Lêi më ®Çu
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu quan träng trong hÖ
thèng c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp vµ cã
mèi quan hÖ mËt thiÕt víi doanh thu, kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,
do vËy ®-îc c¸c chñ doanh nghiÖp rÊt quan t©m.
Môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lu«n lµ lîi nhuËn
tèi ®a, chÝnh v× thÕ hä quan t©m ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm lµ lÏ ®-¬ng nhiªn, hä ph¶i biÕt bá ra nh÷ng chi phÝ nµo, bá ra
bao nhiªu vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®-îc lµ c¸i g×, lµ bao nhiªu . . . ? Xong nÕu
chØ biÕt mét c¸ch tæng thÓ, chung chung nh- vËy th× ch-a ®ñ, mµ cÇn ph¶i
biÕt mét c¸ch cô thÓ , chi tiÕt ®èi víi tõng lo¹i ho¹t ®éng, tõng lo¹i s¶n
phÈm, c«ng viÖc. ChÝnh v× vËy qu¶n lý chi phi s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng. Vµ ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng
hiÖn nay th× qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ néi dung
kh«ng thÓ thiÕu trong toµn bé néi dung tæ chøc c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh
nghiÖp vµ nã cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Nã
gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp cã ®-îc tr«ng tin h÷u Ých vÒ chi phÝ
s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm cña tõng lo¹i ®Ó tõ ®ã ra ®-îc nh÷ng quyÕt
®Þnh phï hîp cho viÖc më réng hay thu hÑp quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt,
ngõng hay tiÕp tôc ho¹t ®éng s¶n xuÊt , hay viÖc tù s¶n xuÊt hay ®i mua hoÆc
chuyÓn h-íng kinh doanh ®Çu t-. Ngoµi ra sè liÖu cña qu¶n lý chi phÝ vµ gi¸
thµnh cßn gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®Þnh ®-îc gi¸ b¸n s¶n
phÈm, hµng tån kho, tõ ®ã cã chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lý
Cã thÓ thÊy râ vai trß quan träng cña nh÷ng th«ng tin do qu¶n lý chi
phÝ vµ gi¸ thµnh cung cÊp, nã ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh
nghiÖp, vµ ¶nh h-ëng s©u réng tíi nhiÒu lÜnh vùc cña doanh nghiÖp.
Lµ sinh viªn trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i doanh nghiÖp, vµ víi ®Æc thï
s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty TNHH Ngäc Hµ lµ s¶n xuÊt l©m s¶n, em ®·
lùa chän chñ ®Ò viÕt b¸o c¸o qu¶n lý lµ " C«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n
xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ". B¸o c¸o nµy gåm :
PhÇn I : Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm
PhÇn II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH Ngäc Hµ
PhÇn III : Mét sè kiÕn nghÞ nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH Ngäc Hµ
PhÇn I : Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ Chi PhÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Môc tiªu cuèi cïng cña c¸c doanh nghiÖp lµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cho
c¸c chñ së h÷u. Bëi vËy, doanh nghiÖp ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ nhÊt
®Þnh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tøc lµ doanh
nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuú theo lo¹i h×nh kinh
doanh cña doanh nghiÖp mµ tû träng c¸c bé phËn chi phÝ cã thÓ kh«ng gièng
nhau vµ còng tuú theo c¸c c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau, ng-êi ta cã thÓ xem xÐt
c¸c lo¹i chi phÝ d-íi c¸c gi¸c ®é kh¸c nhau nh»m phôc vô cho yªu cÇu qu¶n
lý cña doanh nghiÖp
I - Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
1 - Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t
®éng s¶n xuÊt trong kú kinh doanh nhÊt ®Þnh.
2 - Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
2.1 - Ph©n lo¹i theo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ (Theo yÕu tè chi phÝ s¶n
xuÊt) : gåm 8 yÕu tè chi phÝ
- Nguyªn vËt liÖu chÝnh mua ngoµi
- VËt liÖu phô mua ngoµi
- Nhiªn liÖu mua ngoµi
- N¨ng l-îng mua ngoµi
- TiÒn l-¬ng c«ng nh©n viªn chøc
- B¶o hiÓm x· héi c«ng nh©n viªn chøc
- KhÊu hao TSC§
- C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ theo yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt cho ta thÊy râ møc
chi phÝ vÒ lao ®éng vËt ho¸ vµ lao ®éng sèng trong toµn bé chi phÝ s¶n
xuÊt. §ã lµ ®iÒu quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó x¸c ®Þnh träng ®iÓm qu¶n
lý chi phÝ vµ kiÓm tra sù c©n ®èi víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c nhau nh- : dù
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t-, kÕ ho¹ch quü tiÒn
l-¬ng, kÕ ho¹ch khÊu hao, tÝnh to¸n nhu cÇu vèn l-u ®éng ®Þnh møc...
