Tài liệu Dự báo nhu cầu giao thông và đánh giá khả năng thông hành qua nút giao tại quận 3 đến năm 2020

MỤC LỤC MỤC LỤC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ ............................................................... 10 1.1 Đặt vấn đề nghiên cứu ................................................................................ 10 1.2 Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................... 11 1.3 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 11 1.4 Giới hạn nghiên cứu .................................................................................... 13 1.5 Cấu trúc đồ án............................................................................................. 14 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU....................................................... 15 2.1 Phân tích và đánh giá hiện trạng ............................................................... 15 2.1.1 Vị trí, giới hạn khu vực nghiên cứu ....................................................... 15 2.1.2. Tình hình dân số, kinh tế - xã hội khu vực ........................................... 16 2.1.2.1 Dân số và lao động ............................................................................ 16 2.1.2.2 Tăng trưởng kinh tế ........................................................................... 19 2.1.2.3 Hiện trạng sử dụng đất ...................................................................... 21 2.1.3. Hiện trạng giao thông ........................................................................... 22 2.1.3.1 Hiện trạng giao thông đối ngoại ........................................................ 23 2.1.3.2 Hiện trạng giao thông nội thị ............................................................. 29 2.1.3.3 Đánh giá chung về hiện trạng giao thông .......................................... 31 2.1.4 Đánh giá tổng hợp về hiện trạng ............................................................ 31 2.1.4.1 Đặc điểm điều kiện tự nhiên ảnh hưởng đến giao thông ..................... 31 2.1.4.2 Thực trạng phát triển đô thị ............................................................... 32 2.2. Các tiền đề, định hướng phát triển đô thị ................................................. 33 2.2.1. Động lực phát triển đô thị ..................................................................... 33 2.2.1.1 Các quan hệ nội ngoại vùng............................................................... 33 2.2.1.2 Cơ sở kinh tế kỹ thuật ........................................................................ 34 2.2.2. Quy mô dân số lao động xã hội ............................................................. 34 2.2.2.1 Dự báo quy mô dân số ....................................................................... 35 2.2.2.2 Dự báo nguồn lao động ..................................................................... 36 2.2.2.3 Dự báo số HSSV.................................................................................. 38 2.2.3. Quy hoạch giao thông ........................................................................... 39 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 1 MỤC LỤC 2.2.3.1 Định hướng quy hoạch giao thông ..................................................... 39 2.2.3.2 Quy hoạch mạng lưới giao thông ....................................................... 45 CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH KẾT QUẢ KHẢO SÁT PHỎNG VẤN ................. 53 3.1 Khảo sát phỏng vấn hộ gia đình ................................................................. 53 3.1.1 Số hộ gia đình và sở hữu phương tiện cá nhân ..................................... 54 3.1.2 Tỷ lệ đảm nhận phương thức và mục đích đi lại .................................... 56 3.1.2.1 Nhu cầu đi lại trong kv nghiên cứu theo mục đích và phương thức .... 56 3.1.2.2 Tỷ lệ đảm nhận phương thức theo mục đích đi lại .............................. 58 3.1.2.3 Tỷ lệ đảm nhận mục đích đi lại theo phương thức .............................. 60 3.1.3 Phát sinh, thu hút chuyến đi theo phường ............................................. 61 3.1.3.1 Ma trận OD số chuyến đi nội vùng Quận 3 ........................................ 61 3.1.3.2 Số chuyến đi phát sinh HBW, HBS, HBO và NHB từng phường ......... 62 3.1.3.3 Số chuyến đi thu hút HBW, HBS, HBO và NHB từng phường ............ 64 3.1.3.4 Tỷ lệ đảm nhận phương thức theo mục đích chuyến đi HBW, HBS, HBO, NHB ............................................................................................................ 