tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu .................................................................................................... 1
Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho vay tiªu dïng cña Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü Th¬ng .................................................................. 5
1.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn
Kü th¬ng. ................................................................................................. 5
1.1.1. Kh¸i niÖm cho vay ........................................................................ 5
1.1.2. §Æc ®iÓm ....................................................................................... 5
1.1.3. Vai trß cña ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ
phÇn Kü th¬ng. .................................................................................... 5
1.1.4. C¸c h×nh thøc cho vay cña NHTM. ............................................... 6
1.2. Tæng quan vÒ ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng cña NHTM .................... 9
1.2.1. Lý do h×nh thµnh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng ............................. 9
1.2.2. Kh¸i niÖm cho vay tiªu dïng. ..................................................... 12
1.2.3. §Æc ®iÓm cña cho vay tiªu dïng. ................................................ 12
1.2.4. Ph©n lo¹i cho vay tiªu dïng ........................................................ 13
1.2.5. Lîi Ých cña cho vay tiªu dïng. .................................................... 16
1.2.6. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng më réng cho vay tiªu dïng
cña NHTM. .......................................................................................... 18
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Ng©n
hµng th¬ng m¹i Cæ phÇn kü th¬ng ViÖt Nam.......................................... 21
2.1. Tæng quan vÒ Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam
Techcombank. ......................................................................................... 21
2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Techcombank .......................... 21
2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Héi së chÝnh Techcombank ......................... 23
2.1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Techcombank ................... 24
2.1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Techcombank ................... 25
2.2. Ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng ë ViÖt Nam ...................................... 27
2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam. ........................................... 29
2.3.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng cho vay t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam. ....................................... 29
2.3.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh
Techcombank. ..................................................................................... 35
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
1
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
2.4. §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh
Techcombank. ..................................................................................... 38
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn kü th¬ng .................................................................. 44
3.1. §Þnh híng ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së Ng©n
hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.................................... 44
3.2. Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng. ............................................................ 46
3.2.1. T¨ng cêng chiÕn lîc marketing ng©n hµng ............................. 46
3.2.2. Më réng m¹ng líi cña Ng©n hµng............................................. 57
3.3. ¸p dông hÖ thèng tÝnh ®iÓm tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng. .............. 57
3.4. Kh«ng ngõng ph¸t triÓn c«ng nghÖ Ng©n hµng ............................... 58
3.5. N©ng cao sè lîng còng nh chÊt lîng nguån nh©n lùc ................ 60
3.6. Mét sè kiÕn nghÞ............................................................................... 62
3.6.1. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ níc. ....................................................... 62
3.6.2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ níc ...................................... 63
KÕt luËn ....................................................................................................... 65
Tµi liÖu tham kh¶o ....................................................................................... 67
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
2
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Ng©n hµng lµ mét trung gian tµi chÝnh, lµ mét kªnh dÉn vèn quan
träng cho toµn bé nÒn kinh tÕ. Trong m«i trêng c¹nh tranh ngµy cµng gay
g¾t, viÖc hoµn thiÖn vµ më réng c¸c ho¹t ®éng lµ híng ®i vµ ph¬ng ch©m
cho c¸c ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Trong c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng
cã ho¹t ®éng cho vay, tuy nhiªn tõ xa tíi nay, c¸c ng©n hµng chØ quan t©m
tíi cho vay c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh mµ cha quan t©m tíi giai ®o¹n
cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ tiªu dïng. NÕu chØ cho vay s¶n xuÊt
nhiÒu mµ kh¸ch hµng kh«ng tiªu thô ®îc do ngêi d©n kh«ng cã nhu cÇu
vÒ hµng hãa ®ã hoÆc cã nhu cÇu nhng l¹i kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n th×
tÊt yÕu sÏ dÉn tíi cung vît qu¸ cÇu, hµng hãa bÞ tån kho vµ ø ®äng vèn.
Tõ thùc tÕ ®ã cho thÊy khi x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, kh«ng chØ cã
c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp lµ cÇn vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh, më réng thÞ
trêng mµ hiÖn nay, c¸c c¸ nh©n còng lµ nh÷ng ngêi cÇn vèn h¬n bao giê
hÕt. Cuéc sèng ngµy cµng hiÖn ®¹i, møc sèng cña ngêi d©n còng ®îc
n©ng cao, cuéc sèng giê ®©y kh«ng chØ bã hÑp trong “¨n no, mÆc Êm” mµ
®· dÇn chuyÓn sang “¨n ngon, mÆc ®Ñp” vµ còng cßn biÕt bao nhu cÇu kh¸c
cÇn ph¶i ®îc ®¸p øng. Giê d©y, t©m lý cña ngêi d©n coi viÖc ®i vay lµ
muèn sö dông hµng hãa tríc khi cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. §¸p øng lßng
mong mái cña ngêi d©n, c¸c ng©n hµng ®· ph¸t triÓn mét ho¹t ®éng cho
vay míi, ®ã lµ cho vay tiªu dïng, mét mÆt võa t¹o thªm thu nhËp cho chÝnh
ng©n hµng, mÆt kh¸c gióp ®ì cho c¸c c¸ nh©n cã ®îc nguån vèn ®Ó c¶i
thiÖn cuéc sèng cña m×nh.
Sau mét thêi gian thùc tËp, t×m tßi vµ häc hái t¹i Héi së chÝnh Ng©n
hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam – Techcombank, em nhËn
thÊy Ng©n hµng ®· b¾t ®Çu quan t©m tíi ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng nhng
ho¹t ®éng nµy vÉn cha thùc sù trë thµnh ho¹t ®éng lín cña Ng©n hµng.
ChÝnh v× vËy, viÖc tiÕp tôc nghiªn cøu vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn
nghiÖp vô cho vay tiªu dïng sÏ cã ý nghÜa vÒ ph¬ng diÖn lý luËn vµ thùc
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
3
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tiÔn ®èi víi sù ®a d¹ng hãa ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Do ®ã, em ®· lùa chän
®Ò tµi “Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh.
Néi dung ®Ò tµi bao gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho vay tiªu dïng cña Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh
Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n
hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.
Ph¹m vi cña ®Ò tµi lµ nghiªn cøu ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i
Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam tõ n¨m 2001 tíi n¨m
2004. Trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn, bµi viÕt ®a ra mét sè ý kiÕn nh»m
ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy t¹i ng©n hµng.
§Ó hoµn thiÖn ®Ò tµi nµy, em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì v« cïng nhiÖt
t×nh vµ quý b¸u cña c« gi¸o Th.S. Ph¹m Hång V©n. Bªn c¹nh ®ã, trong thêi
gian thùc tËp, em còng ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c anh chÞ Ng©n hµng
Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ mong tiÕp tôc nhËn ®îc sù chØ b¶o
cña c¸c thÇy c« vµ c¸c anh chÞ ng©n hµng.
