Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
Lêi nãi ®Çu
Ngµy nay, khi nãi ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× vÊn ®Ò hiÖu
qu¶ kinh tÕ lu«n ®îc c¸c doanh nghiÖp quan t©m vµ chó träng. §©y lµ sù so
s¸nh gi÷a toµn bé chi phÝ bá ra vµ kÕt qu¶ thu l¹i ®îc. Muèn lµm ®îc ®iÒu nµy
®ßi hái mçi chóng ta ph¶i cã tri thøc trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ qu¶n lý.
Tiªu thô hµng ho¸ lµ kh©u cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, nã cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, nã gãp phÇn
to lín ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng hiÖn nay, kh©u tiªu thô hµng ho¸ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh t¹i
c¸c doanh nghiÖp g¾n liÒn víi thÞ trêng, lu«n lu«n vËn ®éng vµ ph¸t triÓn theo
sù biÕn ®éng phøc t¹p cña c¸c doanh nghiÖp.
ChÝnh v× vËy, c«ng t¸c tiªu thô hµng ho¸ lu«n lu«n ®îc nghiªn cøu, t×m
tßi, bæ xung ®Ó ®îc hoµn thiÖn h¬n c¶ vÒ lý luËn lÉn thùc tiÔn, nh»m môc ®Ých
kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ cña kinh doanh, hiÖu n¨ng qu¶n lý.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÞ trêng níc ngoµi lµ mét vÊn ®Ò næi tréi,
vÊn ®Ò quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp. Tõ khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa
ViÖt Nam ®· thiÕt lËp ®îc nhiÒu mèi quan hÖ hîp t¸c th¬ng m¹i víi nhiÒu níc
trªn thÕ giíi. V× vËy, hµng ho¸ cña c¸c níc còng ®îc nhËp khÈu vµo ViÖt Nam
víi khèi lîng kh¸ lín nªn c«ng t¸c tiªu thô hµng ho¸ cµng cÇn ®îc hoµn thiÖn
h¬n. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn thÞ trêng, ngoµi viÖc cung cÊp cho thÞ trêng
mét khèi lîng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh víi chÊt lîng cao, chñng lo¹i mÉu m· phï
hîp, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng
ho¸.
X©y dùng tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n khoa häc hîp lý lµ mét
trong nh÷ng c¬ së cung cÊp th«ng tin quan träng nhÊt cho viÖc ra quyÕt ®Þnh
chØ ®¹o, ®iÒu hµnh kinh doanh cã hiÖu qu¶. C«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, h¹ch
to¸n tiªu thô hµng ho¸ nãi riªng ë c¸c doanh nghiÖp ®· ®îc hoµn thiÖn dÇn
song míi chØ ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp víi møc ®é cßn
h¹n chÕ. Bëi vËy, bæ sung vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung,
h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ nãi riªng lu«n lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c
doanh nghiÖp.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng
ho¸, trong thêi gian thùc tËp t¹i chi nh¸nh c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ®Çu t
ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i T.C.I em ®· ®i s©u t×m hiÓu vµ nghiªn cøu
lý luËn cña c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ t¹i chi nh¸nh cña c«ng ty.
1
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
Ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, cïng víi
sè vèn kiÕn thøc häc ®îc trªn ghÕ nhµ trêng em ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn
c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i chi
nh¸nh c«ng ty TNHH ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i T.C.I ”.
V× thêi gian thùc tËp ng¾n vµ b¶n th©n cßn bÞ h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý, chØ ®¹o
ch©n t×nh cña c« gi¸o ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.
§Ó lµm ®îc ®Ò tµi nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh
cña c« gi¸o, th¹c sü Ph¹m ThÞ BÝch Chi vµ phßng kÕ to¸n chi nh¸nh c«ng ty.
Néi dung chÝnh cña chuyªn ®Ò bao gåm 3 phÇn:
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i.
PhÇn II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu
thô t¹i chi nh¸nh c«ng ty TNHH ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i
T.C.I
PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô
hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i chi nh¸nh c«ng ty TNHH ®Çu t ph¸t
triÓn c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i T.C.I
2
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
PhÇn I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n tiªu thô
hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong c¸c
doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i.
I. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i cã ¶nh hëng ®Õn
h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸.
C¬ chÕ thÞ trêng lµ sù c¹nh tranh gay g¾t, muèn tån t¹i vµ kinh doanh cã
l·i buéc c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i ph¶i tù t×m nguån
vèn vµ n¬i tiªu thô hµng ho¸. Doanh nghiÖp muèn ®øng v÷ng trªn thÞ trêng, ®îc thÞ trêng chÊp nhËn vÒ chÊt lîng s¶n phÈm ®iÒu nµy ®îc doanh nghiÖp ®Æc
biÖt quan t©m, lµm thÕ nµo ®Ó t¨ng lîng s¶n phÈm tiªu thô trªn mét thÞ trêng
réng lín víi ®Çy rÉy nh÷ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. V× vËy mµ
c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô lµ mét trong
nh÷ng phÇn hµnh chñ yÕu trong doanh nghiÖp. MÆt kh¸c hiÖu qu¶ cña kh©u
tiªu thô hµng ho¸ kh«ng t¸ch rêi mµ g¾n liÒn víi kÕt qu¶ tiªu thô cña doanh
nghiÖp.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi sù ®æi míi kinh tÕ cña ®Êt níc th× c¸c
ph¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ còng ®a d¹ng h¬n, phong phó h¬n. §iÒu nµy
còng gãp phÇn lµm ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong
doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã lµ nh÷ng chi phÝ míi ph¸t sinh trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng còng lµm ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña doanh
nghiÖp.ChÝnh nh÷ng thay ®æi nµy ®· gãp phÇn ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c h¹ch
to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña doanh nghiÖp.
II Sù cÇn thiÕt ph¶i h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô.
1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸.
a) Kh¸i niÖm hµng ho¸.
Hµng ho¸ lµ s¶n phÈm ®· kÕt thóc giai ®o¹n cuèi cïng cña mét quy
tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ ®· ®îc kiÓm tra b¶o ®¶m ®ñ tiªu chuÈn chÊt lîng
vµ cã thÓ nhËp kho hay ®em b¸n.
b) §Æc ®iÓm cña hµng ho¸.
Hµng ho¸ thùc chÊt kh«ng gièng nhau nhng cã cïng ®Æc ®iÓm:
- Hµng ho¸ lµ s¶n phÈm ®· hoµn tÊt ë giai ®o¹n cuèi cïng cña quy tr×nh
c«ng nghÖ ®Ó dïng s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã, hoÆc do c¸c doanh nghiÖp s¶n
xuÊt ra hay do thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn.
- Hµng ho¸ lµ bé phËn ®em ®i tiªu thô chñ yÕu cña c¸c doanh nghiÖp.
