Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
CAM ĐOAN
Tôi tên là: Khương Thị Tú Anh. Tôi xin cam đoan tất cả những nội dung
viết trong chuyên đề “Hoàn thiện công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế
hoạch SXKD của Công ty cổ phần Đại La” đều mang tính xác thực, đều do
sự nghiên cứu tìm tòi, học hỏi của bản thân trong thời gian thực tập và tất cả
các nhận định, giải pháp đều là quan điểm của cá nhân tôi trên cơ sở nhận
thức về lý luận, thực trạng doanh nghiệp, sự đóng góp ý kiến của thầy giáo
hướng dẫn và đơn vị thực tập.
Người viết
Khương Thị Tú Anh
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BGĐ
: Ban giám đốc.
KH
: Kế hoạch.
MT PT
: Mục tiêu phát triển.
MT TG
: Mục tiêu trung gian.
P.KHTH
: Phòng kế hoạch tổng hợp.
P.TC- HC
: Phòng Tổ chức – Hành chính
QRM
: Phó giám đốc phụ trách kĩ thuật.
SXKD
: Sản xuất kinh doanh .
TD-ĐG
: Theo dõi, đánh giá.
XN1
: Xí nghiệp 1.
XN2
: Xí nghiệp 2.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2004), Đại cương lý luận quản
lý, nhà xuất bản giáo dục, tr.35.
2.
TS Ngô Thắng Lợi, ThS Vũ Cương (2006). Đổi mới công tác kế hoạch
hóa trong tiến trình hội nhập.
3.
TS. Ngô Thắng Lợi (2006), Giáo trình Kế hoạch hóa phát triển kinh
tế xã hội, nhà xuất bản thống kê.
4.
TS Ngô Thắng Lợi (2007), Bài giảng ‘Kế hoạch hóa phát triển kinh tế
xã hội’, Hà Nội.
5.
ThS Bùi Đức Tuân (2005), Giáo trình kế hoạch kinh doanh, nhà xuất
bản lao động xã hội, tr 9-18,tr 32-36.
6.
ThS Bùi Đức Tuân, Jacques de Guerny, Jean-Claude Guiriec (2005).
Kiểm soát quản lý: Từ lựa chọn chiến lược đến điều hành tác nghiệp,
nhà xuất bản thống kê.
7.
Bộ kế hoạch và đầu tư (30/5/2007), Quyết định số 555/2007/QĐ-BKH
của bộ trưởng bộ kế hoạch và đầu tư về việc ban hành khung theo
dõi và đánh giá dựa trên kết quả.
8.
Jody Zall Kusek, Ray C.Rist. Người dịch ThS Vũ Cương, Hoàng Thanh
Dương, Mai Kim Nga (2005), Mười bước tiến tới hệ thống giám sát và
đánh giá dựa trên kết quả, nhà xuất bản văn hóa thông tin, tr 18.
9.
PTS Phạm Văn Vận - chủ biên (1999), Giáo trình Chương trình dự án
phát triển kinh tế xã hội, nhà xuất bản thống kê.
10. Từ điển bách khoa Việt Nam tập 2, nhà xuất bản từ điển bách khoa Hà
Nội, 2002.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PHỤ LỤC
Phụ lục 1: Theo dõi hoạt động sản xuất của Xí nghiệp 1
Theo dõi mộc sản xuất tổ máy I tháng 1 năm 2007
Gạch 2 lỗ nhỏ
Gạch đặc máy
Gạch 3 lỗ CN
Ngày
Sản xuất
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Ngày
Lũy kế
Sản xuất
Lũy kế
16.300
24.500
34.800
32.500
40.200
38.800
18.500
25.100
23.200
3.200
32.100
30.400
35.700
41.600
306.400
107.600
3.200
6.000
28.000
25.000
30.400
27.900
20.700
25.300
22.700
24.200
17.900
32.600
22.500
25.800
599.300
225.400
9.200
Theo dõi mộc sản xuất tổ máy II tháng 1 năm 2007
Gạch 2 lỗ nhỏ
Sản xuất
1
2
3
4
5
6
Sản xuất
…..
Nghỉ lễ
44.400
43.700
39.900
26
27
28
29
30
31
Tổng
Lũy kế
Gạch 2 lỗ tiêu
chuẩn
Sản
Lũy kế
xuất
Lũy kế
Gạch đặc máy
Sản xuất
Lũy kế
Gạch 3 lỗ CN
Sản xuất
Lũy kế
Gạch 2 lỗ tiêu
chuẩn
Sản
Lũy kế
xuất
nghỉ lễ
24.900
37.200
39.900
18.100
24.500
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
…..