65 3.1.4 Phát sinh, thu hút chuyến đi theo mục đích ........................................... 66 3.1.5 Phát sinh, thu hút chuyến đi theo phương thức ..................................... 68 3.1.6 Hệ số đi lại .............................................................................................. 70 3.1.7 Đánh giá tình hình an toàn giao thông của Quận 3 hiện tại ................. 70 3.2. Khảo sát tốc độ ........................................................................................... 71 CHƯƠNG 4: DỰ BÁO GIAO THÔNG ............................................................. 77 4.1 Cơ sở lý thuyết ............................................................................................ 77 4.1.1 Nguyên tắc dự báo .................................................................................. 77 4.1.2 Các mô hình dự báo ............................................................................... 78 4.1.3 Mô hình dự báo nhu cầu giao thông 4 bước .......................................... 80 4.1.4 Các dự án, nghiên cứu áp dụng phần mềm Cube Citilabs ở Việt Nam. . 89 4.2 Dự báo lưu lượng giao thông Quận 3- Tp. Hồ Chí Minh .......................... 91 4.2.1 Các bước tiến hành dự báo. ................................................................... 91 4.2.1.1 Phân vùng giao thông( Chia Zone) .................................................... 91 4.2.1.2 Xây dựng và phác thảo mạng lưới ( Network & Highway ) ................ 94 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 2 MỤC LỤC 4.2.1.3 Mô hình phát sinh và thu hút chuyến đi ( Trip Generation ) ............. 104 4.2.1.4 Mô hình phân bổ chuyến đi ( Trip Distribution) ............................... 112 4.2.1.5 Mô hình phân chia phương thức ( Mode Choice ) ............................ 117 4.2.1.6 Xét ảnh hưởng thời gian đối với các chuyến đi ( Time Of Day Characteristic) .................................................................................................... 130 4.2.1.7 Xác định mạng lưới ( Trip Assignment )........................................... 138 4.2.2 Đánh giá các kịch bản giao thông ........................................................ 143 4.2.2.1 Kịch bản 1 ( Giữ nguyên mạng lưới đường hiện tại) ........................ 143 4.2.2.2 Kịch bản 2 ( Mở rộng mạng lưới đường theo quy hoạch giao thông)148 4.3. Đánh giá khả năng thông hành qua các nút trọng điểm ........................ 156 4.3.1 Nút giao Ngã 4 Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Điện Biên Phủ. ....................... 156 4.3.2 Nút giao Ngã 4 Nguyễn Thị Minh Khai – Cách Mạng Tháng 8. ......... 159 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 163 5.1 Kết luận ..................................................................................................... 163 5.2 Kiến Nghị ................................................................................................... 164 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 3 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Các chỉ tiêu về dân số quận 3 từ năm 1998 đến 2006 .............................. 16 Bảng 2.2 Hiện trạng phân bố dân cư theo địa bàn phường qua các năm giai đoạn (2001-2005) .......................................................................................................... 18 Bảng 2.3 Cơ cấu ngành kinh tế qua các năm .......................................................... 19 Bảng 2.4 Thống kê hiện trạng sử dụng đất ............................................................. 21 Bảng 2.5 Thống kê hiện trạng các tuyến đường ở quận 3 ....................................... 25 Bảng 2.6 Dự báo dân số Quận 3 năm 2020 ............................................................ 35 Bảng 2.7 Dự báo cơ cấu dân số phân theo độ tuổi lao động....................................... 36 Bảng 2.8 Dự báo số lao động Quận 3 năm 2020 ....................................................... 37 Bảng 2.9 Dự báo số HSSV Quận 3 năm 2020 .......................................................... 39 Bảng 2.10 Định hướng mạng lưới đường bộ quận 3 đến năm 2020........................ 46 Bảng 3.1 Thống kê số hộ gia đình được khảo sát ................................................... 54 Bảng 3.2 Số hộ gia đình và sở hữu phương tiện cá nhân khảo sát .......................... 