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
4
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho vay tiªu dïng cña
Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü Th¬ng
1.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i
Cæ phÇn Kü th¬ng.
1.1.1. Kh¸i niÖm cho vay
Cho vay lµ ph¬ng thøc tµi trî cã tÝnh truyÒn thèng cña nghÒ Ng©n
hµng. H×nh thøc biÓu hiÖn cô thÓ lµ: Ng©n hµng chuyÓn tiÒn trùc tiÕp cho
kh¸ch hµng sö dông theo yªu cÇu hoÆc môc ®Ých tiªu dïng cña kh¸ch hµng
khi kh¸ch hµng ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña Ng©n hµng ®Æt ra.
1.1.2. §Æc ®iÓm
Ng©n hµng ®¸p øng cho tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng sö dông vèn nhng
kh¸ch hµng ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn cña Ng©n hµng ®Æt ra.
- Qui m« cña c¸c hîp ®ång cho vay tõ nhá ®Õn lín, víi nhu cÇu vay
nhá ®Õn c¸c dù ¸n lín møc rñi ro cao hay thÊp, møc thu håi vèn nh thÕ
nµo, tµi s¶n thÕ chÊp vµ uy tÝn cña kh¸ch hµng ra sao sÏ ¶nh hëng ®Õn møc
l·i suÊt ng©n hµng qui ®Þnh cô thÓ. Ngoµi ra víi thêi gian sö dông vèn kh¸c
nhau th× l·i suÊt còng sÏ kh¸c nhau.
1.1.3. Vai trß cña ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i
Cæ phÇn Kü th¬ng.
- §èi víi ng©n hµng
Cho vay lµ ho¹t ®éng chÝnh cña Ng©n hµng, ®©y lµ ho¹t ®éng mang
l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng.
Cho vay cña Ng©n hµng lín mµ møc d nî thÊp chøng tá Ng©n hµng
lµm ¨n cã hiÖu qu¶, uy tÝn cña Ng©n hµng rÊt lín. Cho vay cña Ng©n hµng
cµng ngµy chøng tá nhiÒu ngêi ®· biÕt ®Õn Ng©n hµng. Nh vËy vÊn ®Ò
huy ®éng vèn, hoÆc huy ®éng c¸c nguån tiÒn nhµn rçi trong d©n c göi vµo
ng©n hµng nhiÒu h¬n. Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn më réng m¹ng líi cña Ng©n
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
5
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
hµng nhê ®ã ngµy cµng ph¸t triÓn vµ sÏ cµng ngµy cµng ®a d¹ng hãa c¸c
h×nh thøc cho vay tõ ®ã mµ n©ng cao thu nhËp cho ng©n hµng.
- §èi víi kh¸ch hµng.
Nhê cã Ng©n hµng cho vay mµ kh¸ch hµng sÏ cã thÓ thùc hiÖn ®îc
nh÷ng dù ®Þnh, dù ¸n cña m×nh. Do vËy mang l¹i lîi nhuËn cho kh¸ch hµng
hay gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò mµ kh¸ch hµng gÆp ph¶i trong vÊn ®Ò ®ét
xuÊt, cÊp b¸ch.
Tuy vËt kh¸ch hµng cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Õn kh¶ n¨ng chi tr¶ ®Ó viÖc
chi tiªu sÏ hîp lý.
- §èi víi nÒn kinh tÕ
Cho vay cña Ng©n hµng sÏ lµm cho kh¸ch hµng thùc hiÖn ®îc c¸c
dù ¸n cña m×nh, nh vËy rÊt tèt trong viÖc thóc ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô
hµng hãa, t¹o thªm c©y ¨n viÖc lµm cho x· héi t¹o kh¶ n¨ng lu th«ng vèn
nhanh, tõ ®ã thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng.
1.1.4. C¸c h×nh thøc cho vay cña NHTM.
Ph©n lo¹i cho vay lµ viÖc s¾p xÕp c¸c kho¶n cho vay theo tõng nhãm
dùa trªn mét sè tiªu thøc nhÊt ®Þnh. ViÖc ph©n lo¹i cho vay cã c¬ së khoa
häc lµ tiÒn ®Ò ®Ó thiÕt lËp c¸c quy tr×nh cho vay thÝch hîp vµ n©ng cao hiÖu
qu¶ qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông. Ph©n lo¹i cho vay dùa vµo c¸c c¨n cø sau ®©y:
1.1.4.1. Theo thêi h¹n cho vay
- Cho vay ng¾n h¹n: Lo¹i cho vay nµy cã thêi h¹n díi 12 th¸ng vµ
®îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn lu ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ
c¸c nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸ nh©n.
- Cho vay trung h¹n: Lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n tõ mét n¨m ®Õn
n¨m n¨m. Cho vay trung h¹n chñ yÕu ®îc sö dông ®Ó ®Çu t mua s¾m tµi
s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt
kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã quy m« nhá vµ thêi gian thu håi
vèn nhanh. Bªn c¹nh ®Çu t cho tµi s¶n cè ®Þnh, cho vay trugn h¹n cßn lµ
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
6
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
nguån h×nh thøc vèn lu ®éng thêng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt
lµ nh÷ng doanh nghiÖp míi thµnh lËp.
- Cho vay dµi h¹n: lµ lo¹i cho vay cã thêi h¹n trªn n¨m n¨m. §©y lµ
lo¹i h×nh ®îc cung cÊp ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu dµi h¹n nh x©y dùng nhµ
ë, c¸c thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i cã quy m« lín, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp
míi.
1.1.4.2. Theo môc ®Ých vay
- Cho vay kinh doanh: lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp,
c¸c chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ lu ®éng hµng hãa.
- Cho vay tiªu dïng: lµ lo¹i cho vay ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng
cña c¸c c¸ nh©n nh mua s¾m nhµ cöa, xe cé
1.1.4.3. Cho vay ®èi víi ngêi tiªu dïng
Cho vay tiªu dïng ®îc b¾t ®Çu tõ c¸c h·ng b¸n lÎ do nhu cÇu ®Èy
m¹nh tiªu thô hµng ho¸, h×nh thøc cho vay tiªu dïng cña c¸c h·ng lµ b¸n
tr¶ gãp.
- C¬ së cho vay tiªu dïng
Nhu cÇu vay tiªu dïng gia t¨ng m¹nh mÏ g¾n liÒn víi nhu cÇu vÒ
hµng tiªu dïng l©u bÒn nh nhµ, xe, ®å gç sang träng, nhu cÇu du lÞch §èi
víi lùc lîng kh¸ch hµng réng lín.
- NhiÒu h·ng lín tù tµi trî chñ yÕu b»ng ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tr¸i
phiÕu. NhiÒu c«ng ty tµi chÝnh c¹nh tranh víi ng©n hµng trong cho vay lµm
thÞ phÇn cho vay c¸c doanh nghiÖp cña ng©n hµng bÞ gi¶m sót buéc ng©n
hµng ph¶i më réng thÞ trêng cho vay tiªu dïng ®Ó gia t¨ng thu nhËp.
