BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
VÕ VĂN CHÚNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
MUÏC LUÏC
Trang
MÔÛ ÑAÀU............................................................................................................................ 1
CHÖÔNG 1........................................................................................................................ 5
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ COÂNG TAÙC QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC ..................... 5
1.1
QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC: KHAÙI NIEÄM, MUÏC TIEÂU, VAI TROØ VAØ
NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ....................................................................................................... 5
1.2
CAÙC CHÆ TIEÂU ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUÛA QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC .............. 7
1.3
CAÙC CHÖÙC NAÊNG CÔ BAÛN CUÛA QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC ..................... 8
1.4
ÑAËC ÑIEÅM QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC NGAØNH ÑIEÄN TÖÛ ........................ 10
1.5
TÌNH HÌNH QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC TAÏI VIEÄT NAM ............................ 14
1.6
KINH NGHIEÄM QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC CUÛA CAÙC NÖÔÙC ................... 16
CHÖÔNG 2........................................................ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG VAØ ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUÛA COÂNG TAÙC QUAÛN
TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC TAÏI COÂNG TY COÅ PHAÀN ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØAERROR! BOOKMARK N
2.1
GIÔÙI THIEÄU KHAÙI QUAÙT VEÀ COÂNG TY COÅ PHAÀN ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØAERROR! BOOKMARK NOT D
2.2
PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC TAÏI
COÂNG TY COÅ PHAÀN ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØA.................... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
2.3
ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUÛA QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC TAÏI COÂNG TY COÅ
PHAÀN ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØA ............................................ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
CHÖÔNG 3........................................................ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP HOAØN THIEÄN COÂNG TAÙC QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN
LÖÏC TAÏI COÂNG TY COÅ PHAÀN ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØAERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
3.1
ÑÒNH HÖÔÙNG CHIEÁN LÖÔÏC NGUOÀN NHAÂN LÖÏC TAÏI COÂNG TY COÅ PHAÀN
ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØA ....................................................... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
3.2
MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP HOAØN THIEÄN COÂNG TAÙC QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN
LÖÏC TAÏI COÂNG TY COÅ PHAÀN ÑIEÄN TÖÛ BIEÂN HOØA ... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
3.3
MOÄT SOÁ KIEÁN NGHÒ ......................................... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
KEÁT LUAÄN .......................................................ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ................................ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
MÔÛ ÑAÀU
1. Lyù do choïn ñeà taøi
Laøm theá naøo ñeå phaùt huy ñöôïc toái ña nhieät tình vaø naêng löïc cuûa caùn boä,
nhaân vieân luoân laø yeâu caàu caáp thieát ñoái vôùi caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp.
Thöïc tieãn ñaõ chöùng minh, doanh nghieäp naøo bieát quaûn lyù vaø khai thaùc hieäu quûa
nguoàn nhaân löïc thì seõ coù nhöõng ñoäng löïc phaùt trieån vaø öu theá caïnh tranh treân
thò tröôøng.
ÔÛ Vieät Nam hieän nay, söï bieán ñoåi maïnh meõ cuûa moâi tröôøng kinh doanh, tính
khoác lieät cuûa caïnh tranh vaø yeâu caàu ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa nhaân
vieân trong neàn kinh teá thò tröôøng ñaõ vaø ñang taïo söùc eùp lôùn, ñoøi hoûi caùc quaûn trò
gia Vieät Nam ngaøy caøng phaûi lónh hoäi ñöôïc nhöõng phöông phaùp veà quaûn trò con
ngöôøi. Trong khi ñoù tình hình chung quaûn trò nguoàn nhaân löïc trong caùc doanh
nghieäp Vieät Nam vaãn ñoâi luùc coøn chöa ñöôïc quan taâm vaø ñaùnh giaù ñuùng möùc,
maëc duø trong quùa trình ñoåi môùi, cô baûn ñaõ coù nhieàu thay ñoåi dieãn ra trong thöïc
tieãn quaûn trò nguoàn nhaân löïc.
Laø moät doanh nghieäp hoaït ñoäng trong lónh vöïc saûn xuaát vaø kinh doanh caùc
saûn phaåm ñieän töû tieâu duøng, Coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa phaûi thöôøng
xuyeân ñöông ñaàu vôùi söï bieán ñoåi ngaøy caøng nhanh cuûa moâi tröôøng, söï caïnh
tranh ñang gia taêng vaø ngaøy caøng quyeát lieät neân hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh
ngaøy caøng heát söùc khoù khaên. Beân caïnh ñoù, treân thò tröôøng lao ñoäng ngaøy caøng
dieãn bieán phöùc taïp, moät soá doanh nghieäp hoaït ñoäng cuøng ngaønh ngheà ñaõ baét
ñaàu thöïc hieän chieán dòch loâi keùo nhöõng nhaân söï gioûi trong ngaønh ñieän töû veà
phía hoï baèng nhieàu chieâu thöùc haáp daãn loâi cuoán.
Trong ñieàu kieän nhö vaäy, coâng ty ñaõ heát söùc noã löïc duøng nhieàu bieän phaùp
ñeå coù theå toàn taïi vaø phaùt trieån nhö: ñoåi môùi coâng ngheä, naâng cao chaát löôïng saûn
phaåm, tìm kieám thò tröôøng… tuy vaäy hoaït ñoäng quaûn trò nguoàn nhaân löïc vaãn
chöa ñöôïc coâng ty quan taâm ñuùng möùc vaø ñeán nay chöa coù moät nghieân cöùu
chính thöùc veà hoaït ñoäng naøy.
Vôùi lyù do ñoù, taùc giaû ñaõ maïnh daïn choïn ñeà taøi: “Moät soá bieän phaùp hoaøn
thieän coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân löïc taïi Coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa”
ñeå nghieân cöùu.
2. Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi
• Qua nghieân cöùu toång quan veà lyù thuyeát quaûn trò nguoàn nhaân löïc ñeå ruùt ra
nhöõng cô sôû lyù luaän vaø moâ hình quaûn trò nguoàn nhaân löïc vaän duïng phuø
hôïp trong ñieàu kieän thöïc teá.
• Phaân tích thöïc traïng vaø ñaùnh giaù keát quûa coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân
löïc taïi Coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa.
• Ñeà xuaát caùc bieän phaùp hoaøn thieän coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân löïc taïi
Coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa.