54 Bảng 3.3 Nhu cầu đi lại trong khu vực nghiên cứu theo mục đích và phương thức 57 Bảng 3.4 Tỷ lệ đảm nhận phương thức theo mục đích đi lại................................... 58 Bảng 3.5 Tỷ lệ đảm nhận mục đích đi lại theo phương thức................................... 60 Bảng 3.6 Ma trận OD nội vùng Quận 3 ................................................................. 61 Bảng 3.7 Số chuyến đi phát sinh HBW, HBS, HBO và NHB từng phường............ 63 Bảng 3.8 Số chuyến đi thu hút HBW, HBS, HBO và NHB từng phường ............... 64 Bảng 3.9 Tỷ lệ đảm nhận phương thức theo mục đích chuyến đi HBW, HBS, NHB, HBO ...................................................................................................................... 65 Bảng 3.10 Phát sinh chuyến đi theo mục đích ........................................................ 66 Bảng 3.11 Thu hút chuyến đi theo mục đích .......................................................... 67 Bảng 3.12 Phát sinh chuyến đi theo phương thức .................................................. 68 Bảng 3.13 Thu hút chuyến đi theo phương thức..................................................... 69 Bảng 3.14 Hệ số đi lại ........................................................................................... 70 Bảng 3.15 Đánh giá tình hình an toàn giao thông Quận 3 hiện tại .......................... 71 Bảng 3.16 Vận tốc lưu thông trong điều kiện đi lại bình thường ............................ 72 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 4 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 4.1 Khu vực nội vùng ( TAZ ) ...................................................................... 92 Bảng 4.2 Khu vực ngoại vùng (ExternalTAZ) ....................................................... 93 Bảng 4.3 Các thuộc tính của tuyến đường.............................................................. 95 Bảng 4.4 Tham số, hệ số hồi quy mô hình phát sinh, thu hút chuyến đi ............... 104 Bảng 4.5 Ma trận OD Tổng chuyến đi năm 2020 giữa Quận 3 và các Quận, huyện khác của Tp.HCM ............................................................................................... 106 Bảng 4.6 Ma trận OD ngoại vùng (I-E và E-I Trip) ............................................. 108 Bảng 4.7 Chuyến đi phát sinh, thu hút I-E, E-I và E-E ......................................... 108 Bảng 4.8 Mô hình phân bố chuyến đi - Các hằng số hiệu chuẩn .......................... 113 Bảng 4.9 Hệ số trở kháng với mục đích chuyến đi HBW, HBS, HBO,NHB ........ 113 Bảng 4.10 Các tuyến xe buýt đi qua Quận 3 ........................................................ 118 Bảng 4.11 Mức phục vụ và hệ số sử dụng KNTH .............................................. 140 Bảng 4.12 Các tuyến đường được nâng cấp, mở rộng .......................................... 149 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 5 DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH Hình 1.1 Các bước của mô hình dự báo nhu cầu giao thông................................... 12 Hình 1.2 Các vấn đề cơ bản cho mô hình 4 bước ................................................... 13 Hình 2.1: Vị trí và ranh giới Quận 3 ...................................................................... 15 Hình 2.2 Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội ................................................................ 20 Hình 2.3 Bản đồ hiện trạng sử dụng đất quận 3 ..................................................... 22 Hình 2.4 Hiện trạng mạng lưới giao thông Quận 3................................................. 23 Hình 2.5 Sơ đồ tuyến xe buýt Tp.Hồ Chí Minh...................................................... 30 Hình 2.6 Định hướng mạng lưới giao thông Quận 3 .............................................. 40 Hình 2.7 Hệ thống đường trên cao Tp. Hồ Chí Minh ............................................. 42 Hình 2.8 Mạng lưới đường sắt đô thị Tp.Hồ Chí Minh .......................................... 43 Hình 2.9 Vị trí một số nút giao quan trọng............................................................. 52 Hình 3.1 Tốc độ tăng trưởng phương tiện của Tp.HCM từ năm 2000 đến 2010 ..... 56 Hình 3.2 Định nghĩa về phát sinh và thu hút của chuyến đi.................................... 62 Hình 3.3 Số chuyến đi phát sinh HBW, HBS, HBO, NHB..................................... 63 Hình 3.4 Số chuyến đi thu hút HBW, HBS, HBO, NHB ........................................ 65 Hình 3.5 Đánh giá tình hình an toàn giao thông của Tp.HCM hiện tại ................... 