Tài liệu Biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm ở nhà máy bia đông nam á

Lêi nãi ®Çu Tõ sau §¹i héi VI, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam b−íc sang mét giai ®o¹n míi, chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr−êng, cã sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc. C¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kh¸c nhau tham gai vµo nÒn kinh tÕ ngµy cµng nhiÒu vµ phøc t¹p. §iÒu ®ã ®7 t¹o ®iÒu kiÖn cho ng−êi tiªu dïng cã nhiÒu c¬ héi ®Ó lùa chän c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau theo nhu cÇu riªng. Do vËy, ®Ó cã thÓ tiªu thô ®−îc s¶n phÈm cña m×nh c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh víi nhau vÒ nhiÒu ph−¬ng diÖn. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, chÊt l−îng s¶n phÈm ®−îc coi lµ ph−¬ng tiÖn c¹nh tranh hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó giµnh th¾ng líi. Cã thÓ nãi, tõ khi cã chÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ th× s¶n xuÊt kinh doanh ®7 thùc sù trë thµnh "trËn chiÕn nãng báng" víi sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Thªm vµo ®ã, ®êi sèng x7 héi ngµy cµng ®−îc n©ng cao, nhu cÇu cña con ng−êi ®èi víi c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ kh«ng chØ dõng l¹i ë sè l−îng mµ c¶ chÊt l−îng s¶n phÈm còng ngµy cµng ®−îc ng−êi tiªu dïng quan t©m nhiÒu. §Ó ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiªu thô ®−îc s¶n phÈm cña m×nh. Tuy nhiªn, viÖc tiªu thô s¶n phÈm phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, ®¸ng kÓ nhÊt vÉn lµ chÊt l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i t×m ra cho m×nh nh÷ng gi¶i ph¸p tèi −u ®Ó cã ®−îc s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao, tho¶ m7n mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng - ®ã chÝnh lµ con ®−êng duy nhÊt ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi. Nhµ m¸y bia §«ng Nam ¸, tiÒn th©n lµ Hîp t¸c x7 Ba NhÊt, tr¶i qua h¬n 30 n¨m ph¸t triÓn Nhµ m¸y ®7 tõng b−íc v−¬n lªn thµnh mét doanh nghiÖp cã uy tÝn trªn thÞ tr−êng. Nhµ m¸y lu«n lu«n ®Æt môc tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm lªn hµng ®Çu. V× h¬n bao giê hÕt Nhµ m¸y biÕt r»ng kh«ng chØ cã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, mµ cßn cã c¶ c¸c h7ng n−íc ngoµi cïng tham gia vµo viÖc cung øng lo¹i n−íc gi¶i kh¸t nµy trªn thÞ tr−êng. ChÝnh v× vËy mµ C«ng ty lu«n ®Çu t− vµo viÖc c¶i tiÕn ®æi míi c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ, ®µo t¹o nh©n tè con ng−êi ... nh»m n©ng cao chÊt l−îng cña m×nh. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i Nhµ m¸y bia §«ng Nam ¸ em ®7 chän ®Ò tµi: "BiÖn ph¸p n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm ë Nhµ m¸y bia §«ng Nam ¸" 1 Nh»m gãp phÇn vµo viÖc t×m ra nh÷ng quan ®iÓm h−íng ®i vµ biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña Nhµ m¸y. §Ò tµi ®−îc x©y dùng vµ triÓn khai theo c¸c phÇn sau: PhÇn I : C¬ së lý luËn vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm. PhÇn II : Ph©n tÝch thùc tr¹ng chÊt l−îng s¶n phÈm cña Nhµ m¸y bia §«ng Nam ¸. PhÇn III: BiÖn ph¸p n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña Nhµ m¸y bia §«ng Nam ¸. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h−íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS.TS Hoµng §øc Th©n, cïng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé lµm viÖc t¹i Nhµ m¸y bia §«ng Nam ¸ ®7 gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. 2 PhÇn I C¬ së lý luËn vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm I-ChÊt l−îng s¶n phÈm vµ c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. 1. Kh¸i niÖm vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm. Trong cuéc sèng hµng ngµy, thuËt ng÷ chÊt l−îng th−êng xuyªn ®−îc nh¾c tíi, nh−ng kh«ng ph¶i ai còng cã thÓ hiÓu ®−îc thÊu ®¸o vµ sö dông ®óng c¸c thuËt ng÷ nµy. Cã rÊt nhiÒu c¸c quan ®iÓm kh¸c nhau ®−îc c¸c nhµ nghiªn cøu ®−a ra trªn c¬ së nghiªn cøu ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau. Theo Philip.B.Groby cho r»ng: "ChÊt l−îng lµ sù phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu hay ®Æc tÝnh nhÊt ®Þnh". J.Jujan l¹i cho r»ng: : "ChÊt l−îng lµ sù phï hîp víi c¸c môc ®Ých vµ viÖc sö dông". C¸c kh¸i niÖm trªn ®−îc nh×n nhËn mét c¸ch linh ho¹t vµ g¾n liÒn nhu cÇu, môc ®Ých sö dông cña ng−êi tiªu dïng. Theo tõ ®iÓn TiÕng ViÖt phæ th«ng: " ChÊt l−îng lµ tæng thÓ nh÷ng tÝnh chÊt, nh÷ng thuéc tÝnh c¬ b¶n cña sù vËt.. lµm cho sù vËt nµy ph©n biÖt víi sù vËt kh¸c". Theo tiªu chuÈn sè 8402-86 (Tæ chøc tiªu chuÈn quèc tÕ ISO) vµ tiªu chuÈn sè TCVN 5814-94 (Tiªu chuÈn ViÖt nam): "ChÊt l−îng lµ tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh cña 1 thùc thÓ, ®èi t−îng; t¹o cho chóng kh¶ n¨ng tho¶ m7n nh÷ng nhu cÇu ®7 nªu ra hoÆc tiÒm Èn": C¸c kh¸i niÖm ®−a ra trªn ®©y cho dï ®−îc tiÕp cËn d−íi gãc ®é nµo ®Òu ph¶i ®¶m b¶o ®−îc 2 ®Æc tr−ng chñ yÕu. -ChÊt l−îng lu«n lu«n g¾n liÒn víi thùc thÓ vËt chÊt nhÊt ®Þnh, kh«ng cã chÊt l−îng t¸ch biÖt khái thùc thÓ. Thùc thÓ ®−îc hiÓu theo nghÜa réng, kh«ng chØ lµ s¶n phÈm mµ cßn bao hµm c¶ c¸c ho¹t ®éng, qu¸ tr×nh, doanh nghiÖp hay con ng−êi. 3 -ChÊt l−îng ®−îc ®o b»ng sù tho¶ m7n nhu cÇu. Nhu cÇu bao gåm c¶ nh÷ng nhu cÇu ®7 nªu ra vµ nh÷ng nhu cÇu tiÒm Èn ®−îc ph¸t hiÖn trong qu¸ tr×nh sö dông. Trong nh÷ng n¨m tr−íc ®©y, quan ®iÓm cña c¸c quèc gia thuéc hÖ thèng XNCN cho r»ng chÊt l−îng s¶n phÈm ®ång nhÊt víi gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm. Hä cho r»ng, :"ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ tæng hîp c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt, kinh tÕ cña s¶n phÈm ph¶n ¸nh gi¸ trÞ sö dông vµ chøc n¨ng cña s¶n phÈm ®ã". Quan ®iÓm nµy ®−îc xem xÐt d−íi gãc ®é cña nhµ s¶n xuÊt. Theo ®ã, chÊt l−îng s¶n phÈm ®−îc xem xÐt biÖt lËp, t¸ch rêi víi nhu cÇu, sù biÕn ®éng cña thÞ tr−êng, hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ c¸c ®iÒu kiÖn cña mét doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, quan ®iÓm nµy l¹i phï hîp víi hoµn c¶nh lóc bÊy giê. Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung mäi vÊn ®Ò ®Òu ®−îc thùc hiÖn theo chØ tiªu kÕ ho¹ch, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr−êng. §ång thêi, c¸c doanh nghiÖp còng Ýt chó ý tíi vÊn ®Ò chÊt l−îng s¶n phÈm, mµ nÕu cã còng chØ trªn giÊy tê, khÈu hiÖu mµ th«i. Nh−ng n¨m gÇn ®©y, cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh, còng nh− chÞu mäi tr¸ch nhiÖm vÒ sù ph¸t triÓn cña c«ng ty m×nh. Cïng tån t¹i trong mét m«i tr−êng, ®iÒu kiÖn, c¸c doanh nghiÖp võa b×nh ®¼ng võa c¹nh tranh víi nhau ®Ó v−¬n lªn tån t¹i, ph¸t triÓn, suy cho cïng vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i c¶u doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr−êng. ChÝnh v× vËy, mµ n¶y sinh nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm. ChÊt l−îng s¶n phÈm theo h−íng c«ng nghÖ lµ tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt, c«ng nghÖ vµ vËn hµnh s¶n phÈm, cã thÓ ®o ®−îc hoÆc so s¸nh ®−îc, nã ph¶n ¸nh gi¸ trÞ sö dông vµ ch¾c n¨ng cña s¶n phÈm ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng khi sö dông s¶n phÈm. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh vÒ kinh tÕ x7 héi, quan ®iÓm nµy ®7 ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña s¶n phÈm vÒ mÆt kü thuËt. Nh−ng ë ®©y, nã chØ lµ 1 chØ tiªu kü thuËt, kh«ng g¾n liÒn víi nh÷ng biÕn ®æi cña nhu cÇu thÞ tr−êng, còng nh− ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp, mçi n−íc mçi khu vùc cô thÓ. Do vËy, ®iÒu ®ã sÏ dÉn ®Õn nguy c¬ chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng c¶i tiÕn kÞp thêi, kh¶ n¨ng tiªu thô kÐm vµ kh«ng phï hîp víi nhu cÇu ng−êi tiªu dïng. Tuy nhiªn quan ®iÓm nµy ®Ó dïng ®¸nh gi¸ ®−îc chÊt l−îng s¶n phÈm, ®ång thêi cã thÓ c¶i tiÕn, hoµn thiÖn s¶n phÈm (vÒ mÆt kü thuËt) th«ng qua viÖc x¸c ®inh râ nh÷ng ®Æc tÝnh hoÆc chØ tiªu cña s¶n phÈm. ChÊt l−îng s¶n phÈm tiÕp cËn theo h−íng kh¸ch hµng lµ c¸c ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ cã kh¶ n¨ng tho¶ m7n 4 nhu cÇu cña hä. Theo c¸ch tiÕp cËn nµy th× chØ cã nh÷ng ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng míi ®−îc coi lµ chÊt l−îng s¶n phÈm. Møc ®é tho¶ m7n nhu cÇu lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm . ë ®©y, chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng cÇn thiÕt ph¶i tèt nhÊt, cao nhÊt mµ chØ cÇn nã phï hîp vµ ®¸p øng ®−îc c¸c nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. Kh¸ch hµng chÝnh lµ ng−êi x¸c ®Þnh chÊt l−îng cña s¶n phÈm chø kh«ng ph¶i nhµ s¶n xuÊt hay nhµ qu¶n lý. Do ®ã, s¶n phÈm hµng ho¸ cÇn ph¶i ®−îc c¶i tiÕn, ®æi míi mét c¸ch th−êng xuyªn vµ kÞp thêi vÒ chÊt l−îng ®Ó tho¶ m7n 1 c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. §©y còng chÝnh lµ khã kh¨n lín mµ nhµ s¶n xuÊt- kinh doanh ph¶i tù t×m ra c©u tr¶ lêi vµ h−íng ®i lªn cña doanh nghiÖp. Theo c¸c h−íng tiÕp cËn trªn ®©y, ®Ó gi¶m ®i nh÷ng h¹n chÕ cña tõng quan niÖm, tæ chøc ISO ®7 ®−a ra kh¸i niÖm vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm nh− sau: "ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ mét tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh cña mét thùc thÓ (®èi t−îng); t¹o cho thùc thÓ (®èi t−îng) ®ã cã kh¶ n¨ng tho¶ m7n nhu cÇu x¸c ®Þnh hoÆc tiÒm Èn". Quan niÖm nµy ph¶n ¸nh ®−îc chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, bao qu¸t nhÊt nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi chÊt l−îng s¶n phÈm, tõ c¸c yÕu tè, ®Æc tÝnh c¬ lý ho¸ liªn quan ®Õn néi t¹i s¶n phÈm tíi nhøng yÕu tè chñ quan trong qu¸ tr×nh mua s¾m vµ sö dông cña ng−êi tiªu dïng: ®ã lµ kh¶ n¨ng tho¶ m7n nhu cÇu. ChÝnh v× sù kÕt hîp nµy mµ kh¸i niÖm trªn ®©y ®−îc chÊp nhËn kh¸ phæ biÕn. Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng, doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm. Nh−ng tr¸i l¹i, viÖc n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm l¹i bÞ giíi h¹n bëi c«ng nghÖ vµ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ x7 héi kh¸c. Do ®ã, chÊt l−îng s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®−îc coi lµ hÖ thèng nh÷ng ®Æc tÝnh néi t¹i cña s¶n phÈm, ®−îc x¸c ®Þnh b»ng nh÷ng th«ng sè cã thÓ ®o ®−îc hoÆc so s¸nh ®−îc vµ phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiªnj kinh tÕ - x7 héi vµ kü thuËt hiÖn t¹i, tho¶ m7n ®−îc nhu cÇu nhÊt ®Þnh cña x7 héi. G¾n liÒn víi quan niÖm nµy lµ kh¸i niÖm chÊt l−îng tèi −u vµ chÊt l−îng toµn diÖn. §iÒu nµy cã nghÜa lµ lîi Ých thu ®−îc tõ chÊt l−îng s¶n phÈm n»m trong mèi t−¬ng quan chÆt chÏ víi nh÷ng chi phÝ lao ®éng x7 héi cÇn thiÕt. Ngµy nay, chÊt l−îng s¶n phÈm cßn g¾n liÒn víi c¸c yÕu tè gi¸ c¶ vµ dÞch vô sau khi b¸n hµng. VÊn ®Ò giao hµng ®óng lóc, ®óng thêi h¹n, thanh to¸n thuËn tiÖn ngµy cµng trë nªn quan träng h¬n. Vµ khi c¸c ph−¬ng ph¸p s¶n xuÊt míi: Just in time; Non stock production ngµy cµng ph¸t triÓn ®Õn 1 h×nh th¸i míi lµ chÊt l−îng tæng hîp ph¶n ¸nh 1 c¸ch trung thùc tr×nh ®é qu¶n lý cña mçi doanh nghiÖp th«ng qua 4 yÕu tè chÝnh ®−îc thÓ hiÖn trªn m« h×nh sau. 5 Tõ c¸c ph©n tÝch trªn ta cã thÓ rót ra mét sè ®Æc ®iÓm sau ®©y cña chÊt l−îng. ChÊt l−îng ®−îc ®o bëi tho¶ m7n nhu cÇu. NÕu mét s¶n phÈm v× lý do nµo ®ã mµ kh«ng ®−îc nhu cÇu chÊp nhËn th× ph¶i ®−îc coi lµ s¶n phÈm chÊt l−îng kÐm, dï tr×nh ®é c«ng nghÖ ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm ®ã cã thÓ rÊt hiÖn ®¹i. §©y lµ mét kÕt luËn then chèt vµ lµ c¬ së ®Ó c¸c nhµ s¶n xuÊt ®Þnh ra chÝnh s¸ch, chiÕn l−îc kinh doanh cña m×nh. Do chÊt l−îng ®−îc ®o bëi sù tho¶ m7n mµ nhu cÇu, kh«ng gian, ®iÒu kiÖn sö dông. Khi ®¸nh