Kiểm soát cơn giận
15 Phut Founder / June 19, 2011 / No Comment
Nóng giận là gì?
Tức giận có thể là một cảm xúc hoàn toàn bình thường và thậm chí có thể giúp chúng ta phát
hiện và ứng phó với sự đe dọa theo bản năng. Hơn thế nữa, khi sự tức giận được bộc lộ một cách
có tự chủ, nó có thể là một mệnh lệnh thúc đẩy đầy uy lực – Chúng ta đều biết việc lấy lại công
bằng và đấu tranh với bất công hoàn toàn không phải là một việc dễ dàng.
Tuy nhiên, cảm xúc này cũng có thể làm chúng ta mất tự chủ, dẫn đến căng thẳng, kiệt sức, mệt
mỏi và buồn chán. Sự tức giận đến mức mất kiểm soát có thể gây hại nghiêm trọng đến cuộc
sống cá nhân và công việc của bạn, bởi vì nó có thể gây ra những tác động tiêu cựckhông thể tin
được.
Đặc biệt trong môi trường làm việc hiện đại ngày nay, nơi mà sự tin tưởng và hợp tác là yêu
cầu thiết yếu thì việc mất khả năng kiểm soát cơn giận sẽ gây ảnh hưởng lớn đến các mối
quan hệ trong công việc.
Bài viết này chỉ ra 12 bước tiếp cận hiệu quả giúp bạn kiểm sóat được cơn giận theo hướng tích
cực chứ không phải tiêu cực. 12 bước tiếp cận này được xây dựng dựa trên ý tưởng của Redford
Williams,hiệu trưởng trường Đại học Duke, người đã cùng với vợ của mình viết nên cuốn sách
bán chạy nhất Anger Kills (Trong cuốn sách này, Williams thảo luận về 17 bước để kiểm soát
cơn giận – trong bài viết này chỉ mô tả tóm tắt 12 bước trong đó)
Hiểu về mặt lý thuyết
Tức giận là trạng thái ứng phó rất thường xảy ra khi thất bại hoặc khi cảm thấy có một mối đe
dọa cho chính mình hoặc cho những người xung quanh,c ho những sự vật hay ý tưởng mà chúng
ta quan tâm. Nó giúp chúng ta phản ứng một cách nhanh chóng và dứt khoát trong trường hợp ta
không có thời gian phân tích tình hình một cách kỹ lưỡng và cẩn trọng. Ngoài ra, nó có thể thúc
đẩy chúng ta giải quyết vấn đề, đạt được mục tiêu và loại bỏ sự sợ hãi trước các mối đe dọa.
Do đó, những hành động trong cơn giận dữ có thể giúp chúng ta bảo vệ bản thân và người khác.
Một phản ứng tích cực và hiệu quả có thể giúp nâng cao lòng tự trọng và sự tự tin của bạn.
Tác hại của sự tức giận – Sự ngu ngốc …
Ở một khía cạnh khác, một phản ứng tiêu cực có thể làm hỏng mối quan hệ và dẫn đến đánh mất
sự tôn trọngvới người khác và thể diện của chính mình. Đặc biệt khi chúng ta phản ứng ngay lập
tức và nóng giận với những gì ta xem như một mối đe dọa, trong khi sự đánh giá ấy hoàn tòan
sai. Điều này khiến chúng ta trở nên thật ngu ngốc!
Đó là lý do chúng ta cần phải học cách kiểm sóat sự tức giận một cách đúng đắn và làm chủ nó
sao cho nó mang tính tích cực chứ không phải tiêu cực. Trong trường hợp không phải là những
tình huống nguy hiểm đến tính mạng, chúng ta cần bình tĩnh và đánh giá tính chính xác trong
cách nhìn nhận vấn đề trước khi cần thiết phải bày tỏ thái độ giận dữ một cách mạnh mẽ nhưng
có kiểm soát. Kiểm soát cơn giận, sau đó là quá trình học cách “bình tĩnh” và đẩy lùi những cảm
xúc tiêu cực của sự giận dữ trước khi nó đạt đến một mức độ tiêu cực khó kiểm soát.
