Tài liệu Một số biện pháp tài chính chủ yếu nhằm tăng lợi nhuận tại công ty xuất nhập khẩu và hợp tác đầu tư giao thông vận tải hà nội

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp hÕt søc gay g¾t. Doanh nghiÖp nµo yÕu kÐm tÊt yÕu sÏ bÞ thÞ trêng lo¹i bá, doanh nghiÖp nµo kh«ng ngõng ®æi míi, thay ®æi linh ho¹t, thÝch øng ®îc ®èi víi thÞ trêng th× doanh nghiÖp ®ã thµnh c«ng. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× nhÊt thiÕt c¸c doanh nghiÖp ph¶i lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Cã lîi nhuËn, doanh nghiÖp míi më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, nguån vèn chñ së h÷u, thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn t¨ng vµ sÏ lµ ®éng lùc khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ®ång thêi t¨ng phÇn ®ãng gãp vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc. Nh vËy, lîi nhuËn lµ nguån néi lùc t¨ng cêng vµ biÓu hiÖn trùc tiÕp søc m¹nh c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, lµ ®Ých cuèi cïng mµ mçi doanh nghiÖp ph¶i v¬n tíi nh»m ®¶m b¶o sù sinh tån, ph¸t triÓn vµ thÞnh vîng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. ViÖc nghiªn cøu vÒ lîi nhuËn gióp chóng ta cã mét c¸i nh×n toµn diÖn h¬n vÒ c¸c ho¹t ®éng nh qu¶n trÞ kinh doanh vµ ®Æc biÖt lµ qu¶n trÞ tµi chÝnh sao cho ®ång vèn ®em l¹i nhiÒu hiÖu qu¶ nhÊt. XuÊt ph¸t tõ ®Þnh híng trªn, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty XNK vµ hîp t¸c ®Çu t giao th«ng vËn t¶i Hµ Néi, trªn c¬ së kiÕn thøc ®· ®îc häc t¹i trêng vµ t×nh h×nh thùc tÕ t¹i C«ng ty cïng víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Lª V¨n Ch¾t, em ®· chän ®Ò tµi “Mét sè biÖn ph¸p tµi chÝnh chñ yÕu nh»m t¨ng lîi nhuËn t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu vµ hîp t¸c ®Çu t giao th«ng vËn t¶i Hµ Néi”. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn, luËn v¨n gåm ba phÇn: PhÇn I: Lý luËn chung vÒ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn II: T×nh h×nh thùc hiÖn lîi nhuËn t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu vµ hîp t¸c ®Çu t giao th«ng vËn t¶i (Tracimexco - Hµ néi ) PhÇn III: Mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m t¨ng lîi nhuËn t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu vµ hîp t¸c ®Çu t giao th«ng vËn t¶i hµ néi 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn I Lý luËn chung vÒ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng I. Lîi nhuËn vµ vai trß cña lîi nhuËn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. 1. Kh¸i niÖm vµ néi dung c¬ b¶n cña lîi nhuËn. 1.1. Kh¸i niÖm. Chóng ta ®· biÕt, doanh nghiÖp lµ nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ vµ lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nã trùc tiÕp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm vµ thùc hiÖn cung cÊp c¸c lo¹i lao vô, dÞch vô nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, híng tíi môc tiªu hµng ®Çu cña m×nh, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i thu ®îc lîi nhuËn. VËy lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ g×? Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó ®¹t ®îc thu nhËp ®ã trong mét thêi kú. Víi kho¶n thu nhËp nµy, doanh nghiÖp tiÕn hµnh bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm, chi phÝ qu¶n lý... nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh thùc hiÖn mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc. PhÇn thu nhËp cßn l¹i sau khi ®· bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ chÝnh lµ lîi nhuËn. Thùc chÊt lîi nhuËn ph¶n ¸nh phÇn gi¸ trÞ thÆng d vît qu¸ phÇn gi¸ trÞ tÊt yÕu mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 1.2. Néi dung cña lîi nhuËn. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh : lµ sè lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh thêng xuyªn cña doanh nghiÖp. §©y lµ bé phËn lîi nhuËn chñ yÕu cña doanh nghiÖp. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c: lµ sè lîi nhuËn thu ®îc tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp nh lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng bÊt thêng. 2. Vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp 2.1. Vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi doanh nghiÖp Lîi nhuËn lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn gi÷ mét vÞ thÕ hÕt søc quan träng trong ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kinh doanh theo c¬ chÕ “ LÊy thu bï chi b¶o ®¶m cã l·i” th× doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc hay kh«ng ®iÒu ®ã ph¶i phô thuéc vµo viÖc doanh nghiÖp cã t¹o ra lîi nhuËn hay kh«ng vµ lîi nhuËn nhiÒu hay Ýt. Víi ý nghÜa lµ kÕt qu¶, môc ®Ých, ®éng lùc, ®ßn bÈy cña s¶n xuÊt kinh doanh, lîi nhuËn ®îc coi lµ thíc ®o c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn cã t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng, quyÕt ®Þnh trùc tiÕp t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Thùc hiÖn tèt chØ tiªu lîi nhuËn lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®¶m b¶o cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµnh m¹nh vµ v÷ng ch¾c. 2.2. Vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi Nhµ níc. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp mét phÇn ®îc ®ãng gãp vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc díi h×nh thøc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Do ®ã, lîi nhuËn lµ mét trong nh÷ng kho¶n thu nhËp cña Ng©n s¸ch Nhµ níc Lîi nhuËn lµ ®éng lùc ph¸t triÓn ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. Nhµ níc th«ng qua chØ tiªu lîi nhuËn ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vµ qu¶n lý doanh nghiÖp b»ng nhiÒu c«ng cô kh¸c nhau trong ®ã cã thuÕ. 2.3. Vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi ngêi lao ®éng. ViÖc t¨ng lîi nhuËn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp bæ sung vµo c¸c quü nh: Quü tiÒn l¬ng, quü khen thëng, phóc lîi, trî cÊp khã kh¨n, trî cÊp mÊt viÖc lµm ... Tõ ®ã gióp cho viÖc t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ®îc tèt h¬n lµm t¨ng n¨ng suÊt vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña ngêi lao ®éng. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn doanh nghiÖp. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ sè chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ, ®îc x¸c ®Þnh nh sau: Lîi nhuËn = Tæng thu - Tæng chi Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, muèn tèi ®a hãa lîi nhuËn th× ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i rÊt phong phó vµ ®a d¹ng. C¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, mµ cßn cã thÓ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kh¸c. Khi ®ã lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®îc tæng hîp tõ 3 nguån lîi nhuËn kh¸c nhau, ®ã lµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh( SXKD), lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh(HDTC), vµ lîi nhuËn bÊt thêng(H§BT). Nh vËy, ta cã c«ng thøc x¸c ®Þnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp nh sau: Lîi nhuËn doanh nghiÖp Lîi nhuËn tõ = Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh + ho¹t ®éng tµi doanh Lîi nhuËn tõ + ho¹t ®éng bÊt chÝnh thêng Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn doanh nghiÖp ®îc sö dông khi lËp kÕ ho¹ch lîi nhuËn vµ lËp b¸o c¸o thu nhËp hµng n¨m cña doanh nghiÖp thêng ®îc ¸p dông theo 2 ph¬ng ph¸p sau: .1 Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. * Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ bé phËn lîi nhuËn chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng lîi nhuËn thùc hiÖn cña doanh nghiÖp. §©y lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt quyÕt ®Þnh l·i lç cña doanh nghiÖp sau kú kinh doanh. Lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh = Doanh thu thuÇn TrÞ gi¸ vèn - hµng b¸n HoÆc: 5 Chi phÝ + b¸n hµng + Chi phÝ QLDN Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh = Doanh thu thuÇn Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm hµng - hãa vµ dÞch vô tiªu thô trong kú Trong ®ã: Doanh thu thuÇn = Tæng doanh thu - C¸c kho¶n gi¶m trõ  Doanh thu thuÇn: Lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu cña doanh nghiÖp(gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, thuÕ gi¸n thu) - Tæng doanh thu(doanh thu b¸n hµng): Lµ tæng gi¸ trÞ hµng hãa, dÞch vô ®îc thùc hiÖn do viÖc b¸n hµng hãa, s¶n phÈm, cung øng, lao vô, dÞch vô cho kh¸ch hµng. - C¸c kho¶n gi¶m trõ bao gåm: + ChiÕt khÊu hµng b¸n: Lµ sè tiÒn tÝnh trªn tæng sè doanh thu tr¶ cho kh¸ch hµng + Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi hãa ®¬n hay hîp ®ång cung cÊp dÞch vô do c¸c nguyªn nh©n ®Æc biÖt: hµng kÐm phÈm chÊt, hµng kh«ng ®óng quy c¸ch. + Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ sè hµng ®· ®îc coi lµ tiªu thô nhng bÞ ngêi mua tr¶ l¹i do kh«ng t«n träng hîp ®ång kinh tÕ nh ®· ký kÕt. + C¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép: ThuÕ VAT tÝnh theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu...  TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n: §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô. §èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i (chØ mua vµo b¸n ra) th× trÞ gi¸ vèn hµng b¸n lµ trÞ gi¸ hµng mua vµ chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n. + §èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt: TrÞ gi¸ vèn = Chi phÝ nguyªn 6 + Chi phÝ s¶n + Chi phÝ nh©n Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 hµng b¸n vËt liÖu trùc tiÕp xuÊt chung c«ng trùc tiÕp + §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i kinh doanh lu chuyÓn hµng hãa: TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ mua s¶n = C¸c chi phÝ thu mua, vËn + phÈm hµng hãa chuyÓn, b¶o qu¶n s¬ chÕ - Chi phÝ b¸n hµng: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm hµng hãa, lao vô, dÞch vô trong kú nh: tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp cho nh©n viªn b¸n hµng, tiÕp thÞ, ®ãng gãi, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ vËt liÖu, hao phÝ dông cô, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c nh chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, chi phÝ qu¶ng c¸o... - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ cho bé m¸y qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp, c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng chung cña doanh nghiÖp nh: chi phÝ tiÒn l¬ng cho nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ vËt liÖu dïng cho qu¶n lý, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho qu¶n lý doanh nghiÖp, thuÕ, phÝ, lÖ phÝ. * Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Lµ lîi nhuËn thu ®îc tõ c¸c ho¹t ®éng nh tham gia gãp vèn liªn doanh, ho¹t ®éng ®Çu t, mua b¸n chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi h¹n, cho thuª tµi s¶n, c¸c ho¹t ®éng ®Çu t kh¸c, do chªnh lÖch l·i tiÒn göi ng©n hµng vµ l·i tiÒn vay ng©n hµng: cho vay vèn, b¸n ngo¹i tÖ, hoµn nhËp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh ®îc x¸c ®Þnh b»ng chªnh lÖch gi÷a thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh víi chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh = Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh - Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh - ThuÕ gi¸n thu (nÕu cã) Trong ®ã: Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Lµ c¸c kho¶n thu tõ ho¹t ®éng gãp vèn tham gia liªn doanh, ho¹t ®éng ®Çu t mua b¸n chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi h¹n, cho thuª tµi 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 s¶n, ho¹t ®éng ®Çu t kh¸c, cho vay vèn, b¸n ngo¹i tÖ, hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸... Chi phÝ vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Lµ chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng nãi trªn. * Lîi nhuËn bÊt thêng. Lîi nhuËn bÊt thêng lµ sè chªnh lÖch gi÷a thu nhËp bÊt thêng víi chi phÝ bÊt thêng. Lîi nhuËn bÊt thêng = Thu nhËp bÊt Chi phÝ bÊt - thêng thêng - ThuÕ gi¸n thu (nÕu cã) Thu nhËp bÊt thêng: Lµ nh÷ng kho¶n thu mµ doanh nghiÖp kh«ng dù tÝnh tríc hoÆc cã dù tÝnh ®Õn nhng Ýt kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®îc hoÆc nh÷ng kho¶n thu kh«ng mang tÝnh chÊt thêng xuyªn. Nh÷ng kho¶n thu bÊt thêng cã thÓ do chñ quan hay kh¸ch quan ®a tíi bao gåm c¸c kho¶n thu tõ nhîng b¸n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, thu tiÒn ph¹t vi ph¹m hîp ®ång, thu c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· xö lý, xãa sæ, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chñ, thu do hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. C¸c kho¶n thu nhËp kinh doanh cña nh÷ng n¨m tríc bÞ bá sãt hay l·ng quªn ghi sæ kÕ to¸n, n¨m nay míi ph¸t hiÖn ra. Chi phÝ bÊt thêng: Lµ kho¶n chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng trªn. Do lîi nhuËn tríc thuÕ cña doanh nghiÖp ®îc cÊu thµnh tõ c¸c bé phËn cña lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn bÊt thêng nªn tæng hîp c¶ ba lîi nhuËn, ta x¸c ®Þnh ®îc chØ tiªu tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp (lîi nhuËn tríc thuÕ). Lîi nhuËn tríc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp = LN tõ ho¹t ®éng SXKD + LN tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh + Lîi nhuËn bÊt thêng Theo quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ níc, mäi tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cã thu nhËp nhÊt ®Þnh ph¶i cã nghÜa vô ®ãng mét kho¶n nhÊt ®Þnh vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc, kho¶n ®ã gäi lµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. PhÇn lîi nhuËn cßn l¹i sau khi nép thuÕ thu nhËp gäi lµ lîi nhuËn sau thuÕ (lîi nhuËn rßng). 