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
45.000
32.500
25.300
24
31.400
16.800
2.900
25.100
16.400
24.600
32.100
30.400
35.700
26.300
261.500
100.900
28.000
8.500
8.600
26.300
17.200
25
26
27
28
29
30
31
Tổng
25.000
18.300
24.200
17.900
12.700
13.400
16.500
471.400
∑2 tổ
1070.700
214.300
20.000
29.200
439.700
Nhật ký gạch thanh lý tháng 1 năm 2007
Gạch 2 lỗ nhỏ
Ngày
A1X
1
2
3
4
5
6
7
8
9
X1H
A2X
Đặc máy
A2H
A1X
3 lỗ CN
A1H
A1X
A1H
Ngói chùa
A1
A2
Ngói
22v/m2
A1
562
459
150
25
320
80
400
410
200
70
54
450
352
212
327
296
123
480
760
960
40
50
36
84
62
38
1140
600
98
120
56
67
41
36
42
18
95
62
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
A2
….
….
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
∑TL
124
463
496
457
512
327
223
315
421
356
312
425
321
124
96
76
124
120
152
96
62
80
52
124
68
96
78
126
54
196
126
158
241
275
316
128
310
60
120
69
45
125
98
162
70
12703
25
213
63
36
48
135
96
124
133
32
63
36
96
124
79
166
158
34
266
253
401
356
214
145
96
75
136
90
141
126
1719
49
663
714
865
994
0
236
245
675
90
136
89
1125
658
890
756
752
968
15432
60
117
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nhật ký nhập hàng tháng 1 năm 2007
Gạch 2 lỗ nhỏ
Ngày
A1X
X1H
A2X
A2H
A1X
A1H
3 lỗ CN
A1X
A1H
Ngói
22v/m2
Ngói chùa
A1
A2
A1
4750
1
10330
15300
2
3
Đặc máy
188200
2780
4
5
167100
15300
2780
6
14200
7
8
15210
179000
26300
9
4600
10
11
15400
132100
24600
12
6800
18200
13
14
15
16
142100
26400
24200
2500
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
A2
…
…
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
17
16480
86000
18
4600
20400
19
22400
20
6800
21
18600
18600
22
23
2780
24
14800
25
21200
6500
26
5480
27
28
14800
65000
1430
16200
29
2780
9800
30
5200
31
15300
∑N
959500
181240
46650
0
224480
1430
0
∑TL
12703
1719
994
0
15432
60
117
N-TL
946797
179521
45656
0
209048
1370
-117
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2-1: Hệ thống máy móc thiết bị của công ty Cổ phần Đại La năm 2007.
.........................................................................................................................31
Bảng 2-2: Nguồn nhân lực của Công ty cổ phần Đại La năm 2007................32
Bảng 2-3: Kết quả sản xuất kinh doanh qua các năm..................................... 39
Bảng 2-4: Một số chỉ tiêu của Công ty cổ phần Đại La năm 2007.................54
Bảng 2-5: Phân chia công việc nhằm đạt mục tiêu chất lượng năm 2007......56
Bảng 2-6: Tổng hợp sản phẩm ra lò tháng 1 năm 2007.................................. 60
Bảng 3-1: Phân chia công việc theo tiến độ về thời gian................................78
Bảng 3-2: Phân bổ ngân sách hoạt động......................................................... 80
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1-1: Qui trình kế hoạch hóa trong doanh nghiệp (PDCA)......................6
Sơ đồ 1-2: Qui trình soạn lập kế hoạch.............................................................7
Sơ đồ 1-3: Nguồn thông tin của theo dõi, đánh giá thực hiện.........................12
Sơ đồ 1-4: Nguồn thông tin của theo dõi, đánh giá kiểm chứng.....................13
Sơ đồ 1-5: Sai lệch giữa mục tiêu và thực hiện kế hoạch............................... 19
Sơ đồ 1-6: Xây dựng chỉ số, chỉ tiêu dựa vào các cấp mục tiêu kế hoạch......20
Sơ đồ 2-1: Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty cổ phần Đại La..................26
Sơ đồ 2-2: Dây chuyền công nghệ sản xuất.................................................... 30
Sơ đồ 2-3: Qui trình kế hoạch hóa của Công ty cổ phần Đại La.....................42
Sơ đồ 2-4: Các bước lập kế hoạch hàng năm của Công ty cổ phần Đại La....43
Sơ đồ 2-5: Qui trình theo dõi, đánh giá của Công ty cổ phần Đại La.............53
Sơ đồ 3-1: Thực hiện theo dõi, đánh giá và ra quyết định.............................. 70
Sơ đồ 3-2: Qui trình theo dõi, đánh giá...........................................................71
Sơ đồ 3-3: Chu kỳ thực hiện theo dõi, đánh giá..............................................74
Sơ đồ 3-4: Cây mục tiêu kế hoạch của Công ty cổ phần Đại La.....................76
Sơ đồ 3-5: Vai trò của các chức năng trong chia sẻ thông tin.........................84
Sơ đồ 3-6: Các nhân tố ảnh hưởng đến việc xuất hiện đầu ra.........................92
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC SƠ ĐỒ
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................... 1
NỘI DUNG............................................................................................. 3
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC THEO DÕI,
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH...............................................3
I. Kế hoạch hóa doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường...................3
1. Khái niệm và vai trò của kế hoạch hóa.............................................3
1.1. Khái niệm.....................................................................................3
1.2. Vai trò của kế hoạch hóa trong doanh nghiệp.............................5
2. Qui trình kế hoạch hóa trong doanh nghiệp.....................................6