2. VÞ trÝ, ý nghÜa cña viÖc tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô.
3
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
Tiªu thô lµ mét qu¸ tr×nh lao ®éng nghiÖp vô kü thuËt phøc t¹p cña c¸c
doanh nghiÖp, nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi còng nh sù tån t¹i
cña doanh nghiÖp. ChØ cã th«ng tiªu thô th× tÝnh h÷u Ých cña hµng ho¸ míi ®îc
thùc hiÖn, míi ®îc x¸c ®Þnh vÒ gi¸ trÞ vµ tho¶ m·n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
§ång thêi tiªu thô còng lµ c«ng t¸c x· héi, chÝnh trÞ, nã biÓu hiÖn quan hÖ
gi÷a hµng vµ tiÒn, gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n. ViÖc thóc ®Èy tiªu thô hµng ho¸
ë doanh nghiÖp lµ c¬ së, ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt, kinh doanh vµ
tiªu thô hµng ho¸ ë c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Tiªu thô, nÕu xÐt trªn ph¹m vi toµn x· héi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh t¸i
s¶n xuÊt x· héi. Bëi lÏ, trong 4 kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi cã mèi
quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, mét kh©u cã vÊn ®Ò sÏ ¶nh hëng kh«ng tèt tíi c¸c
kh©u kh¸c.
Ngoµi ra tiªu thô cßn gãp phÇn ®iÒu hoµ gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng,
gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu, gi÷a hµng vµ tiÒn.... lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o sù ph¸t
triÓn c©n ®èi trong tõng nghµnh, tõng khu vùc còng nh trong toµn bé nÒn kinh
tÕ quèc d©n.
Tiªu thô lµ vÊn ®Ò cÇn quan t©m h¬n c¶ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ
ngµy cµng trë nªn quan träng khi kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn ë giai ®o¹n cao.
Kinh tÕ thÞ trêng lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ x· héi trong ®ã c¸c quan hÖ kinh tÕ,
phi kinh tÕ thÞ trêng lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ x· héi trong ®ã c¸c quan hÖ kinh
tÕ, ph©n phèi s¶n phÈm, ph©n chia lîi Ých ®Òu do c¸c quy luËt cña thÞ trêng
®iÒu tiÕt víi ®Æc trng lµ mèi chñ thÓ kinh tÕ theo ®uæi môc ®Ých kinh doanh
cña riªng m×nh nÕu thÊy lîi, cßn vÊn ®Ò b¸n ®îc hay kh«ng l¹i do thÞ trêng
quyÕt ®Þnh. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ c¬ chÕ më, hµng ho¸ bung ra nh hiÖn nay,
doanh nghiÖp nµo t¹o ®îc uy tÝn víi kh¸ch hµng, doanh nghiÖp ®ã sÏ b¸n ®îc
hµng vµ b¸n víi sè lîng lín, sÏ tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ngîc l¹i, doanh
nghiÖp sÏ cã nguy c¬ ®i ®Õn ph¸ s¶n, thÊt b¹i trong kinh doanh. Mét doanh
nghiÖp ®îc coi lµ kinh doanh cã hiÖu qu¶ khi vµ chØ khi toµn bé chi phÝ bá ra
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh ®Òu ®îc bï ®¾p b»ng doanh thu vµ cã lîi
nhuËn. Tõ ®ã doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng kinh doanh,t¨ng doanh
thu, më réng thÞ trêng kinh doanh,cñng cè vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña doanh
nghiÖp trªn th¬ng trêng, ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn m¹nh trong ®iÒu kiÖn c¹nh
tranh nh ngµy nay.
3. C¸c yªu cÇu qu¶n lý tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô.
4
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
a. Néi dung yªu cÇu qu¶n lý nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ tiªu thô
- N¾m ch¾c sù vËn ®éng cña tõng nhãm, lo¹i hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh
xuÊt, nhËp vµ tån kho trªn c¸c chØ tiªu sè lîng, chÊt lîng vµ gi¸ trÞ, theo dâi
t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n ra ë tõng cöa hµng, bé phËn kinh doanh xuÊt
ph¸t tõ nguyªn t¾c nhµ qu¶n lý ph¶i biÕt kinh doanh mÆt hµng nµo cã hiÖu qu¶
vµ cã triÓn väng nhÊt. ViÖc qu¶n lý chñ yÕu kÕt thóc khi ngêi së h÷u hµng ho¸
®îc chuyÓn giao vµ doanh nghiÖp cã doanh thu b¸n hµng.
- N¾m b¾t, theo dâi chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn biÓu gi¸ c¶ hîp lý cho tõng
lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸, tõng ph¬ng thøc b¸n hµng, tõng ®Þa ®iÓm kinh doanh.
Cã lµm tèt viÖc qu¶n lý gi¸ sÏ gióp hµng ho¸ cña doanh nghiÖp thÝch øng ®îc
víi thÞ trêng, tiªu thô hµng ho¸ ®îc nhiÒu, ®¸p øng ®îc nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña
ngêi tiªu dïng.
- Qu¶n lý, ®«n ®èc thu håi nhanh vµ ®Çy ®ñ tiÒn b¸n hµng cô thÓ lµ
kiÓm tra sè tiÒn thu ®îc sau khi tiªu thô ®îc hµng chuyÓn vÒ doanh nghiÖp díi
h×nh thøc nµo, sè lîng lµ bao nhiªu, chiÒu híng ph¸t sinh c¸c kho¶n nî khã
®ßi nh thÕ nµo..... kÓ tõ khi doanh nghiÖp ký kÕt hîp ®ång cho ®Õn khi doanh
nghiÖp thùc sù thu ®îc tiÒn vµ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh trong kú nh chiÕt khÊu,
gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, nhËn tríc tiÒn hµng. Sau khi qu¸ tr×nh tiªu thô
kÕt thóc cÇn ph¶i qu¶n lý viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, ®¶m b¶o tÝnh
®óng, tÝnh ®ñ kÕt qu¶ kinh doanh ®· ®¹t ®îc vµ thùc hiÖn nghiªm tóc c¬ chÕ
ph©n phèi lîi nhuËn ( nÕu cã). Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Nhµ níc.
b. Néi dung yªu cÇu kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô.
- KÕt hîp h¹ch to¸n tæng hîp víi h¹ch to¸n chi tiÕt. §Ó thùc hiÖn néi
dung nµy cÇn kÕt hîp kÕ to¸n tµi chÝnh vµ kÕ to¸n qu¶n trÞ, kÕ to¸n tµi chÝnh
cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña toµn doanh nghiÖp, ®îc thÓ
hiÖn cô thÓ trªn hÖ thèng c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña kÕ to¸n vµ nh»m môc ®Ých
cung cÊp th«ng tin cho ®èi tîng sö dông th«ng tin bªn ngoµi doanh nghiÖp.