71 Hình 4.1 Quy trình, dự báo phân tích nhu cầu đi lại theo mô hình 4 bước .............. 81 Hình 4.2 Định nghĩa chuyến đi theo mục đích ....................................................... 83 Hình 4.3 Phát sinh và hấp dẫn hành trình............................................................... 83 Hình 4.4 Sự phân phối hành trình .......................................................................... 84 Hình 4.4 Phân chia phương thức ............................................................................ 86 Hình 4.5 Độ nhạy mô hình Logit ........................................................................... 88 Hình 4.6 Tuyến đường nào sẽ được lựa chọn cho hành trình? ................................ 88 Hình 4.7 Tất cả hoặc không có gì ( All or nothing) ................................................ 89 Hình 4.8 Giai đoạn 3 của HOUTRANS sử dụng CUBE/Voyager .......................... 90 Hình 4.9 Lưu lượng hành khách đi Metro vào năm 2025 ....................................... 91 Hình 4.10 Khu vực nội vùng ( TAZ )..................................................................... 92 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 6 DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH Hình 4.11 Khu vực ngoại vùng (ExternalTAZ) ...................................................... 93 Hình 4.12 Xây dựng mạng lưới đường nội vùng .................................................... 94 Hình 4.13 Các thuộc tính của tuyến đường ............................................................ 94 Hình 4.14 Các đường kết nối tâm TAZ ................................................................ 100 Hình 4.15 Xây dựng mạng lưới đường ngoại vùng (đường kết nối) ..................... 101 Hình 4.17 Xác định thời gian thời gian, khoảng cách, chi phí đi lại ..................... 101 Hình 4.18 Phân chia chuyến đi nội vùng và liên vùng.......................................... 105 Hình 4.19 Mô hình phát sinh, thu hút chuyến đi năm 2020 .................................. 109 Hình 4.20 Mô hình phân bổ chuyến đi ................................................................. 114 Hình 4.21 Mạng lưới xe buýt đi qua Quận 3 ........................................................ 119 Hình 4.22 Các thuộc tính của tuyến xe buýt......................................................... 119 Hình 4.23 Xây dựng mạng lưới GTCC ................................................................ 120 Hình 4.24 Thiết lập hệ thống Public system ......................................................... 120 Hình 4.25 Đường kết nối tâm Zone bằng phương thức đi bộ ............................... 123 Hình 4.26 Mật độ bao phủ mạng lưới xe buýt ...................................................... 124 Hình 4.27 Xác suất lựa chọn GTCC .................................................................... 126 Hình 4.28 Mô hình MODE CHOICE ................................................................... 127 Hình 4.29 Mô hình chuyển từ ma trận P-A sang O-D .......................................... 131 Hình 4.30 Hệ số chuyên chở của phương tiện năm dự báo 2020 .......................... 133 Hình 4.31 Mô hình OD_Ô tô xe máy ................................................................... 134 Hình 4.32 Mô hình OD_Ô tô xe máy giờ cao điểm .............................................. 137 Hình 4.33 Nhu cầu đi lại theo PCU trong giờ cao điểm giữa các zone nội bộ (I-I) ............................................................................................................................ 138 Hình 4.34 Mối quan hệ giữa vận tốc V và lưu lượng N ........................................ 139 Hình 4.35 Mối quan hệ giữa Lưu lượng và Thời gian đi lại ................................. 141 Hình 4.36 Mô hình Assignment_Ấn định tuyến đường ........................................ 141 Hình 4.37 Lưu lượng PCU nội quận 3 ................................................................. 143 Hình 3.38 Lưu lượng PCU khu vực nghiên cứu ................................................... 145 Hình 4.39 Mức phục vụ của mạng lưới đường ..................................................... 147 Hình 4.40 Thời gian đi lại không xét ảnh hưởng nút giao, đèn tín hiệu ................ 148 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 7 DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH Hình 4.41 Các tuyến đường được nâng cấp mở rộng ........................................... 