- Ngêi tiªu dïng cã thu nhËp ®Òu ®Æn ®Ó tr¶ nî ng©n hµng mét sè
trêng hîp ngêi tiªu dïng cã thu nhËp kh¸ hoÆc cao, thu nhËp t¬ng ®èi
æn ®Þnh. Vay tiªu dïng gióp hä n©ng cao møc sèng, t×m kiÕm c«ng viÖc cã
møc thu nhËp cao h¬n.
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
7
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
1.1.4.4. Theo møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng.
- Cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i cho vay kh«ng cã tµi s¶n cÇm
cè, thÕ chÊp hoÆc b¶o l·nh cña ngêi thø ba, mµ viÖc cho vay chØ dùa vµo
uy tÝn cña b¶n th©n kh¸ch hµng ®ã. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng tèt, trung
thùc trong kinh doanh, cã kh¶ tµi chÝnh m¹nh, qu¶n trÞ hiÖu qu¶ th× ng©n
hµng cã thÓ cÊp tÝn dông dùa vµo uy tÝn cña b¶n th©n kü thuËt mµ kh«ng cÇn
mét nguån thu nî bæ sung thø hai.
- Cho vay cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i cho vay dùa trªn c¬ së c¸c b¶o ®¶m
nh thÕ chÊp hoÆc cÇm cè, hoÆc ph¶i cã sù b¶o l·nh cña ngêi thø ba. Sù
b¶o ®¶m nµy lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó ng©n hµng cã thªm mét nguån thø hai, bæ
sung cho nguån thu nî thø nhÊt thiÕu ch¾c ch¾n.
1.1.4.5. Theo ®èi tîng tham gia quy tr×nh cho vay
- Cho vay trùc tiÕp: Ng©n hµng cÊp vèn trùc tiÕp cho ngêi cã nhu
cÇu, ®ång thêi ngêi ®i vay trùc tiÕp hoµn tr¶ nî vay cho ng©n hµng.
- Cho vay gi¸n tiÕp: lµ h×nh thøc cho vay th«ng qua c¸c tæ chøc trung
gian. Ng©n hµng cho vay qua c¸c tæ, ®éi, héi, nhãm nh nhã s¶n xuÊt, Héi
n«ng d©n, Héi cùu chiÕn binh, Héi phô n÷
C¸c tæ chøc nµy thêng liªn
kÕt c¸c thµnh viªn theo mét môc ®Ých riªng, song chñ yÕu ®Òu hç trî lÉn
nhau, b¶o vÖ quyÒn lîi cho mç thµnh viªn.
Ng©n hµng cã thÓ chuyÓn mét vµi kh©u cña ho¹t ®éng cho vay sang
c¸c tæ chøc trung gian nh thu nî, ph¸t tiÒn vay
Tæ chøc trung gian còng
cã thÓ ®øng ra b¶o ®¶m cho c¸c thµnh viªn vay, hoÆc c¸c thµnh viªn trong
nhãm b¶o l·nh cho mét thµnh viªn vay. §iÒu nµy rÊt thuËn tiÖn khi ngêi
vay kh«ng cã hoÆc kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp.
Ng©n hµng còng cã thÓ cho vay th«ng qua ngêi b¸n lÎ c¸c s¶n phÈm
®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ViÖc cho vay theo c¸ch nµy sÏ h¹n chÕ
ngêi vay sö dông tiÒn sai môc ®Ých.
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
8
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
1.1.4.6. Theo ph¬ng thøc cho vay
- Cho vay tõng lÇn: Cho vay tõng lÇn lµ h×nh thøc cho vay t¬ng ®èi
phæ biÕn cña ng©n hµng ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng cã nhu cÇu vay
thêng xuyªn, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®îc cÊp h¹n møc thÊu chi. Mét sè
kh¸ch hµng sö dông vèn chñ së h÷u vµ tÝn dông th¬ng m¹i lµ chñ yÕu, chØ
khi cã nhu cÇu thêi vô, hay më réng s¶n xuÊt ®Æc biÖt míi vay ng©n hµng,
tøc lµ vèn tõ ng©n hµng chØ tham gia vµo mét sè giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña
chu kú s¶n xuÊt kinh doanh.
- Cho vay theo h¹n møc: §©y lµ nghiÖp vô tÝn dông theo ®ã ng©n
hµng tháa thuËn cÊp cho kh¸ch hµng h¹n møc tÝn dông. H¹n møc tÝn dông
cã thÓ tÝnh cho c¶ kú hoÆc cuèi kú. §ã lµ sè d tèi ®a t¹i thêi ®iÓm tÝnh.
H¹n møc tÝn dông ®îc cÊp trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh,
nhu cÇu vèn vµ nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng. Trong kú kh¸ch hµng cã
thÓ vay tr¶ nhiÒu lÇn, song d nî kh«ng ®îc vît qu¸ h¹n møc tÝn dông.
Mét sè trêng hîp ng©n hµng quy ®Þnh h¹n møc cuèi kú. D nî trong kú cã
thÓ lín h¬n h¹n møc. Tuy nhiªn ®Õn cuèi kú, kh¸ch hµng ph¶i tr¶ nî ®Ó
gi¶m d nî sao cho d nî cuèi kú kh«ng ®îc vît qu¸ h¹n møc.
- Cho vay thÊu chi: lµ nghiÖp vô cho vay qua ®ã ng©n hµng cho phÐp
ngêi vay ®îc chi tréi trªn sè d tiÒn göi thanh to¸n cña m×nh ®Õn mét
giíi h¹n nhÊt ®Þnh vµ trong kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh. Giíi h¹n nµy ®îc
gäi lµ h¹n møc thÊu chi.
1.2. Tæng quan vÒ ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng cña NHTM
1.2.1. Lý do h×nh thµnh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng
Cho vay lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Tuy
nhiªn, tõ xa tíi nay, c¸c ng©n hµng míi chØ quan t©m ®Õn cho vay c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa mµ cha thùc sù chó ý tíi nhu
cÇu vay tiªu dïng cña ngêi d©n.
