BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP.HCM
KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN
--- ---
ĐỒ ÁN MÔN HỌC
XỬ LÝ NƯỚC THẢI CÔNG NGHỆP
ĐỀ TÀI: XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY
TNHH JOMU TEXTILE – KCN LONG THÀNH, ĐỒNG NAI
GVHD: HUỲNH TẤN NHỰT
NHÓM: 02
1. Huỳnh Tấn Huy (NT)
12127088
2. Trần Trịnh Thị My
12127013
3. Đoàn Phan Kiều Ngọc
12127015
4. Phan Thái Thạch Nguyên
12127122
5. Nguyễn Minh Giáp
12127277
6. Nguyễn Minh Nhật
12127127
7. Huỳnh Mạnh Phúc
12127134
TP.Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2016
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
Mục Lục
-----------ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. ĐẶC TÍNH CỦA NƯỚC THẢI NGÀNH CÔNG NGHIỆP
DỆT NHUỘM VÀ MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ ........................................... 2
1.1. Nguồn gốc và đặc tính nước thải dệt nhuộm .......................................................................2
1.1.1. Nguồn gốc phát sinh nước thải dệt nhuộm ..................................................................2
1.1.2. Đặc tính nước thải dệt nhuộm ......................................................................................2
1.2. Các phương pháp xử lý nước thải dệt nhuộm .....................................................................4
1.2.1. Phương pháp keo tụ .....................................................................................................4
1.2.2. Phương pháp hấp phụ...................................................................................................4
1.2.3. Phương pháp oxy hóa...................................................................................................4
1.2.4. Phương pháp màng ......................................................................................................4
1.2.5. Phương pháp sinh học ..................................................................................................5
1.3. Một số công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm.....................................................................5
1.3.1. Công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm keo tụ kết hợp sinh học hiếu khí .....................5
1.3.2. Công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm kết hợp kỵ khí, hiếu khí và keo tụ tạo bông....6
1.3.3. Công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm kết hợp fenton và sinh học hiếu khí................8
CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE ........ 10
2.1. Giới thiệu về công ty .........................................................................................................10
2.1.1. Vị trí địa lý .................................................................................................................10
2.1.2. Quy mô công ty ..........................................................................................................11
2.1.3. Lĩnh vực hoạt động ....................................................................................................11
2.1.4. Tình hình sản xuất ......................................................................................................11
2.2. Quy trình công nghệ sản xuất công ty TNHH Jomu textile ..............................................13
2.2.1 Quy trình công nghệ sản xuất và chế độ làm việc.......................................................13
2.2.2. Thuyết minh quy trình ...............................................................................................14
2.2.3. Chế độ làm việc .........................................................................................................14
2.3. Nguồn gốc và tính chất nước thải công ty TNHH Jomu Textile ......................................14
2.3.1. Nguồn gốc phát sinh nước thải ..................................................................................14
2.3.2. Tính chất nước thải và chế độ thải nước ....................................................................15
CHƯƠNG 3. ĐỀ XUẤT CÔNG NGHỆ XỬ LÝ ............................................. 17
3.1. Cơ sở đề xuất công nghệ xử lý ..........................................................................................17
3.2. Đề suất công nghệ xử lý ....................................................................................................17
3.2.1. Phương án 1 ...............................................................................................................17
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
3.2.1.1. Hiệu suất xử lý ....................................................................................................17
3.2.1.2. Sơ đồ công nghệ ..................................................................................................19
3.2.1.3. Thuyết minh sơ đồ công nghệ .............................................................................20
3.2.2. Phương án 2 ...............................................................................................................22
3.2.2.1. Hiệu suất xử lý ....................................................................................................22
3.2.2.2. Sơ đồ công nghệ ..................................................................................................23
3.2.2.3. Thuyết minh sơ đồ công nghệ .............................................................................25
CHƯƠNG 4. TÍ NH TOÁ N CÁ C CÔNG TRÌNH ĐƠN VI ̣ CHO ................. 27
PHƯƠNG ÁN 1 .................................................................................................. 27
4.1. Lưới chắn rác ....................................................................................................................27
4.2. Hố thu gom .......................................................................................................................29
4.3. Tháp giải nhiệt ..................................................................................................................31
4.4. Bể điều hòa .......................................................................................................................33
4.4.1. Bể điều hòa 1 .............................................................................................................33