gi¸ chÊt l−îng cña mét ®èi t−îng, ta ph¶i xÐt vµ chØ xÐt ®Õn mäi ®Æc tÝnh cña ®èi t−îng cã liªn quan ®Õn sù tho¶ m7n nh÷ng nhu cÇu cô thÓ. Nhu cÇu cã thÓ ®−îc c«ng bè râ rµng d−íi d¹ng c¸c quy ®Þnh, tiªu chuÈn nh−ng còng cã nh÷ng nhu cÇu kh«ng thÓ miªu t¶ râ rµng, ng−êi sö dông cã thÓ ®¶m nhËn chóng, hoÆc cã khi chØ ph¸t hiÖn ®−îc chóng trong qu¸ tr×nh sö dông. ChÊt l−îng kh«ng ph¶i chØ lµ thuéc tÝnh cña s¶n phÈm, hµng ho¸ nh− ta vÉn hiÓu hµng ngµy. ChÊt l−îng cßn ¸p dông cho mäi thùc thÓ, ®ã cã thÓ lµ s¶n phÈm, hay mét ho¹t ®éng, mét qu¸ tr×nh, mét doanh nghiÖp hay mét con ng−êi. MÆt kh¸c, khi nãi ®Õn chÊt l−îng chóng ta kh«ng thÓ bá qua c¸c yÕu tè gi¸ c¶ vµ dÞch vô sau khi b¸n. §ã lµ nh÷ng yÕu tè mµ kh¸ch hµng nµo còng quan t©ma sau khi thÊy s¶n phÈm cña hä ®Þnh mua tho¶ m7n nhu cÇu cña hä. Ngoµi ra vÊn ®Ò giao hµng ®óng lóc, ®óng thêi h¹n lµ yÕu tè v« cïng quan träng trong s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, nhÊt lµ c¸c ph−¬ng ph¸p dù tr÷ b»ng kh«ng ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh trong thêi gian gÇn ®©y. 6 2. Ph©n lo¹i chÊt l−îng s¶n phÈm ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ 1 ph¹m trï tæng hîp c¶ vÒ kinh tÕ-kü thuËt, x7 héi g¾n víi mäi mÆt cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Do ®ã, viÖc ph©n lo¹i chÊt l−îng s¶n phÈm ®−îc ph©n theo hai tiªu thøc sau tuú thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn nghiªn cøu thiÕt kÕ, s¶n xuÊt, tiªu thô... a) Ph©n lo¹i chÊt l−îng theo hÖ thèng ISO 9000. Theo tiªu thøc nµy, chÊt l−îng s¶n phÈm ®−îc chia thµnh c¸c lo¹i sau: -ChÊt l−îng thiÕt kÕ. ChÊt l−îng thiÕt kÕ cña s¶n phÈm lµ b¶o ®¶m ®óng c¸c th«ng sè trong thiÕt kÕ ®−îc ghi l¹i b»ng v¨n b¶n trªn c¬ së nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr−êng, c¸c ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt, tiªu dïng vµ tham kh¶o c¸c chØ tiªu chÊt l−îng c¶ c¸c mÆt hµng cïng lo¹i. -ChÊt l−îng tiªu chuÈn Lµ møc chÊt l−îng b¶o ®¶m ®óng c¸c chØ tiªu ®Æc tr−ng cña s¶n phÈm do c¸c tæ chøc quèc tÕ, nhµ n−íc hay c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn quy ®Þnh. +Tiªu chuÈn quèc tÕ: Lµ tiªu chuÈn do c¸c tæ chøc chÊt l−îng quèc tÕ nghiªn cøu, ®iÒu chØnh vµ triÓn khai trªn ph¹m vi thÕ giíi vµ ®−îc chÊp nhËn ë c¸c n−íc kh¸c nhau. +Tiªu chuÈn quèc gia: Lµ tiªu chuÈn do Nhµ n−íc ban hµnh, ®−îc x©y dùng trªn c¬ së øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt cña thÕ giíi phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña ®Êt n−íc. +Tiªu chuÈn ngµnh: Lµ chÊt l−îng do c¸c bé, ngµnh ban hµnh ®−îc ¸p dông trong ph¹m vi néi bé ngµnh +Tiªu chuÈn doanh nghiÖp: Lµ chØ tiªu chÊt l−îng do doanh nghiÖp tù nghiªn cøu vµ ¸p dông trong doanh nghiÖp m×nh. -ChÊt l−îng thùc tÕ Lµ møc chÊt l−îng s¶n phÈm thùc tÕ ®¹t ®−îc do c¸c yÕu tè nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, ph−¬ng ph¸p qu¶n lý chi phèi. -ChÊt l−îng cho phÐp Lµ møc chÊt l−îng cã thÓ chÊp nhËn ®−îc gi÷a chÊt l−îng thùc tÕ vµ chÊt l−îng tiªu chuÈn, phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ- kü thuËt, tr×nh ®é lµnh nghÒ cña c«ng nh©n, ph−¬ng ph¸p qu¶n lý cña doanh nghiÖp... 7 -ChÊt l−îng tèi −u: Lµ møc chÊt l−îng mµ t¹i ®ã lîi nhuËn ®¹t ®−îc do n©ng cao chÊt l−îng lín h¬n chi phÝ ®¹t møc chÊt l−îng ®ã. Ngµy nay, c¸c doanh nghiÖp phÊn ®Çu ®−a chÊt l−îng cña s¶n phÈm hµng ho¸ ®¹t møc chÊt l−îng tèi −u lµ mét trong nh÷ng môc ®Ých quan träng cña qu¶n lý doanh nghiÖp nãi riªng vµ qu¶n lý kinh tÕ nãi chung. Tuy nhiªn, møc chÊt l−îng tèi −u tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tiªu dïng cô thÓ cña tõng n−íc, tõng vïng trong nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau. N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm trªn c¬ së gi¶m tû suÊt lîi nhuËn trªn tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm víi møc chi phÝ hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm vµ tho¶ m7n nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. b) Ph©n lo¹i theo môc ®Ých c«ng dông cña s¶n phÈm. -ChÊt l−îng thÞ tr−êng Lµ gi¸ trÞ c¸c chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm ®¹t ®−îc møc ®é hîp lý nhÊt trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ-x7 héi nhÊt ®Þnh. Nãi c¸ch kh¸c, chÊt l−îng lµ thÞ tr−êng, lµ kh¶ n¨ng s¶n phÈm tho¶ m7n nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng, søc tiªu thô nhanh hiÖu qu¶ cao. -ChÊt l−îng thÞ hiÕu Lµ møc chÊt l−îng cña s¶n phÈm phï hîp víi ý thÝch së tr−êng, t©m lý cña ng−êi tiªu dïng. -ChÊt l−îng thµnh phÇn. Lµ møc chÊt l−îng cã thÓ tho¶ m7n nhu cÇu mong ®äi cña mét sè ng−êi hay mét sè nhãm ng−êi. §©y lµ møc chÊt l−îng h−íng vµo mét nhãm ng−êi nhÊt ®Þnh, mét sè bé phËn t¹o nªn chÊt l−îng toµn diÖn, ®¸p øng nhu cÇu theo së thÝch c¸ nh©n. 3. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng s¶n phÈm. a) Nhãm nh©n tè kh¸ch quan -ThÞ tr−êng Nãi ®Õn thÞ tr−êng lµ ®Ò cËp tíi c¸c yÕu tè: Cung, cÇu, gi¸ c¶, quy m« thÞ tr−êng, c¹nh tranh... ChÊt l−îng s¶n phÈm lu«n g¾n liÒn víi sù vËn ®éng vµ biÕn ®æi cña thÞ tr−êng, ®Æc biÖt lµ nhu cÇu thÞ tr−êng, t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn chÊt l−îng s¶n phÈm. Trªn c¬ së nghiªn cøu thÞ tr−êng doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®−îc kh¸ch hµng cña m×nh lµ ®èi t−îng nµo? Quy m« ra sao? vµ tiªu thô ë møc nh− thÕ nµo? 8 Tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng chiÕn l−îc s¶n phÈm, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®Ó cã thÓ ®−a ra nh÷ng s¶n phÈm víi møc chÊt l−îng phï hîp, gi¸ c¶ hîp lý víi nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tiªu dïng ë nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Bëi v× s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao kh«ng ph¶i lóc nµo còng tiªu thô nhanh vµ ng−îc l¹i chÊt l−îng cã thÓ kh«ng cao nh−ng ng−êi tiªu dïng lÞa mua chóng nhiÒu. §iÒu nµy cã thÓ do gi¸ c¶, thÞ hiÕu cña ng−êi tiªu dïng ë c¸c thÞ tr−êng kh¸c nhau lµ kh¸c nhau, hoÆc sù tiªu dïng mang tÝnh thêi ®iÓm. §iÒu nµy ®−îc ph¶n ¸nh râ nÐt nhÊt víi c¸c s¶n phÈm mèt hoÆc nh÷ng s¶n phÈm s¶n xu©t theo mïa vô. Th«ng th−êng, khi møc sèng x7 héi cßn thÊp, s¶n phÈm khan hiÕm th× yªu cÇu cña ng−êi tiªu dïng ch−a cao, ng−êi ta ch−a quan t©m nhiÒu tíi mÆt x7 héi cña s¶n phÈm. Nh−ng khi ®êi sèng x7 héi t¨ng lªn th× ®ßi hái vÒ chÊt l−îng còng t¨ng theo. §«i khi hä chÊp nhËn mua s¶n phÈm víi gi¸ cao tíi rÊt cao ®Ó cã thÓ tho¶ m7n nhu cÇu c¸ nh©n cña m×nh. ChÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ ph¶i s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao, ®¸p øng ®−îc nhu cÇu thÞ tr−êng mµ cßn ph¶i quan t©m tíi khÝa c¹nh tÈm mü, an toµn vµ kinh tÕ cña ng−êi tiªu dïng khi tiªu thô s¶n phÈm. -Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt. Ngµy nay, kh«ng cã sù tiÕn bé kinh tÕ x7 héi nµo kh«ng g¾n liÒn víi tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ trªn thÕ giíi. Trong vµi thËp kû trë l¹i ®©y, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt ®7 thóc ®Èy m¹nh mÏ sù t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. TiÕn bé khoa häc kü thuËt ®7 t¹o ra nh÷ng b−íc ®ét ph¸ quan träng trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc míi: Tù ®éng ho¸, ®iÖn tö, tin häc, c«ng nghÖ th«ng tin, trÝ tuÖ nh©n t¹o, robot... ®7 t¹i ra nh÷ng thay ®æi to lín trong s¶n xuÊt cho phÐp rót ng¾n chu tr×nh s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã, sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc qu¶n lý, khai th¸c vµ vËn hµnh c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ cao. Bëi v×, cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt th× thêi gian ®Ó chÕt¹o c«ng nghÖ míi thay thÕ c«ng nghÖ cò dÇn dÇn ®−îc rót ng¾n l¹i. Sù ra ®êi cña mét c«ng nghÖ míi th−êng ®ång nghÜa víi chÊt l−îng s¶n phÈm cao h¬n, hoµn thiÖn h¬n. Bªn c¹nh ®ã, ®µo t¹o nh©n lùc ®Ó thÝch øng víi sù thay ®æi liªn tôc cña khoa häc c«ng nghÖ kh«ng thÓ ngµy mét ngµy hai mµ ph¶i cã thêi gian. §©y còng lµ nh÷ng khã kh¨n cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong khi nguån kinh phÝ cho ®µo t¹o, båi d−ìng kh«ng nhiÒu. 9 -C¬ chÕ chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n−íc C¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc cã ý nghÜa rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh thóc ®Èy c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña mçi doanh nghiÖp. ViÖc ban hµnh c¸c hÖ thèng chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm, c¸c quy ®Þnh vÒ s¶n phÈm ®¹t chÊt l−îng, xö lý nghiªm viÖc s¶n xuÊt hµng gi¶, hµnh kÐm chÊt l−îng, kh«ng b¶o ®¶m an toµn vÖ sinh, thuÕ quan, c¸c chÝnh s¸ch −u ®7i cho ®Çu t− ®æi míi c«ng nghÖ lµ nh÷ng nh©n tè hÕt søc quan träng, t¹o ®éng lùc ph¸t huy tÝnh tù chñ, s¸ng t¹o trong c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm. Râ rµng, c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ tån t¹i mét c¸ch biÖt lËp mµ lu«n cã mèi quan hÖ chÆt chÏ vµ chÞu ¶nh h−ëng m¹nh mÏ cña t×nh h×nh chÝnh trÞ, kinh tÕ, x7 héi, ®Æc biÖt ph¶i kÓ ®Õn lµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n−íc. C¬ chÕ qu¶n lý võa lµ m«i tr−êng, võa lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt t¸c ®éng ®Õn ph−¬ng h−íng, tèc ®é c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm. -§iÒu kiÖn tù nhiªn §iÒu kiÖn tù nhiªn cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn viÖc b¶o qu¶n vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng n−íc cã khÝ hËu nhiÖt díi, nãng Èm m−a nhiÒu nh− ViÖt Nam. Nã t¸c ®éng tíi c¸c ®Æc tÝnh c¬ lý ho¸ cña s¶n phÈm, lµm gi¶m ®i chÊt l−îng cña s¶n phÈm, cña hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng nh− trong trao ®æi, l−u th«ng vµ tiªu dïng. KhÝ hËu, thêi tiÕt, c¸c hiÖn t−îng tù nhiªn nh−: giã, m−a, b7o, sÐt... ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi chÊt l−îng c¸c, nguyªn vËt liÖu dù tr÷ t¹i c¸c kho tµng, bÕn b7i. §ång thêi, nã còng ¶nh h−ëng tíi hiÖu qu¶ vËn hµnh c¸c thiÕt bÞ, m¸y mãc, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c thiÕt bÞ, m¸y mãc ho¹t ®éng ngoµi trêi. KhÝ hËu, nãng Èm còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c«n trïng, vi sinh vËt ho¹t ®éng lµm cho s¶n phÈm bÞ ph©n huû, nÊm mèc, thèi r÷a... ¶nh h−ëng tíi h×nh thøc vµ chÊt l−îng cña s¶n phÈm. §iÒu nµy dÔ dµng gÆp ë c¸c s¶n phÈm cã nguån gèc tõ n«ng nghiÖp,ng− nghiÖp. -V¨n minh vµ thãi quen tiªu dïng Tr×nh ®é v¨n ho¸, thãi quen vµ së thÝch tiªu dïng cña mçi ng−êi lµ kh¸c nhau. §iÒu nµy phô thuéc vµo rÊt nhiÒu c¸c nh©n tè t¸c ®éng nh−: Thu nhËp, tr×nh ®é häc vÊn, m«i tr−êng sèng, phong tôc, tËp qu¸n tiªu dïng... cña mçi quèc gia, mçi khu vùc. Do ®ã, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu, ph©n ®o¹n thÞ tr−êng theo c¸c tiªu thøc lùa chän kh¸c nhau trªn c¬ së c¸c nh©n tè ¶nh h−áng ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ®èi t−îng mµ s¶n phÈm m×nh phôc vô víi chÊt l−îng ®¸p øng phï hîp víi tõng nhãm kh¸ch hµng riªng biÖt. 10 Tuy nhiªn, khi kinh tÕ cµng ph¸t triÓn, ®êi sèng ngµy cµng ®−îc n©ng cao th× v¨n minh vµ thãi quen tiªu dïng cïng ®ßi hái ë møc cao h¬n. V× thÕ, doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m b¾t ®−îc xu h−íng ®ã, hoµn thiÖn vµ n©ng c¶o s¶n phÈm cña m×nh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu lu«n thay ®æi cña ng−êi tiªu dïng. b) Nhãm c¸c nh©n tè chñ quan. Lµ nhãm c¸c nh©n tè thuéc m«i tr−êng bªn trong cña doanh nghiÖp, mµ doanh nghiÖp cã thÓ( hoÆc coi nh− cã thÓ) kiÓm so¸t ®−îc. Nã g¾n liÕn víi c¸c ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp nh−: lao ®éng, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, nguyªn vËt liÖu, tr×nh ®é qu¶n lý... C¸c nh©n tè nµy ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. -Tr×nh ®é lao ®éng cña doanh nghiÖp Trong tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, x7 héi, nh©n tè con ng−êi lu«n lu«n lµ nh©n tè c¨n b¶n, quyÕt ®Þnh tíi chÊt l−îng cña c¸c ho¹t ®éng ®ã. Nã ®−îc ph¶n ¸nh th«ng qua tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ, kü n¨ng, kinh nghiÖm, ý thøc tr¸ch nhiÖm cña tõng lao ®éng trong doanh nghiÖp. Tr×nh ®é cña ng−êi lao ®éng cßn ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua sù hiÓu biÕt, n¾m v÷ng vÒ ph−¬ng ph¸p, c«ng nghÖ, quy tr×nh s¶n xuÊt, c¸c tÝnh n¨ng, t¸c dông cña m¸y mãc, thiÕtbÞ, nguyªn vËt liÖu, sù chÊp hµnh ®óng quy tr×nh ph−¬ng ph¸p c«ng nghÖ vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o an toµn trong doanh nghiÖp. §Ó n©ng cao chÊt l−îng qu¶n lý trong doanh nghiÖp còng nh− n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc cña lao ®éng th× viÖc ®Çu t− ph¸t triÓn vµ båi d−ìng cÇn ph¶i ®−îc coi träng. Mçi doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p tæ chøc lao ®éng khoa häc, ®¶m b¶o vµ trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn, m«i tr−êng lµm viÖc an toµn, vÖ sinh cho ng−êi lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ®éng viªn, khuyÕn khÝch nh»m ph¸t huy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm th«ng qua chÕ ®é th−ëng ph¹t nghiªm minh. Møc th−ëng ph¹t ph¶i phï hîp, t−¬ng øng víi phÇn gi¸ trÞ mµ ng−êi lao ®éng lµm lîi hay g©y thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp. -Tr×nh ®é m¸y mãc, c«ng nghÖ mµ doanh nghiÖp sö dông §èi víi mçi doanh nghiÖp, c«ng nghÖ lu«n lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n, quyÕt ®Þnh tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. Tr×nh ®é hiÖn ®¹i, tÝnh ®ång bé vµ kh¶ n¨ng vËn hµnh c«ng nghÖ... ¶nh h−ëng rÊt lín tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, thËt khã tin r»ng víi tr×nh ®é c«ng nghÖ, m¸y mãc ë møc trung b×nh mµ cã thÓ cho ra ®êi c¸c s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao. Ng−îc l¹i, còng kh«ng thÓ nh×n nhËn r»ng cø 11 ®æi míi c«ng nghÖ lµ cã thÓ cã ®−îc nh÷ng s¶n phÈm chÊt l−îng cao, mµ chÊt l−îng s¶n phÈm phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè: Nguyªn vËt liÖu, tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é khai th¸c vµ vËn hµnh m¸y mãc, thiÕt bÞ... §èi víi c¸c doanh nghiÖp tù ®éng ho¸ cao, d©y chuyÒn vµ tÝnh chÊt s¶n xuÊt hµng lo¹t th× chÊt l−îng s¶n phÈm chÞu ¶nh h−ëng rÊt nhiÒu. Do ®ã, tr×nh ®é cña c¸c doanh nghiÖp vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ m¸y mãc phô thuéc vµo rÊt nhiÒu vµ kh«ng thÓ t¸ch rêi tr×nh ®é c«ng nghÖ thÕ giíi. Bëi nÕu kh«ng, c¸c n−íc, c¸c doanh nghiÖp sÏ kh«ng thÓ theo kÞp ®−îc sù ph¸t triÓn trªn thÕ giíi trong ®iÒu kiÖn ®a d¹ng ho¸, ®a ph−¬ng ho¸. ChÝnh v× lý do ®ã mµ doanh nghiÖp muèn s¶n phÈm cña m×nh cã chÊt l−îng ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng th× doanh nghiÖp ®ã cÇn cã chÝnh s¸ch c«ng nghÖ phï hîp vµ khai th¸c sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng nghÖ vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®7 ®ang vµ sÏ ®Çu t−. -Tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè s¶n xuÊt nh− nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, lao ®éng... dï cã ë tr×nh ®é cao song kh«ng ®−îc tæ chøc mét c¸ch hîp lý, phèi hîp ®ång bé, nhÞp nhµng gi÷a c¸c kh©u s¶n xuÊt th× còng khã cã thÓ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l−îng. Kh«ng nh÷ng thÕ, nhiÒu khÝ nã cßn g©y thÊt tho¸t, l7ng phÝ nhiªn liÖu, nguyªn vËt liÖu... cña doanh nghiÖp. Do ®ã, c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt vµ lùa chän ph−¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp ®ãng mét vai trßn hÕt søc quan träng. Tuy nhiªn, ®Ó m« h×nh vµ ph−¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt ®−îc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i cã n¨ng lùc qu¶n lý. Tr×nh ®é qu¶n lý nãi chung vµ qu¶n lý chÊt l−îng nãi riªng mét trong nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n gãp phÇn c¶i tiÕn, hoµn thiÖn chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy g¾n liÒu víi tr×nh ®é nhËn thøc, hiÓu biÕt cña c¸n bé qu¶n lý vÒ chÊt l−îng, chÝnh s¸ch chÊt l−îng, ch−¬ng tr×nh vµ kÕ ho¹ch chÊt l−îng nh»m x¸c ®Þnh ®−îc môc tiªu mét c¸ch chÝnh x¸c râ rµng, lµm c¬ së cho viÖc hoµn thiÖn, c¶i tiÕn. Trªn thùc tÕ, sù ra ®êi cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l−îng theo tiªu chuÈn quèc tÕ ISO 9000 ®7 kh¼ng ®Þnh vai trß vµ tÇm quan träng cña qu¶n lý trong qóa tr×nh thiÕt kÕ, tæ chøc s¶n xuÊt, cung øng vµ c¸c dÞch vô sau khi b¸n hµng. -ChÊt l−îng nguyªn vËt liÖu Nguyªn vËt liÖu lµ yÕu tè chÝnh tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cÊu thµnh thùc thÓ s¶n phÈm. ChÊt l−îng s¶n phÈm cao hay thÊp phô thuéc trùc tiÕp vµo chÊt l−îng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo. Qu¸ tr×nh cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo. Qu¸ tr×nh cung øng nguyªn vËt liÖu cã chÊt l−îng tèt, 12 kÞp thêi, ®Çy ®ñ, ®ång bé sÏ b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc , nhÞp nhµng; s¶n phÈm ra ®êi víi chÊt l−îng cao. Ng−îc l¹i, kh«ng thÓ cã ®−îc nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao tõ nguyªn liÖu s¶n xuÊt kh«ng b¶o ®¶m, ®ång bé h¬n n÷a nã cßn g©y ra sù l7ng phÝ, thÊt tho¸t nguyªn vËt liÖu. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ lµm thÕ nµo mµ doanh nghiÖp cã thÓ b¶o ®¶m ®−îc viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt víi chÊt l−îng cao, kÞp thêi, ®Çy ®ñ vµ ®ång bé ? §iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®−îc, nÕu nh− doanh nghiÖp x¸c lËp thiÕt kÕ m« h×nh dù tr÷ hîp lý; hÖ thèng cung øng nguyªn vËt liÖu thÝch hîp trªn c¬ së nghiªn cøu ®¸ng gi¸ nhu cÇu vÒ thÞ tr−êng (c¶ ®Çu vµo vµ ®Çu ra), kh¶ n¨ng tæ chøc cung øng, kh¶ n¨ng qu¶n lý... -Quan ®iÓm l7nh ®¹o cña doanh nghiÖp. Theo quan ®iÓm qu¶n trÞ chÊt l−îng s¶n phÈm hiÖn ®¹i, mÆc dï c«ng nh©n lµ ng−êi trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm nh−ng ng−êi qu¶n lý l¹i lµ ng−êi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Trong thùc tÕ, tû lÖ tû lÖ liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò trong qu¶n lý chiÕm tíi 80%. Do vËy, hä ph¶i nhËn thøc ®−îc r»ng ®ã kh«ng chØ do lçi ë tr×nh ®é tay nghÌ ng−êi c«ng nh©n mµ cßn do chÝnh b¶n th©n m×nh. Trªn thùc tÕ, liÖu ®7 cã nhµ qu¶n lý nµo ®Æt cho chÝnh hä nh÷ng c©u hái nh−: Hä bè trÝ lao ®éng ®7 hîp lý ch−a? ViÖc bè trÝ cã ph¸t huy ®−îc kh¶ n¨ng, tr×nh ®é tay nghÒ cña ng−êi c«ng nh©n hay kh«ng? S¶n phÈm s¶n xuÊt víi chÊt l−îng kÐm cã ph¶i do con ng−êi, m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu hay do nguyªn nh©n nµo kh¸c... Thªm vµo ®ã, chÝnh s¸ch chÊt l−îng vµ kÕ ho¹ch chÊt l−îng ®−îc lËp ra dùa trªn nh÷ng nghiªn cøu, thiÕt kÕ cña c¸c l7nh ®¹o doanh nghiÖp. Quan ®iÓm cña hä cã ¶nh h−ëng rÊt lín tíi viÖc thùc hiÖn chÊt l−îng trong toµn c«ng ty. §iÒu nµy chøng tá r»ng, chØ cã nhËn thøc ®−îc tr¸ch nhiÖm cña l7nh ®¹o doanh nghiÖp th× míi cã cë së thùc hiÖn viÖc c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. 4. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt l−îng s¶n phÈm ChØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm lµ ®Æc tÝnh, ®Þnh l−îng cña tÝnh chÊt cÊu thµnh hiÖn vËt s¶n phÈm. Cã rÊt nhiÒu c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt l−îng s¶n phÈm. Chóng ®−îc ph©n thµnh hai lo¹i: -Nhãm c¸c chØ tiªu kh«ng so s¸nh ®−îc. -Nhãm c¸c chØ tiªu so s¸nh ®−îc. 13 a) Nhãm c¸c chØ tiªu kh«ng so s¸nh ®−îc -ChØ tiªu c«ng dông: §©y lµ chØ tiªu ®Æc tr−ng cho c¸c thuéc tÝnh, x¸c ®Þnh nh÷ng chøc n¨ng chñ yÕu cña s¶n phÈm, quy ®Þnh gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm. -ChØ tiªu ®é tin cËy: Ph¶n ¸nh sù æn ®Þnh cña c¸c ®Æc tÝnh sö dông cña s¶n phÈm, kh¶ n¨ng s¶n phÈm vµ dÞch vô cã thÓ tiÕp tôc ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. -ChØ tiªu c«ng nghÖ: Lµ nh÷ng chØ tiªu ®Æc tr−ng cho ph−¬ng ph¸p, quy tr×nh s¶n xuÊt nh»m tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè vËt chÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (tèi thiÓu ho¸ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt) s¶n phÈm: -ChØ tiªu lao ®éng häc: Ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a con ng−êi víi s¶n phÈm, ®Æc biÖt lµ sù thuËn lîi mµ s¶n phÈm ®em l¹i cho ng−êi tiªu dïng trong qu¸ tr×nh sö dông. -ChØ tiªu thÈm mü: §Æc tr−ng cho møc ®é truyÒn c¶m, hÊp dÉn cña s¶n phÈm, sù hµi hoµ vÒ h×nh thøc, nguyªn vÑn vÒ kÕt cÊu. -ChØ tiªu ®é bÒn: §©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kho¶ng thêi gian tõ khi s¶n phÈm ®−îc hoµn thiÖn cho tíi khi s¶n phÈm kh«ng cßn vËn hµnh, sö dông ®−îc n÷a. -ChØ tiªu dÔ vËn chuyÓn: Ph¶n ¸nh sù thuËn tiÖn cña c¸c s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh di chuyÓn, vËn chuyÓn trªn c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng. -ChØ tiªu an toµn: ChØ tiªu ®Æc tr−ng cho møc ®é an toµn khi s¶n xuÊt hay tiªu dïng s¶n phÈm. -ChØ tiªu sinh th¸i: Ph¶n ¸nh møc ®é g©y ®éc h¹i, ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng xung quanh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ vËn hµnh s¶n phÈm. -ChØ tiªu tiªu chuÈn ho¸, thèng nhÊt ho¸. §Æc tr−ng cho kh¶ n¨ng l¾p ®Æt vµ thay thÕ cña s¶n phÈm khi sö dông. -ChØ tiªu kinh tÕ: Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ cÇn thiÕt tõ khi thiÕt kÕ, chÕ t¹o ®Õn khi cung øng s¶n phÈm vµ c¸c chi phÝ liªn quan sau khi tiªu dïng s¶n phÈm. b) Nhãm chØ tiªu cã thÓ so s¸nh ®−îc -Tû lÖ sai háng: §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn chÊt l−îng s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm kh«ng ph©n thø h¹ng chÊt l−îng s¶n phÈm: 14 +Sö dông th−íc ®o hiÖn vËt Sè l−îng s¶n phÈm sai háng Tû lÖ sai háng = x 100% Tæng s¶n phÈm s¶n xuÊt +Sö dông th−íc ®o gi¸ trÞ: Chi phÝ cho c¸c s¶n phÈm háng Tû lÖ sai háng = x 100% Tæng chi phÝ cho toµn bé s¶n phÈm -HÖ sè phÈm cÊp b×nh qu©n: ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã ph©n h¹ng chÊt l−îng s¶n phÈm. ∑ (qi. pi) ∑ (qi. p1) H= Trong ®ã H: HÖ sè s¶n phÈm b×nh qu©n qi: Sè l−îng s¶n phÈm lo¹i i pi: §¬n gi¸ s¶n phÈm lo¹i i p1: §¬n gi¸ s¶n phÈm lo¹i 1 -Trong qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm ng−êi ta chñ yÕu tÝnh to¸n ®é lÖch chuÈn vµ tû lÖ ®¹t chÊt l−îng ®Ó biÕt ®−îc chÊt l−îng s¶n phÈm +§é lÖch chuÈn (δ) δ= ∑ n i =1 ( xi − x) n −1 Trong ®ã xi: ChÊt l−îng s¶n phÈm thø i x : ChÊt l−îng s¶n phÈm trung b×nh n: Sè l−îng s¶n phÈm. +Tû lÖ ®¹t chÊt l−îng. Sè s¶n phÈm ®¹t chÊt l−îng Tû lÖ ®¹t chÊt l−îng = Tæng s¶n phÈm s¶n xuÊt 15 x 100% §Ó s¶n xuÊt kinh doanh mét s¶n phÈm nµo ®ã, doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng ®−îc hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm, ph¶i ®¨ng ký vµ ®−îc c¸c c¬ quan qu¶n lý, chÊt l−îng s¶n phÈm Nhµ n−íc ký duyÖt. Tuú tõng lo¹i s¶n phÈm, ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp mµ x©y sùng tiªu chuÈn chÊt l−îng s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o ®óng c¸c th«ng sè møc chÊt l−îng ®7 ký cña s¶n phÈm, ®ã lµ th«ng sè møc ®é chÊt l−îng ®7 ký cña s¶n ph¶m, ®ã lµ c¬ së ®Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ s¶n phÈm s¶n xuÊt. Trªn thùc tÕ, viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm ®−îc c¨n cø vµo hÖ thèng c¸c chØ tiªu do Nhµ n−íc, c¸c bé ngµnh ban hµnh hay do chÝnh doanh nghiÖp x©y dùng. §iÒu nµy ®¶m b¶o cho viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®−îc chÝnh x¸c, tËp trung, b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng−êi tiªu