Tài liệu Hinh 10 chương1

Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Vấn đề 1. Chủ đề: VECTƠ Các định nghĩa của vectơ A. Các kiến thức cần nhớ Định nghĩa: Vectơ là một đoạn thẳng có hướng. - Vectơ có điểm đầu (gốc) là , điểm cuối (ngọn) là hiệu là ⃗ (đọc là vectơ ). - Một vectơ xác định còn được ký hiệu là ⃗, ⃗, ⃗, ⃗,…  Chú ý: ⃗ ≠ ⃗. - được ký Vectơ – không: là vectơ có điểm đầu và điểm cuối trùng nhau. II/ Vectơ cùng phương, vectơ cùng hướng - Giá của vectơ là đường thẳng đi qua điểm đầu và điểm cuối của vectơ. Mọi đường thẳng đi qua điểm đều là giá của vectơ – không ⃗. - Hướng của vectơ là hướng từ điểm đầu đến điểm cuối của vectơ. Hai vectơ cùng phương là hai vectơ có giá song song hoặc trùng nhau.  Chú ý:  Hai vectơ cùng hướng thì sẽ cùng phương. Điều ngược lại không đúng.  Hai vectơ cùng phương có thể cùng hướng hoặc ngược hướng.  Vectơ – không cùng phương, cùng hướng với mọi vectơ.  Ba điểm phân biệt , , thẳng hàng khi và chỉ khi hai vectơ ⃗ và ⃗ cùng phương. III/ Hai vectơ bằng nhau - Độ dài của vectơ: là khoảng cách giữa điểm đầu và điểm cuối của vectơ đó. Độ dài của vectơ ⃗ ký ⃗ = hiệu là | ⃗|, độ dài của vectơ ⃗ là ⃗ và = . - Hai vectơ bằng nhau nếu chúng có cùng hướng và cùng độ dài. - Nếu ⃗ bằng ⃗ thì ta viết ⃗ = ⃗. - ⃗= ⃗ = 0⃗, 0⃗ = 0. B. Bài tập trắc nghiệm Dạng 1. Xác định vectơ  Phương pháp:    Để xác định vectơ a  0 ta cần biết điểm đầu và điểm cuối của vectơ a Bài 1. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào không đúng? A. Vectơ là một đoạn thẳng có hướng B. Vectơ là một đoạn thẳng không phân biệt thứ tự của hai điểm mút C. Vectơ là một đoạn thẳng xác định điểm đầu, điểm cuối D. Vectơ là một đoạn thẳng phân biệt thứ tự hai điểm mút Đáp án: B Bài 2. Với hai điểm phân biệt A, B ta có được bao nhiêu vectơ khác vectơ – không có điểm đầu và điểm cuối là A hoặc B . A. 0 B. 1 C. 2 D. 4 Đáp án: C  Bài 3. Cho tứ giác ABCD . Số các vectơ khác 0 có điểm đầu và điểm cuối là đỉnh của tứ giác là: A. 12 B. 6 C. 8 D. 12 Đáp án: D Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 1 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế  Bài 4. Bài 5. Bài 6. Bài 7. Cho tam giác ABC , có thể xác định bao nhiêu vectơ khác vectơ 0 có điểm đầu và điểm cuối là các đỉnh A, B, C A. 3 B. 6 C. 4 D. 9 Đáp án: B Số các vectơ có điểm đầu và điểm cuối là 2 trong 6 điểm phân biệt cho trước là: A. 12 B. 21 C. 27 D. 30 Đáp án: D  Cho 5 điểm phân biệt A, B, C , D và E . Có bao nhiêu vectơ khác 0 có điểm đầu và điểm cuối là các điểm đã cho? A. 12 B. 20 C. 24 D. 30 Đáp án: B Cho hai đường thẳng song song d1 , d 2 . Trên d1 lấy 6 điểm phân biệt, trên d 2 lấy 5 điểm phân biệt. Số vectơ có điểm đầu trên d1 và điểm cuối trên d 2 là: A. 30 B. 25 C. 24 D. 15 Đáp án: A Dạng 2. Phương và hướng của vectơ Bài 1. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào không đúng? A. Hai vectơ cùng phương với vectơ thứ ba thì cùng phương  B. Hai vectơ cùng phương với một vectơ thứ ba khác 0 thì cùng phương C. Hai vectơ ngược hướng với một vectơ thứ ba thì cùng hướng  D. Hai vectơ cùng hướng với vectơ thứ ba khác vectơ 0 thì cùng hướng Đáp án: A Bài 2. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng? A. Có duy nhất một vectơ cùng phương với vectơ thứ ba thì cùng phương B. Có ít nhất hai vectơ cùng phương với mọi vectơ C. Có vô số vectơ cùng phương với mọi vectơ D. Không có vectơnào cùng phương với mọi vectơ Đáp án: A – vectơ 0 Bài 3. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng? A. Hai vectơ có giá vuông góc thì cùng phương B. Hai vectơ cùng phương thì giá của chúng song song C. Hai vectơ cùng phương thì cùng hướng D. Hai vectơ cùng ngược hướng với vectơ thứ ba thì cùng hướng Đáp án: D Bài 4. Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Khi đó khẳng định nào sau đây đúng nhất?   A. A, B, C thẳng hàng khi và chỉ khi AB và AC cùng phương   B. A, B, C thẳng hàng khi và chỉ khi AB và BC cùng phương  Bài 5.  C. A, B, C thẳng hàng khi và chỉ khi AC và BC cùng phương D. Cả A, B, C đều đúng Đáp án: D Cho ba điểm A, B, C thẳng hàng. Tìm một mệnh đề đúng?   A. AB và AC ngược hướng khi A không nằm giữa B, C   B. AB và AC cùng hướng khi A không nằm giữa B, C   C. AB và BC cùng hướng khi A không nằm giữa B, C   D. AB và CA ngược hướng khi A không nằm giữa B, C Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 2 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Đáp án: B  Bài 6. Cho tam giác ABC . Gọi A ', B ', C ' lần lượt là trung điểm cạnh BC , CA, AB . Vectơ A ' B ' cùng phương với vectơ nào trong các vectơ sau đây?     A. AB B. AB ' C. BA D. C ' B Đáp án: C Bài 7. Cho ba điểm M , N , P thẳng hàng, trong đó N nằm giữa hai điểm M và P . Khi đó các cặp vectơ nào sau đây cùng hướng?         A. MN và PN B. MN và MP C. MP và PN D. NM và NP Đáp án: B   Bài 8. Cho lục giác đều ABCDEF có tâm O . Số các vectơ khác 0 cùng phương với OC có điểm đầu và điểm cuối là đỉnh của lục giác bằng: A. 4 B. 6 C. 7 D. 8 Đáp án: D Dạng 3. Quan hệ giữa các vectơ  Phương pháp  Sử dụng  định nghĩa về hai vectơ cùng phương, hai vectơ bằng nhau  Vectơ 0 cùng phương với mọi vectơ, cùng hướng với mọi vectơ. Bài 1. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?   A. Hai vectơ a và b được gọi là bằng nhau nếu chúng có cùng hướng và cùng độ dài   B. Hai vectơ a và b được gọi là bằng nhau nếu chúng có cùng phương và cùng độ dài   C. Hai vectơ AB và CD được gọi là bằng nhau khi và chỉ khi tứ giác ABCD là hình bình hành  Bài 2. Bài 3. Bài 4. Bài 5.  D. Hai vectơ a và b được gọi là bằng nhau nếu chúng có cùng độ dài Đáp án: A Nếu hai vectơ bằng nhau thì chúng: A. Có độ dài bằng nhau B. Cùng phương C. Cùng điểm gốc D. Cùng hướng Hãy tìm khẳng định sai Đáp án: C Chọn câu sai trong các câu sau. Vectơ có điểm đầu điểm cuối trùng nhau được gọi là: A. Vectơ có hướng tùy ý B. Vectơ có phương tùy ý C. Vectơ – không D. Vectơ có độ dài không xác định Đáp án: D Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai? A. Vectơ là một đoạn thẳng định hướng B. Vectơ – không là vectơ có điểm đầu điểm cuối trùng nhau C. Hai vectơ được gọi là bằng nhau nếu chúng cùng hướng và cùng độ dài D. Hai vectơ cùng phương khi chúng có giá song song nhau Đáp án: D Cho ba điểm A, B, C phân biệt. Khi đó:   A. Điều kiện cần và đủ để A, B, C thẳng hàng là AB cùng phương với AC  B. Điều kiện cần và đủ để A, B, C thẳng hàng là với mọi điểm M thì MA cùng phương với  C. Điều kiện cần và đủ để A, B, C thẳng hàng là với mọi điểm M thì MA cùng phương với   Bài 6.  MB  AB D. Điều kiện cần và đủ để A, B, C thẳng hàng là AB  AC Đáp án: D Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai? A. Mỗi vectơ đều có một độ dài đó là khoảng cách giữa điểm đầu và điểm cuối của vectơ đó Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 3 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế   B. Độ dài của a được ký hiệu là a    C. 0  0 , PQ  PQ  D. AB  AB  BA Đáp án: C   Bài 7. Cho ba điểm A, B, C phân biệt. Nếu AB  BC thì có nhận xét gì về ba điểm A, B, C ? A. B là trung điểm của AC B. B nằm ngoài AC C. B nằm giữa AC D. Không tồn tại Đáp án: A  Bài 8. Cho lục giác đều ABCDEF có tâm O . Số các vectơ bằng vectơ OC có điểm đầu điểm cuối là đỉnh của lục giác bằng: A. 2 B. 3 C. 4 D. 6    Đáp án: B - FO, AB, ED ABCD là hình bình hành khi và chỉ khi: Bài 9.         A. AB  CD B. BC  DA C. BA  CD D. AC  BD Đáp án: C     Bài 10. Cho AB  0 và một điểm C , có bao nhiêu điểm D thỏa mãn AB  DC A. 0 B. 1 C. 2 D. Vô số Đáp án: B     Bài 11. Cho AB  0 và một điểm C , có bao nhiêu điểm D thỏa mãn AB  CD A. 0 B. 1 C. 2 D. Vô số Đáp án: D   Bài 12. Điều kiện nào là điều kiện cần và đủ để AB  CD A. ABCD là hình bình hành B. ABDC là hình bình hành C. AD và BC có cùng trung điểm D. AB  CD và AB  CD Đáp án: B Bài 13. Cho hình bình hành ABCD . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?         A. AD  CB B. AD  CB C. AB  DC D. AB  CD Đáp án: A Bài 14. Cho lục giác đều ABCDEF tâm O . Khẳng định nào sau đây đúng nhất?       A. AB  EF B. AB  OC C. AB  FO D. Cả A,B,C đều đúng Đáp án: D Bài 15. Cho hình vuông ABCD . Khi đó:         A. AC  BD B. AB  CD C. AB  BC D. AB, AC tùy ý Đáp án: C Bài 16. Cho hình bình hành ABCD có tâm là O . Tìm các vectơ từ năm điểm A, B, C , D, O bằng   AB, OB         A. AB  AC , OB  AO B. AB  OC , OB  DO         C. AB  DC , OB  AO D. AB  DC , OB  DO Đáp án: D Bài 17. Cho hình bình hành ABCD có tâm là O . Tìm các vectơ từ năm điểm điểm A, B, C , D, O có  độ dài bằng OB    A. BC , DO, OD    B. BO, DC , OD Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ    C. BO, DO, OD    D. BO, DO, AD Page 4 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Đáp án: A Bài 18. Cho hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?       A. AB  CD B. BC  DA C. AC  BD   D. AD  BC Đáp án: C Bài 19. Cho hình bình hành ABCD . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?         A. AD  CB B. AD  CB C. AB  DC D. AB  CD Đáp án: A Bài 20. Cho lục giác ABCDEF , tâm O . Khẳng định nào sau đây đúng nhất?       A. AB  ED B. AB  OC C. AB  FO D. Cả A, B, C đều đúng Đáp án: D Bài 21. Cho hình vuông ABCD . Khi đó:         A. AC  BD B. AB  CD C. AB  BC D. AB, CD cùng hướng Đáp án: C Bài 22. Cho ba điểm A, B, C không thẳng hàng, M là điểm bất kỳ. Mệnh đề nào sau đây đúng?      A. M , MA  MB B. M , MA  MB  MC      C. M , MA  MB  MC D. M , MA  MB Đáp án: C Bài 23. Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N , P, Q lần lượt là trung điểm của AB, BC , CD và DA . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?         A. MN  QP B. MQ  NP C. MN  PQ D. MN  AC  1  AC 2 Bài 24. Cho tam giác đều ABC , mệnh đề nào sau đây sai?   A. AB  BC B.   C. AB  BC D. Đáp án: D vì MN    AC  BC   AC , BC không cùng phương Đáp án: A Bài 25. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Mệnh đề nào sau đây đúng?     A. AC  a B. AC  BD C. AB  a   D. AB, BC cùng phương Đáp án: C Bài 26. Gọi C là trung điểm của đường thẳng AB . Hãy chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau?     A. CA  CB B. AB và AC cùng phương   C. AB và AC ngược hướng   D. AB  CB Đáp án: B Dạng 4. Các bài toán chứng minh vectơ bằng nhau  Phương pháp Để chứng minh hai vectơ bằng nhau ta có thể dùng một trong ba cách sau:      a b   a b  a vµ b cïng ph­¬ng       Tứ giác ABCD là hình bình hành  AB DC và BC  AD        Nếu a  b, b  c thì a  c Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 5 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Bài 1. Cho tam giác ABC có trực tâm H . D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC . Khẳng định nào sau đây là khẳng định đúng?         A. HA  CD, AD  CH B. HA  CD, AD  HC           C. HA  CD, AC  CH D. HA  CD, AD  HC , OB  OD Đáp án: B Ta có: CH  AB DA  AB ( A thuộc đường tròn tâm O bán kính BD )  CH  AD (1) Lại có: AH  BC DC  BC ( C thuộc đường tròn tâm O bán kính BD )  AH  CD (2) (1)(2)  ABC D là hình bình hành  Bài 2. Bài 3. Bài 4. Bài 5.     AB  HC, HA  CD Cho hình bình hành ABCD . Hai điểm M và N lần lượt là trung điểm của BC và AD . Điểm I là giao điểm AM và BN , K là giao điểm DM và CN . Khẳng định nào sau đây sai?         A. AM  NC , DK  NI B. AM  NC , DK  IN         C. BI  KD, NI  DK D. AI  NK , NK  KC Đáp án: B Cho tam giác ABC và điểm M ở tam giác. Gọi A ', B ', C ' lần lượt là trung điểm của BC , CA, AB và N , P, Q lần lượt là các điểm đối xứng với M qua A ', B ', C ' . Khẳng định nào sau đây sai?         A. AM  PC , QB  MN B. AC  QN , AM  PC         C. AB  CN , AP  QN D. AB '  BN , MN  BC Đáp án: B Ta có: AMBQ là hình bình hành (giao 2 đường chéo là trung điểm của mỗi đường)   Suy ra: AQ  BM   BMCN là hình bình hành  BM  NC   Do đó AQ  NC Tương tự AMPC là hình bình hành   Suy ra AM  PC Cho đường tròn  O  ngoại tiếp tam giác ABC , gọi H là trực tâm tam giác ABC và K là trung điểm BC . Đường thẳng HK cắt  O  tại D sao cho H , D nằm khác phía so với BC . Khẳng định nào sau đây là đúng?         A. BD  AC B. CD  AB C. HK  AB D. HC  BD Đáp án: D K  H D  CB, K là trung điểm của HD, CB  CHBD là hình bình hành Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N lần lượt là trung điểm cạnh AD, BC , O là giao điểm của AC và BD . Điều kiện nào sau đây để ABCD là hình bình hành?       A. MN  AB, MN  DC B. MN  AB, O là trung điểm AC và BD         C. MN  BN , DN  AB D. MB  DC , DN  AB Đáp án: A Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 6 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Vấn đề 2. Tổng – hiệu của hai vectơ A. Các kiến thức cần nhớ I/ Tổng các vectơ - Định nghĩa: Cho hai vectơ ⃗ và ⃗. Lấy một điểm A tùy ý, dựng ⃗ = ⃗, ⃗ = ⃗. Khi đó: ⃗ + ⃗ = ⃗ . - Quy tắc ba điểm: Cho A, B, C tùy ý, ta có: ⃗+ ⃗= ⃗ - Quy tắc hình bình hành: Nếu ABCD là hình bình hành thì: ⃗+ ⃗= ⃗ II/ Vectơ đối - Cho vectơ ⃗. Vectơ có cùng độ dài và ngược hướng ⃗ gọi là vectơ đối của vectơ ⃗, kí hiệu là − ⃗. Ta có ⃗ + (− ⃗ ) = 0⃗. - Mọi vectơ đều có vectơ đối, ví dụ ⃗ có vectơ đối là ⃗, nghĩa là: ⃗ = − ⃗. - Vectơ đối của 0⃗ là 0⃗. III/ Hiệu các vectơ (phép trừ) Quy tắc về hiệu vectơ: với ba điểm O, A, B tùy ý cho trước, ta có: IV/ Tính chất Với ⃗, ⃗, ⃗ bất kì, ta có: - Giao hoán: ⃗ + ⃗ = ⃗ + ⃗. - Kết hợp: ⃗ + ⃗ + ⃗ = ⃗ + ⃗ + ⃗ - ⃗− ⃗= ⃗. ⃗ + 0⃗ = 0⃗ + ⃗ = ⃗ ⃗ + ( − ⃗ ) = − ⃗ + ⃗ = 0⃗ ⃗ + ⃗ ≤ | ⃗| + ⃗ , dấu “=” xảy ra khi ⃗, ⃗ cùng hướng. ⃗ = ⃗⇔ ⃗+ ⃗= ⃗+ ⃗  Chú ý:   là trung điểm của đoạn thẳng là trọng tâm tam giác ⇔ ⇔ ⃗ + ⃗ = 0⃗ ⃗ + ⃗ + ⃗ = 0⃗ B. Bài tập trắc nghiệm Dạng 1. Tổng của hai vetơ và tổng của nhiều vectơ  Phương pháp: Dùng định nghĩa tổng của hai vectơ, quy tắc ba điểm, quy tắc hình bình hành và các tính chất tổng của vectơ. Bài 1. Cộng các vectơ có độ dài bằng 5 và cùng giá ta được kết quả sau:  A. Cộng 5 vectơ ta được kết quả là 0  B. Cộng 4 vectơ đôi một ngược hướng ta được 0  C. Cộng 121 vectơ ta được vectơ 0  D. Cộng 25 vectơ ta được vectơ 0      Bài 2. Cho a, b là các vectơ khác 0 và a  b . Xét các phát biểu sau:      (1) Nếu a và b cùng phương thì a  b cùng phương với a Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 7 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế  Bài 3. Bài 4. Bài 5. Bài 6. Bài 7. Bài 8. Bài 9.     (2) Nếu a và b cùng hướng thì a  b cùng hướng với a      (3) Nếu a và b ngược hướng thì a  b cùng hướng với a      (4) Nếu a và b ngược hướng thì a  b ngược hướng với a Số phát biểu đúng là? A. 1 B. 2 C. 3 Cho 3 điểm phân biệt A, B, C . Đẳng thức nào sau đây đúng?    D. 4    A. AB  AC  BC B. AB  CA  CB       C. CA  BA  CB D. AA  BB  AB      Vectơ tổng của MN  PQ  RN  NP  QR bằng:     A. MR B. MN C. PR D. MP Cho hình bình hành ABCD . Hai điểm M và N lần lượt là trung điểm của BC và AD .     MC  NC và AM  CD lần lượt bằng:         A. MN , AC B. AC , NC C. AC , BM D. CD, MD Cho hình bình hành ABCD với tâm O . Đẳng thức nào sau đây đúng?       A. AB  AD  BD B. AB  AD  AC       C. AB  AD  DB D. AB  AD  CA Cho hình bình hành ABCD với tâm O . Đẳng thức nào sau đây sai?       A. AB  OA  OB B. OA  OC  AC         C. OA  OB  OC  OD  0 D. AB  CD  0 Cho 4 điểm bất kỳ M , N , P, Q . Đẳng thức nào sau đây sai?         