4.4.2. Bể điều hòa 2 .............................................................................................................37
4.5. Cụm bể keo tụ, tạo bông ...................................................................................................39
4.6. Bể lắng Lamen ..................................................................................................................45
4.9. Bể Aerotank ......................................................................................................................47
4.10. Bể lắng sinh học ..............................................................................................................58
4.11. Bể khử trùng ...................................................................................................................61
4.12. Bể nén bùn ......................................................................................................................65
CHƯƠNG 5. TÍ NH TOÁ N CÁ C CÔNG TRÌNH ĐƠN VI ̣ CHO PHƯƠNG
ÁN 2 ............................................................................................................................. 70
5.1. Khá i quá t cá c công trı̀nh giố ng phương á n 1 ....................................................................70
5.2. Cụm bể Fenton ..................................................................................................................70
5.3. Tính toán bể lắng ..............................................................................................................74
5.4. Bể SBR..............................................................................................................................78
5.5. Bể trung gian .....................................................................................................................89
5.6. Xử lý bùn ..........................................................................................................................89
CHƯƠNG 6. TÍ NH TOÁ N KINH TẾ ............................................................. 92
6.1. Tı́nh toá n kinh tế cho phương á n 1 ...................................................................................92
6.1.1. Chi phı́ đầ u tư xây dựng .............................................................................................92
6.1.2. Chi phı́ quả n lý và vâ ̣n hà nh tra ̣m xử lý .....................................................................95
6.1.3. Chi phı́ xử lý 1 m3 nước thả i ......................................................................................97
6.2. Tıń h toá n kinh tế cho phương á n 2 ...................................................................................97
6.2.1. Chi phı́ đầ u tư xây dựng .............................................................................................97
6.2.2. Chi phı́ quả n lý và vâ ̣n hà nh tra ̣m xử lý ...................................................................100
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
6.2.3. Chi phı́ xử lý 1 m3 nước thả i ....................................................................................102
CHƯƠNG 7. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ ..................................................... 103
7.1. Kết luận ...........................................................................................................................103
7.2. Kiến nghị.........................................................................................................................103
TÀ I LIỆU THAM KHẢ O ............................................................................... 104
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngành công nghiệp Dệt - nhuộm với lịch sử ra đời hàng nghìn năm là một trong
những ngành công nghiệp phát triển từ rất sớm góp phần không nhỏ vào việc đáp ứng
các nhu cầu ngày càng cao của con người. Bên cạnh các giá trị về kinh tế, phát triển
ngành công nghiệp dệt còn góp phần giải quyết các vấn đề xã hội như tạo công ăn việc
làm cho một lượng lao động không nhỏ, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo
hướng công nghiệp hoá.
Hiện nay, ngành Dệt - nhuộm ở nước ta đang phát triển mạnh mẽ, đa dạng với
những quy mô khác nhau là một trong những ngành công nghiệp đặc trưng có nguy cơ
ô nhiễm cao, gây ra các tác động xấu nhất định đối với môi trường xung quanh và sức
khoẻ cộng đồng.
Trong quá trình hoạt động sản xuất, các cơ sở dệt nhuộm đã tạo ra lượng lớn chất
thải có mức độ ô nhiễm cao. Nước thải sinh ra từ ngành dệt nhuộm thường có nhiệt độ
cao, độ pH lớn, chứa nhiều loại hóa chất, thuốc nhuộm khó phân hủy, độ màu cao.
Nếu không được xử lý tốt, nước thải do dệt nhuộm sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm
trọng, đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước mặt, nước ngầm.
Bởi vậy, bên cạnh việc đầu tư để thúc đẩy sự phát triển ngành dệt-nhuộm thì các
cơ sở dệt-nhuộm cần có chiến lược phát triển bền vững, để giảm tốc độ gia tăng ô
nhiễm, giảm tác động của nước thải đến môi trường và sức khỏe cộng đồng, nâng cao
chất lượng môi trường sống. Tuy nhiên, vấn đề này đang gây ra những khó khăn đối
với các doanh nghiệp khiến cho các hoạt động nhằm bảo vệ và xử lí môi trường chưa
đạt được kết quả như mong đợi.
Công ty TNHH Jomu Textile ra đời và phát triển để đáp ứng một phần nhu cầu
may mặc trong nước cũng như ngoài nước. Vấn đề về nước thải cũng đang là vấn đề
cấp bách đặt ra cho ban lãnh đạo công ty.
Xuất phát từ những vấn đề trên cùng với mục tiêu củng cố những kiến thức đã
học, trang bị cho mình những hiểu biết cần thiết nhất cho công việc sau này. Do đó,
nhóm chúng em thực hiện đề tài: “Thiết kế hệ thống xử lí nước thải nhà máy dệt nhuộm Công ty TNHH Jomu Textile công suất 960 m3/ngày đêm” .
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
1
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
CHƯƠNG 1. ĐẶC TÍNH CỦA NƯỚC THẢI NGÀNH CÔNG NGHIỆP
DỆT NHUỘM VÀ MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ
1.1. Nguồn gốc và đặc tính nước thải dệt nhuộm
1.1.1. Nguồn gốc phát sinh nước thải dệt nhuộm
Ngành dệt là ngành công nghiệp có dây chuyền công nghệ phức tạp, áp dụng
nhiều loại hình công nghệ khác nhau. Đồng thời trong quá trình sản xuất sử dụng các
nguồn nguyên liệu, hóa chất khác nhau và cũng sản xuất ra nhiều mặt hàng có mẫu
mã, màu sắc, chủng loại khác nhau.