Cuéc sèng ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu vay tiªu dïng gia t¨ng
m¹nh mÏ g¾n liÒn víi nhu cÇu vÒ hµng tiªu dïng l©u bÒn nh nhµ, xe, ®å gç
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
9
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
sang träng, nhu cÇu du lÞch ®èi víi lùc lîng kü thuËt réng lín. NÕu ta lËp
mét b¶ng thèng kª nh÷ng nhu cÇu cña mét ®êi ngêi th× ®ã lµ mét con sè
v« h¹n, ®ã lµ nh÷ng nhu cÇu tõ ®¬n gi¶n nh ®îc ¨n, mÆc, häc hµnh ®Õn
nh÷ng nhu cÇu phøc t¹p h¬n nh du lÞch, vui ch¬i gi¶i trÝ, nhu cÇu ®îc tén
träng
Tuy nhiªn, ®Ó nhu cÇu ®îc ®¸p øng ®óng lóc, ®óng thêi ®iÓm
kh«ng ph¶i lóc nµo còng dÔ dµng thùc hiÖn ®îc bëi nã cßn phô thuéc vµo
mét nh©n tè rÊt quan träng, ®ã lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n. §«i khi chØ v× kh«ng
cã kh¶ n¨ng thanh to¸n muèn cã mét chiÕc xe m¸y ®Ó mua s¾m th× nhu cÇu
®i l¹i b»ng xe m¸y l¹i kh«ng nhiÒu n÷a. hoÆc nh chóng ta cÇn tiÒn ®Ó ®Çu
t ®i häc, khi ra trêng ta cã thÓ dÔ dµng t×m viÖc vµ kiÕm tiÒn. Nhng hiÖn
t¹i ta l¹i kh«ng cã tiÒn th× íc m¬ ®îc ®i häc hay cã viÖc lµm tèt còng bay
xa. VËy t¹i sao chóng ta l¹i kh«ng thÓ cã ®îc xe m¸y, chiÕc nhµ míi ®Ó ë
hay lµ ®i häc tríc khi chóng ta cã thÓ cã ®ñ tiÒn trong t¬ng lai.
§©y thùc sù lµ mét vÊn ®Ò quan träng, lµm thÕ nµo ®Ó gi¶i quyÕt m©u
thuÉn gi÷a nhu cÇu tiªu dïng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nµy.
Trªn thùc tÕ cã hai c¸ch gi¶i quyÕt. C¸ch thø nhÊt lµ mu b¸n chÞu.
Tuy nhiªn c¸ch nµy chØ cã lîi ®èi víi ngêi mua, cßn bÊt lîi ®èi víi ngêi
b¸n. Ngêi mua sÏ ®îc sö dông hµng hãa tríc khi cã ®ñ sè tiÒn cÇn thiÕt,
nhng ngêi b¸n sÏ thu håi vèn chËm hoÆc thËm chÝ bÞ ngêi mua quþt
tiÒn. Khi cÇn tiÒn ®Ó nhËp hµng hoÆc më réng s¶n xuÊt kinh doanh th× ®Õn
lît ngêi b¸n dÔ r¬i vµo t×nh tr¹ng thiÕu ph¬ng tiÖn thanh to¸n. V× vËy,
c¸ch mua b¸n chÞu kh«ng phæ biÕn vµ kh¶ thi, l¹i gÆp nhiÒu rñi ro. C¸ch thø
hai lµ ngêi mua vay ®i vay tiÒn, hä sÏ c¶m gi¸c lµ ®· ®ñ ph¬ng tiÖn thanh
to¸n. C¸ch nµy võa tháa m·n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vµ nhµ s¶n xuÊt
còng b¸n ®îc hµng.
Nh vËy lµ cÇn ®Õn mét tæ chøc thøc ba hç trî c¶ ngêi mua vµ ngêi
b¸n ®Ó hä lu«n lu«n cã ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®èi víi c¸c nhu cÇu cña hä.
Kh«ng mét tæ chøc nµo ®¶m nhiÖm ®îc vÞ trÝ nµy tèt b»ng c¸c trung gian
tµi chÝnh, mµ quan träng nhÊt lµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i.
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
10
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ng©n hµng ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng còng lµ c¸ch ®Ó
Ng©n hµng gia t¨ng lîi nhuËn, ®Æc biÖt lµ trong m«i trêng c¹nh tranh khèc
liÖt ngµy nay. NhiÒu h·ng lín khi thiÕu vèn ®· kh«ng t×m ®Õn ng©n hµng ®Ó
vay tiÒn mµ thay v× ®ã hä tù tµi trî chñ yÕu b»ng ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tr¸i
phiÕu. Thªm vµo ®ã nhiÒu C«ng ty tµi chÝnh hoÆc gi÷a c¸c ng©n hµng c¹nh
tranh víi nhau trong cho vay lµm cho thÞ phÇn cho vay c¸c doanh nghiÖp
cña ng©n hµng bÞ gi¶m sót buéc ng©n hµng ph¶i më réng thÞ trêng cho vay
tiªu dïng, híng tíi ngêi tiªu dïng nh lµ mét kh¸ch hµng trung thµnh
tiÒm n¨ng. Ng©n hµng cho vay iªu dïng mét mÆt t¨ng thu nhËp cho b¶n
th©n ng©n hµng, mÆt kh¸c t¹o ra uy tÝn cho ng©n hµng.
Mét lý do kh¸c gãp phÇn vµo sù h×nh thµnh cho vay tiªu dïng ®ã lµ
®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn hµng hãa tiªu dïng. Ng©n hµng cho vay ®èi víi
doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n lµ mét m¶ng ho¹t ®éng quan träng cña ng©n hµng.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng hãa nÕu nh kh«ng cã tiªu dïng th×
tÊt yÕu sÏ bÞ t¾c nghÏn, hµng hãa kh«ng tiªu thô ®îc dÉn tíi doanh nghiÖp
bÞ ø ®äng vèn vµ ®¬ng nhiªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng thÓ tiÕp tôc. Vai trß
cña ng©n hµng lóc nµy trë lªn quan träng h¬n bao giê hÕt. Ng©n hµng cho
ngêi tiªu dïng vay vèn ®· t¹o ra kh¶ n¨ng thanh to¸n cho hä tríc khi hä
tÝch lòy ®ñ sè tiÒn cÇn thiÕt. Kh¸ch hµng cã tiÒn sÏ t×m ®Õn doanh nghiÖp
mua hµng vµ doanh nghiÖp tiªu thô ®îc hµng hãa. Tõ ®ã doanh nghiÖp cã
tiÒn sÏ tr¶ ®îc nî cho ng©n hµng. Khi ®· tiªu thô ®îc hµng hãa, doanh
nghiÖp sÏ më réng s¶n xuÊt vµ sÏ t×m tíi ng©n hµng ®Ó tiÕp tôc vay vèn.
Nh vËy, ng©n hµng cho vay tiªu dïng sÏ cã lîi cho c¶ ba bªn: ngêi tiªu
dïng, doanh nghiÖp vµ ng©n hµng.
Ngêi tiªu dïng cã thu nhËp ®Òu ®Æn (tiÒn c«ng) ®Ó tr¶ nî ng©n hµng.
Mét sè tÇng líp ngêi tiªu dïng cã thu nhËp kh¸ hoÆc cao, thu nhËp t¬ng
®èi æn ®Þnh. Vay tiªu dïng gióp hä n©ng cao møc sèng, t¨ng kh¶ n¨ng ®îc
®µo t¹o
gióp hä nhiÒu c¬ héi t×m kiÕm c«ng viÖc cã møc thu nhËp cao
h¬n.