2.2 - Ph©n lo¹i theo c«ng dông cô thÓ cña chi phÝ trong s¶n xuÊt (Theo
kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh) : gåm 11 kho¶n môc
- Nguyªn vËt liÖu chÝnh
- VËt liÖu phô
- Nhiªn liÖu dïng vµo s¶n xuÊt
- N¨ng l-îng dïng vµo s¶n xuÊt
- TiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
- BHXH cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
- KhÊu hao TSC§ dïng vµo s¶n xuÊt
- Chi phÝ qu¶n lý ph©n x-ëng
- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
- ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm háng
- Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt
C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp tÝnh ®-îc gi¸ thµnh s¶n
phÈm, ®ång thêi x¸c ®Þnh ¶nh h-ëng sù biÕn ®éng tõng kho¶n môc ®èi
víi toµn bé gi¸ thµnh s¶n phÈm nh»m khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng
trong doanh nghiÖp.
2.3 - Ph©n lo¹i theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m s¶n
l-îng hµng ho¸ : gåm chi phÝ biÕn ®æi ( biÕn phÝ) vµ chi phÝ cè ®Þnh ( ®Þnh
phÝ )
- Chi phÝ biÕn ®æi : Lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi theo sù thay ®æi cña møc s¶n
l-îng nh- : tiÒn mua nguyªn nhiªn vËt liÖu , tiÒn l-¬ng c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt, ...
- Chi phÝ cè ®Þnh : Lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thay ®æi hoÆc thay ®æi kh«ng
®¸ng kÓ so víi sù thay ®æi cña s¶n l-îng nh- : khÊu hao TSC§, tiÒn thuª
mÆt b»ng nhµ x-ëng,...
Qua viÖc xem xÐt mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ s¶n l-îng s¶n
xuÊt s¶n phÈm gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý t×m ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý
thÝch hîp víi tõng lo¹i chi phÝ ®Ó h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm, gióp
doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®-îc s¶n l-îng s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶
s¶n xuÊt kinh doanh
2.4 - Ph©n lo¹i theo ph-¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ vµo gi¸ thµnh : cã chi
phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp
- Chi phÝ trùc tiÕp : lµ nh÷ng chi phÝ cã quan hÖ trùc tiÕp víi qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ra tõng lo¹i s¶n phÈm vµ ®-îc tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n
phÈm hay lo¹i s¶n phÈm, chi phÝ trùc tiÕp bao gåm :
+ TiÒn l-¬ng vµ BHXH cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
+ Nguyªn vËt liÖu chÝnh, phô dïng vµo s¶n xuÊt
+ Nhiªn liÖu, ®éng lùc dïng vµo s¶n xuÊt
+ C«ng cô lao ®éng nhá dïng vµo s¶n xuÊt
+ Chi phÝ trùc tiÕp kh¸c b»ng tiÒn
- Chi phÝ gi¸n tiÕp : lµ nh÷ng chi phÝ cã quan hÖ ®Õn ho¹t ®éng chung cña
ph©n x-ëng, cña doanh nghiÖp vµ ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh mét c¸ch gi¸n
tiÕp b»ng ph-¬ng ph¸p ph©n bæ
C¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta thÊy râ t¸c dông cña tõng lo¹i chi phÝ ®Ó tõ
®ã ®Æt ra ph-¬ng h-íng phÊn ®Êu h¹ thÊp chi phÝ riªng ®èi víi tõng
lo¹i
II - Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n
phÈm
1 - Kh¸i niÖm
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé chi phÝ cña doanh
nghiÖp ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh
2 - Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc ph©n chia thµnh gi¸ thµnh c¸ biÖt vµ gi¸ thµnh
b×nh qu©n toµn ngµnh.
+ Gi¸ thµnh c¸ biÖt : gi¸ thµnh s¶n phÈm cña mét doanh nghiÖp biÓu hiÖn
b»ng chi phÝ c¸ biÖt cña doanh nghiÖp ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm.
