Tài liệu Khóa luận phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty cổ phần bánh kẹo hải hà trên thị trường miền bắc

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI KHOA KINH TẾ - LUẬT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài: PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI SẢN PHẨM BÁNH KẸO CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN BÁNH KẸO HẢI HÀ TRÊN THỊ TRƯỜNG MIỀN BẮC NGÀNH ĐÀO TẠO: KINH TẾ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên làm khóa luận: Họ và tên: Th.s Ngô Ngân Hà Họ và tên: Đỗ Minh Thùy Bộ môn: Quản lý kinh tế Lớp: K54F3 Hà Nội, 2021 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI KHOA KINH TẾ - LUẬT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài: PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI SẢN PHẨM BÁNH KẸO CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN BÁNH KẸO HẢI HÀ TRÊN THỊ TRƯỜNG MIỀN BẮC NGÀNH ĐÀO TẠO: KINH TẾ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên làm khóa luận: Họ và tên: Th.s Ngô Ngân Hà Bộ môn: Quản lý kinh tế Họ và tên: Đỗ Minh Thùy Lớp: K54F3 HÀ NỘI, 2021 ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan toàn bộ khóa luận tốt nghiệp này do tôi tự làm dưới sự hướng dẫn của Th.s Ngô Ngân Hà, cán bộ nhân viên phòng kế toán, kế hoạch – thị trường của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà. Tất cả thông tin và số liệu được sử dụng trong bài viết là trung thực được lấy từ tài liệu của công ty, sách báo và Internet. Nếu có điều gì không đúng, tôi xin chịu mọi hình thức kỉ luật của khoa Kinh tế Luật và Trường Đại học Thương Mại. Tác giả khóa luận Đỗ Minh Thùy iii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện được bài khóa luận này ngoài sự cố gắng và nỗ lực tìm kiếm thu thập thông tin từ nhiều nguồn như mạng internet, sách báo, tạp chí,…Em còn nhận được sự hướng dẫn, quan tâm và giúp đỡ nhiệt tình từ phía nhà trường, khoa, giáo viên hướng dẫn và công ty. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Trường Đại học Thương Mại, Khoa Kinh tế Luật, Bộ môn Quản lý kinh tế. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà đã tạo điều kiện và hỗ trợ em trong suốt quá trình làm việc tại công ty. Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn trân thành và sâu sắc nhất tới cô giáo Ths. Ngô Ngân Hà, trong suốt quá trình viết bài cô luôn chỉ bảo và hướng dẫn giúp em có thể hoàn thành bài khóa luận của mình theo đúng yêu cầu quy định. Mặc dù đã có nhiều cố gắng để thực hiện đề tài một cách hoàn chỉnh nhất nhưng do hạn chế của bản thân cùng với những yếu tố khách quan tác động nên bài luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong sự bổ sung, góp ý của các thầy cô. Em xin chân thành cảm ơn! iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................. iii LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................... iv MỤC LỤC ........................................................................................................................... v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.......................................................................................... viii DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ HÌNH VẼ .............................................................. ix TÓM LƯỢC ....................................................................................................................... x PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................................ 1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................. 2 2.1. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................. 2 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 2 3.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................................... 2 3.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................................. 2 4. Phương pháp nghiên cứu............................................................................................... 3 4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ................................................................................. 3 4.2. Phương pháp xử lý dữ liệu ....................................................................................... 3 5. Kết cấu đề tài .................................................................................................................. 