[I]
Tóm lược
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, lợi nhuận có tính chất quyết định tới sư
sống còn và phát triển của doanh nghiệp, các doanh nghiệp luôn muốn phấn đấu để
có lợi nhuận và tối đa hóa lợi nhuận, và đó là mối quan tâm hàng đầu của tất cả các
doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Và quan trọng hơn là khi có lợi nhuận, việc sư
dụng phân phối lợi nhuận như thế nào, đối với doanh nghiệp và từng thành viên
trong doanh nghiệp là hết sức quan trọng, ảnh hưởng tới con đường phát triển và
trước mắt là tới chính lợi nhuận của doanh nghiệp đó trong thời gian sau đó. Vi
vậy việc nghiên cứu tim hiểu tinh hinh, các nhân tố ảnh hưởng và các giải pháp
nhằm làm tăng lợi nhuận, nâng cao hiệu quả phân phối lợi nhuận đối với doanh
nghiệp là hết sức cần thiết.
Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề lợi nhuận và phân phối lợi nhuận
với sư tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, trong quá trinh thưc tập tại Công ty
CP Thiết bị KH&CN Việt Nam, được sư hướng dẫn và giúp đỡ của Th.S Nguyễn
Thanh Huyền, em đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp với đề tài:
“Lợi nhuận và phân phối lợi nhuận của Công ty CP Thiết bị KH&CN
Việt Nam”
Qua việc nghiên cứu để đánh giá được thưc trạng và các nhân tố ảnh hưởng
tới chỉ tiêu lợi nhuận trong Công ty CP Thiết bị KH&CN Việt Nam, bao gồm các
nhân tố thuộc môi trường bên ngoài và các nhân tố thuộc môi trường bên trong của
doanh nghiệp.
Sau khi đánh giá thưc trạng và các nhân tố ảnh hưởng tới chỉ tiêu lợi nhuận
trong Công ty CP Thiết bị KH&CN Việt Nam, thấy được những thành công và hạn
chế còn tồn tại, xác định nguyên nhân gây ra những tồn tại để từ đó có những đề
xuất các giải pháp nhằm nâng cao lợi nhuận cho Công ty.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[II]
Do những hạn chế nhất định về thời gian nghiên cứu và sư hiểu biết của em,
nên luận văn khó tránh khỏi những sai sót. Em mong sẽ nhận được những ý kiến
đóng góp từ các thầy cô và các bạn để bài luận văn này có thể hoàn thiện hơn.
Sinh viên thưc hiện
Võ Trọng Công
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[III]
Lời cảm ơn
Trong quá trinh học tập tại trường Đại học Thương Mại, em đã nhận được sư
quan tâm giúp đỡ và giảng dạy nhiệt tinh của toàn thể thầy cô giáo trong trường
nói chung và các thầy cô giáo trong khoa Tài chính - Ngân hàng nói riêng. Nhân
dịp thưc hiện bài luận văn tốt nghiệp này, cho phép em xin được gưi lời cảm ơn
chân thành tới Ban Giám hiệu nhà trường, khoa Tài chính - Ngân hàng cùng các
thầy cô giáo đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong suốt thời gian học tập và thưc hiện
đề tài.
Đặc biệt, em xin được gưi lời cảm ơn sâu sắc tới cô giáo, Th.S Nguyễn Thanh
Huyền – người đã tận tinh hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành bài luận văn này.
Ngoài ra, em xin cảm ơn Ban giám đốc và toàn thể nhân viên của Công ty CP
Thiết bị KH&CN Việt Nam đã tạo điều kiện cho em được thưc tập, học hỏi kinh
nghiệm và được thu thập những dữ liệu đóng góp cho việc nghiên cứu luận văn.