Trªn thùc tÕ, cïng mét lo¹i s¶n phÈm trªn thÞ tr-êng cã thÓ do nhiÒu
doanh nghiÖp s¶n xuÊt , nh-ng ë mçi doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn cô thÓ
kh«ng gièng nhau nªn gi¸ thµnh cña c¸c doanh nghiÖp vÒ s¶n phÈm ®ã
kh«ng gièng nhau. Gi¸ thµnh h×nh thµnh ë tõng doanh nghiÖp gäi lµ gi¸
thµnh c¸ biÖt.
+ Gi¸ thµnh b×nh qu©n toµn ngµnh : nÕu ®øng trªn gi¸c ®é cña nÒn kinh
tÕ mµ xem xÐt th× mçi lo¹i s¶n phÈm ®Òu cã gi¸ thµnh xÊp xØ gi¸ thµnh
b×nh qu©n tøc lµ møc gi¸ thµnh vµo bËc trung b×nh so víi ®iÒu kiÖn s¶n
xuÊt lóc ®ã. Gi¸ thµnh nµy ®-îc gäi lµ gi¸ thµnh b×nh qu©n toµn ngµnh.
- Gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn ®-îc ph©n chia thµnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n
phÈm vµ gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô.
+ Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm : bao gåm nh÷ng kho¶n chi phÝ mµ doanh
nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm nh- chi phÝ vËt ttrùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung ....
+ Gi¸ thµnh tßan bé cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô : bao gåm toµn bé
chi phÝ ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt còng nh- tiªu thô s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh toµn
bé cña s¶n
phÈm, hµng
ho¸, dÞch vô
Gi¸ thµnh s¶n
=
XuÊt cña s¶n
PhÈm,hµng
+
Chi phÝ
b¸n hµng
Chi phÝ qu¶n
+
ho¸,dÞch vô
lý doanh
nghiÖp
- Ngoµi ra gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc ph©n chia thµnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ
gi¸ thµnh thùc tÕ.
+ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch : lµ gi¸ thµnh dù kiÕn ®-îc x©y dùng dùa trªn ®Þnh
møc kinh tÕ kü thuËt vµ dùa trªn sè liÖu ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch gi¸ thµnh cña thêi kú tr-íc
+ Gi¸ thµnh thùc tÕ : lµ tæng chi phÝ thùc tÕ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó
hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm trong mét thêi kú nhÊt
®Þnh.
3 - Ph©n biÖt chi phÝ s¶n xuÊt víi gi¸ thµnh s¶n phÈm
- Gi÷a gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ s¶n xuÊt cã sù gièng nhau vµ kh¸c
nhau ë møc ®é vµ ph¹m vi chi phÝ.
- Néi dung cña gi¸ thµnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt, nh-ng kh«ng ph¶i mäi chi phÝ
s¶n xuÊt ®Òu ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chØ tÝnh nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong k× , kh«ng tÝnh ®Õn
chi phÝ cã liªn quan ®Õn sè s¶n phÈm , dÞch vô ®· hoµn thµnh hay ch-a
trong khi ®ã gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ giíi h¹n sè chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan
®Õn khèi l-îng s¶n phÈm dÞch vô hoµn thµnh .
- Chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh trong mét k× cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm liªn quan ®Õn
chi phÝ s¶n xuÊt cña k× tr-íc chuyÓn sang , chi phÝ ph¸t sinh k× nµy vµ chi
phÝ k× nµy chuyÓn sang k× sau .
- Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng g¾n liÒn víi khèi l-îng, chñng lo¹i hoµn thµnh
nh-ng gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i liªn quan ®Õn khèi l-îng , chñng lo¹i hoµn
thµnh .
4- §èi t-îng tÝnh gi¸
- §èi t-îng tÝnh gi¸ cã thÓ lµ :
+ S¶n phÈm c-èi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
+ S¶n phÈm ®ang trªn d©y tryÒn s¶n xuÊt
- ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thùc chÊt lµ viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm, b¸n
thµnh phÈm, c«ng viÖc lao vô nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh 1 ®¬n
vÞ s¶n phÈm, tuú theo yªu cÇu cña h¹ch to¸n kÕ to¸n néi bé vµ tiªu thô s¶n
phÈm.
