Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Chƣơng 1 : PHẦN MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài
Trong quaù trình hoäi nhaäp phaùt trieån cuøng neàn kinh teá khu vöïc vaø theá
giôùi, ñaëc bieät nöôùc ta ñaõ trôû thaønh vieân chính thöùc cuûa toå chöùc thöông maïi
theá giôùi (WTO) vaøo thaùng 11/2006, ñaõ taïo ra moät cô hoäi lôùn cho caùc doanh
nghieäp Vieät Nam môû roäng thò tröôøng vaø hoøa nhaäp vaøo “saân chôi lôùn” cuûa
theá giôùi. Song ñaây cuõng laø moät thaùch thöùc lôùn cho caùc doanh nghieäp Vieät
Nam, söï caïnh tranh ngaøy caøng quyeát lieät vaø ngaøy caøng nhieàu doanh nghieäp
coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi tham gia vaøo thò tröôøng.
Trong moâi tröôøng caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét, muoán thaønh coâng
ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp phaûi naêng ñoäng, saùng taïo vaø naém baét kòp thôøi xu
höôùng cuûa thò tröôøng. Söï khuûng hoaûng taøi chính naêm 2008 vaø thoaùt khoûi
khuûng hoaûng taøi chính naêm 2009 phaàn naøo cuõng laøm aûnh höôûng ñeán caùc caùc
doanh nghieäp Vieät Nam, ñaët bieät laø caùc doanh nghieäp vöøa môùi thaønh laäp vaø
ñang trong giai ñoaïn phaùt trieån. Do ñoù, ñeå oån ñònh saûn xuaát kinh doanh, caùc
doanh nghieäp phaûi coù moät khoái löôïng voán nhaát ñònh. Noùi caùch khaùc, voán laø
yeáu toá coù tính chaát quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp.
Hieän taïi, caùc doanh nghieäp chuû yeáu ñi vay voán taïi caùc ngaân haøng, caùc quyõ
tín duïng nhaèm duy trì saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Nhaän thöùc
ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc xaây doing chieán löôïc taøi chính ñoái vôùi doanh
nghieäp, neân chuùng toâi quyeát ñònh choïn ñeà taøi “Chieán löôïc Taøi Chính taïïi
Coâng Ty Cổ Phần Xuaát Nhaäp Khaåu Sa Giang giai ñoaïn 2014 - 2020”.
1.2 Đối tƣợng và Phạm vi nghiên cứu
Ñeà taøi coù lieân quan ñeán nhieàu lónh vöïc khoa hoïc khaùc nhau nhö khoa
hoïc kinh teá, taøi chính, toaùn kinh teá… Tuy nhieân tieåu luaän chæ giôùi haïn phaïm
vi nghieân cöùu veà baùo caùo taøi chính vaø hoạch định chieán löôïc taøi chính ñoái
vôùi hoaït ñoäng kinh doanh taïi Coâng ty Coå phaàn Xuaát nhaäp khaåu Sagiang –
Đồng Tháp trong giai ñoaïn 2014 - 2020.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 1
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
1.3 Mục tiêu nghiên cứu
Vaán ñeà cô baûn maø tiểu luaän mong muoán giaûi quyeát laø treân côû sôû toång
hôïp baùo caùo keát quaû kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn trong giai ñoaïn hieän
nay qua ñoù ñöa ra caùc yù töôûng, caùc giaûi phaùp vaø hoạch định chieán löôïc taøi
chính giai đoạn 2014-2020 nhaèm söû duïng caùc theá maïnh cuõng nhö naém baét
caùc cô hoäi kinh doanh trong thôøi kyø môùi vôùi nhöõng döï baùo veà taøi chính moät
caùch cuï theå.
1.4 Phƣơng pháp nghiên cứu
Ñeà taøi vaän duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu: lyù thuyeát öùng duïng heä
thoáng, phaân tích toång hôïp, thoáng keâ, so saùnh vaø ñoái chieáu, phöông phaùp tyû
leä phaàn traêm doanh thu, …. döïa treân soá lieäu thu thaäp được coù ñoä chính xaùc
vaø tin caäy cao nhö : Baùo caùo thu nhaäp, baûng caân ñoái keá toaùn, baùo caùo keát
quaû hoaït ñoäng kinh doanh, töø taøi lieäu saùch coù lieân quan.
Tiểu luận coøn söû duïng caùc taøi lieäu, caùc coâng trình nghieân cöùu trong vaø
ngoaøi nöôùc veà caùc vaán ñeà lieân quan ñeán ñeà taøi nghieân cöùu.
1.5 Những đóng góp của tiểu luận
Đề tài tiến hành Phaân tích taøi chính taïi Coâng ty coå phaàn Xuaát Nhaäp
khaåu Sa Giang thoâng qua cô sôû döõ lieäu veà baûng caân ñoái keá toaùn, baûng baùo
caùo keát quaû kinh doanh vaø tình hình thöïc teá taïi ñôn vò. Ñoàng thôøi Xaây dựng
chieán löôïc taøi chính taïi Coâng ty coå phaàn Xuaát nhaäp khaåu SaGiang, giai
ñoaïn 2014-2020.
1.6 Kết cấu cuûa tieåu luaän
Tieåu luaän : “Xaây döïng Chieán löôïc taøi chính cuûa Coâng ty Coå phaàn
Xuaát nhaäp khaåu Sagiang” vôùi 5 chöông :
- Chöông 1 : Phaàn môû ñaàu neâu lyù do choïn ñeà taøi, muïc tieâu cuûa tieåu
luaän, phöông phaùp vaø phaïm vi nghieân cöùu, giôùi thieäu keát caáu cuûa ñeà taøi.
- Chöông 2: Cô sôû lyù luaän veà Chieán löôïc taøi chính : neâu noäi dung cô
baûn veà cô sôû lyù thuyeát, lyù thuyeát veà phöông phaùp nghieân cöùu chieán löôïc taøi
chính, caùc giai ñoaïn cuûa chieán löôïc taøi chính, ñöa ra caùc caùch thöùc xaây döïng
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 2
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
chieán löôïc taøi chính doanh nghieäp.
- Chöông 3: Giôùi thieäu veà Coâng ty coå phaàn Xuaát nhaäp khaåu Sagiang :
lòch söû hình thaønh, cô caáu toå chöùc vaø hoaït ñoäng ñaëc troïng taâm vaøo toå chöùc
boä maùy taøi chính keá toaùn doanh nghieäp, ñaëc ñieåm veà phöông thöùc hoaït
ñoäng, ñöa ra vaøi ñieâm maïnh, yeáu cuûa doanh nghieäp.
- Chöông 4 : Phaân tích taøi chính taïi Coâng ty coå phaàn Xuaát Nhaäp khaåu
Sa Giang thoâng qua cô sôû döõ lieäu veà baûng caân ñoái keá toaùn, baûng baùo caùo
keát quaû kinh doanh vaø tình hình thöïc teá taïi ñôn vò. Ñoàng thôøi Hoaïch ñònh
chieán löôïc taøi chính taïi Coâng ty coå phaàn Xuaát nhaäp khaåu SaGiang, giai
ñoaïn 2014-2020.
- Chöông 5 : Keát luaän, kieán nghò.
--------------/|-------------
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 3
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Chƣơng 2 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƢỢC TÀI CHÍNH
2.1 Khái niệm về Chiến lƣợc, Chiến lƣợc tài chính
Chieán löôïc ñöôïc hieåu laø nhöõng keá hoaïch lôùn, chuùng nhö nhöõng boä
khung ñeå höôùng daãn tö duy vaø haønh ñoäng trong caùc hoaït ñoäng kinh teá – xaõ
hoäi, giaùo duïc, quaân söï…
Chieán löôïc laø moät chöông trình haønh ñoäng toång quaùt höôùng tôùi vieäc
thöïc hieän muïc tieâu cuûa moät toå chöùc. Chieán löôïc chæ taïo ra caùc khung ñeå
höôùng daãn tö duy, haønh ñoäng chöù khoâng phaûi chæ ra nhöõng böôùc ñi cuï theå ñeå
ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñeà ra.