Sinh viên
Võ Trọng Công
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[IV]
Mục lục
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI...................................................1
1.1 TÍNH CẤP THIẾT NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI........................................................1
1.2 XÁC LẬP VÀ TUYÊN BỐ VẤN ĐỀ TRONG ĐỀ TÀI......................................3
1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU...................................................................................4
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU.....................................................................................4
1.5 KẾT CẤU LUẬN VĂN:........................................................................................5
CHƯƠNG 2: LÝ LUẬN CHUNG VỀ LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI
NHUẬN TRONG DOANH NGHIỆP..........................................................................6
2.1 MỘT SỐ ĐỊNH NGHĨA, KHÁI NIỆM CƠ BẢN................................................6
2.1.1 LỢI NHUẬN........................................................................................................6
2.1.2 PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN.................................................................................7
2.1.3 CÁC KHÁI NIỆM KHÁC CÓ LIÊN QUAN....................................................7
2.1.3.1 THU NHẬP.......................................................................................................7
2.1.3.2 CHI PHÍ............................................................................................................8
2.2 MỘT SỐ LÝ THUYẾT VỀ LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN......9
2.2.1 KẾT CẤU LỢI NHUẬN.....................................................................................9
2.2.2 VAI TRÒ CỦA LỢI NHUẬN...........................................................................10
2.2.3 CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH LỢI NHUẬN CỦA DOANH
NGHIỆP......................................................................................................................12
2.2.4 QUAN ĐIỂM VỀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP......15
2.3 TỔNG QUAN VỀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU.............................................18
2.3.1 CÁC CÔNG TRÌNH CÓ LIÊN QUAN ĐÃ CÔNG BỐ.................................18
2.3.2 NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.....................................................................18
2.3.3 NHỮNG HẠN CHẾ VƯỚNG MẮC................................................................19
2.4 PHÂN ĐỊNH NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI..................................21
2.4.1 SỰ KHÁC BIỆT CỦA ĐỀ TÀI........................................................................21
2.4.2 TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI.................................................................................22
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[V]
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CÁC KẾT QUẢ PHÂN TÍCH
THỰC TRẠNG LỢI NHUẬN, PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY CP
THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM...............................................................................24
3.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................24
3.1.1 PHƯƠNG PHÁP THU THẬP DỮ LIỆU........................................................24
3.1.2 PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ DỮ LIỆU................................................................25
3.2 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH
HƯỞNG ĐẾN LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CỦA CÔNG TY CP
THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM...............................................................................26
3.2.1 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY....................................................26
3.2.1.1 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH PHÁT TRIỂN...............................................26
3.2.1.2 ĐẶC ĐIỂM SẢN XUẤT KINH DOANH....................................................27
3.2.2 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI
NHUẬN CỦA CÔNG TY CP THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM............................28
3.2.2.1 NHÂN TỐ BÊN NGOÀI................................................................................28
3.2.2.2 NHÂN TỐ BÊN TRONG...............................................................................30
3.3 KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ ĐIỀU TRA TRẮC NGHIỆM......................................32
3.4 THỰC TRẠNG LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM TRONG 3 NĂM GẦN ĐÂY............34
3.4.1 THỰC TRẠNG LỢI NHUẬN..........................................................................34
3.4.2 THỰC TRẠNG CHI PHÍ.................................................................................35
3.4.3 MỐI QUAN HỆ GIỮA DOANH THU, LỢI NHUẬN VÀ CHI PHÍ CỦA
CÔNG TY TRONG 3 NĂM 2008, 2009, 2010..........................................................37
3.4.4 THỰC TRẠNG PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY CP THIẾT BỊ
KH&CN VIỆT NAM...................................................................................................38
CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI
LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY CP THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM.....................41
4.1 ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TẠI
CÔNG TY CP THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM.....................................................41
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[VI]
4.1.1 NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.....................................................................41
4.1.2 NHỮNG VẤN ĐỀ CÒN TỒN TẠI...................................................................42
4.2 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY TRONG VÀI NĂM TỚI.....45
4.3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI
NHUẬN TẠI CÔNG TY CP THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM..............................46
4.3.1 NHÓM BIỆN PHÁP DOANH THU.................................................................46
4.3.1.1 CÁC BIỆN PHÁP VỀ THỊ TRƯỜNG TIÊU THỤ HÀNG HÓA...............46
4.3.1.2 GIẢI PHÁP VỀ SẢN PHẨM.........................................................................47
4.3.2 CÁC GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH........................................................................52
4.3.2.1 NHÓM BIỆN PHÁP GIẢM CHI PHÍ..........................................................52
4.3.2.2 HUY ĐỘNG VỐN TRONG VÀ NGOÀI CÔNG TY, NÂNG CAO HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG VỐN................................................................................................55
4.3.2.3 TỔ CHỨC CÔNG TÁC BÁN HÀNG VÀ THANH TOÁN TIỀN HÀNG. 58
4.3.3 CÁC GIẢI PHÁP VỀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN.........................................61
4.4 CÁC ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ VỚI VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU..........................62
4.5 CÁC KẾT LUẬN VÀ PHÁT HIỆN QUA NGHIÊN CỨU LỢI NHUẬN VÀ
PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CỦA CÔNG TY CP THIẾT BỊ KH&CN VIỆT NAM
63
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[VII]
DANH MỤC PHẦN PHỤ LỤC
-
Phiếu điều tra phỏng vấn
Bảng 3.1 Tổng hợp điều tra khảo sát các nhân tố tác động tới lợi nhuận công ty.