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
11
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Trong cuéc sèng hµng ngµy cµng hiÖn ®¹i, vay tiªu dïng ®· trë nªn
cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt vµ sù h×nh thµnh cho vay tiªu dïng ®· trë thµnh
®iÒu tÊt yÕu.
1.2.2. Kh¸i niÖm cho vay tiªu dïng.
Cho vay tiªu dïng lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô cña ng©n hµng. Cho
vay tiªu dïng lµ mét kh¸i niÖm chØ mèi quan hÖ vÒ kinh tÕ trong ®ã ng©n
hµng chuyÓn cho kh¸ch hµng quyÒn sö dông mét lîng gi¸ trÞ (tiÒn) víi
nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ hai bªn ®· tháa thuËn nh»m gióp ngêi tiªu dïng cã
thÓ sö dông hµng hãa, dÞch vô tríc khi hä cã kh¶ n¨ng chi tr¶, t¹o ®iÒu
kiÖn cho hä cã thÓ hëng mét møc sèng cao h¬n.
1.2.3. §Æc ®iÓm cña cho vay tiªu dïng.
- Quy m« cña tõng hîp ®ång cho vay thêng nhá, dÉn ®Õn chi phÝ tæ
chøc cho vay cao, v× vËy l·i suÊt cho vay tiªu dïng thêng cao h¬n so víi
l·i suÊt cña c¸c lo¹i cho vay trong lÜnh vùc th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp.
- Nhu cÇu vay tiªu dïng cña kh¸ch hµng thêng ph¶i phô thuéc vµo
chu kú kinh tÕ. Khi nÒn kinh tÕ thÞnh vîng, ®êi sèng cña ngêi d©n ®îc
n©ng cao th× nhu cÇu vay tiªu dïng l¹i cµng cao. Vµo c¸c dÞp lÔ tÕt, nhu cÇu
mua s¾m nhiÒu th× c¸c sè lîng c¸c kho¶n vay còng t¨ng lªn.
- Nhu cÇu vay tiªu dïng cña kh¸ch hµng phô thuéc chÆt chÏ vµo møc
thu nhËp vµ tr×nh ®é häc vÊn. Nh÷ng ngêi cã thu nhËp kh¸ vµ t¬ng ®èi
®Òu sÏ t×m tíi cho vay tiªu dïng bëi hä cã kh¶ n¨ng tr¶ ®îc nî.
- Kh¸ch hµng vay tiªu dïng thêng lµ c¸c c¸ nh©n nªn viÖc chøng
minh tµi chÝnh thêng khã. NÕu nh c¸c doanh nghiÖp cã b¶ng c©n ®èi kÕ
to¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ®Ó chøng minh nguån thu nhËp vµ chi tiªu
cña m×nh th× c¸c c¸ nh©n vay tiªu dïng muèn chøng minh tµi chÝnh cïa
m×nh thêng ph¶i dùa vµo tiÒn l¬ng, sù suy ®o¸n chø kh«ng cã b»ng
chøng râ rµng.
- Cho vay tiªu dïng cã ®é rñi ro cao bëi nguån tr¶ nî cña ngêi vay
cã thÓ biÕn ®éng lín, nã phô thuéc vµo qu¸ tr×nh lµm viÖc, kinh nghiÖm, tµi
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
12
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
n¨ng vµ søc kháe cña ngêi vay
NÕu ngêi vay bÞ chÕt, èm hoÆc mÊt viÖc
lµm ng©n hµng sÏ rÊt kho thu l¹i ®îc nî. Do ®ã, c¸c ng©n hµng thêng yªu
cÇu l·i suÊt cao, yªu cÇu ngêi vay ph¶i mua b¶o hiÓm thÊt nghiÖp, b¶o
hiÓm nh©n thä, b¶o hiÓm hµng hãa ®· mua
- T c¸ch, phÈm chÊt cña kh¸ch hµng vay thêng rÊt khã x¸c ®Þnh,
chñ yÕu dùa vµo c¸ch ®¸nh gi¸, c¶m nhËn vµ kinh nghiÖm cña c¸n bé tÝn
dông. §©y lµ ®iÓu rÊt quan träng quyÕt ®Þnh sù hoµn tr¶ cña kho¶n vay.
1.2.4. Ph©n lo¹i cho vay tiªu dïng
1.2.4.1. C¨n cø vµo ph¬ng thøc hoµn tr¶
* Cho vay tiªu dïng tr¶ gãp
§©y lµ h×nh thøc cho vay tiªu dïng trong ®ã ®i vay tr¶ nî (gåm sè
tiÒn gèc vµ l·i) cho ng©n hµng nhiÒu lÇn, theo nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh cã
gi¸ trÞ lín hoÆc vµ thu nhËp tõng ®Þnh kú cña ngêi ®i vay kh«ng ®ñ kh¶
n¨ng thanh to¸n hÕt mét lÇn sè nî vay. §èi víi lo¹i cho vay tiªu dïng nµy,
ng©n hµng thêng chó ý tíi mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n cã tÝnh nguyªn t¾c sau:
+ Lo¹i tµi s¶n ®îc tµi trî
Ng©n hµng thêng chØ muèn tµi trî cho nh÷ng kho¶n vay mua s¾m
c¸c ®å dïng cã gi¸ trÞ vµ tÝnh sö dông l©u bÒn, víi nh÷ng tµi s¶n nh vËy,
ngêi tiªu dïng sÏ ®îc hëng nh÷ng tiÖn Ých tõ chóng trong mét thêi gian
dµi.
+ Sè tiÒn ph¶i tr¶ tríc
Th«ng thêng ng©n hµng yªu cÇu ngêi ®i vay ph¶i thanh to¸n tríc
mét phÇn gi¸ trÞ tµi s¶n cÇn mua s¾m, sè cßn l¹i ng©n hµng sÏ cho vay. §iÒu
nµy mét phÇn gióp ng©n hµng h¹n chÕ rñi ro, mÆt kh¸c t¹o cho ngêi ®i vay
cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi tµi s¶n m×nh ®Þnh mua bëi hä còng ®· ®ãng gãp mét
phÇn sè tiÒn cña m×nh vµo trong ®ã. Khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®îc nî,
trong nhiÒu trêng hîp ng©n hµng sÏ ph¶i ph¸t m·i tµi s¶n ®Ó thu håi nî.
HÇu hÕt c¸c tµi s¶n ®· qua sö dông ®Òu bÞ gi¶m gi¸ trÞ cho nªn sè tiÒn tr¶
tríc cã vai trß v« cïng quan träng gióp ng©n hµng h¹n chÕ rñi ro.
Sè tiÒn tr¶ tríc nhiÒu hay Ýt phô thuéc:
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
13
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
- Lo¹i tµi s¶n: §èi víi c¸c lo¹i tµi s¶n cã møc ®é gi¶m gi¸ nhanh th×
sè tiÒn tr¶ tríc nhiÒu vµ ngîc l¹i, ®èi víi c¸c lo¹i tµi s¶n cã møc ®é gi¶m
gi¸ chËm th× sè tiÒn tr¶ tríc Ýt h¬n.