Chieán löôïc ñöôïc duøng theo ba nghóa phoå bieán sau:
Thöù nhaát, caùc chöông trình haønh ñoäng toång quaùt vaø vieäc trieån khai
caùc nguoàn löïc chuû yeáu ñeå ñaït caùc muïc tieâu toaøn dieän.
Thöù hai, heä thoáng caùc muïc tieâu cuûa moät toå chöùc vaø caùc nguoàn löïc
ñöôïc söû duïng ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu, caùc chính saùch thöïc hieän ñeå huy
ñoäng, boá trí ñeå söû duïng caùc nguoàn löïc moät caùch coù hieäu quaû nhaát.
Thöù ba, heä thoáng caùc bieän phaùp kieåm soaùt caùc keá hoaïch, caùc chöông
trình haønh ñoäng ñeå ñaûm baûo toå chöùc ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñeà ra, phuø hôïp
vôùi xu höôùng phaùt trieån cuûa moâi tröôøng kinh doanh.
Chieán löôïc taøi chính laø chieán löôïc chöùc naêng trong ñoù trình baøy
nhöõng keá hoaïch lôùn veà taøi chính ñeå xaây döïng caùc quyõ vaø thieát laäp caùc caáu
truùc taøi chính thích hôïp giuùp coâng ty ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaët ra. Noù xem
xeùt caùc quyeát ñònh chieán löôïc cuûa coâng ty ôû goùc ñoä taøi chính, ñeå cuûng coá vò
theá caïnh tranh cuûa coâng ty treân thò tröôøng. Chieán löôïc taøi chính laø moät boä
phaän cuûa chieán löôïc toaøn coâng ty, do ñoù chieán löôïc taøi chính phaûi höôùng tôùi
hoã trôï cho coâng ty ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu chung cuûa toå chöùc. Xeùt treân moái
quan heä naøy thì chieán löôïc taøi chính phaûi nhaém tôùi muïc tieâu vöøa laøm cho
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty ñaït hieäu quaû beân caïnh ñoù phaûi ñaït ñöôïc
möùc ñoä ruûi ro chung laø nhoû nhaát.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 4
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Chiến lược tài chính là tập hợp 3 quyết định đầu tư, tài trợ, phân phối để tối
đa hóa giá trị cho doanh nghiệp, từ đó tối đa hóa t hu nhập cho chủ s ở hữu
doanh nghiệp. Chiến lược tài chính xây dựng cho từng giai đoạn dựa vào mối
tương quan nghịch giữa rủi ro kinh doanh và rủi ro tài chính (chẳng hạn như từ
giai đoạn khởi sự đến giai đoạn suy thoái, mức độ rủi ro kinh doanh sẽ giảm d ần,
ngược lại rủi ro tài chính tăng dần).
2.2 Muïc tieâu cuûa chieán löôïc taøi chính
Phaân tích caùc giaûi phaùp ñaàu tö, taøi trôï vaø coå töùc maø doanh nghieäp coù
theå löïa choïn. Döï kieán caùc keát quaû töông lai cuûa caùc quyeát ñònh hieän taïi ñeå
traùnh caùc baát ngôø vaø hieåu ñöôïc moái lieân heä giöõa caùc quyeát ñònh hieän taïi vaø
töông lai. Quyeát ñònh neân choïn giaûi phaùp naøo vôùi vieäc ño löôøng thaønh quaû
ñaït ñöôïc sau naøy so vôùi caùc muïc tieâu ñeà ra trong chieán löôïc taøi chính.
2.3 Söï caàn thieát cuûa chiến lƣợc taøi chính
Chieán löôïc taøi chính vôi caùùc quyeát ñònh ñaàu tö, taøi trôï, phaân phoái coå
töùc luoân töông taùc laãn nhau, caùc Giaùm Ñoác taøi chính laïi luoân quan taâm ñeán
hieäu öùng toång theå cuûa caùc quyeát ñònh naøy, vì theá caàn phaûi hoạch định chiến
lược taøi chính.
Chieán löôïc taøi chính giuùp cho ngöôøi ñieàu haønh doanh nghieäp traùnh
ñöôïc nhieàu baát ngôø, chuû ñoäng phaûn öùng kòp thôøi tröôùc caùc bieán coá baát
thöôøng trong moâi trường kinh doanh phức tạp hiện nay.
Chieán löôïc taøi chính thieát laäp nhöõng muïc tieâu nhaát quaùn ñeå ño löôøng
thaønh quaû hoaït ñoäng.
2.4 Yeâu caàu của chiến lƣợc taøi chính
Phaûi coù tính döï baùo: Döïa vaøo nhöõng baùo caùo ñaõ qua cuûa doanh
nghieäp, söû duïng phöông phaùp thoáng keâ ñeå ñöa ra nhöõng döï baùo cho töông
lai cuûa doanh nghieäp.
Phaûi coù tính khoa hoïc: xaây döïng chieán löôïc taøi chính phaûi döïa treân
nhöõng caên cöù phaùn ñoaùn khoa hoïc xem xeùt trong moái quan heä töông hoã
giöõa caùc ñoái töôïng khaùc.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 5
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Tìm kieám chieán löôïc taøi chính toái öu, treân cô sôû giaùm ñoác taøi chính seõ
phaùn ñoaùn chieán löôïc taøi chính naøo laø toát nhaát ñeå thöïc hieän.
Chieán löôïc taøi chính phaûi coù tính linh hoaït, vì trong daøi haïn coù nhöôïc
ñieåm laø thöôøng trôû neân loãi thôøi haàu nhö ngay khi vöøa laäp ra, vì vaäy chuùng
phaûi thaät söï linh hoaït.
Caùc chieán löôïc taøi chính cuõng ñöôïc söû duïng nhö tieâu chuaån ñeå ñaùnh
giaù thaønh quaû sau naøy. Nhöng vieäc ñaùnh giaù naøy trôû neân coù giaù trò hôn neáu
noù ñöôïc ñaët trong töøng hoaøn caûnh cuï theå.
2.5 Quy trình xây dựng chiến lƣợc tài chính
2.6 Hoạch định chiến lƣợc tài chính
Hoạch định chiến lược tài chính là sự kết hợp 3 quy ết định : quyeát ñònh ñaàu
tö, quyeát ñònh phaân phoái, quyeát ñònh taøi trôï, nhưng tùy thuộc vào giai đoạn nào mà
một quyết định nào đó nổi lên giữ vai trò quyết định cho giai đoạn : khôûi söï, taêng
tröôûng, sung maõn, suy thoaùi.
Nền tảng để hoạch định chiến lược tài chính cho doanh nghiệp trong mỗi
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 6
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
giai đoạn sống phải dựa vào đặc điểm của mỗi giai đoạn. Và cũng dựa vào đặc
điểm của mỗi giai đoạn để đưa ra được sự kết hợp của ba quyết định: Quyết định
đầu tư, quyết định tài trợ, quyết định phân phối như thế nào, quyết định nào là
quan trọng nhất cho mỗi giai đoạn, không nhất thiết là cả ba quyết định đều quan
trọng.
