Tài liệu đề thi học sinh giỏi ngữ văn 9 có đáp án số 14

Trường THCS Định Công Đề thi môn : Ngữ Văn Thời gian làm bài: 150 phút Người ra đề: NGUYỄN THỊ THIỆP Các thành viên thẩm định: ………………………………………... ………………………………………... Đề thi Câu 1: (3.0 điểm) Mặt trời của bắp thì nằm trên đôì Mặt trời của mẹ con nằm trên lưng ( Nguyễn Khoa Điềm – Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ) Hãy xác định hình ảnh mặt trời trong câu thơ nào nói trên tác giả sử dụng với tư cách là biện pháp tu từ, đó là biện pháp tu từ gì?Ý nghĩa của biện pháp tu từ đó? Câu 2: (5.0 điểm) Bằng một văn bản nghị luận (dài không quá hai trang giấy thi), có sử dụng lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp, hãy nêu cách hiểu của em về ý nghĩa của nhận định sau: Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn. (Bàn về đọc sách – Chu Quang Tiềm – Ngữ Văn 9 tập 2) Câu 3: (12 điểm) Có người nhận xét “ Lặng lẽ Sa pa” là một bài thơ bằng văn xuôi ngợi ca vẻ đẹp trong sự lặng lẽ tỏa hương của thiên nhiên và con người. Phân tích truyện ngắn “Lặng lẽ Sa pa” của Nguyễn Thành Long để làm rõ ý kiến trên. HƯỚNG DẪN CHẤM Câu Nội dung Điểm Câu 1 -Học sinh cần chỉ ra được hình ảnh mặt trời ở hai câu thơ: + mặt trời ở câu trên là mặt trời của thiên nhiên. + mặt trời ở câu thơ dưới chỉ em cu Tai. 0,5 0,5 -Hình ảnh mặt trời chỉ em cu Tai là hình ảnh tác giả sử dụng với tư cách là biện pháp tu từ ẩn dụ. 0,5 -Ý nghĩa: + Bắp trên nương tươi tốt nhờ ánh nắng mặt trời. 0,5 + Em cu Tai cũng giống như mặt trời tỏa nắng sưởi ấm trái tim mẹ để mẹ sống tốt hơn, đẹp hơn cho đời. 0,5 + Em là mặt trời bé bỏng thân yêu của mẹ. Câu 2 0,5 Học sinh cần trình bày được những nội dung sau: a. Tầm quan trọng của sách: Trên cơ sở văn bản đã được học, học sinh cần phát biểu nhận thức của mình về ý nghĩa của sách trên con đường phát triển của nhân loại: - Sách đã ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tựu mà con người tìm tòi tích luỹ được qua 0,5 từng thời đại. - Những cuốn sách có giá trị có thể xem là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại. 0.5 - Sách trở thành kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà loài người thu lượm, suy ngẫm suốt mấy nghìn năm .0,5 nay b. Ý nghĩa của việc đọc sách: - Đọc sách là con đường tích luỹ, nâng cao vốn tri thức. - Không đọc sách thì không có điểm xuất phát cao. 0,5 - Đọc sách là con đường ngắn nhất để tiếp cận tri thức. 0,5 Cần phải có phương pháp đọc sách cho hiệu quả. 0,5 c. Khái quát: 0,5 “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là con đường quan trọng của học vấn” (Chu 1,0 Quang Tiềm). Đối với mỗi con người, đọc sách chính là sự chuẩn bị để có thể làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, đi phát hiện thế giới mới. Không thể thu được các thành tựu mới trên con đường phát triển học thuật nếu như không biết kế thừa thành tựu của các thời đại đã qua. Yêu cầu: hình thức một văn bản nghị luận, có luận điểm rõ ràng, bố cục chặt chẽ. + Có sử dụng lời dẫn trực tiếp. + Có sử dụng lời dẫn gián tiếp. 0,25 0,25 1. Giới thiệu được tác giả, tác phẩm và vấn đề sẽ phân Câu 3 tích. 1,5 2. Giải thích ngắn gọn nhận xét của đề: bài thơ bằng văn 1,5 xuôi, áng văn xuôi giàu chất thơ, ca ngợi vẻ đẹp lặng lẽ, thơ mộng của thiên nhiên và con người. 3. Phân tích chất thơ của truyện a, Vẻ đẹp thiên nhiên SaPa - Hình ảnh mây rơi xuống đường, luồn xuống cả gầm xe khiến ta có cảm tưởng như đi trên mây 1,5 - Hình ảnh nắng chiều mạ bạc cả con đèo, đất trời như 1,5 tỏa sáng b, Vẻ đẹp của con người SaPa - Nhân vật chính anh thanh niên và một số nhân vật phụ: ông họa sỹ, cô kỹ sư mới ra trường, ông kỹ sư nghiên cứu sét… - 1,5 Cái lặng lẽ của công việc âm thầm ít ai biết đến trong một không gian vắng lặng. - 1,5 1,0 Trong cái lặng lẽ của đất trời, công việc là những con người ,những tâm hồn không lặng lẽ, vì họ đang làm công việc có ý nghĩa quan trọng đối với đất nước: là sự hăng say trong công việc, hiến mình cho công việc, cho đất nước, cho nhân dân. Đó chính là vẻ đẹp tâm hồn bình dị, khiêm tốn và hồn nhiên của những con người ở SaPa 4. Đánh giá chung Khẳng định lại vấn đề và giá trị của tác phẩm “ Lặng lẽ SaPa” là một áng thơ bằng văn xuôi ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên và con người lao động, những tri thức mới đang thầm lặng hiến dâng tất cả sức lực, tuổi trẻ cho nhân dân, cho đất nước. 2,0