Nguyên liệu chủ yếu là xơ bông, xơ nhân tạo để sản xuất các loại vải cotton và
vải pha. Ngoài ra còn sử dụng các nguyên liệu như lông thú, đay gai, tơ tằm để sản
xuất các mặt hàng tương ứng.
Lượng hoá chất sử dụng trong ngành dệt nhuộm cũng rất đa dạng. Các công đoạn
tốn hóa chất trong quá trình dệt nhuộm chủ yếu đến từ quá trình nhuộm vải bao gồm
thuốc nhuộm và các hóa chất trợ nhuộm. Một số loại thuốc nhuộm và chất phụ trợ
thường được xử dụng trong công nghệ dệt nhuộm của nhà máy như : thuốc nhuộm
hoạt tính, thuốc nhuộm trực tiếp, thuốc nhuộm phân tán, thuốc nhuộm cation và thuốc
nhuộm axit.
Nguồn gốc và thành phần nước thải phụ thuộc vào: Công nghệ sản xuất, đặc tính
của vật liệu nhuộm, bản chất của thuốc nhuộm, các chất phụ trợ và các hóa chất khác
được sử dụng. Nguồn nước thải chủ yếu phát sinh trong quá trình kéo sợi ,hồ sợi,
nhuộm, giặc tẩy và vệ sinh trang thiết bị nhuộm
Bảng 1.1: Tỷ lệ nước thải từ các nguồn phát sinh
Sản xuất hơi:
5.3%
Nước làm lạnh thiết bị:
6.4%
Nước làm mát và xử lý bụi trong xí nghiệp sợi, dệt:
7.8%
Nước cho các quá trình chính trong xí nghiệp dệt – nhuộm:
72.3%
Nước vệ sinh:
7.6%
Nước cho việc phòng cháy và các vấn đề khác:
0.6%
Tổng:
100%
1.1.2. Đặc tính nước thải dệt nhuộm
Bảng 1.2: Các chất gây ô nhiễm ở mỗi công đoạn sản xuất
Công đoạn
Hồ sợi, giũ hồ
Chất ô nhiễm trong nước thải Đặc tính của nước thải
Tinh bột, glucose, carboxy BOD cao (34 – 50 % tổng
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
2
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
Nấu tẩy
Tẩy trắng
Làm bóng
Nhuộm
In
Hoàn thiện
metyl xenlulo, polyvinyl alcol, BOD)
nhựa, chất béo và sáp
NaOH, chất sáp và dầu mỡ, tro, Độ kiềm cao, màu tối,
soda, silicat natri và xơ sợi vụn
BOD cao( tổng 30%
BOD)
Hypoclorit, hợp chất chứa clo, Độ kiềm cao, chiếm 5%
NaOH, AOX, axit…
BOD
NaOH, tạp chất….
Độ kiềm cao, BOD thấp
(dưới 1% tổng BOD)
Các loại thuốc nhuộm, axit Độ màu cao, BOD khá cao
axetic và các muối kim loại
( 6% tổng BOD), TS cao
Chất màu, tinh bột màu, đât sét, Độ màu cao, BOD cao và
muối kim loại, axit…
dầu mỡ
Viết tinh bột, mỡ động vật, muối Kiềm nhẹ, BOD thấp
Các chất gây ô nhiễm môi trường chính trong nước thải của công nghiệp dệt
nhuộm bao gồm:
-
-
Các tạp chất tách ra từ vải sợi như dầu mỡ, các hợp chất chứa nito, pectin, các
chất bụi bẩn dính vào sợi ( trung bình chiếm 6% khối lượng tơ sợi).
Các hóa chất sử dụng trong quy trình công nghệ như hồ tình bột. H2SO4,
CH3COOH, NaOH, NaOCl, H2O2, Na2CO3, Na2SO4,…các loại thuốc nhuộm,
các chất trợ, chất ngấm, chất cầm màu, chất tẩy giặt.
Các loại thuốc nhuộm được đặc biệt quan tâm vì chúng thường là nguồn sinh ra
các kim loại, muối và màu trong nước thải. Độ gắn màu của các loại thuốc
nhuộm vào sợi rất khác nhau. Tỷ lệ màu gắn vào sợi nằm trong khoảng 50 –
98%. Phần còn lại sẽ đi vào nước thải.
Thành phần nước thải công nghiệp dệt rất đa dạng, bao gồm các chất ô nhiễm
dạng hữu cơ thuốc nhuộm, tinh bột, tạp chất) và dạng vô cơ( các muối trung tính, các
chất trợ nhuộm)…Nước thải dệt nhuộm sẽ khác nhau khi sử dụng các loại nguyên liệu
khác nhau. Chẳng hạn như len và cotton thô sẽ thải ra chất bẩn tự nhiên của sợi. Nước
thải này có độ màu, độ kiềm, BOD và chất lơ lửng (SS) cao. Ở loại nguyên liệu sợi
tổng hợp, nguồn gây ô nhiễm chính là hóa học do các loại hóa chất sử dụng trong giai
đoạn tẩy và nhuộm.
