Tài liệu Kế toán thuế gtgt tại công ty tnhh thương mại và sản xuất nhựa đông nam á

Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán TÓM LƯỢC Từ lý luận và thực tiễn cho thấy công tác quản lý thuế nói chung, thuế GTGT nói riêng là rất cần thiết và đặc biệt được Đảng, NN và chính phủ và các cấp quan tâm vì nó ảnh hướng lớn tới NSNN. Khóa luận tốt nghiệp với đề tài “Kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Nhựa Đông Nam Á” đã nghiên cứu và chỉ ra sự cần thiết nghiên cứu công tác quản lý thuế GTGT và nêu ra một số nội dung lý thuyết cơ bản về luật thuế GTGT cùng với thực trạng quản lý công tác thuế GTGT tại công ty Qua quá trình tìm hiểu thực tế trong thời gian thực tập tại công ty cùng với những đánh giá, phân tích thực trạng công tác kế toán thuế GTGT tại công ty, khóa luận đã nêu ra được những hạn chế, đồng thời có cả những thành công mà Công ty TNHH Thương mại và sản xuất nhựa Đông Nam Á đã đạt được. Để khắc phục những hạn chế này, em xin mạnh dạn đề xuất một số giải pháp cho công ty và những kiến nghị đối với NN nhằm hoàn thiện công tác quản lý thuế GTGT tại công ty. GVHD: TS. Trần Hải Long 1 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập tại trường Đại học Thương Mại, được nhận sự giảng dạy tận tình của các thầy cô trong khoa Kế toán- Kiểm toán, em đã tích lũy cho mình những kiến thức cần thiết để có thể tự tin bước trên con đường mình đã chọn. Em rất biết ơn các thầy cô vì những điều mà thầy cô đã làm cho chúng em. Trong quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp này, em đã gặp không ít khó khăn và bỡ ngỡ. Nếu không có sự giúp đỡ và lời động viên chân thành của nhiều người, có lẽ em khó có thể hoàn thành tốt khóa luận này. Lời đầu tiên, em xin chân thành cảm ơn thầy giáo, TS TRẦN HẢI LONG đã hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi giúp em chỉnh sửa và góp ý để em có thể hoàn thành tốt khóa luận này. Tiếp đến, em xin cảm ơn sự giúp đỡ, hướng dẫn nhiệt tình của các anh, chị trong phòng Kế toán- tài chính của Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Nhựa Đông Nam Á đã chỉ bảo cho em trong suốt thời gian thực tập cũng như giải đáp một số thắc mắc của em về cách hạch toán các nghiệp vụ trong thực tế. Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn đến tất cả gia đình, người thân, bạn bè, những người đã luôn sát cánh bên em trên con đường tích lũy những kiến thức quý báu của ngày hôm nay. Hà Nội, ngày 27 tháng 4 năm 2013 Sinh viên Trần Phương Thảo GVHD: TS. Trần Hải Long 2 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán MỤC LỤC TÓM LƯỢC.....................................................................................................................................i LỜI CẢM ƠN..................................................................................................................................ii MỤC LỤC.......................................................................................................................................iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.........................................................................................................vi PHẦN MỞ ĐẦU..............................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài........................................................................................1 2. Mục tiêu cụ thể cần giải quyết............................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................................................2 5. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp.......................................................................................3 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THUẾ GTGT TRONG DOANH NGHIỆP.......................4 1.1 Lý luận chung về thuế GTGT.........................................................................................4 1.1.1 Khái niệm thuế GTGT..............................................................................................4 1.1.2 Đặc điểm thuế GTGT................................................................................................4 1.1.3 Vai trò của thuế GTGT.............................................................................................4 1.1.4 Đối tượng chịu thuế và đối tượng nộp thuế.............................................................5 1.1.5 Căn cứ tính thuế GTGT............................................................................................6 1.1.6 Phương pháp tính thuế.............................................................................................7 1.1.7 Khấu trừ thuế GTGT đầu vào...................................................................................9 