Tr¸i l¹i, kÕ to¸n qu¶n trÞ ph¶i cung cÊp nh÷ng sè liÖu kÕ to¸n kÞp thêi, thÝch
hîp, chi tÕt cô thÓ cho ngêi sö dông th«ng tin trong néi bé doanh nghiÖp mµ
chñ yÕu lµ ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp. KÕ to¸n qu¶n trÞ kh«ng mang tÝnh ph¸p
lÖnh vµ c¸c b¸o c¸o cña nã kh«ng ®îc phæ biÕn réng r·i ra ngoµi doanh
nghiÖp.
C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n trong doanh nghiÖp ph¶i ®îc x©y dùng theo
®óng yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp gióp cho nhµ qu¶n lý cã thÓ n¾m b¾t
5
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
®îc qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña mçi bé phËn, ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ kinh doanh
theo tõng mÆt hµng, nhãm hµng vµ tõng ®Þa ®iÓm kinh doanh.
- C¸c th«ng tin do kÕ to¸n cung cÊp ph¶i ®Çy ®ñ vµ cã Ých cho ngêi sö
dông th«ng tin. ChÝnh v× vËy h¹ch to¸n qu¸ tr×nh nµy ph¶i dùa trªn c¸c chuÈn
mùc kÕ to¸n hiÖn hµnh, ®ång thêi ph¶i biÕt linh ho¹t trong tõng ®iÒu kiÖn cô
thÓ song kh«ng quªn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n trong hÖ thèng b¸n hµng.
Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n c¸c nghiÖp nªu trªn, nÕu thùc hiÖn tèt c¸c yªu
cÇu ®· tr×nh bµy sÏ gãp phÇn thùc hiÖn tèt chøc n¨ng cña kÕ to¸n. C¸c th«ng
tin mµ kÕ to¸n cung cÊp sÏ trë nªn thÝch hîp, gãp phÇn gióp cho c¸c nhµ qu¶n
lý ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n cho c«ng t¸c tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô, t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp.
4. Vai trß, nhiÖm vô cña kÕ to¸n trong qu¶n lý viÖc tiªu thô hµng ho¸ vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô.
a. Vai trß cña kÕ to¸n trong qu¶n lý tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ tiªu thô.
KÕ to¸n ®îc coi lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt phôc vô cho c«ng t¸c
qu¶n lý nãi chung vµ trong qu¶n lý hµng ho¸ c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ,
t×nh h×nh thùc tÕ kÕ to¸n tiªu thô, ®¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc cña doanh nghiÖp
th«ng qua kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Th«ng tin do kÕ to¸n cung cÊp lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, phï hîp víi c¸c quyÕt ®Þnh tiªu thô hµng ho¸
®· ®îc thùc thi, tõ ®ã ph©n tÝch vµ ®a ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý,chiÕn lîc kinh
doanh phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn thùc tÕ, kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp nh»m
n©ng cao doanh lîi h¬n n÷a.
b. NhiÖm vô cña kÕ to¸n trong qu¶n lý tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô
§Ó thùc hiÖn tèt vai trß nãi trªn, kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô cã nh÷ng nhiÖm vô sau:
- Ph¶n ¸nh vµ ghi chÐp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi khèi lîng hµng ho¸
b¸n ra vµ gi¸ vèn chÝnh x¸c cña chóng nh»m x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh
doanh nãi chung hoÆc tõng lo¹i hµng ho¸, nhãm hµng ho¸, hµng ho¸ riªng lÎ
nãi riªng, c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, còng nh
ph©n bæ chóng cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan.
- Cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tiªu thô gióp cho l·nh ®¹o doanh
nghiÖp qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Th«ng qua
viÖc ghi chÐp h¹ch to¸n qu¸ tr×nh tiªu thô mµ kiÓm tra ®îc tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ
6
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
ho¹ch tiªu thô vµ kÕ to¸n lîi nhuËn, c¸c kü thuËt thanh to¸n, c¸c dù to¸n chi
phÝ, qu¶n lý chÆt chÏ tiÒn b¸n hµng, theo dâi qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn b¸n
hµng vµ tû lÖ thu nhËp cho ng©n s¸ch.
- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña tõng lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh trong doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh t×nh h×nh ph©n phèi lîi nhuËn.
- LËp vµ göi b¸o c¸o tiªu thô, doanh thu, kÕt qu¶ kinh doanh theo yªu
cÇu qu¶n lý cña ban l·nh ®¹o. §Þnh kú ph©n tÝch kinh tÕ ®èi víi ho¹t ®éng tiªu
thô hµng ho¸, thu nhËp vµ ph©n phèi lîi nhuËn, t vÊn cho ban l·nh ®¹o lùa
chän ph¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt.
§Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm vô ®ã kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ tiªu thô cÇn thùc tèt c¸c néi dung sau:
Thø nhÊt: Tæ chøc tèt hÖ thèng chøng tõ ghi chÐp ban ®Çu vµ tr×nh tù
lu©n chuyÓn chøng tõ.
Thø hai: KÕ to¸n ph¶i ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ hîp ph¸p ban ®Çu quy ®Þnh
tõng nghiÖp vô tiªu thô, tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n mét c¸ch
khoa häc, hîp lý nh»m ph¶n ¸nh ®îc c¸c sè liÖu phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý
s¶n xuÊt, kinh doanh, tr¸nh ghi chÐp trïng lÆp kh«ng cÇn thiÕt, n©ng cao hiÖu
qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n. C¨n cø vµo c¸c trêng hîp hµng ®îc coi lµ tiªu thô ®Ó
ph¶n ¸nh ®óng ®¾n, kÞp thêi doanh sè b¸n hµng cung cÊp c¸c th«ng tin cho
nhµ qu¶n lý vÒ sè hµng ®· b¸n vµ sè hµng hiÖn cßn trong kho.
Thø ba: B¸o c¸o kÞp thêi, thêng xuyªn t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ vµ
thanh to¸n theo tõng lo¹i hµng ho¸, nhãm hµng ho¸, tõng hîp ®ång kinh tÕ,
tõng ®èi tîng thanh to¸n ... §¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lý, gi¸m s¸t hµng b¸n trªn
c¸c yÕu tè: sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, thêi gian ....§«n ®èc viÖc thu nhËp
tiÒn b¸n hµng vÒ doanh nghiÖp kÞp thêi, tr¸nh bÞ chiÕm dông vèn vµ c¸c hiÖn tîng tiªu cùc sö dông tiÒn hµng cho môc ®Ých c¸ nh©n.
Thø t: Tæ chøc vËn dông tèt hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n, hÖ thèng sæ
s¸ch kÕ to¸n sao cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
HiÖn nay hÖ thèng kÕ to¸n thèng nhÊt ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp
gåm 74 tµi kho¶n tæng hîp vµ 09 tµi kho¶n ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. §èi
víi hÖ thèng c¸c tµi kho¶n chi tiÕt, kÕ to¸n trëng cña doanh nghiÖp cÇn bµn
b¹c vµ x©y dùng ®Ó ghi chÐp kÕ to¸n chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh
nghiÖp. Tuú h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông mµ doanh nghiÖp chän sè lîng vµ kÕt
cÊu sæ kÕ to¸n phï hîp cho viÖc sö dông t¹i doanh nghiÖp.
