ...............29 2.3.2 Tình hình thu huùt voán ñaàu tö theo cô caáu ngaønh ñaàu tö ................................32 2.3.3 Tình hình thu huùt voán ñaàu tö theo hình thöùc ñaàu tö ........................................34 23.4 Tình hình thu huùt voán ñaàu tö theo chuû ñaàu tö ..................................................35 2.4.Nhöõng thaønh töïu vaø haïn cheá trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn Tp Ñaø Naüng ..............................................................................38 2.4.1 Nhöõng thaønh töïu trong vieäc thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn Tp Ñaø Naüng .............................................................................................................38 2.4.2 Haïn cheá cuûa hoaït ñoäng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn Tp Ñaø Naüng .............................................................................................................47 Chöông 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM CAÛI THIEÄN TÌNH HÌNH THU HUÙT VOÁN ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI TAÏI TP.ÑAØ NAÜNG 3.1.Muïc tieâu vaø ñònh höôùng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa Tp Ñaø Naüng ...........................................................................................................................59 3.2.Thaùch thöùc vaø cô hoäi cuûa Tp Ñaø Naüng .............................................................59 3.3.Moät soá giaûi phaùp nhaèm caûi thieän tình hình thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Tp Ñaø Naüng ..............................................................................................61 3.4.Moät soá kieán nghò nhaèm caûi thieän khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Tp Ñaø Naüng .....................................................................................77 KEÁT LUAÄN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC -1– Luaän vaên thaïc só kinh teá Chöông1 NHÖÕNG LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI 1.1.Toång quan lyù luaän veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi 1.1.1.Khaùi nieäm veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi Tieâu thöùc phaân bieät ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vôùi hoaït ñoäng ñaàu tö noäi ñòa thöôøng taäp trung vaøo caùc ñaëc tröng cô baûn sau : -Veà voán goùp : Caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi ñoùng moät löôïng voán toái thieåu theo quy ñònh cuûa moãi nöôùc nhaän ñaàu tö ñeå hoï coù quyeàn tröïc tieáp tham gia ñieàu phoái, quaûn lí quaù trình saûn xuaát kinh doanh .ÔÛ Vieät Nam, Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng ñaõ ñöa ra ñieàu kieän “ Phaàn voán goùp cuûa beân nöôùc ngoaøi hoaëc caùc beân nöôùc ngoaøi vaøo voán phaùp ñònh cuûa doanh nghieäp lieân doanh khoâng bò haïn cheá veà möùc cao nhaát theo söï thoaû thuaän cuûa caùc beân, nhöng khoâng döôùi 30 % voán phaùp ñònh, tröø nhöõng tröôøng hôïp do Chính phuû quy ñònh . -Veà quyeàn ñieàu haønh : Quaûn lí doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi phuï thuoäc vaøo möùc voán goùp .Neáu nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö 100 % voán thì quyeàn ñieàu haønh hoaøn toaøn phuï thuoäc veà nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, coù theå tröïc tieáp hoaëc thueâ ngöôøi quaûn lí . -Veà phaân chia lôïi nhuaän : Döïa treân keát quaû saûn xuaát kinh doanh, laõi loã ñeàu ñöôïc phaân chia theo tæ leä voán goùp trong voán phaùp ñònh sau khi ñaõ tröø ñi caùc khoaûn ñoùng goùp .Do ñoù coù theå ñònh nghóa khaùi quaùt veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi nhö sau : “Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi(FDI) laø hình thöùc ñaàu tö quoác teá maø chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng goùp moät soá voán ñuû lôùn ñeå ñaàu tö vaøo lónh vöïc saûn xuaát hoaëc dòch vuï ; ñoàng thôøi tröïc tieáp tham gia quaûn lí, ñieàu haønh, toå chöùc saûn xuaát, taän duïng öu theá veà voán, trình ñoä coâng ngheä, kinh nghieäm quaûn lí … nhaèm muïc ñích thu lôïi nhuaän .” Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -2– Luaän vaên thaïc só kinh teá 1.1.2.Caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi Theo luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Vieät Nam thì ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi bao goàm caùc hình thöùc sau : + Hình thöùc coâng ty hay xí nghieäp 100% voán töø nöôùc ngoaøi : Laø hình thöùc caùc coâng ty hay xí nghieäp ñöôïc thaønh laäp do caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö 100% voán taïi nöôùc sôû taïi, coù quyeàn ñieàu haønh toaøn boä doanh nghieäp vaø chòu traùch nhieäm veà keát quaû kinh doanh.