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tõ ®ã,cã thÓ x¸c ®Þnh lîi nhuËn sau thuÕ cña doanh nghiÖp trong kú. Lîi nhuËn sau thuÕ cña doanh nghiÖp trong kú = Lîi nhuËn tríc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp - ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong kú .2 Ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp (x¸c ®Þnh lîi nhuËn qua bíc trung gian). Ngoµi ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn ë trªn, cßn cã thÓ x¸c ®Þnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong kú b»ng c¸ch tiÕn hµnh tÝnh dÇn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp qua tõng kh©u ho¹t ®éng, trªn c¬ së ®ã gióp cho ngêi qu¶n lý thÊy ®îc qu¸ tr×nh h×nh thµnh lîi nhuËn vµ t¸c ®éng cña tõng kh©u ho¹t ®éng hoÆc cña tõng yÕu tè kinh tÕ ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cuèi cïng cña doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn sau thuÕ hay cßn gäi lµ lîi nhuËn rßng. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn nh vËy ®îc gäi lµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn qua c¸c bíc trung gian. Tïy theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp, ngêi ta cã thÓ thiÕt lËp c¸c m« h×nh kh¸c nhau trong viÖc x¸c ®Þnh lîi nhuËn qua c¸c bíc trung gian. Díi ®©y lµ m« h×nh x¸c ®Þnh lîi nhuËn theo ph¬ng ph¸p nµy ®ang ®îc sö dông t¹i níc ta hiÖn nay. Tæng doanh thu b¸n hµng, cung øng dÞch vô (Doanh thu cña c¸c nghiÖp vô kinh doanh) - Gi¶m gi¸ - Hµng bÞ tr¶ l¹i Doanh thu thuÇn - ThuÕ gi¸n thu Gi¸ vèn Lîi nhuËn gép ho¹t ®éng hµng b¸n kinh doanh Doanh thu ho¹t ®éng kh¸c Ho¹t ®éng Ho¹t ®éng tµi chÝnh bÊt thêng Lîi nhuËn Chi phÝ ho¹t ®éng ho¹t ®éng kh¸c kh¸c Lîi nhuËn ho¹t ®éng kh¸c - Chi phÝ b¸n Lîi nhuËn hµng ho¹t ®éng - Chi phÝ qu¶n kinh lý doanh nghiÖp doanh Lîi nhuËn ho¹t ®éng kh¸c Lîi nhuËn tríc thuÕ 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Lîi nhuËn sau thuÕ III. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ lîi nhuËn. Lîi nhuËn lµ chØ tiªu chÊt lîng tæng hîp nãi lªn kÕt qu¶ cña toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý doanh nghiÖp. Sau ®©y lµ mét sè chØ tiªu thêng dïng ®Ó ®¸nh gi¸ lîi nhuËn t¹i c¸c doanh nghiÖp. 1. Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn vµ doanh thu tiªu thô trong kú. Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu = Lîi nhuËn sau thuÕ trong kú HÖ Doanh thu thuÇn trong kú sè nµy ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ vµ doanh thu thuÇn trong kú cña doanh nghiÖp. Nã thÓ hiÖn khi thùc hiÖn mét ®ång doanh thu thuÇn trong kú, doanh nghiÖp cã thÓ thu ®îc bao nhiªu lîi nhuËn rßng trong kú. Th«ng thêng tû suÊt nµy cµng cao cµng tèt, nhng khi ph©n tÝch vµ so s¸nh víi doanh nghiÖp kh¸c cïng ngµnh cÇn ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh ®Ó cã nhËn xÐt ®¸nh gi¸ phï hîp. 2. Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn tríc thuÕ trong kú vµ vèn kinh doanh b×nh qu©n sö dông trong kú, ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh trong kú = Lîi nhuËn tríc thuÕ trong kú Vèn kinh doanh b×nh qu©n sö dông trong kú 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn mçi ®ång vèn kinh doanh trong kú cã kh¶ n¨ng ®a l¹i cho chñ së h÷u bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau khi ®· trang tr¶i l·i tiÒn vay. Nh vËy, nã còng ph¶n ¸nh møc sinh lêi cña ®ång vèn cã tÝnh ®Õn ¶nh hëng cña l·i vay nhng cha tÝnh ®Õn ¶nh hëng cña thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. 3. Tû suÊt lîi nhuËn rßng cña vèn kinh doanh Tû suÊt lîi nhuËn rßng cña vèn kinh doanh lµ mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ vµ vèn kinh doanh sö dông trong kú, ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Tû suÊt lîi nhuËn rßng cña vèn kinh doanh = Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn kinh doanh b×nh qu©n sö dông trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø mçi ®ång vèn bá ra kinh doanh trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng hay ®a l¹i bao nhiªu ®ång thùc l·i 4. HÖ sè kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn kinh doanh hay tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ vµ l·i vay cña vèn kinh doanh HÖ sè nµy lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn tríc l·i vay, thuÕ víi vèn kinh doanh b×nh qu©n sö dông trong kú, ®îc tÝnh theo c«ng thøc: HÖ sè kh¶ n¨ng sinh lêi vèn kinh doanh = Lîi nhuËn tríc thuÕ vµ l·i vay Vèn kinh doanh b×nh qu©n sö dông trong kú HÖ sè kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn kinh doanh ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña ®ång vèn kinh doanh kh«ng tÝnh ®Õn ¶nh hëng cña thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ nguån gèc cña vèn kinh doanh. Nã thÓ hiÖn râ nhÊt kÕt qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cña doanh nghiÖp. 5. Tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u. Tû suÊt nµy thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ vµ vèn chñ së h÷u sö dông trong kú, ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u trong kú = Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n sö dông trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ mçi ®ång vèn chñ së h÷u ë trong kú cã thÓ thu ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng. HiÖu qu¶ vèn chñ së h÷u mét mÆt phô thuéc vµo hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh hay phô thuéc vµo tr×nh ®é sö dông vèn, mÆt kh¸c phô thuéc vµo c¬ cÊu nguån vèn hay tr×nh ®é tæ chøc nguån vèn cña doanh nghiÖp. 6. Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ (hoÆc gi¸ thµnh) Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ lµ mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ so víi chi phÝ hoÆc gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm hµng hãa ®· tiªu thô. qua Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ = tiªu Lîi nhuËn sau thuÕ Chi phÝ (gi¸ thµnh) Th«ng chØ nµy cã thÓ thÊy râ hiÖu qu¶ cña chi phÝ hoÆc gi¸ thµnh toµn bé bá vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Nã cho biÕt cø mçi ®ång chi phÝ hoÆc gi¸ thµnh th× thu ® îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Tãm l¹i, qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña mçi doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông vèn kinh doanh. Môc tiªu hµng ®Çu cña ho¹t ®éng kinh doanh lµ thu ®îc lîi nhuËn. V× thÕ, hiÖu qu¶ sö dông vèn ®îc thÓ hiÖn ë sè lîi nhuËn doanh nghiÖp thu ®îc trong kú vµ møc sinh lêi cña mét ®ång vèn kinh doanh. Lîi nhuËn thÓ hiÖn kÕt qu¶ tæng thÓ cña nhiÒu biÖn ph¸p mµ doanh nghiÖp ¸p dông. IV. c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. §Ó tèi ®a hãa lîi nhuËn th× mét vÊn ®Ò tiªn quyÕt lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi lîi nhuËn ®Ó tõ ®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng lín tíi lîi nhuËn. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, gi÷a doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cã mèi quan hÖ t¸c ®éng qua l¹i víi nhau. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn thu nhËp vµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng trùc tiÕp tíi lîi nhuËn. Ngoµi ra, lîi nhuËn cßn chÞu sù t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè kinh tÕ x· héi: t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc, cña ngµnh vµ doanh nghiÖp, thÞ trêng thÕ giíi vµ thÞ trêng trong níc... TÊt c¶ nh÷ng nh©n tè ®ã cã thÓ t¸c ®éng cã lîi hoÆc bÊt lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Díi ®©y lµ mét sè nh©n tè ¶nh hëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Nh©n tè 1: Khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô Khi c¸c nh©n tè kh¸c cÊu thµnh nªn gi¸ c¶ hµng hãa kh«ng thay ®æi th× lîi nhuËn cña doanh nghiÖp thu ®îc nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo sè lîng hµng hãa tiªu thô trong n¨m nhiÒu hay Ýt. Nhng sè lîng s¶n phÈm hµng hãa tiªu thô trong n¨m nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo quan hÖ cung cÇu vµ chÊt lîng s¶n phÈm. Khi cung nhá h¬n cÇu th× viÖc tiªu thô s¶n phÈm sÏ nhanh h¬n vµ ngîc l¹i, víi ®iÒu kiÖn chÊt lîng hµng hãa ph¶i ®¶m b¶o. ChÊt lîng hµng hãa thÓ hiÖn ®îc ch÷ “tÝn” cña doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng. Nh©n tè 2: Gi¸ thµnh hoÆc gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé tiªu hao lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i s¶n ph¶m nhÊt ®Þnh. §©y lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng chñ yÕu ¶nh hëng tíi lîi nhuËn, cã quan hÖ t¸c ®éng ngîc chiÒu ®Õn lîi nhuËn. NÕu gi¸ vèn hµng b¸n gi¶m sÏ lµm lîi nhuËn tiªu thô t¨ng lªn vµ ngîc l¹i. Nh©n tè gi¸ vèn hµng b¸n thùc chÊt ph¶n ¸nh kÕt qu¶ qu¶n lý c¸c yÕu tè chi phÝ trùc tiÕp nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Nh©n tè 3: Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn tù chñ trong viÖc ®Þnh gi¸ s¶n phÈm cña m×nh. §©y lµ nh©n tè ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn doanh thu. ViÖc thay ®æi gi¸ b¸n cao hay thÊp mét phÇn quan träng do quan hÖ cung cÇu quyÕt 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®Þnh. C¸c doanh nghiÖp khi ®Þnh gi¸ s¶n phÈm thêng c¨n cø vµo chi phÝ bá ra ®Ó lµm sao gi¸ c¶ cã thÓ bï ®¾p phÇn chi phÝ tiªu hao vµ t¹o nªn lîi nhuËn tho¶ ®¸ng ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô v× thÕ gi¸ b¸n s¶n phÈm t¨ng cha ch¾c ®· t¨ng ®îc lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, viÖc s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i