III - Mét sè biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹
gi¸ thµnh s¶n phÈm
1 - ý nghÜa cña tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
- Trong ph¹m vi tõng doanh nghiÖp th× tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊtvµ h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm lµm cho lîi nhuËn cña doanh nghiÖp t¨ng lªn, c¸c quü
cña doanh nghiÖp ®-îc më réng, ®êi sèng vËt chÊt t¨ng lªn, ®iÒu kiÖn lao
®éng ®-îc c¶i thiÖn.
- T¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt viÖc tiªu thô s¶n phÈm, t¹o
ra lîi thÕ cho doanh nghiÖp trong c¹nh tranh.
- Gi¶m bít nhu cÇu vÒ vèn l-u ®éng.
2 - C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm
- øng dông tiÕn bé cña khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt
- Tæ chøc lao ®éng vµ sö dông con ng-êi : ViÖc tæ chøc lao ®éng khoa häc
sÏ t¹o ra sù kÕt hîp c¸c yÕu tè s¶n xuÊt mét c¸ch hîp lý, lo¹i trõ t×nh
tr¹ng l·ng phÝ lao ®éng, thóc ®Èy n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
- Tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ tµi chÝnh : gióp doanh nghiÖp ®-a ra ph-¬ng
¸n s¶n xuÊt tèi -u, ph-¬ng ¸n sö dông vèn cã hiÖu qu¶.
3- C¸c chØ tiªu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ b¸n ra thÞ tr-êng, viÖc h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm ®-îc x¸c ®Þnh qua 2 chØ tiªu lµ møc h¹ gi¸ thµnh vµ tû lÖ h¹
gi¸ thµnh.
- Møc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
M
=
(Zi1- Zi0) Si1
Trong ®ã
Zi1 : Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm lo¹i i ë kú kÕ ho¹ch
Zi0 : Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm lo¹i i ë kú gèc
Si1 : S¶n l-îng s¶n phÈm so s¸nh ®-îc lo¹i i Ë kú kÕ ho¹ch
- Tû lÖ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
M
T
=
(Si1 * Zi0)
* 100 (%)
4 - C¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
- N©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng : ViÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng sÏ lµm
cho sè giê c«ng tiªu hao ®Ó s¶n xuÊt mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶m bít hoÆc
lµm cho sè l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong mét ®¬n vÞ thêi gian t¨ng
thªm. KÕt qu¶ cña viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng lµm cho chi phÝ vÒ
tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ mét sè kho¶n chi phÝ cè ®Þnh kh¸c
trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc h¹ thÊp
Muèn kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng doanh nghiÖp ph¶i
nhanh chãng ®ãn nhËn sù tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ, tæ chøc lao
®éng khoa häc ®Ó tr¸nh l·ng phÝ søc lao ®éng vµ m¸y mãc thiÕt bÞ.
- TiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu tiªu hao : Nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín
trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ( 60% - 70% ). V× vËy phÊn ®Êu tiÕt kiÖm
nguyªn vËt liÖu tiªu hao cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc h¹ thÊp gi¸
thµnh s¶n phÈm.
Muèn tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu tiªu hao, doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng
®Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu tiªn tiÕn, sö dông vËt liÖu thay thÕ,
tËn dông phÕ liÖu, phÕ phÈm, c¶i tiÕn c«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n...
- TËn dông c«ng suÊt m¸y mãc, thiÕt bÞ : Khi sö dông ph¶i tËn dông hÕt kh¶
n¨ng cña thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn cã ®Ó s¶n xuÊt ®-îc nhiÒu s¶n phÈm h¬n,
gi¶m chi phÝ khÊu hao vµ mét sè chi phÝ cè ®Þnh kh¸c.
Muèn tËn dông c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i chÊp hµnh ®óng ®¾n
®Þnh møc sö dông thiÕt bÞ, chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é b¶o qu¶n,
kiÓm tra, söa ch÷a th-êng xuyªn, c¶i tiÕn kü thuËt ®Ó n©ng cao n¨ng lùc
s¶n xuÊt cña thiÕt bÞ.