2.6.1 Giai ñoaïn khôûi söï
Đặc điểm doanh nghiệp trong giai đoạn naøy :
Giai đoạn khởi sự là giai đoạn doanh nghiệp mới đưa sản phẩm ra thị
trường. Do đó doanh nghiệp không chắc chắn về khả năng sản xuất sản phẩm
của mình có hiệu quả hay không. Liệu sản phẩm của doanh nghiệp có được
khách hàng chấp nhận hay không. Và nếu được chấp nhận thì cũng không chắc
là thị trường sẽ tăng trưởng đến một quy mô hiệu quả, đủ để bù đắp nhữ ng chi
phí triển khai cũng như những chi phí để đưa sản phẩm ra thị trường.
Và giả sử như tất cả nhữ ng điều này đạt được thì cũng không chắc là
Công ty có thể chiếm lĩnh được thị phần trong giai đoạn khởi sự khó khăn này.
Giai đoạn này không có gì là chắc chắn cả.
Dòng tiền ở giai đoạn khởi sự luôn luôn bị âm hay nói cách khác EBIT luôn
có khuynh hướng bị lỗ. Vì lý do là dòng tiền thu vào chưa có hoặc có ít, trong khi
đó dòng t iền chi ra là rất lớn vì phải chi rất nhiều cho đầu tư máy móc thiết bị, nhà
xưởng.
Dó đó rủi ro kinh doanh trong giai đoạn này là rất cao và có t hể nói là cao
nhất trong bốn giai đoạn.
Vậy từ rủi ro kinh doanh ở mứ c độ cao đư ơng nhiên là phải kết hợp với
rủi ro tài chính ở mức độ thấp. Vì vậy Công ty không vay nợ ở giai đoạn này. Rủi
ro tài chính trong giai đoạn này có thể bằng không, mới đảm bảo mối quan hệ
tương quan nghịch giũa rủi ro tài chính và rủi ro kinh doanh. Và có một vấn đề mà
ta cần quan tâm ở đây là: Doanh nghiệp chỉ sử dụng nợ khi doanh nghiệp hoạt
động có lãi, EBIT > 0, lúc đó m ới có khả năng trả được nợ.
Trong khi đó rõ ràng ta t hấy trong giai đoạn này EBIT luôn ( - ), không có
khả năng sử dụng nợ. Nên không thể có rủi ro tài chính ở đây, vì không đủ điều
kiện sử dụng nợ.
Hoạch định chiến lược tài chính doanh nghiệp
Quyết định đầu tƣ
Ở giai đoạn khởi sự là giai đoạn m ới đưa sản phẩm ra thị trường. Mục t
iêu của doanh nghiệp trong giai đoạn này là làm cách nào để đưa sản phẩm r a thị
trư ờng và đư ợc thị trường chấp nhận . Nên sẽ không có ý tưởng về một sản
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 7
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
phẩm mới nảy sinh ở đây, chư a t hể mở rộng quy mô, và cũng chưa thể đưa
thêm một quyết định đầu tư nào cả.
Doanh nghiệp quyết định đầu tư vào dự án có NPV dương. NPV dương
chứng tỏ dự án đầu tư là thành công trong tương lai. Doanh nghiệp có thể triển
khai thành công và đưa sản phẩm ra thị trư ờng.Tuy nhiên, khả năng thành công
của dự án đầu tư chỉ nằm trong lý thuyết.
Vì vậy: Quyết định đầu tư sẽ không tồn tại trong giai đoạn này do thị trường
sản phẩm chưa ổn định không thể phát triển thêm bất kỳ một sản phẩm nào được.
Quyết định phân phối (Chính sách cổ tức):
Giai đoạn này là giai đoạn mới bắt đầu đưa sản phẩm ra thị trường, doanh
thu còn thấp, luồng tiền vào chưa có, doanh nghiệp hoạt động luôn (-) lỗ không
thể chia cổ tức, doanh nghiệp không quan tâm đến quyết định phân phối cổ tức.
Chính sách cổ tức ở giai đoạn khởi sự là tỷ lệ cổ tức bằng không.
Nếu doanh nghiệp vẫn muốn chia cổ tức thì phải huy động nguồn từ bên
ngoài vốn từ bên ngoài. Như ng ở giai đoạn này rủi ro kinh doanh cao, theo mối
quan hệ tưong quan nghịch thì rủi ro tài chính phải thấp, doanh nghiệp không đủ
điều kiện vay nợ trong giai đoạn này. Tuy nhiên vẫn còn một phương án nữa là
doanh nghiệp có thể phát hành cổ phần ra thị trường. Nhưng phát hành cổ phần
thêm trong giai đoạn này là rất khó khăn và mạo hiểm cho nhà đầu tư. Lúc này
thương hiệu về sản phẩm chưa có, doanh nghiệp mới đưa sản phẩm ra thị
trường, không có gì chắc chắn rằng doanh nghiệp hoạt động có lợi nhuận để kỳ
vọng về một sự đầu tư có lợi nhuận của các chủ sỏ hữu cổ phần của doanh
nghiệp. Chỉ có những nhà đầu tư mạo hiểm mới dám mua cổ phần thêm trong giai
đoạn này. Nên doanh nghiệp tốt nhất là thực hiện chính sách không ch ia cổ tức.
Do đó chiến lược tài chính trong giai đoạn này chỉ tập trung vào một quyết
định duy nhất đó là: quyết định tài trợ.
Quyết định tài trợ
Cấu trúc vốn là sự kết hợp giữa nợ và vốn cổ phần. Tuy nhiên, ở giai đoạn
này đề nghị là không vay nợ. Do rủi ro kinh doanh cao nhất trong 4 giai đoạn, cho
nên di kèm với nó phải là một quyết định tài trợ có rủi ro tài chính thấp.
Giai đoạn này thì rủi ro kinh doanh cao nhất là do:
Doanh nghiệp không chắc chắn về khả năng sản xuất sản phẩm mới có
hiệu quả hay không; sản phẩm của DN có được khách hàng tương lai chấp nhận
hay không; nếu được chấp nhận, thị trường có t ăng trư ởng đến một quy mô hiệu
quả đủ cho các chi phí triển khai và đư a sản phẩm ra t hị trư ờng không; và nếu
tất cả nhữ ng điều này đạt được thì Công ty có chiếm được thị phần hay không?
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 8
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Dòng tiền lúc khởi sự luôn âm, kết quả kinh doanh lỗ (EBIT<0) do DN chi
nhiều tiền vào nghiên cứ u phát triển sản phẩm , để cố gắng tạo ra sản phẩm m ới
và thâm nhập thị trường.
Giai đoạn này không đủ điều kiện để sử dụng nợ một cách thuận lợi vì m
uốn sử dụng nợ thuận lợi phải đảm bảo điều kiện t hừa khả năn g t hanh toán lãi
vay trong khi giai đoạn này hầu như doanh nghiệp hoạt động với dòng tiền âm
hoặc r ất thấp (không đảm bảo điều kiện thanh toán được lãi vay)
Nhu cầu rủi ro tài chính trong giai đoạn này lại thấp là vì :
Rủi ro kinh doanh cao buộc doanh nghiệp phải đảm bảo rủi ro tài chính
thấp nếu muốn giữ được sự an toàn. Đồng thời do EBIT âm nên doanh nghiệp
không có khả năng thanh toán nợ đến hạn và lãi vay. Ngoài ra với mức rủi ro kinh
doanh rất cao trong giai đoạn khởi sự thì mức lãi suất cho vay sẽ rất cao do tính
đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận. Nếu sử dụng nợ vay thì chi phí tài chính cho
việc sử dụng nợ là rất cao. Tất cả các lý do trên buộc doanh nghi không thể sử
dụng cấu trúc vốn có sử dụng nợ.