g¾n liÒn víi viÖc ®¶m b¶o vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô cã ¶nh hëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Nh©n tè 4: Tæ chøc qu¸ tr×nh qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp Tæ chøc qu¸ tr×nh qu¶n lý kinh doanh lµ rÊt quan träng, cã ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh qu¶n lý bao gåm c¸c kh©u c¬ b¶n nh: ®Þnh híng chiÕn lîc ph¸t triÓn doanh nghiÖp, x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh, kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. C¸c kh©u cña qu¸ tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, nÕu lµm tèt sÏ lµm t¨ng s¶n lîng, n©ng cao chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhê gi¶m ®îc chi phÝ qu¶n lý vµ chi phÝ b¸n hµng. §ã lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Lµ c¸c chi phÝ liªnquan tíi viÖc tiªu thô hµng hãa vµ qu¶n lý doanh nghiÖp. §©y lµ nh©n tè cã quan hÖ tû lÖ nghÞch víi lîi nhuËn. NÕu c¸c chi phÝ nµy t¨ng th× lîi nhuËn sÏ gi¶m vµ ngîc l¹i. Nh÷ng nh©n tè nµy cã ¶nh hëng t¬ng ®èi lín ®Õn lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp (®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i). V× vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p lµm gi¶m hai lo¹i chi phÝ nµy b»ng viÖc gi¸m s¸t qu¶n lý chÆt chÏ, c¨n cø vµo t×nh h×nh nhu cÇu thùc tÕ vµ môc tiªu lîi nhuËn, x©y dùng c¸c ®Þnh møc cho tõng kho¶n môc chi phÝ cô thÓ. Cã lµm ®îc nh vËy, doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o thu ®îc lîi nhuËn cao. Nh©n tè 5: ChÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« cña Nhµ níc. Doanh nghiÖp lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, ho¹t ®éng cña nã kh«ng chØ chÞu t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ trêng mµ cßn chÞu sù chi phèi cña Nhµ níc 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« nh: chÝnh s¸ch thuÕ, tÝn dông, tiÒn tÖ, c¸c v¨n b¶n vµ quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®Òu g©y ¶nh hëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Trong ®ã thuÕ lµ mét c«ng cô gióp cho Nhµ níc thùc hiÖn viÖc ®iÒu tiÕt vÜ m« cña m×nh. Nã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ ¶nh hëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. ChÝnh s¸ch thuÕ: ThuÕ lµ h×nh thøc ®éng viªn b¾t buéc theo luËt ®Þnh vµ kh«ng hoµn tr¶ trùc tiÕp ®èi víi mäi tæ chøc kinh tÕ vµ mäi c«ng d©n cho Nhµ níc. ThuÕ ph¶i nép = ThuÕ suÊt x Gi¸ trÞ tÝnh thuÕ Tuú theo tÝnh chÊt, nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh, mét doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i nép nhiÒu lo¹i thuÕ kh¸c nhau: thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ nhµ ®Êt, thuÕ tµi nguyªn. C¸c lo¹i thuÕ nµy ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Ngoµi ra cßn cã mét sè lo¹i thuÕ gi¸n thu nh VAT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ nµy ®îc tÝnh trong gi¸ b¸n vµ ®èi tîng chÞu thuÕ lµ ngêi tiªu dïng. §©y lµ nh©n tè kh¸ch quan do Nhµ níc quy ®Þnh tuú thuéc vµo gi¸ tÝnh thuÕ vµ thuÕ suÊt tõng mÆt hµng. Bëi vËy, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i theo dâi, gi¸m s¸t sao cho ®óng v× khi cã nh÷ng thay ®æi vÒ thuÕ phÝ vµ lÖ phÝ th× c¸c kho¶n môc h¹ch to¸n cña doanh nghiÖp còng thay ®æi vµ do ®ã kÐo theo sù thay ®æi cña lîi nhuËn. Nh©n tè 6: Kh¶ n¨ng vÒ vèn cña doanh nghiÖp Vèn lµ tiÒn ®Ò vËt chÊt cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, do vËy nã lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng, doanh nghiÖp nµo cã “trêng vèn”, cã lîi thÕ vÒ vèn th× sÏ cã lîi thÕ kinh doanh. Kh¶ n¨ng vÒ vèn dåi dµo sÏ gióp doanh nghiÖp giµnh ®îc thêi c¬ trong kinh doanh, cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng thÞ trêng, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp t¨ng doanh thu vµ t¨ng lîi nhuËn. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Nh×n chung trong tÊt c¶ c¸c nh©n tè c¬ b¶n ®· ®îc tr×nh bµy ë trªn, mçi nh©n tè cã vÞ trÝ quan träng kh¸c nhau, t¸c ®éng ®Õn lîi nhuËn doanh nghiÖp kh¸c nhau. §iÒu chØnh c¸c nh©n tè chñ quan, kh¾c phôc c¸c nh©n tè kh¸ch quan lµ viÖc lµm mµ c¸c doanh nghiÖp lu«n mong muèn ®Ó t¨ng lîi nhuËn. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông tæng hîp c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, kü thuËt, tæ chøc qu¶n lý ®ång thêi ph¶i cã sù nghiªn cøu t×m ra nguyªn nh©n chñ yÕu lµm gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu. Song, bªn c¹nh nh÷ng gi¶i ph¸p gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®¶m b¶o cho sù t¨ng trëng bÒn v÷ng. §©y chÝnh lµ môc tiªu c¸c doanh nghiÖp híng tíi. V. Mét sè biÖn ph¸p tµi chÝnh nh»m t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Tõ ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè nãi trªn, ®øng ë gãc ®é tµi chÝnh doanh nghiÖp, ®Ó t¨ng lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m tíi c¸c biÖn ph¸p chñ yÕu sau: 1. PhÊn ®Êu gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ biÖn ph¸p c¬ b¶n lµm t¨ng lîi nhuËn doanh nghiÖp. Bëi v× gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ 1 chØ tiªu tæng hîp quan träng ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt còng nh ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cao hay thÊp, t¨ng hay gi¶m ®ång nghÜa víi viÖc l·ng phÝ hay tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi, bao gåm lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Nãi c¸ch kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm cao hay thÊp ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña viÖc qu¶n lý, sö dông vËt t lao ®éng, tiÒn vèn cña doanh nghiÖp. ViÖc sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm c¸c nguån trªn sÏ x¸c ®Þnh viÖc h¹ gi¸ thµnh vµ ngîc l¹i. §ã còng lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan khi c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Nh chóng ta ®· biÕt, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt lµ con ®êng chñ yÕu ®Ó t¨ng lîi nhuËn cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nã còng lµ tiÒn ®Ò ®Ó h¹ gi¸ b¸n n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng, kÓ c¶ trong vµ ngoµi níc. Trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ, viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt sÏ mang l¹i sù tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi, t¨ng tÝch luü cho nÒn kinh tÕ nãi chung. §Æc biÖt khi chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ níc thay ®æi. ThuÕ lµ h×nh thøc thu 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chñ yÕu cña Ng©n s¸ch Nhµ níc, trong ®ã cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. ViÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ lµm t¨ng sè lîi nhuËn do ®ã lµm t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch. Nh vËy, vÊn ®Ò h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng ph¶i chØ lµ vÊn ®Ò quan t©m cña tõng ngµnh s¶n xuÊt, tõng doanh nghiÖp mµ cßn lµ vÊn ®Ò cña toµn ngµnh, toµn x· héi. §øng trªn gãc ®é qu¶n lý, cÇn ph¶i biÕt nguån gèc, néi dung cña gi¸ thµnh ®Ó tõ ®ã biÕt ®îc nguyªn nh©n c¬ b¶n nµo, nh÷ng nh©n tè cô thÓ nµo ®· lµm t¨ng hoÆc gi¶m gi¸ thµnh vµ chØ trªn c¬ së ®ã ngµnh qu¶n lý míi ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ, lo¹i trõ ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè tiªu cùc, ph¸t huy møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè tÝch cùc, khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña viÖc qu¶n lý sö dông c¸c nguån vËt t, lao ®éng vµ tiÒn vèn, kh«ng ngõng h¹ gi¸ thµnh cña tõng s¶n phÈm còng nh cña toµn bé s¶n phÈm. §Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, biÖn ph¸p c¬ b¶n nhÊt lµ ph¶i tiÕt kiÖm mäi chi phÝ trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm còng nh chi phÝ ®Ó tiªu thô s¶n phÈm. Nãi cô thÓ lµ, ph¶i tiÕt kiÖm vÒ nguyªn nhiªn vËt liÖu, tiÕt kiÖm nh©n c«ng, tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ bÊt thêng, chi phÝ qu¶n lý v..v. Tuy nhiªn, t×m mäi biÖn ph¸p tiÕt kiÖm trong ®iÒu kiÖn ph¶i ®¶m b¶o n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ n¨ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. Lµm ®îc ®iÒu ®ã míi thùc hiÖn ®îc môc ®Ých h¹ thÊp gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. T¨ng cêng ®îc ch÷ “TÝn”, t¨ng tiªu thô vµ cuèi cïng lµ t¨ng lîi nhuËn. 2. T¨ng thªm s¶n lîng vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. §©y lµ mét biÖn ph¸p quan träng nh»m t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Gi¶ sö c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c kh«ng thay ®æi th× khèi lîng s¶n phÈm, hµng hãa dÞch vô, tiªu thô cung øng cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng t¨ng s¶n lîng s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp ë níc ta cßn rÊt lín v× ®a sè c¸c doanh nghiÖp míi chØ sö dông kho¶ng 50-60% c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ. NÕu chóng ta biÕt tËn dông hÕt c«ng suÊt m¸y mãc, thiÕt bÞ th× viÖc t¨ng s¶n l îng ngay tõ néi lùc cña doanh nghiÖp lµ mét viÖc hoµn toµn cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ® îc. §i ®«i víi viÖc t¨ng s¶n lîng cña s¶n phÈm, hµng hãa vµ dÞch vô cung øng ph¶i n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. Bëi v× chÊt lîng cña s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung, chÊt