Tài liệu Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng hộ nông dân tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện anh sơn

TÓM TẮT NGHÊN CỨU Trong thời gian thực tập tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn, tôi đã chọn đề tài: “Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng hộ nông dân tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn” 1. Mục tiêu chính của đề tài - Hệ thống hóa một số lý luận về tín dụng hộ nông dân và hiệu quả cho vay đối với hộ nông dân. - Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng hộ nông dân tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. Biết được những khó khăn, thuận lợi về hoạt động tín dụng hộ nông dân của chi nhánh NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. - Trên cơ sở thực tiễn và lý luận, đề xuất một số giải pháp phát triển hoạt động tín dụng hộ nông dân tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. 2. Dữ liệu phục vụ nghiên cứu Số liệu thứ cấp: được thu thập từ các tài liệu, báo cáo đã công bố của các cơ quan chuyên ngành và chính quyền các cấp như: phòng Nông nghiệp huyện, phòng Tài nguyên Môi trường huyện, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. Ngoài ra, một số thông tin được thu thập từ các báo cáo khoa học và kết quả nghiên cứu của nhiều tác giả công bố trên các sách báo, tạp chí chuyên ngành, tín dụng, Ngân hàng, vv... Số liệu sơ cấp: phỏng vấn trực tiếp 75 hộ nông dân vay vốn tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn, trong đó 40 hộ thuộc xã Phúc Sơn và 35 hộ thuộc xã Hùng Sơn để thực hiện điều tra lấy ý kiến của các HND về việc vay vốn của NH và tình hình sử dụng vốn phục vụ cho hoạt động SXNN của các hộ. 3. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra, thu thập số liệu - Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu - Phương pháp thống kê mô tả - Phương pháp chuyên gia, chuyên khảo 4. Kết quả đạt được - Có cái nhìn tổng quát về vai trò của tín dụng Ngân hàng trong đời sống cũng như trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các hộ nông dân. - Thấy được những khó khăn và thuận lợi trong hoạt động cho vay HND của NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. - Nắm rõ được tình hình vay vốn của các hộ nông dân trên địa bàn xã Phúc Sơn và Hùng Sơn. - Đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động tín dụng hộ nông dân, giúp HND tiếp cận vốn vay thuận lợi và sử dụng vốn vay có hiệu quả. PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu Từ sau công cuộc chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường, nước ta đã có những chuyển biến sâu sắc, căn bản và toàn diện. Trong đó, phát triển mọi thành phần kinh tế của Đảng và Nhà nước là một chủ trương xuyên suốt trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Cùng với sự ra đời của nhiều loại hình kinh tế khác, loại hình kinh tế hộ nông dân đã thực sự khẳng định được mình, mang lại những kết quả to lớn đối với nền kinh tế nói chung và lĩnh vực nông nghiệp nông thôn nói riêng, góp phần xoá đói giảm nghèo, nâng cao đời sống của các hộ nông dân ở nông thôn. Do đó, phát triển kinh tế hộ nông dân là yêu cầu cấp thiết cho sự phát triển kinh tế nói chung nhất là với một đất nước đang phát triển như Việt Nam. Hộ nông dân muốn phát triển sản xuất, ngoài các điều kiện đất đai, lao động, vật tư đòi hỏi còn phải có vốn. Với tư cách là bạn đồng hành của nông nghiệp và nông thôn trong những năm qua Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam với các chi nhánh của mình đã và đang là kênh chuyển tải vốn chủ yếu đến hộ nông dân, góp phần tạo công ăn việc làm, giúp nông dân làm giàu bằng chính sức lao động của mình. Anh Sơn là một huyện nằm ở phía tây tỉnh Nghệ An, có tiềm năng lớn về sản xuất nông nghiệp, đồng thời có vị trí địa lý thuận lợi dọc theo đôi bờ sông Lam và quốc lộ 7. Trong những năm qua sản xuất nông nghiệp đã thu được những thành tựu to lớn góp phần vào sự tăng trưởng chung của Tỉnh. Thực hiện mục tiêu chủ yếu về phát triển kinh tế - xã hội của Đại hội đảng bộ Huyện Anh Sơn lần thứ XI đề ra: “Phát huy mọi nguồn lực, tiếp tục phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn toàn diện vững chắc, tận dụng lợi thế địa phương, phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp theo hướng nâng cao hiệu quả và phù hợp với nhu cầu của thị trường, phát triển đa dạng các ngành dịch vụ phục vụ sản xuất và đời sống”. Để đạt được mục tiêu đó thì các nguồn vốn có vai trò rất quan trọng đặc biệt là từ phía Ngân hàng. Tuy nhiên, trong quá trình vận động, phát triển của kinh tế thị trường, quan hệ tín dụng hộ nông dân ngày càng bộc lộ nhiều vướng mắc. Việc nâng cao chất lượng cho vay không phải lúc nào cũng thuận lợi, dễ dàng. Các thủ tục, quy trình cho vay luôn đòi hỏi phải cải tiến, vừa đảm