III. H¹ch to¸n tæng hîp tiªu thô hµng ho¸.
7
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
1. Quy tr×nh thùc hiÖn tiªu thô hµng ho¸ vµ c¸c ph¬ng thøc tiªu thô hµng
ho¸.
a. Quy tr×nh thùc hiÖn tiªu thô hµng ho¸.
Tiªu thô hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh trao ®æi ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng
ho¸, tøc lµ chuyÓn ho¸ vèn cña doanh nghiÖp tõ tr¹ng th¸i cña vËt chÊt tiÒn tÖ
vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ cña b¸n hµng, trong ®ã doanh nghiÖp giao hµng cho
kh¸ch hµng vµ kh¸ch hµng tr¶ tiÒn cho doanh nghiÖp theo gi¸ tho¶ thuËn.
Th«ng qua qu¸ tr×nh tiªu thô, nhu cÇu cña ngêi sö dông mét phÇn nµo ®ã ®îc
tho¶ m·n vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®ã ®îc thùc hiÖn .
Qu¸ tr×nh tiªu thô c¬ b¶n ®îc chia lµm hai giai ®o¹n :
- Giai ®o¹n thø nhÊt: §¬n vÞ b¸n xuÊt giao hµng cho ®¬n vÞ mua th«ng
qua hîp ®ång kinh tÕ ®· ®îc ký. §©y lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸ nhng
cha x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ cña viÖc b¸n hµng.
- Giai ®o¹n thø hai: Khi kh¸ch hµng nhËn ®îc hµng theo ®óng chñng
lo¹i trªn hîp ®ång kinh tÕ, kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. §Õn
®©y qu¸ tr×nh b¸n hµng kÕt thóc, hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô vµ h×nh thµnh kÕt
qu¶ kinh doanh .
Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña qu¸ tr×nh tiªu thô :
- Cã sù tháa thuËn gi÷a ngêi mua, ngêi b¸n vÒ sè lîng, chÊt lîng chñng
lo¹i cña hµng ho¸ trªn c¬ së hîp ®ång kinh tÕ.
- Cã sù thay ®æi quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông hµng ho¸ tõ ngêi b¸n
sang ngêi mua th«ng qua qu¸ tr×nh b¸n hµng.
- Ngêi b¸n giao cho ngêi mua mét lîng hµng ho¸ vµ nhËn ®îc tiÒn hoÆc
®îc chÊp nhËn thanh to¸n. Kho¶n tiÒn nµy ®îc gäi lµ doanh thu b¸n hµng, ®îc
dïng ®Ó bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
vµ h×nh thµnh nªn kÕt qu¶ cña viÖc tiªu thô hµng ho¸ trong kú cña doanh
nghiÖp.
Tiªu thô hµng ho¸ bao gåm :
- Tiªu thô ra ngoµi: Lµ viÖc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c hoÆc c¸ nh©n
trong vµ ngoµi doanh nghiÖp .
- Tiªu thô néi bé: Lµ viÖc b¸n hµng gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cïng
trong tæng c«ng ty, tËp ®oµn ...
Khi tiªu thô hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn th× doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn
nghÜa vô víi Nhµ níc theo luËt ®Þnh tÝnh trªn khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô ra
ngoµi doanh nghiÖp hoÆc tiªu thô néi bé .
8
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ gi¸ b¸n thùc tÕ ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT, lµ
c¨n cø ®Ó tÝnh doanh thu b¸n hµng thùc hiÖn ®îc trong kú.
b. C¸c ph¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸.
Cã 4 ph¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ chñ yÕu.
b1. Ph¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp :
Tiªu thô trùc tiÕp lµ ph¬ng thøc giao hµng cho ngêi mua trùc tiÕp t¹i
kho (hoÆc trùc tiÕp t¹i ph©n xëng kh«ng qua kho) cña doanh nghiÖp. Hµng ho¸
khi bµn giao cho kh¸ch hµng ®îc kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hay chÊp nhËn thanh
to¸n, sè hµng ho¸ nµy chÝnh thøc coi lµ tiªu thô th× khi ®ã doanh nghiÖp b¸n
hµng mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ho¸ ®ã. Ph¬ng thøc nµy bao gåm b¸n bu«n,
b¸n lÎ:
- B¸n bu«n:
B¸n bu«n lµ qu¸ tr×nh b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c¸c ®¬n vÞ kinh
doanh th¬ng m¹i ®Ó tiÕp tôc ®a vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gia c«ng chÕ biÕn t¹o ra
s¶n phÈm míi hoÆc tiÕp tôc ®îc chuyÓn b¸n. Do ®ã ®èi tîng cña b¸n bu«n rÊt
®a d¹ng vµ phong phó cã thÓ lµ c¬ së s¶n xuÊt, ®¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹i
trong níc vµ ngoµi níc hoÆc c¸c c«ng ty th¬ng m¹i t nh©n.
§Æc trng cña ph¬ng thøc nµy lµ kÕt thóc nghiÖp vô b¸n hµng, hµng ho¸
vÉn n»m trong lÜnh vùc lu th«ng, cha ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng. Hµng b¸n theo
ph¬ng thøc nµy thêng lµ víi khèi lîng lín vµ nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n. Do
®ã muèn qu¶n lý tèt th× ph¶i lËp chøng tõ cho tõng lÇn b¸n .
Khi thùc hiÖn b¸n hµng, bªn mua sÏ cã ngêi ®Õn nhËn hµng trùc tiÕp t¹i
kho cña doanh nghiÖp. Khi ngêi nhËn ®· nhËn ®ñ sè hµng vµ ký x¸c nhËn trªn
chøng tõ b¸n hµng th× sè hµng ®ã kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp
n÷a mµ ®îc coi lµ hµng ®· b¸n. Khi bªn mua tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh
to¸n th× doanh nghiÖp h¹ch to¸n vµo doanh thu vµ doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn
nghÜa vô Nhµ níc.
Chøng tõ kÕ to¸n sö dông lµ ho¸ ®¬n GTGT hoÆc phiÕu xuÊt kho do
doanh nghiÖp lËp, chøng tõ nµy ®îc lËp thµnh 3 liªn: 1 liªn giao cho ngêi nhËn
hµng, 2 liªn chuyÓn cho phßng kÕ to¸n ®Ó lµm thñ tôc thanh to¸n.
- B¸n lÎ:
Theo h×nh thøc nµy, hµng ho¸ ®îc b¸n trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng, b¸n
lÎ lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt
®Õn n¬i tiªu dïng. §èi tîng cña b¸n lÎ lµ mäi c¸ nh©n trong vµ ngoµi níc
muèn cã mét gi¸ trÞ sö dông nµo ®ã kh«ng ph©n biÖt giai cÊp, quèc tÞch.
