Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
môc lôc
Lêi nãi ®Çu........................................................................................................2
Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò vÒ thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc doanh
nghiÖp trong m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i............................................3
I. Lý luËn chung............................................................................................3
1. Kh¸i niÖm vÒ tæ chøc vµ c¬ cÊu tæ chøc................................................3
2. Vai trß cña c¬ cÊu tæ chøc......................................................................4
3. Nh÷ng c¬ cÊu tæ chøc c¬ b¶n.................................................................4
4. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi c¬ cÊu tæ chøc.............................................15
5. ThiÕt kÕ c¬ cÊu tæ chøc........................................................................16
II. M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc trong m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i............19
1. §Æc ®iÓm m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i........................................19
2. Mét sè nguyªn t¾c vµ yªu cÇu ®èi víi mét c¬ cÊu tæ chøc hiÖn ®¹i....19
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c¬ cÊu tæ chøc trong m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn
®¹i t¹i ViÖt Nam.............................................................................................22
I. M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc c«ng ty S÷a ViÖt Nam - Vinamilk.....................22
1. S¬ ®å tæ chøc.......................................................................................22
2. Ph©n tÝch s¬ ®å tæ chøc........................................................................22
II. M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc Tæng C«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam...................23
1. S¬ ®å tæ chøc.......................................................................................24
2. Ph©n tÝch tæ chøc.................................................................................25
Lêi kÕt.............................................................................................................27
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o...........................................................................28
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp nÒn kinh tÕ hiÖn nay, ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu
cña thÞ trêng c¹nh tranh th× c¬ cÊu tæ chøc trong doanh nghiÖp cÇn ph¶i hoµn
thiÖn ®Ó cã thÓ n©ng cao vÞ thÕ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng. Khai
th¸c ®Çy ®ñ tiÒm n¨ng nh thÕ nµo ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ n¨ng lùc
qu¶n lý doanh nghiÖp tèi ®a lµ vÊn ®Ò nhiÒu nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp chó ý.
Vµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu trªn lµ ë c«ng t¸c tæ
chøc vµ thiÕt kÕ c¬ cÊu tæ chøc doanh nghiÖp. Mét c¬ cÊu tæ chøc phï hîp víi
®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh th× sÏ gi¶m thiÓu ®îc chi phÝ, t¨ng kh¶ n¨ng
thùc hiÖn môc tiªu, t¨ng u thÕ c¹nh tranh.
ChÝnh v× vËy em ®· chän ®Ò tµi: "Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ
chøc trong doanh nghiÖp ViÖt Nam".
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò vÒ thiÕt kÕ vµ x©y dùng
c¬ cÊu tæ chøc doanh nghiÖp trong m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i
I.
Lý luËn chung
1.
Kh¸i niÖm vÒ tæ chøc vµ c¬ cÊu tæ chøc
a. Tæ chøc lµ mét chøc n¨ng cña qu¸ tr×nh qu¶n lý (®éng tõ theo nghÜa
hÑp) bao gåm viÖc ph©n bæ, s¾p xÕp nguån lùc con ngêi vµ g¾n liÒn víi con
ngêi lµ c¸c nguån lùc kh¸c nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c kÕ ho¹ch cña tæ
chøc 3.
Qu¸ tr×nh qu¶n lý
LËp kÕ ho¹ch
C¸c nguån lùc:
* Nh©n lùc
* Tµi lùc
* VËt lùc
* Th«ng tin
Tæ chøc
KiÓm tra
KÕt qu¶:
* §¹t môc ®Ých
* §¹t môc tiªu
- S¶n phÈm
- DÞch vô
*Môc tiªu ®óng
* HiÖu qu¶ cao
L·nh ®¹o
H×nh 1: Logic cña qu¸ tr×nh qu¶n lý tæ chøc
(Nguån: Gi¸o tr×nh Khoa häc qu¶n lý I – trang 26)
Trong s¬ ®å trªn ta thÊy qu¸ tr×nh qu¶n lý lµ sù lÆp ®i lÆp l¹i cña 4 c«ng
viÖc: LËp kÕ ho¹ch, tæ chc, l·nh ®¹o. Nh»m môc ®Ých biÕn c¸c nguån lùc ®Çu
vµo lµ: Nh©n lùc, tµi lùc, vËt lùc, th«ng tin thµnh kÕt qu¶ ®Çu ra ®¹t môc ®Ých,
®¹t vµ ®óng môc tiªu víi hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Kh«ng thÓ kh¼ng ®Þnh chøc n¨ng nµo quan träng nhÊt trong qu¸ tr×nh
qu¶n lý nhng cã thÓ kh¼ng ®Þnh chøc n¨ng tæ chøc lµ chøc n¨ng c¬ b¶n trong
qu¸ tr×nh qu¶n lý ®ãng vai trß s¾p xÕp nguån lùc vµ thÓ chÕ ho¸ c¬ cÊu tæ chøc
®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch còng nh môc tiªu cña tæ chøc.
b. C¬ cÊu tæ chøc (chÝnh thøc) lµ mét tæng thÓ c¸c bé phËn (®¬n vÞ vµ c¸
nh©n) cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau, ®îc chuyªn m«n ho¸, cã nhiÖm vô,
quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm nhÊt ®Þnh, ®îc bè trÝ theo nh÷ng cÊp, nh÷ng kh©u
kh¸c nhau nh»m thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng cña tæ chøc vµ tiÕn tíi c¸c môc tiªu
®· x¸c ®Þnh.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.
Vai trß cña c¬ cÊu tæ chøc
- X¸c ®Þnh râ sè bé phËn trong tæ chøc
- X¸c ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm nhÊt ®Þnh ®îc g¾n liÒn
víi c¸c c¸ nh©n, bé phËn, ph©n hÖ cña c¸c tæ chøc
- X¸c ®Þnh c¸c mèi quan hÖ quyÒn lùc trong tæ chøc.
3.