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI SẢN PHẨM BÁNH KẸO ........................................................................................................................ 5 1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................................. 5 1.1.1 .Sản phẩm bánh kẹo ............................................................................................... 5 1.1.2. Phát triển thương mại ........................................................................................... 5 1.1.3. Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo .......................................................... 5 1.2. Một số lý thuyết liên quan đến phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo .......... 6 1.2.1. Đặc điểm, phân loại sản phẩn bánh kẹo .............................................................. 6 1.2.2 .Đặc điểm phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo .......................................... 7 1.2.3. Vai trò của phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo ....................................... 8 1.3. Nội dung và nguyên lý giải quyết vấn đề phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo…………….. ................................................................................................................ 10 1.3.1. Nội dung phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo ........................................ 10 v 1.3.2. Nguyên tắc, chính sách về phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo ............ 10 1.3.3. Các chỉ tiêu đánh giá và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà ............................................. 12 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI SẢN PHẨM BÁNH KẸO CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN BÁNH KẸO HẢI HÀ TRÊN THỊ TRƯỜNG MIỀN BẮC ....................................................................................................................... 19 2.1. Tổng quan tình hình và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc .. 19 2.1.1. Khái quát tình hình kinh doanh sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà ............................................................................................................ 19 2.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc .................................... 21 2.2. Phân tích thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc ......................................................... 24 2.2.1. Kết quả phân tích thực trạng phát triển thương mại sản phẩm của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc........................................................ 24 2.2.2. Chính sách phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc ................................................................. 36 2.3. Đánh giá thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc ......................................................... 39 2.3.1. Những thành công ............................................................................................... 39 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ......................................................................... 41 CHƯƠNG 3: CÁC ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI SẢN PHẨM BÁNH KẸO CỦA CÔNG TY CỐ PHẦN BÁNH KẸO HẢI HÀ TRÊN THỊ TRƯỜNG MIỀN BẮC..................................................................................................... 44 3.1. Quan điểm, định hướng về phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc ............................................... 44 3.1.1. Quan điểm về phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty trên thị trường Miền Bắc ............................................................................................................ 44 3.1.2. Định hướng về phát tiển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty trên thị trường Miền Bắc ............................................................................................................ 44 3.2. Đề xuất các giải pháp phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty trên thị trường Miền Bắc ................................................................................................. 45 vi 3.2.1. Nâng cao chất lượng sản phẩm .......................................................................... 