Nếu tài trợ bằng nợ vay không thích hợp thì phải tài trợ bằng vốn cổ phần,
tuy nhiên giai đoạn khởi sự doanh nghiệp chưa đủ điều kiện để phát hành cổ phần
ra bên ngoài, bên cạnh đó giai đoạn khởi sự với rủi ro cao rất khó huy động được
vốn cổ phần mới và cho dù có huy động được thì chi phí giao dịch đi kèm với việc
huy động vốn cổ phần mới là rất tốn kém (các chi phí này bao gồm : chi phí pháp
lý, phí chuyên môn phải trả,...) và khả năng thành công của dự án đầu tư chỉ nằm
trong lý thuyết. Điều này không hấp dẫn được các cổ đông đại chúng đầu tư vào
Công ty.
=> Tài trợ nợ không được, tài trợ bằng vốn cổ phần đi phát hành cũng
không được. Chỉ có nguồn tài trợ từ vốn mạo hiểm mới dám chấp nhận đầu tư
vào doanh nghiệp khởi sự
Đặc điểm của các nhà đầu tƣ vốn mạo hiểm :
- Các nhà đầu tư vốn mạo hiểm thường là các nhà đầu tư chuyên nghiệp
bao gồm các giám đốc đầu tư quản lý các quỹ vốn mạo hiểm, các Công ty chuyên
biệt, các Công ty tư nhân giàu có. Ở Việt Nam hiện nay các quỹ đầu tư và định
chế tài chính trung gian khác trong nước và nước ngoài sẽ là các đối tác thích
hợp cho các Công ty mới khởi sự. Để giảm thiểu rủi ro trong việc đầu tư vốn mạo
hiểm các định chế tài chính này triển khai một danh mục bao gồm các đầu tư vào
nhiều Công ty riêng biệt có cùng mức rủi ro cao. Việc thất bại hoàn toàn của một
vài đầu tư trong danh mục sẽ được bù trừ bằng thành công vượt bậc của các đầu
tư khác.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 9
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
- Hầu hết các nhà đầu tư vốn mạo hiểm có một giới hạn thời gian đầu tư
tương đối ngắn (thường từ 3 đến 5 năm). Một khi nhà đầu tư vốn mạo hiểm
chứng minh được rằng Công ty mới khởi sự kinh doanh có hiệu quả và sẽ có tiềm
năng trong tương lai thì sẽ hấp dẫn đư ợc các cổ đông khác đầu tư vào Công ty.
Lúc này nhà đầu tư vốn mạo hiểm sẽ dễ dàng chuyển phần vốn của mình cho các
nhà đầu tư khác sau này trước khi Công ty mới khởi sự chuyển sang giai đoạn
phát sinh dòng tiền dương.
Các nhà đầu tư vốn mạo hiểm sẽ dám chấp nhận đầu tư vào Công ty.
Đương nhiên, khi đầu tư vào dự án có rủi ro cao thì các nhà đầu tư vốn mạo hiểm
cũng sẽ mong muốn nhận được một tỷ suất sinh lợi rất cao. Nhưng họ sẽ không
nhận được lợi nhuận dưới dạng cổ tức trong giai đoạn này do EBIT thấp, thậm chí
âm. Nhà đầu tư vốn mạo hiểm chỉ nhận được lợi nhuận dưới dạng chênh lệch giá
cổ phiếu khi chuyển nhượng cổ phần cho các cổ đông khác. thường thì nhà đầu
tư vốn mạo hiểm sẽ phát hành ra công chúng chứng khoán của Công ty trên thị
trường chứng khoán.
Nhà đầu tư mạo hiểm đầu tư vào doanh nghiệp khởi sự là do họ quan tâm
đến lãi vốn chứ không quan tâm đến cổ tức mà một doanh nghiệp khởi sự tốt thì
bao giờ cũng sẽ tạo ra thặng dư cao trong giá cổ phiếu khi chuyển sang tăng
trưởng.
Lý do để cho các nhà đầu tư vốn mạo hiểm đầu tư vào các doanh nghiệp
khởi sự vì hầu hết các nhà đầu tư vốn mạo hiểm đều có giới hạn đặt ra cho thời
gian đầu tư là phải ngắn thường từ 3-5 năm (điều này phù hợp với giai đoạn khởi
sự).
2.6.2 Giai ñoaïn taêng tröôûng
Đặc điểm doanh nghiệp tro ng giai đoạn tăng trƣởng
Ở giai đoạn này, doanh nghiệp đã trải qua "những năm chập chững biết đi"
và nay phát triển thành một "đứa trẻ" thực sự. Lúc này doanh nghiệp đã thật sự
hiện hữu chứ không phải chỉ là kế hoạch kinh doanh mơ hồ không chắc chắn,
cũng như không còn là khái niệm về sản phẩm, những ý tưởng kinh doanh giống
như giai đoạn khởi sự nữa. Các khoản doanh thu và khách hàng đang tăng lên
điều đó đồng nghĩa với sự xuất hiện của những thời cơ mới cũng như những
thách thức mới. Lợi nhuận tăng trưởng kéo theo tính cạnh tranh cũng tăng.
Trong giai đoạn này rủi ro kinh doanh có giảm so với giai đoạn khởi đầu.
Bởi vì lúc này sản phẩm của công ty đã được chứng minh và ít nhất đã có một số
khách hàng chấp nhận sản phẩm này, và hiện tại công ty cũng hiện hữu thật sự
chứ không chỉ là kế hoạch kinh doanh và khái niệm sản phẩm như trước đây.
Tuy nhiên, rủi ro kinh doanh vẫn còn cao trong suốt thời gian doanh số tăng
trưởng nhanh. Bởi vì giai đoạn chuyển từ khởi đầu sang tăng trưởng thì đòi hỏi
công ty phải thực hiện một số thay đổi trong kinh doanh như mở rộng đầu tư, mở
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 10
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
rộng thị phần và sự thay đổi này thì luôn bao hàm những rủi ro. Vì nếu không
quản lý thay đổi đúng nó có thể đưa đến một chiều hướng đi xuống trong thành
quả tương lai của doanh nghiệp.
Giai đoạn này dòng tiền vào sẽ mạnh hơn nhiều so với giai đoạn khởi sự.
Tuy nhiên, công ty sẽ đầu tư thêm nhiều cho các hoạt động phát triển thị trường
và mở rộng thị phần. Vì vậy, tỷ lệ chi trả cổ tức trong giai đoạn này vẫn rất thấp.
Và tỷ số giá thu nhập (P/E) cao vì thu nhập trên mỗi cổ phần sẽ rất thấp do doanh
nghiệp giữ lại để tái đầu tư. Tuy nhiên, điều này không làm các nhà đầu tư vốn cổ
phần mới quan tâm vì họ mong đợi chênh lệch tang giá cổ phần do chuyển
nhượng vốn.
Giai đoạn tăng trưởng là giai đoạn chuyển tiếp từ khởi sự đòi hỏi công ty
phải có những thay đổi phù hợp, mà thay đổi bao giờ cũng bao hàm yếu tố rủi ro,
vì nếu không quản lý và có những chính sách thích hợp th ì nó có thể đưa đến
một kết quả đi xuống trong thành quả công ty. Sự thay đổi ta dễ dàng nhận thấy
được nhất trong giai đoạn này là ý đồ chiến lược của công ty. Khác với giai đoạn
khởi sự, công ty tập trung vào nghiên cứu, phát triển sản phẩm, dịch vụ, khai thác
cơ hội thị trường đã được nhận diện hoặc tạo ra cơ hội mới bằng sự thay đổi
công nghệ. Vì thế giai đoạn này, tuy doanh số bắt đầu tăng, dòng tiền mạnh hơn
nhiều so với giai đoạn trước…nhưng rủi ro kinh doanh vẫn còn cao, chính vì thế
công ty phải dựa vào rủi ro tài chính thấp nghĩa là công ty vẫn nên dựa vào vốn cổ
phần và không nên sử dụng nợ.