dïng. II- Qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm. 1. Mét sè quan ®iÓm vÒ qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm vµ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn nhËn thøc vÒ qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm. a) Mét sè quan ®iÓm vÒ qu¶n trÞ chÊt l−îng s¶n phÈm Chóng ta biÕt r»ng, ®Ó ®¹t ®−îc "chÊt l−îng" nh− mong muèn, nã ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp hµng lo¹t c¸c yÕu tè cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau. Mét trong nh÷ng yÕu tè hÕt søc quan träng lµ "qu¶n lý chÊt l−îng". Ph¶i cã hiÓu biÕt ®óng ®¾n vÒ chÊt l−îng vµ qu¶n lý chÊt l−îng th× míi cã thÓ gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò chÊt l−îng. Qu¶n lý chÊt l−îng ®7 ®−îc ¸p dông trong nhiÒu ngµnh, nhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp víi quy m« lín nhá kh¸c nhau. Nhê cã nã mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nh÷ng nhiÖm vô quan träng vµ ph−¬ng ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i ai còng cã thÓ hiÓu vµ vËn dông ®óng nghÜa cña nã. Tõ c¸c khÝa c¹nh, gãc ®é kh¸c nhau mçi nhµ nghiªn cøu cã nh÷ng c¸ch tiÕp cËn riªng. Theo nhµ qu¶n lý ng−êi Anh A.G. Robetson: "Qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm lµ øng dông c¸c biÖn ph¸p , thñ tôc, kü thuËt, ®¶m b¶o cho s¶n phÈm phï hîp víi thiÕt kÕ, yªu cÇu trong hîp ®ång kinh tÕ b»ng con ®−ßng hiÖu qu¶ nhÊt, kinh tÕ nhÊt". Theo Ishikawa - nhµ nghiªn cøu chÊt l−îng ng−êi NhËt cho r»ng: "Qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm cã nghÜa lµ nghiªn cøu - thiÕt kÕ- triÓn khai s¶n xuÊt vµ b¶o d−ìng, mét s¶n phÈm cã chÊt l−îng ph¶i kinh tÕ nhÊt vµ bao giê còng tho¶ m7n ®−îc nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng". 16 Qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm theo ®Þnh nghÜa cña tæ chøc tiªu chuÈn quèc tÕ ISO lµ mét ho¹t ®éng cã chøc n¨ng qu¶n lý nh»m ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, môc tiªu, tr¸ch nhiÖm vµ thùc hiÖn chóng b»ng c¸c biÖn ph¸p nh−: Ho¹ch ®Þnh chÊt l−îng, kiÓm so¸t chÊt l−îng, ®¶m b¶o chÊt l−îng vµ c¶i tiÕn chÊt l−îng. Nh×n chung c¸c kh¸i niÖm trªn ®©y ®Òu cã nh÷ng ®iÓm gièng nhau: Qu¶n lý chÊt l−îng lµ hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p nh»m ®¶m b¶o chÊt l−îng tho¶ m7n nhu cÇu thÞ tr−êng víi chi phÝ thÊp nhÊt, cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt ®−îc tiÕn hµnh ë tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n h×nh thµnh chÊt l−îng s¶n phÈm tõ nghiªn cøu-thiÕt kÕ-triÓn khai s¶n xuÊt-b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn... ®Õn tiªu dïng. Qu¶n lý chÊt l−îng cÇn ®−îc b¶o ®¶m trong tÊt c¶ c¸c kh©u, ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn bé nh©n sù trong c«ng ty tõ c¸n bé l7nh ®¹o cho tíi c¸c nh©n viªn, c«ng nh©n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. b) C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn nhËn thøc vÒ qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm, dÞch vô ®7 kh«ng ngõng t¨ng lªn do tÝnh chÊt c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng trë nªn khèc liÖt. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®ã th× khoa häc qu¶n lý ®−îc ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn ngµy cµng ®Çy ®ñ h¬n b¶n chÊt tæng hîp, phøc t¹p cña vÊn ®Ò chÊt l−îng, ph¶n ¸nh sù thÝch øng víi m«i tr−êng vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh míi. Qu¸ tr×nh nhËn thøc vµ øng dông vÒ qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm ®7 vËn ®éng qua c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau: -KiÓm tra chÊt l−îng. C¸c s¶n phÈm sau qu¸ tr×nh s¶n xuÊt míi tiÕn hµnh kiÓm tra c¸c khuyÕt tËt. Khi ph¸t hiÖn ra c¸c khuyÕt tËt míi ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p xö lý, th«ng th−êng ph−¬ng ph¸p nµy kh«ng ph¸t hiÖn ra ®−îc nguyªn nh©n ®Ých thùc. Tuy nhiªn, ®Ó kh¾c phôc nh÷ng sai sãt nµy th× c¸c doanh nghiÖp ®7 t¨ng c−êng c¸c c¸n bé KCS. §i kÌm víi viÖc nµy lµ viÖc t¨ng chi tiªu rÊt nhiÒu mµ c«ng t¸c kiÓm tra kh«ng ®¶m b¶o, trong nhiÒu tr−êng hîp ®é tin cËy rÊt thÊp. -KiÓm so¸t chÊt l−îng Lµ viÖc ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng ngõa c¸c sai sãt, hay khuyÕt tËt cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th«ng qua +KiÓm so¸t con ng−êi. +KiÓm so¸t ph−¬ng ph¸p vµ quy tr×nh s¶n xuÊt. +KiÓm so¸t ng−êi cung øng ( nguyªn, nhiªn vËt liÖu...) +KiÓm so¸t trang thiÕt bÞ dïng trong thö nghiÖm vµ s¶n xuÊt. 17 +KiÓm so¸t th«ng tin. -§¶m b¶o chÊt l−îng. Sau khi kiÓm so¸t ®−îc chÊt l−îng s¶n phÈm, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i duy tr× møc chÊt l−îng ®7 ®¹t ®−îc th«ng qua viÖc ®¶m b¶o chÊt l−îng s¶n phÈm. §©y lµ qu¸ tr×nh cung cÊp c¸c hå s¬ chøng minh viÖc kiÓm so¸t chÊt l−îng vµ c¸c b»ng chøng viÖc kiÓm so¸t chÊt l−îng s¶n phÈm cho kh¸ch hµng. §¶m b¶o chÊt l−îng lµ mäi ho¹t ®éng cã kÕ ho¹ch vµ hÖ thèng, ®−îc kiÓm ®Þnh nÕu cÇn ®Ó ®em l¹i lßng tin tho¶ ®n¸g s¶n phÈm tho¶ m7n c¸c yªu cÇu ®7 ®Þnh ®èi víi chÊt l−îng. Quan ®iÓm ®¶m b¶o chÊt l−îng lÇn ®Çu tiªn ®−îc ¸p dông ®èi víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®ßi hái ®é tin cËy cao sau ®ã ph¸t triÓn réng sang c¸c s¶n phÈm b×nh th−êng kh¸c ®é tin cËy kh«ng cao. -Qu¶n lý chÊt l−îng Lµ viÖc x©y dùng hÖ thèng ®¶m b¶o chÊt l−îng, ®ång thêi tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó cã thÓ cã ®−îc gi¸ thµnh rÎ nhÊt. B»ng viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch thÝch hîp, qu¶n lý chÊt l−îng cho phÐp tiÕt kiÖm tèi ®a vµ gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. -Qu¶n lý chÊt l−îng toµn diÖn §©y lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn cao nhÊt cña qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm bao gåm cã 4 qu¸ tr×nh trªn Qu¶n lý chÊt l−îng toµn