1.1.8 Hoàn thuế GTGT đầu vào......................................................................................10 1.1.9 Các quy định về hóa đơn, chứng từ........................................................................10 1.1.10 Yêu cầu quản lý và nhiệm vụ kế toán.....................................................................10 1.2 Nội dung kế toán thuế GTGT trong doanh nghiệp.....................................................11 1.2.1 Nội dung kế toán thuế GTGT theo quy định của Luật thuế GTGT và Chuẩn mực kế toán Việt Nam....................................................................................................................11 1.2.2 Nội dung kế toán thuế GTGT theo quy định của Chế độ kế toán Việt Nam.........13 1.2.2.1 Chứng từ kế toán......................................................................................................13 1.2.2.2 Tài khoản kế toán.....................................................................................................14 1.2.2.2.1 Kế toán thuế GTGT đầu vào.............................................................................14 1.2.2.2.2 Kế toán thuế GTGT đầu ra...............................................................................17 1.2.2.2.3 Kế toán thuế GTGT được khấu trừ..................................................................21 1.2.2.3 Sổ kế toán................................................................................................................21 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN THUẾ GTGT TẠI CÔNG TY TNHH TM& SX NHỰA ĐÔNG NAM Á..................................................................................................................23 2.1 Khái quát chung về Công ty TNHH TM& SX nhựa Đông Nam Á và các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán thuế GTGT tại Công ty.............................................................................23 2.1.1 Khái quát chung về Công ty...........................................................................................23 GVHD: TS. Trần Hải Long 3 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán 2.1.1.1 Quá trình hình thành và phát triển...............................................................................23 2.1.1.2 Đặc điểm hoạt động kinh doanh..................................................................................24 2.1.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý............................................................................................25 2.1.1.4 Tổ chức bộ máy kế toán...............................................................................................27 2.1.1.5 Chính sách kế toán đang được áp dụng.......................................................................28 2.1.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán thuế GTGT tại doanh nghiệp.................................29 2.2 Thực trạng kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH TM & SX Nhựa Đông Nam Á.......30 2.2.1 Chứng từ kế toán...........................................................................................................30 2.2.1.1 Chứng từ sử dụng.........................................................................................................30 2.2.1.2 Quy trình luân chuyển chứng từ...................................................................................30 2.2.2 Tài khoản kế toán..........................................................................................................30 2.2.2.1 Tài khoản sử dụng........................................................................................................30 2.2.2.2 Hạch toán một số nghiệp vụ chủ yếu............................................................................31 2.2.2.2.1 Kế toán thuế GTGT đầu vào.................................................................................31 2.2.2.2.2 Kế toán thuế GTGT đầu ra...................................................................................32 2.2.2.2.3 Kê khai và nộp thuế GTGT....................................................................................34 2.2.3 Sổ kế toán.......................................................................................................................35 CHƯƠNG III: MỘT SỐ ĐÁNH GIÁ VÀ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT ĐỂ HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN THUẾ GTGT TẠI CÔNG TY TNHH TM& SX NHỰA ĐÔNG NAM Á.....36 3.1 Đánh giá thực trạng kế toán thuế GTGT tại công ty........................................................36 3.1.1 Ưu điểm..........................................................................................................................36 