Nh÷ng c¬ cÊu tæ chøc c¬ b¶n
a. C¬ cÊu tæ chøc trùc tuyÕn
C¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn lµ tæ chøc qu©n sù. Ýt nhÊt lµ tõ FrÐderic §¹i
®Õ cña níc Phæ (trÞ v× tõ n¨m 1740 – 1786) qu©n ®éi cña «ng ®· trë thµnh
h×nh mÉu cña c¸ch tæ chøc m¸y mãc.
Suèt thÕ kû 19 cã nhiÒu ý ®Þnh quy t¾c ho¸ vµ khuyÕn khÝch c¸c t tëng
dÉn ®Õn tæ chøc vµ qu¶n lý lao ®éng cã hiÖu qu¶. Tuy vËy, ph¶i ®Õn ®Çu thÕ kû
20 th× tÊt c¶ c¸c t tëng nµy míi ®îc tæng hîp l¹i vµ mét lý thuyÕt tæng qu¸t vÒ
tæ chøc vµ qu¶n lý míi ®îc ®Ò ra h×nh thµnh trêng ph¸i qu¶n lý cæ ®iÓn.
Nh÷ng ®¹i diÖn tiªu biÓu cho lý thuyÕt qu¶n lý cæ ®iÓn lµ Henri Fayol- ngêi
Ph¸p, F.W. Mooney – ngêi Mü vµ Lyndall Urwick – ngêi Anh.
B¶ng 1: Nh÷ng nguyªn t¾c cña trêng ph¸i qu¶n lý cæ ®iÓn
(Gareth Morgan: C¸ch nh×n nhËn tæ chøc tõ nhiÒu gãc ®é)
Thèng nhÊt ®iÒu khiÓn: Mét nh©n viªn chØ nhËn lÖnh tõ mét cÊp ®é trªn duy nhÊt
Ng«i thø:
QuyÒn cña cÊp trªn ®èi víi cÊp díi ®i tõ trªn xuèng díi
trong tæ chøc. D©y chuyÒn nµy, b¾t nguån tõ nguyªn t¾c
trªn, ph¶i phôc vô cho viÖc truyÒn ®¹t vµ ra quyÕt ®Þnh.
Sè nh©n viªn díi quyÒn Sè lîng c¸c c¸ nh©n díi quyÒn mét ngêi kh«ng ®îc qu¸
kiÓm tra cña mét ngêi: ®«ng, nÕu kh«ng sÏ g©y ra c¸c vÊn ®Ò vÒ truyÒn ®¹t vµ chi
phèi.
Ngêi qu¶n lý cè vÊn vµ Ngêi qu¶n lý cè vÊn cã thÓ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc quan
qu¶n lý kinh doanh:
träng nhng ph¶i lu ý kh«ng bao giê lÊn quyÒn ngêi qu¶n
lý tuyÕn.
TÝnh chñ ®éng:
KhuyÕn khÝch ë mäi cÊp cña tæ chøc
Ph©n c«ng lao ®éng:
Sù chØ ®¹o ph¶i t×m c¸ch ®¹t tíi mét møc ®é chuyªn s©u
cho phÐp thùc hiÖn môc ®Ých cña tæ chøc mét c¸ch hiÖu
qu¶.
QuyÒn lùc vµ tr¸ch Ph¶i tÝnh ®Õn quyÒn ®iÒu khiÓn vµ ®ßi hái sù chÊp hµnh,
nhiÖm:
ph¶i ®¹t ®Õn sù c©n b»ng gi÷a quyÒn lùc vµ tr¸ch nhiÖm.
TËp trung quyÒn lùc:
Ýt nhiÒu ph¶i lu«n lu«n cã viÖc tËp trung quyÒn lùc nhng
ph¶i thay ®æi ®Ó sö dông tèi u kh¶ n¨ng cña ®éi ngò c¸n
bé.
Kû luËt:
Sù tu©n lÖnh, sù thùc hiÖn, sù c¬ng quyÕt, c¸ch xö sù vµ
dÊu hiÖu bªn ngoµi ph¶i phï hîp víi quy chÕ vµ tËp qu¸n
tæ chøc.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lîi Ých riªng ph¶i phôc Nhê tÝnh c¬ng quyÕt, tÝnh g¬ng mÉu, sù th«ng c¶m ®óng
tïng lîi Ých chung:
®¾n, vµ sù thêng xuyªn gi¸m s¸t.
C«ng lý:
Dùa trªn lßng tèt vµ c«ng b»ng nh»m ®a ®éi ngò c¸n bé ®i
®Õn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chøc n¨ng cña m×nh: tr¶ c«ng
®øng ®¾n nh»m khuyÕn khÝch tinh thÇn, kh«ng r¬i vµo tr¶
c«ng qu¸ møc.
TÝnh æn ®Þnh cña ®éi Nh»m khuyÕn khÝch n¨ng lùc
ngò c¸n bé:
Sù ®oµn kÕt cña ®éi ngò §Ó thóc ®Èy sù hµi hoµ - nguån gèc cña søc m¹nh.
c¸n bé:
C¸c s¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn:
H×nh 2a: C¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn gi¶n ®¬n
M« h×nh nµy thêng thÊy ë c¸c hé kinh doanh nhá, c¸c nhãm lµm viÖc. VÝ
dô: nhãm n«ng d©n gÆt lóa trªn ruéng hoÆc hé gia ®×nh kinh doanh dÞch vô
xay x¸t lóa g¹o.
H×nh 2b : C¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn më réng theo chiÒu
Nh¾c ®Õn qu¶n lý khoa häc, c¬ cÊu tæ chøc m¸y mãc kh«ng thÓ kh«ng
nh¾c tíi Frederick Taylor – ngêi ®i tiªn phong trong “tæ chøc lao ®éng mét
c¸ch khoa häc” hay “l·nh ®¹o doanh nghiÖp mét c¸ch khoa häc”. Taylor chñ
tr¬ng 5 nguyªn lý7 c¬ b¶n cã thÓ tãm t¾t nh sau:
1. Ngêi l·nh ®¹o ph¶i ®¶m nhËn tÊt c¶ tr¸ch nhiÖm tæ chøc c«ng viÖc:
ngêi l·nh ®¹o ph¶i ®¶m nhËn hoµn toµn viÖc suy nghÜ vµ kª ho¹ch ho¸, thiÕt
kÕ suy nghÜ c«ng viÖc, cßn ngêi lao ®éng chØ thùc hiÖn nhiÖm vô mµ th«i.