A. PQ  NP  MN  MQ B. NP  MN  QP  MQ         C. MN  PQ  MQ  PN D. PQ  NP  MN  MQ Cho tam giác ABC , I là trung điểm của BC . Xét các mệnh đề sau:          (1) AB  AI  IB (2) AI  AB  AC (3) AC  BI  AI Mệnh đề đúng là: A. Chỉ (1) B. (1) và (2) C. (3) D. (2) và (3) Bài 10. Với bốn điểm A, B, C , D trong đó không có ba điểm thẳng hàng. Chọn câu đúng:      B. ABCD là hình bình hành khi AB  AD  AC   A. ABCD là hình bình hành khi AB  DC C. ABCD là hình bình hành khi AD  BC D. Cả ba câu trên đều đúng. Bài 11. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?    A. Với ba điểm bất kỳ I , J , K ta có: IJ  JK  IK    B. Nếu AB  AC  AD thì ABCD là hình bình hành   C. Nếu OA  OB thì O là trung điểm của AB     D. Nếu G là trọng tâm ABC thì GA  GB  GC  0 Bài 12. Cho tam giác ABC . Tìm khẳng định đúng:     A. BA  AC  BC B. AB  BC  CA  0     C. AB  BC  AB  BC    D. AB  AC  BC Bài 13. Cho ngũ giác đều ABCDE tâm O . Khẳng định nào sau đây đúng? Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 8 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế     A. OA  OB và OC  OE đều cùng phương     B. OA  OB và OC  OE đều cùng hướng   C. AB và EC không cùng phương   D. OA và OC cùng phương Dạng 2. Vectơ đối và hiệu của hai vectơ  Phương pháp:    Theo định nghĩa, để tìm hiệu a  b , ta làm hai bước sau:   Tìm vectơ đối của b     Tính tổng a  b   Bài 1. Bài 2. Bài 3.    Vận dụng quy tắc OA  OB  BA với ba điểm O, A, B bất kì.    Nếu a và b là vectơ khác 0 và a là vectơ đối của b thì chúng: A. Cùng phương B. Cùng độ dài C. Ngược hướng Hãy chọn khẳng định sai? Cho các mệnh đề sau:   (1) Vectơ đối của vectơ  a là vectơ a   (2) Vectơ đối của vectơ 0 là vectơ 0     (3) Vectơ đối của vectơ a  b là a  b     (4) Vectơ đối của vectơ a  b là a  b Số mệnh đề đúng là: A. 1 B. 2 C. 3 Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?    D. 4  A. a là vectơ đối của b thì a  b  D. Có chung điểm đầu    Bài 7. B. a và b ngược hướng là điều kiện cần để b là vectơ đối của a     C. b là vectơ đối của a  b  a     D. a và b là hai vectơ đối nhau  a  b  Nếu MN là một vectơ đã cho thì với điểm O bất kỳ ta luôn có:       A. MN  OM  ON B. MN  ON  OM       C. MN  MO  NO D. MN  OM  ON Hãy chọn đẳng thức đúng?       A. AB  AC  BC B. AM  BM  AB       C. PM  PN  NM D. AA  BB  AB Cho hai điểm phân biệt A và B . Điều kiện để I là trung điểm của đoạn thẳng AB là:       A. IA  IB B. IA  IB C. IA   IB D. AI  BI Cho hình bình hành ABCD với tâm O . Cho các khẳng định sau: Bài 8. (1) OA  OB  AB (2) CO  OB  BA (3) AB  AD  AC        (4) AB  AD  BD (5) CD  CO  BD  BO Có bao nhiêu khẳng định đúng, bao nhiêu khẳng định sai? A. 2 đúng 3 sai B. 3 đúng, 2 sai C. 1 đúng, 4 sai D. 4 đúng, 1 sai Cho ba điểm bất kỳ A, B, C . Đẳng thức nào dưới đây đúng? Bài 9. A. AB  CB  CA B. BC  AB  AC       C. AC  CB  BA D. CA  CB  AB Cho ba điểm bất kỳ A, B, C . Đẳng thức nào dưới đây sai? Bài 4. Bài 5. Bài 6.       Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ          Page 9 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế    A. CA  BA  BC B. AB  CB  CA       C. BC  AC  BA D. AB  BC  CA Bài 10. Cho tam giác ABC , I , J , K lần lượt là trung điểm của AB, BC , CA . Mệnh đề nào sau đây sai?    A. JK , BI , IA là ba vectơ bằng nhau    B. Vectơ đối của IK là CJ và JB    C. Trong ba vectơ I J , AK , KC có ít nhất hai vectơ đối nhau    D. IA  KJ  0 Bài 11. Cho ba điểm bất kỳ I , J , K . Đẳng thức nào sau đây sai?       A. IJ  JK  IK B. JK  IK  IJ   C. Nếu I là trung điểm của JK thì I J là vectơ đối của IK    D. KJ  KI  I J khi K ở trên tia đối của I J Bài 12. Cho hình chữ nhật ABCD tâm O . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?          A. AB  BC  BD  0 B. AC  BD  CB  DA  0    C. AD  DA  0     Dạng 3. Tính độ dài a  b, a  b  Phương pháp:      D. OA  BC  DO  0    Độ dài của vectơ AB là độ dài đoạn thẳng AB : AB  BA  AB       Tính a  b  AB , a  b  CD . Sau đó tính độ dài đoạn thẳng AB và CD bằng cách gắn nó vào các đa giác mà ta có thể tính được độ dài các cạnh của nó hoặc bằng các phương pháp tính trực tiếp khác.  Cho hình chữ nhật ABCD có AB  3, BC  4 . Độ dài vectơ AC là: A. 5 B. 6 C. 7 D. 9   Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a . Độ dài tổng hai vectơ AB và AC bằng bao nhiêu? a 3 A. 2a B. a C. a 3 D. 2   Cho tam giác vuông cân ABC có AB  AC  a . Độ dài của tổng hai vectơ AB và AC bằng bao nhiêu? a 2 A. a 2 B. C. 2a D. a 2   Cho tam giác ABC vuông tại A và AB  3, AC  4 . Vectơ CB  AB có độ dài bằng bao nhiêu? A. 2 B. 2 13 C. 4 D. 13  Bài 1. Bài 2. Bài 3. Bài 4.   Bài 5. Bài 6. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a , H là trung điểm của cạnh BC . Vectơ CA  HC có độ dài bằng bao nhiêu? a 3a 2a 3 a 7 A. B. C. D. 2 2 3 2   Gọi G là trọng tâm tam giác vuông ABC với cạnh huyền BC  12 . Tổng hai vectơ GA  GC có độ dài bằng bao nhiêu? A. 3 B. 2 3 C. 8 D. 4 Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 10 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế   Bài 7. Cho tam giác vuông cân ABC tại đỉnh C , AB  2 . Tính độ dài AB  AC A. 5 B. 2 5 C. 3 D. 2 3 Bài 8. Cho hình thang ABCD có AB  CD . Cho AB  3a , CD  6a . Khi đó, AB  CD bằng bao Bài 9. nhiêu? A. 9a B. 3a C. 3a D. 0 Cho hình thang ABCD có AB  CD . Cho AB  2a , CD  a . O là trung điểm của AD . Khi     đó, tổng hai vectơ OB và OC có độ dài bằng bao nhiêu? 