- Gi¶m bít nh÷ng tæn thÊt trong s¶n xuÊt : nh÷ng tæn thÊt trong s¶n xuÊt lµ
nh÷ng chi phÝ vÒ s¶n phÈm háng vµ chi phÝ ngõng s¶n xuÊt. C¸c kho¶n chi
phÝ nµy kh«ng t¹o thµnh gi¸ trÞ cña s¶n phÈm nh-ng nÕu ph¸t sinh trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Òu dÉn ®Õn l·ng phÝ vÒ nh©n lùc, vËt lùc vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm t¨ng cao.
Muèn gi¶m bít s¶n phÈm háng ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao kü thuËt
s¶n xuÊt, n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm trong s¶n xuÊt, thùc hiÖn chÕ ®é
tr¸ch nhiÖm vËt chÊt khi x¶y ra s¶n phÈm háng.
Muèn gi¶m bít t×nh tr¹ng ngõng s¶n xuÊt ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp
nguyªn vËt liÖu ®Òu ®Æn, tu©n thñ nghiªm ngÆt chÕ ®é kiÓm tra vµ söa
ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, kh¾c phôc tÝnh chÊt thêi vô trong s¶n xuÊt.
- TiÕt kiÖm chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh : Chi phÝ hµnh chÝnh bao gåm tiÒn
l-¬ng cña c¸n bé nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ v¨n phßng, b-u ®iÖn, tiÕp
t©n,...
Muèn gi¶m bít chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh ph¶i lu«n lu«n c¶i tiÕn
ph-¬ng ph¸p lµm viÖc ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt c«ng t¸c qu¶n lý, gi¶m bít
sè l-îng nh©n viªn qu¶n lý.
PhÇn II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý CHI PHÝ
S¶N XUÊT vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty
TNHH ngäc hµ
I - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty
tnhh ngäc hµ
1.1.
§Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty TNHH Ngäc Hµ
C«ng ty TNHH kinh doanh chÕ biÕn l©m n«ng s¶n – xuÊt nhËp khÈu
Ngäc Hµ gäi t¾t lµ c«ng ty TNHH Ngäc Hµ .
C«ng ty TNHH Ngäc Hµ ®-îc thµnh lËp ngµy 21-9-2000 mang giÊy
phÐp kinh doanh sè 0302000049 do së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t- tØnh hµ t©y cÊp .
Ngµy 01-01-2001 míi chÝnh thøc ®i ho¹t ®éng lµ mét doanh nghiÖp
nhµ n-íc – h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp – tù chñ vÒ tµi chÝnh – cã tc¸ch ph¸p nh©n.
Ngµnh nghÒ kinh doanh cña c«ng ty lµ : nhËp khÈu gç chÕ biÕn n«ng
l©m s¶n, trang trÝ néi thÊt – ngo¹i thÊt – bãc Ðp gç d¸n, v¸n d¨m, mïn c-a,
gç x©y dùng, ®å méc d©n dông, dÞch vô th-¬ng m¹i, ®¹i lý c¸c lo¹i gç, vËn
t¶i hµng ho¸ ®-êng bé vµ vËt liÖu x©y dùng .
C«ng ty TNHH Ngäc Hµ chÞu sù qu¶n lý cña UBND tØnh hµ t©y ( trùc
tiÕp lµ së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t- ).
N¨m ®Çu míi thµnh lËp c«ng ty tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn cña
c«ng ty lµ 40 ng-êi, trong ®ã c«ng nh©n viªn lao ®éng trùc tiÕp lµ30 ng-êi
chiÕm tû lÖ 75%
Trô së chÝnh cña c«ng ty TNHH Ngäc Hµ ®Æt t¹i th«n Trung – x·
Liªn Trung – huyÖn §an Ph-îng – tØnh Hµ T©y.
- Tæng nguån vèn chñ së h÷u
- Vèn ®iÒu lÖ lµ :
5.036.511.372®
2.000.000®
Trong tæng sè 5.036.511.372® cã 3.018.181.818® lµ vèn cè ®Þnh ®¹t
59,93%. 855.303.427® lµ vèn l-u ®éng ®¹t 16,98%, nî ng¾n h¹n lµ
1.162.886.127® ®¹t 23,09%.
HiÖn nay c«ng ty TNHH Ngäc Hµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo
2 lo¹i h×nh :
+ DÞch vô ®¹i lý th-¬ng m¹i : mua b¸n n«ng l©m s¶n.
+ S¶n xuÊt chÕ biÕn : chÕ biÕn l©m s¶n.