9
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
§Æc trng cña ph¬ng thøc b¸n lÎ lµ kÕt thóc nghiÖp vô b¸n hµng th× s¶n
phÈm rêi khái lÜnh vùc lu th«ng ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng gi¸ trÞ sö dông cña
s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn. Hµng b¸n lÎ thêng cã khèi lîng nhá, vµ thanh to¸n
ngay vµ thêng b»ng tiÒn mÆt nªn thêng Ýt lËp chøng tõ cho tõng lÇn b¸n. B¸n
lÎ ®îc chia lµm 2 h×nh thøc:
+.B¸n lÎ thu håi trùc tiÕp .
+ B¸n lÎ thu håi tËp trung.
b2. Ph¬ng thøc tiªu thô theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn.
C¨n cø vµo hîp ®ång ®· ký, ®Õn ngµy giao hµng, doanh nghiÖp sÏ xuÊt
kho ®Ó chuyÓn hµng cho bªn mua b»ng ph¬ng tiÖn cña m×nh hoÆc ®i thuª
ngoµi ®Õn ®Þa ®iÓm ®· ghi trong hîp ®ång, chi phÝ vËn chuyÓn nµy do bªn nµo
chÞu tuú thuéc vµo sù tho¶ thuËn cña hai bªn vµ ®îc ghi trong hîp ®ång kinh
tÕ. Hµng göi ®i vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp, khi ngêi mua th«ng
b¸o ®· ®îc nhËn hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th× sè hµng ®ã ®îc coi lµ tiªu
thô, doanh nghiÖp h¹ch to¸n vµo doanh thu.
Chøng tõ sö dông trong trêng hîp nµy lµ ho¸ ®¬n GTGT hoÆc ho¸ ®¬n
kiªm phiÕu xuÊt kho do doanh nghiÖp lËp, chøng tõ nµy ®îc lËp thµnh 4 liªn: 1
liªn göi cho ngêi mua, 2 liªn göi cho phßng kÕ to¸n ®Ó lµm thñ tôc thanh to¸n,
1 liªn thñ kho gi÷ .
b3. Ph¬ng thøc b¸n hµng qua c¸c ®¹i lý ( ký göi) .
Hµng ho¸ göi ®¹i lý b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp vµ
cha ®îc coi lµ tiªu thô. Doanh nghiÖp chØ ®îc h¹ch to¸n vµo doanh thu khi bªn
nhËn ®¹i lý thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Khi b¸n ®îc hµng th×
doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ngêi nhËn ®¹i lý mét kho¶n tiÒn gäi lµ hoa hång.
Kho¶n tiÒn nµy ®îc coi nh mét phÇn chi phÝ b¸n hµng vµ ®îc h¹ch to¸n vµo
tµi kho¶n b¸n hµng .
Doanh nghiÖp cã nghÜa vô nép thuÕ tiªu thô mµ kh«ng ®îc trõ ®i phÇn
hoa hång tr¶ cho bªn nhËn ®¹i lý.
* C¸c trêng hîp hµng ho¸ göi ®i ®îc coi lµ tiªu thô .
- Hµng ho¸ b¸n xuÊt hiÖn trong ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp.
- Hµng ho¸ göi b¸n chØ ®îc coi lµ tiªu thô vµ h¹ch to¸n vµo doanh thu
hµng göi b¸n trong c¸c trêng hîp sau :
+ Doanh nghiÖp nhËn ®îc tiÒn do kh¸ch hµng tr¶.
+ Kh¸ch hµng ®· nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n.
+ Kh¸ch hµng ®· øng tríc sè tiÒn mua hµng vÒ sè hµng sÏ chuyÓn ®Õn.
10
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
+ Sè hµng göi b¸n ¸p dông ph¬ng thøc thanh to¸n theo kÕ ho¹ch th«ng
qua ng©n hµng.
b4. Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp:
Theo ph¬ng thøc nµy, khi giao hµng cho ngêi mua th× lîng hµng chuyÓn
giao ®îc coi lµ tiªu thô vµ doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u lîng hµng ®ã. Theo
ph¬ng thøc nµy ngêi mua sÏ tr¶ tiÒn lµm nhiÒu lÇn theo hîp ®ång ban ®Çu vµ
gi¸ b¸n bao giê còng cao h¬n gi¸ b¸n theo ph¬ng thøc th«ng thêng. PhÇn
chªnh lÖch nµy chÝnh lµ tiÒn l·i ph¸t sinh do kh¸ch tr¶ chËm, tr¶ nhiÒu lÇn, sè
tiÒn l·i nµy ®îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n thu nhËp cña ho¹t ®éng tµi chÝnh.
Doanh nghiÖp b¸n hµng ®îc ph¶n ¸nh ngay t¹i thêi ®iÓm giao hµng cho kh¸ch
hµng theo gi¸ b¸n lÎ b×nh thêng. Ngêi mua sÏ thanh to¸n lÇn ®Çu t¹i thêi ®iÓm
mua. Sè tiÒn cßn l¹i ngêi mua chÊp nhËn thanh to¸n dÇn ë c¸c kú tiÕp theo vµ
ph¶i chÞu mét tû lÖ l·i suÊt nhÊt ®Þnh. Th«ng thêng sè tiÒn thanh to¸n ë c¸c kú
b»ng nhau, trong ®ã mét phÇn lµ doanh thu gèc mét phÇn lµ l·i suÊt tr¶ chËm.
b5. Ph¬ng thøc tiªu thô néi bé.
Tiªu thô néi bé lµ viÖc mua b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô
gi÷a c¸c ®¬n vÞ chÝnh víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc hay gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc
víi nhau trong cïng mét c«ng ty, tËp ®oµn, liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp ...Ngoµi ra,
tiªu thô néi bé cßn bao gåm c¸c kho¶n s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô xuÊt biÕn,
t¨ng, xuÊt tr¶ l¬ng, thëng, xuÊt dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
2. C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô.
a. §¸nh gi¸ hµng ho¸ theo gi¸ vèn :
- Gi¸ thµnh hµng ho¸ nhËp kho ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi tõng nguån
nhËp:
+ Hµng ho¸ do doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ t¹o ®îc ®¸nh gi¸ theo chi phÝ
s¶n xuÊt, kinh doanh thùc tÕ bao gåm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi
phÝ s¶n xuÊt chung.
+ Hµng ho¸ thuª ngoµi gia c«ng, ®îc ®¸nh gi¸ theo chi phÝ thùc tÕ gia
c«ng gåm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®em gia c«ng. Chi phÝ thuª ngoµi
gia c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng nh chi
phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ lµm thñ tôc xuÊt kho nguyªn vËt liÖu ®em gia c«ng,
nhËp kho thµnh phÈm ®Ó hoµn thµnh gia c«ng.
- §èi víi hµng ho¸ xuÊt kho còng ph¶i ®îc thÓ hiÖn theo gi¸ vèn thùc
tÕ. Hµng ho¸ xuÊt kho còng cã thÓ theo nh÷ng gi¸ thùc tÕ kh¸c nhau ë tõng
thêi ®iÓm trong kú h¹ch to¸n, nªn viÖc h¹ch to¸n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ hµng
ho¸ xuÊt kho cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p chñ yÕu sau :
11
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
+ Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng trong kú ®îc tÝnh
theo gi¸ b×nh qu©n ( b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷, b×nh qu©n cuèi kú tríc hoÆc b×nh
qu©n sau mçi lÇn nhËp).