lîng cña s¶n 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 phÈm nãi riªng lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. ChÊt lîng cña s¶n phÈm cµng cao th× s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cµng cã uy tÝn trªn thÞ trêng, t¹o ra søc c¹nh tranh lín ®Ó doanh nghiÖp chiÕm lÜnh thÞ trêng, tiªu thô ®îc s¶n phÈm, ®ã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, trong ®iÒu kiÖn c¸c yÕu tè s¶n xuÊt kh«ng thay ®æi, viÖc ®¶m b¶o vµ t¨ng ®îc chÊt lîng s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §Ó n©ng cao chÊt lîng, doanh nghiÖp cÇn chó ý tíi c¸c yÕu tè sau: T×nh h×nh trang bÞ, t×nh tr¹ng kü thuËt cña m¸y mãc thiÕt bÞ còng nh viÖc qu¶n lý sö dông chóng. Nguyªn vËt liÖu ®îc cung cÊp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nÕu ®¶m b¶o cung cÊp vËt t ®óng chñng lo¹i, ®¶m b¶o chÊt lîng sÏ lµ tiÒn ®Ò ®¶m b¶o chÊt lîng cña s¶n phÈm vµ ngîc l¹i. VÊn ®Ò qu¶n lý doanh nghiÖp nãi chung, qu¶n lý s¶n xuÊt nãi riªng nh viÖc bè trÝ s¾p xÕp d©y chuyÒn s¶n xuÊt, viÖc thêng xuyªn rµ so¸t c¸c ®Þnh møc, viÖc tæ chøc lao ®éng khoa häc, viÖc ¸p dông thëng ph¹t cã liªn quan ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm Lùc lîng lao ®éng trong ®ã ph¶i tÝnh ®Õn tay nghÒ vµ th¸i ®é, ý thøc tr¸ch nhiÖm cña tõng ngêi trùc tiÕp s¶n xuÊt .3 T¨ng cêng qu¶n lý vµ sö dông vèn hîp lý. §èi víi vèn lu ®éng: Vèn lu ®éng lµ sè vèn doanh nghiÖp øng ra ®Ó h×nh thµnh nªn tµi s¶n lu ®éng nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc thùc hiÖn thêng xuyªn, liªn tôc. Vèn lu ®éng chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ cña chóng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lu th«ng vµ tõ trong lu th«ng toµn bé gi¸ trÞ cña chóng ®îc hoµn l¹i sau mét chu kú kinh doanh. T¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, vèn lu ®éng tån t¹i díi nhiÒu h×nh thøc 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kh¸c nhau trong c¸c giai ®o¹n mµ vèn ®i qua, ®iÒu nµy lµm chóng ta khã kiÓm so¸t chÆt chÏ chóng. C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ vèn lu ®éng lµ: X¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu vèn lu ®éng tèi thiÓu thêng xuyªn cÇn thiÕt, tr¸nh hiÖn tîng thiÕu vèn ®Ó lµm mÊt c¬ héi kinh doanh hoÆc kh«ng biÕt sö dông nguån vèn g©y ra l·ng phÝ. TuyÖt ®èi kh«ng ®Ó bÞ chiÕm dông vèn trong thêi gian dµi. X¸c ®Þnh ®óng tû lÖ cho phÐp cña tµi s¶n thuéc c¸c tµi s¶n lu ®éng. Liªn tôc ®Èy nhanh vßng quay vèn lu ®éng. ThËn träng khi chuyÓn mét bé phËn vèn lu ®éng thµnh vèn cè ®Þnh hay ngîc l¹i. Muèn thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c biÖn ph¸p nãi trªn, doanh nghiÖp cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt, ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i vµ tr×nh ®é thµnh th¹o tay nghÒ cña ngêi lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã, vÒ phÝa Nhµ níc còng cÇn cã chÝnh s¸ch kinh tÕ, ph¸p luËt phï hîp, nh»m t¹o ra m«i trêng ph¸p lý, m«i trêng ®Çu t kinh doanh th«ng tho¸ng hÊp dÉn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn vµ thu ®îc lîi nhuËn ngµy cµng nhiÒu. Tõ ®ã sÏ gãp phÇn x©y dùng mét x· héi c«ng b»ng, v¨n minh, d©n giµu níc m¹nh nh ®êng lèi l·nh ®¹o cña §¶ng. §èi víi vèn cè ®Þnh: Sö dông vèn hîp lý, tiÕt kiÖm cã quan hÖ mËt thiÕt víi viÖc h¹ thÊp chi phÝ vµ gi¸ thµnh. §Æc biÖt viÖc tæ chøc tèt viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp gióp doanh nghiÖp víi sè vèn hiÖn cã cã thÓ t¨ng ®îc khèi lîng s¶n xuÊt s¶n phÈm, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, gãp phÇn quan träng vµo lîi nhuËn cña C«ng ty. Qu¶n lý chÆt chÏ vµ sö dông tèt vèn cè ®Þnh gióp cho doanh nghiÖp b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®îc vèn kinh doanh. Vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp thêng chi phèi n¨ng lùc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nã tham gia vµo nhiÒu chu kú kinh doanh vµ sau mét 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 thêi gian dµi míi ®îc thu håi toµn bé. Trong qu¸ tr×nh ®ã, cã nhiÒu rñi ro cã thÓ nÈy sinh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng doanh nghiÖp cã thÓ mÊt vèn cè ®Þnh nh : L¹m ph¸t ë møc cao, thiªn tai ho¶ ho¹n hoÆc qu¶n lý láng lÎo hoÆc sö dông kh«ng tèt tµi s¶n cè ®Þnh ®Æc biÖt lµ sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt. TiÕn bé khoa häc kü thuËt mét mÆt t¹o ra nh÷ng m¸y mãc hiÖn ®¹i , cã c«ng suÊt cao, cã quy tr×nh c«ng nghÖ tiªn tiÕn, mÆt kh¸c nã l¹i lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp t¹o ra rñi ro lín ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ®ang dïng. §ã lµ hao mßn v« h×nh. 20