Đặc trưng quan trọng nhất của nước thải từ các cơ sở dệt nhuộm là sự dao động
lớn cả về lưu lượng và tải lượng các chất ô nhiễm, nó thay đổi theo mùa, theo mặt
hàng xuất và chất lượng sản phẩm. Nhìn chung nước thải từ các cơ sở dệt – nhuộm có
độ kị nước khá cao, có độ màu, nhiệt độ và hàm lượng các chất hữu cơ, tổng chất rắn
cao.
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
3
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
1.2. Các phương pháp xử lý nước thải dệt nhuộm
1.2.1. Phương pháp keo tụ
Đây là phương pháp thông dụng để xử lý nước thải dệt nhuộm. Trong phương
pháp này người ta thường dùng các loại phèn nhôm hay phèn sắt cùng với sữa vôi như
sunfat sắt, sunfat nhôm hay hay hỗn hợp của 2 loại phèn này và hydroxyt canxi
Ca(OH)2 với mục đích khử màu và một phần COD. Nếu dùng sunfat sắt (II) thì hiệu
quả đạt tốt nhất ở độ pH = 10, còn nếu dùng sunfat nhôm thì pH = 5 – 6.
Nguyên lý: khi dùng phèn thì sẽ tạo thành các bông hydroxyt. Các chất màu và
các chất khó phân hủy sinh học bị hấp phụ vào các bông cặn này và lắng xuống tạo
bùn. Để tăng quá trình keo tụ, tạo bông người ta thường bổ sung chất trợ keo tụ như
polymer hữu cơ.
Phương pháp này được dùng để xử lý màu nước thải và hiệu suất khử màu đối
với thuốc nhuộm phân tán.
Bên cạnh phương pháp keo tụ hóa học, phương pháp keo tụ điện hóa đã được
ứng dụng để khử màu ở quy mô công nghiệp. Nguyên lý của phương pháp này là
trong thiết bị keo tụ có các điện cực, giấu các điện cực có dòng điện một chiều để làm
tăng quá trình kết bám tạo bông cặn dễ lắng. Điều kiện làm việc tối ưu của hệ thống
này là: cường độ dòng điện 1800mA, điện thế 8V, pH 5.5 – 6.5.
1.2.2. Phương pháp hấp phụ
Phương pháp hấp phụ có khả năng dùng để xử lý các chất không có khả năng
phân hủy sinh học và các chất hữu cơ không hoặc khó xử lý bằng phương pháp sinh
học. Phương pháp này được dùng để khử màu nước thải chứa thuốc nhuộm hòa tan và
thuốc nhuộm hoạt tính. Cơ sở của quá trình là hấp phụ chất tan lên bề chất rắn (chất
hấp phụ). Các chất hấp phụ thường dùng là than hoạt tính, than nâu, đất sét, cacbon,
magie, zeolite trong đó than hoạt tính là chất hấp phụ có bề mặt riêng lớn 400 – 1500
m2/g.
1.2.3. Phương pháp oxy hóa
Do cấu trúc hóa học của thuốc nhuộm nên trong khử màu nước thải dệt nhuộm
bằng phương pháp oxy hóa phải dùng chất oxy hóa mạnh. Chất oxy hóa được dùng
phổ biến hiện nay là ozon, ozon có khả năng khử màu rất tốt đặc biệt cho nước thải
chứa thuộc nhuộm hoạt tính.
Để khử màu 1g thuốc nhuộm hoạt tính cần 0.5g O3.
1.2.4. Phương pháp màng
Phương pháp màng được ứng dụng trong xử lý nước thải ngành dệt nhuộm với
mục đích thu hồi hóa chất để tái sử dụng như: tinh bột PVA, thuốc nhuộm indigo,
muối, thuốc nhuộm. Động lực quá trình lọc màng là sự chênh lệch áp suất giữa 2 phía
của màng.
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
4
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
1.2.5. Phương pháp sinh học
Phần lớn các chất có trong nước thải dệt nhuộm là những chất có khả năng phân
hủy sinh học. Trong một số trường hợp nước thải dệt nhuộm có thể chứa các chất có
tính độc đôi với vi sinh vật như các chất khử vô cơ, formandehit, kim loại nặng,
clo,…và các chất khó phân hủy sinh học như các chất tẩy rửa, hồ PVA, các loại dầu
khoáng…do đó trước khi đưa vào xử lý sinh học, nước thải cần được khử các chất gây
độc và giảm tỷ lệ các chất khó phân hủy sinh học bằng phương pháp xử lý cục bộ.
Trong xử lý nước thải bằng phương pháp sinh học hiếu khí cần kiểm tra tỷ lệ chất
dinh dưỡng cho quá trình phân hủy tỷ lệ BOD:N:P = 100:5:1. Các phương pháp sinh
học thông thường được sử dụng cho nước thải sinh hoạt là bùn hoạt tính, lọc sinh học,
hồ oxy hóa hoặc kết hợp xử lý sinh học nhiều bậc.