3a A. B. a C. 2a D. 3a 2    Bài 10. Cho hai vectơ a và b đều khác 0 . Tìm khẳng định đúng trong các khẳng định sau:     A. a  b  a  b                   B. a  b  a  b  a và b cùng phương C. a  b  a  b  a và b cùng hướng D. a  b  a  b  a và b ngược hướng Bài 11. Cho hình thoi ABCD có  BAD  600 và cạnh bằng a . Gọi O là giao điểm hai đường chéo. Khẳng định nào sau đây sai?     A. AB  AD  a 3 B. BA  BC  a 3   a 3 C. OB  DC  2 Bài 12. Cho các khẳng định sau:   D. OB  AD  a 3          (1) Nếu a và b cùng hướng thì a  b  a  b      (2) Nếu a và b ngược hướng và b  a thì a  b  a  b       (3) a  b  a  b , dấu bằng xảy ra khi a và b cùng phương Khẳng định đúng là: A. (1) và (2)   B. (2) và (3) C. (1) và (3) D. Cả (1), (2), (3) Bài 13. Cho a  b  0 . Khẳng định nào sau đây là đúng?   A. a và b có cùng độ dài và cùng phương   B. a và b có cùng độ dài và cùng hướng   C. a và b có cùng độ dài và ngược hướng   D. a và b có cùng độ dài Dạng 4. Đẳng thức vectơ  Phương pháp: Để chứng minh một đẳng thức ta có thể làm theo các cách sau:  Biến đổi vế này thành vế kia  Biến đổi đẳng thức cần chứng minh tương đươngvới một đẳng thức đã biết đã đúng  Đưa về cùng một vế và biến đổi đẳng thức bằng 0  Phối hợp các quy tắc tổng, hiệu vectơ cùng các tính chất, các kỹ thuật tách, gộp, chọn gốc:                AB  BC  AC , MN  MX  XN  M X  XY  YN , OA  OB  BC , MN  AN  AM Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 11 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Bài 5. Cho bốn điểm ABCD . Đẳng thức nào dưới đây đúng?         A. AB  CD  AC  BD B. AB  CD  AD  BC         C. AB  CD  AD  CB D. AB  CD  DA  BC Cho sáu điểm A, B, C , D, E , F . Trong các đẳng thức dưới đây, đẳng thức nào sai?             A. AD  BE  CF  AE  BD  CF B. AD  BE  CF  AE  BF  CE             C. AD  BE  CF  AF  BD  CE D. AD  BE  CF  AF  BE  CD Cho tam giác ABC , D, E , F là trung điểm cạnh BC , CA, AB . Tìm hệ thức đúng:             A. AD  BE  CF  AB  AC  BC B. AD  BE  CF  AF  CE  BD             C. AD  BE  CF  AE  BF  CD D. AD  BE  CF  BA  BC  AC Cho A, B, C , D, E , F là sáu điểm tùy ý. Chọn hệ thức đúng:             A. CF DB  EA  DA  CB  EF B. CF DB  EA  EF  DF  AB             C. CF DB  EA  DB  EC  AF D. CF DB  EA  FC  BE  DA Cho hình bình hành ABCD , M là một điểm tùy ý. Khẳng định nào sau đây đúng? Bài 6. A. MA  MB  MC  MD B. MB  MC  MD  MA         C. MC  CB  MD  DA D. MA  MC  MB  MD Cho năm điểm A, B, C , D, E . Đẳng thức nào sau đây là đúng? Bài 1. Bài 2. Bài 3. Bài 4. Bài 7. Bài 8.                          A. AC  DE  DC  CE  CB  AB B. AC  DE  DC  CE  CB  0             C. AC  DE  DC  CE  CB  BD D. AC  DE  DC  CE  CB  AE Cho tam giác ABC . Các điểm M , N , P lần lượt là trung điểm các cạnh AB, AC , BC . Với điểm O bất kì, khẳng định nào sau đây đúng?             A. OA  OB  OC  MA  PB  NC B. OA  OB  OC  AM  BP  CN           C. OA  OB  OC  0 D. OA  OB  OC  OM  ON  OP Cho hình bình hành ABCD . Gọi O là một điểm bất kì trên đường chéo AC . Qua O kẻ đường thẳng song song với các cạnh của hình bình hành. Các đường thẳng này cắt AB và DC lần lượt tại M và N , cắt AD và BC lần lượt tại E và F . Đẳng thức nào dưới đây sai?   A. OA  OC  OB  OD B. BD  ME  FN        C. BD  BC  FE D. OM  ON  OM  OF Bài 9. Cho ngũ giác đều ABCDE tâm O . Đẳng thức nào sau đây đúng?           A. OA  OB  OC  OD  OE  EB  CA  BD  EC  AD           B. OA  OB  OC  OD  OE  EB  CA  BD  CE  AD           C. OA  OB  OC  OD  OE  AC  BE  EC  DB  AD           D. OA  OB  OC  OD  OE  CA  BE  EC  DB  AD Dạng 5. Tìm tập hợp điểm  Phương pháp: - Cho điểm A và một số thực k  0 : tập hợp các điểm M sao cho M A  k là đường tròn tâm A , bán kính R  k . - Cho hai điểm A, B ; tập hợp các điểm M sao cho MA  MB là đường trung trực của đoạn thẳng AB .    Bài 1. Cho hai điểm A, B phân biệt và điểm M thỏa mãn MA  MB  BA . Khẳng định nào sau đây là đúng? A. M là trung điểm của đoạn AB B. Với mọi M bất kì C. Không có M thỏa mãn D. M nằm trên đường tròn đường kính AB Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 12 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Bài 2. Bài 3. Bài 4. Bài 5. Bài 6.    