2. Ph¶i dïng c¸c ph¬ng ph¸p khoa häc: ®Ó x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p hiÖu qu¶
nhÊt khi thùc hiÖn c«ng viÖc, chuÈn bÞ nhiÖm vô cña ngêi c«ng nh©n theo
quan ®iÓm nµy, ®ång thêi nªu râ c¸ch thøc thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c.
3. Lùa chän ngêi giái nhÊt ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô
4. §µo t¹o ngêi c«ng nh©n lµm viÖc hiÖu qu¶
5. Gi¸m s¸t kÕt qu¶ cña ngêi lao ®éng ®Ó ®¶m b¶o cho hä sö dông ®îc
c¸c ph¬ng ph¸p thÝch hîp vµ ®¹t kÕt qu¶ mong muèn.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§îc sö dông cã hÖ thèng, 5 nguyªn lý cña Taylor h×nh thµnh c¸c tæ chøc
m¸y mãc, trong ®ã mäi ngêi thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô nhá, chuyªn s©u theo hÖ
thèng thiÕt kÕ, ph©n c«ng lao ®éng vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kh¸ phøc t¹p. Nã lµm
t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thóc ®Èy thay thÕ nh©n lùc chuyªn m«n b»ng c«ng
nh©n c«ng kh«ng lµnh nghÒ.
C¸ch thøc tæ chøc nµy ngù trÞ c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp ph¬ng t©y suèt nöa
thÕ kû 20, lµm n©ng cao ®¸ng kÓ n¨ng suÊt lao ®éng. §iÓn h×nh cã thÓ kÓ ®Õn
c¸c cöa hµng thøc ¨n nhanh Mc §onal vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt « t« cña Henry
Ford.
D©y chuyÒn Mc Donald’s kh¸ næi tiÕng v× u ®iÓm cña nã trong phôc vô
thøc ¨n nhanh. Doanh nghiÖp nµy ®· c¬ giíi ho¸ tæ chøc lao ®éng ®èi víi tÊt
c¶ c¸c c«ng ty con cña m×nh trªn toµn thÕ giíi ®Ó chç nµo s¶n phÈm còng
gièng nhau. H·ng chó ý ®Õn mét c«ng chóng ®îc lùa chän kü cµng vµ phôc vô
hä mét c¸ch chÝnh x¸c theo “ khoa häc b¸nh m× kÑp thÞt”. Mc Donald’s cã
riªng “Trêng ®¹i häc b¸nh mú kÑp thÞt”, ë ®ã d¹y m«n häc nµy cho gi¸m ®èc
c¸c c«ng ty con, ®· xuÊt b¶n 1 tËp chØ dÉn chi tiÕt cho gi¸m ®èc c¸c c«ng ty
con vÒ c¸c c«ng viÖc hµng ngµy trong néi bé hÖ thèng kinh doanh.
Nh×n mét c¸ch toµn diÖn c¬ cÊu tæ chøc ktheo tuyÕn mang h×nh ¶nh mét
tæ chøc m¸y mãc cã nh÷ng mÆt m¹nh vµ ®iÓm yÕu nhÊt ®Þnh.
C¸c mÆt m¹nh cña c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn:
1. Phï hîp víi c¸c nhiÖm vô ®¬n gi¶n
2. Khi m«i trêng æn ®Þnh ®¹t tíi tr¹ng th¸i ®¶m b¶o th× vËn hµnh tèt.
3. Khi muèn s¶n xuÊt mét s¶n phÈm nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian dµi
4. Khi ®é chÝnh x¸c lµ mét tiªu chuÈn quan träng
5. Khi c¸c yÕu tè con ngêi cña “m¸y mãc” ®îc tu©n thñ vµ ho¹t ®éng
nh dù kiÕn.
6. BÊt kú thµnh viªn nµo trong tæ chøc còng biÕt ®Ých x¸c thñ trëng trùc
tiÕp vµ duy nhÊt cña m×nh.
Nh÷ng h¹n chÕ cña c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn:
1. §©y lµ mét lo¹i h×nh tæ chøc rÊt khã thÝch nghi víi hoµn c¶nh v× nã
thiÕt kÐ ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®Þnh tríc chø kh«ng ph¶i ®Ó ®æi míi.
2. G©y t×nh tr¹ng quan liªu, thiÓn cËn, cøng nh¾c
3. Cã nh÷ng hËu qu¶ bÊt ngê ngoµi mong muèn nÕu nh lîi Ých ngêi lµm
viÖc ®øng trªn môc tiªu cña tæ chøc.
4. Cã t¸c ®éng kh«ng tèt ®Õn søc khoÎ t©m thÇn cña nh©n viªn cÊp díi
cho c«ng viÖc ®¬n ®iÖu.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
5. Ngêi qu¶n lý ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô phøc t¹p vµ ph¶i chØ ®¹o
cho thuéc cÊp cña m×nh mäi vÊn ®Ò trong c«ng t¸c.
Mét sè m« h×nh thùc tÕ tæ chøc theo tuyÕn:
H×nh 2c: C¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn trong qu¸n ¨n nhá
Tæng gi¸m ®èc
Gi¸m ®èc
Chi nh¸nh 1
Gi¸m ®èc
Chi nh¸nh 2
Gi¸m ®èc
Chi nh¸nh 3
Gi¸m ®èc
Chi nh¸nh 4
Qu¶n ®èc
Qu¶n ®èc
ph©n
x
ëng
1
ph©n
xëng
2
H×nh 2d: C¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn trong
doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn víi c¸c mÆt m¹nh vµ
yÕu cña nã chØ phï hîp víi mét sè tæ chøc nhÊt ®Þnh. §Ó thay thÕ c¬ cÊu tæ
chøc theo tuyÕn ngêi ta ®a ra c¬ cÊu tæ chøc theo chøc n¨ng.
b. C¬ cÊu tæ chøc n¨ng:
Mét trong nh÷ng h¹n chÕ cña c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn lµ ®ßi hái ngêi
qu¶n lý ph¶i cã tÇm hiÓu biÕt réng v× nÕu h¹n chÕ vÒ mét mÆt chuyªn m«n nµo
®ã, ngêi qu¶n lý cã thÓ cã nh÷ng chØ ®¹o sai.