Ñaëc ñieåm cuûa loaïi hình doanh nghieäp naøy laø : • Doanh nghieäp naøy ñöôïc thaønh laäp döôùi daïng coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, laø phaùp nhaân môùi cuûa Vieät Nam . • Chòu söï ñieàu chænh cuûa Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam + Doanh nghieäp lieân doanh Laø doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp do caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi goùp voán chung vôùi caùc doanh nghieäp Vieät Nam treân cô sôû hôïp ñoàng lieân doanh . Caùc beân cuøng tham gia ñieàu haønh doanh nghieäp, phaân chia lôïi nhuaän vaø ruûi ro theo tæ leä goùp voán cuûa moãi beân vaøo voán phaùp ñònh .Doanh nghieäp lieân doanh taïi Vieät Nam coù caùc ñaëc ñieåm sau : • Hình thöùc naøy coù ñaëc tröng laø phaùp nhaân môùi ñöôïc thaønh laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, coù tö caùch phaùp nhaân theo phaùp luaät cuûa nöôùc chuû nhaø .Moãi beân tham gia vaøo doanh nghieäp lieân doanh laø moät phaùp nhaân rieâng. Nhöng doanh nghieäp lieân doanh laø moät phaùp nhaân ñoäc laäp vôùi caùc beân tham gia. Khi caùc beân ñaõ ñoùng goùp ñuû soá voán ñaõ quy ñònh vaøo lieân doanh thì duø moät beân coù phaù saûn, doanh nghieäp lieân doanh vaãn toàn taïi .Moãi beân lieân doanh chòu traùch nhieäm vôùi beân kia, vôùi doanh nghieäp lieân doanh trong phaïm vi phaàn voán goùp cuûa mình vaøo voán phaùp ñònh . • Soá ngöôøi tham gia hoäi ñoàng quaûn trò laõnh ñaïo doanh nghieäp cuûa caùc beân phuï thuoäc vaøo tæ leä goùp voán .Hoäi ñoàng quaûn trò laø cô quan laõnh ñaïo cao nhaát cuûa Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -3– Luaän vaên thaïc só kinh teá lieân doanh .Hoäi ñoàng quaûn trò quyeát ñònh theo nguyeân taéc nhaát trí ñoái vôùi caùc vaán ñeà quan troïng nhö : duyeät quyeát toaùn thu chi taøi chính haøng naêm vaø quyeát toaùn coâng trình, söûa ñoåi, boå sung ñieàu leä doanh nghieäp, vay voán ñaàu tö, boå nhieäm, mieãn nhieäm toång giaùm ñoác, phoù toång giaùm ñoác thöù nhaát vaø keá toaùn tröôûng …lôïi nhuaän hay ruûi ro cuûa doanh nghieäp lieân doanh naøy ñöôïc phaân chia theo tæ leä goùp voán cuûa moãi beân .Toång giaùm ñoác vaø Phoù Toång Giaùm ñoác coù traùch nhieäm ñieàu haønh vaø ñieàu coâng vieäc haøng ngaøy cuûa lieân doanh .Neáu Toång Giaùm ñoác laø ngöôøi nöôùc ngoaøi thì Phoù Toång Giaùm ñoác thöù nhaát phaûi laø ngöôøi Vieät Nam vaø sinh soáng taïi Vieät Nam . • Moät ñôn vò lieân doanh coù theå tham gia voán ñeå thaønh laäp moät lieân doanh khaùc vôùi nöôùc ngoaøi, trong lieân doanh môùi naøy phaûi coù ít nhaát hai thaønh vieân thuoäc lieân doanh cuõ trong Hoäi ñoàng quaûn trò vaø moät trong hai thaønh vieân ñoù phaûi laø ngöôøi coù quoác tòch Vieät Nam . • Thôøi gian hoaït ñoäng cuûa lieân doanh thoâng thöôøng töø 30 naêm ñeán 50 naêm, trong tröôøng hôïp ñaëc bieät khoâng quaù 70 naêm . • Doanh nghieäp lieân doanh phaûi giaûi theå khi heát thôøi haïn hoaït ñoäng tröø khi vieäc keùo daøi thôøi gian hoaït ñoäng ñaõ ñöôïc cô quan quaûn lí nhaø nöôùc veà hôïp taùc vaø ñaàu tö chuaån y .Ñoàng thôøi doanh nghieäp lieân doanh cuõng coù theå keát thuùc hôïp ñoàng sôùm hôn trong moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät nhö : gaëp baát khaû khaùng, moät hoaëc caùc beân lieân doanh khoâng thöïc hieän nghóa vuï quy ñònh nhö trong hôïp ñoàng . • Caùc doanh nghieäp lieân doanh hoaït ñoäng theo nguyeân taéc töï chuû veà taøi chính.Theo phaùp luaät Vieät Nam phaàn goùp voán phaùp ñònh cuûa beân nöôùc ngoaøi khoâng bò haïn cheá veà möùc cao nhaát nhö moät soá nöôùc khaùc nhöng khoâng ñöôïc ít hôn 30% voán phaùp ñònh . Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -4– Luaän vaên thaïc só kinh teá +Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh laø vaên baûn kí keát giöõa hai beân hoaëc nhieàu beân quy ñònh traùch nhieäm vaø phaân chia keát quaû kinh doanh cho moãi beân ñeå tieán haønh ñaàu tö kinh doanh ôû Vieät Nam maø khoâng thaønh laäp moät coâng ty, xí nghieäp hay khoâng ra ñôøi moät tö caùch phaùp nhaân môùi . Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö naøy laø : • Caùc beân Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi hôïp taùc vôùi nhau ñeå tieán haønh kinh doanh saûn xuaát vaø dòch vuï taïi Vieät Nam treân cô sôû vaên baûn hôïp ñoàng ñaõ kí keát giöõa hai hoaëc nhieàu beân . Trong hôïp ñoàng quy ñònh roõ nghóa vuï, quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm cuûa moãi beân tham gia. • Khoâng thaønh laäp moät phaùp nhaân môùi, töùc laø khoâng cho ra ñôøi moät phaùp nhaân môùi .Moãi beân vaãn hoaït ñoäng vôùi tö caùch phaùp nhaân ñoäc laäp cuûa mình vaø thöïc hieän caùc nghóa vuï cuûa mình tröôùc nhaø nöôùc . • Thôøi haïn hoaït ñoäng hôïp taùc kinh doanh do hai beân thoaû thuaän, phuø hôïp vôùi tính chaát hoaït ñoäng kinh doanh vaø söï caàn thieát ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu cuûa hôïp ñoàng .Vaán ñeà voán kinh doanh coù theå ñöôïc ñeà caäp hoaëc khoâng nhaát thieát ñöôïc ñeà caäp trong vaên baûn hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh . Ngoaøi ba hình thöùc cô baûn treân, theo nhu caàu ñaàu tö veà cô sôû haï taàng, caùc coâng trình xaây döïng coøn coù caùc hình thöùc khaùc . + Hôïp ñoàng xaây döïng- kinh doanh- chuyeån giao (BOT) : laø moät phöông thöùc ñaàu tö tröïc tieáp ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû vaên baûn ñöôïc kí keát giöõa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi (coù theå laø toå chöùc, caù nhaân nöôùc ngoaøi ) vôùi cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn ñeå xaây döïng kinh doanh coâng trình keát caáu haï taàng trong moät thôøi gian nhaát ñònh, heát thôøi haïn nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao khoâng boài hoaøn coâng trình ñoù cho nöôùc chuû nhaø .Loaïi hình naøy ñöôïc Nhaø nöôùc söû duïng ñeå khuyeán khích xaây döïng caùc coâng trình haï taàng nhö : caàu, ñöôøng, beán caûng, coâng trình cung caáp naêng löôïng . Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -5– Luaän vaên thaïc só kinh teá Hôïp ñoàng BOT thöôøng ñöôïc thöïc hieän baèng 100% voán nöôùc ngoaøi, cuõng coù theå ñöôïc thöïc hieän baèng voán nöôùc ngoaøi vaø phaàn goùp voán cuûa chính phuû hoaëc caùc toå chöùc, caù nhaân cuûa nöôùc chuû nhaø .Trong hình thöùc ñaàu tö naøy, caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù toaøn quyeàn toå chöùc xaây döïng, kinh doanh coâng trình trong moät thôøi gian ñuû thu hoài voán ñaàu tö vaø coù lôïi nhuaän hôïp lí, sau ñoù coù nghóa vuï chuyeån giao cho nuôùc chuû nhaø maø khoâng ñöôïc boài hoaøn baát kì khoaûn tieàn naøo .Caùc döï aùn BOT ñöôïc öu tieân söû duïng ñaát ñai, ñöôøng saù vaø caùc coâng trình phuï trôï coâng coäng söû duïng cho coâng trình BOT vaø ñöôïc mieãn thueâ ñaát ñoái vôùi caùc dieän tích ñaát söû duïng Hôïp ñoàng xaây döïng – chuyeån giao – kinh doanh(BTO) : laø phöông thöùc ñaàu tö döïa treân vaên baûn kí keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa nöôùc chuû nhaø vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng, kinh doanh coâng trình keát caáu haï taàng .Sau khi xaây döïng xong, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao coâng trình cho nöôùc chuû nhaø .Nöôùc chuû nhaø coù theå seõ daønh cho nhaø ñaàu tö toaøn quyeàn kinh doanh coâng trình ñoù trong moät thôøi haïn nhaát ñònh ñeå thu hoài voán ñaàu tö vaø lôïi nhuaän hôïp lí . Hôïp ñoàng xaây döïng – chuyeån giao (BT): Laø moät phöông thöùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân cô sôû vaên baûn kí keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa nöôùc chuû nhaø vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng .Sau khi xaây döïng xong, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao coâng trình ñoù cho nöôùc chuû nhaø .Chính phuû nöôùc chuû nhaø taïo ñieàu kieän cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi thöïc hieän döï aùn khaùc ñeå thu hoài voán ñaàu tö vaø lôïi nhuaän hôïp lí . 1.2.Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) 1.2.1.Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö FDI laø nguoàn löïc ñaàu tö töø beân ngoaøi coù yù nghóa trong vieäc phaùt trieån kinh teá khoâng nhöõng ñoái vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp ñaõ phaùt trieån maø caû caùc nöôùc ñang phaùt trieån .Haàu heát caùc nöôùc ñang phaùt trieån raát caàn moät löôïng voán raát lôùn ñeå Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -6– Luaän vaên thaïc só kinh teá phaùt trieån neàn kinh teá ñaát nöôùc . Do ñoù nguoàn voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI ) laø nguoàn boå sung quan troïng ñeå caùc nöôùc naøy thöïc hieän coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù (CNH-HÑH )ñaát nöôùc .Vì vaäy maø nguoàn voán FDI coù ñoùng goùp quan troïng vaøo taêng tröôûng kinh teá cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån, vaø qua thöïc teá cho thaáy raèng nhöõng nöôùc naøo coù nguoàn voán FDI chieám tæ troïng caøng lôùn trong GDP thì toác ñoä taêng tröôûng GDP thöïc teá caøng cao . -Ñaàu tö nöôùc ngoaøi goùp phaàn phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø taïo theâm nhieàu vieäc laøm môùi cho caùc nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö , giaûi quyeát bôùt tình traïng thaát nghieäp cuûa caùc nöôùc tieáp nhaän voán FDI. Giaûi quyeát tình traïng thaát nghieäp laø moät trong nhöõng muïc tieâu cuûa caùc quoác gia muoán phaùt trieån neàn kinh teá moät caùch beàn vöõng, vaø baûn thaân caùc quoác gia tieáp nhaän voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi khoâng theå giaûi quyeát heát coâng aên vieäc laøm cho coâng daân nöôùc mình ñöôïc do ñieàu kieän khaùch quan cuõng nhö chuû quan .Vì vaäy ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi goùp phaàn ñaùng keå vaøo vieäc giaûm aùp löïc giaûi quyeát tình traïng thaát nghieäp cho caùc nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö .Cho ñeán nay khu vöïc kinh teá coù voán ÑTNN ñaõ taïo vieäc laøm cho hôn 665 ngaøn lao ñoäng tröïc tieáp vaø hôn 1 trieäu lao ñoäng giaùn tieáp taïi Vieät Nam. Beân caïnh ñoù caùc döï aùn FDI coù yeâu caàu cao veà chaát löôïng nguoàn lao ñoäng, do ñoù maø caùc döï aùn FDI ñaõ ñaët ra yeâu caàu khaùch quan laø phaûi naâng cao chaát löôïng veà ngoaïi ngöõ, trình ñoä chuyeân moân cuûa lao ñoäng cuûa caùc nöôùc tieáp nhaän nguoàn voán naøy. Hôn nöõa caùc döï aùn ñaàu tö FDI cuõng ñaõ goùp phaàn tích cöïc boài döôõng, ñaøo taïo ñoäi nguõ lao ñoäng ôû nöôùc sôû taïi .Löïc löôïng naøy laø ñoäi nguõ lao noàng coát trong vieäc tieáp thu nhöõng kyõ thuaät, nhöõng coâng ngheä tieân tieán vaø naêng löïc quaûn lí ñieàu haønh coù khoa hoïc cuûa caùc nöôùc phaùt trieån. -Hoaït ñoäng cuûa caùc döï aùn FDI coù taùc ñoäng quan troïng tôùi xuaát nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc tieáp nhaän . Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -7– Luaän vaên thaïc só kinh teá Vôùi kinh nghieäm kinh doanh laâu naêm vaø coù maïng löôùi hoaït ñoäng roäng khaép theá giôùi, caùc doanh nghieäp ÑTNN coù ñoùng goùp quan troïng trong hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc tieáp nhaän voán .Tæ leä xuaát khaåu cuûa caùc döï aùn FDI so vôùi toång soá kim ngaïch xuaát khaåu ôû Singapore laø 72 %, Trung Quoác laø 31 % , Vieät Nam laø 31.4%... Tuy nhieân caùc döï aùn FDI cuõng taùc ñoäng ñeán nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc naøy trong tröôøng hôïp do quy moâ nhaäp khaåu ñeå xaây döïng cô baûn, trang bò maùy moùc raát lôùn daãn ñeán tieâu cöïc trong caùn caân thöông maïi vaø deã gaây ra söï thaâm huït thöông maïi thöôøng xuyeân .Vì vaäy caàn khuyeán khích caùc döï aùn ñaàu tö FDI mua nguyeân lieäu, phuï tuøng trong nöôùc vaø taêng cöôøng môû roäng caùc dòch vuï thu ngoaïi teä taïi choã ñeå caûi thieän caùn caân thanh toaùn . Hoaït ñoäng xuaát khaåu cuûa khu vöïc ÑTNN ñaõ goùp phaàn môû roäng thò tröôøng trong nöôùc, thuùc ñaåy söï phaùt trieån caùc ngaønh dòch vuï, ñaëc bieät laø dòch vuï khaùch saïn, du lòch, caùc dòch vuï thu ngoaïi teä, dòch vuï kinh doanh, taïo caàu noái cho caùc doanh nghieäp trong nöôùc tham gia xuaát khaåu taïi choã hoaëc tieáp caän vôùi thò tröôøng quoác teá. -Vôùi chính saùch thu huùt voán FDI theo caùc ngaønh ngheà ñònh höôùng hôïp lí, nguoàn voán FDI seõ goùp phaàn tích cöïc chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa caùc nöôùc tieáp nhaän voán theo höôùng coâng nghieäp hoaù , hieän ñaïi hoaù (CNH-HÑH). Caùc nöôùc ñang phaùt trieån cuõng nhö chaäm phaùt trieån, haàu heát xuaát phaùt ñieåm cuûa neàn kinh teá raát thaáp .Trong cô caáu cuûa neàn kinh teá, tæ troïng cuûa khu vöïc noâng nghieäp chieám tæ troïng lôùn coøn khu vöïc coâng nghieäp, dòch vuï chieám tæ troïng khieâm toán hôn .Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vôùi trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä vaø kyõ thuaät cao, coâng nghieäp phaùt trieån ñaõ goùp phaàn caûi thieän cô caáu neàn kinh teá daàn daàn taêng tæ troïng khu vöïc coâng nghieäp vaø dòch vuï, giaûm tæ troïng khu vöïc noâng nghieäp. -FDI goùp phaàn caûi thieän cô sôû haï taàng cuûa neàn kinh teá maø nguoàn voán trong nöôùc cuûa caùc quoác gia ñang phaùt trieån khoâng ñuû khaû naêng cung öùng . Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -8– Luaän vaên thaïc só kinh teá Heä thoáng cô sôû haï taàng taïi caùc quoác gia chaäm vaø ñang phaùt trieån do khoâng coù ñuû nguoàn voán ñeå caûi thieän, maëc duø hoï nhaän thöùc taàm quan troïng cuûa noù ñoái vôùi quaù trình phaùt trieån neàn kinh teá ñaát nöôùc .Vì vaäy thoâng qua thu huùt nguoàn voán FDI phaàn naøo giaûi quyeát bôùt tình traïng laïc haäu vaø xuoáng caáp traàm troïng cô sôû haï taàng taïi caùc nöôùc naøy. Caùc chính saùch FDI goùp phaàn boå sung quan troïng cho ngaân saùch cuûa caùc quoác gia tieáp nhaän voán ñaàu tö .Caùc khoaûn thu naøy töø caùc khoaûn cho thueâ ñaát, maët nöôùc, maët bieån, töø caùc loaïi thueá doanh thu, lôïi töùc, thueá xuaát nhaäp khaåu.Moät phaàn cuûa nguoàn thu ngaân saùch naøy seõ ñöôïc caùc quoác gia duøng ñeå caûi thieän heä thoáng cô sôû haï taàng vaø kieán truùc thöôïng taàng. Hôn nöõa, caùc quoác gia ñaàu tö voán ra nöôùc ngoaøi thöôøng coù söï hoã trôï veà voán vaø coâng ngheä cho caùc quoác gia tieáp nhaän voán ñaàu tö ñeå caûi thieän tình hình laïc haäu vaø xuoáng caáp cuûa cô sôû haï taàng . Hoï öu tieân caùc khoaûn vay öu ñaõi vaø vieän trôï cho caùc quoác gia naøy ñeå caûi thieän heä thoáng cô sôû haï taàng cöùng vaø meàm .Vieäc naøy moät maët giuùp cho caùc quoác gia tieáp nhaän nguoàn voán naøy caûi thieän ñöôïc heä thoáng cô sôû haï taàng, maëc khaùc giuùp cho hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö trôû neân thuaän lôïi vaø coù hieäu quaû hôn.Giaûm bôùt khoù khaên vaø ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh. -FDI giuùp caùc nöôùc ngheøo theo kòp phaàn naøo vôùi trình ñoä coâng ngheä cuûa caùc nöôùc tieân tieán thoâng qua caùc hôïp ñoàng chuyeån giao coâng ngheä . Ñaây laø ñieåm haáp daãn cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi, bôûi vì haàu heát caùc nöôùc ñang phaùt trieån ñeàu coù trình ñoä khoa hoïc vaø coâng ngheä thaáp, trong khi phaàn lôùn nhöõng kyõ thuaät môùi ñöôïc phaùt minh treân theá giôùi chuû yeáu xuaát phaùt töø caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. Do ñoù ñeå coù theå ruùt ngaén khoaûng caùch vaø ñuoåi kòp caùc nöôùc coù trình ñoä coâng ngheä cao, kyõ thuaät tieân tieán thì con ñöôøng thu huùt voán FDI laø con ñöôøng nhanh nhaát vaø khoân kheùo nhaát. Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït -9– Luaän vaên thaïc só kinh teá Thaät vaäy, hieän nay caùc coâng ty, taäp ñoaøn 74 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå, trong ñoù coù treân 80 coâng ty xuyeân quoác gia(TNCs) trong danh saùch 500 TNCs haøng ñaàu theá giôùi vôùi coâng ngheä môùi vaø hieän ñaïi , ñaõ ñaàu tö vaøo caùc ngaønh coâng nghieäp quan troïng taïi Vieät Nam nhö daàu khí, vieãn thoâng, oâtoâ, xe maùy, coâng nghieäp ñieän töû, coâng ngheä thoâng tin, hoaù chaát, nöôùc giaûi khaùt, ngaân haøng, baûo hieåm. Caùc coâng ngheä naøy ñaõ taïo ra moät böôùc ngoaëc quan troïng trong söï phaùt trieån moät soá ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa ñaát nöôùc. Tuy nhieân coù theå xaûy ra tình traïng laø lôïi duïng trình ñoä coâng ngheä thaáp vaø quaûn lí yeáu keùm cuûa caùc nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö, moät soá nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi thoâng qua con ñöôøng FDI ñeå tieâu thuï nhöõng maùy moùc, thieát bò laïc haäu, thaäm chí ñaõ bò caám söû duïng taïi nöôùc sôû taïi .Vaø thöïc teá ôû nhieàu nöôùc treân theá giôùi, trong ñoù coù Vieät Nam chuùng ta khi thöïc hieän caùc döï aùn lieân doanh, caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñaõ tranh thuû goùp voán baèng caùc thieát bò vaø vaät tö laïc haäu, ñaõ qua söû duïng hoaëc nhieàu khi ñaõ heát thôøi haïn thanh lí .Vì vaäy caùc nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö caàn coù nhöõng quy ñònh vaø kieåm soaùt chaët cheõ ñeå traùnh xaûy ra caùc tröôøng hôïp ñaùng tieát nhö treân .Neáu khoâng deã trôû thaønh baõi thaûi coâng ngheä vaø gaây thieät haïi to lôùn cho neàn kinh teá cuûa quoác gia . -Thoâng qua tieáp nhaän FDI, caùc nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå gaén keát neàn kinh teá trong nöôùc vôùi heä thoáng saûn xuaát, phaân phoái, trao ñoåi quoác teá, thuùc ñaåy quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa caùc nöôùc naøy. Chuû theå chuû yeáu cuûa hoaït ñoäng FDI treân theá giôùi hieän nay laø caùc coâng ty, taäp ñoaøn xuyeân quoác gia vôùi maïng löôùi chaân reát toaøn caàu . Thoâng qua tieáp nhaän nguoàn voán FDI töø caùc coâng ty vaø taäp ñoaøn naøy, caùc nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå tieáp caän vaø thaâm nhaäp thò tröôøng quoác teá, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu, laøm quen vôùi taäp quaùn thöông maïi quoác teá, thích nghi nhanh choùng treân thò tröôøng theá giôùi. Ñoù laø vai troø laøm caàu noái vaø thuùc ñaåy quaù trình hoäi Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 10 – Luaän vaên thaïc só kinh teá nhaäp kinh teá quoác teá raát quan troïng cuûa FDI, moät nhaân toá ñaåy nhanh quaù trình toaøn caàu hoùa neàn kinh teá theá giôùi. Vaø thoâng qua FDI, lao ñoäng cuûa caùc quoác gia ñang phaùt trieån cuõng nhö chaäm phaùt trieån tham gia vaøo quaù trình phaân coâng lao ñoäng quoác teá. 1.2.2 Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu voán ñaàu tö . -FDI giuùp môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, taêng cöôøng baønh tröôùng kinh teá vaø vai troø aûnh höôûng treân theá giôùi cuûa caùc nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån . Phaàn lôùn caùc doanh nghieäp coá voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû caùc nöôùc veà thöïc chaát hoaït ñoäng nhö laø chi nhaùnh cuûa caùc coâng ty meï ôû chính quoác .Vieäc xaây döïng caùc nhaø maùy saûn xuaát, cheá taïo hoaëc laép raùp ôû caùc nöôùc sôû taïi seõ giuùp cho noù môû roäng thò tröôøng tieâu thuï phuï tuøng, saûn phaåm cuûa coâng ty meï ôû nöôùc ngoaøi, ñoàng thôøi coøn laø bieän phaùp thaâm nhaäp thò tröôøng nhanh nhaát . -FDI giuùp caùc chuû voán ñaàu tö phaân taùn ruûi ro do tình hình kinh teá chính trò trong nöôùc baát oån ñònh . Tình hình theá giôùi ngaøy caøng baát oån khi haøng loaït caùc cuoäc chieán tranh saéc toäc, toân giaùo vaø khuûng boá xaûy ra treân toaøn theá giôùi hieän nay.Hay nhö laø caùc cuoäc trao traû vaø saùp nhaäp laõnh thoå giöõa caùc quoác gia vôùi nhau .Ñieàu naøy baét buoäc caùc nhaø ñaàu tö phaûi thaän troïng khi phaân taùn voán ñaàu tö cuûa mình ñeå traùnh thieät haïi .Chaúng haïn nhö laøn soùng ñaàu tö oà aït cuûa caùc nhaø doanh nghieäp Hoàng Koâng, Macao, Ñaøi Loan sang caùc nöôùc khaùc nhaèm ñeà phoøng coù nhöõng thay ñoåi lôùn veà quaûn lí kinh doanh sau khi coù söï saùp nhaäp cuûa caùc laõnh thoå naøy vaøo Trung Quoác vaøo cuoái theá kæ 20 vaø ñaàu theá kyû 21 . -FDI giuùp caùc coâng ty nöôùc ngoaøi giaûm chi phí saûn xuaát, ruùt ngaén thôøi gian thu hoài voán ñaàu tö vaø thu ñöôïc lôïi nhuaän cao. Ngoaøi chi phí traû nhaân coâng taïi caùc nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö töông ñoái reû .Caùc coâng ty naøy coøn tieát kieäm ñöôïc chi phí veà moâi tröôøng. bôûi leõ khi tieán haønh saûn xuaát Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 11 – Luaän vaên thaïc só kinh teá kinh doanh taïi nöôùc cuûa mình caùc coâng ty vaø caùc doanh nghieäp naøy phaûi toán moät khoaûng chi phí khoâng nhoû cho vaán ñeà moâi tröôøng .Theá nhöng khi ñaàu tö vaøo caùc nöôùc ñang phaùt trieån, do luaät phaùp chöa hoaøn thieän cuõng nhö khoâng chuù yù laém veà vaán ñeà moâi tröôøng thì hoï coù theå laùch ñöôïc khoaûng chi phí khoâng nhoû naøy . Ngoaøi ra, do söï phaùt trieån khoâng ñoàng ñeàu veà trình ñoä phaùt trieån saûn xuaát, möùc soáng vaø thu nhaäp … giöõa caùc nöôùc neân ñaõ taïo ra söï cheânh leäch veà ñieàu kieän vaø giaù caû caùc yeáu toá ñaàu vaøo cuûa saûn xuaát . Vì vaäy, ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi cho pheùp lôïi duïng caùc cheânh leäch naøy ñeå giaûm chi phí saûn xuaát, taêng lôïi nhuaän .Tröôùc heát ñoù laø chi phí veà lao ñoäng, ví duï tieàn löông cuûa ngöôøi lao ñoäng Nhaät gaáp hôn 10 laàn löông bình quaân cuûa lao ñoäng moät soá nöôùc trong khoái ASEAN . Chính vì vaäy trong thôøi gian qua caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån vaø caùc nöôùc coâng nghieäp môùi ñaõ chuyeån nhöõng ngaønh