2.1. Lập kế hoạch................................................................................7
2.2. Tổ chức thực hiện.........................................................................7
2.3. Theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch........................................7
2.4. Điều chỉnh....................................................................................8
3. Vai trò của theo dõi, đánh giá trong qui trình kế hoạch hóa..........8
II. Công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch trong doanh nghiệp
.....................................................................................................................10
1. Các khái niệm cơ bản........................................................................10
1.1. Theo dõi (giám sát)....................................................................10
1.2. Đánh giá.....................................................................................10
1.3. Sự bổ trợ lẫn nhau của theo dõi và đánh giá.............................11
1.4. Phân loại theo dõi, đánh giá......................................................12
1.5. Khái niệm chỉ số, chỉ tiêu...........................................................13
2. Nội dung, phương pháp theo dõi, đánh giá.....................................15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.1. Nội dung.....................................................................................15
2.2. Phương pháp theo dõi, đánh giá có sự tham gia.......................18
3. Mối quan hệ giữa công tác kế hoạch và công tác theo dõi, đánh giá 19
3.1. Hệ thống theo dõi, đánh giá là công cụ trung gian tạo xúc tác để
mong muốn trở thành hiện thực........................................................19
3.2. Kế hoạch là cơ sở để xây dựng khung theo dõi, đánh giá.........20
3.3. Kế hoạch là mục tiêu của theo dõi, đánh giá.............................21
4. Sự cần thiết phải có hệ thống theo dõi, đánh giá............................21
4.1. Chức năng cung cấp thông tin...................................................22
4.2. Theo dõi, đánh giá với chức năng là một công cụ quản lý........22
4.3. Tăng cường tính minh bạch và tính trách nhiệm.......................22
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THEO DÕI,................24
ĐÁNH GIÁ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẠI LA..............................24
I. Giới thiệu chung về Công ty cổ phần Đại La......................................24
1. Lịch sử hình thành và cơ cấu tổ chức..............................................24
1.1. Lịch sử hình thành......................................................................24
1.2. Cơ cấu tổ chức...........................................................................26
2. Thực trạng hoạt động SXKD của Công ty cổ phần Đại La...........28
2.1. Lĩnh vực kinh doanh...................................................................28
2.2. Qui trình sản xuất các sản phẩm từ lò nung tuynel...................29
2.3. Nguồn lực...................................................................................31
2.4. Thị trường tiêu thụ.....................................................................34
2.5. Kết quả kinh doanh....................................................................36
II. Thực trạng công tác kế hoạch hóa trong công ty cổ phần Đại La...40
1. Qui trình kế hoạch hóa của Công ty cổ phần Đại La.....................40
1.1. Lập kế hoạch sản xuất kinh doanh.............................................40
1.2. Tổ chức thực hiện.......................................................................41
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1.3. Theo dõi, điều độ kế hoạch sản xuất kinh doanh.......................41
2. Nội dung của bản kế hoạch..............................................................42
3. Phương pháp lập kế hoạch sản xuất................................................43
3.1. Căn cứ lập kế hoạch sản xuất....................................................43
3.2. Phương pháp xác định chỉ tiêu kế hoạch...................................44
4. Triển khai thực hiện kế hoạch.........................................................47
5. Nhận xét về công tác kế hoạch hóa của Công ty cổ phần Đại La. 48
III. Thực trạng công tác theo dõi, đánh giá tại Công ty cổ phần Đại La
.....................................................................................................................49
1. Đặc điểm công tác theo dõi, đánh giá tại Công ty cổ phần Đại La
.................................................................................................................49
2. Qui trình theo dõi, đánh giá.............................................................50
3. Nội dung và phương pháp theo dõi, đánh giá.................................51
3.1. Nội dung theo dõi, đánh giá.......................................................51
3.2. Phương pháp theo dõi, đánh giá................................................54
4. Tổ chức theo dõi, đánh giá................................................................55