1.3. Một số công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm
1.3.1. Công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm keo tụ kết hợp sinh học hiếu khí
a. Sơ đồ công nghệ
Hình 1.1: Mô hình xử lý nước thải dệt nhuộm keo tụ kết hợp sinh học hiếu khí.
b. Thuyết minh sơ đồ công nghệ
Nước thải thu gom đến song chắn rác sẽ được loại bỏ những tạp chất khô (vải,
nilong...), sau đó nước thải tự chảy qua bể điều hòa và nhờ quá trình khuấy trộn kết
hợp với thổi khí sơ bộ, nước thải được điều hòa về lưu lượng cùng với nồng độ các
chất ô nhiễm như: BOD, COD, SS,... Ở ngay trên bể điều hòa ta dùng bơm định lượng
bơm dung dịch H2SO4 để điều chỉnh pH về trung tính, thuận lợi cho các công trình xử
lý sau. Tiếp theo nước thải từ bể điều hòa được bơm chìm lên bể phản ứng có khuấy
trộn để thực hiện quá trình keo tụ các hạt cặn lơ lửng sau đó được bơm qua bể lắng I
để loại bỏ các loại cặn thô, nặng có thể gây trở ngại cho các công đoạn xử lý sau.
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
5
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
Nước thải từ bể lắng I tự chảy tràn qua bể Aerotank có xáo trộn.Tại bể Aerotank quá
trình sinh học hiếu khí xảy ra và được duy trì nhờ không khí cấp khí từ máy thổi khí,
các vi sinh vật hiếu khí (trên bùn hoạt tính) sẽ phân hủy các chất hữu cơ còn lại trong
nước thải thành các chất vô cơ ở dạng đơn giản. Hiệu xuất xử lý của Aerotank đạt
khoảng 90 – 95%. Tiếp đến nước thải được dẫn sang bể lắng II và diễn ra lắng cặn
hoạt tính, bùn sẽ lắng xuống đáy bể, nước thải phía trên được chảy tràn qua bể tiếp xúc
khử trùng bằng dung dịch Clo, nhằm tiêu diệt vi khuẩn trước khi thải ra nguồn tiếp
nhận.
Bùn từ bể lắng II một phần sẽ được tuần hoàn về bể Aerotank nhằm duy trì lượng
vi sinh vật có trong bể. Một phần cùng với lượng bùn sinh ra từ bể lắng I sẽ được
chuyển vào bể chứa bùn để tách nước, trong giai đoạn này polymer được châm vào
nhằm tăng hiệu quả tách nước ra khỏi bùn. Nước tách bùn sẽ được tuần hoàn trở lại bể
điều hòa. Lượng bùn từ bể chứa bùn sẽ được chuyển sang máy nén bùn sau đó sẽ được
chở đi chôn lấp.
1.3.2. Công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm kết hợp kỵ khí, hiếu khí và keo tụ tạo
bông
a. Sơ đồ công nghệ
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
6
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
Hình 1.2: Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm kết hợp kỵ khí, hiếu khí
và keo tụ.
b. Thuyết minh sơ đồ công nghệ
Toàn bộ nước thải từ xưởng sản xuất sẽ được dẫn về ngăn tiếp nhận sau khi qua
song chắn rác bằng mương thoát nước tự chảy. Nước thải tiếp tục tự chảy sang bể điều
hòa nối tiếp nhau, trong bể bố trí hai máy thổi khí nhằm xáo trộn đều nước thải và
ngăn ngừa hiện tượng lắng cặn trong bể.
Từ bể điều hòa nước thải được bơm lên tháp giải nhiệt với mục đích giảm nhiệt
độ của nước thải từ 60oC xuống dưới 40oC sau đó nước thải trở về bể điều hòa. Tại đây
có bố trí hai máy thổi khí luân phiên hoạt động nhằm mục đích xáo trộn đều nước thải
và hiệu chỉnh pH thích hợp cho quá trình xử lý sinh học phía sau.
Từ bể trung gian, nước thải tự chảy sang cụm bể xử lý sinh học với 5 bể kỵ khí
lơ lửng và 3 bể hiếu khí dính bám. Nồng độ bùn hoạt tính hiếu khí trong bể được duy
trì trong khoảng 2000mg MLVSS/l VSV . Nước thải sau quá trình hoạt tính kỵ khí
tiếp tục tự chảy qua 3 bể chứa vật liệu dính bám, trong các bể này có lắp đặt giá thể tạo
điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật phát triển để tiếp tục phân hủy các chất hữu cơ
còn lại trong nước thải.
Sau khi qua quá trình xử lý bằng cụm bể sinh học, nước thải tự chảy sang bể lắng
trung gian với mục đích lắng các bông bùn sinh học. Bùn từ bể lắng được đưa sang bể
nén bùn. Phần lớn bùn hoạt tính từ bể nén bùn được bơm tuần hoàn về cụm bể xử lý
sinh học. Phần bùn dư được bơm sang bể nén bùn để tách nước. Nước phát sinh từ bể
nén bùn tự chảy qua bể điều hòa để tiếp tục xử lý.