C«ng ty cung cÊp vµ tiªu thô theo ®¬n ®Æt hµng cña tõng kh¸ch hµng
do ®ã gióp cho c¸c ®èi t¸c cña c«ng ty tho¶i m¸i - ¨n ý vµo së thÝch cña m×nh
®èi víi c«ng ty .
KÕt qu¶ b-íc ®Çu vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty :
Trong c¶ n¨m tæng doanh thu lµ :
8.455.960.387®
+ Tæng chÝ phÝ lµ
6.070.645.622®
+ Lîi nhuËn tr-íc thuÕ lµ :
26.362.511®
+ ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép :
60.491.208®
L-¬ng c«ng nh©n viªn hiÖn ®¹i :
+ Theo hîp ®ång lao ®éng møc l-¬ng lµ :
400.000.®/th¸ng
+ Thùc tÕ tæng thu nhËp :
56.939.320.®
+ B×nh qu©n :
451.820.®/1 ng-êi/th¸ng
1.2. HÖ thèng tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt cña
c«ng ty TNHH Ngäc Hµ.
C«ng viÖc s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña
kh¸ch hµng. Muèn gi÷ ®-îc uy tÝn cña kh¸ch hµng vµ ®Èy m¹nh tiªu thô ®Çu
ra, c«ng ty ph¶i chó träng dÕn chÊt l-îng mÆt hµng nh- kü thuËt, mü thuËt vµ
mÉu m· s¶n phÈm.
Doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng tiÕp cËn thÞ tr-êng ph¶i t×m hiÓu nghiªn
cøu thÞ tr-êng ®Ó t×m ®èi t¸c cña c«ng ty, s¶n phÈm cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng
vÒ chñng lo¹i biÕn ®éng theo thÞ tr-êng vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng v× vËy
c«ng ty rÊt chó träng trong kh©u s¶n xuÊt.
VÝ dô nh- mÆt hµng gç Ðp.
§©y lµ lo¹i gç kh«ng mang tÝnh chÊt ®¹i trµ nªn yªu cÇu chÊt l-îng
hµng cao cho nªn c«ng ty muèn lµm tèt ph¶i chó ý ®Õn bé m¸y qu¶n lý vµ
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cã hiÓu qu¶ h¬n.
1.2.1 §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý
C«ng ty TNHH Ngäc Hµ lµ mét ®¬n vÞ ho¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp
xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Ó cho c«ng ty TNHH
Ngäc Hµ tæ chøc theo m« h×nh trùc tiÕp víi bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ,qu¶n lý
theo chÕ ®é mét thñ tr-ëng .§øng ®Çu lµ gi¸m ®èc ng-êi cã quyÒn lùc l·nh
®¹o cao nhÊt vµ chÞu mäi tr¸ch nhiÖm víi nh÷ng c¬ quan qu¶n lý chøc n¨ng
,kh¸ch hµng vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty.
Bé m¸y cña c«ng ty cã thÓ tãm t¾t theo s¬ ®å d-íi ®©y:
S¬ ®å c¬ cÊu cña bé m¸y tæ chøc vµ s¶n xuÊt
Cña c«ng ty TNHH Ngäc Hµ:
Gi¸m ®èc
Phã gi¸m ®èc
Phßng tæ
chøc hµnh
chÝnh
Ph©n x-ëng
bãc v¸n
Phßng
tµi vô
Ph©n x-ëng
ph¬i v¸n
Phßng
KH SX
Phßng øng dông
khoa häc kü
thuËt
Ph©n x-ëng Ðp
v¸n thµnh phÈm
Phßng
KH vËt t-
Ph©n x-ëng
c¾t v¸n
1.2.1.1.Ban gi¸m ®èc vµ phã gi¸m ®èc
Gi¸m ®èc lµ ng-êi phô tr¸ch chung t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña c«ng ty trùc tiÕp chØ ®¹o c¸c phßng ban.
Phã gi¸m ®èc lµ ng-êi ®-îc gi¸m ®èc uû quyÒn chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng
cña phßng kÕ ho¹ch vËt t- vµ phßng kü thuËt s¶n xuÊt ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt tõ kh©u chuÈn bÞ s¶n xuÊt, kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u kiÓm tra vÒ chÊt
l-îng, sè l-îng cña s¶n ph¶m ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®-îc tiÕn hµnh th«ng suÊt
liªn tôc, ®ång thêi lµ ng-êi ®-îc uû quyÒn khi gi¸m ®èc ®i v¾ng.