söû duïng nhieàu lao ñoäng sang caùc nöôùc ñang phaùt trieån ñeå giaûm chi phí saûn xuaát . Vieäc toå chöùc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm ôû caùc nöôùc sôû taïi cuõng giuùp caùc chuû ñaàu tö giaûm chi phí vaän chuyeån haøng hoaù, tieát kieäm chi phí quaûng caùo, tieáp thò ….Vaø do muoán thu ñöôïc lôïi nhuaän cao, caùc nhaø ñaàu tö khoâng ngaàn ngaïi boû maëc naïn thaát nghieäp ôû caùc nuôùc phaùt trieån ñeå ñaàu tö ôû nhöõng nöôùc coù chi phí reû hôn ñeå ñaït ñöôïc lôïi nhuaän cao hôn . Beân caïnh ñoù muïc tieâu cuûa caùc döï aùn ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi nhaèm tìm kieám nguoàn nguyeân lieäu, nhieân lieäu phuïc vuï cho nhu caàu phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh cuûa caùc chuû ñaàu tö .Ví duï nhö thaêm doø khai thaùc daàu khí, khoaùng saûn, taøi nguyeân bieån, röøng, saûn phaåm caây coâng nghieäp .Bôûi vì nguoàn taøi nguyeân cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån coù nhieàu nhöng khoâng coù ñuû phöông tieän kyõ thuaät cuõng nhö taøi chính ñeå khai thaùc, cheá bieán do thieáu voán vaø coâng ngheä quaûn lí . -FDI giuùp caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoåi môùi cô caáu saûn xuaát, aùp duïng nhöõng coâng ngheä môùi vaø naâng cao naêng löïc caïnh tranh . Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 12 – Luaän vaên thaïc só kinh teá Bôûi vì ñoåi môùi thöôøng xuyeân coâng ngheä laø ñieàu kieän soáng coøn trong caïnh tranh trong thôøi buoåi neàn kinh teá toaøn caàu hoaù hieän nay, do ñoù caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån caùc maùy moùc, coâng ngheä ñaõ laïc haäu so vôùi trình ñoä chung cuûa theá giôùi ñeå ñaàu tö sang caùc nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö maø haàu heát laø caùc nuôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån .Vieäc naøy moät maët giuùp caùc chuû ñaàu tö baùn ñöôïc nhöõng maùy moùc, coâng ngheä cuõ ñeå thu hoài voán nhaèm ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä, keùo daøi ñöôïc chu kì soáng cuûa saûn phaåm cuûa caùc haõng ôû caùc thò tröôøng môùi, di chuyeån nhöõng maùy moùc gaây oâ nhieãm moâi tröôøng ra nöôùc ngoaøi vaø trong nhieàu tröôøng hôïp coøn thu ñöôïc ñaëc lôïi do chuyeån giao coâng ngheä ñaõ laïc haäu ñoái vôùi caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi . Ngoaøi ra, FDI giuùp cho chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå tranh thuû nhöõng öu ñaõi cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö vaø coù theå traùnh ñöôïc caùc haøng raøo maäu dòch . 1.3.Moät soá baøi hoïc kinh nghieäm veà thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi 1.3.1.Kinh nghieäm cuûa Tp Hoà Chí Minh Theo nhö thoáng keâ cuûa Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö thaønh phoá Hoà Chí Minh, keå töø 1988 cho ñeán 6 thaùng ñaàu naêm 2005, toaøn thaønh phoá coù 2.024 döï aùn ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñöôïc caáp giaáy pheùp vôùi toång soá voán ñaàu tö 13.578.000.000USD.Ñöùng ñaàu caû nöôùc veà soá löôïng döï aùn cuõng nhö soá voán ñaêng kí ñaàu tö. Ñoùng goùp cuûa khu vöïc naøy vaøo GDP cuûa thaønh phoá laø khoaûng 20%, chieám 22,32% trong toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa TP, giaûi quyeát vieäc laøm cho treân 300.000 ngöôøi lao ñoäng vaø haøng traêm ngaøn lao ñoäng giaùn tieáp. Ñeå coù ñöôïc nhöõng thaønh töïu nhö treân ngoaøi öu theá vöôït troäi cuûa mình so vôùi caùc tænh thaønh laân caän veà quy moâ thò tröôøng, dòch vuï cung caáp cho caùc nhaø ñaàu tö, vò trí ñòa lí chieán löôïc cuûa mình thì Tp Hoà Chí Minh ñaõ coù nhöõng giaûi phaùp ñeå coù theå thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi nhö : -Veà thuû tuïc haønh chính, Tp Hoà Chí Minh ñaõ hình thaønh cöûa laøm thuû tuïc xuaát nhaäp caûnh daønh rieâng cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi saân bay Taân Sôn Nhaát . Ñeå ñi qua Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 13 – Luaän vaên thaïc só kinh teá ñöôïc cöûa öu tieân naøy, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chæ caàn xuaát trình theû chöùng nhaän nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi do Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö caáp ; -Thaønh phoá ñaõ thaønh laäp Toå coâng taùc lieân ngaønh coù quyeàn tröïc tieáp lieân heä, laøm vieäc vôùi caùc Sôû, Ban ngaønh chöùc naêng vaø chính quyeàn ñòa phöông caùc caáp, hieäp hoäi doanh nghieäp, caùc doanh nghieäp vaø caùc toå chöùc khaùc ñeå yeâu caàu phoáihôïp xöû lyù nhöõng vöôùng maéc, kieán nghò cuûa caùc doanh nghieäp ; -Haøng naêm chính quyeàn Tp.Hoà Chí Minh toå chöùc gaëp gôõ caùc nhaø tö vaán nöôùc ngoaøi ñang hoaït ñoäng taïi Vieät Nam . Hoï laø nhöõng coâng ty luaät, coâng ty tö vaán ñaàu tö, kieåm toaùn, ngaân haøng, coâng ngheä thoâng tin …Ñaây laø nhöõng ngaønh taïo keânh giao tieáp thöôøng xuyeân vôùi khaùch haøng nöôùc ngoaøi vaø töø nhöõng coâng ty naøy thoâng tin lieân quan ñeán chính saùch hoaëc chuû tröông cuûa Chính phuû luoân ñöôïc caäp nhaät, cung caáp cho caùc nhaø ñaàu tö muoán laøm aên taïi Vieät Nam . -Khi ñaàu tö vaøo Tp Hoà Chí Minh, nhaø ñaàu tö ñöôïc höôûng nhöõng chính saùch nhö hoï ñöôïc höôûng trong suoát thôøi gian hoaït ñoäng cuûa döï aùn .Seõ khoâng coù söï thay ñoåi trong chính saùch ñoái vôùi hoï cho duø quy ñònh chung coù thay ñoåi, vaø söï thay ñoåi chæ xaûy ra khi coù lôïi cho nhaø ñaàu tö vaø ñöôïc nhaø ñaàu tö chaáp nhaän . Ñieàu naøy theå hieän tính nhaát quaùn, tröôùc sau nhö moät cuûa caùc chính saùch maø Tp Hoà Chí Minh ban haønh . Ngoaøi ra chính quyeàn Tp Hoà Chí Minh baûo ñaûm quyeàn lôïi hôïp phaùp cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi hoaït ñoäng treân ñòa baøn thaønh phoá ; -Treân cô sôû quy hoaïch cuûa chính phuû, tình hình kinh teá – xaõ hoäi vaø yeâu caàu phaùt trieån cuûa TP . Tp ñaõ xaây döïng chieán löôïc thu huùt voán ÑTNN trong töøng giai ñoaïn ,vaø trong moãi giai ñoaïn coù chieán löôïc thu huùt cuï theå, xuùc tieán coù troïng ñieåm töøng thò tröôøng .Chính vì vaäy TP Hoà Chí Minh ñaõ thu huùt moät löôïng voán lôùn caùc thò tröôøng coù nguoàn voán ñaàu tö lôùn vôùi coâng ngheä vaø kyõ thuaät hieän ñaïi. Caùc taäp ñoaøn lôùn treân theá giôùi haàu nhö ñeàu coù maët taïi TP naøy ; -Tp Hoà Chí Minh ñaõ thöïc hieän Chöông trình “5 saün saøng “ cho nhaø ñaàu tö bao goàm : thoâng tin, vieãn thoâng, ñaát ñai, nhaân söï, hoã trôï . Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 14 – Luaän vaên thaïc só kinh teá Veà thoâng tin :Trung taâm xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö (ITPC) laø cô quan thöôøng tröïc cung caáp thoâng tin veà ñaàu tö, laø ñaàu moái tieáp nhaän nhöõng thaéc maéc cuûa caùc nhaø ñaàu tö . Rieâng trong naêm 2004, ñaõ coù treân 200 doanh nghieäp tham gia caùc cuoäc gaëp tröïc tieáp vôùi caùc cô quan höõu quan hoaëc qua heä thoáng ñoái thoaïi doanh nghieäp treân trang web cuûa thaønh phoá vôùi 334 caâu hoûi ñaõ ñöôïc 10 Sôû ban ngaønh cuûa thaønh phoá vaø cô quan Boä Keá hoaïch –Ñaàu tö, Boä Thöông maïi giaûi ñaùp . Cuõng trong naêm qua, ITPC ñaõ thöïc hieän quyeån saùch giôùi thieäu ñaàu tö vaø thöông maïi vôùi Tp Hoà Chí Minh nhö laø moät caåm nang cho nhaø ñaàu tö .Nhöõng thaéc maéc cuûa nhaø ñaàu tö seõ ñöôïc traû lôøi trong voøng naêm ngaøy . Veà haï taàng vieãn thoâng : Naêm 2003, thaønh phoá ñaõ kí keát moät thoaû thuaän vôùi Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng Vieät Nam trieån khai chöông trình naâng caáp môû roäng maïng caùp quang thaønh phoá .Thaønh phoá cuõng hoã trôï cho Coâng ty coå phaàn Böu chính vieãn thoâng Saøi Goøn phaùt trieån caùc dòch vuï phuïc vuï doanh nghieäp .Khu coâng ngheä phaàn meàm Quang Trung saép tôùi cuõng taêng dung löôïng theo yeâu caàu . Veà ñaát ñai : Thaønh phoá khoâng ñeå nhaø ñaàu tö phaûi chaïy lo. Thaønh phoá seõ chuû ñoäng cuøng giaûi toaû moät soá maët baèng, chuaån bò khoaûng 500 ha ñaát nöõa cho caùc nhaø ñaàu tö vì hieän nay ñaát trong caùc KCN chæ coøn khoaûng 10% .Vaø thaønh phoá ñaõ thaønh laäp moät ban chæ ñaïo veà thu hoài ñaát caùc döï aùn chaäm trieån khai ñang tích cöïc laøm vieäc ñeå coù theâm nguoàn quyõ ñaát boå sung . Veà nhaân löïc : Thaønh phoá ñaõ hình thaønh phöông thöùc ñaøo taïo theo ñaët haøng cho caùc doanh nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù yeâu caàu veà soá löôïng lao ñoäng cuõng nhö ngaønh ngheà .Chöông trình ñaøo taïo 1.000 nhaø quaûn lí doanh nghieäp, 300 thaïc só ñang ñöôïc tieán haønh hy voïng ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa coâng taùc quaûn lyù cuûa thaønh phoá cuõng nhö ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nöôùc . Veà hoã trôï nhaø ñaàu tö : Töø tröôùc ñeán nay, haøng tuaàn thaønh phoá coù caùc cuoäc giao ban veà ñaàu tö, saép tôùi “Toå xöû lyù nhanh vöôùng maéc” vôùi söï tham gia cuûa caùc ban Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 15 – Luaän vaên thaïc só kinh teá ngaønh hoaït ñoäng thì nhöõng vaán ñeà phöùc taïp seõ giaûi quyeát ngay cho doanh nghieäp, cho nhaø ñaàu tö . Caùc nhaø ñaàu tö coù döï aùn döôùi 10 trieäu USD thuoäc quyeàn caáp pheùp cuûa thaønh phoá seõ coù giaáy pheùp sau 5 ngaøy ñaêng kí . 1.3.2.Kinh nghieäm cuûa Bình Döông Bình Döông laø moät trong nhöõng tænh daãn ñaàu caû nöôùc veà thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi caû soá döï aùn laãn soá voán ñaàu tö . Sôû dó coù ñöôïc keát quaû naøy laø do Bình Döông ñaõ laøm toát coâng taùc xuùc tieán ñaàu tö, thöïc hieän toát chính saùch “traûi chieáu hoa môøi ñoùn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi “ vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö tröôùc, trong vaø sau khi caáp giaáy pheùp . Cuï theå laø Bình Döông xaây döïng moät heä thoáng cô sôû haï taàng toát nhaát, ñaùp öùng ñöôïc nhöõng nhu caàu cuûa saûn xuaát coâng nghieäp ; khaû naêng cuûa tænh trong vieäc giaûi quyeát caùc thuû tuïc haønh chính moät caùch nhanh nhaát ; coù ñoäi nguõ caùn boä chuyeân moân cao ; coù nhieàu doanh nghieäp coù khaû naêng taøi chính, kinh nghieäm laøm aên saün saøng laøm ñoái taùc . Hay noùi moät caùch khaùc laø Bình Döông coù moät moâi tröôøng saûn xuaát, kinh doanh raát thuaän lôïi so vôùi nhieàu tænh, thaønh phoá khaùc trong nöôùc maëc duø Bình Döông laø tænh môùi ñöôïc chia taùch. Bình Döông ñaõ thöïc hieän caùc bieän phaùp sau ñeå thu huùt thaønh coâng FDI. -Ñôn giaûn thuû tuïc, giaûm phieàn haø vaø taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö .Bình Döông ñaõ thöïc hieän caùc thuû tuïc thaåm ñònh