- ThÞ trêng tiªu thô tµi s¶n sau khi sö dông: yÕu tè nµy rÊt quan
träng. NÕu ®ã lµ tµi s¶n thuéc lo¹i dÔ b¸n th× sè tiÒn tr¶ tríc sÏ Ýt h¬n lo¹i
tµi s¶n khã b¸n sau khi sö dông.
- M«i trêng kinh tÕ
- N¨ng lùc tµi chÝnh cña ngêi ®i vay
+ Chi phÝ tµi trî
Chi phÝ tµi trî lµ chi phÝ mµ ngêi ®i vay ph¶i tr¶ cho ng©n hµng
trong viÖc sö dông vèn. Chi phÝ tµi trî chñ yÕu lµ tiÒn l·i vµ mét sè kho¶n
chi phÝ kh¸c. Chi phÝ tµi trî ph¶i trang tr¶i ®îc chi phÝ vèn tµi trî, chi phÝ
ho¹t ®éng, rñi ro vµ mang l¹i mét phÇn lîi nhuËn tháa ®¸ng cho ng©n hµng.
+ §iÒu kho¶n thanh to¸n
- Sè tiÒn thanh to¸n mçi ®Þnh kú phï hîp vÒ kh¶ n¨ng thu nhËp, chi
tiªu cña kh¸ch hµng.
- Gi¸ trÞ cña tµi s¶n tµi trî kh«ng ®îc thÊp h¬n sè tiÒn tµi trî cha
®îc thu håi.
- Kú h¹n tr¶ nî ph¶i thuËn lîi cho viÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng nhng
kh«ng nªn qu¸ dµi v× nÕu qu¸ dµi, gi¸ trÞ cña tµi s¶n tµi trî sÏ bÞ gi¶m m¹nh
vµ viÖc thu håi nî cã thÓ gÆp r¾c rèi.
* Cho vay tiªu dïng phi tr¶ gãp
Theo ph¬ng thøc nµy, tiÒn vay ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n cho
ng©n hµng mét lÇn khi ®Õn h¹n, ¸p dông víi c¸c kho¶n vay cã gi¸ trÞ nhá,
thêi h¹n ng¾n.
* Cho vay tiªu dïng tuÇn hoµn.
Lµ c¸c kho¶n cho vay tiªu dïng trong ®ã ng©n hµng cho phÐp kh¸ch
hµng sö dông thÎ tÝn dông hoÆc ph¸t hµnh lo¹i sec ®îc phÐp thÊu chi dùa
trªn tµi kho¶n v·ng lai. Theo ph¬ng thøc nµy, trong thêi h¹n ®îc tháa
thuËn tríc, c¨n cø vµo nhu cÇu chi tiªu vµ thu nhËp kiÕm ®îc tõng kú,
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
14
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
kh¸ch hµng ®îc Ng©n hµng cho phÐp vay vµ tr¶ nî nhiÒu kú mét c¸ch tuÇn
hoµn, theo mét h¹n møc tÝn dông.
1.2.4.2. C¨n cø vµo môc ®Ých vay
C¨n cø vµo môc ®Ých vay, ng©n hµng sÏ xÕp kho¶n vay ®ã lµ vay « t«
hay mua nhµ, chi phÝ häc hµnh, mua s¾m ®å dïng gia ®×nh
1.2.4.3. C¨n cø vµo nguån gèc cña kho¶n nî
* Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp.
Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp lµ h×nh thøc cho vay trong ®ã ng©n hµng
mu nh÷ng kho¶n nî ph¸t sinh do nh÷ng C«ng ty b¸n lÎ ®· b¸n chÞu hµng
hãa hay dÞch vô cho ngêi tiªu dïng.
Trong trêng hîp nµy C«ng ty b¸n lÎ vµ Ng©n hµng ký kÕt hîp ®ång
mua b¸n nî. Trong hîp ®ång, ngan hµng thêng ®a ra c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®èi
tîng kü thuËt ®îc b¸n chÞu, sè tiÒn b¸n chÞu tèi ®a vµ loiaj tµi s¶n b¸n
chÞu. Sau ®ã C«ng ty b¸n lÎ vµ ngêi diªu dïng ký kÕt hîp ®ång mua b¸n
chÞu hµng hãa. Th«ng thêng ngêi tiªu dïng ph¶i tr¶ tríc mét phÇn gi¸
trÞ tµi s¶n. C«ng ty b¸n lÎ sÏ giao tµi s¶n cho ngêi tiªu dïng vµ b¸n bé
chøng tõ b¸n chÞu hµng hãa cho ng©n hµng. Ng©n hµng dùa trªn bé chøng
tõ ®ã sÏ thanh to¸n tiÒn cho vay c«ng ty b¸n lÎ. Cuèi cïng ngêi tiªu dïng
thanh to¸n tiÒn tr¶ gãp cho ng©n hµng.
Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp cã mét sè u ®iÓm sau:
- Cho phÐp ng©n hµng dÔ dµng t¨ng doanh sè cho vay tiªu dïng.
- Gi¶m ®îc chi phÝ trong cho vay
- Më réng quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng
kh¸c
- Vay vèn ®óng môc ®Ých
Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp cã mét sè nhîc ®iÓm sau:
- Ng©n hµng kh«ng tiÕp xóc trùc tiÕp víi ngêi tiªu dïng ®· ®îc
b¸n chÞu, do ®ã th«ng tin vÒ kh¸ch hµng ®«i khi kh«ng chÝnh x¸c,
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
15
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
kh«ng t×m hiÓu kü ®îc kh¸ch hµng cã thÓ dÉn tíi rñi ro cho ng©n
hµng.
- ThiÕu sù kiÓm so¸t cña ng©n hµng khi c«ng ty b¸n lÎ thùc hiÖn
viÖc b¸n chÞu hµng hãa.
- Kü thuËt nghiÖp vô cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp cã tÝnh phøc t¹p
cao.
* Cho vay tiªu dïng trùc tiÕp
Lµ c¸c kho¶n cho vay tiªu dïng trong ®ã ng©n hµng trùc tiÕp tiÕp xóc
vµ cho kh¸ch hµng vay còng nh trùc tiÕp thu nî tõ ngêi nµy.