45 3.2.2. Đào tạo bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực................................................... 46 3.2.3. Đầu tư đổi mới thiết bị máy móc sản xuất, nâng cao hiệu suất sử dụng thiết bị máy móc hiện có............................................................................................................. 47 3.2.4. Khai thác về vốn và sử dụng vốn hiệu quả ......................................................... 48 3.2.5. Tăng cường quảng bá, xúc tiến thương mại ...................................................... 48 3.3. Kiến nghị .................................................................................................................... 49 3.3.1. Kiến nghị với nhà nước ....................................................................................... 49 3.3.2. Kiến nghị với Hiệp hội ngành bánh kẹo ............................................................. 51 3.4. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu......................................................... 52 KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 53 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................... 54 vii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CTCP Công ty cổ phần PTTM Phát triển thương mại viii DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ HÌNH VẼ Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà giai đoạn 2018 – 2020……………………………………………………………………………...19 Bảng 2.2: Bảng phân loại lao động của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà (2018 – T9/2021)…………………………………………………………………………………22 Bảng 2.3: Sản lượng tiêu thụ sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc giai đoạn 2018 – T9/2021…………………………………….25 Bảng 2.4: Doanh thu tiêu thụ sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc giai đoạn 2018 – T9/2021…………………………………….26 Bảng 2.5: Lợi nhuận tiêu thụ sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc giai đoạn 2018 – T9/2021…………………………………….27 Bảng 2.6: Tốc độ tăng trưởng sản lượng, doanh thu và lợi nhuận của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc……………………………………………...28 Hình 2.1: Tốc độ tăng trưởng sản lượng, doanh thu và lợi nhuận của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc……………………………………………...29 Hình 2.2: Cơ cấu sản phẩm bánh của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc………………………………………………………………………………...30 Hình 2.3: Cơ cấu sản phẩm kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc………………………………………………………………………………...32 Hình 2.4: Cơ cấu thị trường tiêu thụ sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc………………………………………………………..33 Bảng 2.7: Tỷ suất doanh thu và tỷ suất lợi nhuận sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc………………………………………..35 Bảng 2.8: Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc……………………………………………..36 Bảng 2.9: So sánh giá của một số loại bánh kẹo của các công ty khác nhau…………...38 ix TÓM LƯỢC Trong xã hội ngày nay, sản phẩm bánh kẹo không chỉ là thực phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng trong đời sống hàng ngày mà còn đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế đất nước. Qua quá trình thực tập, nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà, em đã quyết định lựa chọn và nghiên cứu đề tài: “Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc”. Đề tài có kết cấu 3 chương lần lượt giải quyết các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến phát triển thương sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc nước ta. Về lý luận, đề tài đã trình bày khái niệm, đặc điểm, vai trò của phát triển thương mại sản phẩm, tổng hợp hệ thống các tiêu chí đánh giá và hệ thống các nhân tố ảnh hưởng tới quá trình phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của doanh nghiệp. Về thực tiễn, khóa luận thu thập số liệu và tiến hành phân tích nhằm làm rõ thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty theo chiều rộng và chiều sâu. Qua việc nghiên cứu thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty, khóa luận rút ra được những thành công, hạn chế và nguyên nhân để từ đó đưa ra những giải pháp nhằm phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của công ty trong thời gian tới và một số kiến nghị. x PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm qua, đất nước Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc trong công cuộc đổi mới của mình và trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới. Đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao cả về vật chất lẫn tinh thần, mong muốn tiêu dùng của con người với các sản phẩm ăn nhẹ ngày càng được nâng cao. Đứng trước nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, thị trường cung cấp sản phẩm bánh kẹo đang ngày càng sôi động hơn, phong phú hơn về chủng loại sản phẩm. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội mang lại từ việc hội nhập cũng đặt ra nhiều thách thức to lớn. Thị trường càng mở cửa thì áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt, không chỉ ở các thị trường xuất khẩu của quốc gia mà ngay cả thị trường nội địa cũng gây ra nhiều khó khăn lớn cho doanh nghiệp. Tất cả các ngành hàng, mặt hàng đều hoạt động sôi nổi, cạnh tranh nhau tạo sức ép buộc các doanh nghiệp phải sử dụng một cách hiệu quả nhất các nguồn lực của mình để giảm giá thành, nâng cao chất lượng, tạo ra sản phẩm khác biệt, có sức cạnh tranh cao. Nhưng trong giai đoạn cạnh tranh hiện nay, các chiến lược phát triển quảng cáo sáng tạo, khuyến mãi, giảm giá bán chỉ có lợi thế ngắn hạn bởi các doanh nghiệp khác cũng nhanh chóng làm theo khiến cho các chiến lược này bị mất tác dụng. Xuất phát từ thực tế trên, đòi hỏi các doanh nghiệp trong nước cần có những giải pháp kịp thời cho sản phẩm bánh kẹo, dịch vụ cung ứng của mình đủ sức cạnh tranh với các đối thủ trong ngành, đem lại những tác động tích cực cả trong ngắn hạn và dài hạn cho hoạt động kinh doanh, thương hiệu của doanh nghiệp. Ngành bánh kẹo là một trong những ngành có lượng tiêu thụ khá lớn với mức tăng trưởng doanh thu của nhóm mặt hàng bánh kẹo vào khoảng 15%/năm, là một lĩnh vực kinh doanh khá sôi động hiện nay. Mặc dù tình hình dịch bệnh Covid-19 hiện nay đang diễn ra khá phức tạp trong nước và cả trên thế giới, nhưng nền kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng khá ổn định, lượng tiêu thụ bánh kẹo trên đầu người của nước ta cũng đạt khoảng 2kg/người/năm. Nhu cầu tiêu dùng sản phẩm bánh kẹo ngày càng nhiều, tiềm năng phát triển của ngành ngày càng lớn, điều đó đồng nghĩa với việc ngày càng nhiều nhãn hiệu bánh kẹo khác nhau với mẫu mã, chất lượng và chủng loại đa dạng khiến cho sức cạnh tranh của các doanh nghiệp ngày càng trở nên khốc liệt. Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà là một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh bánh kẹo và đã đạt được những thành công nhất định. Các mặt hàng của công ty đã tạo được uy tín lớn đối với người tiêu dùng trong nước. Sản phẩm của công ty 1 đã có mặt tại hầu hết trên địa bàn Miền Bắc cũng như các tỉnh thành trong cả nước với sản lượng bình quân hàng năm trên 15.000 tấn và tiến tới đạt sản lượng 20.000 tấn/năm để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Đây thực sự là một phân khúc thị trường có tiềm năng và lợi thế rất lớn. Do vậy các chính sách phát triển thương mại cho dòng sản phẩm này là hết sức quan trọng đối với công ty. Song trước sức ép của thị trường hiện nay CTCP bánh kẹo Hải Hà chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ của các công ty kinh doanh bánh kẹo trong nước như: Công ty Cổ phần Kinh Đô, Công ty Cổ phần Tràng An,…Hơn thế nữa, trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty cũng còn tồn tại nhiều hạn chế như: hoạt động quảng cáo xúc tiến bán hàng chưa được đẩy mạnh, hệ thống kênh phân phối của công ty còn nhiều thiếu sót, nguồn lao động chưa được đào tạo chuyên sâu từ nhân lực chất lượng cao cho nghiên cứu, kiểm tra hàng hóa đến cách tìm nhập nguồn hàng. Bên cạnh đó, công ty vẫn chưa khai thác hết thị trường chủ lực và đầy tiền năng của mình tại khu vực Miền Bắc. Xuất phát từ những vấn đề nói trên, tôi đã quyết định lựa chọn đề tài: “Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc” để nghiên cứu. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu của đề tài “Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc” là đề xuất giải pháp nhằm PTTM sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện mục tiêu này, đề tài có nhiệm vụ: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về PTTM sản phẩm bánh kẹo. - Phân tích thực trạng PTTM sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc thời gian qua. - Đề xuất một số giải pháp, kiến nghị nhằm PTTM sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là PTTM sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu PTTM sản phẩm bánh kẹo của CTCP 2 bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc. - Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng PTTM sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc tập trung trong khoảng 3 năm trở lại đây (2018 – T9/2021), các giải pháp đề xuất. - Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích về thực trạng PTTM sản phẩm bánh kẹo ở các nội dung: Phát triển về quy mô, chất lượng, hiệu quả PTTM các sản phẩm bánh kẹo của công ty. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu Là phương pháp thu thập các dữ liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu, giúp người nghiên cứu có đầy đủ thông tin về vấn đề đang nghiên cứu để phân tích, đưa ra những đánh giá về vấn đề nghiên cứu một cách khoa học, khách quan, toàn diện và xác thực. Trong đó thu thập dữ liệu thứ cấp là một công việc quan trọng trong nghiên cứu các vấn đề liên quan đến đề tài khóa luận từ các nguồn sau: - Thu thập dữ liệu bằng cách tham khảo tài liệu từ các nguồn như sách, báo, mạng internet, các báo cáo, số liệu tình hình hoạt động kinh doanh của công ty hàng năm. Ngoài ra còn lấy dữ liệu từ các giáo trình kinh tế học để triển khai viết lý luận. Các dữ liệu này được sử dụng cho tất cả các chương trong khóa luận để làm cơ sở cho việc nghiên cứu các vấn đề. - Tham khảo các đề tài nghiên cứu trước có liên quan đến đề tài đang nghiên cứu. Những nguồn thông tin này để có những đánh giá cụ thể về tình hình phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của doanh nghiệp trên thị trường Miền Bắc, đánh giá được những thành công, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong PTTM sản phẩm. Từ đó có thể đưa ra được những hướng giải quyết đúng đắn cho vấn đề đang nghiên cứu. 4.2. Phương pháp xử lý dữ liệu Đề tài nghiên cứu sử dụng phương pháp xử lý dữ liệu chính như sau: - Phương pháp mô hình hóa: sử dụng bảng và biểu đồ giúp cho hệ thống hóa dữ liệu sinh động và logic. - Phương pháp lượng hóa: Sử dụng phần mềm excel, word… để tổng hợp, phân tích các dữ liệu thu thập được. - Phương pháp phân tích cơ bản, tổng hợp: nhằm phân tích những ảnh hưởng của các nhân tố đến PTTM đối với sản phẩm bánh kẹo. - Phương pháp sơ đồ, bảng biều: Sử dụng các bảng biểu để thể hiện số liệu thu 3 thập được và sử dụng biểu đồ đánh giá so sánh các yếu tố trong nghiên cứu về PTTM sản phẩm bánh kẹo. 5. Kết cấu đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục bảng biểu, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài nghiên cứu được kết cấu gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển thương mại đối với sản phẩm bánh kẹo Chương 2: Thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo đối với CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc Chương 3: Đề xuất, kiến nghị phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo của CTCP bánh kẹo Hải Hà trên thị trường Miền Bắc 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI SẢN PHẨM BÁNH KẸO 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Sản phẩm bánh kẹo Sản phẩm bánh kẹo là những thực phẩm giàu đường và carbohydrate (Từ điển bách khoa tiếng việt). Sản phẩm bánh kẹo thuộc nhóm đồ ăn nhẹ và được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như được dùng làm quà biếu, quà tặng trong các dịp lễ tết, hội hè, cưới hỏi,… 1.1.2. Phát triển thương mại Thương mại là một hoạt động kinh tế, một khâu của quá trình tái sản xuất xã hội, cũng như góc độ là một ngành kinh tế của nền kinh tế quốc dân, chúng ta đều nhận thấy đặc trưng chung nhất của thương mại là buôn bán, trao đổi hàng hóa và cung ứng dịch vụ gắn với tiền tệ và nhằm mục đích lợi nhuận. Bởi vậy, có thể rút ra bản chất kinh tế chung của thương mại là tổng thể các hiện tượng, các hoạt động và các quan hệ kinh tế gắn liền và phát sinh cùng với trao đổi hàng hóa và cung ứng dịch vụ nhằm mục đích lợi nhuận (Hà Văn Sự, 2015). Thương mại là toàn bộ các hoạt động kinh doanh trên thị trường. Hoạt động thương mại là việc thực hiện một hay nhiều hành vi thương mại của thương nhân bao gồm việc mua bán hàng hóa, cung ứng các dịch vụ thương mại và các hoạt động xúc tiến thương mại nhằm mục đích lợi nhuận hoặc mục đích các chính sách xã hội. Phát triển thương mại là sự nỗ lực, cải thiện về quy mô, chất lượng, các hoạt động thương mại sản phẩm trên thị trường nhằm tối đa hóa tiêu thụ sản phẩm và hiệu quả của các hoạt động thương mại cũng như tối đa hóa lợi ích mà khách hàng mong đợi trên thị trường mục tiêu. Phát triển thương mại là sự phát triển về cả chiều rộng cũng như chiều sâu của các hoạt động thương mại trong nền kinh tế. Cho dù có nhiều cách hiểu về PTTM nhưng suy cho cùng bản chất của PTTM cũng là: - Mở rộng quy mô, mở rộng thị trường, tăng sản lượng, thay đổi cơ cấu sản phẩm. - Nâng cao chất lượng, đảm bảo các dịch vụ hỗ trợ trước, trong và sau bán. - Phát triển thương mại luôn gắn liền với sự ổn định, phát triển hài hòa cùng với các mối quan hệ kinh tế, xã hội khác đảm bảo sự phát triển bền vững. 1.1.3. Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo là sự nỗ lực gia tăng về quy mô, tốc độ và 5 sự thay đổi về mặt chất lượng của hoạt động thương mại sản phẩm bánh theo hướng tối ưu và hiệu quả. Phát triển thương mại sản phẩm bánh theo hướng kết hợp cả chiều rộng và chiều sâu. Phát triển thương mại sản phẩm bánh theo chiều rộng: thực chất là việc gia tăng về quy mô thương mại sản phẩm bánh kẹo thể hiện ở sự gia tăng về số lượng và cơ cấu sản phẩm bánh kẹo tiêu thụ, mở rộng thêm thị trường, thị phần, chiếm lĩnh thị trường, tăng số lượng khách hàng, tăng doanh thu cũng như sản lượng bán của doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bánh kẹo. Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo theo chiều sâu: thực chất là việc nâng cao chất lượng hoạt động thương mại, hướng tới tăng doanh thu, lợi nhuận, nâng cao chất lượng sản phẩm bánh kẹo, dịch vụ bán để tạo ra sự hấp dẫn đối với khâu bán hàng. Phát triển sản phẩm bánh kẹo theo chiều sâu thì cần phải đảm bảo các yếu tố như đa dạng hóa sản phẩm đáp ứng đầy đủ hơn nhu cầu của khách hàng, nâng cao chất lượng sản phẩm bánh kẹo tham gia hoạt động thương mại cũng như chất lượng hoạt động thương mại được biểu hiện ở tốc độ tăng trưởng cao hay thấp, ổn định hay không ổn định và xu hướng phát triển của nó. 1.2. Một số lý thuyết liên quan đến phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo 1.2.1. Đặc điểm, phân loại sản phẩn bánh kẹo a. Đặc điểm sản phẩm bánh kẹo Bánh kẹo tuy không phải là mặt hàng thuộc nhu cầu thiết yếu như các mặt hàng tiêu dùng thường xuyên, nhưng đối với xã hội ngày càng phát triển, khi nhu cầu vật chất ngày càng tăng lên thì nhu cầu về bánh kẹo ngày càng lớn. Nhu cầu về bánh kẹo thường tăng trong các dịp lễ tết, hội hè, sinh nhật, cưới hỏi hay bất cứ cuộc hội ngộ nào. Trong đời sống hàng ngày, bên cạnh các loại hoa quả, bánh kẹo còn được dùng làm quà biếu, quà tặng nhất là các loại bánh kẹo được coi là đặc sản của từng vùng, loại sản phẩm này có một số đặc điểm sau: - Sản phẩm bánh kẹo không phải là bữa ăn chính mà thuộc vào nhóm đồ ăn nhẹ, có giá trị đơn vị của sản phẩm nói chung là nhỏ và là sản phẩm được phân phối rộng khắp cả nước, chính đặc tính cầu về sản phẩm này quyết định đến tốc độ và khả năng tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp. - Bánh kẹo là sản phẩm được chế biến từ những nguyên liệu dễ bị vi sinh vật phá huỷ nên bánh kẹo có thời gian bảo quản ngắn, yêu cầu vệ sinh công nghiệp cao. Đặc điểm này ảnh hưởng đến các quyết định về phương thức bảo quản, vận chuyển, cách tổ chức hệ 6 thống kênh phân phối. - Thời gian sản xuất bánh kẹo ngắn, thường chỉ 3 - 4 giờ nên không có sản phẩm dở dang. Công nghệ càng hiện đại thì sản phẩm tạo ra càng có chất lượng cao, mẫu mã đẹp, tỷ lệ phế phẩm nhỏ. Việc tiêu thụ bánh kẹo mang tính chất thời vụ. Mặt khác sản phẩm này có chu kỳ sống ngắn và chủng loại có thể thay thế lẫn nhau, do đó đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng phát triển sản phẩm mới. b. Phân loại sản phẩm bánh kẹo Bánh là loại sản phẩm làm bằng bột mì hay bột gạo có hương vị ngọt, mặn, béo,… có thể hấp, nướng, chiên. Bánh được chia thành các loại khác nhau như bánh ngọt, bánh kem, bánh nướng với nhiều mục đích sử dụng của người tiêu dùng. Kẹo là sản phẩm thực phẩm ngọt. Các loại kẹo bao gồm kẹo cứng, kẹo mềm, kẹo dẻo và các loại kẹo khác mà thành phần chủ yếu là đường. Kẹo có thể chia làm các loại kết tinh và không kết tinh. Trong đó, kẹo không kết tinh thì có tính đồng nhất và có thể mềm hay cứng; kẹo kết tinh thì kết hợp nhiều tinh thể bên trong cấu tạo của chúng như chứa nhiều kem, dễ ăn. 1.2.2. Đặc điểm phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo Một là, PTTM sản phẩm bánh kẹo của công ty nhằm