Gi¸ thùc tÕ vËt
liÖu xuÊt dïng
Trong ®ã:
Gi¸ ®¬n vÞ b×nh
qu©n c¶ kú dù tr÷
=
vËt liÖu xuÊt
= Sè lîng dïng
x
Gi¸ ®¬n vÞ b×nh
qu©n
Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú
Lîng thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú
Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ tuy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nhng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. H¬n n÷a, c«ng viÖc tÝnh to¸n dån vµo cuèi th¸ng
g©y ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c quyÕt to¸n chung.
Gi¸ ®¬n vÞ b×nh
qu©n cuèi kú tríc
=
Gi¸ thùc tÕ ®¬n vÞ tån ®Çu kú (hoÆc cuèi kú tríc)
Lîng thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú (hoÆc cuèi kú tríc)
Ph¬ng ph¸p nµy mÆc dÇu qu¸ ®¬n gi¶n vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh
biÕn ®éng vËt liÖu trong kú tuy nhiªn kh«ng chÝnh x¸c v× kh«ng tÝnh ®Õn sù
biÕn ®éng cña gi¸ vËt liÖu kú nµy.
Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n
=
sau mçi lÇn nhËp
Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån tríc khi nhËp céng sè nhËp
Lîng thùc tÕ vËt liÖu tån tríc khi nhËp céng lîng nhËp
Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp l¹i kh¾c phôc nhîc
®iÓm cña 2 ph¬ng ph¸p trªn, võa chÝnh x¸c, võa cËp nhËt. Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ tèn nhiÒu c«ng søc, tÝnh to¸n nhiÒu lÇn.
+ Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc (FIFO).
Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt r»ng sè vËt liÖu nhËp tríc th× xuÊt tríc,
xuÊt hÕt sè nhËp tríc míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè hµng
xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ së cña ph¬ng ph¸p nµy lµ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu mua tríc
sÏ ®îc dïng lµm gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt tríc vµ do vËy gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho
cuèi kú sÏ lµ gi¸ thùc tÕ cña sè vËt liÖu mua vµo sau cïng. Ph¬ng ph¸p nµy
thÝch hîp trong trêng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã xu híng gi¶m.
+ Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc (LIFO).
12
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
Ph¬ng ph¸p nµy gi¶ ®Þnh vËt liÖu mua sau cïng sÏ ®îc xuÊt tríc tiªn,
ngîc l¹i víi ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc ë trªn. Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt
tríc thÝch hîp trong trêng hîp l¹m ph¸p.
+ Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, vËt liÖu ®îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay
tõng l« vµ gi÷ nguyªn tõ lóc nhËp vµo cho ®Õn lóc xuÊt dïng (trõ trêng hîp
®iÒu chØnh). Khi xuÊt vËt liÖu nµo sÏ tÝnh theo gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu ®ã. Do
vËy, ph¬ng ph¸p nµy cßn cã tªn gäi lµ ph¬ng ph¸p ®Æc ®iÓm riªng hay ph¬ng
ph¸p gi¸ trÞ thùc tÕ ®Ých danh vµ thêng sö dông víi c¸c lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ
cao vµ cã tÝnh t¸ch biÖt.
+ Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, toµn bé vËt liÖu biÕn ®éng trong kú ®îc tÝnh gi¸
h¹ch to¸n (Gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc mét lo¹i gi¸ æn ®Þnh tronh kú). Cuèi kú kÕ to¸n
sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh tõ gi¸ h¹ch to¸n sang gi¸ thùc tÕ theo c«ng thøc:
Gi¸ vËt liÖu thùc tÕ xuÊt
Gi¸ h¹ch to¸n vËt liÖu xuÊt
HÖ sè gi¸
=
x
dïng (hoÆc tån kho cuèi kú)
dïng (hoÆc tån kho cuèi kú)
vËt liÖu
HÖ sè gi¸ cã thÓ tÝnh cho tõng lo¹i, tõng nhãm hoÆc tõng thø vËt liÖu
chñ yÕu tuú thuéc vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý.
b. §¸nh gi¸ hµng ho¸ theo gi¸ h¹ch to¸n.
ViÖc ®¸nh gi¸ hµng ho¸ theo gi¸ thùc tÕ ®«i khi kh«ng ®¸p øng ®îc yªu
cÇu kÞp thêi cña c«ng t¸c kÕ to¸n, bëi v× gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ thêng cuèi
kú h¹ch to¸n míi x¸c ®Þnh ®îc mµ c«ng viÖc nhËp xuÊt hµng ho¸ l¹i diÔn ra
thêng xuyªn v× vËy ngêi ta cßn sö dông gi¸ h¹ch to¸n.
Gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ æn ®Þnh trong kú. Nã cã thÓ lµ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch
hoÆc gi¸ nhËp kho thèng nhÊt. §¸nh gi¸ hµng ho¸ theo gi¸ h¹ch to¸n ®Õn cuèi
kú ph¶i tÝnh chuyÓn gi¸ h¹ch to¸n sang gi¸ thùc tÕ b»ng c¸ch:
TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸
xuÊt kho trong kú
HÖ sè gi¸
=
=
TrÞ gi¸ h¹ch to¸n hµng ho¸
xuÊt kho trong kú
TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng
ho¸ tån kho ®Çu kú
TrÞ gi¸ h¹ch to¸n hµng
ho¸ tån kho ®Çu kú
+
+
x HÖ sè gi¸
TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸
nhËp kho trong kú
TrÞ gi¸ h¹ch to¸n hµng
ho¸ nhËp kho trong kú
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp nhng thêng lµ
doanh nghiÖp cã lo¹i quy m« lín, khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô nhiÒu, t×nh h×nh
nhËp xuÊt diÔn ra thêng xuyªn, viÖc x¸c ®Þnh gi¸ hµng ngµy khã kh¨n vµ ngay
13
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
c¶ tronh trêng hîp x¸c ®Þnh ®îc song tèn kÐm nhiÒu chi phÝ, kh«ng hiÖu qu¶
cho c«ng t¸c kÕ to¸n. Ph¬ng ph¸p nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng ®îc hÖ thèng gi¸ h¹ch to¸n khoa häc, hîp lý.
3. H¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªna.
a. Chøng tõ vµ tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông.
* C¸c chøng tõ kÕ to¸n sö dông.
- Ho¸ ®¬n GTGT.
- Ho¸ ®¬n b¸n hµng.
- Ho¸n ®¬n tù in, chøng tõ ®Æc thï.
- B¶ng kª b¸n lÎ.
- GiÊy b¸o Cã cña ng©n hµng, phiÕu thu...
* C¸c tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông.