3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu
Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ñöôïc xaùc ñònh laø quaûn trò con
ngöôøi trong Coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoaø.
4. Phöông phaùp nghieân cöùu
Luaän vaên ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû keát hôïp nghieân cöùu caùc taøi lieäu saún coù
veà lyù thuyeát vaø thöïc tieãn quaûn trò nguoàn nhaân löïc. Ñoàng thôøi thöïc hieän khaûo saùt
ñieàu tra, phaân tích ñònh löôïng, moâ taû, so saùnh, ñoái chieáu, logic vaø lòch söû, phaân
tích vaø toång hôïp ñeå laøm saùng toû vaø cuï theå hoùa noäi dung nghieân cöùu.
5. Nhöõng ñoùng goùp môùi cuûa luaän vaên
Qua vieäc trình baøy, phaân tích nhöõng noäi dung ñaõ ñöôïc xaùc ñònh, luaän vaên coù
nhöõng ñoùng goùp môùi sau ñaây :
• Heä thoáng hoùa vaø laøm saùng toû moät soá ñaëc tröng cuûa coâng taùc quaûn trò
nguoàn nhaân löïc ngaønh ñieän töû noùi chung vaø Coâng ty coå phaàn ñieän töû
Bieân Hoøa noùi rieâng.
• Ñònh löôïng ño löôøng möùc ñoä haøi loøng cuûa nhaân vieân ñeå bieát möùc ñoä ñaùp
öùng cuûa coâng ty so vôùi yeâu caàu cuûa nhaân vieân.
• Xaây döïng tieâu chí ñaùnh giaù coâng vieäc ñeå laøm cô sôû traû löông nhaân vieân
theo coâng vieäc ñaûm traùch.
6. Noäi dung luaän vaên
Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, noäi dung luaän vaên goàm ba chöông nhö sau:
• Chöông 1: cô sôû lyù luaän veà coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân löïc.
• Chöông 2: phaân tích thöïc traïng vaø ñaùnh giaù keát quûa coâng taùc quaûn trò
nguoàn nhaân löïc taïi Coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa.
• Chöông 3: moät soá bieän phaùp hoaøn thieän coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân löïc
taïi coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa.
Chöông 1
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ COÂNG TAÙC QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC
1.1 QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC: KHAÙI NIEÄM, MUÏC TIEÂU, VAI
TROØ VAØ NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG
1.1.1 Khaùi nieäm quaûn trò nguoàn nhaân löïc
Quaûn trò nguoàn nhaân löïc lieân quan ñeán hai vaán ñeà cô baûn laø “quaûn trò” vaø
“nguoàn nhaân löïc”.
Quaûn trò laø quaù trình laøm cho nhöõng hoaït ñoäng ñöôïc hoaøn thaønh vôùi hieäu
quaû cao baèng vaø thoâng qua ngöôøi khaùc. Coøn nguoàn nhaân löïc cuûa moät toå chöùc
ñöôïc hình thaønh treân cô sôû caùc caù nhaân coù vai troø khaùc nhau vaø ñöôïc lieân keát
vôùi nhau theo nhöõng muïc tieâu nhaát ñònh cuûa toå chöùc ñeà ra.
Do vaäy, quaûn trò nguoàn nhaân löïc laø moät ngheä thuaät trong vieäc tuyeån duïng vaø
quaûn lyù con ngöôøi baèng vieäc khuyeán khích, taïo ñoäng cô thuùc ñaåy vaø laøm thoûa
maõn hoï moät soá yeâu caàu nhaát ñònh khi thöïc hieän toát caùc muïc tieâu ñeà ra cuûa toå
chöùc.
1.1.2 Muïc tieâu cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc
Quaûn trò nguoàn nhaân löïc nghieân cöùu caùc vaán ñeà veà quaûn trò con ngöôøi trong
caùc toå chöùc ôû taàm vi moâ vaø coù hai muïc tieâu cô baûn sau :
• Söû duïng coù hieäu quaû nguoàn nhaân löïc hieän coù nhaèm taêng naêng suaát lao
ñoäng vaø naâng cao tính hieäu quaû cuûa toå chöùc.
• Ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa nhaân vieân, taïo ñieàu kieän cho nhaân
vieân ñöôïc phaùt huy toái ña caùc naêng löïc caù nhaân, ñöôïc khuyeán khích,
ñoäng vieân nhieàu nhaát taïi nôi laøm vieäc vaø hoï seõ trung thaønh, taän taâm vôùi
coâng vieäc vaø doanh nghieäp.
1.1.3 Vai troø cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc
Coù theå thaáy raèng vaán ñeà maáu choát vaø quan troïng nhaát hieän nay cuûa neàn kinh
teá ñoù laø nguoàn nhaân löïc, khaùc vôùi tröôùc kia, söùc maïnh cuûa nguoàn nhaân löïc
khoâng phaûi chæ döøng laïi ôû söùc khoûe, cô baép cuûa nhaân vieân maø caùi chính yeáu baây
giôø laïi laø tri thöùc, nguoàn saùng taïo coù giaù trò cuûa hoï. Nhöõng nghieân cöùu khaùc
nhau cho thaáy ña soá caùc doanh nghieäp thaønh coâng ngoaøi vieäc döïa vaøo kinh
nghieäm treân thöông tröôøng, phaàn lôùn laø döïa vaøo khaû naêng bieát phaùt huy vai troø
quaûn trò nguoàn nhaân löïc trong doanh nghieäp mình. Taàm quan troïng cuûa quaûn trò
nguoàn nhaân löïc taêng maïnh treân toaøn theá giôùi trong maáy thaäp kyõ gaàn ñaây khi caû
trình ñoä naêng löïc cuûa nhaân vieân laãn trang thieát bò ngaøy caøng naâng cao, coâng
vieäc ngaøy caøng phöùc taïp, ña daïng vaø yeâu caàu cuûa coâng vieäc taêng, haàu heát caùc
doanh nghieäp phaûi ñoái ñaàu vôùi söï caïnh tranh gaêy gaét treân thò tröôøng, phaûi vaät
loän vôùi caùc cuoäc suy thoaùi kinh teá vaø ñaùp öùng yeâu caàu ngaøy caøng taêng cuûa nhaân
vieân.