150 Hình 4.42 Lưu lượng PCU khu vực nghiên cứu khi mở rộng mạng lưới đường theo quy hoạch ............................................................................................................ 152 Hình 4.43 Mức phục vụ của mạng lưới đường theo quy hoạch ............................ 154 Hình 4.44 Thời gian đi lại không xét ảnh hưởng nút giao, đèn tín hiệu trên mạng lưới đường theo quy hoạch .................................................................................. 155 Hình 4.45 Tín hiệu đèn nút giao ngã 4 NKKN – ĐBP ......................................... 156 Hình 4.46 Hướng di chuyển nút giao ngã 4 NKKN – ĐBP .................................. 157 Hình 4.47 Lưu lượng PCU nút giao ngã 4 NKKN – ĐBP .................................... 157 Hình 4.48 Mức phục vụ theo tiêu chuẩn HCM 2000 ............................................ 158 Hình 4.49 Mức phục vụ tại nút giao ngã 4 NKKN – ĐBP.................................... 158 Hình 4.50 Chiều dài dòng chờ tại nút giao ngã 4 NKKN – ĐBP .......................... 159 Hình 4.51 Tín hiệu đèn nút giao ngã 4 CMT8 - NTMK ....................................... 160 Hình 4.52 Hướng di chuyển nút giao ngã 4 CMT8 - NTMK ................................ 160 Hình 4.53 Lưu lượng PCU nút giao ngã 4 CMT8 - NTMK .................................. 161 Hình 4.54 Mức phục vụ tại nút giao ngã 4 CMT8 - NTMK ................................. 162 Hình 4.55 Chiều dài dòng chờ tại nút giao ngã 4 CMT8 – NTMK ....................... 162 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 8 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Bê tông nhựa Bến xe Miền Tây Đường Cách Mạng Tháng 8 Cá nhân Dự án Vệ sinh môi trường Đường Điện Biên Phủ Các chuyến đi liên vùng Các chuyến đi ngoại vùng có điểm đến nội E-I (External-Internal) vùng GTCC Giao thông công cộng GTVT Giao thông vận tải HB (Home_Based) Trips Các chuyến đi liên quan đến nhà Các chuyến đi liên quan đến nhà với HBO (Home_Based Other) Trips mục đích không phải đi làm, đi học HBS (Home_Based School) Trips Các chuyến đi giữa nhà và trường học HBW (Home_Based Work) Trips Các chuyến đi giữa nhà và nơi làm việc HSSV Học sinh sinh viên Các chuyến đi ngoại vùng có điểm đi nội I-E (Internal-External) vùng I-I (Internal-Internal) Các chuyến đi nội vùng KCN Khu công nghiệp KDC Khu dân cư KNTH Khả năng thông hành NHB (Non Home_Based) Trips Các chuyến đi không liên quan đến nhà NKKN Đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa NTMK Đường Nguyễn Thị Minh Khai Ma trận chuyến đi theo điểm đi và điểm OD (Origin-Destination) đến Lưu lượng xe quy đổi sang xe con quy PCU (Passenger Car Unit) đổi QLGT Quản lí giao thông SX-KD Sản xuất kinh doanh TM-DV Thương mại dịch vụ TTCN Tiểu thủ công nghiệp VOC (Vehicle Operating Cost) Chi phí vận hành phương tiện BTN Bx.Miền Tây CMT8 CN DA VSMT ĐBP E-E (External-External) Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 9 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ 1.1 Đặt vấn đề nghiên cứu Tóm tắt: Trong quá trình quy hoạch mạng lưới giao thông cho một vùng hay một địa phương thì vấn đề dự báo nhu cầu đi lại phát sinh trong tương lai sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng, nếu công tác dự báo không phản ánh đúng với nhu cầu thực tế sẽ dẫn đến việc các tuyến đường được vạch ra không phát huy được hiệu quả, đồng thời không đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân. Đồ án này nhằm mục đích “ Dự báo nhu cầu giao thông và đánh giá khả năng thông hành qua nút giao tại Quận 3 đến năm 2020 ”. Xác định lưu lượng qua các tuyến đường, đánh giá khả năng thông hành qua một số nút chính (Nút Ngã 4 Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Điện Biên Phủ và Ngã 4 Nguyễn Thị Minh Khai – Cách Mạng Tháng 8) của năm dự báo 2020. Phương pháp dự báo nghiên cứu trong đồ án là dự báo nhu cầu đi lại theo lý thuyết mô hình 4 bước và sử dụng phần mền Cube Citilabs trong quá trình tính toán, mô hình 4 bước là một trong những phương pháp dự báo được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Phương pháp này chủ yếu dựa vào các số liệu điều tra thực tế từng hộ gia đình, kết hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của khu vực ( trong đồ án này là khu vực Quận 3). Trong đồ án này chủ yếu thực hiện 2 vấn đề chính sau đây: Nghiên cứu áp dụng mô hình 4 bước và sử dụng phần mền Cube Citilas để tính toán nhu cầu đi lại dự báo năm 2020 trong mạng lưới giao thông cho khu vực quận 3 và đánh giá khả năng thông hành qua một số