§Ó kh¾c phôc h¹n chÕ trªn, ngêi ta sö dông c¬ cÊu tæ chøc theo chøc
n¨ng, chuyªn m«n ho¸ viÖc chØ ®¹o c«ng viÖc, ®îc giao cho nh÷ng ngêi ®·
nghiªn cøu cÈn thËn tõng mÆt cña c«ng viÖc, vµ do ®ã mµ sÏ cho ®¹o ®óng ®¾n
h¬n vµ cã khoa häc h¬n.
M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc theo chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt lµ m« h×nh tæ chøc
trong mét trêng häc nhá
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
HiÖu trëng
GV v¨n häc
GV to¸n
GV Lý
H×nh 3a: C¬ cÊu tæHäc
chøcsinh
theo chøc n¨ng trong trêng häc
Trong m« h×nh trªn, mçi häc sinh trùc thuéc 3 gi¸o viªn phô tr¸ch 3 m«n
kh¸c nhau. Trong giê häc cña gi¸o viªn nµo th× häc sinh nhËn sù chØ dÉn vµ
l·nh ®¹o trùc tiÕp tõ gi¸o viªn ®ã. Gi¶ sö gi¸o viªn m«n to¸n ®ång thêi lµ gi¸o
viªn chñ nhiÖm th× ngoµi giê häc cña c¸c gi¸o viªn kh¸c, gi¸o viªn to¸n còng
phô tr¸ch kiªm c«ng t¸c qu¶n lý häc sinh cña líp.
M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc theo chøc n¨ng ë c¸c doanh nghiÖp cã chi nh¸nh:
Tæng gi¸m ®èc
PTG§
Marketing
PTG§
S¶n xuÊt
PTG§
nh©n sù
PTG§
Tµi chÝnh
H×nh 3b: C¬ cÊu tæ chøc theo chøc n¨ng trong doanh nghiÖp
Chi nh¸nh
Theo m« h×nh trªn, gi¸m ®èc phô tr¸ch chung, c¸c phã gi¸m ®èc chuyªn
m«n phô tr¸ch tõng vÊn ®Ò chuyªn m«n cô thÓ. Mçi chi nh¸nh cña c«ng ty
chÞu sù qu¶n lý ®ång thêi cña c¶ 4 phã gi¸m ®èc chuyªn m«n.
Sù kh¸c nhau gi÷a c¬ cÊu tæ chøc theo chøc n¨ng ë trªn so víi c¬ cÊu tæ
chøc theo tuyÕn (h×nh 2d) ®îc thÓ hiÖn kh¸ râ. Trong h×nh 2d, tæng gi¸m ®èc
vµ gi¸m ®èc c¸c chi nh¸nh ph¶i cã kiÕn thøc ®Çy ®ñ vÒ c¸c chuyªn m«n tõ
marketing, nh©n sù, s¶n xuÊt ®Õn tµi chÝnh. Trong khi ®ã ë h×nh 3b, tõng
chuyªn m«n cã c¸c phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch, tæng gi¸m ®èc chØ cßn
nh÷ng nhiÖm vô vÒ hµnh chÝnh vµ tæ chøc chung.
C¸c mÆt m¹nh cña c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn:
1. Ph¸t huy ®Çy ®ñ u thÕ nh©n lùc tµi nguyªn vµ u thÕ kü thuËt, hiÖu suÊt
cao.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2. X©y dùng c¸c ngµnh chøc n¨ng, gi¶m nhÑ ¸p lùc ngêi qu¶n lý cao
nhÊt, cã lîi cho viÖc tËp trung søc lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chiÕn lîc.
Nh÷ng h¹n chÕ cña c¬ cÊu tæ chøc theo tuyÕn:
1. NhiÒu ®Çu cuèi l·nh ®¹o, cÊp díi kh«ng biÕt l¾ng nghe ai, khã lùa
chän.
2. Kh«ng cã lîi cho viÖc ®µo t¹o qu¶n lý toµn diÖn.
c. C¸c c¬ cÊu tæ chøc kÕt hîp (Ma trËn)
Trong c¸c m« h×nh ®· nghiªn cøu ë trªn, ngo¹i trõ m« h×nh tæ chøc häc
tËp, chóng ta cha xÐt kü mét sè vÊn ®Ò thùc tÕ mµ c¸c tæ chøc vÉn gÆp ph¶i:
* Mçi tæ chøc ®Òu ho¹t ®éng trong mét m«i trêng lu«n biÕn ®æi, t¸c ®éng
qua l¹i víi tæ chøc, trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp lµm thay ®æi sù vËn hµnh cña tæ
chøc kh¸c víi dù tÝnh ban ®Çu cña ngêi thiÕt kÕ c¬ cÊu tæ chøc. Theo Gareth
Morgan trong ch¬ng 3 cña cuèn s¸ch “C¸c c¸ch nh×n nhËn tæ chøc tõ nhiÒu
gãc ®é” th× tæ chøc ®îc xem nh mét hÖ më, mét c¬ thÓ sèng.
* Tæ chøc lµ tËp hîp cña hai hoÆc nhiÒu ngêi cïng ho¹t ®éng trong mét
h×nh th¸i nhÊt ®Þnh ®Ó ®¹t ®ù¬c nh÷ng môc ®Ých chung. Mµ chóng ta ®Òu biÕt
r»ng mäi ngêi sÏ lµm viÖc tèt h¬n khi mµ nhiÖm vô hä ®îc giao lµm hä phÊn
chÊn vµ qu¸ tr×nh kÝch thÝch dùa trªn kh¶ n¨ng cña mäi ngêi thùc hiÖn c«ng
®ècnh©n cña hä. Mçi con ngêi lµ mét
viÖc vµ ®îc ®·i ngé ®óng víi nhuGi¸m
cÇu c¸
chØnh thÓ sinh häc vµ x· héi phøc t¹p, cã nh÷ng nhu cÇu vµ ®éng lùc kh¸c
nhau.