1.1.4 Caùc nhaân toá cô baûn aûnh höôûng ñeán coâng taùc quaûn trò nguoàn nhaân löïc
Moät toå chöùc laø moät nhaân toá hình thaønh vaø hoaït ñoäng trong nhöõng moâi tröôøng
nhaát ñònh neân caùc hoaït ñoäng cuûa toå chöùc phaûi phuø hôïp vôùi caùc nhaân toá cuûa moâi
tröôøng. Khi caùc nhaân toá cuûa moâi tröôøng thay ñoåi thì caùc toå chöùc, doanh nghieäp
cuõng phaûi ñieàu chænh coâng taùc quaûn trò cho phuø hôïp vôùi söï thay ñoåi ñoù.
Nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa moät toå chöùc
thöôøng ñöôïc chia laøm hai nhoùm cô baûn laø moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng
beân trong.
• Moâi tröôøng beân ngoaøi cuûa toå chöùc ñöôïc phaân laøm hai nhoùm: moâi tröôøng
vó moâ vaø moâi tröôøng taùc nghieäp. Moâi tröôøng vó moâ goàm caùc yeáu toá naèm
ngoaøi toå chöùc, ñònh hình vaø coù aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng taùc nghieäp vaø
moâi tröôøng noäi boä, taïo ra caùc cô hoäi vaø nguy cô ñoái vôùi toå chöùc nhö: caùc
yeáu toá kinh teá, chính trò, chính saùch cuûa chính phuû, vaên hoaù xaõ hoäi, ñieàu
kieän töï nhieân, trình ñoä phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät, … Moâi tröôøng taùc
nghieäp goàm caùc yeáu toá naèm ngoaøi toå chöùc, ñònh höôùng caïnh tranh trong
ngaønh nhö tính chaát, ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa ngaønh, caùc ñoái thuû caïnh
tranh, khaùch haøng, ngöôøi cung öùng nguyeân vaät lieäu, caùc ñoái thuû tieàm aån
vaø caùc haøng hoaù thay theá.
• Moâi tröôøng noäi boä goàm caùc yeáu toá naèm beân trong toå chöùc nhö: nguoàn
nhaân löïc, taøi chính, vaên hoaù coâng ty, chieán löôïc, trình ñoä coâng ngheä, kyõ
thuaät, khaû naêng nghieân cöùu vaø phaùt trieån.
1.2 CAÙC CHÆ TIEÂU ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUÛA QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN
LÖÏC
Hai muïc tieâu cô baûn cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc laø taêng naêng suaát lao ñoäng,
hieäu quûa kinh doanh vaø ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa nhaân vieân. Quaûn
trò nguoàn nhaân löïc toát theå hieän keát quûa kinh doanh cao, taïo ñöôïc uy tín treân thò
tröôøng, nhaân vieân an taâm phaán khôûi, coá gaéng laøm vieäc toát vaø gaén boù vôùi doanh
nghieäp. Vì vaäy, keát quûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc ñöôïc ñaùnh giaù ñònh löôïng theo
2 chæ tieâu:
1.2.1 Nhoùm chæ tieâu lôïi ích kinh teá trong vieäc söû duïng nguoàn nhaân löïc
Nhoùm chæ tieâu naøy goàm 2 chæ tieâu:
• Chæ tieâu doanh thu/nhaân vieân (hay coøn goïi laø naêng suaát lao ñoäng tính
theo doanh thu) : chæ tieâu naøy tính toaùn döïa treân cô sôû doanh thu vaø soá
lao ñoäng söû duïng bình quaân trong naêm theo coâng thöùc döôùi ñaây:
Doanh thu/nhaân vieân =
Toång doanh thu
Toång soá lao ñoäng bình quaân söû duïng trong naêm
• Chæ tieâu lôïi nhuaän/nhaân vieân : tính toaùn döïa treân cô sôû lôïi nhuaän vaø soá
lao ñoäng söû duïng bình quaân trong naêm theo coâng thöùc döôùi ñaây:
Lôïi nhuaän /nhaân vieân =
Toång lôïi nhuaän
Toång soá lao ñoäng bình quaân söû duïng trong naêm
1.2.2 Söï haøi loøng, thoûa maõn cuûa nhaân vieân trong doanh nghieäp
Chæ tieâu naøy ñaùnh giaù thoâng qua nhaän ñònh cuûa nhaân vieân veà möùc ñoä haøi
loøng cuûa hoï ñoái vôùi doanh nghieäp, coâng vieäc, moâi tröôøng laøm vieäc, cô hoäi ñaøo
taïo, thaêng tieán, löông boång….
Söû duïng phieáu thaêm doø, ñieàu tra ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä haøi loøng cuûa nhaân vieân
trong coâng ty. Xaây döïng thang ñieåm cho caùc möùc ñoä haøi loøng khaùc nhau theo 5
baäc : 5 laø raát toát, 4 laø toát, 3 laø trung bình, 2 laø thaáp, 1 laø raát thaáp. Töø ñoù ta coù theå
ñònh löôïng ñaùnh giaù möùc ñoä haøi loøng nhaân vieân trong coâng ty.
1.3 CAÙC CHÖÙC NAÊNG CÔ BAÛN CUÛA QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC
Caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán quaûn trò nguoàn nhaân löïc raát ña daïng vaø thay
ñoåi trong caùc toå chöùc khaùc nhau. Tuy nhieân coù theå phaân chia caùc hoaït ñoäng chuû
yeáu cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc theo ba nhoùm chöùc naêng chuû yeáu sau :
1.3.1 Nhoùm chöùc naêng thu huùt nguoàn nhaân löïc
Nhoùm chöùc naêng naøy chuù troïng vaán ñeà ñaûm baûo coù ñuû soá löôïng nhaân vieân
vôùi caùc phaåm chaát phuø hôïp cho coâng vieäc cuûa doanh nghieäp. Ñeå coù theå tuyeån
ñöôïc ñuùng ngöôøi cho ñuùng vieäc, tröôùc heát doanh nghieäp phaûi caên cöù vaøo keá
hoaïch saûn xuaát kinh doanh vaø thöïc traïng söû duïng nhaân vieân trong doanh nghieäp
nhaèm xaùc ñònh nhöõng coâng vieäc naøo caàn tuyeån theâm ngöôøi. Thöïc hieän phaân
tích coâng vieäc seõ cho bieát doanh nghieäp caàn tuyeån theâm bao nhieâu nhaân vieân
vaø yeâu caàu tieâu chuaån ñaët ra ñoái vôùi caùc öùng vieân laø nhö theá naøo. Vieäc aùp duïng
caùc kyõ naêng tuyeån duïng nhö traéc nghieäm vaø phoûng vaán seõ giuùp cho doanh
nghieäp choïn ñöôïc öùng vieân toát nhaát cho coâng vieäc. Do ñoù nhoùm chöùc naêng
tuyeån duïng thöôøng coù caùc hoaït ñoäng: döï baùo vaø hoaïch ñònh nguoàn nhaân löïc,
phaân tích coâng vieäc, phoûng vaán, traéc nghieäm, thu thaäp, löu giöõ vaø xöû lyù thoâng
tin veà nguoàn nhaân löïc cuûa doanh nghieäp.