Chiến luợc tài chính cho giai đoạn này thể hiện rõ sự kết hợp cho 3 quyết
định: Quyết định đầu tư, quyết định tài trợ, quyết định phân phối nhằm tối đa hóa
giá trị doanh nghiệp, trong đó đặc biệt chú trọng đến quyết định tài trợ.
Quyết định đầu tƣ
Doanh số của doanh nghiệp ở giai đoạn này đã cao hơn so với giai đoạn
khởi sự, từ đó phát sinh dòng tiền m ạnh hơn nhiều so với giai đoạn trước nên
doanh nghiệp có thể sử dụng một ít vốn để đầu tư. Doanh nghiệp sẽ đầu tư thêm
cho hoạt động phát triển th ị trường, tiếp thị, mở rộng thị phần, mở rộng mạng lưới
chi nhánh, đại lý cũng như các nhu cầu đầu tư cần thiết khác để theo kịp mứ c độ
hoạt động ngày càng gia tăng của doanh nghiệp.
Cần lưu ý là trong giai đoạn này đã có sự khác biệt giữ a giai đoạn tăng
trưởng và giai đoạn khởi sự: ý đồ chiến lược của doanh nghiệp đã t hay đổi: theo
suốt giai đoạn khởi sự, phần hết các doanh nghiệp đều t ập trung vào các nghiên
cứ u phát triển trong khi ở giai đoạn này thì lại đầu tư thêm nhiều cho hoạt động
phát triển thị trường và mở rộng thị phần, từ đó cho thấy giai đoạn này cần rất
nhiều vốn cho đầu tư.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 11
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Quyết định phân phối (Chính sách cổ tức)
Giai đoạn này đang cấu trúc vốn, doanh nghiệp cần rất nhiều vốn để cạnh
tranh và để phát triển nên chính sách chi trả cổ tức với tỉ lệ rất thấp ở mức danh
nghĩa đủ bù đắp tỷ lệ lạm phát cho nhà đầu tư.
Quyết định tài trợ
Từ giai đoạn khởi sự chuyển sang giai đoạn tăng trưởng: nhà đầu tư vốn
mạo hiểm rút đi nên cần có sự chuyển hóa vốn giữa nhà đầu tư mạo hiểm sang
nhà đầu tư vốn cổ phần mới. Mặc khác, giai đoạn này công ty cũng đã có đủ điều
kiện niêm yết trên thị trường chứ ng khoán và do vị thế của công ty đã được
khẳng định trên thị trường nên nhiều nhà đầu tư thông thường cũng có thể biết
đến và thấy được triển vọng tăng trưởng của công ty.
Giai đoạn này mức độ rủi ro kinh doanh đã giảm bớt nhưng vẫn còn rất
cao, vì vậy chưa nên đưa nợ vào. Do đó, cầu trúc vốn tối ưu giai đoạn này là tài
trợ hoàn toàn bằng vốn cổ phần.
Nguồn tài trợ
Nguồn tài trợ thích hợp để giữ mức độ rủi ro tài chính thấp vẫn là nguồn
vốn cổ phần bằng cách phát hành chứng khoán ra công chúng.
Như đã đề cập ở phần trên, giai đoạn này là giai đoạn chuyển hóa từ nhà
đầu tư vốn mạo hiểm sang nhà đầu tư vốn cổ phần mới. Bởi vì các nhà đầu tư
vốn mạo hiểm ban đầu chỉ quan tâm đến việc đạt được lãi vốn và có thể tái đầu tư
vào những doanh nghiệp mới khởi sự khác. Vì vậy, phương thức tài trợ sao cho
rủi ro thấp đó là doanh nghiệp cần tìm kiếm thêm các nhà đầu tư vốn cổ phần mới
để thay thế cho các nhà đầu tư mạo hiểm để những cổ đông này không chỉ mua
lại toàn bộ các nguồn vốn mạo hiểm ban đầu mà còn tiếp tục cung cấp vốn cho
các nhu cầu trong thời kỳ tăng trưởng.
Các hình thức thu hút vốn mới
Sử dụng thị trƣờng vốn
- Các nhà đầu tư vốn mạo hiểm sẽ rút vốn ra khỏi giai đoạn tăng trưởng để
đầu tư vào các doanh nghiệp khởi sự khác. Như vậy, sẽ xuất hiện sự chuyển hóa
vốn giữa nhà đầu tư vốn mạo hiểm sang nhà đầu tư vốn cổ phần mới. Do đó, giai
đoạn này doanh nghiệp có thể tìm kiếm các nhà đầu tư trên cơ sở rộng hơn bằng
việc phát hành cổ phiếu ra công chúng.
- Để đảm bảo việc phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu mà thu hút
được vốn, cần phải:
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 12
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
+ Duy trì niềm tin của Nhà đầu tư từ Bản cáo bạch do doanh nghiệp phát
hành trước khi phát hành cổ phiếu ban đầu, bằng cách có những quy định khống
chế việc đưa vào Bản cáo bạch những thông tin sai lệch về tiền sử doanh nghiệp
hay dự báo quá lạc quan về tương lai.
+ Giám đốc phải chịu trách nhiệm cá nhân về các báo cáo sai lệch,
+ Các thông tin về tài chính trong quá khứ của công ty phải do một công ty
kiểm toán bên ngoài kiểm tra và báo cáo,
+ Công ty nên nhấn mạnh đến triển vọng tăng truởng cao trong tương lai
với các nhà đầu tư tiềm năng.
+ Cho phép các cổ đông bán cổ phần nhanh và dễ dàng: phải có đầy đủ số
lượng cổ phần để cung ứng ra cho công chúng (tức là không bị giữ lại bởi các nhà
đầu tư không định bán ra, bất kể giá thị trường là bao nhiêu). Điều này cũng cố
niềm tin của nhà đầu tư rất lớn, nhờ vậy thu hút được nhiều nhà đầu tư mua cổ
phần.
- Để đảm bảo đúng các quy định trên, chi phí phát hành có mức khởi điểm
rất cao. Vì vậy, chi phí phát hành của một công ty nhỏ có thể quá đắt đỏ nếu tính
theo tỷ lệ phần trăm của vốn cổ phần mới công ty huy động được. Tuy nhiên, phí
phát hành này được xem như phí gia nhập một lần vào các thị trường tài chính.
- Chọn đúng thời điểm IPO - là đòn bẩy lớn nhất để đạt được thành công:
"Khi thực hiện công việc IPO, việc chuẩn bị không nghi ngờ gì chính là cốt lõi để
thành công cả trong trước mắt và lâu dài", theo Maria Pinelli, Giám Đốc bộ phận
phát triển chiến lược khu vực Châu Mỹ của Ernst & Young. "Một phần trong công
việc chuẩn bị là hiểu thị trường sẽ phản ứng tốt trước những vấn đề gì để xác
định xem liệu công ty đã thực sự sẵn sàng hay chưa."
Phát hành đặc quyền
- Do ý đồ chủ yếu của giai đoạn này là gia tăng thị phần cũng như phát
triển tổng quy mô thị trường, vì vậy nhu cầu vốn cho giai đoạn này là rất lớn, đặc
biệt là vốn cổ phần do khuyến nghị trong giai đoạn này không nên sử dụng nợ.