bảo tiện ích cho dân nhưng cũng phải đảm bảo an toàn vốn cho Ngân hàng. Nhận thức được những vấn đề trên và xuất phát từ thực tiễn hoạt động tín dụng hộ nông dân tại Ngân hàng nông nghiệp & phát triển nông thôn huyện Anh Sơn. Tôi chọn đề tài: “Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng hộ nông dân tại Ngân hàng nông nghiệp & phát triển nông thôn huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An” làm luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống hóa một số lý luận về tín dụng hộ nông dân và hiệu quả cho vay đối với hộ nông dân. - Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng hộ nông dân tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. Biết được những khó khăn, thuận lợi về hoạt động tín dụng hộ nông dân của NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. - Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động tín dụng hộ nông dân tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu - NHNo&PTNT huyện Anh Sơn, Tỉnh Nghệ An - Các hộ nông dân vay vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: huyện Anh Sơn là địa điểm thực hiện đề tài với 2 điểm nghiên cứu là xã Phúc Sơn và xã Hùng Sơn. - Về thời gian: số liệu sử dụng để phân tích trong đề tài bao gồm số liệu thứ cấp năm 2008 - 2010 và số liệu sơ cấp năm 2010. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu - Thu thập số liệu thứ cấp Tài liệu sử dụng trong đề tài này được thu thập từ các tài liệu, báo cáo đã công bố của các cơ quan chuyên ngành và chính quyền các cấp như: phòng Nông nghiệp huyện, phòng Tài nguyên Môi trường huyện, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. Ngoài ra, một số thông tin được thu thập từ các báo cáo khoa học và kết quả nghiên cứu của nhiều tác giả công bố trên các sách báo, tạp chí chuyên ngành, tín dụng, Ngân hàng, vv... - Thu thập số liệu sơ cấp  Chọn mẫu điều tra Cách chọn mẫu được xác định theo phương pháp định hướng và ngẫu nhiên không lặp với số lượng mẫu là 75 hộ. Trong đó xã Phúc Sơn 40 hộ, Hùng Sơn 35 hộ. Hộ được chọn là hộ đã và đang tham gia vay vốn tại NHNo&PTNT huyện Anh Sơn để đầu tư cho hoạt động sản xuất, tiêu dùng.  Xây dựng phiếu điều tra Phiếu điều tra được xây dựng chung cho tất cả các hộ, bao gồm các thông tin chủ yếu sau: Thông tin tổng quát: họ và tên chủ hộ, tuổi, giới tính, địa chỉ, số nhân khẩu, số lao động, trình độ văn hóa; thu nhập chính, tình hình đất đai của hộ. Nội dung điều tra chính: + Các hoạt động tạo thu nhập của hộ: lĩnh vực nông nghiệp mà hộ đang hoạt động sản xuất, tổng chi phí sản xuất/năm, doanh thu của một năm. + Thông tin về tín dụng: tổng số nguồn vốn mà hộ cần, số vốn mà hộ được vay, mục đích sử dụng vốn, tình hình hoàn trả vốn vay, kết quả sử dụng vốn, nhu cầu vay vốn của hộ ở những lần tiếp theo. + Các vấn đề liên quan: đáng giá của hộ về cán bộ tín dụng, cách trả vốn lẫn lãi, lãi suất vay, thời hạn vay, thủ tục vay vốn và một số thông tín khác. + Kiến nghị, đề xuất của hộ.  Phương pháp điều tra Dùng phương pháp phỏng vấn trực tiếp có sự tham gia của người dân, đồng thời học hỏi ý kiến của người dân địa phương có kinh nghiệm hoặc các trưởng thôn, các cán bộ tín dụng để thu thập nhanh thông tin và xác minh lại thông tin của người được điều tra. 4.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu Xử lý số liệu đã công bố: dựa vào số liệu đã công bố, tôi đã tổng hợp, đối chiếu để chọn ra những thông tin phù hợp với hướng nghiên cứu của đề tài. Xử lý số liệu điều tra: toàn bộ số liệu điều tra được xử lý trên máy tính, sử dụng phần mềm Microsoft Excel 2003. 4.3. Phương pháp thống kê mô tả Phương pháp này được sử dụng để tổng hợp và phân tích số liệu giúp nhận biết, đánh giá, rút ra được bản chất của hiện tượng kinh tế xã hội. Tổng hợp số liệu ở các tài liệu được tiến hành dựa trên phương pháp phân tổ thống kê theo tiêu thức khác nhau như mức vốn vay, mục đích vay, thu nhập, vv... Trên cơ sở đó xem xét, đánh giá hoạt động tín dụng của NHNo&PTNT huyện Anh Sơn đối với HND vay vốn để phát triển sản xuất kinh doanh, tiêu dùng. Trên cơ sở các tài liệu đã được tổng hợp, vận dụng các phương pháp số tuyệt đối, số tương đối, số bình quân, phương pháp so sánh để xác định mối liên hệ giữa các yếu tố trong việc nâng cao hiệu quả tín dụng hộ nông dân ở NHNo&PTNT huyện Anh Sơn. Từ đó lượng hóa được kết quả nghiên cứu một cách khoa học đảm bảo được sự thuyết phục cao. 4.4. Phương pháp chuyên gia, chuyên khảo Do vốn kiến thức còn hạn chế và chưa am hiểu nhiều về lĩnh vực Ngân hàng nên trong quá trình thực hiện đề tài tôi cần phải nhờ vào sự hướng dẫn và ý kiến đóng góp của các cán bộ quản lý địa phương, các tổ trưởng tổ tiết kiệm, cán bộ tín dụng, học hỏi kinh nghiệm của một số bà con nông dân để có thể làm rõ các vấn đề còn thắc mắc và đánh giá các phần nội dung nghiên cứu.