Kinh nghiệm chủ quan
Con người tức giận theo nhiều cách khác nhau và vì nhiều lý do khác nhau. Có thể bạn tức giận
chỉ vì bị đồng nghiệp khiêu khích, một tình huống dường như không ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng
rất ít đến bạn. Về lâu dài, điều này dẫn sự tức giận vô cớ và để giải quyết nó cũng trở nên khó
khăn; điều này nhấn mạnh rằng phản ứng đến từ sự tức giận này sẽ tác động tiêu cực đến bạn. Vì
vậy, kiểm soát cơn giận tập trung vào việc kiểm soát phản ứng của bạn (chứ không phải các tác
động từ bên ngoài). Biết cách kiểm soát cơn giận, bạn có thể phát triển các khả năng xử lý và
loại bỏ những phản ứng, cảm xúc tiêu cực trước khi nó làm bạn căng thẳng, lo lắng và khó chịu.
Mặc dù sự tức giận của mỗi người cũng như nguyên nhân của chúng không giống nhau nhưng
vẫn do một số nguyên nhân chung sau:
• Thất vọng vì không đạt được mục tiêu
• Bị tổn thương
• Bị quấy rối
• Xung đột giữa các cá nhân (về tinh thần hoặc thể chất)
• Nhận thấy những nguy hiểm đối với những thứ mà chúng ta yêu quí
Trong cuộc sống hàng ngày, đôi lúc chúng ta có cảm giác muốn “xả”ra tất cả sự tức giận kiềm
nén bấy lâu. Việc thể hiện sự tức giận ở mức độ đúng đắn giúp chúng ta hành động đúng,nhìn
nhận và giải quyết vấn đề theo đúng cách của nó,hoặc xử lý tình huống theo hướng tích cực. Nếu
chúng ta học được cách điều khiển, kiểm soát cơn giận, thì chúng ta sẽ biết cách thể hiện nó một
cách vừa phải và có những hành động mang tính tích cực.
Sử dụng các liệu pháp:
Khi bạn tức giận, hãy sử dụng 12 bước của Redford Williams để bình tĩnh lại:
Bước 1: Giữ bình tĩnh trước “Hostility Log”T ải miễn phí bảng “Hostility Log. Đăng nhập và
sử dụng nó để theo dõi những gì gây nên sự giận dữ của bạn và mức độ phản ứng trong cơn giận
của bạn. Khi bạn biết những gì làm cho bạn tức giận, bạn sẽ có lợi thế hơn trong việc tìm ra các
liệu pháp để suy xét xem nên giữ lại hay thể hiện cơn giận ấy ra một cách có hiệu quả nhất.
Bước 2: Nếu bạnmuốn kiểm soát cơn giận, hãy thừa nhận rằng bạn đã gặp vấn đề trong
việc kiểm soát nó. Rõ ràng là bạn không thể thay đổi được những gì mà bạn không chịu thừa
nhận. Vì vậy, điều quan trọng là xác định và thừa nhận rằng sự tức giận là một rào cản cho sự
thành công của bạn.
Bước 3: Sử dụng mạng lưới hỗ trợ của bạn
Nếu sự giận dữ là một vấn đề, hãy để những người quan trọng đối với bạn biết về những thay đổi
bạn đang cố gắng để thực hiện. Họ có thể là một nguồn động lực và sự hỗ trợ từ họ sẽ giúp bạn
khi bạn có xu hướng quay trở về những thói quen cũ.
Bước 4: Sử dụng các kỹ năng kiểm soát cơn giận nhằm làm gián đoạn chu kỳ của nó
• Tạm dừng
• hít thở sâu
• Tự nhủ rằng bạn có thể tự xử lý vấn đề của mình
• Lọai bỏ những suy nghĩ tiêu cực
Bước 5: sự đồng cảm
Nếu người khác làm điều gì khiến bạn tức giận, hãy thử nhìn vấn đề từ quan điểm của mình.