1.3.2 Nhoùm chöùc naêng ñaøo taïo vaø phaùt trieån
Nhoùm chöùc naêng naøy chuù troïng vieäc naâng cao naêng löïc cuûa nhaân vieân, ñaûm
baûo cho nhaân vieân trong doanh nghieäp coù caùc kyõ naêng, trình ñoä laønh ngheà caàn
thieát ñeå hoaøn thaønh toát coâng vieäc ñöôïc giao vaø taïo ñieàu kieän cho nhaân vieân
ñöôïc phaùt trieån toái ña caùc caùc naêng löïc caù nhaân. Caùc doanh nghieäp aùp duïng caùc
chöông trình höôùng nghieäp vaø ñaøo taïo cho nhaân vieân môùi nhaèm xaùc ñònh naêng
löïc thöïc teá cuûa nhaân vieân vaø giuùp nhaân vieân laøm quen vôùi coâng vieäc cuûa doanh
nghieäp. Ñoàng thôøi caùc doanh nghieäp cuõng thöôøng laäp caùc keá hoaïch ñaøo taïo,
huaán luyeän vaø ñaøo taïo laïi nhaân vieân moãi khi coù söï thay ñoåi veà nhu caàu saûn xuaát
kinh doanh hoaëc quy trình coâng ngheä, kyõ thuaät. Nhoùm chöùc naêng ñaøo taïo phaùt
trieån thöôøng thöïc hieän caùc hoaït ñoäng nhö : höôùng nghieäp, huaán luyeän, ñaøo taïo
kyõ naêng thöïc haønh cho coâng nhaân, boài döôõng naâng cao trình ñoä laønh ngheà vaø
caäp nhaät kieán thöùc quaûn lyù, kyõ thuaät coâng ngheä cho caùn boä quaûn lyù vaø caùn boä
chuyeân moân nghieäp vuï.
1.3.3 Nhoùm chöùc naêng duy trì nguoàn nhaân löïc
Nhoùm chöùc naêng naøy chuù troïng ñeán vieäc duy trì vaø söû duïng coù hieäu quûa
nguoàn nhaân löïc trong doanh nghieäp. Nhoùm chöùc naêng naøy goàm 2 chöùc naêng
chính laø kích thích, ñoäng vieân nhaân vieân, duy trì vaø phaùt trieån caùc moái quan heä
lao ñoäng toát ñeïp trong doanh nghieäp:
• Chöùc naêng kích thích, ñoäng vieân nhaân vieân: lieân quan ñeán caùc chính
saùch vaø hoaït ñoäng nhaèm khuyeán khích, ñoäng vieân nhaân vieân trong doanh
nghieäp laøm vieäc haêng say, taän tình, coù yù thöùc traùch nhieäm vaø hoaøn thaønh coâng
vieäc vôùi chaát löôïng cao. Giao cho nhaân vieân nhöõng coâng vieäc mang tính thaùch
thöùc cao, cho nhaân vieân bieát söï ñaùnh giaù cuûa caùn boä laõnh ñaïo veà möùc ñoä hoaøn
thaønh vaø yù nghóa cuûa vieäc hoaøn thaønh coâng vieäc cuûa nhaân vieân ñoái vôùi hoaït
ñoäng cuûa doanh nghieäp, traû löông cao vaø coâng baèng, kòp thôøi khen thöôûng caùc
caù nhaân coù saùng kieán, caûi tieán kyõ thuaät, coù ñoùng goùp laøm taêng hieäu quûa saûn
xuaát kinh doanh vaø uy tín cuûa doanh nghieäp... laø nhöõng bieän phaùp höõu hieäu ñeå
thu huùt vaø duy trì ñöôïc ñoäi nguõ lao ñoäng laønh ngheà cho doanh nghieäp. Do ñoù,
xaây döïng vaø quaûn lyù heä thoáng thang baûng löông, thieát laäp vaø aùp duïng caùc chính
saùch löông boång, thaêng tieán, kyõ luaät, tieàn thöôûng, phuùc lôïi, phuï caáp, ñaùnh giaù
naêng löïc thöïc hieän cuûa nhaân vieân laø nhöõng hoaït ñoäng quan troïng nhaát cuûa chöùc
naêng kích thích, ñoäng vieân.
• Chöùc naêng quan heä lao ñoäng lieân quan caùc hoaït ñoäng nhaèm hoaøn thieän
moâi tröôøng laøm vieäc vaø caùc moái quan heä trong coâng vieäc nhö : kyù keát hôïp ñoàng
lao ñoäng, giaûi quyeát khieáu toá, tranh chaáp lao ñoäng, giao teá nhaân vieân, caûi thieän
moâi tröôøng laøm vieäc, y teá, baûo hieåm vaø an toaøn lao ñoäng. Giaûi quyeát toát chöùc
naêng quan heä lao ñoäng seõ vöøa giuùp caùc doanh nghieäp taïo ra baàu khoâng khí taâm
lyù taäp theå vaø caùc giaù trò truyeàn thoáng toát ñeïp, vöøa laøm cho nhaân vieân ñöôïc thoûa
maõn vôùi coâng vieäc vaø doanh nghieäp.