3.1.2 Nhược điểm....................................................................................................................37 3.2 Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán thuế GTGT tại công ty TNHH Thương mại và sản xuất Nhựa Đông Nam Á...........................................................................38 3.3 Điều kiện áp dụng................................................................................................................40 3.3.1 Về phía Nhà Nước.........................................................................................................40 3.3.2 Về phía Doanh nghiệp...................................................................................................41 KẾT LUẬN....................................................................................................................................42 TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................................43 PHỤ LỤC .......................................................................................................................................... GVHD: TS. Trần Hải Long 4 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Sơ đồ 1.1: Trình tự ghi số kế toán theo hình thức Nhật ký chung Sơ đồ 1.2: Trình tự ghi số kế toán theo hình thức Nhật ký chứng từ Sơ đồ 2.1: Sơ đô tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Sơ đồ 2.2: Mô hình tổ chức bộ máy kế toán của Công ty Sơ đồ 2.3: Trình tự ghi số kế toán theo hình thức Nhật ký chung của Công ty GVHD: TS. Trần Hải Long 5 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Viết tắt Diễn giải TNHH Trách nhiệm hữu hạn TM&SX Thương mại và sản xuất GTGT Giá trị gia tăng NSNN Ngân sách Nhà nước BTC Bộ Tài chính DN Doanh nghiệp NN Nhà Nước TSCĐ Tài sản cố định XDCB Xây dựng cơ bản HHDV Hàng hóa dịch vụ CSKD Cơ sở kinh doanh GVHD: TS. Trần Hải Long 6 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp GVHD: TS. Trần Hải Long Khoa kế toán - Kiểm toán 7 SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài Hiện nay, xu hướng hội nhập kinh tế đang phát triển mạnh mẽ trong khu vực và trên thế giới. Không nằm ngoài xu thế ấy, đất nước ta đang trong quá trình tích cực đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa với một thị trường đa dạng hóa thành phần kinh tế, phong phú ngành nghề và quy mô kinh doanh. Với những tác động của cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đang nỗ lực áp dụng các chính sách tiền tệ để điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Trong hàng loạt các chính sách đưa ra thì chính sách thuế luôn được coi là công cụ quan trọng giúp thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế và kiềm chế lạm phát. Nó không những ảnh hưởng tới nguồn thu chủ yếu của Nhà nước, ảnh hưởng to lớn đến công cuộc phát triển kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới mọi người dân đặc biệt là các nhà sản xuất, các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Mỗi quyết định về thuế đều liên quan đến tiêu dùng, đến vấn đề phân bổ nguồn lực trong xã hội. Cụ thể, nó biểu hiện qua các mặt: tạo sự ổn định môi trường kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, tạo lập, phân phối và sư dụng nguồn lực một cách có hiệu quả, khuyến khích tiết kiệm và đầu tư, ổn định tài chính tiền tệ, tạo ra sự đảm bảo an toàn về tài chính cho các hoạt động kinh tế, xã hội. Nhận thức được tầm quan trọng của chính sách thuế nên công tác quản lý thuế, đặc biệt là thuế GTGT luôn được đặc biệt quan tâm, chú trọng và rất cần thiết đối với cả phía Nhà nước và doanh nghiệp. Công ty TNHH Thương mại và sản xuất nhựa Đông Nam Á là công ty nhỏ, được thành lập vào năm 2006. Trong thời gian qua, công tác kế toán của công ty luôn tuân thủ theo đúng những quy định của Bộ tài chính, đặc biệt là trong kế toán thuế nói chung và kế toán thuế GTGT nói riêng. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm đã đạt được, công tác kế toán thuế vẫn tồn tại một số hạn chế như: cách sắp xếp bộ máy kế toán, việc tổ chức, sử dụng chứng từ, sổ sách và việc quản lý sử dụng chi phí chưa hợp lý cần phải khắc phục để công tác kế toán của công ty ngày càng hoàn thiện, đồng thời giúp cho việc thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước được tốt hơn. Nhận thức được tầm quan trọng đó, sau quá trình thực tập tại Công ty TNHH Thương mại và sản xuất nhựa Đông Nam Á, được tìm hiểu thực tiễn công tác kế toán tại công ty, đi sâu nghiên cứu công tác kế toán thuế mà cụ thể là kế toán thuế GTGT, kết hợp với những kiến thức đã học tại trường và được sự hướng dẫn tận GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán tình của thầy giáo TS. Trần Hải Long, em đã chọn đề tài: “Kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH TM& SX nhựa Đông Nam Á” làm khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu cụ thể cần giải quyết Bài khóa luận tìm hiểu về thực trạng công tác kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Nhựa Đông Nam Á trên cơ sở tuân thủ Chuẩn mực, Chế độ kế toán Việt Nam và các văn bản pháp luật có liên quan. Từ đó, đưa ra những đánh giá và các yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý thuế GTGT tại công ty, để từ đó đề xuất các giải pháp cụ thể, có tính khả thi để công tác quản lý thuế GTGT hoàn thiện hơn. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu a) Đối tượng nghiên cứu Khóa luận này nghiên cứu công tác kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Nhựa Đông Nam Á. b) Không gian Khóa luận này được tìm hiểu và đánh giá dựa trên thực trạng của Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Nhựa Đông Nam Á. c) Thời gian Số liệu về công tác kế toán thuế GTGT tại công ty được lấy từ ngày 1/1 đến hết ngày 31/3 năm 2013. 4. Phương pháp thực hiện 4.1 Phương pháp thu thập dữ liệu a. Phương pháp sử dụng phiếu điều tra - Phiếu điều tra phỏng vấn bao gồm 9 câu hỏi trắc nghiệm + Các câu hỏi trắc nghiệm là những câu hỏi cho sẵn các phương án, người được phỏng vấn chỉ việc chọn một trong 3 phương án a, b,c bằng cách đánh dấu X vào ô trống mà họ coi là đúng nhất và phù hợp nhất với thực trạng tại công ty mình. + Yêu cầu các câu hỏi trong phiều điều tra đặt ra phải ngắn gọn, dễ hiểu, đề cập tới những nội dung chính trong công tác quản lý thuế GTGT tại công ty… - Phiếu điều tra phỏng vấn bao gồm 6 phiếu được phát cho 6 người thuộc các bộ phận, phòng ban trong công ty như bộ phận kế toán- tài chính, bộ phận kinh doanh. GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán Ưu điểm của phương pháp này là có thế lấy thông tin với số lượng lớn. Tuy nhiên, nhược điểm của nó là phụ thuộc vào yếu tố chủ quan của người được phát phiếu điều tra. b. Phương pháp phỏng vấn trực tiếp Để lấy được thông tin chính xác em đã phỏng vấn trực tiếp những cán bộ, nhân viên trực tiếp liên quan đến công tác quản lý thuế GTGT như các nhân viên thuộc bộ phận kế toán, cán bộ quản lý. Nội dung cuộc phỏng vấn phải ngắn gọn, liên quan chủ yếu tới công tác quản lý thuế GTGT. Ưu điểm của phương pháp này là thu thấp thông tin một cách nhanh chóng, lấy thông tin được với số lượng lớn. Tuy nhiên, thông tin mà khai thác thường phụ thuộc vào kiến thức, khả năng nhận biết của người được phỏng vấn, sự chính xác của thông tin không được đánh giá cao. 4.2 Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu - Phương pháp so sánh, đối chiếu Phương pháp này cho phép ta có thế kiểm tra , xác nhận được tính chính xác mà thông tin người được phỏng vấn đưa ra liệu có sát với tình hình quản lý công tác thuế GTGT tại công ty hay không thông qua việc so sánh, đối chiếu giữa số liệu, thông tin mà người được phỏng vấn đưa ra và số liệu trong các báo cáo tài chính trong những năm gân đây. - Phương pháp sư dụng phần mềm máy tính Sau khi thu thập số liệu em cũng đã sử dụng phần mềm excel kết hợp phương pháp thống kế tổng hợp số liệu để phân tích, đánh giá nội dung liên quan đến công tác thuế. 5. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp Ngoài phần mở đầu, bài khóa luận được kết cấu thành 3 chương: Chương I: Cơ sở lý luận về kế toán thuế GTGT trong doanh nghiệp Chương II: Thực trạng kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH TM& SX nhựa Đông Nam Á Chương III: Một số đánh giá và ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán thuế GTGT tại Công ty TNHH TM& SX nhựa Đông Nam Á GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THUẾ GTGT TRONG DOANH NGHIỆP 1.1 Lý luận chung về thuế GTGT 1.1.1 Khái niệm thuế GTGT Thuế giá trị gia tăng là khoản thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hoá, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. 1.1.2 Đặc điểm thuế GTGT + Thuế GTGT là loại thuế gián thu, một yếu tố cấu thành trong giá cả hàng hoá vụ nhằm động viên một phần thu nhập thông qua sự đóng góp của người tiêu dùng, nhà sản xuất kinh doanh và cung ứng dịch vụ chỉ là người nộp hộ. + Thuế GTGT có phạm vi điều chỉnh rộng, áp dụng cho tất cả các loại hàng hoá dịch vụ tiêu thụ trong nước, đối với mọi tổ chức cá nhân thuộc lĩnh vực sản xuất kinh doanh hàng hoá và cung ứng dịch vụ. + Thuế GTGT chỉ được tính trên phần giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ khâu sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. + Thuế GTGT có tính trung lập kinh tế cao, vì nó không chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi kết quả kinh doanh của