thúc đẩy khả năng tiêu thụ các loại bánh kẹo, mở rộng quy mô thị trường tiêu thụ của công ty trên thị trường. Từ đó giúp tăng thị phần của công ty trong ngành và nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty. PTTM để công ty tiếp cận với những biến đổi trên thị trường, không bị lạc hậu so với sự phát triển của nền kinh tế. Hai là, PTTM sản phẩm đồng nghĩa với việc nâng cao được công tác kiểm tra giám sát để đảm bảo chất lượng các loại bánh kẹo của công ty cung cấp. Ngoài ra công ty còn tăng cường mối quan hệ với các nhà cung ứng, mối quan hệ với khách hàng, hỗ trợ và đảm bảo các dịch vụ sau bán. Ba là, PTTM sản phẩm bánh kẹo để thực hiện hài hòa các mối quan hệ giữa lợi ích kinh tế với các mối quan hệ khác của công ty. Gắn hoạt động phát triển thương mại với các hoạt động vì mục tiêu kinh tế, xã hội, môi trường khác. Góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế của đất nước. Bốn là, với mục tiêu phát triển bền vững và kết hợp hài hòa với các mối quan hệ kinh tế, xã hội, PTTM sản phẩm bánh kẹo phải tạo ra những giá trị khác cho xã hội như: góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, nâng cao đời sống của nhân dân, đảm bảo nguồn 7 đầu tư cho các công trình phúc lợi xã hội hay an ninh quốc phòng. 1.2.3. Vai trò của phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo Thứ nhất, đối với nền kinh tế quốc dân - Góp phần vào sự ổn định và phát triển lành mạnh của thị trường nội địa Phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo không chỉ tăng lên về quy mô mà còn cải thiện về cơ cấu, chất lượng tạo sự phát triển ổn định cho ngành bánh kẹo, bên cạnh đó các ngành xoay quanh cũng có được sự phát triển ổn định đi kèm như ngành đầu vào nguyên liệu như bột, sữa, đường…Sự phát triển ổn định của sản phẩm bánh kẹo sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển nhanh của khu vực Miền Bắc cũng như thị trường nội địa. - Góp phần vào giải quyết tốt, thông qua thị trường các mối quan hệ liên quan đến cán cân tương đối lớn của nền kinh tế như cung - cầu, tiền - hàng, tích lũy - tiêu dùng,…Rõ ràng khi phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo thì các quan hệ kinh tế cũng đồng thời xảy ra. Khi một người mua trả giá cho một sản phẩm bánh kẹo thì họ đồng thời thiết lập các quan hệ kinh tế như mua - bán, tiền - hàng và hình thành nên quan hệ cung cầu của ngành bánh kẹo. Từ đó, các quan hệ kinh tế được giải quyết một cách thông suốt tạo đà phát triển nói chung. - Góp phần giải quyết việc làm cho xã hội và cải thiện đời sống nhân dân, nâng cao chất lượng cuộc sống: Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bánh kẹo với đặc điểm cần nhiều lao động chân tay nên đã góp phần giải quyết việc làm cho xã hội, giảm tỷ lệ thất nghiệp, từ đó từng bước nâng cao đời sống của công nhân viên, người tiêu dùng. - Thúc đẩy hoạt động của nền kinh tế, tăng trưởng kinh tế và thực hiện Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa nền kinh tế quốc gia: PTTM giúp gắn kết sản xuất với tiêu dùng, từ đó giúp cho quá trình tái sản xuất được diễn ra một cách thuận lợi, dòng vốn được luân chuyển tuần hoàn, không xảy ra hiện tượng trì trệ, tắc nghẽn trong lưu thông. Theo đó, góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất của đất nước, đóng góp vào sự tăng trưởng của ngành bánh kẹo nói riêng cũng như tăng trưởng kinh tế nói chung. - Góp phần thúc đẩy phân công lao động, hợp tác giữa các chủ thể kinh doanh trong nước với các chủ thể kinh doanh nước ngoài: Bên cạnh yếu tố cạnh tranh gay gắt thì xu hướng hợp tác phát triển cũng xảy ra mạnh mẽ. Các doanh nghiệp sản xuất trong nước luôn tìm những nhà đầu tư có thế mạnh về công nghệ cũng như mẫu mã để hợp tác cùng phát triển. Xu hướng đó sẽ giải quyết vấn đề phân công lao động quốc tế và góp phần đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Thứ hai, đối với doanh nghiệp 8 - Sản phẩm được tiêu thụ nhiều hơn giúp doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo tăng doanh thu, lợi nhuận, góp phần thúc đẩy sản xuất, mở rộng quy mô của doanh nghiệp trong quá trình phát triển. - Gắn liền sản xuất với tiêu dùng, thúc đẩy lưu thông hàng hóa tránh sự tắc nghẽn trong lưu thông, giải quyết vòng tuần hoàn sản xuất - lưu thông - phân phối - tiêu dùng. - Nâng cao thương hiệu cho doanh nghiệp trong ngành bánh kẹo, nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp đối với các đối thủ trên thị trường cũng như với các đối tác kinh doanh, mở rộng thị trường tiêu thụ, góp phần vào quá trình phát triển bền vững của doanh nghiệp. Thứ ba, đối với người tiêu dùng - Phát triển thương mại sản phấm bánh kẹo giúp cho người tiêu dùng mua được hàng với mức giá cạnh tranh, chất lượng tốt hơn, mẫu mã kiểu dáng đa dạng hơn. - Đáp ứng nhu cầu mua hàng, nhu cầu về kiểu dáng mẫu mã đa dạng cho người tiêu dùng. Xã hội càng phát triển thì nhu cầu sử dụng sản phẩm đồ ăn nhẹ ngày càng cao cả về số lượng và chất lượng. 