1.4 ÑAËC ÑIEÅM QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC NGAØNH ÑIEÄN TÖÛ
1.4.1 Moät soá ñaëc ñieåm cô baûn cuûa ngaønh coâng nghieäp ñieän töû Vieät Nam
• Veà saûn phaåm
Caùc saûn phaåm ñieän töû tieâu duøng chieám tyû troïng khoaûng 40% toång giaù trò saûn
xuaát toaøn ngaønh. Trong ñoù, chuû yeáu laø ti vi, ñaàu maùy, ñöôïc saûn xuaát döôùi daïng
laép raùp linh kieän vôùi tyû leä noäi ñòa hoùa töø 20% ñeán 60%, tieáp ñoù laø caùc thieát bò
ñieän töû chuyeân duïng vaø dòch vuï, linh kieän vaø vaät lieäu ñieän töû chieám tyû troïng raát
thaáp chæ coù 3% giaù trò saûn xuaát toaøn ngaønh. Khaû naêng saûn xuaát linh kieän, vaät
lieäu ñieän töû vaãn chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cho ngaønh coâng nghieäp ñieän töû
trong nöôùc caû veà soá löôïng, chuûng loaïi vaø chaát löôïng. Ngaønh coâng nghieäp ñieän
töû Vieät Nam phuï thuoäc raát nhieàu vaøo phuï tuøng, linh kieän cuûa nöôùc ngoaøi, tyû
troïng nhaäp khaåu trong caùc saûn phaåm ñieän töû saûn xuaát taïi Vieät Nam raát lôùn
chieám ñeán 78% giaù trò saûn phaåm.
• Veà coâng ngheä saûn xuaát
Coâng ngheä saûn xuaát cuûa ngaønh ñieän töû Vieät Nam vaãn coøn ôû trình ñoä ñôn
giaûn, loaïi hình laép raùp chieám öu theá. Giaù trò gia taêng cuûa caùc saûn phaåm ñieän töû
Vieät Nam thaáp chæ khoaûng 5% - 10%. Phaàn lôùn caùc saûn phaåm ñöôïc thöïc hieän
treân cô sôû mua baûn quyeàn cuûa nöôùc ngoaøi bao goàm thieát keá nguyeân baûn saûn
phaåm, trang bò vaø toå chöùc daây chuyeàn saûn xuaát. Hieän nay, Vieät Nam chöa phaùt
trieån thieát keá goác, chöa coù nhaõn maùc thöông maïi ñaùng keå caùc maët haøng ñieän töû
tieâu duøng laãn ñieän töû coâng nghieäp, chöa coù coâng ngheä saûn xuaát linh kieän, vaät
lieäu.
• Veà thò tröôøng
Ngaønh ñieän töû Vieät Nam ñöôïc chieám lónh gaàn nhö hoaøn toaøn (khoaûng
90%) bôûi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, chuû yeáu laø Nhaät Baûn vaø
Haøn Quoác vôùi haàu heát caùc nhaø saûn xuaát noåi tieáng treân theá giôùi nhö : Sony,
Matsushita, Toshiba, JVC, Fujitsu, Samsung, LG, Daewoo…
Caùc saûn phaåm ñieän töû thoâng duïng tieâu thuï chuû yeáu ôû thaønh thò vaø ôû caùc
taàng lôùp daân cö coù thu nhaäp cao. Trong khi ñoù, ôû thò tröôøng noâng thoân, giaù caû
caùc saûn phaåm ñieän töû vaãn coøn quaù cao so vôùi möùc thu nhaäp vaø cô sôû haï taàng
nhö ñieän, ñaøi phaùt thanh, truyeàn hình… chöa phaùt trieån neân ñaõ haïn cheá raát lôùn
nhu caàu tieâu thuï.
• Xu höôùng ñaàu tö vaøo ngaønh ñieän töû ôû Vieät Nam
Hieän nay, khuynh höôùng cuûa caùc coâng ty ña quoác gia laø khoâng taäp trung quaù
nhieàu vaøo moät thò tröôøng maø phaân taùn sang nhieàu quoác gia ñeå traùnh ruûi ro. Do
ñoù sau moät thôøi gian ñaàu tö oà aït vaøo Trung Quoác, caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi,
nhaát laø Nhaät, ñang chuù yù ñeán khu vöïc ASEAN trong ñoù Vieät Nam ñang hoäi ñuû
caùc yeáu toá thuaän lôïi nhaát: caùc chính saùch kinh teá thoâng thoaùng vaø moâi tröôøng
kinh doanh ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän coù lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö, lao ñoäng kheùo
tay, chaêm chæ, tieáp thu nhanh caùc kieán thöùc môùi maø tieàn löông chæ baèng moät nöûa
Thaùi Lan vaø moät phaàn tö Malaysia, Myanmar lao ñoäng cuõng doài daøo vaø tieàn
löông reû nhöng cô sôû haï taàng, cô sôû phaùp lyù coøn keùm, Philippines vaø Indonesia
thì coøn baát oån veà chính trò.
• Veà caùc chính saùch cuûa Nhaø nöôùc
Ngaønh ñieän töû ñang chòu taùc ñoäng cuûa 2 chính saùch lôùn cuûa Nhaø nöôùc ñoù
laø chính saùch thueá nhaäp khaåu haøng ñieän töû vaø chính saùch noäi ñòa hoùa saûn phaåm:
- Chính saùch thueá nhaäp khaåu haøng ñieän töû
Trong thôøi gian qua, caùc doanh nghieäp ñieän töû Vieät Nam phaùt trieån ñöôïc
chuû yeáu laø nhôø vaøo söï baûo hoä cuûa Nhaø nöôùc thoâng qua haøng raøo thueá quan. Tuy
nhieân, söï baûo hoä naøy seõ khoâng coøn nöõa khi Vieät Nam gia nhaäp caùc toå chöùc kinh
teá cuûa khu vöïc vaø theá giôùi vaø cam keát caét giaûm thueá quan ñoái vôùi haøng ñieän töû.
Ñeán naêm 2006, thueá nhaäp khaåu ñoái vôùi tivi maøu vaø ñaàu ñóa hình chæ coøn 5%.
- Chính saùch noäi ñòa hoùa:
Nhaø nöôùc coù nhieàu chính saùch khuyeán khích, öu ñaõi veà thueá : chính saùch noäi
ñòa hoùa saûn phaåm ñieän töû (xaùc ñònh thueá nhaäp khaåu treân cô sôû tyû leä noäi ñòa
hoùa). Chính saùch khuyeán khích noäi ñòa hoùa saûn phaåm cuûa nhaø nöôùc ñaõ hình
thaønh nhieàu nguoàn vaät tö, linh kieän ñieän töû trong nöôùc: voû nhöïa, boùng ñeøn
hình, bao bì moáp cheâm…cuûa moät soá coâng ty nhö : Orion Hanel, Daewoo-Hanel,
Showpla, Visingpack… tuy nhieân tæ leä vaät tö cung caáp trong nöôùc vaãn coøn thaáp
neân vaãn phaûi nhaäp khaåu vaø phuï thuoäc vaøo caùc nhaø cung caáp nöôùc ngoaøi.