- Với nhu cầu vốn lớn như vậy, việc giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư từ chính
sách chi trả cổ tức thấp vẫn không đáp ứng được, nên doanh nghiệp phát hành cổ
phần thêm bán ra bên ngoài để có thể thực hiện chiến lược tăng vốn này, và giá
phát hành lần này phải thấp hơn giá thị trường, nếu phát hành với giá cao hơn thì
nhà đầu tư mới sáng suốt sẽ mua cổ phiếu trực tiếp trên thị trường chứng khoán,
nếu bán ngang giá cổ phiếu cũ thì sẽ không hấp dẫn được nhà đầu tư, và nếu
bán cho cổ đông mới với giá thấp hơn thì sẽ tước đoạt tiền của các cổ đông hiện
tại. Vì vậy, doanh nghiệp cho cổ đông hiện tại được quyền mua các cổ phần được
chiết khấu giảm giá này theo tỷ lệ cổ phần mà họ đang nắm giữ.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 13
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
- Đây được gọi là “Các phát hành đặc quyền”, và thường mô tả bằng chú
thích là có thể mua được bao nhiêu cổ phần mới khi đang nắm giữ một số cổ
phần hiện hữu.
- Thí dụ phát hành một đặc quyền 1 cho 5 có nghĩa là: với 5 cổ phần hiện
hữu, cổ đông có quyền mua 1 cổ phần mới đang được cung ứng ra công chúng.
- Do cổ phần mới đang được phát hành với giá thấp hơn giá thị trường hiện
tại của các cổ phần hiện hữu, cổ đông hiện hữu được quyền chọn nhận hay bán
quyền lại cho người khác. Công ty không thể buộc các cổ đông hiện tại mua thêm
bất kỳ cổ phần nào của công ty.
2.6.3 Giai ñoaïn sung maõn
Đặc điểm doanh nghiệp trong giai đoạn sung mãn
Giai đoạn sung mãn là giai đoạn tiếp theo sau giai đoạn tăng trưởng. Kết
thúc giai đoạn tăng trưởng thường được đánh dấu bằng một cạnh tranh giá cả
mạnh mẽ giữa các công ty cạnh tranh vẫn còn năng lực thặng dư đáng kể. Một
khi ngành đã ổn định, giai đoạn sung mãn với doanh số cao nhưng tương đối ổn
định với biên lợi nhuân hợp lý có thể bắt đầu. Mức độ rủi ro kinh doanh giảm do
một giai đoạn phát triển khác bây giờ đã hoàn tất một cách thành công, công ty sẽ
buớc vào giai đoạn sung mãn với một thị phần tương đối tốt do kết quả đầu tư của
công ty vào hoạt động tiếp thị trong giai đọan tăng trưởng.
Trọng tâm của chiến lược bây giờ chuyển sang duy trì thị phần và cải tiến
hiệu quả hoạt động trong suốt thời kỳ này. Rủi ro kinh doanh giảm làm cho rủi ro
tài chính tăng tương ứng qua việc sử dụng tài trợ nợ. Tài trợ nợ bây giờ khá thực
tế vì dòng tiền thuần sẽ chuyển sang dương một cách đáng kể, cho phép trả cả lãi
lẫn vốn cho nợ vay. Dòng tiền dương và việc sử dụng tài trợ bằng vốn vay sẽ làm
khuyếch đại ROE. Nghĩa là trong giai đoạn này công ty có thể trả cổ tức cao hơn
so với các giai đoạn trước của vòng đời công ty.
Rủi ro kinh doanh
Trung bình
Rủi ro tài chính
Trung bình
Nguồn tài trợ
Lợi nhuận giữ lại và nợ vay
Chính sách cổ tức
Tỷ lệ chi trả cao
Triển vọng tăng trưởng tương lai
Từ trung bình đến thấp
Tỷ số giá thu nhập (P/E)
Trung bình
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 14
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
EPS
Giá cổ phần thấp
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
Cao
Ổn định trên thực tế với biến động thấp
Như vậy, trong giai đoạn sung mãn rủi ro kinh doanh đã giảm xuống ở dưới
mức trung bình. Điều này cho phép các giao dịch chấp nhận ở một mức độ nào
đó rủi ro tài chính bằng nguồn tài trợ bao gồm lợi nhuận giữ lại cộng với nợ vay.
Nghĩa là doanh nghiệp có sử dụng đòn bẩy tài chính. Chính sách cổ tức thích hợp
nhất trong giai đoạn này để duy trì giá cổ phần là chia cổ tức cao do triển vọng
tăng trưởng trong tương lai chỉ ở mức trung bình đến thấp. Thu nhập trên mỗi cổ
phần trong giai đoạn này cao nhưng giá cổ phần lại ổn định với biến động thấp.
Hoạch định chiến lƣợc tài chính trong giai đoạn sung mãn
Một trong những vấn đề lớn của vòng đời sản phẩm là hầu hết các cấp
quản lý không chấp nhận rằng sản phẩm chính của họ chắc chắn sẽ đến giai đoạn
sung mãn và cần được quản lý một cách thích hợp.
Các chú trọng trước đây nhằm vào tăng trưởng cả toàn thể thị trường lẫn
chiếm giữ thị phần của thị trường đang mở rộng này sẽ nhường chỗ cho việc tập
trung nhiều hơn vào việc duy trì một cách có lợi mức doanh số hiện đang đạt
được.
Sẽ phát sinh các vấn đề gây ra do việc không nhận thức được là sản phẩm
đã đi vào giai đoạn sung mãn, khi việc giả định một sản phẩm đã sung mãn trong
khi trên thực tế nó vẫn còn đang tang trưởng cũng gây nhiều tốn kém. Một sự suy
thoái của nền kinh tế quá dài có thể làm giảm tăng trưởng doanh số của nhiều sản
phẩm đến mức các công ty có khuynh hướng xem các sản phẩm này như đã
sung mãn. Nhưng sự gia tăng sau đó của nền kinh tế sẽ phục hồi lại các triển
vọng tăng trưởng cao của loại sản phẩm mà công ty ngỡ là đang ở giai đoạn sung
mãn. Và nếu đã thực hiện một chiến lược sai lầm, công ty có thể thấy rằng mình
đã mất một thị phần quan trọng trong thị trường mà bây giờ đang tăng trưởng
nhanh.
Khi đến giai đoạn sung mãn, các rủi ro kinh doanh còn lại liên quan đến độ
dài của giai đoạn sung mãn. Mức lợi nhuận và dòng tiền có thể phát sinh trong
giai đoạn tương đối ổn định này, nghĩa là rủi ro kinh doanh gắn với một công ty
sung mãn giảm xuống một phạm vi trung bình, hàm ý là các nhà đầu tư nên chuẩn
bị để chấp nhận một lợi nhuận thấp hơn các giai đoạn rủi ro cao trước đây của
vòng đời.
Như vậy mối tương quan nghịch giữa rủi ro kinh doanh và rủi ro tài chính
sẽ được xác nhận bằng chiến lược giảm thiểu rủi ro kinh doanh có thể bù trừ
bằng gia tăng rủi ro tài chính qua việc huy động tài trợ nợ. Một thay đổi như thế
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 15
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
trong chiến lược tài chính từ hầu như tài trợ vốn cổ phần sang một tỷ trọng ngày
càng tăng tài trợ nợ có thể làm tăng đáng kể giá trị cho các cổ đông của một công
ty sung mãn.
Nghịch lý là công ty có thể huy động nợ, nhưng bây giờ có một dòng tiền
thuần dương và nhu cầu tái đầu tư giảm.
Chính sách phân phối cổ tức cao
Ứng dụng có lợi nhất của khả năng gia tăng tiền mặt trong giai đoạn này là
bắt đầu chi trả cổ tức cao hơn cho các cổ đông sẽ phục vụ được nhiều mục đích,
chẳng hạn như nó được dùng làm một công cụ tốt báo hiệu cho các cổ đông rằng
các triển vọng tăng trưởng tương lai sẽ không cao như trong quá khứ.