Bảng 3.2 Tổng kết tinh hinh hoạt động kinh doanh của công ty trong 3 năm
2008, 2009, 2010.
- Bảng 3.3 Tổng kết chi phí kinh doanh và lợi nhuận của công ty trong 3 năm
2008, 2009, 2010.
- Bảng 3.4 Các chỉ tiêu lợi nhuận của công ty trong 3 năm 2008, 2009, 2010.
- Bảng 3.5 Bảng tổng kết phân phối lợi nhuận của công ty trong 3 năm 2008,
2009, 2010.
- Danh mục một số sản phẩm thiết bị vật tư và nhà cung cấp.
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Nội dung
Trang
Sơ đồ 2.1
Sơ đồ 3.1
Sơ đồ 3.2
Sơ đồ phân phối lợi nhuận doanh nghiệp
Cơ cấu bộ máy tổ chức
Trinh tư phân phối lợi nhuận
16
27
39
Sơ đồ 4.2
Phương thức Chuyển tiền T/T
59
Sơ đồ 4.3
Cách thức chuyển tiền bằng L/C
60
DANH MUC BIÊU ĐÔÔ
Biểu đồ 4.1
Nội dung
Trang
Biểu đồ tổng hợp chí phí của công ty
54
trong 3 năm gần đây
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
[VIII]
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CP
Cổ phần
KH&CN
Khoa học và Công nghệ
KD
Kinh doanh
LN
Lợi nhuận
LNST
Lợi nhuận sau thuế
LNTT
Lợi nhuận trước thuế
BHXH
Bảo hiểm xã hội
BHYT
Bảo hiểm y tế
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
1.1 Tính cấp thiết nghiên cứu đề tài
Nền kinh tế Việt Nam hiện nay đang trên đà phát triển theo nền kinh tế thị
trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế
khác nhau luôn có sư cạnh tranh gay gắt để có thể tồn tại và phát triển. Nhưng để
có được lợi nhuận và lợi nhuận ngày càng tăng trong khi các doanh nghiệp đang
đứng trước cuộc khủng hoảng kinh tế với nhiều khó khăn, thách thức như hiện nay
thi bắt buộc các doanh nghiệp phải biết phát huy thế mạnh của riêng minh, tận
dụng được những khả năng tiềm lưc, các cơ hội, cũng như khắc phục được những
hạn chế của doanh nghiệp minh và quan trọng nhất là biết sư dụng, phân phối lợi
nhuận có được như thế nào cho hợp lý. Có như vậy lợi nhuận của doanh nghiệp
mới có thể tăng lên, mới có thể mở rộng được quy mô sản xuất kinh doanh, mở
rộng và chiếm lĩnh thị trường, nâng cao uy tín của minh trên thương trường.
Dưới góc độ lý thuyết
Đề tồn tại và phát triển nhất thiết doanh nghiệp phải làm ăn có hiệu quả, và
thước đo cho sư hiệu quả đó chính là lợi nhuận mà doanh nghiệp đạt được trong
các kỳ hoạt động kinh doanh. Chỉ khi có lợi nhuận thi doanh nghiệp mới có điều
kiện mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, đời sống cán bộ công nhân viên được
cải thiện và nâng cao, uy tín của doanh nghiệp ngày càng được khẳng định và thị
phần ngày càng tăng lên. Đồng thời khi doanh nghiệp có lợi nhuận thi ngân sách
nhà nước mới đảm bảo được nguồn thu để xây dưng cơ sở hạ tầng có chất lượng
tốt hơn tạo điều kiện thúc đẩy doanh nghiệp và đất nước ngày càng phát triển.