1.4.2 Moät soá ñaëc ñieåm quaûn trò nguoàn nhaân löïc ngaønh ñieän töû Vieät Nam
• Maëc duø coâng ngheä saûn xuaát vaãn coøn ôû daïng laép raùp giaûn ñôn, nhöng yeâu
caàu toái thieåu veà trình ñoä ñoái vôùi coâng nhaân saûn xuaát töông ñoái cao so vôùi
caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc.
• Nhu caàu lao ñoäng ít bieán ñoäng.
• Chu kyø soáng saûn phaåm ngaén, saûn phaåm môùi lieân tuïc ra ñôøi neân coâng taùc
ñaøo taïo ñöôïc toå chöùc thöôøng xuyeân môùi ñaùp öùng yeâu caàu.
• Ngaønh ñieän töû ñöôïc xem laø ngaønh coâng nghieäp saïch, moâi tröôøng laøm
vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng töông ñoái toát.
• Thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng ngaønh ñieän töû ôû möùc töông ñoái khaù so vôùi
moät soá ngaønh coâng nghieäp khaùc.
•
Do yeâu caàu coâng vieäc ñoøi hoûi tính chính xaùc cao, nhanh nheïn trong thao
taùc neân yeâu caàu veà tuoåi ñôøi lao ñoäng ñoái vôùi coâng nhaân saûn xuaát raát
quan troïng.
Rieâng ñoái vôùi coâng ty coå phaàn ñieän töû Bieân Hoøa
Laø coâng ty coå phaàn ñöôïc chuyeån theå töø doanh nghieäp nhaø nöôùc chöa ñaày 1
naêm neân vaãn coøn nhieàu ñaëc ñieåm cuûa moät doanh nghieäp nhaø nöôùc nhö :
• Bieân cheá coàng keành, ñieàu naøy khoâng chæ aûnh höôûng ñeán naêng suaát lao
ñoäng maø coøn laøm cho doanh nghieäp khoâng coù ñieàu kieän tuyeån theâm caùc
öùng vieân xuaát saéc töø thò tröôøng, khoù phaân coâng boá trí lao ñoäng hôïp lyù, suy
giaûm naêng löïc caïnh tranh trong nhaân vieân.
• Caùc coâng cuï ñoäng vieân, kích thích nhaân vieân bò haïn cheá vaø söû duïng
keùm linh hoaït, mang tính phaân boå bình quaân.
• Ngöôøi lao ñoäng chuû quan do oån ñònh coâng vieäc, neân thöôøng ít chuû ñoäng
trong coâng vieäc.
• Caùc chöùc danh quaûn lyù haàu nhö ñaõ coá ñònh, raát ít thay ñoåi, vì vaäy ít coù
cô hoäi thaêng tieán cho nhöõng nhaân vieân coøn laïi.
1.5 TÌNH HÌNH QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC TAÏI VIEÄT NAM
Ngaøy nay, trong quùa trình ñoåi môùi töø neàn kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung
sang neàn kinh teá thò tröôøng, söï can thieäp cuûa nhaø nöôùc vaøo caùc doanh nghieäp
giaûm daàn. Söï chuyeån ñoåi roõ neùt trong thöïc tieãn quaûn trò nhaân löïc ôû Vieät Nam laø
quùa trình chuyeån töø cheá ñoä tuyeån duïng lao ñoäng suoát ñôøi sang cheá ñoä hôïp ñoàng,
töø hình thöùc ñaøo taïo vaø phaùt trieån nhö moät quyeàn lôïi ñöông nhieân cuûa ngöôøi lao
ñoäng nhaèm phaùt trieån nguoàn nhaân löïc sang höôùng ñaàu tö caù nhaân, töø heä thoáng
löông bình quaân vaø thaâm nieân do nhaø nöôùc hoaïch ñònh vaø chi traû sang heä thoáng
traû coâng do doanh nghieäp chòu traùch nhieäm. Söï khaùc bieät veà thöïc tieãn quaûn trò
nhaân söï cuûa caùc doanh nghieäp quoác doanh vaø ngoaøi quoác doanh giaûm daàn. Caùc
doanh nghieäp quoác doanh vaø caùn boä coâng nhaân vieân nhaø nöôùc ñaõ chuyeån daàn töø
traïng thaùi thuï ñoäng, döïa daãm vaøo nhaø nöôùc sang traïng thaùi naêng ñoäng, tích cöïc,
döïa vaøo noã löïc cuûa chính baûn thaân mình.
1.5.1 Moät soá vaán ñeà caàn phaûi giaûi quyeát ñoái vôùi nguoàn nhaân löïc hieän nay
• Trình ñoä kyõ thuaät cuûa ngöôøi lao ñoäng thaáp.
• Thieáu caùc nhaø quaûn trò coù trình ñoä quaûn lyù gioûi, ñaëc bieät laø caùc chuyeân
gia veà quaûn trò nhaân söï gioûi.
• Thöøa bieân cheá nhöng laïi thieáu ngöôøi coù trình ñoä, kyõ naêng ñaùp öùng coâng
vieäc.
• Ngöôøi lao ñoäng chöa coù yù thöùc luaät phaùp vaø taùc phong kyõ luaät toát.
• Vai troø ngöôøi lao ñoäng chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc, chöa xaùc laäp
ñöôïc moái quan heä bình ñaúng vaø hôïp taùc giöõa ngöôøi lao ñoäng vôùi caáp quaûn
trò.
1.5.2 Ñònh höôùng chính saùch quaûn trò nguoàn nhaân löïc hieän nay
• Luoân laáy yeáu toá con ngöôøi laø haøng ñaàu, chuù troïng ñaàu tö vaø phaùt trieån
cho nhaân vieân trong doanh nghieäp.
• Xaây döïng lôïi ích cuûa doanh nghieäp gaén vôùi lôïi ích cuûa nhaân vieân.
• Taïo moâi tröôøng laøm vieäc thoaû maùi, quan heä lao ñoäng hôïp taùc, bình
ñaúng giöõa caùc nhaân vieân, giöõa nhaân vieân vôùi nhaø quaûn trò trong doanh
nghieäp.