- Tµi kho¶n 155 - Thµnh phÈm: Tµi kho¶n nµy ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh
gi¸ trÞ hiÖn cã, t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i thµnh phÈm nhËp kho cña
doanh nghiÖp theo gi¸ thµnh thùc tÕ (gi¸ thµnh c«ng xëng thùc tÕ)
Bªn Nî: C¸c NghiÖp vô ghi t¨ng gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm.
Bªn Cã: C¸c NghiÖp lµm gi¶m gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm.
D Nî: Gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm tån kho.
- Tµi kho¶n 157 - Hµng göi b¸n: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸
vèn hµng göi b¸n, ký göi, ®¹i lý ( trÞ gi¸ mua cña hµng ho¸; gi¸ thµnh c«ng xëng cña s¶n phÈm, dÞch vô ) cha x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Tµi kho¶n 157 ®îc më
chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm dÞch vô, hµng ho¸, tõng lÇn göi hµng, tõ khi
göi ®i cho ®Õn khi ®îc chÊp nhËn thanh to¸n.. .Néi dung ghi chÐp cña tµi
kho¶n 157 nh sau:
Bªn Nî: TËp hîp gi¸ vèn s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· chuyÓn ®i b¸n
hoÆc giao cho bªn nhËn ®¹i lý, ký göi nhng cha ®îc chÊp nhËn thanh to¸n.
Bªn Cã: +KÕt chuyÓn gi¸ vèn thùc tÕ s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyÓn ®i
b¸n, göi ®¹i lý, ký göi vµ gi¸ thµnh dÞch vô ®· ®îc x¸c ®Þnh
lµ tiªu thô.
+ Gi¸ vèn s¶n phÈm hµng ho¸ kh«ng b¸n ®îc ®· thu håi(bÞ ngêi
nhËn ®¹i lý, ký göi tr¶ l¹i) .
Sè d bªn nî: Gi¸ vèn thùc tÕ s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· göi ®i cha ®îc x¸c
®Þnh lµ tiªu thô.
- Tµi kho¶n 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô: Tµi kho¶n
nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng sè doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh
nghiÖp vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. Tõ ®ã x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn vÒ
tiªu thô trong kú. Néi dung ghi chÐp cña tµi kho¶n 511 nh sau:
14
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
Bªn Nî: + Sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ GTGT tÝnh
theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp ph¶i nép tÝnh theo doanh thu b¸n
hµng thùc tÕ.
+ C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, chiÕt khÊu th¬ng m¹i khi b¸n
hµng vµ doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
+ KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo tµi kho¶n 911.
Bªn Cã: Ph¶n ¸nh tæng sè doanh thu tiªu thô thùc tÕ cña doanh nghiÖp
trong kú.
Tµi kho¶n 511 cuèi kú kh«ng cã sè d.
Tµi kho¶n nµy ®îc chi tiÕt thµnh 4 tµi kho¶n cÊp 2 díi ®©y:
+ Tµi kho¶n 5111 - Doanh thu b¸n hµng ho¸.
+ Tµi kho¶n 5112 - Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm.
+ Tµi kho¶n 5112 - Doanh thu cung cÊp dÞch vô.
+ Tµi kho¶n 5114 - Doanh thu trî cÊp, trî gi¸.
Khi ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng ë bªn cã tµi kho¶n 511, cÇn ph©n biÖt theo
tõng trêng hîp sau :
+ Hµng ho¸, s¶n phÈm, dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, doanh thu b¸n hµng ghi theo gi¸ b¸n cha cã thuÕ
GTGT.
+ Hµng ho¸, s¶n phÈm, dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc
biÖt, thuÕ xuÊt khÈu, doanh thu b¸n hµng ghi theo gi¸ thanh to¸n víi ngêi mua
gåm c¶ thuÕ ph¶i chÞu.
- Tµi kho¶n 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé: Tµi kho¶n nµy ®îc dïng ®Ó
ph¶n ¸nh doanh thu cña sè hµng ho¸, lao vô, dÞch vô, s¶n phÈm tiªu thô néi bé
gi÷a c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc trong cïng mét Tæng c«ng ty, c«ng ty tËp ®oµn...
Tµi kho¶n512 cuèi kú kh«ng cã sè d vµ ®îc më chi tiÕt thµnh 3 tµi
kho¶n cÊp 2:
+ Tµi kho¶n 5121 - Doanh thu b¸n hµng ho¸.
+ Tµi kho¶n 5122 - Doanh thu b¸n s¶n phÈm.
+ Tµi kho¶n 5123 - Doanh thu cung cÊp dÞch vô.
(Néi dung ph¶n ¸nh t¬ng tù nh tµi kho¶n 511)
- Tµi kho¶n 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó x¸c ®Þnh
gi¸ vèn cña hµng ho¸, s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®· tiªu thô trong kú. Tµi
kho¶n 632 kh«ng cã sè d vµ cã thÓ ®îc më chi tiÕt theo tõng mÆt hµng, tõng
dÞch vô, tõng th¬ng vô... tuú theo yªu cÇu cung cÊp th«ng tin vµ tr×nh ®é c¸n
15
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
bé kÕ to¸n còng nh ph¬ng tiÖn tÝnh to¸n cña tõng doanh nghiÖp. Riªng trong
c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, tµi kho¶n 632 cßn ph¶n ¸nh c¶ phÝ thu mua ph©n
bæ cho hµng tiªu thô trong kú.
Néi dung ghi chÐp tµi kho¶n 632 nh sau:
Bªn Nî: + TËp hîp gi¸ vèn cña hµng ®· tiªu thô trong kú( trÞ gi¸ mua
cña hµng ho¸; gi¸ thµnh thùc tÕ cña dÞch vô, s¶n phÈm).
+ PhÝ thu mua ph©n bæ cho hµng ho¸ tiªu thô trong kú.
Bªn cã: + TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n bÞ ngêi mua tr¶
l¹i.
+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm, dÞch vô, hµng ho¸ ®·
tiªu thô trong kú.
Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh h¹ch toan tiªu thô hµng ho¸ kÕ to¸n cßn
ph¶i sö dông mét sè tµi kho¶n sau: TK 333, TK 131, TK 521, Tk 531, TK 532,
TK 111, TK 112...
b. Tr×nh tù h¹ch to¸n
* Ph¬ng thøc h¹ch to¸n b¸n bu«n: H¹ch to¸n theo s¬ ®å sau.
TK 155
TK 632
TK 511
(1)
TK 111, 112
(2)
TK 3331
(1) XuÊt kho hµng ho¸ theo gi¸ vèn.
(2) Tæng gi¸ thanh to¸n cã thuÕ GTGT.
* Ph¬ng thøc b¸n lÎ: H¹ch to¸n theo s¬ ®å sau.
TK 155- Kho
TK 155- Cöa hµng
(1)
TK 632
TK 511
(2)
TK 111, 112...
(3)
TK 3331
(1) ChuyÓn hµng xuèng cöa hµng b¸n lÎ.