1.2.1.2.C¸c bé phËn chøc n¨ng
Bé phËn nµy ®-îc chuyªn m«n ho¸ theo c¸c chøc n¨ng qu¶n lý cã
nhiÖm vô gióp ban gi¸m ®èc ®Ò ra quyÕt ®Þnh theo dâi, h-íng dÉn bé phËn
s¶n xuÊt vµ cÊp d-íi thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh vµ nhiÖm vô ®-îc ph©n c«ng.
C¸c bé phËn chøc n¨ng kh«ng nh÷ng hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh ®-îc
giao mµ cßn ph¶i phèi hîp lÉn nhau ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña
c«ng ty ®-îc tiÕn hµnh th-êng xuyªn, liªn tôc, ®¹t hiÖu qu¶ cao.
Phßng kÕ ho¹ch vËt t- : lµm nhiÖm vô c¬ së ®Æt hµng tõ phßng kinh
doanh, lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng tÝnh to¸n vËt t- thùc hiÖn
theo hîp ®ång. Ngoµi ra cßn lo cung øng vËt t-, c¸c lo¹i vËt liÖu ®Ó phôc vô
®Çy ®ñ cho s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cho kh©u s¶n xuÊt tiÕn hµnh th-êng xuyªn liªn
tôc.
Phßng kü thuËt øng dông tiÕn bé khoa häc vµ ph¸t minh s¸ng kiÕn ®Ó
c¶i t¹o kü thuËt s¶n phÈm : lµm cho s¶n phÈm ngµy cã chÊt l-îng cao, mÉu
m· ®Ñp. Ngoµi ra phßng nµy qu¶n lý vÒ mÆt kü thuËt, an toµn cho s¶n xuÊt
theo dâi sö dông m¸y mãc thiÕt söa ch÷a qu¶n lý m¸y mãc vµ kiÓm tra chÊt
l-îng trªn tõng c«ng ®o¹n.
Phßng tµi vô : thùc hiÖn vÒ kÕ ho¹ch cho s¶n xuÊt h¹ch to¸n kÕ to¸n,
thùc hiÖn vµ h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô ®Çy ®ñ qu¸ tr×nh vËn ®éng vÒ vËt t- tiÒn
vèn, tµi s¶n cña c«ng ty lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. §ång thêi cung cÊp c¸c th«ng
tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ kinh doanh lµm c¬ së cho ban gi¸m ®èc
ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. MÆt kh¸c bé phËn nµy cßn cung cÊp c¸c th«ng tin
cÇn thiÕt cho c¸c c¬ së qu¶n lý chøc n¨ng vµ thùc hiÖn chÕ ®é tµi chÝnh cña
nhµ n-íc ®èi víi c«ng ty.
Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt : kÕ ho¹ch gi¸ thµnh nh÷ng biÖn ph¸p thùc
hiÖn kÕ ho¹ch. Sau ®ã cã nhiÖm vô c©n ®èi l¹i ®ång thêi lµm nhiÖm vô tiÕp
thÞ, tiÕp nhËn c¸c hîo ®ång s¶n xuÊt ®Æt tiªu thô s¶n phÈm.
Phßng tæ chøc hµnh chÝnh : qu¶n lý tæ chøc lao ®éng ( hå s¬ lao ®éng )
thùc hiÖn quy chÕ tiÒn l-¬ng, tiÒn th-ëng, thùc hiÖn c«ng viÖc hµnh chÝnh
nh- v¨n th-, y tÕ, héi nghÞ, tiÕp kh¸ch….
1.2.1.3.C¸c ph©n x-ëng s¶n xuÊt : do qu¶n ®èc phô tr¸ch
Mét qu¶n ®èc ph©n x-ëng cã nhiÖm vô theo dâi toµn bé ho¹t ®éng s¶n
xuÊt ph©n x-ëng, ph©n c«ng nhiÖm vô s¶n xuÊt cho tõng tæ, tõng nhãm, tõng
ng-êi s¶n xuÊt ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®-îc liªn tôc. Qu¶n ®èc ph©n
x-ëng ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt
hµng vµ chi phÝ tiªu hao theo ®óng ®Þnh møc.