người nộp thuế, không chịu ảnh hưởng bởi quan hệ phân chia các chu trình kinh tế, thuế GTGT không phải là yếu tố của chi phí mà chỉ đơn thuần là khoản cộng them vào giá bán của hàng hóa, dịch vụ. + Thuế GTGT có tính lãnh thổ rõ rệt, thuế GTGT chỉ điều tiết tiêu dùng các loại hàng hóa, dịch vụ của các đối tượng trên phạm vi lãnh thổ của quốc gia. 1.1.3 Vai trò của thuế GTGT Thứ nhất, thuế GTGT đảm bảo nguồn thu ổn định cho Ngân sách Nhà nước Thuế GTGT có đối tượng nộp thuế và đối tượng chịu thuế rất rộng, đánh vào mọi hoạt động nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh, dịch vu. Hơn nữa, do thông thường người bán nộp hộ thuế GTGT thay cho người tiêu dùng nên nó chỉ phụ thuộc vào mức tiêu dùng xã hội mà không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh. Vì vậy, số thu thuế GTGT mang tính ổn định và ít biến động. Thuế GTGT đảm bảo thu tập trung phần lớn số thuế đánh vào từng sản phẩm, hàng hóa ngay từ khâu đầu, đối với các doanh nghiệp sản xuất- kinh doanh, có khả năng hạn chế thất thu Ngân sách. Việc thu thuế và khấu trừ thuế dựa trên chứng từ, hóa đơn, tạo căn cứ pháp lý cho việc GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán thu thuế sát hơn so với thực tế kinh doanh. Trường hợp thất thu thuế ở khâu trước sẽ được khắc phục ở khâu sau. Mặt khác, thực hiện thuế GTGT cơ quan thuế có thể hướng dẫn, giúp đỡ đơn vị kinh doanh thực hiện chế độ tự kiểm tra, tự kê khai, tự nộp thuế. Qua đó từng bước nâng cao được tính tự nguyện, tự giác của đối tượng kinh doanh trong việc thực hiện nghĩa vụ khai báo nộp thuế của mình, đảm bảo thực hiện thu đúng, thu đủ, kịp thời vào NSNN. Thứ hai, thuế GTGT có vai trò khuyến khích đầu tư, xuất khẩu và thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh Nhà nước sử dụng các chính sách thuế GTGT để khuyến khích hoặc hạn chế kinh doanh một số loại mặt hàng nhất định hoặc thúc đẩy nền kinh tế thoát khỏi khủng hoảng hoặc suy thoái, cụ thể: Những mặt hàng thiết yếu phục vụ cho sản xuất và tiêu dùng áp dụng mức thuế suất 5%, để khuyến khích và tạo điều kiện cho xuất khẩu phát triển áp dụng mức thuế suất 0%, còn đối với các loại hàng hóa, dịch vụ khác áp dụng mức thuế suất 10%. Luật thuế GTGT cũng quy định cụ thể về việc hoàn thuế cho các cơ sở SXKD nếu thuế đầu vào được khấu trừ của 3 tháng liên tục lớn hơn số thuế đầu vào. Các cơ sở SXKD hàng xuất khẩu được xét hoàn thuế GTGT theo từng kỳ. Các cơ sở kinh doanh đầu tư mới hoặc đầu tư mở rộng được xét hoàn thuế theo từng năm, hoặc đã khấu trừ trong 3 tháng nhưng chưa hết nhằm khuyến khích phát triển, tạo điều kiện đầu tư mới và mở rộng. 1.1.4 Đối tượng chịu thuế và đối tượng nộp thuế a) Đối tượng chịu thuế Theo quy định tại điều 3 của Luật thuế Giá trị gia tăng năm 2009 thì đối tượng chịu thuế GTGT là hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam (bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ mua của các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài), trừ các đối tượng quy định tại Điều 5 của Luật này.  Đối tượng không chịu thuế GTGT Bao gồm 26 nhóm mặt hàng, dịch vụ được quy định tại điều 5 của Luật thuế GTGT và được sửa đổi, bổ sung tại điều 4 của Thông tư 06/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính. Các đối tượng này thường là: GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán - Những sản phẩm thuộc hoạt động kinh doanh trong nông nghiệp, những hoạt động kinh doanh được Nhà nước khuyến khích đầu tư. - Các dịch vụ không mang tính chất kinh doanh vì lợi nhuận như: dịch vụ công cộng, dịch vụ y tế, giáo dục- đào tạo, văn hóa, thế thao, giải trí truyền hình,… - Hàng nhập khẩu trong các trường hợp viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại; quà biếu tặng cho các tổ chức, cá nhân Việt Nam, chuyển giao công nghệ,.. b) Đối tượng nộp thuế Theo điều 3 của Thông tư 06/2012/TT-BTC về hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế GTGT có quy định: Người nộp thuế GTGT là tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT ở Việt Nam, không phân biệt ngành nghề, hình thức, tổ chức kinh doanh và tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hoá, mua dịch vụ từ nước ngoài chịu thuế GTGT. 1.1.5 Căn cứ tính thuế GTGT Căn cứ tính thuế giá trị gia tăng là giá tính thuế và thuế suất a) Giá tính thuế (1) Đối với hàng hóa, dịch vụ do cơ sở sản xuất, kinh doanh bán ra là giá bán chưa có thuế GTGT. Đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là giá bán đã có thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng chưa có thuế GTGT. (2) Đối với hàng hóa nhập khẩu là giá nhập tại cửa khẩu cộng (+) với thuế nhập khẩu (nếu có), cộng (+) với thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có), cộng (+) với thuế