Cho hai điểm A, B phân biệt và điểm M thỏa mãn MA  MB  AB . Khẳng định nào sau đây là đúng? A. M là trung điểm của đoạn AB B. Với mọi M bất kì C. Không có M thỏa mãn D. M nằm trên đường tròn đường kính AB    Cho hai điểm A, B phân biệt và điểm M thỏa mãn MA  MB  0 . Khẳng định nào sau đây là đúng? B. M là trung điểm của đoạn AB B. Với mọi M bất kì C. Không có M thỏa mãn D. M nằm trên đường tròn đường kính AB      Cho tam giác ABC và điểm M thỏa mãn MA  MB  MC  0 . Khi đó điểm M là: A. Đỉnh thứ tư của hình bình hành ACMB B. Đỉnh thứ tư của hình bình hành ABMC C. Đỉnh thứ tư của hình bình hành CAMB D. Đỉnh thứ tư của hình bình hành ABCM     Cho tam giác ABC và điểm M thỏa mãn MA  MB  MC  0 . Mệnh đề nào sau đây đúng? A. M là trung điểm BC B. M là trung điểm AB C. M là trung điểm AC D. ABMC là hình bình hành     Cho vectơ AB và một điểm C . Có bao nhiêu điểm D thỏa mãn AB  CD  0 A. 1 B. 2 C. 3 D. Vô số    Bài 7. Cho tam giác ABC và điểm M thỏa mãn MA  MB  MC . Tập hợp điểm M là: Bài 8. A. Đường tròn tâm A , bán kính R  BC B. Đường tròn tâm B , bán kính R  AC C. Đường tròn tâm C , bán kính R  AB D. Đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC   Cho hai điểm cố định A, B và điểm M thỏa mãn MA  MB . Tập hợp điểm M là: A. Đường tròn bán kính AB C. Đường trung trực của đoạn thẳng AB D. Đường tròn tâm A , bán kính AB Bài 9. B. Trung điểm đoạn thẳng AB     Cho hai điểm cố định A, B và điểm M thỏa mãn MA  MB  MA  MB là: A. Đường tròn đường kính AB B. Đường trung trực đoạn thẳng AB C. Đường tròn tâm A , bán kính AB C. Nửa đường tròn đường kính AB Dạng 6. Bài toán thực thế    Bài 1. Cho hai lực F1 , F2 có điểm đặt O tạo với nhau góc 600 , biết rằng cường độ của hai lực F1 và  F2 đều bằng 100N , cường độ tổng hợp của hai lực là: 100 3 N     2 Cho hai lực F1 , F2 có điểm đặt O , cường độ tổng hợp của hai lực biết F1 , F2 đều có cường độ A. 100N Bài 2. B. 100 2N  C. 100 3N D.  là 100N , góc hợp bởi F1 và F2 bằng 1200 là: 100 3 N 2     Cho hai lực F1 , F2 có điểm đặt O , cường độ tổng hợp của hai lực biết F1 là 40 N , F2 bằng A. 100N Bài 3. B. 100 2N C. 100 3N D. C. 50N D. 50 3N   30N , góc hợp bởi F1 và F2 bằng 600 là: A. 50 2N B. 100N Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 13 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Bài 4. Một giá đỡ gắn vào tường như hình bên. Tam giác ABC vuông cân tại đỉnh C . Người ta treo vào điểm A một vật nặng 5N . Cường độ hai lực tác động vào tường tại điểm B và C là: A. F1  F2  5 N B. F1  5 N , F2  5 2 N C. F1  5 N , F2  5 3N D. F1  5 N , F2  10 N    Bài 5.    Cho ba lực F1  MA , F2  MB, F3  MC cùng tác động vào một vật tại điểm M và vật đứng   yên. Cho biết cường độ của F1 và F2 đều bằng 100N và  AMB  600 . Cường độ và hướng của lực là:  A. 100N , hướng ngược với MD  B. 100 3N , hướng ngược với MD  C. 100 2N , cùng hướng với MD  D. 100N , cùng hướng với MD Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 14 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế Vấn đề 3. Tích của vectơ với một số A. Các kiến thức cần nhớ     I/ Định nghĩa: Cho a  0, k  0, k   , ta có c  k a (gọi là phép nhân một số thực với một vectơ). Khi đó:   - c cùng phương a   - c cùng hướng a khi k  0   - c ngược hướng a khi k  0  -   c  ka  k . a         II/ Tính chất: Cho a, b bất kì và k , h   , khi đó:      k (a  b)  ka  kb    Quy ước: 0.a  0; k.0  0; 0.0  0   k  h  a  k a  hb  k (ha)  (kh)a       1.a  a; (1)a  a     Tính chất trung điểm: Nếu I là trung điểm đoạn AB , với mọi M ta có: MA  MB  2 MI      Tính chất trọng tâm tam giác: G là trọng tâm ABC , với mọi M ta có: MA  MB  MC  3MG        III/ Điều kiện để hai vectơ cùng phương: a, b; a cùng phương b  0  k  0, k   : a  kb     IV/ Điều kiện để ba điểm A, B, C thẳng hàng:  AB cùng phương AC  k  0, k   : AB  k AC V/ Phân tích  (biểu   diễn)  một vectơ theo hai vectơ khôngcùng phương: Cho hai a  0, b  0 và không cùng phương. Khi đó,  x bao giờ cũng tìm được hai số m, n sao cho:     x  ma  nb B. Bài tập trắc nghiệm  Dạng 1. Xác định vectơ k a  Phương pháp:  Dựa vào định nghĩa vectơ ka    Bài 1. Bài 2. Bài 3. Bài 4.  ka  k a  Nếu k  0, ka và  Nếu k  0, k a và  a cùng hướng  a ngược hướng           1.a  a; (1)a  a 0.a  0; k.0  0; 0.0  0  Cho B nằm giữa hai điểm A và C , với AB  2 a, AC  6 a . Đẳng thức nào dưới đây đúg?         A. BC  AB B. BC  2 AB C. D. BC  2 AB   BC  4 AB Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Nếu AB  3 AC thì đẳng thức nào sau đây đúng?         A. BC  4 AC B. BC  4 AC C. BC  2 AC D. BC  2 AC    Cho hình bình hành ABCD . Tổng các vectơ AB  AC  AD là:   1  2  A. 2 AC B. AC C. AC D. AC 3 3 1 Cho đoạn thẳng AB và M là một điểm trên đoạn thẳng AB sao cho MA  AB . Số k trong 5   đẳng thức MA  k AB là: Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 15 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế 1 1 B. k   C. k  5 D. k  5 5  5 Bài 5. Cho vectơ a và một số k . Kết luận nào sau đây luôn đúng?     A. ka là một vectơ cùng hướng với a B. ka là một vectơ ngược hướng với a     C. ka là một vectơ cùng phương với a D. ka là vectơ đối của vectơ a   Bài 6. Điểm M gọi là chia đoạn thẳng AB theo tỉ số k  1, k  0 nếu MA  k MB . Lúc đó, M chia đoạn thẳng BA theo tỉ số nào? 1 1 A. B. k C. k D.  k k Bài 7. Nếu M chia đoạn thẳng AB theo tỉ số k  1, k  0 thì B chia đoạn thẳng MB theo tỉ số: 1 k 1 k A. B. C. D. 1 k k 1 k 1 1 k Bài 8. Nếu M chia đoạn thẳng AB theo tỉ số k  1, k  0 thì B chia đoạn thẳng MA theo tỉ số: 1 k 1 k A. B. C. D. 1 k k 1 k 1 1 k Bài 9. Cho tam giác ABC , cặp vectơ nào sau đây cùng phương?         