Nếu để cho các cổ đông giữ các kỳ vọng về tăng trưởng tương lai cao quá
lâu, giá cổ phần có thể tăng quá cao trong niềm hy vọng hão huyền là mức tăng
trưởng này sẽ tiếp tục, trong khi điều này có thể sẽ không đạt được. Khi nhận ra
sai lầm của mình, phản ứng chủ yếu của các thị trường chứng khoán sẽ là hành
động ngược lại một cách thái quá, vì vậy giá cổ phần thường có thể sụt giảm một
cách đáng kể khi tăng trưởng dự kiến rõ ràng là sẽ không thể đạt được.
Yếu tố này bây giờ được thay thế bằng một yếu tố ngày càng tăng là tỷ
suất cổ tức được chi trả từ lợi nhuận sau thuế cao và ổn định. Như vậy bây giờ
công ty có khả năng hỗ trợ cho một mức cổ tức cao liên tục và tiền mặt cần để chi
trả các cổ tức này cũng có sẵn từ chính bản thân công ty.
Nhu cầu tái đầu tư của công ty có thể được đáp ứng bằng một tỷ lệ giữ lại
lợi nhuận hiện hữu thấp hơn và nó được bổ sung bằng huy động một tỷ lệ tài trợ
nợ hợp lý.
Tỷ số giá thu nhập sẽ giảm do thị trường tái thẩm định tiềm năng của tăng
trưởng tương lai, và sẽ dịch chuyển chúng dần về giá trị ở tình trạng ổn định của
công ty. Tuy nhiên, mức gia tăng lợi nhuận và cổ tức sẽ giữ giá cổ phần ở mức
cao đạt được vào cuối kỳ tăng trưởng, miễn là giai đoạn chuyển tiếp được quản lý
đúng.
Trong suốt các giai đoạn đầu của vòng đời sản phẩm, có nhiều cơ hội tái
đầu tư từ lợi nhuận hiện hành. Đó là do tốc độ tăng trưởng cao đưa đến nhu cầu
đầu tư, và do mức lợi nhuận có sẵn cho tái đầu tư tương đối thấp. Khi đến giai
đoạn sung mãn, nhu cầu tái đầu tư giảm đáng kể trong khi nguồn tài chính có sẵn
lại gia tăng.
Điều này có nghĩa là công ty chịu một rủi ro tiềm ẩn của lợi nhuận giữ lại do
không có cách sử dụng để sinh lợi; từ đó đưa đến một tỷ suất lợi nhuận chung sụt
giảm. Thay vào đó, công ty có thể bắt đầu đầu tư các nguồn vốn này vào các lãnh
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 16
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
vực khác với hy vọng triển khai các cơ hội tăng trưởng mới và các lợi thế cạnh
tranh lâu dài để khai thác các cơ hội tăng trưởng này.
Các cách thức chi trả cổ tức khác
Tỷ lệ chi trả cổ tức gia tăng là một cách hợp lý để phân phối tiền mặt cho
các nhà đầu tư nếu công ty không còn cần đến tiền mặt nữa. Tuy nhiên, một cách
khác cũng có hiệu quả đạt cùng mục đích này là công ty dùng số tiền mặt thặng
dư đó mua lại một số cổ phần của mình.
Trong giai đoạn sung mãn, chính sách mua lại cổ phần mang nhiều yếu tố
tích cực:
- Mua lại cổ phần nhằm mục đích đạt tới một cấu trúc vốn tối ưu. Khi đòn
bẩy tài chính của doanh nghiệp chưa đạt cấu trúc vốn tối ưu, thay vì vay nợ thêm
để đạt đến một tỷ lệ nợ lý tưởng thì công ty có thể mua lại cổ phần của chính
mình. Chính sách này sẽ làm giảm tỷ trọng vốn cổ phần và do đó hỗ trợ cho
doanh nghiệp đạt đến một cấu trúc vốn nợ trên vốn cổ phần tối ưu. Nên nhớ rằng
trong giai đoạn này, do dòng tiền khá cao, trong khi các cơ hội đầu tư hấp dẫn
giảm dần, việc vay nợ thêm là không có hiệu quả.
- Mua lại cổ phần là một phương thức phân phối cổ tức bằng tiền mặt gián
tiếp cho các cổ đông. Thay vì chi trả tiền mặt trực tiếp cho các cổ đông, công ty có
thể mua lại cổ phần của các cổ đông này. Cách làm này có khả năng dẫn tới một
tác động tích cực là trong tương lai do số lượng phần thấp hơn, làm cho thu nhập
trên mỗi cổ phần cao hơn. Khả năng này có thể làm hấp dẫn các cổ đông tiềm
năng và do đó giá cổ phần có thể cao lên nhờ vào tác động này.
2.6.4 Giai ñoaïn suy thoaùi
Đặc điểm của giai đoạn suy thoái: Đây là giai đoạn mà nhu
cầu về sản phẩm giảm, các dòng tiền mặt thu vào cũng giảm.
Các thông số chiến lược tài chính
Rủi ro kinh doanh
Thấp
Rủi ro tài chính
Cao
Nguồn tài trợ
Nợ
Chính sách cổ tức
Tỷ lệ chi trả toàn bộ
Triển vọng tăng trưởng tương lai
Âm
Tỷ số giá thu nhập (P/E)
Thấp
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 17
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
EPS
Thấp và giảm dần
Giá cổ phần
Giảm và tăng trong biến động
- Rủi ro kinh doanh là loại rủi ro tiềm ẩn trong bản thân của mỗi doanh
nghiệp của mỗi ngành, nên cho dù là doanh nghiệp đang ở giai đoạn suy thoái thì
rủi ro kinh doanh vẫn còn tồn tại như là một điều hiển nhiên. Ngày mai doanh
nghiệp còn hoạt động thì rủi ro kinh doanh vẫn còn tồn tại. Nhưng quan trọng ở
đây là nó lại ở mức độ thấp.
Tại sao rủi ro kinh doanh lại ở mức độ thấp, thì rõ ràng chúng ta đều thấy:
Rủi ro kinh doanh được đo lường bằng DOL.
DOL = Độ nhạy cảm của EBIT/Độ nhạy cảm của doanh thu.
Trong giai đoạn suy thoái của doanh nghiệp độ nhạy cảm của EBIT và độ
nhạy của doanh thu không biến đổi lớn. Đương nhiên DOL thấp.
Ở giai đoạn này doanh nghiệp có khả năng bị chết, nhưng chúng ta phải
hiểu không phải do rủi ro kinh doanh hay rủi ro tài chính cao mà chỉ vì đã đến lúc
nó phải chết như là quy luật của vòng đời của một sản phẩm: Khởi sự - Tăng
trưởng – Bảo hòa – Suy thoái. Và cũng đã đến lúc doanh nghiệp phải nghiên cứu
phát triển thị phần cho một sản phẩm mới khác thay thế cho sản phẩm cũ này,
nếu doanh nghiệp không muốn ngưng hoạt động.
- Ở giai đoạn này có một sự sụt giảm trong cầu về sản phẩm đó. Thực ra
đó cũng là một điều hiển nhiên và rất phù hợp với quy luật vòng đời tồn tại của
một sản phẩm. Tâm lý của bất kỳ một người tiêu dùng nào cũng vậy khi tiêu dùng
một sản phẩm trong một khoản thời gian họ cũng bắt đầu thấy chán. Và rất sẵn
lòng thử một sản phẩm mới có tính năng và công dụng tương tự thay thế trên thị
trường. Cầu tiêu dùng về sản phẩm đó giảm dẫn đến doanh thu của doanh nghiệp
giảm, và doanh thu ít đương nhiên dòng tiền mặt giảm và chắc chắn tỷ suất sinh
lợi trong giai đoạn này cũng bị thu hẹp.