bảo vệ môi trường (nếu có). Giá nhập tại cửa khẩu được xác định theo quy định về giá tính thuế hàng nhập khẩu. (3) Đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ (kể cả mua ngoài hoặc do cơ sở kinh doanh tự sản xuất) dùng để trao đổi, biếu, tặng, cho, trả thay lương, là giá tính thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại cùng thời điểm phát sinh các hoạt động này. (4) Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cơ sở kinh doanh xuất hoặc cung ứng sử dụng cho tiêu dùng phục vụ hoạt động kinh doanh (tiêu dùng nội bộ), là giá tính thuế GTGT của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh việc tiêu dùng hàng hoá, dịch vụ. GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán (5) Đối với hàng hóa bán theo phương thức trả góp, trả chậm là giá tính theo giá bán trả một lần chưa có thuế GTGT của hàng hoá đó, không bao gồm khoản lãi trả góp, trả chậm. (6) Đối với hoạt động đại lý, môi giới mua bán hàng hoá và dịch vụ, ủy thác xuất nhập khẩu hưởng tiền công hoặc tiền hoa hồng, giá tính thuế là tiền công, tiền hoa hồng thu được từ các hoạt động này chưa có thuế GTGT. (7) Đối với hàng hóa, dịch vụ được sử dụng chứng từ thanh toán ghi giá thanh toán là giá đã có thuế GTGT như tem, vé cước vận tải, vé xổ số kiến thiết... thì giá chưa có thuế được xác định như sau: Giá thanh toán (tiền bán vé, bán tem...) 1 + thuế suất của hàng hóa, dịch vụ (%) Giá tính thuế được xác định bằng đồng Việt Nam. Trường hợp người nộp thuế có Giá chưa có thuế GTGT = doanh thu bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do Ngân hàng nhà nước công bố tại thời điểm phát sinh doanh thu để xác định giá tính thuế. b) Thuế suất Hiện nay có 3 mức thuế suất thuế GTGT bao gồm: mức thuế suất 0%, 5% và 10% - Thuế suất 0%: Áp dụng đối với hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu; hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình cho doanh nghiệp chế xuất; vận tải quốc tế; hàng hoá, dịch vụ thuộc diện không chịu thuế GTGT khi xuất khẩu, trừ các trường hợp như: tái bảo hiểm ra nước ngoài; chuyển giao công nghệ, chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ ra nước ngoài; chuyển nhượng vốn, cấp tín dụng, đầu tư chứng khoán ra nước ngoài; dịch vụ tài chính phái sinh; dịch vụ bưu chính, viễn thông chiều đi ra nước ngoài,… - Thuế suất 5%: Áp dụng chủ yếu đối với các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu với đời sống như: lương thực, nước sạch, thuốc chữa bệnh, sách báo, phân bón,… - Thuế suất 10%: Mức thuế suất 10% áp dụng cho tất cả các hàng hóa, dịch vụ thông thường và các hàng hóa, dịch vụ không thiết yếu và không thuộc diện chịu mức thuế suất 0% và 5%. 1.1.6 Phương pháp tính thuế Hiện nay có 2 phương pháp tính thuế đang được áp dụng là: - Phương pháp khấu trừ thuế GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp - Khoa kế toán - Kiểm toán Phương pháp tính thuế trực tiếp a) Phương pháp khấu trừ thuế  Đối tượng áp dụng: Được áp dụng với các cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hoá đơn, chứng từ và đăng ký nộp thuế theo phương pháp khấu trừ thuế; trừ các đối tượn gáp dụng tính thuế theo phương pháp tính trực tiếp trên GTGT.  Công thức tính: Số thuế GTGT phải nộp Trong đó: Số thuế GTGT = đầu ra - Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ + Số thuế GTGT đầu ra bằng tổng số thuế GTGT của hàng hoá, dịch vụ bán ra ghi trên hoá đơn GTGT. Thuế GTGT ghi trên hoá đơn GTGT Giá tính thuế = của hàng hoá, dịch vụ X thuế suất thuế GTGT của hàng hoá, dịch vụ chịu thuế bán ra + Thuế GTGT đầu vào bằng (=) tổng số thuế GTGT ghi trên hoá đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ (bao gồm cả tài sản cố định) dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT, số thuế GTGT ghi trên chứng từ nộp thuế của hàng hoá nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài. b) Phương pháp tính trực tiếp trên GTGT  Đối tượng áp dụng: Áp dụng với các đối tượng sau: + Cá nhân, hộ kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứngtừ theo quy định của pháp luật. + Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh không theo Luật Đầu tư và các tổ chức khác (bao gồm cả các tổ chức kinh tế của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức sự nghiệp và các tổ chức khác) không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật, trừ các tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hoá, dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu khí. + Hoạt động kinh doanh mua bán, vàng, bạc, đá quý. GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán  Công thức tính: Số thuế GTGT phải nộp = GTGT của hàng hoá, dịch X vụ chịu thuế bán ra thuế suất áp dụng đối với HH,DV đó Trong đó: GTGT của hàng hoá, dịch = Giá thanh toán của hàng - Giá thanh toán của hàng hoá, hoá, dịch vụ bán ra dịch vụ mua vào tương ứng vụ + Giá thanh toán của hàng hoá, dịch vụ bán ra là giá thực tế bán ghi trên hoá đơn bán hàng hoá, dịch vụ, bao gồm cả thuế GTGT và các khoản phụ thu, phí thu thêm mà bên bán được hưởng, không phân biệt đã thu tiền hay chưa thu được tiền. + Giá thanh toán của hàng hoá, dịch vụ mua vào được xác định bằng giá trị hàng hoá, dịch vụ mua vào hoặc nhập khẩu, đã có thuế GTGT dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT bán ra tương ứng. 1.1.7 Khấu trừ thuế GTGT đầu vào - Nâng thời hạn tối đa được kê khai thuế GTGT đầu vào, cụ thể “Trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ bị sai sót thì được kê khai, khấu trừ bổ sung; thời hạn kê khai tối đa là 6 tháng, kể từ thời điểm phát sinh sai sót”. - Bổ sung quy định hàng hóa, dịch vụ mua vào được khấu trừ thuế đầu vào thì phải thanh toán qua Ngân hàng, trừ trường hợp giá trị của hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần dưới 20 triệu đồng - Bổ sung quy định thuế đầu vào của TSCĐ sử dụng đúng thời hạn cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT và không chịu thuế GTGT thì được khấu trừ toàn bộ. 1.1.8 Hoàn thuế GTGT đầu vào Bổ sung thêm trường hợp cơ sở kinh doanh đã đăng ký nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ có dự án đầu tư mới, đang trong giai đoạn đầu tư có số thuế GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dụng cho đầu tư mà chưa được khấu trừ hết và có số thuế còn lại từ 200 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế. 1.1.9 Các quy định về hóa đơn, chứng từ Doanh nghiệp thương mại có thể nộp thuế GTGT theo phương pháp khầu trừ hoặc phương pháp trực tiếp khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ chịu thuế GTGT phải sử dụng hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng. Khi lập hóa đơn phải ghi đầy đủ, đúng các yếu tố quy định trên hóa đơn. Đối với hóa đơn GTGT phải ghi rõ các thông tin về người bán, người mua, hàng hóa dịch vụ phát sinh, giá bán chưa có thuế GTGT, phụ thu và phí tính ngoài giá bán (nếu có), thuế GTGT, tổng giá thanh toán và đúng giá trị của hàng hóa, dịch vụ trên thị trường. 1.1.10 Yêu cầu quản lý và nhiệm vụ kế toán  Yêu cầu quản lý Kế toán thuế là một phần không thể thiếu đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào bởi doanh nghiệp nào cũng phải có nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước. Do đó, để việc thực hiện nghĩa vụ này một cách đầy đủ, chính xác, kịp thời thì công tác kế toán thuế phải được thực hiện tốt. - Quản lý thuế GTGT đầu vào: Theo phương pháp tính thuế GTGT khấu trừ thì thuế GTGT đầu vào là căn cứ để các DN tính số thuế được khấu trừ. Số thuế này thực chất là số tiền các DN trả thay cho người tiêu dùng. DN sẽ được NN trả lại bằng cách khấu trừ với số thuế GTGT đầu ra mà DN phải nộp khi tiêu thụ sản phẩm hàng hóa của mình. Thuế GTGT đầu vào cần quản lý một cách chặt chẽ, nếu không NN sẽ bị thiệt hại về mặt kinh tế. Để quản lý được tốt thuế GTGT đầu vào đòi hỏi NN phải ban hành chế độ hóa đơn chứng từ hợp lý. Trên cơ sở quản lý chặt chẽ việc thực hiện chế độ hóa đơn chứng từ, NN có thể nâng cao hiệu quả quản lý thuế GTGT đầu vào, hạn chế việc sai sót hoặc gian lân trong việc kế khai thuế đầu vào của các doanh nghiệp. - Quản lý thuế GTGT đầu ra: Thuế GTGT đầu ra là căn cứ để DN tính số thuế phải nộp cho NN. Số thuế này được các DN thu từ các khách hàng khi họ tiêu dùng các sẩn phẩm, hàng hóa, dịch vụ của DN. Quản lý thuế GTGT đầu ra nhằm tránh tình trạng kê thiếu, kê sai GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán thuế làm thất thoát cho NN. Quản lý thuế GTGT đầu ra cũng trên cơ sở quản lý việc chấp hành chế độ hóa đơn chứng từ của các đơn vị sản xuất kinh doanh.  Nhiệm vụ kế toán: Đối với kế toán thuế GTGT: - Thứ nhất: Theo dõi thuế GTGT đầu vào và đầu ra phát sinh trong tháng. Việc theo dõi thuế đầu vào, đầu ra phát sinh trong tháng nhất thiết phải căn cứ vào hóa đơn GTGT, trên cơ sở các chứng từ gốc này kế toán định khoản ghi vào TK133, 3331, cuối tháng tổng hợp số phát sinh bên nợ, bên có để ghi sổ tổng hợp theo dõi thuế GTGT. - Thứ hai: Hàng tháng, kế toán có nhiệm vụ lập bảng kế thuế GTGT của tháng Lập bảng kê thuế hàng tháng, bao gồm: Bảng kê hoá đơn, chứng từ, hàng hoá dịch vụ, mua vào và Bảng kê hoá đơn, chứng từ hàng hoá, dịch vụ bán ra. - Thứ ba: Kê khai thuế phải nộp hàng tháng và lập tờ khai thuế GTGT. - Thứ tư: Vào sổ kế toán và lập báo cáo thuế. Hàng ngày, khi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, kế toán căn cứ vào hoá đơn GTGT hoặc bảng kê hoá đơn, chứng từ hàng hoá, dịch vụ mua vào, bán ra và các chứng từ gốc khác như phiếu thu, phiếu chi, giấy báo nợ, giấy báo có....