Nhắc nhở bản thân mình luôn phải khách quan và nhớ rằng bất cứ ai cũng đều có thể phạm sai
lầm và chỉ có sai lầm mới có thể giúp con người học cách sống sao cho tốt hơn.
Bước 6: Mỉm cười với bản thân
Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ. Hãy mỉm cười với bản thân và đừng nghiêm trọng hóa
mọi vấn đề.
Lần sau, khi bạn thấy cơn giận bốc lên tới đầu và chỉ muốn đá thật mạnh vào cái máy
photocopy, hãy tưởng tượng xem trông bạn sẽ ngớ ngẩn như thế nào và bạn sẽ thấy sự nực cười
trong việc thể hiện những hành động “không bình thường” vì cơn giận làm cho bạn mất trí.
Bước 7: Thư giãn
Người nóng giận thường là những người để cho những điều nhỏ nhặt làm phiền lòng họ. Nếu bạn
học cách bình tĩnh, bạn sẽ nhận ra rằng không cần phải căng thẳng làm gì và bạn sẽ ít tức giận
hơn.
Bước 8: Tạo dựng sự tin tưởng
Người dễ tức giận thường là người hay hoài nghi. Họ nghĩ rằng những người khác sẽ làm điều gì
đó với mục đích làm phiền hoặc gây trở ngại cho họ ngay cả khi điều đó chưa xảy ra. Nếu bạn
biết tin tưởng người khác, bạn sẽ ít nổi giận với họ hơn khi họ làm điều gì đó sai trái,và bạn sẽ
nhìn nhận vấn đề “thóang” hơn,hiểu rằng nó không được gây ra 1 cách có chủ ý từ 1 âm mưu
thâm hiểm nào đó.
Bước 9: Lắng nghe
Việc hiểu lầm dễ dàng gây cảm giác bực bội và mất lòng tin vào người khác . Khi bạn chịu khó
lắng nghe người khác nói, bạn sẽ dễ dàng tìm ra hướng giải quyết vấn đề mà không hề có sự bực
dọc chen vào.
Bước 10: Hãy quyết đoán
Hãy nhớ rằng, ở đây là từ “quyết đoán”, không phải “hiếu thắng”. Khi nổi giận bạn thường đánh
mất sự tự chủ. Bạn bị cuốn vào những cảm xúc tiêu cực và có các biểu hiện sinh lý như: tim đập
nhanh, đỏ mặt…. mà bỏ qua việc tìm ra những tranh luận vững chắc hoặc cùng nhau tìm ra
những phản ứng thích hợp. Nếu bạn chỉ tìm cách khẳng định bản thân và cố gắng thể hiện cho
người khác biết những kỳ vọng, ranh giới, các vấn đề của bạn, thì như vậy, bạn sẽ chỉ thành công
trong suy nghĩ của riêng bạn mà thôi.
Bước 11: Sống mỗi ngày như thể đó là ngày cuối cùng trong cuộc đời bạn
Điều này có thể cường điệu quá mức nhưng nó là một sự thật rõ ràng. Cuộc sống thật ngắn ngủi
và tốt hơn hết bạn nên sống một cách tích cực hơn là tiêu cực. Hãy nghĩ mà xem nếu bạn chỉ biết
tức giận suốt cuộc đời mình, bạn sẽ bỏ lỡ rất nhiều niềm vui, nhiều sự ngạc nhiên thú vị mà cuộc
sống này đem lại.
Bước 12: Hãy học cách tha thứ
Để chắc rằng những thay đổi của bạn xuất phát từ tận sâu bên trong con người bạn chứ không chỉ
đơn thuần là ở vẻ bên ngoài. Trong cuộc sống, bạn cần biết tha thứ cho những người từng làm
bạn phật ý. Thật không dễ dàng để quên đi những nỗi đau và sự oán giận trong quá khứ nhưng
cách duy nhất để bạn vượt qua sự giận dữ là tống khứ những cảm giác này đi và làm lại từ đầu.