Từ bể lắng đợt 2, nước thải được bơm lên bể keo tụ để hòa trộn hóa chất keo tụ
với nước thải, sau đó tại bể tạo bông polymer được thêm vào để tăng kích thước bông
cặn. Hóa chất khử trùng cũng được cho vào bể tạo bông nhằm mục đích loại bỏ vi sinh
vật gây bệnh trong nước thải. Chất keo tụ được sử dụng là PAC ( Poly aluminium
choloride), chất trợ keo tụ polymer và chất khử trùng sử dụng là NaOCl.
Sau quá trình tạo bông, hỗn hợp nước và bông cặn tự chảy về bể lắng. Tại bể
lắng, bông cặn được tách khỏi nước thải tác dụng của trọng lực. Nước trong được
máng thu chảy qua mương tiếp xúc và chảy ra nguồn thải.
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
7
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
1.3.3. Công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm kết hợp fenton và sinh học hiếu khí
a. Sơ đồ công nghệ
Hình 1.3: Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm kết hợp fenton và sinh học
hiếu khí.
b. Thuyết minh sơ đồ công nghệ
Việc kết hợp giữa phương pháp oxy hóa bằng Fenton với xử lý sinh học để khử
triệt để màu và COD trong nước thải công nghiệp dệt nhuộm. Nước thải được thu gom
về hố thu, sau đó được chuyển qua bề điều hòa nước thải để điều hòa lưu lượng, ổn
định nước thải. Nước thải được vận chuyển qua hệ thống lọc rác tinh để loại bỏ các xơ
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
8
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
sợi, rác có trong nước thải. Sau đó nước thải được đưa vào quy trình fenton để xử lý
các loại chất hữu cơ khó phân hủy trong thuốc nhuộm.
Phương pháp Fenton có thể xử lý axit blue 74 (nhóm thuốc nhuộm indigoid), axit
orange 10 (hợp chất màu azo) và axit violet 19 (thuốc nhuộm triarylmethane). Quá
trình khử màu diễn ra trong suốt quá trình oxy hóa. Chỉ với tỉ lệ khối lượng thuốc
nhuộm: H2O2 là 1:0.5 mà sự khử màu có thể lên đến 96,95 và 99 đối với axit blue 74,
axit orange 10 và axit violet 19. Sự loại màu thì dễ dàng hơn so với sự khử COD.
Tại bể phản ứng sẽ xảy ra quá trình oxi hóa hình thành gốc *OH hoạt tính và
phản ứng oxi hóa chất hữu cơ. Cơ chế hình thành gốc *OH hiện nay chưa thống nhất,
theo Fenton thì sẻ có phản ứng: Fe2+ + H2O2 —-> Fe3+ + *OH + OH-. Gốc *OH sau
khi hình thành sẽ tham gia vào phản ứng ôxi hóa các hợp chất hữu cơ có trong nước
cần xử lý, chuyển chất hữu cơ từ dạng cao phân thành các chất hữu cơ có khối lượng
phân tử thấp.
CHC (cao phân tử) + *HO ——> CHC (thấp phân tử) + CO2 + H2O + OHTại bể keo tụ tạo bông: nâng pH dung dịch lên >7 để thực hiện kết tủa Fe3+ mới
hình thành: Fe3+ + 3OH—–> Fe(OH)3. Kết tủa Fe(OH)3 mới hình thành sẽ thực
hiện các cơ chế keo tụ, đông tụ, hấp phụ một phần các chất hữu cơ chủ yếu là các chất
hữu cơ cao phân tử.
Tại bể lắng: Các bông keo sau khi hình thành sẽ lắng xuống khiến làm giảm
COD, màu, mùi trong nước thải. Nước thải sẽ theo ống dẫn nước thải đi qua bể SBR
để xử lý các chất hữu cơ phân tử thấp còn lại sau quá trinh fenton.
Hiệu suất xử lý tại bể hiệu khí đạt khoảng 85-95%. Sau đó nước thải sẽ lắng bùn
hoạt tính tại bể lắng 2, rồi tiếp tục được khử độ màu và mùi tại bể lọc áp lực bởi các
vật liệu lọc.
Và nước sẽ được khử trùng trước khi qua bể lọc NF (Nanofiltration), qua NF và
sẽ được bơm tuần hoàn để tái sử dụng. Lượng bùn được sinh ra bởi các qui trình trên
sẽ được bơm qua bể chứa bùn và được xử lý theo định kì.
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
9
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
2.1. Giới thiệu về công ty
- Tên công ty: Công Ty TNHH JoMu Textile.
- Đại diện chủ đầu tư là ông Tsai Ching Han, quốc tịch Đài Loan.
- Công ty TNHH dệt JO MU Việt Nam được cấp giấy phép đầu tư số 246/GPKCN-ĐN vào ngày 07/11/2003 và bắt đầu hoạt động từ tháng 1/2005.