MÆt kh¸c, chóng ta cã thÓ thÊy râ rµng r»ng mçi m« h×nh tæ chøc ®¬n
PG§
PG§
PG§
thuÇn ®· nªu trªnNh©n
®Òu cã
nh÷ng
nhîc
®iÓm
do
®ã
chØ
cã
ho¹t ®éng nh÷ng
Tµi thÓ
chÝnh
S¶n xuÊt
sù
®iÒu kiÖn m«i trêng t¬ng ®èi æn ®Þnh, Ýt biÕn ®éng. Xong, trªn thùc tÕ, m«i trêng quanh tæ chøc lu«n phøc t¹p. Do ®ã, ngêi qu¶n lý khi thiÕt kÕ c¬ cÊu tæ
chøc kh¾c phôc b»ng c¸ch phèi hîp hai hoÆc nhiÒu tæ chøc d¬n gi¶n thµnh
Trëng
phßng
mét m« h×nh tæ chøc
®îc gäi
tæ chøc
ma trËn.
®èclµ m« h×nh
Kü shçn
m¸yhîp thêngQu¶n
kÕ ho¹ch
H×nh 4: HÖ thèng tæ chøc hçn hîp (theo tuyÕn vµ chøc n¨ng)
Nguån: P.M Kec-Gien-Xtep, Nh÷ng nguyªn lý cña c«ng t¸c tæ chøc, Nhµ
xuÊt b¶n Lao ®éng, 1974, trang 48.
§èc c«ng
§èc c«ng
C«ng nh©n
C«ng nh©n
QuyÒn h¹n trùc tuyÕn
9
QuyÒn h¹n chøc n¨ng
C«ng nh©n
C«ng nh©n
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
H×nh 5: S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc ma trËn
Gi¸m ®èc
T.phßng
tµi chÝnh
Qu¶n lý
s¶n xuÊt
T.phßng
Kü thuËt
Chñ nhiÖm
dù ¸n 1
H×nh 6: D¹ng tæng qu¸t cña mét c¬ cÊu tæ chøc ma trËn
Chñ nhiÖm
¸n 2ma trËn lµ sù kÕt hîp nhiÒu m« h×nh cho phÐp tæ chøclîi dông
M«dùh×nh
®îc u thÕ cña c¸c m« h×nh tæ chøc chÝnh ®ång thêi gi¶m ®ù¬c ¶nh hëng cña
c¸c nhîc ®iÓm cña nã.
Mét sè u ®iÓm kh¸c cña c¬ cÊu tæ chøc hçn hîp (ma trËn)
* Gióp xö lý c¸c t×nh huèng hÕt søc phøc t¹p
* Cã t¸c dông tèt víi c¸c tæ chøc lín
* Cho phÐp chuyªn m«n ho¸ mét sè c¬ cÊu tæ chøc
Mét sè h¹n chÕ cña c¬ cÊu tæ chøc hçn hîp (ma trËn)
* C¬ cÊu tæ chøc phøc t¹p
* C¸c bé phËn, ph©n hÖ cã thÓ qu¸ nhá lµm t¨ng thªm nhîc ®iÓm cña c¬
cÊu tæ chøc chÝnh.
§Ó h¹n chÕ nhîc ®iÓm cña m« h×nh ma trËn, viÖc kÕt hîp c¸c c¬ cÊu tæ
chøc thuÇn tuý ph¶i ®óng ®¾n, phï hîp. Th«ng thêng th× lÊy mét m« h×nh lµ
c¬ së sau ®ã ®a thªm c¸c c¬ cÊu tæ chøc kh¸c nÕu thÊy cÇn thiÕt.
d. C¸c c¬ cÊu kh¸c
* Tæ chøc häc tËp (learning organization)
Tæ chøc häc tËp mang d¸ng dÊp m« h×nh tæ chøc ®îc Baden Powell thiÕt
lËp cho phong trµo Híng ®¹o sinh tõ n¨m 1907, lµ m« h×nh tæ chøc dùa trªn sù
tù ho¹t ®éng cña c¸c nhãm ®ång nhÊt (The patrol) liªn kÕt víi nhau thµnh hÖ
thèng nhãm ®èng nhÊt (The patrol system) ho¹t ®éng v× môc tiªu ph¸t triÓn kü
n¨ng sèng cho thanh thiÕu niªn9.
Tæ chøc häc tËp còng ®îc ¸p dông thµnh c«ng cho doanh nghiÖp. §iÓn
h×nh lµ tËp ®oµn thøc ¨n nhanh Taco Bell – thuéc tËp ®oµn quèc tÕ PepsiCo.
Trong nöa ®Çu thËp niªn 90 cña thÕ kû 20, m« h×nh nµy ®· ®a Taco Bell trë
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thµnh th¬ng hiÖu thøc ¨n nhanh ®øng thø 3 thÕ giíi (Website:
www.tacobell.com).
H×nh 7: M« h×nh tæ chøc häc tËp
Tæ chøc häc tËp lµ h×nh mÉu tæ chøc ®iÓn h×nh nhÊt g¾n víi Èn dô tæ chøc
lµ mét bé n·o. Trong ®ã th«ng tin th«ng suèt lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù
duy tr× tæ chøc nh t¸c gi¶ Gareth Morgan ®· kÕt luËn trong “C¸ch nh×n nhËn tæ
chøc tõ nhiÒu gãc ®é”, ch¬ng 4: Híng tíi kh¶ n¨ng tù tæ chøc, trang 86.