4.1. Theo dõi thực hiện kế hoạch......................................................55
4.2. Đánh giá thực hiện kế hoạch......................................................57
5. Tổ chức thực hiện và báo cáo...........................................................57
6. Nhận xét về công tác theo dõi, đánh giá của Công ty cổ phần Đại
La............................................................................................................59
6.1. Qui trình theo dõi, đánh giá.......................................................59
6.2. Nội dung theo dõi, đánh giá.......................................................60
6.3. Phương pháp theo dõi, đánh giá................................................61
6.4. Tổ chức thực hiện theo dõi, đánh giá.........................................62
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THEO
DÕI, ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN..........................................................64
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
KẾ HOẠCH SXKD CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẠI LA...............64
I. Mục tiêu hoàn thiện công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch
SXKD của Công ty cổ phần Đại La.........................................................64
1. Hoàn thiện qui trình TD-ĐG thực hiện kế hoạch..........................64
2. Hoàn thiện về mặt nội dung TD-ĐG thực hiện kế hoạch..............65
2.1. Hoàn thiện khung theo dõi, đánh giá.........................................65
2.2. Hoàn thiện bảng tiến độ thời gian.............................................66
2.3. Hoàn thiện bảng phân bổ ngân sách..........................................66
3. Hoàn thiện phương pháp TD-ĐG thực hiện kế hoạch...................67
4. Hoàn thiện hệ thống cung cấp thông tin.........................................67
5. Hoàn thiện việc triển khai thực hiện theo dõi, đánh giá................68
II. Giải pháp hoàn thiện công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch
SXKD tại Công ty cổ phần Đại La...........................................................69
1. Xây dựng lại qui trình theo dõi, đánh giá.......................................69
1.1. Lập kế hoạch theo dõi, đánh giá................................................69
1.2. Thực hiện theo dõi, đánh giá......................................................71
2. Bổ sung nội dung theo dõi, đánh giá...............................................72
2.1. Lập khung theo dõi, đánh giá về mặt nội dung..........................72
2.2. Hoàn thiện bảng tiến độ về thời gian.........................................76
2.3. Bảng phân bổ ngân sách............................................................77
3. Đổi mới phương pháp theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch......79
4. Hoàn thiện hệ thống cung cấp thông tin.........................................81
5. Triển khai kế hoạch theo dõi, đánh giá tại công ty Cổ phần Đại La
.................................................................................................................84
5.1. Thực hiện theo dõi, thu thập thông tin.......................................84
5.2. Tổ chức xử lý số liệu, thông tin..................................................88
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
5.3. Đánh giá, kết luận, rút ra bài học kinh nghiệm và chuẩn bị cho
kỳ kế hoạch theo dõi, đánh giá tiếp theo...........................................89
III. Một số kiến nghị nhằm thực hiện tốt công tác theo dõi, đánh giá
thực hiện kế hoạch SXKD tại Công ty cổ phần Đại La.........................93
1. Sử dụng hệ thống theo dõi, đánh giá như là một công cụ quản lý 93
2. Tổ chức, sắp xếp lại nhân sự............................................................94
3. Đào tạo nâng cao năng lực cán bộ và năng lực thống kê...............94
4. Lưu trữ thông tin như một nguồn dữ liệu quan trọng giúp ích cho
việc lập cũng như thực hiện kế hoạch SXKD.....................................95
KẾT LUẬN........................................................................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Luận văn tốt nghiệp
1
LỜI MỞ ĐẦU
rong nền kinh tế thị trường công cụ kế hoạch vẫn tiếp tục và phát
huy hơn nữa vai trò là công cụ quản lý hữu hiệu và hỗ trợ đắc lực cho các nhà
quản lý trong quá trình ra quyết định.“Cũng như cây cọ là công cụ giúp người
họa sĩ vẽ tranh, cây kim là công cụ giúp người thợ may may áo, kế hoạch là
công cụ giúp các nhà quản lý thực hiện tốt hơn vai trò quản lý sự phát triển
kinh tế - xã hội.” 1Tuy nhiên nội dung và phương pháp thực hiện kế hoạch
không hoàn toàn giống nhau trong mọi nền kinh tế. Trong tình hình mới hiện
nay đặt ra những yêu cầu đổi mới trong công tác kế hoạch. Một trong những
nội dung đó là kế hoạch phải gắn với theo dõi, đánh giá. Công tác theo dõi,
đánh giá thực hiện kế hoạch là khâu rất quan trọng trong qui trình kế hoạch
hóa, vừa có tác dụng điều phối, điều chỉnh kịp thời việc thực hiện kế hoạch,
vừa có tác dụng rút ra kinh nghiệm và làm cơ sở cho việc lập và thực hiện kế
hoạch cho giai đoạn sau.