nhanh choùng vôùi quan ñieåm côûi môû, thoâng thoaùng, taäp trung ñaàu moái tieáp nhaän hoà sô, giaûm phieàn haø cho caùc doanh nghieäp, taïo ñöôïc moâi tröôøng ñaàu tö thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi -Nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp laøm thuû tuïc xuaát nhaäp khaåu, Cuïc haûi quan ñaõ ñaët caùc traïm thoâng tin ôû 3 KCN ñeå giaûi quyeát thuû tuïc xuaát khaåu cho caùc KCN ; taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö tìm hieåu, khaûo saùt thò tröôøng, tìm cô hoäi ñaàu tö vaø xuùc tieán ñaàu tö treân ñòa baøn tænh .Beân caïnh ñoù Bình Döông cuõng Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 16 – Luaän vaên thaïc só kinh teá ñaõ thaønh laäp trung taâm chuyeån ñoåi ngoaïi teä cho caùc nhaø ñaàu tö, ñaûm baûo caùc quy ñònh veà quaûn lyù ngoaïi hoái . -Ñònh kyø, laõnh ñaïo tænh thöôøng coù caùc cuoäc tieáp xuùc vôùi caùc nhaø ñaàu tö, taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö neâu leân nhöõng vöôùng maéc veà thuû tuïc, veà chính saùch ñaát ñai, cheá ñoä thanh tra, kieåm tra ñeå qua ñoù tænh coù nhöõng thaùo gôõ giuùp hoï kinh doanh thuaän lôïi vaø hieäu quaû hôn. -Ñaøo taïo nhaân löïc cho ñaàu tö phaùt trieån Khoâng theå khoâng noùi ñeán vieäc xaây döïng cô sôû haï taàng xaõ hoäi trong söï kieän Bình Döông thu huùt ñöôïc nhieàu döï aùn ÑTNN .Bình Döông ñaõ hoaøn thaønh coâng taùc xoaù muø chöõ vaø phoå caäp giaùo duïc tieåu hoïc töø naêm 1997 . Coù ñeán 96 % soá ngöôøi trong ñoä tuoåi töø 15 -35 bieát chöõ ; 100% xaõ phöôøng ñeàu coù traïm truyeàn thanh vaø tröôøng tieåu hoïc ; 60 % soá xaõ coù tröôøng trung hoïc cô sôû vaø moãi huyeän thò coù 4 – 6 tröôøng trung hoïc phoå thoâng . Ngoaøi ra, tænh coøn ban haønh moät soá cheá ñoä ñaõi ngoä ñeå thu huùt nhaân taøi veà phuïc vuï CNH-HÑH tænh nhaø . Ngoaøi ra ñeå ñaøo taïo nhaân löïc ñaùp öùng nhu caàu lao ñoäng cho caùc doanh nghieäp, Bình Döông ñaõ xaây döïng 5 trung taâm daïy ngheà, 3 tröôøng ñaøo taïo daïy ngheà chính quy daøi haïn, 3 truôøng daïy ngheà ngaén haïn. Trung taâm ñaøo taïo kyõ thuaät Vieät Nam – Singapore ñaøo taïo coâng nhaân coù tay ngheà baäc 3/7 trôû leân vaø moät tröôøng ñaïi hoïc daân laäp . Caùc trung taâm ñaøo taïo vaø ñaïi hoïc naøy ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng taêng nhanh cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh . -Bình Döông toå chöùc giaûi quyeát caùc thuû tuïc haønh chính vaøo moät ñaàu moái ngay töø ñaàu. Nhöõng thuû tuïc haønh chính lieân quan ñeán nhieàu ngaønh, nhieàu lónh vöïc thì cô quan chuû trì cuøng caùc cô quan coù lieân quan töï giaûi quyeát vôùi nhau, khoâng ñeå nhaø ñaàu tö phaûi ñi xin xoû töøng nôi .Vieäc thu hoài, ñeàn buø, giaûi toaû ñaát ñeàu do caùc caáp chính quyeàn chòu traùch nhieäm . Nhöõng döï aùn lôùn, UBND tænh chuû trì coøn nhöõng Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït - 17 – Luaän vaên thaïc só kinh teá döï aùn nhoû vaø vöøa thì UBND huyeän hoaëc xaõ chuû trì .Caùc nhaø ñaàu tö, caùc doanh nghieäp chæ bieát nhaän maët baèng kinh doanh . 1.4 .Caùc baøi hoïc ruùt ra töø nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm treân Qua caùc chính saùch vaø bieän phaùp cuûa caùc tænh, thaønh phoá trong nöôùc thaønh coâng trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi .Vieäc ruùt ra caùc baøi hoïc kinh nghieäm töø thaønh coâng ñoù giuùp cho Tp Ñaø Naüng coù theå coù ñöôïc nhöõng kinh nghieäm ñaùng quyù giaù maø aùp duïng linh hoaït vaø khoân kheùo thích hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi cuûa Tp. Maëc duø chuùng ta laø moät trong nhöõng ñòa phöông thu huùt nhieàu nhaát veà soá löôïng döï aùn cuõng nhö soá voán ñaàu tö trong khu vöïc mieàn Trung vaø Taây Nguyeân, nhöng so vôùi tieàm naêng cuûa Tp cuõng nhö so vôùi yeâu caàu phaùt trieån trong thôøi kì CNH-HÑH thì chuùng ta vaãn coøn keùm so vôùi moät soá tænh, Tp trong nöôùc .Nhaát laø caùc tænh, thaønh phoá ôû hai ñaàu ñaát nöôùc nhö Tp Hoà Chí Minh, Haø Noäi, Bình Döông, Haûi Phoøng…Vì vaäy thoâng qua caùc kinh nghieäm thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñaõ phaân tích nhö treân, coù theå ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm cho Tp Ñaø Naüng nhö sau: -Caàn coù chieán löôïc thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong töøng giai ñoaïn treân cô sôû quy hoaïch phaùt trieån kinh teá cuûa quoác gia vaø cuûa ñòa phöông .Ñaëc bieät laø xem xeùt xu höôùng voán ñaàu tö trong töøng giai ñoaïn ñeå töø ñoù coù söï ñieàu chænh chieán löôïc thu huùt voán ñaàu tö vaø xuùc tieán moät caùch coù hieåu quaû.Vaø cuõng neân ñöa ra quan ñieåm cuõng nhö tieâu chí thu huùt voán ñaàu tö trong moãi giai ñoaïn maø vaán ñeà naøy Tp Hoà Chí Minh ñaõ laøm raát toát . -Taäp trung vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä vaø chuyeân moân phuïc vuï cho caùc doanh nghieäp trong khu vöïc naøy .Caân ñoái trình ñoä lao ñoäng trong xaõ hoäi, traùnh tình traïng maát caân ñoái trong trình ñoä .Lieân keát vôùi caùc nöôùc coù trình ñoä khoa hoïc vaø coâng ngheä hieän ñaïi môû caùc tröôøng ngheà ñaøo taïo coâng nhaân coù chaát löôïng cao phuïc vuï cho nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN.Ñaø Naüng seõ coù lôïi theá Ngöôøi thöïc hieän : Phaïm Minh Nhöït