- Tổng vốn đầu tư: 5.000.000 USD
Trong đó:
+ Cố định: 3.440.000 USD
+ Lưu động: 1.560.000 USD
2.1.1. Vị trí địa lý
Công ty TNHH dệt JO MU Việt Nam nằm trong lô DII-4, DII-5, DII-6, DII-7,
KCN Long Thành, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai;
Khu công nghiệp Long Thành nằm trên đầu mối giao thông quan trọng của khu
vực kinh tế trọng điểm phía Nam, có nhiều điều kiện thuận lợi cả về đường bộ, đường
thuỷ và đường hàng không để thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội.
Hình 2.1: Bản đồ phân lô KCN Long Thành
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
10
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
2.1.2. Quy mô công ty
Diện tích tổng thể khu vực văn phòng và nhà xưởng sản xuất của công ty là
60.000 m2 (6 ha). Các hạng mục chủ yếu được xây dựng trên diện tích theo tỉ lệ:
Bảng 2.1. Các hạng mục công trình của Công ty TNHH dệt JoMu Việt Nam
S
TT
I
CÁC HẠNG MỤC CÔNG
TRÌNH
Diện tích có mái che
DIỆN TÍCH
(m2)
31.200
TỈ LỆ
(%)
52
1
Văn phòng
1.000
3.2
2
Nhà xưởng
26.696
40
3
Nhà xe
780
1.3
4
Kho thành phâm
1.200
2
5
Nhà bảo vệ
84
0.1
6
Khu xử lý nước thải
760
0.6
7
II
Các hạng mục khác
Diện tích không có mái che
680
28.800
4.8
48
1
Cây xanh
12.000
20
2
Đường nội bộ, sân bài,...
16.800
28
60.000
100
Tống cộng
2.1.3. Lĩnh vực hoạt động
Sản xuất và kinh doanh các loại vải Jean dùng trong công nghiệp
Hình 2.2. Vải Jean
2.1.4. Tình hình sản xuất
2.1.4.1. Sản lượng và thị trường
a. Sản lượng
Sản lượng sản xuất khoảng 16.800.000 yard (khoảng 15.362.000 m)
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
11
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
b. Thị trường
Cung cấp cho thị trường nội địa bao gồm các công ty, xí nghiệp may mặc tại
Việt Nam khoảng 49% tổng sản lượng mỗi năm.
Xuất khẩu sang các nước khác, chủ yếu là các nước Nam Mỹ và châu Âu
khoảng 51% tổng sản lượng mỗi năm.
-
2.1.4.2. Nhân công
Nhu cầu về lao động của công ty được thể hiện ở Bảng 2.2 như sau:
Bảng 2.2. Nhu cầu về lao động của công ty
Số lượng (người)
Người Việt
Người nước
Nam
ngoài
25
STT
Bộ phận
1
Nhân viên kỹ thuật
2
Lao động phổ thông
325
3
Quản lý
10
4
Hành chính văn phòng
50
15
Tổng cộng
425
2.1.4.3. Máy móc thiết bị
Các máy móc thiết bị chính phục vụ cho sản xuất đa số là các máy móc thiết bị
nước ngoài. Số lượng máy móc thiết bị và phương tiện vận chuyển của công ty được
thể hiện ở Bảng 2.3 sau:
Bảng 2.3. Danh mục máy móc thiết bị dùng trong công ty JoMu
STT
TÊN MÁY MÓC
THIẾT BỊ
SỔ
LƯỢN
G
NGUỒN
GỐC
NĂM
SẢN
XUẤT
HIỆU
SUẤT
MÁY (%)
A
Máy móc dùng cho sản xuất
1
Khung cửi
1 Bộ
Đài Loan
2000
85%
2
Khung cửi
1 Bộ
Đài Loan
2004
90%
3
Máy nhuộm
1 Bộ
Đài Loan
2004
90%
4
Máy dệt
60 Bộ
Đài Loan
2004
90%
5
Automatic tying machine
1 Bộ
Thuỵ Sĩ
2004
90%
6 Máy suốt
3 Bộ
Đài Loan
2004
90%
7 Máy kiêm tra vải
12 Bộ
Đài Loan
2004
90%
8 Trục cuốn chỉ
9 Set of singeing, desizing,
150 Bộ
1 Bộ
Đài Loan
Đài Loan
2004
2004
90%
90%
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
12
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
10
wash, shrink tentering
Complete electric piping
1 Bộ
Đài Loan
2004
90%
11
Nồi hơi
1 Bộ
Đài Loan
2004
90%
12
Thiết bị làm mềm nước
cứng
1 Bộ
Đài Loan
2004
90%
13
Máy ảnh đo phổ
2 Bộ
Nhật Bản
2004
90%
14
Máy PH-ORP
2 Bộ
Nhật Bản
2004
90%
15
Máy nâng
1 Bộ
Nhật Bản
2004
90%
B
Phương tiện vận chuyển
1
Xe tải nhẹ
1 Xe
Nhật Bản
2004
70%
2
Xe hơi
2 Xe
Nhật Bản
2004
70%
2.2. Quy trình công nghệ sản xuất công ty TNHH Jomu textile
2.2.1 Quy trình công nghệ sản xuất và chế độ làm việc
Hình 2.3: Quy trình sản xuất vải của công ty
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
13
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
2.2.2. Thuyết minh quy trình
-
-
Giăng sợi: Là quá trình phủ sợi lên trục cửi, là khâu chuẩn bị nguyên liệu cho
công đoạn tiếp theo.