So víi cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp, cho vay tiªu dïng trùc tiÕp cã
nh÷ng u ®iÓm sau:
- Cho vay tiªu dïng trùc tiÕp cña ng©n hµng thêng cã chÊt lîng cao
h¬n bái nã ®îc quyÕt ®Þnh bëi ®éi ngò nh©n viªn tÝn dông giµu kinh
nghiÖm vµ ®îc ®µo t¹o chuyªn m«n tèt cña ng©n hµng chø kh«ng ph¶i lµ
nh÷ng nh©n viªn cña c«ng ty b¸n lÎ. Nh©n viªn tÝn dông ng©n hµng cã xu
híng chó träng ®Õn viÖc t¹o ra c¸c kho¶n cho vay cã chÊt lîng tèt cho
khi ®ã nh©n viªn cña c«ng ty b¸n lÎ thêng chó träng ®Õn viÖc b¸n cho
®îc nhiÒu hµng nªn dÔ dÉn tíi c¸c quyÕt ®Þnh tÝn dông véi vµng vµ cã thÓ
cã nhiÒu kho¶n tÝn dông ®îc cÊp ra kh«ng chÝnh ®¸ng.
- Cho vay tiªu dïng trùc tiÕp linh ho¹t h¬n so víi cho vay tiªu dïng
gi¸n tiÕp, ng©n hµng tiÕp xóc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng nªn hiÓu râ kh¸ch
hµng.
- Khi kh¸ch hµng cã quan hÖ trùc tiÕp víi n©ng hµng, cã rÊt nhiÒu lîi
thÕ cã thÓ ph¸t sinh, cã kh¶ n¨ng lµm tháa m·n quyÒn lîi cho c¶ hai phÝa
kh¸ch hµng lÉn ng©n hµng.
1.2.5. Lîi Ých cña cho vay tiªu dïng.
1.2.5.1. §èi víi ng©n hµng
§èi víi ng©n hµng ngoµi nh÷ng nhîc ®iÓm chÝnh lµ rñi ro vµ chi phÝ
cao, cho vay tiªu dïng cã nh÷ng lîi Ých sau:
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
16
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Cho vay tiªu dïng gióp t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng víi
c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, thu hót ®îc ®èi tîng kh¸ch
hµng míi, tõ ®ã mµ më réng quan hÖ víi kh¸ch hµng. B»ng c¸ch n©ng cao
vµ më réng m¹ng líi, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm, n©ng cao chÊt lîng dÞch vô
cho vay tiªu dïng, sè lîng kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng sÏ ngµy cµng
nhiÒu h¬n vµ h×nh c¶nh cña ng©n hµng sÏ cµng ®Ñp h¬n trong con m¾t
kh¸ch hµng. Trong ý nghÜ cña c«ng chóng, ng©n hµng kh«ng chØ lµ tæ chøc
chØ biÕt quan t©m ®Õn c¸c c«ng ty vµ doanh nghiÖp mµ ng©n hµng cßn rÊt
quan t©m tíi nh÷ng nhu cÇu nhá bÐ, cÇn thiÕt cña ngêi tiªu dïng, ®¸p øng
nguyÖn väng c¶i thiÖn cuéc sèng cña ngêi tiªu dïng. Tõ ®ã mµ uy tÝn cña
ng©n hµng t¨ng lªn rÊt nhiÒu.
Cho vay tiªu dïng còng lµ mét c«ng cô marketing rÊt hiÖu qu¶, nhiÒu
ngêi sÏ biÕt tíi ng©n hµng h¬n. Ng©n hµng còng sÏ huy ®éng ®îc nhiÒu
nguån tiÒn göi cña d©n c bëi d©n c sÏ göi tiÒn nhiÒu vµo ng©n hµng khi hä
thÊy r»ng m×nh cã triÓn väng vay l¹i tiÒn tõ chÝnh ng©n hµng ®ã.
T¹o ®iÒu kiÖn më réng vµ ®a d¹ng hãa kinh doanh, tõ ®ã mµ n©ng
cao thu nhËp vµ ph©n t¸n rñi ro cho ng©n hµng.
1.2.5.2. §èi víi ngêi tiªu dïng
Nhê cã vai trß tiªu dïng, ngêi tiªu dïng sÏ ®îc hëng nh÷ng ®iÒu
kiÖn sèng tèt h¬n, ®îc hëng nh÷ng tiÖn Ých tríc khi tÝch lòy ®ñ tiÒn vµ ®Æc
biÖt quan träng h¬n nã rÊt cÇn cho nh÷ng trêng hîp khi c¸c c¸ nh©n cã chi
tiªu cã tÝnh ®ét xuÊt, cÊp b¸ch nh nhu cÇu chi tiªu cho gi¸o dôc vµ y tÕ.
Tuy vËy ngêi tiªu dïng cÇn tÝnh to¸n ®Ó viÖc chi tiªu ®îc hîp lý,
kh«ng vît qu¸ møc cho phÐp vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶.
1.2.5.3. §èi víi nÒn kinh tÕ
Cho vay tiªu dïng ®îc dïng ®Ó tµi trî cho c¸c chi tiªu vÒ hµng hãa
vµ dÞch vô trong níc, cã t¸c dông rÊt tèt trong viÖc kÝch cÇu. Nhê cho vay
tiªu dïng c¸c doanh nghiÖp ®· ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô hµng hãa, ng©n
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
17
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
hµng rót ng¾n kho¶ng thêi gian lu th«ng, t¨ng kh¶ n¨ng tr¶ nî cho ng©n
hµng, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ.
1.2.6. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng më réng cho vy tiªu
dïng cña NHTM.
1.2.6.1. C¸c nh©n tè thuéc vÒ ng©n hµng
Quy m« vµ uy tÝn cña ng©n hµng cã ¶nh hëng tíi lîng cho vay tiªu
dïng. Ng©n hµng cã lîng vèn tù cã cao hay thÊp, cã nhiÒu m¹ng líi chi
nh¸nh ®Ó thuËn tiÖn giao dÞch víi kh¸ch hµng hay kh«ng. Uy tÝn cña ng©n
hµng cao hay thÊp còng sÏ ¶nh hëng tíi lîng kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch
víi ng©n hµng.
YÕu tè gãp phÇn nhá tíi thµnh c«ng cña cho vay tiÒu dïng lµ c¸c
chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña ng©n hµng. §ã lµ chÝnh s¸ch ch¨m sãc kh¸ch hµng
tríc vµ sau khi cho vay cã chu ®¸o hay kh«ng, ®ã lµ c¸c quy ®Þnh vÒ l·i
suÊt vµ phÝ tÝn dông cao hay thÊp, cã linh ho¹t vµ phï hîp víi thu nhËp hiÖn
cã cña ngêi d©n hay kh«ng, c¸c quy ®Þnh vÒ thêi h¹n tÝn dông vµ kú h¹n
nî, tµi s¶n ®¶m b¶o, ph¬ng thøc gi¶i ng©n vµ thanh to¸n. Thñ tôc xin vay
vèn cã phøc t¹p hay ®¬n gi¶n, thêi gian thÈm ®Þnh hå s¬ vay vèn kÐo dµi
bao l©u, nÕu thêi gian thÈm ®Þnh qu¸ dµi th× kh¸ch hµng sÏ kh«ng muèn chê
®îi vµ t×m tíi c¸c ng©n hµng kh¸c.