A. 2BC  AC và BC  2 AC B. 5BC  AC và 10 BC  2 AC         C. BC  2 AC và 2BC  AC D. BC  AC và BC  AC Dạng 2. Dựng và tính độ dài vectơ chứa tích vectơ với một số  Phương pháp: Sử dụng định nghĩa tích của một vectơ với một số và các quy tắc về phép toán vectơ để dựng vectơ chứa tích một vectơ với một số, kết hợp với các định lí pitago và hệ thức lượng trong tam giác vuông để tính độ dài của chúng.   Bài 1. Gọi G là trọng tâm tam giác vuông ABC với cạnh huyền BC  12 . Tổng hai vectơ GB  GC có độ dài bằng bao nhiêu? A. 2 B. 2 3 C. 8 D. 4 1   Bài 2. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Điểm M là trung điểm của BC . Tính độ dài của CB  MA : 2 A. a B. 2a C. 3a D. 4a  1  Bài 3. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Điểm M là trung điểm của BC . Tính độ dài của BA  BC : 2 a 3 a 3 a 3 a 3 A. B. C. D. 4 2 5 6 Bài 4. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Điểm M là trung điểm của BC . Tính độ dài của  3  MA  2,5MB : 4 a 127 a 127 a 127 a 127 A. B. C. D. 4 8 3 2  21   Bài 5. Cho tam giác vuông cân ABC với OA  OB  a . Độ dài của u  OA  2,5OB là: 4 a 321 a 541 a 140 a 321 A. B. C. D. 4 4 4 2  11  3  Bài 6. Cho tam giác vuông cân ABC với OA  OB  a . Độ dài của u  OA  OB là: 4 4 A. k  Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 16 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế 6073 3 5785 C. D. a a a 28 2 28 Cho tam giác đều ABC cạnh a . Gọi G là trọng tâm tam giác ABC . Đẳng thức nào sau đây sai? A. 2a Bài 7.   A. AB  AC  a Bài 8. B.   B. AB  AC  a 3    C. GA  GB  GC  0   D. GB  GC  a 3 Cho tam giác đều ABC cạnh a . Điểm M là trung điểm của BC . Tính độ dài của 1   AB  2 AC : 2 a 21 a 21 a 21 a 21 B. C. D. 3 2 4 7 Dạng 3. Phân tích (biểu diễn) vectơ theo hai vectơ không cùng phương  Phương pháp: Phối hợp linh hoạt các quy tắc:  Quy tắc ba điểm, quy tắc hình bình hành, hiệu của các vectơ cùng các tính chất, các kỹ thuật tách, gộp, chọn gốc.  Tính chất trung điểm: M là trung điểm đoạn thẳng AB     MA  MB  0     OA  OB  2OM với O là điểm tùy ý  Tính chất trọng tâm: G là trọng tâm của tam giác ABC      GA  GB  GC  0      OA  OB  OC  3OG với O là điểm tùy ý 1 Bài 1. Cho tam giác ABC , E là điểm trên cạnh BC , sao cho BE  BC . Hãy chọn đẳng thức đúng: 4     3  1  A. AE  3 AB  4 AC B. AE  AB  AC 4 4  1  1   1  1  C. AE  AB  AC D. AE  AB  AC 3 5 4 4      Bài 2. Cho tam giác ABC và điểm I sao cho I A  2 IB . Biểu thị vectơ CI theo hai vectơ CA và CB như sau:    CA  2CB    A. CI  B. CI  CA  2CB  3     CA  2CB  CA  2CB C. CI  D. CI  3 3      Bài 3. Cho tam giác ABC và điểm I sao cho I A  2 IB  0 . Biểu thị vectơ CI theo hai vectơ CA và  CB như sau:    CA  2CB    A. CI  B. CI  CA  2CB  3     CA  2CB  CA  2CB C. CI  D. CI  3     3   Bài 4. Cho tam giác ABC với trọng tâm G . Đặt CA  a, CB  b . Biểu thị vectơ AG theo hai vectơ a  và b như sau:          2 a  b  2a  b  a  2b  2 a  b A. AG  B. AG  C. AG  D. AG  2 3 3 3       Bài 5. Cho G là trọng tâm tam giác ABC . Đặt CA  a , CB  b , biểu thị vectơ CG theo hai vectơ a và b như sau: A. Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 17 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế             Bài 8.  2 a  b  2 a  b  a  b ab A. CG  B. CG  C. CG  D. CG  3 3 3 3 Cho tam giác ABC . Gọi M là trung điểm của AB và N là một điểm trên cạnh AC sao cho NC  2 NA . Gọi K là trung điểm của MN . Khi đó:  1  1   1  1  A. AK  AB  AC B. AK  AB  AC 6 4 4 6  1  1   1  1  C. AK  AB  AC D. AK  AB  AC 4 6 6 4  1  Cho tam giác ABC , N là điểm xác định bởi CN  BC , G là trọng tâm tam giác ABC . Hệ 2    thức AC theo AG và AN là:  2  1   4  1  A. AC  AG  AN B. AC  AG  AN 3 2 3 2  3  1   3  1  C. AC  AG  AN D. AC  AG  AN 4 2 4 2 Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AD và BC . Hãy tìm m, n để Bài 9. MN  m AB  nDC 1 1 1 1 1 1 1 1 A. m  , n  B. m   , n  C. m  , n   D. m   , n   2 2 2 2 2  2 2 2 Cho hình bình hành ABCD . Gọi I là điểm xác định bởi BI  k BC  k  1 . Hệ thức giữa AI ,  Bài 6. Bài 7.      AB, AC và k là:    A. AI  (k  1) AB  k AC          D. AI  (k  1) AB  k AC B. AI  (1  k) AB  k AC C. AI  (k  1) AB  k AC Bài 10. Cho tam giác ABC , biết AC  9, M là trung điểm của BC , N là điểm trên đoạn AC sao cho AN  x  0  x  9  . Tìm hệ thức đúng trong các hệ thức sau:   1 x   1    x 1   1  A. MN     AC  AB B. MN     AC  AB 2 2 2 9 9 2   1 x   1    x 1   1  C. MN     AC  AB D. MN     AC  AB 2 2 2 9 9 2   Bài 11. Điểm M gọi là chia đoạn thẳng AB theo tỉ số k  1 nếu MA  k MB . Lúc đó, với điểm O bất kì thì:          kOA  OB  OA  kOB  OA  kOB  kOA  OB A. OM  B. OM  C. OM  D. OM  k 1 1 k k 1 1 k Bài 12. Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Nếu có một điểm I và một số t nào đó sao cho    IA  t IB  1  t  IC thì với mọi điểm I ' bất kì, hệ thức nào sau đây đúng?       