nút giao chính (Nút Ngã 4 Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Điện Biên Phủ và Ngã 4 Nguyễn Thị Minh Khai – Cách Mạng Tháng 8) dự báo năm 2020. Tính cấp thiết của đề tài: Quy hoạch giao thông vận tải có tính quyết định đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của 1 vùng. Mạng lưới giao thông vận tải được quy hoạch tốt sẽ giúp cho việc vận chuyển đạt hiệu quả cao hơn, qua đó tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 10 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ Quận 3 là quận trung tâm của thành phố có vị trí quan trọng, đặc biệt về giao thông và hệ thống đầu mối hạ tầng kỹ thuật. Tuy nhiên hạ tầng kỹ thuật còn chưa hoàn chỉnh, mạng lưới giao thông vận tải chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của khu vực. Để phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của khu vực trong những năm tương lai, Quận 3 cần phải đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật hoàn thiện hơn nữa, để thực hiện được điều đó thì trước hết phải đánh giá lại mạng lưới giao thông hiện tại và khả năng phục vụ trong tương lai để từ đó có những chiến lược đầu tư phát triển phù hợp cho từng giai đoạn, tạo đà cho Quận 3 phát triển bền vững từ nay đến năm 2020. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu chính của đề tài “ Dự báo nhu cầu giao thông và đánh giá khả năng thông hành qua nút giao tại Quận 3 đến năm 2020 ” là xác định lưu lượng qua các tuyến đường, đánh giá khả năng thông hành qua một số nút chính (Nút Ngã 4 Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Điện Biên Phủ và Ngã 4 Nguyễn Thị Minh Khai – Cách Mạng Tháng 8) dự báo năm 2020. Qua đó có những giải pháp nhằm cải thiện mạng lưới giao thông hiện tại và nâng cao năng lực phục vụ trong năm tương lai. 1.3 Phương pháp nghiên cứu Trong một quy trình quy hoạch giao thông thì một khâu quan trọng nhất đó là phân tích dự báo nhu cầu đi lại (Travel demand forecasting), nó sử dụng dữ liệu thu thập được về giao thông hiện tại, để dự báo nhu cầu đi lại và nhu cầu sử dụng hệ thống giao thông vận tải (hệ thống đường bộ, đường sắt, phương tiện giao thông cá nhân, phương tiện GTCC…) trong tương lai như thế nào? Trong Luận văn tác giả sử dụng lý thuyết mô hình 4 bước và phần mền Cube Citilas để tính toán. Với giả định rằng nhu cầu của các chuyến đi trong khu vực không phụ thuộc vào đặc điểm chung vận tải cũng như các chính sách tác động đến giao thông. Nghĩa là đối với kịch bản giữ nguyên mạng lưới giao thông hoặc mở rộng mạng lưới giao thông thì nhu cầu đi lại của khu vực vẫn không thay đổi. Luận văn bỏ qua vận chuyển hành hóa và vận chuyển hành khách liên quan đến ga Sài Gòn. Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 11 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ Phân tích, dự báo nhu cầu đi lại được sử dụng để phát triển thông tin trợ giúp việc ra quyết định để phát triển và quản lý hệ thống giao thông, đặc biệt là giao thông đô thị. Quy trình này bao gồm bốn bước: 1. Phát sinh hành trình (Trip generation – Hành trình xuất phát ở đâu?) 2. Phân phối hành trình, (Trip distribution - Hành trình đi đến đâu) 3. Phương thức phân chia (Modal split – Loại mô hình nào được sử dụng, phương tiện giao thông cá nhân hoặc phương tiện giao thông công cộng). 4. Ấn định mạng lưới (Traffic assignment – Tuyến đường nào được sử dụng với mỗi loại mô hình). (Nguồn: Tài liệu hướng dẫn sử dụng CUBE của Citilabs) Hình 1.1 Các bước của mô hình dự báo nhu cầu giao thông Mặc dù mô hình gồm 4 bước chính nhưng sẽ có rất nhiều bước phụ bên trong để bổ trợ, thực hiện các phương pháp tính toán của mô hình. Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 12 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ Hình 1.2 Các vấn đề cơ bản cho mô hình 4 bước Nguồn: Tài liệu hướng dẫn sử dụng CUBE của Citilabs 1.4 Giới hạn nghiên cứu - Giới hạn về phương pháp thực hiện Hiện nay mô mình Cube Citilab là một trong những mô hình đang được sử dụng rộng rãi cho việc dư báo trên khắp thế giới, tuy nhiên mô hình hình tính toán này chưa được kiểm định để đảm bảo sai số giữa thực tế và mộ hình trong luận văn là ít nhất. Những đề cập trong Luận văn chỉ mới xây dựng bước đầu tiên trong việc dự báo giao thông trong tương lai, Luận văn hầu hết bỏ qua các bước ước lượng, kiểm định, đánh giá sai số của mô hình, do đó cần phải có thời gian kiểm định, hiệu chỉnh các thông số đầu vào phù hợp hơn. - Giới hạn về phạm vi thực hiện Khu vực nghiên cứu bao gồm toàn bộ 14 phường của Quận 3. Chủ yếu tập trung vào các tuyến đường đối ngoại ( Cách Mạng Tháng 8, Võ Thị Sáu, Điện Biên Phủ, Nguyễn Thị Minh Khai, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Trường Sa, Hoàng Sa..) và các đường chính của khu vực Quận 3 (Bà Huyện Thanh Quan, Cao Thắng, Lý Chính Thắng, Nguyễn Đình Chiểu, Trần Quốc Thảo, Trương Định,…) các tuyến đường này mang ý nghĩa quan trọng của Khu vực và của cả thành phố. Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 13 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ Luận văn cũng tập trung đánh giá 2 nút giao chính là: Nút Ngã 4 Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Điện Biên Phủ và Ngã 4 Nguyễn Thị Minh Khai – Cách Mạng Tháng 8 năm dự báo 2020 dựa vào số liệu giao thông đã được dự báo. - Giới hạn về dữ liệu đầu vào Các số liệu đầu vào của mô hình được lấy từ các nghiên cứu quy hoạch giao thông, quy hoạch chung của khu vực. Đối với một số trường hợp bị thiếu thì dữ liệu được giả định tính toán thông qua các năm trước bằng phương pháp ngoại suy. Do đó sẽ không tránh khỏi các sai số trong quá trình tính toán. Vì vậy mô hình chỉ được xem xét ở mức độ giả định, dự báo giao thông khu vực theo quan điểm của riêng tác giả. 1.5 Cấu trúc đồ án Cấu trúc đồ án “ Dự báo nhu cầu giao thông và đánh giá khả năng thông hành qua nút giao tại Quận 3 đến năm 2020 ” bao gồm 5 chương như sau: CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ CHƯƠNG II. KHU VỰC NGHIÊN CỨU CHƯƠNG III. PHÂN TÍCH KẾT QUẢ KHẢO SÁT PHỎNG VẤN CHƯƠNG IV: DỰ BÁO GIAO THÔNG CHƯƠNG V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 14 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU 2.1 Phân tích và đánh giá hiện trạng 2.1.1 Vị trí, giới hạn khu vực nghiên cứu Với vị trí nằm ở trung tâm thành phố, diện tích 4,9km2 có địa giới hành chánh : phía Bắc giáp quận Phú Nhuận và quận Tân Bình, phía Đông và phía Nam giáp quận 1, phía Tây giáp quận 10. Quận 3 có 14 phường có tên gọi từ phường 1 đến phường 14. Hình 2.1: Vị trí và ranh giới Quận 3 Quận 3 là quận trung tâm của thành phố có vị trí quan trọng, đặc biệt về giao thông và hệ thống đầu mối hạ tầng kỹ thuật. Trục giao thông huyết mạch theo hướng Bắc Nam: - Đường Cách Mạng Tháng 8 nối tiếp quốc lộ 22 đi Tây Ninh qua Campuchia & nối liền trung tâm thành phố , quận 7 và Nhà Bè. Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 15 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU - Trục giao thông theo hướng Đông - Tây: Đường Nguyễn Thị Minh Khai Điện Biên Phủ nối trung tâm Sài Gòn cũ với Chợ Lớn Quận 3 được giới hạn như sau : - Phía Đông Nam: tiếp giáp quân 1 qua đường Nguyễn Thị Minh Khai. - Phía Đông Bắc: tiếp giáp quận 1 qua đường Hai Bà Trưng - Phía Tây Nam: tiếp giáp quận 10 qua các tuyến đường Cách Mạng Tháng Tám, Điện Biên Phủ, Lý Thái Tổ. Phía Tây Bắc: tiếp giáp quận Phú Nhuận và quận Tân Bình - Quy mô khu đất quy hoạch : 492,88 ha 2.1.2. Tình hình dân số, kinh tế - xã hội khu vực 2.1.2.1 Dân số và lao động a. Quy mô dân số trung bình Theo số liệu thống kê hàng năm của Cục Thống Kê TP.Hồ Chí Minh, dân số trung bình toàn quận 3 năm 2006 là 199.172 người giảm 125 người so với năm 2005 (dân số năm 2005-2006 giảm là -0,06%), được thống kê theo bảng 2.1: Bảng 2.1 Các chỉ tiêu về dân số quận 3 từ năm 1998 đến 2006 TT 1 Chỉ tiêu Quy mô dân số 2000 - ĐVT 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 người 223.62 218.836 215.216 211.502 206.55 201.425 199.297 199.172 người -4.784 -3.62 -3.714 -4.952 -5.125 -2.128 -125 % -2,14 -1,65 -1,73 -2,34 -2,48 -1,06 -0,06 -1,64 1,17 1,14 1,14 1,13 0,88 0,82 0,8 1,04 -3,31 -2,79 -2,87 -3,47 -3,36 -1,88 -0,86 -2,68 2006 Số dân 2 tăng (giảm) Tỷ lệ tăng 3 (giảm) chung của dân số Tỷ lệ 4 tăng (giảm) % 1,25 tự nhiên 5 Tỷ lệ tăng % Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 16 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU (giảm) cơ học Mật độ dân số 6 DT: 492,88 người/ ha 454 444 437 429 419 409 404 404 ha Nguồn : Niên giám thống kê của Cục Thống Kê TP.HCM năm 1999 –2006 Biến động dân số của quận 3 trong giai đoạn qua 1999 - 2006 có xu hướng giảm, bình quân hàng năm giảm 1,64%, là một trong 3 quận nội thành có số dân giảm mạnh nhất. Tỷ lệ tăng tự nhiên có xu hướng giảm dần, từ 1,25% năm 1999 giảm xuống còn 0,8% năm 2006, bình quân mỗi năm giảm 0,06%, tỷ lệ chết tương đối ổn định, tỷ lệ sinh giảm dần. Điều này cho thấy việc thực hiện chương trình kế hoạch hóa gia đình được triển khai tích cực, rộng khắp trong toàn Quận và đạt kết quả tốt. Về biến động cơ học có xu hướng giảm : từ năm 2000 tỷ lệ cơ học giảm nhiều (-3,31%), năm 2001 giảm 2,79%; năm 2002 là -2,87%; đến năm 2005 -2006 giảm chậm dần năm 2006 là - 0,86%. b. Phân bố dân cư Mật độ dân số trung bình năm 2005 trên địa bàn quận là 404 người/ha, ở mức cao so với mật độ dân số bình quân khu vực nội thành cũ (265 người/ha). Phân bố dân cư tại 14 phường không đều và có sự chênh lệch khá lớn giữa các khu vực, giữa phường có mật độ cao và mật độ thấp chênh khoảng 9 lần. Tại các phường 1, 2,3 có mật độ dân cư cao nhất là khoảng 700 – 960 người/ha và phường 6 có mật độ dân cư thấp nhất 107 người/ha. Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 17 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU Bảng 2.2 Hiện trạng phân bố dân cư theo địa bàn phường qua các năm (2001-2005) TT Địa bàn Số dân (người) Tốc độ tăng Mật độ trưởng bình dân số quân/ năm (người/ha) 2001 2002 2003 2004 2005 2001-2005 2005 1 Phường 1 15.98 15.816 15.562 15.292 14.367 -2.52 960 2 Phường 2 11.967 11.716 11.395 11.066 10.999 -2.02 718 3 Phường 3 12.155 12.046 11.868 11.678 11.545 -1.25 741 4 Phường 4 21.029 20.86 20.567 20.257 20.366 -0.79 658 5 Phường 5 15.998 15.676 15.263 14.838 14.613 -2.16 588 6 Phường 6 11.18 10.735 10.229 9.715 9.447 -3.88 107 7 Phường 7 16.36 15.888 15.323 14.747 14.507 -2.83 158 8 Phường 8 18.303 17.873 17.34 16.791 16.673 -2.23 419 9 Phường 9 20.576 20.3 19.904 19.491 19.349 -1.49 436 10.119 10.127 10.074 10.011 9.888 -0.57 631 24.569 24.301 23.891 23.459 23.804 -0.78 503 11.388 11.473 11.492 11.498 11.368 -0.04 675 8.251 7.956 7.614 7.267 7.324 -2.81 449 17.342 16.735 16.03 15.314 15.048 -3.31 491 215.216 211.502 206.55 201.425 199.297 -1.85 404 10 11 12 13 14 Phường 10 Phường 11 Phường 12 Phường 13 Phường 14 Toàn quận Nguồn : Niên giám thống kê TP, xử lý phân theo địa bàn phường dự trên số liệu thống kê quận 3 Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 18 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU 2.1.2.2 Tăng trưởng kinh tế a. Tốc độ tăng trưởng Trong những năm qua kinh tế của quận 3 phát triển theo hướng dịch vụ thương mại– tiểu thủ công nghiệp. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của Quận luôn đạt mức khá cao 27,4%/năm, trong đó giá trị sản xuất khu vực dịch vụ thương mại tăng bình quân 30,9%/năm, cao hơn nhiều so với mức tăng bình quân của Thành phố và khu vực công nghiệp xây dựng tăng 10,6%/năm. b. Cơ cấu kinh tế Với tốc độ tăng trưởng giá trị SX-KD như đã phân tích ở trên, trong những năm qua, tốc độ chuyển dịch kinh tế giữa các khu vực trên địa bàn Quận không có những thay đổi lớn và vẫn phát triển cơ cấu kinh tế theo hứơng dịch vụ thương mại – sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Tỷ trọng các ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp chiếm giảm từ 20,3% năm 2001 xuống 10,97% năm 2005, ngành thương mại - dịch vụ tăng nhanh từ 79,7% năm 2001 lên 89,03% năm 2005. Bảng 2.3 Cơ cấu ngành kinh tế qua các năm TT Hạng 2001 2002 2003 2004 2005 mục 1 Tỷ đồng % Tỷ đồng % Tỷ đồng % Tỷ đồng % Tỷ đồng % 8.487,861 100 9.757,569 100 14.045,330 100 20.776,297 100 25.678,018 100 6.765,191 79,7 8.085,581 82,86 11.538,033 82,15 17.912,650 86,22 22.860,211 89,03 1.722,670 20,3 1.671,988 17,14 2.507,297 17,85 2.863,647 13,78 2.817,807 10,97 Tổng giá trị SXKD 2 - Khu vực DVTM 3 - Khu vực CNTTCN Nguồn : Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Quận 3 đến năm 2020 c. Khu vực dịch vụ Những năm qua, kinh tế thương mại dịch vụ trên địa bàn Quận phát triển khá ổn định với tốc độ tăng trưởng tăng khá cao, góp phần quan trọng trong việc tăng trưởng kinh tế chung của Quận. Năm 2005 giá trị sản xuất đạt 22.860,211 tỷ đồng, Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 19 CHƯƠNG 2: KHU VỰC NGHIÊN CỨU tăng 27,26% so với năm 2004, bình quân giai đoạn 2001 – 2005 tăng 35,58%/năm. Trong đó thương mại chiếm 71,81%, ngân hàng chiếm 12,4%. Hiện Quận có 18.098 cơ sở dịch vụ thương mại, với 57.400 lao động.. d. Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội Chỉ tiêu này được trích trong “ Điều chỉnh Quy hoạch phát triển GTVT Tp.HCM đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2020”. Tốc độ tăng trưởng dân số giai đoạn 2006-2011 giảm so với giai đoạn 2000-2005. Nhưng tốc độ tăng trưởng GDP lại tăng, giai đoạn 2000-2005 tăng 12,81%, giai đoạn 2006-2011 tăng 17,22%. Hình 2.2 Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội Cao Văn Trường _ QG10 _ 1051170069 Trang 20