(2) Gi¸ vèn hµng b¸n ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
(3) Tæng gi¸ thanh to¸n cã thuÕ GTGT.
* Ph¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn:
H¹ch to¸n theo s¬ ®å.
16
Chuyªn ®Ò thùc tËp
TK 155
Vò Thanh H¬ng
TK 157
(1)
TK 632
TK 511
(2)
TK 111, 112
(3)
TK 3331
(1) XuÊt kho hµng ho¸ theo göi ®i b¸n.
(2) Gi¸ vèn hµng göi b¸n ®îc chÊp nhËn lµ tiªu thô.
(3) Tæng gi¸ thanh to¸n cã thuÕ GTGT.
* Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp:
TK 511
TK 111, 112
(1)
(4)
TK 33311
TK 511
(2)
(6)
(5)
TK 515
(1) Doanh thu
(3) theo gi¸ b¸n thu tiÒn ngay (kh«ng kÓ thuÕ GTGT).
(2) ThuÕ GTGT ph¶i nép tÝnh trªn gi¸ b¸n thu tiÒn ngay.
(3) Lîi tøc tr¶ chËm.
(4) Sè tiÒn ngêi mua tr¶ lÇn ®Çu.
(5) Tæng sè tiÒn cßn ph¶i thu cña ngêi mua.
(6) Thu tiÒn cña ngêi mua c¸c kú sau.
17
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
* Ph¬ng thøc b¸n hµng qua c¸c ®¹i lý. (ký göi)
TK 155
TK 157
(1)
TK 632
TK 511
TK 641
(2a)
TK 3331
(1) XuÊt kho hµng ho¸ göi b¸n.
(2a) Gi¸ vèn hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
(2b) Tæng gi¸ thanh to¸n, thuÕ GTGT ph¶i nép,
hoa hång cho bªn nhËn ®¹i lý.
(3) ThuÕ GTGT tÝnh trªn hoa hång (nÕu cã).
- §èi víi bªn nhËn ®¹i lý.
TK 003
- NhËn
- B¸n
- Tr¶ l¹i
TK 511
(2b)
)
TK 111,112
TK 133 (1331)
(3)
TK 111, 112
Hoa hång ®¹i lý
®îc hëng
TK 331
Tæng tiÒn
hµng
Ph¶i tr¶ cho
chñ hµng
4. H¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Thanh to¸n tiÒn cho chñ hµng
a. C¸c tµi kho¶n kÓ to¸n sö dông.
- Tµi kho¶n 155 - Thµnh phÈm
Bªn Nî: TrÞ gi¸ thµnh phÈm tån kho cuèi kú.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thµnh phÈm tån kho ®Çu kú.
D Nî: TrÞ gi¸ thµnh phÈm tån kho t¹i thêi ®iÓm kiÓm kª.
- Tµi kho¶n 157 - Hµng göi b¸n:
Bªn Nî: TrÞ gi¸ hµng göi b¸n cuèi kú.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng göi b¸n ®Çu kú.
D nî: TrÞ gi¸ hµng göi b¸n cha b¸n ®îc t¹i thêi ®iÓm kiÓm kª.
- Tµi kho¶n 631 - Gi¸ thµnh
Bªn Nî: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thµnh phÈm dë dang ®Çu kú.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thµnh phÈm dë dang cuèi kú.
Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d.
18
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
- Tµi kho¶n 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n
Bªn Nî:
- Gi¸ vèn hµng b¸n cha tiªu thô ®Çu kú.
- Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô s¶n xuÊt hoµn thµnh
trong kú.
Bªn Cã:
- KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n cha tiªu thô cuèi kú.
- KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n cha tiªu thô trong kú.
Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d.
- Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n: TK 511, TK 512,
TK 521, TK 531, TK 532, TK 154 ...
b. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n
(1) KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng tån kho cuèi kú vµ hµng göi b¸n cha ®îc tiªu thô.
(2) KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng tån kho ®Çu kú vµ hµng göi b¸n cha ®îc tiªu thô.
(1)
TK 155,157
TK 632
TK 911
TK 511
TK 131,...
TK 531,532
(2)
(7)
(6)
(3)
TK 154
TK 631
(8)
(9)
(4)
TK 3331
(5)
(3) TrÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
(4) TrÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú.
(5) KÕt chuyÓn gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú
(6) KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n trong kú.
(7) KÕt chuyÓn c¸c kho¶n gi¶m trõ.
(8) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
(9) Ph¶n ¸nh hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô.
5. H¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thua.
a. ChiÕt khÊu th¬ng m¹i
- Néi dung: VÒ thùc chÊt, chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®îc coi lµ mét kho¶n
chi phÝ cho nh÷ng kh¸ch hµng mua hµng ho¸ víi sè lîng lín, thanh to¸n tríc
19
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Vò Thanh H¬ng
thêi h¹n tho¶ thuËn... nh»m môc ®Ých khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua hµng cho
doanh nghiÖp.
- Tµi kho¶n sö dông:
Tµi kho¶n 521 - ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: Sö dông ®Ó theo dâi toµn bé c¸c
kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i chÊp nhËn cho kh¸ch hµng trªn gi¸ b¸n ®· tho¶
thuËn vÒ lîng hµng ho¸, s¶n phÈm, dÞch vô ®· tiªu thô.
Bªn Nî: TËp hîp c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i (bít gi¸, håi khÊu)
chÊp thuËn cho ngêi mua trong kú trong kú.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn toµn bé chiÕt khÊu th¬ng m¹i vµo bªn nî tµi kho¶n
511,512.
Cuèi kú kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 3 tiÓu kho¶n:
+ TK 5211 - ChiÕt khÊu hµng ho¸.
+ TK 5212 - ChiÕt khÊu thµnh phÈm.
+ TK 5213 - ChiÕt khÊu dÞch vô.
- Tr×nh tù h¹ch to¸n:
TK 111,112,131,...
TK 521
511,512
C¸c kho¶n chiÕt khÊu
KÕt chuyÓn toµn bé
ph¸t sinh trong kú
chiÕt khÊu
b.Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
- Néi dung: lµ nh÷ng hµng ho¸ ®· ®îc coi lµ tiªu thô nhng bÞ kh¸ch
hµng tr¶ l¹i do kh«ng phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch.
- Tµi kho¶n sö dông.
Tµi kho¶n 531 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh
doanh thu cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i
do kh«ng ®óng quy c¸ch, phÈm chÊt hoÆc do vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ...
Néi dung ghi chÐp cña tµi kho¶n 531 nh sau:
Bªn Nî: TËp hîp doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i chÊp nhËn cho ngêi
mua trong kú (®· tr¶ l¹i tiÒn cho ngêi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu).
Bªn Cã: KÕt chuyÓn sè doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
Tµi kho¶n 531 cuèi kú kh«ng cã sè d.
TK 632
TK 111,112,131
- Tr×nh tù TK
h¹ch156
to¸n.
TK 531
TK 511
(3)
(1)
(4)
20
(2)
TK 133
- Xem thêm -