1.3. Nội dung và nguyên lý giải quyết vấn đề phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo 1.3.1. Nội dung phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo Dưới góc độ tiếp cận của kinh tế thương mại, nội dung PTTM sản phẩm bao gồm: Sự phát triển thương mại theo chiều rộng Các hoạt động làm cho thương mại có sự mở rộng về quy mô nghĩa là làm cho lĩnh vực thương mại có sự gia tăng về sản lượng tiêu thụ, qua đó gia tăng giá trị thương mại và có sự mở rộng về thị trường tiêu thụ. Quy mô tăng trưởng thể hiện sự mở rộng số lượng về thị trường, khách hàng cũng như sự đa dạng hóa về các sản phẩm trên thị trường của doanh nghiệp. Sự phát triển thương mại theo chiều sâu Chất lượng hoạt động thương mại biểu hiện ở tốc độ tăng trưởng sản phẩm cao hay thấp, ổn định hay không ổn định và xu hướng phát triển của nó. Ngoài ra còn thể hiện ở sự dịch chuyển về cơ cấu mặt hàng tiêu thụ, cơ cấu thị trường, các loại hình doanh nghiệp tham gia kinh doanh và các hình thức phân phối sản phẩm. Đó là sự chuyển dịch cơ cấu hàng hóa theo hướng tăng những hàng hóa có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, hàm lượng chất xám cao. Phải có sự thâm nhập khai thác tốt hơn thị trường cũ của sản phẩm nhằm tối đa hóa lợi nhuận và phát triển thương mại thị trường tiêu thụ theo chiều sâu. Cơ cấu 9 thương mại của sản phẩm thể hiện tính đa dạng và phong phú về chủng loại cũng như mẫu mã, chất lượng của các sản phẩm có trên thị trường, cơ cấu thương mại các sản phẩm phải phù hợp với cơ cấu chung của từng ngành. Hiệu quả của phát triển thương mại Hiệu quả phản ánh quan hệ so sánh giữa kết quả đạt được với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Một phương án kinh doanh sẽ được coi là tối ưu khi nó đạt được hiệu quả cao nhất, tức là chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó là nhỏ nhất. Suy cho cùng, phát triển thương mại hiệu quả là khi nó kết hợp hài hòa giữa các mục tiêu phát triển kinh tế, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường và hướng tới phát triển bền vững, nghĩa là sự phát triển đáp ứng nhu cầu của hiện tại mà không gây trở ngại cho việc đáp ứng những nhu cầu của thế hệ tương lai. 1.3.2. Nguyên tắc, chính sách về phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo 1.3.2.1. Nguyên tắc phát triển thương mại sản phẩm bánh kẹo Thứ nhất, phát triển thương mại dựa vào lợi thế sản phẩm Bất cứ một doanh nghiệp nào khi lựa chọn đầu tư phát trưởng thương mại sản phẩm đều phải dựa vào lợi thế sản phẩm của doanh nghiệp mình về khả năng sản xuất hàng hóa với chi phí cơ hội thấp hơn so với các doanh nghiệp khác. Khi áp dụng với một doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bánh kẹo, lợi thế được thể hiện bằng việc doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm có lợi thế so sánh trên thị trường so với các đối thủ cạnh tranh và ngược lại. Thứ hai, phát triển thương mại bền vững kết hợp bảo vệ môi trường Trong xu thế hiện nay của thế giới, vấn đề phát triển kinh tế bền vững bên cạnh việc bảo vệ môi trường sinh thái là một vấn đề rất được quan tâm của mọi quốc gia và mọi thành phần kinh tế trong xã hội. Quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước đều tác động đến môi trường và gây ảnh hưởng đến môi trường, điều kiện tự nhiên theo 2 hướng tích cực và tiêu cực. Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh và sử dụng các nguyên liệu thân thiện với môi trường, đảm bảo quy trình xả thải cũng là một biện pháp phát triển thương mại bền vững do khi sử dụng các yếu tố tự nhiên đó vào sản xuất, chất lượng môi trường sống của con người vẫn được đảm bảo. Đó là bảo đảm sự trong sạch về không khí, nước, đất, không gian địa lý, cảnh quan,… Thứ ba, phát triển thương mại sản phẩm đảm bảo tăng hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp Nâng cao hiệu quả kinh doanh luôn là mục tiêu xuyên suốt toàn bộ quá trình kinh 10