M« h×nh tæ chøc häc tËp lµm cho tæ chøc chøc nªn linh ho¹t h¬n víi biÕn
®éng cña m«i trêng, gi¶m thiÓuChÝnh
chi phÝ
qu¶n lý do c¾t gi¶m c¸c vÞ trÝ qu¶n lý
Phñ
trung gian. Xong còng kh«ng ph¶i lµ m« h×nh tèi u v× mét sè lý do sau: tríc
hÕt ®Ó duy tr× th«ng tin h÷u Ých ®Õn tõng ®¬n vÞ nhãm c¬ b¶n lµ viÖc kh«ng dÔ
thùc Bé
hiÖn, ®Æc biÖtBélµ tæ chøc lín vµ tr¶i réng trªn nhiÒuBé
khu vùc ®ÞaBé
lý c¸ch xa
nhau; mÆt kh¸c nhãm c¬ b¶n kh«ng cÇn ngêi qu¶n lý chØ khi néi dung c«ng
viÖc ®¬n gi¶n ®Ó mçi thµnh viªn trong nhãm cã thÓ lµm tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc
cña nhãm, ®èi víi c¸c nhiÖm vô phøc t¹p cÇn chuyªn m«n ho¸ th× kh«ng thÓ
x©y dùng c¸c nhãm c¬ b¶n nµy,UBND
do ®ã TØnh
tæ chøc häc tËp trë nªn phi thùc tÕ.
* HÖ thèng tæ chøc l·nh ®¹o 2 chiÒu:
(Nguån: P.M Kec-gien-txep, Nh÷ng nguyªn lý cña c«ng t¸c tæ chøc, Nhµ
xuÊt Së
b¶n lao ®éngSë– 1974, trang 57)_ cã ®iÒu chØnh tªn
Së gäi hµnh chÝnh
Së cho
phï hîp víi thùc tÕ ViÖt Nam.
H×nh 8: HÖ thèng tæ chøc l·nh ®¹o 2 chiÒu:
UBND HuyÖn
12
Phßng
Phßng
Phßng
Phßng
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
4.
C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi c¬ cÊu tæ chøc
C¸c ph©n hÖ cña tæ chøc xÐt theo Èn dô sinh häc – tæ chøc nh mét hÖ
më – cã thÓ xem nh lµ c¬ së ®Ó xem xÐt c¸c yÕu tè ¶nh hëng c¬ cÊu tæ chøc.
a. ChiÕn lîc
B¶ng 2: Mèi quan hÖ gi÷a chiÕn lîc vµ c¬ cÊu tæ chøc
ChiÕn lîc
C¬ cÊu tæ chøc
Kinh doanh ®¬n ngµnh nghÒ
Chøc n¨ng
§a d¹ng ho¹t ®éng däc theo d©y Chøc n¨ng víi c¸c trung t©m lîi Ých
chuyÒn s¶n xuÊt
– chi phÝ
§a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ cã mèi §¬n vÞ
quan hÖ chÆt chÏ
§a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ cã mèi C¬ cÊu hçn hîp
quan hÖ kh«ng chÆt chÏ
§a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng ®éclËp
C«ng ty mÑ n¾m gi÷ cæ phÇn
(Holding company)
b. Quy m« tæ chøc vµ møc ®é phøc t¹p trong ho¹t ®éng cña tæ chøc.
Tæ chøc cã quy m« lín, ho¹t ®éng phøc t¹p thêng cã møc ®é chuyªn
m«n ho¸, h×nh thøc ho¸ cao h¬n, nhng l¹i Ýt tËp trung h¬n c¸c tæ chøc nhá,
thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kh«ng qu¸ phøc t¹p.
c. C«ng nghÖ
TÝnh chÊt vµ møc ®é phøc t¹p cña c«ng nghÖ mµ tæ chøc sö dông ¶nh hëng tíi c¬ cÊu tæ chøc. VÝ dô: Tæ chøc theo tuyÕn (m« h×nh tæ chøc m¸y mãc)
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
h×nh thµnh lµ do c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Tæ chøc häc tËp mµ Taco Bell ¸p
dông nh tr×nh bµy ë phÇn trªn sÏ kh«ng thÓ hiÖu qu¶ nÕu kh«ng cã hç trî cña
c«ng nghÖ th«ng tin, do tæ chøc häc tËp ®ßi hái ph¶i cËp nhËt th«ng tin chÝnh
x¸c vµ liªn tôc th× c¸c nhãm míi ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n.
Còng cÇn chó ý lµ thêng th× c¬ cÊu tæ chøc thêng ®i sau c¸c nhu cÇu c«ng
nghÖ, g©y sù chËm trÔ viÖc khai th¸c c«ng nghÖ míi.
d. Th¸i ®é cña l·nh ®¹o cÊp cao vµ n¨ng lùc cña ®éi ngò nh©n lùc
Th¸i ®é cña l·nh ®¹o cao cÊp, phong c¸ch vµ ph¬ng ph¸p l·nh ®¹o ®îc
lùa chän sÏ chi phèi c¸ch x©y dùng tæ chøc - ®· ph©n tÝch trong phÇn t¸c ®éng
cña c¬ cÊu tæ chøc ®Õn ph¬ng ph¸p l·nh ®¹o.
Bªn c¹nh ®ã, n¨ng lùc cña ®éi ngò nh©n viªn còng t¸c ®éng ®Õn c¬ cÊu tæ
chøc. Tr×nh ®é nh©n lùc cao th× cÇn trao quyÒn tù chñ nhiÒu h¬n, khuyÕn
khÝch s¸ng t¹o vµ ngîc l¹i.
e. M«i trêng
M«i trêng æn ®Þnh hay m«i trêng nhiÒu biÕn ®éng, m«i trêng cã nguån
lùc phong phó vµ m«i trêng khan hiÕm nguån nh©n lùc ph¶i cã c¬ cÊu tæ chøc
kh¸c nhau ®Ó thÝch øng víi m«i trêng.
5.
ThiÕt kÕ c¬ cÊu tæ chøc
a. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c¬ cÊu:
* TÝnh thèng nhÊt trong môc tiªu
*TÝnh tèi u nghÜa lµ c¬ cÊu tæ chøc cã ®Çy ®ñ c¸c ph©n hÖ, bé phËn vµ
con ngêi (kh«ng thõa, kh«ng thiÕu) ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt.