để vào các sổ chi tiết và sổ Cái TK 133 và 3331. Số liệu trên sổ Cái được sử dụng để lên báo cáo thuế hàng năm. 1.2 Nội dung kế toán thuế GTGT trong doanh nghiệp 1.2.1 Nội dung kế toán thuế GTGT theo quy định của Luật thuế GTGT và Chuẩn mực kế toán Việt Nam a) Kế toán thuế GTGT theo quy định của Luật thuế GTGT Ở nước ta, Luật thuế GTGT năm 2007 là Luật thuế GTGT lần đầu tiên được ban hành và áp dụng. Qua quá trình triển khai thực hiện, Luật Thuế GTGT đã tác động tích cực đến nhiều mặt kinh tế, xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trước yêu cầu ngày càng cao về hiện đại hóa công tác quản lý thuế nên một số quy định của luật đã bộc lộ những hạn chế, vướng mắc, bởi vậy, Luật đã liên tục được sửa đổi, bổ sung trong các năm 2003, 2005. Luật thuế GTGT hiện hành đã được Quốc hội khóa XII thông qua ngày 3-62008 tại kỳ họp thứ 9 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2009. Các quy định của GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán Luật thuế GTGT cùng với những hướng dẫn mới nhất về thuế GTGT được trình bày trong Thông tư số 06/2012 ngày 11/01/2012 của Bộ Tài chính chính là bộ khung pháp lý, là nền tảng vững chắc để tổ chức công tác kế toán thuế GTGT tại các doanh nghiệp. - Đối tượng nộp thuế; - Đối tượng chịu thuế; - Căn cứ tính thuế và phương pháp tính thuế; - Quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế; - Khấu trừ và hoàn thuế - Các quy định về hóa đơn, chứng từ; b) Kế toán thuế GTGT theo quy định của Chuẩn mực kế toán Việt Nam Hiện nay, kế toán thuế GTGT chưa được chi phối bởi một Chuẩn mực riêng do vậy, nội dung công tác kế toán thuế GTGT trong doanh nghiệp phải đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc, yêu cầu kế toán như trong Chuẩn mực kế toán số 01 như sau:  Nguyên tắc kế toán: - Cơ sở dồn tích: Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến thuế GTGT phải được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền. - Nhất quán: Các chính sách và phương pháp kế toán thuế GTGT doanh nghiệp đã chọn phải được áp dụng thống nhất ít nhất trong một kỳ kế toán năm. Trường hợp công ty muốn thay đổi về phương pháp tính thuế GTGT đã chọn thì phải làm hồ sơ xin chuyển đổi áp dụng phương pháp tính thuế lên cơ quan thuế đồng thời giải trình lý do và ảnh hưởng của sự thay đổi đó trong phần thuyết minh báo cáo tài chính.  Các yêu cầu cơ bản đối với kế toán đối với kế toán thuế GTGT: - Trung thực Các thông tin và số liệu kế toán thuế GTGT phải được ghi chép và báo cáo trên cơ sở các bằng chứng đầy đủ, khách quan và đúng với thực tế về hiện trạng, bản chất nội dung và giá trị của nghiệp vụ kinh tế phát sinh. - Khách quan GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán - Kiểm toán Các thông tin và số liệu kế toán phải đợc ghi chép và báo cáo đúng với thực tế, không bị xuyên tạc, không bị bóp méo. - Đầy đủ Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến thuế GTGT xảy ra trong kỳ kế toán phải được ghi chép và báo cáo đầy đủ, không bị bỏ sót. - Kịp thời Các thông tin và số liệu kế toán phải được ghi chép và báo cáo kịp thời, đúng hoặc trớc thời hạn quy định, không được chậm trễ. - Dễ hiểu Các thông tin và số liệu kế toán liên quan đến thuế GTGT đầu vào, đầu ra phải được trình bày trong báo cáo tài chính phải rõ ràng, dễ hiểu đối với ngời sử dụng. - Có thể so sánh Các thông tin và số liệu kế toán giữa các kỳ kế toán trong một doanh nghiệp và giữa các doanh nghiệp chỉ có thể so sánh được khi tính toán và trình bày nhất quán. 1.2.2 Nội dung kế toán thuế GTGT theo quy định của Chế độ kế toán Việt Nam 1.2.2.1 Chứng từ kế toán Các CSKD phải thực hiện chế độ hóa đơn, chứng từ theo quy định hiện hành của Bộ tài chính. CSKD thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế khi bán hàng hóa, dịch vụ phải sử dụng “Hóa đơn GTGT” do Bộ tài chính phát hành (trừ trường hợp được dùng chứng từ đặc thù phải ghi trên giá thanh toán là giá đã có thuế GTGT). Khi lập hóa đơn, CSKD phải ghi đầy đủ, đúng, chính xác các yếu tố quy định trên hóa đơn: giá bán, giá chưa có thuế, phụ thu và thuế tính ngoài giá bán (nếu có), thuế GTGT, tổng giá thanh toán đã có thuế, nếu không ghi tách riêng giá bán chưa có thuế và thuế, chi ghi chung giá thanh toán thì thuế GTGT đầu ra phải tính trên giá thanh toán. Các CSKD thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp khi bán hàng hóa, dịch vụ phải sử dụng “Hóa đơn bán hàng” do Bộ tài chính phát hành. Khi lập hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ, CSKD phải ghi đầy đủ, đúng các yếu tố và ghi rõ: giá bán, các khoản phụ thu và phí tính ngoài giá bán (nếu có), tổng giá thanh toán (đã có thuế GTGT). GVHD: TS. Trần Hải Long SVTH: Trần Phương Thảo