• Chính saùch quaûn trò nguoàn nhaân löïc phaûi ñi ñoâi vaø phuïc vuï cho chính
saùch hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
• Caùc nhaø quaûn trò phaûi coù trình ñoä nhaát ñònh ñeå aùp duïng nhöõng kyõ naêng
môùi trong quaûn trò con ngöôøi.
1.5.3 Phaùc thaûo moâ hình quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa Vieät Nam
Döïa treân cô sôû ñieàu chænh moâ hình quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa ñaïi hoïc
Michigan vaøo ñieàu kieän Vieät nam, caùc nhaø nghieân cöùu ñaõ xaây döïng moâ hình
quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa Vieät Nam (hình 1). Moâ hình cho ta thaáy :
Quaûn trò nguoàn nhaân löïc thöïc hieän nhö moät chieán löôïc chöùc naêng. Ba
nhoùm chöùc naêng cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc laø thu huùt, ñaøo taïo phaùt trieån vaø
duy trì nguoàn nhaân löïc coù quan heä qua laïi vaø quan troïng ngang nhau, phuïc vuï
cho muïc tieâu cuûa quaûn trò nguoàn nhaân löïc.
Yeáu toá chæ huy laø söù maïng muïc tieâu cuûa doanh nghieäp. Töø ñoù ñöa ra muïc
tieâu quaûn trò nguoàn nhaân löïc vaø caùc hoaït ñoäng chöùc naêng töông öùng.
Heä thoáng nguoàn quaûn trò nguoàn nhaân löïc coù moái quan heä chaët cheõ, ñoàng boä
vôùi vaên hoùa vaø cô cheá toå chöùc, chòu söï taùc ñoäng maïnh meõ cuûa caùc yeáu toá moâi
tröôøng vó moâ nhö heä thoáng chính trò, luaät phaùp; möùc ñoä phaùt trieån kinh teá xaõ
hoäi; trình ñoä coâng ngheä – kyõ thuaät, ñieàu kieän töï nhieân. Ñaëc bieät, töø cô cheá kinh
doanh vaø vaên hoùa daân toäc noùi chung, moãi doanh nghieäp seõ coù cô cheá toå chöùc
rieâng, taùc ñoäng nhau vaø phoái hôïp cuøng vôùi quaûn trò nguoàn nhaân löïc ñeå taïo neân
hình aûnh, phong caùch rieâng cho doanh nghieäp mình.
1.6 KINH NGHIEÄM QUAÛN TRÒ NGUOÀN NHAÂN LÖÏC CUÛA CAÙC NÖÔÙC
1.6.1 Kinh nghieäm cuûa Myõ
Myõ laø moät ñaát nöôùc treû, giaøu taøi nguyeân, thu huùt ngöôøi töø nhieàu nôi treân
theá giôùi tôùi kieám soáng vôùi ñoäng löïc thuùc ñaåy chuû yeáu laø caùc yeáu toá taøi chính,
kinh teá. Vaên hoùa cuûa Myõ theå hieän tính thöïc duïng, tính caù nhaân chuû nghóa cao,
quyeàn töï do caù nhaân ñöôïc xeáp öu tieân haøng ñaàu. Ngöôøi Myõ chaáp nhaän xung
ñoät, coi xung ñoät laø ñoäng löïc phaùt trieån. Ñoái vôùi ngöôøi Myõ “vieäc laøm ra tieàn laø
moät trong nhöõng phöông phaùp höõu hieäu nhaát ñeå giaønh söï kính troïng xaõ hoäi”. Vì
vaäy, caùc tö töôûng laøm giaøu trong xaõ hoäi ñöôïc kích thích. Vò trí, chöùc töôùc trong
xaõ hoäi Myõ khoâng ñöôïc ñaùnh giaù cao nhö nhöõng nôi coù neàn vaên minh truyeàn
thoáng, ngay caû giaùo duïc, ñaøo taïo cuõng chæ ñöôïc coi laø moät hình thöùc ñaàu tö caù
nhaân.
Tröôøng phaùi quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa Myõ luoân chuù troïng ñeà cao caùc giaù
trò vaên hoùa, cuoäc soáng kieåu Myõ vaø ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng tröôøng
phaùi quaûn trò maïnh vaø thaønh coâng nhaát treân theá giôùi. Vôùi nhöõng neùt ñaëc tröng
sau:
• Thieát keá noäi dung coâng vieäc cuï theå, phaïm vi coâng vieäc roõ raøng cho töøng
ngöôøi thöïc hieän.
• Cheá ñoä tuyeån duïng ngaén ñeå deã raøng thay ñoåi nhaân söï, doanh nghieäp toân
troïng söï töï do caù nhaân cuûa ngöôøi lao ñoäng, khoâng chuù troïng quan taâm ñeán
ñôøi soáng, phuùc lôïi cuûa nhaân vieân.
• Chuù yù ñeán caùc kyõ naêng, chuyeân moân saâu, chuyeân ngaønh trong ñaøo taïo,
huaán luyeän.
• Chuù troïng vai troø quyeàn haïn caù nhaân trong vieäc ra quyeát ñònh vaø cheá ñoä
traùch nhieäm caù nhaân.
• Toân troïng vaø phaùt trieån quyeàn töï do caù nhaân cuûa nhaân vieân.
• Caùc hoaït ñoäng quaûn trò nguoàn nhaân löïc coù xu höôùng thöïc duïng.
1.6.2 Kinh nghieäm cuûa Nhaät Baûn
Nöôùc Nhaät coù moät neàn vaên hoùa truyeàn thoáng vaø tính chaát nhaân baûn. Xaõ hoäi
Nhaät Baûn coù truyeàn thoáng, coù ñaúng caáp roõ reät, coù muïc tieâu chuù troïng laø lieân
keát, phaùt trieån. Neân heä thoáng quaûn trò nguoàn nhaân löïc Nhaät Baûn coù nhöõng ñaëc
tröng sau:
• Doanh nghieäp laø moät ñaïi gia ñình, laøm vieäc coù nhoùm, baïn, nhieàu moái
quan heä choàng cheùo.
• Nhaân vieân vaø doanh nghieäp cuøng chung vaän meänh do cheá ñoä thaâm
nieân vaø vieäc laøm suoát ñôøi.