Doanh nghiệp phát triển sẽ tạo đà cho nền kinh tế phát triển và khi đó xã hội sẽ
ngày một giàu đẹp văn minh hơn.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
2
Lợi nhuận là vấn đề quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp, của các nhà
đầu tư, nó là mục tiêu, là động lưc đồng thời còn là chỗ dưa vững chắc cho sư tồn
tài và phát triển của chính bản thân doanh nghiệp. Nó là chỉ tiêu tài chính tổng hợp,
phản ánh đầy đủ cả về lượng và chất, thể hiện tính hiệu quả của quá trinh sản xuất
kinh doanh thông qua sản phẩm hàng hóa dịch vụ tiêu thụ được.
Phân phối lợi nhuận là quá trinh có được sau khi doanh nghiệp đã tim kiếm
được lợi nhuận trong kinh doanh, nhưng quá trinh phân phối bao gồm việc sư dụng
lợi nhuận để chia sẻ cho các thành viên đóng góp, cho việc tiếp tục giữ lại để tiếp
tục kinh doanh cho kỳ sau, cho việc tạo lập các quỹ hỗ trợ cho doanh nghiệp thi
chính quá trinh phân phối cũng tác động ngược trở lại vào quá trinh và kết quả
kinh doanh kỳ tiếp theo của doanh nghiệp. Do đó nhắc tới việc tim kiếm và nâng
cao lợi nhuận không thể tách rời việc sư dụng và phân phối lợi nhuận như thế nào
cho hợp lý và hiệu quả.
Như vậy lợi nhuận là cái đích cuối cùng mà mỗi doanh nghiệp đều muốn
vươn tới và việc phân phối lợi nhuận sẽ giúp cho mục đích đó trở nên thiết thưc và
dễ tiếp cận hơn. Bởi lẽ đó mà các doanh nghiệp đã tốn rất nhiều công sức nghiên
cứu chỉ tiêu lợi nhuận, cách thức phân phối lợi nhuận hợp lý với mong muốn tim ra
biện pháp hữu hiệu nhất có thể đạt được lợi nhuận tối đa. Do đó việc tim hiểu và đi
sâu nghiên cứu về vấn đề lợi nhuận và các giải pháp phân phối lợi nhuận cho
doanh nghiệp là thưc sư cần thiết.
Dưới góc độ thực tiễn
Qua thời gian nghiên cứu tim hiểu thưc tế tại Công ty CP Thiết bị KH & CN
Việt Nam, qua kết quả báo cáo thưc tế em đã nộp cho thấy vấn đề được quan tâm
nhất hiện nay của giám đốc cũng như các phòng ban và cán bộ công nhân viên là
việc làm thế nào để phát triển Công ty, nâng cao doanh thu và tăng cường lợi
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
3
nhuận, tiếp theo đó là vấn đề phân phối lợi nhuận thu được như thế nào cho hợp lý
và hiệu quả. Trên thưc tế Công ty đã tiến hành nhiều biện pháp để nâng cao khả
năng kinh doanh của minh, ngoài những thành công mà Công ty đã đạt được thi
trong quá trinh hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn còn có những tồn tại làm ảnh
hưởng không nhỏ tới lợi nhuận và mục tiêu nâng cao lợi nhuận của Công ty. Em
nhận thấy đó là một vấn đề cấp bách và những tồn tại đó cần phải đi sâu tim hiểu
nguyên nhân cụ thể để có thể đưa ra được những giải pháp thiết thưc hữu ích nhằm
khắc phục giúp đưa lợi nhuận của Công ty tăng lên. Xuất phát từ thưc tế đó nên em
đã chọn đề tài “Lợi nhuận và phân phối lợi nhuận của Công ty CP Thiết bị
KH&CN Việt Nam” với hi vọng những giải pháp em đưa ra có thể phần nào giải
quyết được những tồn tại của Công ty, góp phần nâng cao lợi nhuận hơn nữa cho
Công ty.
1.2 Xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài
Đề tài nghiên cứu lợi nhuận và phân phối lợi nhuận với mong muốn đưa ra
giải pháp nhằm nâng cao lợi nhuận và hoàn thiện quá trinh phân phối lợi nhuận tại
Công ty CP Thiết bị KH&CN Việt Nam, qua đó giúp phân phối hợp lý lợi nhuận
thu được, gia tăng giá trị tối đa cho công ty đồng thời thu về lợi nhuận cao hơn
trong tương lai.