* TÝnh tin cËy: c¬ cÊu tæ chøc ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ
cho th«ng tin cña tæ chøc
* TÝnh linh ho¹t: tæ chøc ph¶i cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi m«i trêng vµ cã
kh¶ n¨ng ph¶n øng tèt víi thay ®æi cña m«i trêng trong còng nh ngoµi tæ chøc.
VÝ dô: mét sè l·nh ®¹o cña tæ chøc bÊt ngê bÞ lo¹i ra th× vÉn cã thÓ cã ngêi
thay thÕ.
* TÝnh hiÖu qu¶: c¬ cÊu tæ chøc ®¶m b¶o thùc hiÖn môc tiªu víi chi phÝ
nhá nhÊt.
* TÝnh ®ång d¹ng trong c¬ cÊu tæ chc12. Nh÷ng ngêi cã cïng mét c¬ng vÞ
nh nhau cã tªn gäi gièng nhau
b. Nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc
* Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh theo chøc n¨ng
* Nguyªn t¾c giao quyÒn cho kÕt qu¶ mong muèn
* Nguyªn t¾c bËc thang
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* Nguyªn t¾c thèng nhÊt mÖnh lÖnh
* Nguyªn t¾c quyÒn h¹n theo cÊp bËc
* Nguyªn t¾c t¬ng xøng gi÷a quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm
* Nguyªn t¾c vÒ tÝnh tuyÖt ®èi trong tr¸ch nhiÖm
* Nguyªn t¾c qu¶n lý sù thay ®æi
* Nguyªn t¾c c©n b»ng
c. ThiÕt kª c¬ cÊu tæ chøc
H×nh 9: Qu¸ tr×nh thiÕt kÐ c¬ cÊu tæ chøc
Nghiªn cøu vµ dù b¸o c¸c yÕu tè ¶nh hëng lªn c¬ cÊu
tæ chøc nh»m x¸c ®Þnh m« h×nh c¬ cÊu tæng qu¸t
Chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc
X©y dùng c¸c bé phËn vµ ph©n hÖ cña c¬ cÊu
(1) Nghiªn cøu vµ dù b¸o c¸c yÕu tè ¶nh hëng lªn c¬ cÊu tæ chøc nh»m
ThÓ chÕ ho¸ c¬ cÊu tæ chøc
x¸c ®Þnh m« h×nh c¬ cÊu tæng qu¸t
(2) Chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc
(3) X©y dùng c¸c bé phËn vµ ph©n hÖ cña c¬ cÊu
(4) ThÓ chÕ ho¸ c¬ cÊu tæ chøc
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
H×nh 10: Qu¸ tr×nh chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc
Ph©n tÝch c¸c môc
tiªu chiÕn lîc
Ph©n tÝch c¸c chøc
n¨ng ho¹t ®éng
Ph©n tÝch
c«ng
viÖc
H×nh 11: Qu¸ tr×nh x©y dùng c¸c
bé phËn vµ ph©n hÖ c¬ cÊu
Bé phËn ho¸ c¸c c«ng viÖc
H×nh thµnh cÊp bËc qu¶n lý
Giao quyÒn h¹n
Phèi hîp ho¹t ®éng
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
H×nh 12: Qu¸ tr×n thÓ chÕ ho¸ c¬ cÊu tæ chøc
S¬ ®å tæ chøc:
DÔ hiÓu
M« t¶ c¸c mèi quan hÖ chÝnh thøc
M« t¶ vÞ trÝ c«ng viÖc:
Giíi thiÖu vÞ trÝ
NhiÖm vô, quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm
§ßi hái c«ng viÖc
Tr×nh ®é cÇn thiÕt
QuyÒn h¹n quyÕt ®Þnh:
NhiÖm vô
QuyÒn h¹n cña tõng vÞ trÝ øng víi nhiÖm
vô.
II. M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc trong m«i trêng kinh tÕ
x· héi hiÖn ®¹i
1.
§Æc ®iÓm m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i
- Sù bïng næ cña th«ng tin vµ kü thuËt th«ng tin, dÊu hiÖu b¾t ®Çu mét kû
nguyªn míi – kû nguyªn kinh tÕ s¸ng t¹o
- Sè h·ng c¹nh tranh ngµy cµng nhiÒu, cuéc c¹nh tranh ngµy cµng gay
g¾t.
- H×nh thµnh hÖ thèng gi¸ trÞ quan míi
- Xu híng héi nhËp kinh tÕ, v¨n ho¸
2.
Mét sè nguyªn t¾c vµ yªu cÇu ®èi víi mét c¬ cÊu tæ chøc hiÖn ®¹i
Mét sè nguyªn t¾c:
- LÊy n¨ng lùc cèt lâi lµm trung t©m: Bé m¸y tæ chøc cÇn ph¶i cã n¨ng
lùc cã lîi cho n¨ng lùc h¹t nh©n (lµ n¨ng lùc ®éc ®¸o trong mçi tæ chøc mµ
kh«ng dÔ m« t¶ - sÏ ®îc ph©n tÝch trong c¸c vÝ dô m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc mét
sè tæ chøc kinh tÕ níc ngoµi phÇn díi) lµm u thÕ ph¸t huy trong c¹nh tranh.
- TÝnh linh ho¹t cña tæ chøc: Khi m«i trêng cã nhiÒu sù thay ®æi, bÊt cø
tæ chø nµo kh«ng kÞp ph¶n øng cã thÓ sÏ bÞ ®µo th¶i. V× thÕ, tæ chøc hiÖn ®¹i
cÇn cã sù linh ho¹t ®èi víi sù thay ®æi cña m«i trêng.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ kiÕn thøc: Trong tæ chøc hiÖn ®¹i, tri thøc lµ nguån tµi
nguyªn quan träng nhÊt. Do ®ã, viÖc tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ kiÕn thøc lµ mét nguyªn
t¾c quan träng trong thiÕt kÕ tæ chøc.