Tr×nh ®é, th¸i ®é c¸n bé tÝn dông cña ng©n hµng còng mang tÝnh
quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña cho vay tiªu dïng. C¸n bé tÝn dông cÇn cã tr×nh
®é chuyªn m«n tèt th× míi thÈm ®Þnh chÝnh x¸c kh¸ch hµng vµ dù ¸n vèn,
tõ ®ã ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. C¸n bé tÝn dông còng cÇn cã ®¹o ®øc
nghÒ nghiÖp, tËn t©m víi c«ng viÖc, nhiÖt t×nh gióp ®ì, chi b¶o kh¸ch hµng
c¸c thñ tôc cÇn thiÕt.
Muèn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng ®îc nhiÒu kh¸ch hµng biÕt tíi
th× ng©n hµng cÇn cã chÝnh s¸ch marketing phï hîp. Ng©n hµng cÇn t¨ng
cêng c¸c ho¹t ®éng th«ng tin qu¶ng c¸o trªn b¸o ®µi, tê r¬i, qu¶ng b¸ h×nh
¶nh cña c¸c ho¹t ®éng th«ng tin qu¶ng c¸o trªn b¸o ®µi, tê r¬i, qu¶ng b¸
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
18
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
h×nh ¶nh cña Ng©n hµng nãi chung còng nh lîi Ých, chÝnh s¸ch vÒ cho vay
tiªu dïng nãi riªng.
C«ng nghÖ ng©n hµng vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý cã t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng
cho vay tiªu dïng. NÕu ng©n hµng cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i sÏ dÊn tíi viÖc
gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc ®îc nhanh chãng, chÝnh x¸c, gi¶m bít c¸c thñ tôc
rêm rµ cho kh¸ch hµng vµ viÖc qu¶n lý hå s¬ kh¸ch hµng còng ®îc thuËn
tiÖn h¬n. Bªn c¹nh vÊn ®Ò vÒ c«ng nghÖ, ng©n hµng cÇn cã c¸c quy ®Þnh,
néi quy lµm viÖc thëng ph¹t nghiªm minh, qu¶n lý tèt ®Ó t¹o ®éng lùc lµm
viÖc cho c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng, t¸c ®éng ®Õn phong c¸ch lµm viÖc
cña nh©n viªn.
TÊt c¶ c¸c nh©n tè vi m« nãi trªn ®Òu lµ nh÷ng nh©n tè thuéc vÒ néi
t¹i ng©n hµng cã t¸c ®éng tíi cho vay tiªu dïng. Ngoµi nh÷ng nh©n tè ®ã
cßn ph¶i kÓ tíi nh©n tè kh¸ch quan bªn ngoµi ng©n hµng còng ¶nh hëng
tíi cho vay tiªu dïng, ®ã lµ ®¹o ®øc kh¸ch hµng còng nh rñi ra cña ho¹t
®éng cho vay tiªu dïng. NÕu nh kh¸ch hµng lµ ngêi cã ®¹o ®øc tèt, ý
thøc tr¶ nî tèt, rñi ra cho vay tiªu dïng thÊp th× sÏ kÝch thÝch ng©n hµng tiÕn
hµnh më réng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng, c¸c quy ®Þnh cho vay còng sÏ
kh«ng qu¸ kh¾t khe. Ngîc l¹i nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ nî ®Òu, nî qu¸
h¹n qu¸ nhiÒu th× tÊt yÕu sÏ k×m h·m ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng.
Mét ng©n hµng muèn ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng th× cÇn
tÝnh tíi tÊt c¶ c¸c nh©n tè vÜ m« vµ vi m« kÓ trªn.
1.2.6.2. Nh©n tè ngoµi ng©n hµng
Mét sè nh©n tè vÜ m« cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng
nh m«i trêng kinh tÕ x· héi, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ níc, sù c¹nh
tranh gi÷a c¸c ng©n hµng, m«i trêng ph¸p lÞch sö, yÕu tè v¨n hãa.
Tríc hÕt cÇn ph¶i kÓ tíi ®Æc ®iÓm thÞ trêng n¬i Ng©n hµng ho¹t
®éng. Neues ®ã lµ thµnh thÞ hoÆc n¬i tËp trung ®«ng d©n c, cã møc thu
nhËp kh¸, tr×nh ®é häc vÊn cao th× nhu cÇu vay tiªu dïng sÏ t¨ng cao h¬n so
víi vïng n«ng th«n, hÎo l¸nh n¬i mµ nh÷ng ngêi n«ng d©n chØ quanh n¨m
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
19
tailieuonthi
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
ngµy th¸ng biÕt tíi ruéng vên, thËm chÝ cßn kh«ng biÕt tíi ho¹t ®éng cña
ng©n hµng.
KÓ ®Õn lµ c¸c thãi quen, phong tôc tËp qu¸n, t©m lý cã ¶nh hëng tíi
nhu cÇu vay tiªu dïng. Ngêi d©n ViÖt Nam thêng cã thãi quen tiÕt kiÖm
råi khi tÝch lòy ®ñ tiÒn míi mua s¾m, tiªu dïng, hä kh«ng nghÜ tíi viÖc ®i
vay, nî nÇn ®Ó mua s¾m céng víi t©m lý ng¹i tiÕp xóc víi ng©n hµng, sî c¸c
thñ tôc hµnh chÝnh rêm ra. ChÝnh v× thÕ nhu cÇu vay cña ngêi d©n cßn
thÊp.
M«i trêng kinh tÕ chÝnh trÞ cã ¶nh hëng tíi cho vay tiªu dïng. NÕu
nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tèt, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi cao vµ m«i trêng
chÝnh trÞ æn ®Þnh th× ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng còng sÏ diÔn ra th«ng
suèt, ph¸t triÓn v÷ng ch¾c vµ h¹n chÕ nh÷ng r¾c rèi cã thÓ x¶y ra. NÕu m«i
trêng cã sù c¹nh tranh khèc liÖt gi÷a c¸c ng©n hµng ®Ó giµnh giËt kh¸ch
hµng th× cho vay tiªu dïng cña c¸c ng©n hµng còng sÏ gÆp khã kh¨n.
C¸c quy ®Þnh ph¸p lý cña ng©n hµng Nhµ níc vµ chÝnh phñ cã thÓ
khuyÕn khÝch vµ còng cã thÓ h¹n chÕ cho vay nãi chung vµ cho vay tiªu
dïng nãi riªng. §ã lµ c¸c quy ®Þnh nh quy ®Þnh cña Ng©n hµng nhµ níc
khèng chÕ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong viÖc huy ®éng theo tû lÖ vèn tù
cã, quy ®Þnh tû lÖ cho vay tèi ®a ®èi víi mét kh¸ch hµng trªn vèn tù cã
NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33
20
- Xem thêm -
.PDF 
68 
427 
68 