• Cheá ñoä tuyeån duïng laâu daøi, coù theå suoát ñôøi, nhaân vieân trung thaønh,
quan taâm ñeán lôïi ích laâu daøi, coù loøng töï troïng, coù tinh thaàn taäp theå cao,
chaêm chæ, tích cöïc, nhieät tình trong coâng vieäc, thöïc hieän heát vieäc, khoâng
heát giôø.
• Ñaøo taïo ñöôïc aùp duïng theo dieän roäng, ña kyõ naêng, chuù yù vaán ñeà chaát
löôïng vaø moái quan heä giöõa ñaøo taïo vaø söû duïng.
• Löông boång, khen thöôûng, kích thích mang tính bình quaân, thaâm nieân
vaãn laø moät yeáu toá quan troïng laøm cô sôû ñeà baït, thaêng tieán.
• Moâ taû coâng vieäc khoâng roõ raøng, phaïm vi roäng, noäi dung phong phuù.
• Coù söï phaân bieät lôùn giöõa nam vaø nöõ nhaân vieân trong tuyeån duïng, ñaøo
taïo, cô hoäi thaêng tieán, tieàn löông.
• Ra quyeát ñònh theo nhoùm, nhaân vieân thích tham gia quaûn trò.
Chính vì vaäy, caùc coâng ty Nhaät ñaõ duy trì ñöôïc hieäu quaû saûn xuaát raát cao
thoâng qua söï hôïp taùc giuùp ñôõ vaø ñoäng vieân laãn nhau cuûa nhöõng ngöôøi cuøng laøm
coâng chöù khoâng phaûi qua caïnh tranh giöõa caùc thaønh vieân rieâng bieät. Söï thaønh
coâng huyeàn dieäu trong quaûn trò ñöôïc coi laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân cô
baûn giuùp nöôùc Nhaät taïo ra nhöõng böôùc tieán thaàn kyø trong phaùt trieån kinh teá giai
ñoaïn 1955-1975 vaø ñaõ noåi tieáng.
Tuy nhieân, töø cuoái 1970 ñeán nay, ñaëc bieät trong thaäp kyû 90, caùc yeáu toá vaên
hoùa, kinh teá, xaõ hoäi vaø coâng ngheä kyõ thuaät cuûa nöôùc Nhaät ñaõ coù nhöõng thay ñoåi
caên baûn. Trong nhieàu doanh nghieäp daàn daàn hình thaønh söï ñoái nghòch veà trieát
lyù cuoäc soáng giöõa theá heä nhaân vieân trung nieân vaø cao tuoåi vôùi lôùp thanh nieân.
Lôùp thanh nieân Nhaät ngaøy nay ñaõ tieáp nhaän moät phaàn caùch soáng phöông Taây.
Hoï khoâng coi troïng yeáu toá trung thaønh vôùi coâng ty nhö tröôùc, khoâng ñaùnh giaù
cao tính öu vieät cuûa cheá ñoä tuyeån duïng suoát ñôøi. Ngöôïc laïi, hoï muoán ñeà cao
yeáu toá töï do caù nhaân, muoán ñöôïc höôûng thuï nhieàu hôn, chuù troïng hôn ñeán caùc
giaù trò vaät chaát, khoâng muoán laøm vieäc nhieàu giôø nhö theá heä cha oâng hoï maëc duø
quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa Nhaät Baûn ñaõ coù nhöõng ñieàu chænh nhö: cheá ñoä tieàn
löông thaâm nieân ñöôïc boå sung theâm caùc yeáu toá heä thoáng phaåm chaát coâng vieäc,
thaêng tieán coù tính ñeán caùc yeáu toá khaû naêng vaø keát quaû thöïc teá thöïc hieän coâng
vieäc nhöng moâ hình quaûn trò cuûa nöôùc Nhaät ñaõ khoâng coøn phaùt huy ñöôïc taùc
duïng ñoái vôùi ñoäi nguõ nhaân vieân treû nöõa.
Neáu thöïc teá phaân tích so saùnh nhöõng neùt ñaëc tröng veà vaên hoùa, cô cheá kinh
doanh vaø quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa Nhaät vaø Myõ ta thaáy ñaây laø hai tröôøng
phaùi, phong caùch hoaøn toaøn traùi ngöôïc nhau nhöng neáu quaûn trò nguoàn nhaân löïc
ñöôïc thöïc hieän phuø hôïp vôùi cô cheá kinh doanh vaø ñaëc ñieåm vaên hoùa thì vaãn
thaønh coâng.
Hieän nay hai tröôøng phaùi quaûn trò naøy ñang coù xu höôùng quan taâm hôn ñeán
khía caïnh nhaân baûn vaø caùc giaù trò vaên hoùa, tinh thaàn, gia ñình truyeàn thoáng.
Ngöôïc laïi, ngöôøi lao ñoäng Nhaät ñang muoán doanh nghieäp coù nhöõng bieän phaùp
khuyeán khích vaät chaát, ñeà cao quyeàn töï do caù nhaân hôn. Quaûn trò nguoàn nhaân
löïc hieän ñaïi cuûa Myõ ñang coù xu höôùng duøng nhieàu bieän phaùp ñeå kích thích
tuyeån duïng laâu daøi, kích thích yù thöùc taäp theå thoâng qua caùc hoaït ñoäng laøm vieäc
theo nhoùm v.v…
Nhöõng coâng ty thaønh coâng haøng ñaàu taïi Myõ laïi laø nhöõng coâng ty coù trieát lyù
kinh doanh, vaên hoùa toå chöùc, phong caùch laøm vieäc töông ñoái gioáng vôùi moâ hình
quaûn trò Nhaät. Ngöôïc laïi, nhieàu doanh nghieäp cuûa Nhaät laïi baét ñaàu quan taâm
ñeán nhöõng yeáu toá kích thích vaät chaát, ñaùnh giaù theo keát quaû laøm vieäc v.v…
1.6.3 Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác
Trung Quoác coù nhieàu ñieåm töông ñoàng vôùi Vieät Nam veà vaên hoùa daân toäc,
cheá ñoä chính trò, xaõ hoäi, trình ñoä phaùt trieån kinh teá. Kinh nghieäm cuûa Trung
Quoác coù theå laø baøi hoïc quyù giaù cho Vieät Nam.
Trung Quoác coù moät neàn vaên hoùa daân toäc coå truyeàn raát phong phuù nhöng
vaên hoùa toå chöùc laïi chòu aûnh höôûng chi phoái cuûa “phong caùch xaõ hoäi chuû nghóa”
- Xem thêm -