- Nguyªn t¾c Ýt tÇng thø nhÊt: TÇng thø cÊp bËc trong c¸c tæ chøc truyÒn
thèng nhתu, viÖc phæ biÕn th«ng tin trong néi bé chËm, th«ng tin kh«ng ch©n
thËt, ph¶n øng tríc sù thay ®æi cña m«i trêng chËm ch¹p dÉn ®Õn hiÖu qu¶ vËn
hµnh thÊp. V× thÕ cÇn thiÕt kÕ tæ chøc theo nguyªn t¾c Ýt tÇng thø nhÊt. §iÓn
h×nh nhÊt lµ c¬ cÊu tæ chøc kiÓu ma trËn.
- TÝnh chÊt cã thÓ x©y dùng ®îc cña tæ chøc: lµ tÝnh linh ho¹t ®iÒu chØnh
bé m¸y trong néi bé tæ chøc. Do ®ã, c¬ cÊu tæ chøc nªn thiÕt kÕ cã thÓ ®iÒu
chØnh linh ho¹t phï hîp víi chiÕn lîc kh«ng ngõng thay ®æi.
Mét sè yªu cÇu
- Râ rµng: gäi lµ râ rµng kh«ng cã nghÜa lµ ®¬n gi¶n mµ cã nghÜa lµ mçi
ngêi, mçi bé phËn trong tæ chøc ®iÒu hiÓu râ m×nh thuéc ®¬n vÞ nµo? c¸c mèi
liªn hÖ cña m×nh trong tæ chøc ra sao? th«ng tin h÷u Ých ®îc nhËn vµ chuyÓn
®i tõ ®©u ®Õn ®©u? quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm?... NÕu kh«ng râ rµng sÏ dÉn ®Õn
m©u thuÉn néi bé. Tæ chøc nh vËy sÏ thµnh lùc c¶n.
- HiÖu qu¶ tæ chøc ph¶i sö dông Ýt nh©n lùc nhÊt, víi nh©n lùc tèi thiÓu
ph¶i ®¹t hiÖu qu¶ cao, Ýt tèn thêi gian vµ søc lùc nhÊt nh»m duy tr× cho doanh
nghiÖp vËn hµnh.
- §Þnh híng tÇm nh×n hµnh ®éng vµ tÇm nh×n tæ chøc: gióp cho mçi
thµnh viªn hiÓu ®îc ý nghÜa cña lµm viÖc lµ ®Ó ®¹t ®îc thµnh qu¶ tèt trong t¬ng lai, kÝch ho¹t tÝnh chñ ®éng ®Þnh híng râ rµng môc ®Ých lµm viÖc chø
kh«ng ph¶i lµm viÖc ®Ó lµm viÖc; bªn c¹nh ®ã còng ph¶i cho mçi thµnh viªn
thÊy ®îc tÇm nh×n cña tæ chøc.
- æn ®Þnh vµ thÝch øng: tæ chøc cÇn æn ®Þnh ë rmøc ®é t¬ng ®èi, nghÜa lµ
khi t×nh h×nh bªn ngoµi hçn lo¹n, tæ chøc vÉn thi hµnh c«ng t¸c tèt. Võa ph¶i
®iÒu chØnh m×nh ®óng lóc ®Ó thÝch øng víi t×nh h×nh míi, yªu cÇu míi, ®iÒu
kiÖn míi - ®ång thêi còng cÇn thÝch øng víi bé mÆt míi, thµnh viªn míi.
- V÷ng ch¾c vµ tù ®æi míi: §Ó tån t¹i, tæ chøc ph¶i v÷ng ch¾c vµ cã thÓ
tù ®æi míi. NghÜa lµ mçi thµnh viªn, ®Æc biÖt lµ c¸c cÊp qu¶n lý ph¶i liªn tôc
®îc häc tËp, tæ chøc ph¶i cã kh¶ n¨ng s¶n sinh ngêi qu¶n ý tõ trong néi bé.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c¬ cÊu tæ chøc trong
m«i trêng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i t¹i ViÖt
Nam
I.
M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc c«ng ty S÷a ViÖt Nam Vinamilk
1.
S¬ ®å tæ chøc
Héi ®ång qu¶n trÞ
2.
p. KH¸m
®a khoa
p. nghiªn cøu
ph¸t triÓn
p.kÕ to¸n
tµi chÝnh
p.cung øng
vËt t
phßng
dù ¸n
phßng
nh©n sù
tæng gi¸m ®èc
phßng
marketing
phßng
kinh doanh
Ban kiÓm so¸t
Ph©n tÝch s¬ ®å tæ chøc
C«ng ty S÷a ViÖt Nam thiÕt kÕ tæ chøc theo m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc hçn
hîp. §©y lµ mét c¬ cÊu tæ chøc c¬ b¶n gåm c¸c phßng chøc n¨ng vµ c¸c c¬ së
s¶n xuÊt, kinh doanh kiÓu tham m ngµnh däc. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
¦u ®iÓm:
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Ngêi qu¶n lý ngµnh däc cã quyÒn lùc tËp trung, quyÒn h¹n râ rµng, cã
lîi lcho quyÕt s¸ch nhanh chãng hiÖu suÊt cao.
- L¾ng nghe ®Çy ®ñ ý kiÕn c¸c ngµnh chøc n¨ng.
- Cã lîi cho viÖc ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý toµn diÖn
Nhîc ®iÓm:
- Ngµnh chøc n¨ng kh«ng cã chøc quyÒn, chØ ph¸t huy t¸c dông tham mu, tÝnh tÝch cùc kh«ng cao.
- Sù khai th«ng gi÷a c¸c ngµnh kÐm, kh«ng cã lîi cho tinh thÇn c«ng t¸c
®ång ®éi.
- QuyÒn lùc qu¸ tËp trung, quyÒn h¹n c¬ së Ýt, kÐm thÝch øng vµ ph¶n øng
chËm víi thay ®æi cña m«i trêng.
- ý kiÕn cña qu¶n lý ngµnh däc ®èi víi c¸c ngµnh chøc n¨ng tèn nhiÒu
thêi gian ®iÒu hoµ vµ lùa chän.
II. M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc Tæng C«ng ty X¨ng dÇu
ViÖt Nam
20