Luận văn xác định đối tượng nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu về tinh hinh
lợi nhuận và phân phối lợi nhuận, từ đó tim ra các giải pháp nâng cao lợi nhuận của
Công ty CP Thiết bị KH&CN Việt Nam.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
4
1.3 Mục tiêu nghiên cứu
Bằng phương pháp điều tra khảo sát về lợi nhuận và phân phối lợi nhuận, kết
hợp với một số phương pháp khác như phân tích, so sánh tổng hợp số liệu, diễn
giải quy nạp … đề tài cần đạt được một số nội dung như sau:
-
Hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến lợi nhuận và phân phối lợi
nhuận.
- Đánh giá thưc trạng về lợi nhuận và phân phối lợi nhuận tại Công ty CP Thiết
bị KH&CN Việt Nam; từ đó rút ra các ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của
nó thông qua phương pháp khảo sát điều tra.
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị mang tính thưc tiễn nhằm góp phần
nâng cao lợi nhuận của Công ty trong thời gian tới.
1.4 Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài này bao gồm :
- Về không gian: Việc khảo sát thưc tế được tiến hành tại Công ty CP Thiết bị
KH&CN Việt Nam, địa chỉ của doanh nghiệp tại: Số 44 Ngõ 55 Nguyễn
-
Ngọc Nại, Phường Khương Mai, Quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Về thời gian : Luận văn có sư dụng số liệu trong khoảng thời gian 3 năm gần
nhất 2008, 2009, 2010 cuả Công ty CP Thiết bị KH & CN Việt Nam cho đề
tài này.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
5
1.5 Kết cấu luận văn:
Với mục đích nghiên cứu như trên, ngoài phần tóm lược, mục lục, các danh
mục bảng biểu, sơ đồ, hinh vẽ, từ viết tắt, kết luận, các tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận văn bao gồm 4 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu đề tài
Chương 2: Lý luận chung về lợi nhuận và phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu và các kết quả phân tích thưc trạng lợi nhuận,
phân phối lợi nhuận tại Công ty CP Thiết bị KH&CN Việt Nam.
Chương 4: Một số giải pháp nâng cao lợi nhuận và phân phối lợi nhuận tại Công
ty CP Thiết bị KH&CN Việt Nam.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
6
CHƯƠNG 2: LÝ LUẬN CHUNG VỀ LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI
NHUẬN TRONG DOANH NGHIỆP
2.1 Một số định nghĩa, khái niệm cơ bản
2.1.1 Lợi nhuận
Trong nền kinh tế, mỗi doanh nghiệp là người sản xuất kinh doanh hàng hóa
dịch vụ, để đứng vững trên thị trường, họ không thể không tính đến hiệu quả sản
xuất kinh doanh hay chính là sản xuất kinh doanh có lợi nhuận.
“Lợi nhuận là chỉ tiêu tổng hợp đánh giá hiệu quả kinh tế của các hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nó là khoản chênh lệch giữa các khoản thu
nhập thu được và các khoản chi phí đã bỏ ra để đạt được thu nhập đó trong một
thời kỳ nhất định.”
Để xác định lợi nhuận thu được trong một thời kỳ nhất định, người ta căn cứ
vào hai yếu tố:
Thu nhập phát sinh trong một thời kỳ nhất định
Chi phí phát sinh nhằm đem lại thu nhập trong thời kỳ đó, hay nói cách
khác chỉ những chi phí phân bổ cho các hoạt động sản xuất kinh doanh đã thưc
hiện trong kỳ.
Công thưc chung xac đinh lơi nhuân:
Tổng lợi
nhuận
=
Lợi nhuận từ
hoạt động KD
+
Lợi nhuận từ hoạt
động khác
Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh là lợi nhuận do tiêu thụ sản
phẩm, dịch vụ của hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và doanh thu
tài chính.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
7
Lợi nhuận từ hoạt động khác là những khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp
không dư tính trước hay có dư tính đến nhưng ít có khả năng xảy ra như: tài sản
dôi thừa tư nhiên, nợ khó đòi đã xư lý nay đòi được, nợ vắng chủ hoặc không tim
ra chủ được cơ quan có thẩm quyền cho ghi vào lãi, thanh lý nhượng bán tài sản cố
định, phải thu khó đòi, dư phòng giảm giá hàng tồn kho… Những khoản lợi nhuận
bất thường có thể do chủ quan hay do khách quan đưa tới.