(điều này còn tùy thuộc vào cái gì, hoặc ai là cội rễ gây ra sự tức giận của bạn nữa, bạn có thể
tìm sự giúp đỡ từ một chuyên gia để hiểu rõ và đầy đủ hơn những vấn đề này)
12 bước ở trên giúp hình thành một kế hoạch toàn diện giúp kiểm soát sự tức giận vô cớ và thiếu
kiểm soát. Hãy bắt đầu sớm nhất có thể. Tức giận và stress có liên quan mật thiết với nhau và
những tác hại của stress đối với sức khỏe của chúng ta cũng đã được chứng minh. Hãy thử công
cụ giúp kiểm sóat stress để hiểu nhiều hơn về những ảnh hưởng của stress và làm thế nào để đối
phó với nó. Bạn sẽ thấy rằng rất nhiều các phương pháp được trình bày ở đây được sử dụng để
kiểm sóat stress vì stress và sự tức giận đều tiêu cực, gây ra những ảnh hưởng về mặt tình cảm
trong cuộc sống của chúng ta. Do đó, cách tiếp cận đối phó với chúng cũng tương tự như
nhau.Ngay cả khi bạn chưa cảm thấy sự tức giận của bạn lànghiêm trọng, thì việc bạn làm quen
với các bước ở trên cũng là 1 ý kiến hay. Nếu bạn không có phương thức để đối phó với sự tức
giận một cáchhợp lí,bạn vẫn có thể tạo lập dc chúng từ từ theo thời gian. Trước khi bạn “hiểu ra
vấn đề”,có thể một lúc nào đó bạn sẽ rơi vào tình trạng giận quá mất khôn và nó sẽ có những ảnh
hưởng xấu đến cuộc sống của bạn. Chủ động kiểm soát cơn giận sẽ giúp bạn đảm bảo rằng nó
vẫn còn là một cảm xúc lành mạnh có thể bảo vệ bạn trước những tổn thương và các mối đe dọa.
Kết luận:
Tức giận là một quyền năng mạnh mẽ, cả tốt và xấu. Nếu bạn sử dụng quyền năng này một cách
bất cẩn,nó có thể làm ảnh hưởng đến các mối quan hệ,công việc và sức khỏe của bạn.
Phương pháp tiếp cận 12-bước của Redford Williams dùng để đối phó với sự tức giận thiếu kiểm
sóat là một hệ thống cân bằng, nhấn mạnh hiểu biết bản thân,s ự thể hiện của bạn và sau đó sử
dụng nhận thức để thay thế những biểu hiện tiêu cực bằng những hành động hay suy nghĩ tích
cực hơn. Nếu bạn không muốn dập tắt hòan tòan cơn giận của mình,bạn cần phải học cách kiểm
sóat nó nếu như bạn muốn dùng nó để mang đến sự sáng tạo cho mình.
Và hãy nhớ rằng sự tức giận thúc đẩy sự sáng tạo. Người ta hành động khi họ tức giận. Và nếu
những hành động đó được làm một cách có kiểm sóat, nó sẽ giúp bạn thay đổi và khiến mọi việc
đi vào quỹ đạo.
[Download bảng]
Tức giận chỉ là một trong mớ hỗn độn những cảm xúc và tình huống phức tạp kèm theo stress.
Kiệt sức, cảm giác thất vọng nặng nề có thể kết thúc sự nghiệp đầy hứa hẹn, là một trong số hậu
quả trên. Để đọc thêm về như thế nào là sự kiệt sức, hãy nhấp vào ‘Mục tiếp theo” bên dưới.
Ngoài ra, để hiểu thêm về kiểm soát sự căng thẳng, nhìn vào Stress Tools, hệ thống công cụ “tự
học cách kiểm soát căng thẳng”.
- Xem thêm -