Trong thời gian thực tập tại Công ty cổ phần Đại La, được tìm hiểu về
công ty và quá trình sản xuất kinh doanh của công ty, tôi nhận thấy công tác
theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch được công ty thực hiện thường xuyên
nhưng thực tế chưa phát huy hết hiệu quả. Do đó tôi chọn chuyên đề thực tập
là: Hoàn thiện công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch sản xuất
kinh doanh của Công ty cổ phần Đại La.
Nội dung nghiên cứu gồm có ba phần chính là:
Phần 1: Cơ sở lý luận về công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch.
Phần 2: Thực trạng công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch tại
Công ty cổ phần Đại La.
1
Vũ Cương – Đổi mới công tác kế hoạch hóa trong tiến trình hội nhập.
Khương Thị Tú Anh
Lớp Kế hoạch 46B
Luận văn tốt nghiệp
2
Phần 3: Đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác theo dõi, đánh giá thực
hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh tại Công ty cổ phần Đại La.
Trong thời gian hoàn thiện chuyên đề tôi được sự giúp đỡ hết sức tận
tình của thầy giáo Th.S Bùi Đức Tuân và sự tạo điều kiện giúp đỡ của ông
Nguyễn Hữu Khoát - Trưởng phòng kế hoạch và ông Nguyễn Văn Toàn Phó giám đốc xí nghiệp 1 - Công ty cổ phần Đại La. Đó là những lời nhận
xét, sự chỉ bảo hết sức tận tình và quí báu giúp tôi có thể hoàn thành luận văn
tốt nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Khương Thị Tú Anh
Lớp Kế hoạch 46B
Luận văn tốt nghiệp
3
NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC THEO DÕI,
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
I. Kế hoạch hóa doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường
Peter Drucker, một trong những chuyên gia quản lý hàng đầu đương đại,
tác giả của “Quản lý cho tương lai; thập kỷ 90 và xa hơn nữa.” đã đề xuất tiêu
chuẩn về tính hiệu nghiệm (effectiveness) – tức là khả năng làm những việc
“đúng” (do “right” things ) và tính hiệu quả (efficiency) – tức là khả năng làm
đúng việc (do things “right”). Ông cho rằng tính hiệu nghiệm là quan trọng
hơn, bởi vẫn có thể đạt được tính hiệu quả khi chọn sai mục tiêu. Hai tiêu
chuẩn nói trên song hành cùng với hai khía cạnh của kế hoạch hóa: Xác định
các mục tiêu “đúng” và chọn lựa những biện pháp “đúng” để đạt được các
mục tiêu này. Cả hai khía cạnh đó đều có ý nghĩa sống còn đối với doanh
nghiệp.2
1. Khái niệm và vai trò của kế hoạch hóa
1.1. Khái niệm
Kế hoạch là sự thể hiện ý đồ phát triển của chủ thể quản lý với đối tượng
quản lý thông qua các giải pháp. “Kế hoạch nằm trong những chức năng cơ
bản của qui trình quản lý, là thể hiện ý đồ của chủ thể về sự phát triển trong
tương lai của đối tượng quản lý và các giải pháp để thực hiện. Nó xác định
xem một quá trình phải làm gì? Làm như thế nào? Khi nào làm và ai sẽ
làm?”.3
2
3
Nguồn: Đại cương lý luận quản lý.
Nguồn: Giáo trình kế hoạch hóa phát triển kinh tế xã hội.