Ph©n x-ëng bãc v¸n : cã nhiÖm vô bãc gç trßn thµnh v¸n máng, ®óng
kÝch th-íc theo ®¬n ®Æt hµng, tiÕt kiÖm ®-îc gç.
Ph©n x-ëng Ðp v¸n : cã nhiÖm vô Ðp gç thµnh phÈm ®¶m b¶o chÊt
l-îng s¶n phÈm, kÝch th-íc mÉu m· hµng ®óng chñng lo¹i theo ®¬n ®Æt hµng
cña kh¸ch hµng, gi÷ ®-îc ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng.
Ph©n x-ëng ph¬i v¸n : ph¬i v¸n kh« theo ®óng quy ®Þnh xÕp v¸n vµo
kho cã tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n kh«ng ®Ó v¸n bÞ Èm mèc….
C¸c ph©n x-ëng nµy ®Òu chÞu sù qu¶n lý ban gi¸m ®èc c«ng ty. Th«ng
qua qu¶n ®èc ph©n x-ëng, nhiÖm vô cña c¸c ph©n x-ëng lµ trùc tiÕp s¶n xuÊt
theo kÕ ho¹ch cña c«ng ty, theo hîp ®ång kinh doanh cua c«ng ty ®· ký
nhËn.
1.2.2. §Æc ®iÓm quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty TNHH Ngäc Hµ
Sau khi hîp ®ång ®· ®-îc ký kÕt, kh¸ch hµng giao cho c«ng ty b¶n
hîp ®ång ®· ®-îc ký kÕt .
Khi v¸n thµnh phÈm Ðp xong, chuyÓn sang kh©u c¾t v¸n Ðp xong xÕp
gän tõng lo¹i theo ®¬n ®Æt hµng ®Ó giao cho kh¸ch .
D-íi ®©y lµ s¬ ®å quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n cña c«ng ty .
S¬ ®å quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n cña c«ng ty TNHH Ngäc Hµ
§¬n ®Æt hµng
Bãc v¸n
Ph¬i v¸n
C¾t v¸n ®én
Pha chÕ keo
Ðp v¸n
Thµnh phÈm
§¬n ®Æt hµng : lµ khi kh¸ch hµng ®Æt mua mét mÆt hµng nµo ®ã cña
c«ng ty.
Bãc v¸n : cã nhiÖm vô bãc gç trßn thµnh v¸n máng, ®óng kÝch th-íc
theo ®¬n ®Æt hµng, tiÕt kiÖm ®-îc gç.
Ph¬i v¸n : ph¬i v¸n kh« theo ®óng quy ®Þnh xÕp v¸n vµo kho cã tr¸ch
nhiÖm b¶o qu¶n kh«ng ®Ó v¸n bÞ Èm mèc….
C¾t ®én v¸n : c¾t c¸c lo¹i v¸n xÊu ®Ó ®én víi nhau.
Pha chÕ keo : pha chÕ c¸c lo¹i keo dÝnh ch¾c ch¾n, ®Ó khi d¸n v¸n víi
nhau nã kh«ng bÞ bong ngay.
Ðp v¸n : cã nhiÖm vô Ðp gç thµnh phÈm ®¶m b¶o chÊt l-îng s¶n phÈm,
kÝch th-íc mÉu m· hµng ®óng chñng lo¹i theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng,
gi÷ ®-îc ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng.
Thµnh phÈm : khi hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c thao t¸c trªn ta sÏ cã nh÷ng
thµnh phÈm mµ c«ng ty cÇn.
II- Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ
gi¸ thµnh s¶n phÈm
1 - §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh t¹i doanh nghiÖp
- §èi víi c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín : c«ng ty tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ vµ
tÝnh gi¸ thµnh theo c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh.
- §èi víi c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ nhá : c«ng ty tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ vµ
tÝnh gi¸ theo c«ng tr×nh.
2 - Ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm theo c¸c kho¶n môc
2.1- Sè liÖu tËp hîp chi phÝ t¹i c«ng ty TNHH Ngäc Hµ
Kho¶n môc
Sè d- ®Çu kú
Sè ph¸t sinh trong kú
Sè d- cuèi kú
1 – CP nguyªn vËt liÖu
-
5.931.070.952
-
2 - CP nh©n c«ng
-
57.600.000
-
3 - CP chung
-
2.342.222.972
-
Tæng
8.330.893.924
- Xem thêm -