A. I ' A  t I ' B  1  t  I 'C B. I ' A  1  t  I ' B  t I 'C       C. I ' A  t I ' B  t I 'C D. I ' A  1  t  I ' B  t I 'C Dạng 4. Đẳng thức vectơ  Phương pháp Để chứng minh một đẳng thức ta có thể làm theo các cách sau:  Biến đổi vế này thành vế kia  Biến đổi đẳng thức cần chứng minh tương đương với một đẳng thức đã biết đã đúng Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 18 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế  Đưa về cùng một vế và biến đổi đẳng thức bằng 0 Phối hợp các quy tắc:  Quy tắc ba điểm, quy tắc hình bình hành, hiệu của các vectơ cùng các tính chất, các kỹ thuật tách, gộp, chọn gốc.  Tính chất trung điểm: M là trung điểm đoạn thẳng AB     MA  MB  0     OA  OB  2OM với O là điểm tùy ý G là trọng tâm của tam giác ABC   Tính chất    trọng  tâm:   GA  GB  GC  0      OA  OB  OC  3OG với O là điểm tùy ý Cho hai tam giác ABC và A ' B ' C ' lần lượt có trọng tâm là G và G ' . Đẳng thức nào sau đây sai?       A. 3GG '  AA '  BB '  CC ' B. 3GG '  AB '  BC '  CA '       C. 3GG '  AC '  BA '  CB ' D. 3GG '  A ' A  BB '  CC ' Cho tam giác ABC có G là trọng tâm, I là trung điểm đoạn BC . Đẳng thức nào sau đây đúng?          1  A. GA  2GI B. IG   IA C. GB  GC  2GI D. GB  GC  GA 3 Cho hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây đúng?             A. AC  BD  2 BC B. AC  BC  AB C. AC  BD  2CD D. AC  AD  CD Gọi AM là trung tuyến của tam giác ABC và I là trung điểm của AM . Đẳng thức nào sau đây đúng?                 A. IA  IB  IC  0 B.  IA  IB  IC  0 C. IA  IB  IC  0 D. 2 IA  IB  IC  0 Cho hình chữ nhật ABCD , I và K lần lượt là trung điểm của BC và CD . Hệ thức nào sau đây đúng?        A. AI  AK  2 AC B. AI  AK  AB  AD   3     C. AI  AK  IK D. AI  AK  AC 2 Cho tứ giác ABCD . I , J lần lượt là trung điểm của BC , CD . Hãy chọn hệ thức đúng?   Bài 1. Bài 2. Bài 3. Bài 4. Bài 5. Bài 6.             2  AB  AI  JA  AD   3DB A. 2 AB  AI  AJ  AD  3DB C. Bài 7. Bài 8. Bài 9.             D. 2  AB  IA  AJ  AD   3DB B. 2 BA  IA  JA DA  3DB Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý. Hãy chọn hệ thức đúng?           A. 2 MA  MB  3MC  AC  2 BC B. 2 MA  MB  3MC  2 AC  BC           C. 2 MA  MB  3MC  2CA  CB D. 2 MA  MB  3MC  2CB  CA Cho tam giác đều ABC , tâm O . M là điểm bất kì trong tam giác. Hình chiếu của M xuống ba     cạnh của tam giác là D, E , F . Hệ thức giữa các vectơ M D, ME, MF , MO là:    1     2  A. M D  ME  MF  MO B. M D  ME  MF  MO 2 3    3     3  C. M D  ME  MF  MO D. M D  ME  MF  MO 4 2 Cho tam giác ABC có trực tâm H , O là tâm đường tròn ngoại tiếp. Chọn khẳng định đúng:         A. HA  HB  HC  4 HO B. HA  HB  HC  2 HO Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 19 Gv: ThS Gia Quyền – ThS Phương Chi (sưu tầm và biên soạn) SĐT: 01224525776 – 01224525773 Giáo viên luyện thi môn Toán tại Huế        2  HO D. HA  HB  HC  3HO 3 Bài 10. Cho tam giác ABC có trực tâm H , O là tâm đường tròn ngoại tiếp. Chọn khẳng định đúng:    1     1  A. OA  OB  OC  OH B. OA  OB  OC  OH 2        3  C. OA  OB  OC  OH D. OA  OB  OC  2OH Bài 11. Cho tam giác ABC với các cạnh AB  c, BC  a, CA  b . Gọi I là tâm đường tròn nội tiếp ABC . Đẳng thức nào sau đây là đúng?     1  1  1   A. aI A  bIB  cIC  0 B. I A  IB  IC  0 a b  c      C. bI A  cIB  aIC  0 D. aI A  bIB  cIC  0 Dạng 5. Xác định điểm thỏa mãn một đẳng thức cho trước  Phương pháp Để xác định một điểm M ta cần phải chỉ rõ vị trí của điểm đó. Thông thường ta biến đổi đẳng    thức vectơ đã cho về dạng OM  a, trong đó O và a đã được xác định. Ta thường sử dụng các tính chất về:  Điểm chia đoạn thẳng theo tỉ số k  Hình bình hành  Trung điểm đoạn thẳng  Trọng tâm tam giác…     Bài 1. Cho tam giác ABC . I là điểm nào nếu IA  IB  IC  0 A. Trung điểm AB B. Trọng tâm tam giác ABC C. Đỉnh thứ tư của hình bình hành ACBI D. Đỉnh thứ tư của hình bình hành ABCI     Bài 2. Cho hình bình hành ABCD , điểm M thỏa mãn 4 AM  AB  AC  AD . Khi đó, điểm M là: A. Trung điểm AC B. Điểm C C. Trung điểm AB D. Trung điểm AD   Bài 3. Cho ba điểm A, B, C thỏa AB  2 AC . Chọn câu trả lời sai: A. Ba điểm A, B, C thẳng hàng B. Điểm B nằm trên AC và ngoài đoạn AC C. Điểm C là trung điểm đoạn thẳng AB D. Điểm B là trung điểm đoạn thẳng AC      Bài 4. Cho tam giác ABC . Điểm N thỏa mãn 2 NA  NB  NC  0 là: A. Trọng tâm ABC B. Trung điểm đoạn BC C. Trung điểm đoạn AK với K là trung điểm đoạn BC D. Đỉnh thứ tư của hình bình hành nhận AB và AC làm hai cạnh    Bài 5. Cho tam giác ABC . Hãy xác định điểm I thỏa mãn 2 IB  3IC  0 A. I là trung điểm BC B. I không thuộc BC 3 C. I nằm trên BC ngoài đoạn BC D. I thuộc đoạn BC và BI  IC 2     Bài 6. Cho tam giác ABC . Hãy xác định điểm M thỏa mãn MA  MB  MC  0 A. Trọng tâm ABC B. Đỉnh của hình bình hành ABCM C. Trùng điểm B D. Trung điểm BC Bài 7. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Trên cạnh BC lấy hai điểm M , N sao cho BM  MN  NC . Điểm G là điểm gì của tam giác AMN ? A. Trực tâm B. Tâm đường tròn ngoại tiếp C. Tâm đường tròn nội tiếp D. Trọng tâm Bài 8. Cho tứ giác ABCD . Gọi E , F lần lượt là trung điểm AB và CD . Điểm G thỏa mãn      GA  GB  GC  GD  0 . Xét các mệnh đề: C. HA  HB  HC  Luyện thi THPT – Chuyên đề Vectơ Page 20