2.1.2 Phân phối lợi nhuận
Phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp thương mại là quá trinh phân chia và
sư dụng các khoản lợi nhuận thu được sau một thời kỳ hoạt động sản xuất kinh
doanh để thỏa mãn lợi ích của các bên có quyền lợi liên quan.
Ý nghĩa của phân phối lợi nhuận:
Phân phối lợi nhuận không chỉ là việc phân chia số tiền lãi một cách đơn
thuần mà là việc giải quyết tổng hợp các mối quan hệ kinh tế. Việc phân phối lợi
nhuận đúng đắn và hợp lý sẽ trở thành động lưc thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát
triển và ngược lại.
2.1.3 Các khái niệm khác có liên quan
2.1.3.1 Thu nhập
Là tiền mà một cá nhân hay tổ chức nhận được cho sư nỗ lưc lao động hoặc
thu về từ đầu tư. Nói một cách tổng quát, đây là tất cả tiền còn lại trong tay bạn.
Trong kế toán ta xác định thu nhập là:
- Số tiền thu về trong một kỳ kế toán, làm cho tổng số tài sản tăng.
-
Các khoản như tiền cho thuê, lãi suất, quà cáp và tiền hoa hồng.
-
Doanh thu từ việc bán hàng và cung cấp dịch vụ.
-
Số dư sau khi lấy doanh thu trừ đi các khoản chi phí và thua lỗ trong suốt
ki kế toán (thu nhập ròng).
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
8
Bằng sản xuất và kinh doanh, các doanh nghiệp có thu nhập và công việc
kinh doanh mang lại lợi nhuận. Tổng số tiền thu về trước khi trừ thuế và các khoản
phí tổn được gọi là thu nhập gộp. Khoản tiền còn lại sau đó được gọi là thu nhập
khả dụng.
2.1.3.2 Chi phí
Là các hao phí về nguồn lưc để doanh nghiệp đạt được một hoặc những mục
tiêu cụ thể. Nói một cách khác, hay theo phân loại của kế toán tài chính thi đó là số
tiền phải trả để thưc hiện các hoạt động kinh tế như sản xuất, giao dịch… nhằm
mua được các loại hàng hóa, dịch vụ cần thiết cho quá trinh sản xuất kinh doanh.
Có nhiều loại chi phí:
-
Chi phí nguyên, nhiên, vật liệu trưc tiếp
Chi phí nhân công trưc tiếp
Khấu hao tài sản cố định
Các khoản trích nộp theo quy định: BHXH, BHYT, …
Chi phí dịch vụ mua ngoài
Các chi phí bằng tiền khác
Chi phí tài chính
2.2 Một số lý thuyết về lợi nhuận và phân phối lợi nhuận
2.2.1 Kết cấu lợi nhuận
Trong nền kinh tế thị trường, muốn tối đa hóa lợi nhuận thi hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp phải rất phong phú và đa dạng. Các doanh nghiệp không
chỉ tiến hành kinh doanh các loại hàng hóa theo đúng ngành nghề đã đăng ký kinh
doanh, mà còn có thể tiến hành các hoạt động khác. Khi đó, lợi nhuận của doanh
nghiệp thường được tổng hợp từ các nguồn lợi nhuận khác nhau:
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
9
LN DN
=
LNHĐKD
+
LNKhác
Trong đó:
LN DN: lợi nhuận của doanh nghiệp
LN HĐKD: lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh
Lơi nhuân tư hoat đông kinh doanh la bô phân lơi nhuân chiêm ty trong lơn trong toan bô lơi
nhuân, đươc xac đinh băng công thưc sau:
Lợi nhuận
từ hoạt
==
động KD
Doanh thu từ
hoạt động KD
-
Chi phí
KD
Trong đo:
Doanh thu
hoạt động
KD
+
=
+
DT thuần
+
bán hàng
trong kỳ
D
o
a
n
h
t
h
u
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
10
t
à
i
c
h
í
n
h
Chi phí
Kinh
Giá vốn
=
hàng
doanh
+
bán
Chi phí
bán hàng
Chi phí
+
Quản lý
Chi phí
+
tài
chính
Công thưc lơi nhuân khac:
Lợi nhuận
khác
=
Thu nhập
khác
-
Chi phí
khác
2.2.2 Vai trò của lợi nhuận
a, Đối với doanh nghiệp
Thứ nhất: Lợi nhuận là chỉ tiêu tổng quát phản ánh kết quả hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp. Dưa vào đó doanh nghiệp có thể biết được hoạt động
kinh doanh của minh có hiệu quả hay không.