Nhuộm và hồ: Nhuộm sợi từ trục cửi với nhiều màu sắc khác nhau tuỳ theo loại
vải sản xuất, sau đó đem hồ để tránh các tác động làm đứt gãy sợi trong quá
trình dệt.
Dệt: Sợi được dệt bằng máy dệt thoi.
Tẩy hồ: Sau quá trinh dệt, vải được tẩy hồ nhằm loại bỏ hồ ra khỏi vải.
Giặt tẩy: Vải sau đó được giặt để loại bỏ phần hồ dư cũng như phần thuốc
nhuộm dư thừa trên mặt vải.
Xử lý bề mặt: Vải được đốt sém mặt ngoai để loại bỏ các xơ dư thừa trên bề
mặt vải.
Thành phẩm: Vải sau dệt được kiểm tra và lưu kho.
2.2.3. Chế độ làm việc
Do để đáp ứng nhu cầu cả trong nước và ngoài nước nên công ty luôn hoạt động
liên tục 24 giờ mỗi ngày, chia ra 3 ca làm việc.
2.3. Nguồn gốc và tính chất nước thải công ty TNHH Jomu Textile
2.3.1. Nguồn gốc phát sinh nước thải
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
14
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
Hình 2.4. Mô tả nguồn gốc phát sinh nước thải
Nước thải sản xuất
Nước thải sản xuất của nhà máy khoảng 900 m3/ngày, bao gồm:
-
Nước thải từ các công đoạn sản xuất: Công đoạn nhuộm sợi, giặt tẩy, hồ sợi, rủ
hồ, hoàn tất,
-
Nước thải nồi hơi, nước rửa máy móc, thiết bị.
Nước thải sinh hoạt
Số lượng nhân viên làm việc tại công ty là 425 người, công nhân sau giờ làm đều
trở về nơi cư trú nên lượng nước thải do tắm giặt là không đáng kể. Lượng nước thải
sinh hoạt phát sinh từ nhà vệ sinh và một phần của nhà ăn tập thể. Lưu lượng nước thải
sinh hoạt trung bình của nhà máy khoảng 60 m3/ngày đêm.
2.3.2. Tính chất nước thải và chế độ thải nước
Nước thải sản xuất
Nước thải của nhà máy có tính chất đặc trưng của nước thải ngành dệt nhuộm với
một số tính chất đặc trưng như sau:
-
Chứa nhiều tạp chất từ sợi như dầu mở, đất cát, xơ sợi thải,
-
Có nhiệt độ cao do các quá trình sản xuất đều được thực hiện ở nhiệt độ và áp
suất cao,
-
pH cao đặc trưng cho vải cotton,
-
Độ màu cao do lượng thuốc nhuộm dư đi vào nước thải,
-
Hàm lượng chất hữu cơ (BOD, COD) cao.
Bảng 2.4: Kết quả phân tích chất lượng nước thải sản xuất của công ty Jomu
Textile
STT
1
2
3
4
5
6
7
Thông số
Lưu lượng
Nhiệt độ
pH
COD
BOD
SS
Độ màu
Đơn vị
m3/ngđ
o
C
mg/l
mg/l
mg/l
Pt-Co
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
Trị số
900
57
8,52
1216
600
1250
1700
15
Đồ án: Xử lý nước thải công nghiệp
Hình 2.5: Biểu đồ chế độ thải nước công ty Jomu Textile
Nước thải sinh hoạt
Về đặc điểm và tính chất, nguồn nước này thường chứa các chất hữu cơ (đặc
trưng bởi các thông số BOD, COD), chất rắn lơ lửng (SS), chất dinh dưỡng (Nitơ,
Phospho) và vi sinh. Nếu trực tiếp thải ra môi trường không qua xử lý về lau dài sẽ gây
anh hưởng đến nguồn nước mặt và nước ngầm trong khu vực.
Nước thải sinh hoạt được nhập dòng xử lý chung với nước thải sản xuất ngay
phía trước công trình sinh học.
Bảng 2.5: Kết quả phân tích chất lượng nước thải sinh hoạt của công ty Jomu
Textile
STT
1
2
3
4
5
6
Thông số
Lưu lượng
COD
BOD
SS
Nitơ (Amoni)
Photpho
Đơn vị
m3/ngđ
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY TNHH JOMU TEXTILE
Trị số
60
113,6
99,4
127,8
22,7
9,4
16
- Xem thêm -