- Như đã nói ở trên kết thúc giai đoạn này, nếu doanh nghiệp không có một
động thái nào khác thì một cái chết xảy ra chắc chắn cho doanh nghiệp. Nên vấn
đề quan trọng ở đây là doanh nghiệp phải làm gì? Có thể trì hoãn hay kéo dài
khoảng thời gian suy thoái của sản phẩm này bao lâu trong lúc đợi cho một sản
phẩm thay thế khác bắt đầu đi vào giai đoạn khởi sự. Còn nếu doanh nghiệp
quyết định phá sản thì phải làm sao cho chi phí phá sản là thấp nhất.
Tóm lại là rủi ro kinh doanh tiếp tục sụt giảm ở giai đoạn này và còn tiếp tục
sụt giảm cho đến mức thấp nhất. Rủi ro kinh doanh giảm và từ mối tương quan
nghịch giữa rủi ro kinh doanh và rủi ro tài chính ta có thể tăng nợ thêm vào.
Nhưng tại sao vòng đời sản phẩm của doanh nghiệp đang ở giai đoạn suy thoái,
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 18
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
doanh nghiệp có thể đi đến cái chết lại tăng thêm nợ? Trong giai đoạn vày doanh
nghiệp tăng nợ để làm gì? Để trả lời cho câu hỏi này ta sẽ đi vào hoạch định chiến
lược tài chính cho doanh nghiệp.
Hoạch định chiến lược tài chính trong giai đoạn suy thoái
Quyết định tài trợ:
Rõ ràng kế thừa từ giai đoạn bảo hòa: cấu trúc vốn là cấu trúc có nợ và
vốn cổ phần. Và ở giai đoạn này tiếp tục là nợ và vốn cổ phần, có chăng là phải
tiếp tục tăng nợ. Do rủi ro kinh doanh đã giảm xuống rất thấp nếu rủi ro tài chính
có tăng lên cũng không ảnh hưởng đến rủi ro tổng thể. Và trả lời cho câu hỏi
trước tăng nợ để làm gì? Tăng nợ để chi trả cổ tức và để thực hiện ý đồ đầu tư
một sản phẩm mới thay thế cho sản phẩm cũ để trì hoãn cái chết của doanh
nghiệp.
Quyết định đầu tƣ
Trong giai đoạn suy thoái của doanh nghiệp có thể là sự kế tiếp các kế
hoạch đầu tư vào sản phẩm mới đã được nghiên cứu triển khai ở giai đoạn bảo
hòa. Hoặc cũng có thể tập trung vào đầu tư, mở rộng, tăng trưởng cho sản phẩm
mới hoặc cũng có thể nghiên cứu chiến lược tái cấu trúc doanh nghiệp thông qua
hình thức là hợp nhất, sát nhập. Những việc này tùy thuộc vào ý đồ, mục tiêu của
doanh nghiệp liên quan đến việc trì hoãn cái chết cho doanh nghiệp, còn nếu
trong giai đoạn sung mãn doanh nghiệp chưa tìm được sản phẩm nào thay thế
cho sản phẩm cũ hoặc chưa tìm ra được con đường mới trong kinh doanh thì rõ
ràng cơ hội đầu tư trong giai đoạn này là không có.
Quyết định phân phối:
Xuất phát từ vấn đề thực tế:
1. Dòng tiền trong giai đoạn này tương đối nhàn rỗi.
2. Lợi nhuận mong đợi từ tái đầu tư công ty suy thoái thường thấp hơn
tỷ suất sinh lợi mong đợi của cổ đông. Giai đoạn này sẽ hướng đến
một chính sách chi trả cổ tức cao. Mà thực chất là để hoàn trả vốn
cho cổ đông.
Để thực hiện chính sách chi trả cổ tức cao này công ty có thể thực hiện
chiến lược vay nợ dựa trên giá trị cuối cùng của tài sản để thực hiện chi trả cổ tức
cho cổ đông.
Ngoài việc kết hợp ba chiến lược: Đầu tư – Tài trợ - Phân phối thì chủ lực
của giai đoạn này là làm cách nào để trì hoãn hoặc tránh được cái chết cho doanh
nghiệp.
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 19
Chiến lược tài chính Cty CP XNK Sagiang 2014-2020
GVHD : TS. Bùi Hữu Phước
- Muốn vậy doanh nghiệp thường:
1. Chiến lược đa dạng hóa vào các lĩnh vực khác cũng là một chiến lược
nhằm trì hoãn hoặc tránh được cái chết, nhưng việc đa dạng hóa này phải được
thực hiện trước khi việc kinh doanh chính chuyển vào giai đoạn suy thoái vì lúc đó
dòng tiền đang giảm dần.
2. Một công ty đang suy thoái có thị phần thấp hơn một công ty đang phát
triển. Nếu có nhiều các công ty nhỏ trong thị trường và tất cả đều đối phó với tình
trạng suy thoái dần dần. Để tăng thị phần, cải thiện tài chính thì biện pháp hợp
nhất một số lớn các đối thủ canh tranh nhỏ lại.
3. Giảm tỷ lệ nợ: Đa dạng hóa đầu tư vào các sản phẩm trong phạm vi
ngành hoặc đa dạng hóa đầu tư vào các lĩnh vực khác hoặc thực hiện tái cấu trúc
theo hướng hợp nhất, sát nhập, muốn thực hiện được chính sách này thì doanh
nghiệp phải cần có vốn và để có vốn thì doanh nghiệp có thể phát hành đặc quyền
chiết khấu cao hoặc tăng thêm giá trị bằng cách giảm tỷ lệ nợ. Mục đích của chiến
lược này là để giảm tỷ lệ nợ.
Tăng thêm giá trị bằng cách giảm tỉ lệ nợ: Thông thường một gia tăng tỷ
trọng của nguồn vốn cổ phần sẽ đưa đến một gia tăng trong chi phí sử dụng vốn
bình quân. Bởi vì chi phí sử dụng vốn cổ phần đắt hơn chi phí sử dụng vốn vay.
Tuy nhiên, nếu hỗn hợp vốn hiện tại bao gồm các phần bù rủi ro lớn có thể giảm
thiểu hay loại bỏ bằng một thay đổi trong chiến lược tài chính, chi phí sử dụng vốn
bình quân có thể thực sự giảm sau khi tài trợ thêm các khoản vốn mới.
4. Phát hành đặc quyền chiết khấu cao: Trong giai đọan suy thóai, nếu
chỉ tài trợ bằng vốn vay thì không đáp ứng đủ vốn cho việc hợp nhất, sáp nhập
công ty. Vì vậy công ty phải phát hành thêm vốn cổ phần và trong giai đọan suy
thoái công ty buộc phải phát hành đặc quyền cho cổ đông hiện tại với chiết khấu
cao. Chiết khấu cao có nghĩa là phải phát hành nhiều cổ phần hơn để đạt bất kỳ
mục tiêu huy động vốn đã định.
Trong giai đọan suy thóai, quyết định tài trợ trong công tác họach định
chiến lược giữ vai trò quan trọng nhất. Vì đây là giai đọan mà doanh nghiệp trì
hõan, tránh cái chết nên việc cấu trúc vốn lại của công ty là một việc vô cùng cần
thiết cho thời gian này, cũng như tìm những giải pháp để thóat khỏi thông qua
nhưng chính sách, phương án hợp lý (quyết định đầu tư).
--------------/|-------------
Học viên Thực hiện : Lê Văn Trung Trực
Trang 20
- Xem thêm -
.PDF 
37 
63 
101 