Thứ hai: Lợi nhuận là mục tiêu, là động lưc thúc đẩy các doanh nghiệp nâng
cao năng suất, là một trong những đòn bẩy kinh tế quan trọng tác động đến việc
hoàn thiện các mặt hoạt động của doanh nghiệp. Lợi nhuận còn là nguồn để doanh
nghiệp thưc hiện nghĩa vụ của minh đối với Nhà nước, thông qua đó góp phần vào
sư phát triển kinh tế quốc dân.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
11
Thứ ba: Lợi nhuận là nguồn tài chính quan trọng để doanh nghiệp mở rộng
quy mô sản xuất kinh doanh, đổi mới máy móc thiết bị, công nghệ sản xuất nhằm
tiết kiệm chi phí nguyên nhiên vật liệu, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, giá
thành hạ.
Thư tư: Lợi nhuận cao cho thấy triển vọng phát triển của doanh nghiệp đó
trong tương lai, doanh nghiệp sẽ rất thuận lợi trong các mối quan hệ kinh tế như có
thể huy động thêm vốn dễ dàng, mua chịu hàng hoá với khối lượng lớn...
Thứ năm: Lợi nhuận còn là thước đo trinh độ tổ chức quản lý kinh doanh của
doanh nghiệp.
b, Đối với xã hội
Lợi nhuận là nguồn thu quan trọng của ngân sách Nhà nước, vi một phần lợi
nhuận đó sẽ được chuyển vào ngân sách Nhà nước thông qua các sắc thuế và nghĩa
vụ đóng góp của mỗi doanh nghiệp với Nhà nước. Nếu doanh nghiệp kinh doanh
có hiệu quả, lợi nhuận cao thi ngân sách nhà nước sẽ có khoản thu lớn từ thuế thu
nhập doanh nghiệp. Nền kinh tế phát triển sẽ tạo điều kiện thuận lợi về môi trường
kinh doanh, tài chính, đầu tư…cho doanh nghiệp.
c, Đối với người lao động
Nếu doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có hiệu quả, lợi nhuận cao thi sẽ có
điều kiện trích lập các quỹ như quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, quỹ dư phòng trợ
cấp mất việc làm... là cơ sở để từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần
cho cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp.
Lợi nhuận còn là đòn bẩy kích thích người lao động đẩy mạnh sản xuất, nâng
cao năng suất lao động và hăng say sáng tạo trong công việc. Từ đó góp phần nâng
cao thu nhập cho người lao động trong doanh nghiệp, tăng tích luỹ để mở rộng sản
xuất kinh doanh.
Võ Trọng Công – K43H4
Khoa Tài chính – Ngân hàng
12
d, Đối với bên thứ ba
Bên thứ ba là những người có quan hệ với doanh nghiệp như các nhà cung
cấp, ngân hàng, các nhà đầu tư…. Nếu doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có hiệu
quả, có lợi nhuận và tăng được lợi nhuận thi doanh nghiệp dễ dàng vay thêm vốn
từ các ngân hàng, thu hút vốn của các nhà đầu tư, tạo lập tín dụng thương mại với
các nhà cung cấp.
2.2.3 Các chỉ tiêu đánh giá tình hình lợi nhuận của doanh nghiệp
a, Chỉ tiêu lợi nhuận tuyệt đối
Mức lợi nhuận tuyệt đối gồm:
Lơi nhuân trươc thuê thu nhâp doanh nghiêp va lai vay (EBIT)
EBIT
=
Thu nhập
-
Chi phí hoạt động
(Biến phí + Định phí)
Lơi nhuân trươc thuê thu nhâp doanh nghiêp
Lợi nhuận
trước thuế
=
EBIT
-
Lãi vay
Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp (hay còn gọi là lãi, thưc lãi)
Lợi nhuận sau
Võ Trọng Công – K43H4
=
Lợi nhuận
=-
Thuế
Khoa Tài chính – Ngân hàng
- Xem thêm -