Khương Thị Tú Anh
Lớp Kế hoạch 46B
Luận văn tốt nghiệp
4
Như vậy kế hoạch là một văn bản định hướng phát triển gồm hai phần
chính là mục tiêu (ý đồ) và giải pháp. Theo đó thì làm kế hoạch là phải xác
định được các mục tiêu cần đạt tới và đưa ra những cách thức để có thể đạt
được những mục tiêu đó.
Theo “Từ điển bách khoa Việt Nam 2” thì: Kế hoạch hóa là hoạt động
của con người trên cơ sở nhận thức và vận dụng các qui luật của xã hội và tự
nhiên, đặc biệt là các qui luật kinh tế để tổ chức quản lý các đơn vị kinh tế - kĩ
thuật, các ngành, các lĩnh vực hoặc toàn bộ nền sản xuất xã hội theo những
mục tiêu thống nhất.
Theo cách hiểu đó thì rõ ràng kế hoạch đựơc lập trên mọi lĩnh vực của
đời sống xã hội. Kế hoạch hóa là một chức năng quản lý. Kế hoạch hóa có
nghĩa là xác định mục tiêu, mục đích đối với thành tựu tương lai của tổ chức
và các con đường, biện pháp, cách thức để đạt được mục tiêu, mục đích đó.
Theo đó, có ba nội dung chủ yếu của kế hoạch hóa là: (1) Xác định, hình
thành mục tiêu (phương hướng) đối với tổ chức, doanh nghiệp; (2) Xác định
và bảo đảm (mang tính chắc chắn, cam kết) về các nguồn lực cần thiết để có
thể đạt được những mục tiêu đó; (3) Quyết định xem những hoạt động nào là
cần thiết để đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Kế hoạch hóa trong doanh nghiệp cũng không nằm ngoài những ý nghĩa
đó. “Kế hoạch hóa doanh nghiệp là một qui trình ra quyết định cho phép xây
dựng một hình ảnh mong muốn về trạng thái tương lai của doanh nghiệp và
quá trình tổ chức triển khai thực hiện mong muốn đó”.4
4
Nguồn: Giáo trình kế hoạch kinh doanh.
Khương Thị Tú Anh
Lớp Kế hoạch 46B
Luận văn tốt nghiệp
5
1.2. Vai trò của kế hoạch hóa trong doanh nghiệp
Kế hoạch đã tỏ ra rất hiệu quả trong nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung
nhưng không phải là khi chuyển sang nền kinh tế thị trường thì kế hoạch
không còn là công cụ quản lý hữu hiệu.
Bản thân hoạt động sản xuất kinh doanh là hoạt động có mục tiêu, đó là
lợi nhuận. Thông qua một loạt hoạt động đầu tư, sản xuất, phân phối, trao đổi
trên thị trường nhằm tạo ra của cải vật chất cho xã hội, tạo việc làm và tạo giá
trị. Mà hoạt động có mục tiêu đã bao hàm trong đó tính chất kế hoạch: Biết
mục đích hành động là gì và vạch ra được con đường để đạt mục tiêu.
Doanh nghiệp hoạt động là một qui trình kết hợp giữa các yếu tố sản
xuất (yếu tố đầu vào): Tài lực, nhân lực, vật lực, thông tin nhằm tạo đầu ra và
đạt mục tiêu lợi nhuận. Và quá trình phối kết hợp đó để hiệu quả cần phải có
nhân tố quan trọng là quản lý. Quản lý là chức năng không thể thiếu trong
doanh nghiệp và lần đầu tiên đã được nhà kinh tế học H.Fayol nghiên cứu và
khẳng định với 14 nguyên tắc trong kinh doanh, trong đó có nguyên tắc kế
hoạch. F.W.Taylor – cha đẻ của thuyết quản lý khoa học đã nói: “Quản lý là
biết chính xác điều bạn muốn, người khác làm và sau đó là hoàn thành công
việc một cách tốt nhất và rẻ nhất.”5. Gulich và Urwich cũng đã nói, công tác
quản trị có 6 chức năng chủ yếu đó là: Kế hoạch, tổ chức, nhân sự, phối hợp,
tài chính.
Tính chất của nền kinh tế thị trường là không có chỉ tiêu pháp lệnh,
không có sự phân bổ nguồn lực nhưng lại có qui luật thị trường – Qui luật
cạnh tranh và sự biến động không ngừng đòi hỏi các nhà quản lý phải có sự
dự báo, lường trước để phản ứng, xử lý kịp thời.
5
Nguồn: Đại cương lý luận quản lý.
Khương Thị Tú Anh
Lớp Kế hoạch 46B