diÖn lµ mét ph−¬ng ph¸ qu¶n lý trong mét tæ chøc ®Þnh h−íng vµo chÊt l−îng, dùa trªn sù tham gia cña mäi thµnh viªn vµ nh»m ®Õn sù thµnh c«ng dµi h¹n th«ng qua sù tho¶ m7n kh¸ch hµng vµ lîi Ých cña mäi thµnh viªn trong c«ng ty vµ x7 héi. ChÊt l−îng (s¶n phÈm) toµn diÖn lµ sù tho¶ m7n sù mong ®îi cña ng−êi tiªu dïng cã liªn quan ®Õn doanh nghiÖp c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi. Qu¶n lý chÊt l−îng toµn diÖn ®−îc thùc hiÖn trªn quy m« tæng thÓ víi sù tham gia cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp, nh»m ®¹t ®−îc: "chÊt l−îng toµn diÖn" trªn c¬ së ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cã: +ChÊt l−îng th«ng tin +ChÊt l−îng ®µo t¹o + ChÊt l−îng trong hµnh vi th¸i ®é c− xö trong néi bé doanh nghiÖp còng nh− ®èi víi kh¸ch hµng bªn ngoµi 18 2. Néi dung c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng trong doanh nghiÖp. a) Qu¶n lý chÊt l−îng trong kh©u thiÕt kÕ. C«ng t¸c thiÕt kÕ cã tÇm quan träng rÊt lín thÓ hiÖn ý ®å cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trong chiÕn l−îc s¶n phÈm, chÝnh s¸ch chÊt l−îng cña mét doanh nghiÖp. C¸c s¶n phÈm ®−îc thiÕt kÕ mét c¸ch ®óng ®¾n, phï hîp víi nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng sÏ gãp phÇn rÊt lín trong thµnh qu¶n ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ chiÕm lÜnh thÞ tr−êng. C«ng t¸c thiÕt kÕ ®−îc hiÓu lµ sù kÕt hîp gi÷a nghiªn cøu cña bé phËn Marketing vµ triÓn khai thùc hiÖn cña phßng qu¶n lý s¶n xuÊt. Nã ®−îc xem nh− cÇu nèi gi÷a chøc n¨ng marketing vµ chøc n¨ng t¸c nghiÖp trong mét doanh nghiÖp. Do ®ã, c«ng t¸c thiÕt kÕ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kÕt qu¶, hiÖu qu¶, chÊt l−îng cña c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr−êng. Ho¹t ®éng nµy cã ¶nh h−ëng rÊt nhiÒu tíi kh¶ n¨ng tiªu thô, c¹nh tranh cña s¶n phÈm trong t−¬ng lai, nã ®−a ra nh÷ng ®Ò xuÊt cho thiÕt kÕ s¶n phÈm míi phï hîp h¬n víi nhu cÇu thÞ tr−êng. C¸c c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn trong giai ®o¹n nµy: -TËp hîp vµ chuyÓn ho¸ nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng thµnh ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm th«ng qua nghiªn c−ó ®Ò xuÊt cña tÊt c¶ c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp: marketing, tµi chÝnh, t¸c nghiÖp, cung øng nh»m thiÕt kÕ s¶n phÈm. ThiÕt kÕ lµ qu¸ tr×nh b¶o ®¶m thùc hiÖn nh÷ng ®Æc ®iÓm s¶n phÈm ®7 x¸c ®Þnh ®Ó tho¶ m7n nhu cÇu kh¸ch hµng. KÕt qu¶ cña c¸c qu¸ tr×nh nµy lµ c¸c b¶n s¬ ®å thiÕt kÕ, Ých lîi mµ ng−êi tiªu dïng nhËn ®−îc tõ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm. -§−a ra c¸c ph−¬ng ¸n kh¸c nhau cho qu¸ tr×nh thiÕt kÕ ®Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu thÞ tr−êng. C¸c ®Æc ®iÓm s¶n phÈm cã thÓ lÊy tõ s¶n phÈm cò hay c¶i tiÕn cho phï hîp víi nh÷ng ®ßi hái míi, hoÆc ®−a ra nh÷ng ®Æc ®iÓm hoµn toµn míi. -Thö nghiÖm, kiÓm tra c¸c ph−¬ng ¸n nh»m lùa chän ph−¬ng ¸n tèi −u. -QuyÕt ®Þnh nh÷ng ®Æc ®iÓm ®7 lùa chän. §¸p øng nhu cÇu thÝch hîp víi kh¶ n¨ng, b¶o ®¶m tÝnh c¹nh tranh, tèi −u ho¸ chi phÝ. -Ph©n tÝch kinh tÕ: ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng lîi Ých mµ s¶n phÈm ®em l¹i víi chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm. Nh÷ng chØ tiªu cÇn kiÓm tra trong giai ®o¹n nµy bao gåm: -Tr×nh ®é chÊt l−îng s¶n phÈm thiÕt kÕ -ChØ tiªu tæng hîp vÒ tµi liÖu thiÕt kÕ, c«ng nghÖ vµ chÊt l−îng chÕ thö. -HÖ sè khuyÕt tËt cña s¶n phÈm chÕ thö vµ c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh. 19 -HÖ sè chÊt l−îng cña chuÈn bÞ thiÕt bÞ, c«ng nghÖ s¶n xuÊt hµng lo¹t sau ®ã. b) Qu¶n lý chÊt l−îng trong kh©u cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo Môc tiªu cña giai ®o¹n nµy lµ nh»m ®¸p øng ®óng chñng lo¹i sè l−îng, thêi gian, ®Þa ®iÓm vµ c¸c ®Æc tÝnh kinh tÕ- kü thuËt cÇn thiÕt cña nguyªn vËt liÖu ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕn hµnh th−êng xuyªn, liªn tôc, tiÕt kiÖm chi phÝ. -Lùa chän ng−êi cung øng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng chÊt l−îng vËt t−, nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt. -T¹o lËp hÖ thèng th«ng tin ph¶n håi chÆt chÏ vµ th−êng xuyªn, cËp nhËt. -Tho¶ thuËn viÖc b¶o ®¶m chÊt l−îng th−êng xuyªn nguyªn vËt liÖu cung øng. -Tho¶ thuËn ph−¬ng ph¸p thÈm tra, x¸c minh. -Tho¶ thuËn ph−¬ng ph¸p giao nhËn. -X¸c ®Þnh nh÷ng ®iÒu kho¶n gi¶i quyÕt khi cã tranh ch¸p x¶y ra. c) Qu¶n lý chÊt l−îng kh©u s¶n xuÊt. Môc ®Ých cña kh©u qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng ph¶i lµ lo¹i bá nh÷ng s¶n phÈm xÊu, kÐm chÊt l−îng sau qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, mµ ph¶i ng¨n chÆn nh÷ng nguyªn nh©n lµm xuÊt hiÖn s¶n phÈm xÊu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, viÖc ng¨n chÆn nh÷ng s¶n phÈm xÊu kh«ng chØ dùa vµo bé phËn KCS hoÆc xem ph−¬ng ph¸p nµy lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó lo¹i bá phÕ phÈm, thø phÈm... Bëi vËy, ph¶i qu¶n lý ngay tõ ®Çu kh©u ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh chÊt l−îng s¶n phÈm. Trong s¶n xuÊt, ph¶i ph¸t hiÖn ngay nh÷ng sai sãt trong mäi c«ng ®o¹n cµng sím cµng tèt, ®Æc biÖt lµ nh÷ng kh©u ®Çu - xö lý nguyªn vËt liÖu, t¹o h×nh s¶n phÈm, gia c«ng chÕ biÕn... Ngoµi ra cÇn cã nhËn thøc ®óng ®¾n viÖc n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, còng nh− qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kh«ng chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña nhµ qu¶n lý, mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp. TÊt c¶ thµnh viªn tõ l7nh ®¹o ®Õn c«ng nh©n, c¸n bé phßng ban ®Òu ph¶i tham gia vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm, trong ®ã kh©u qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ giai ®o¹n quan träng quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh c¸c ®Æc tÝnh, chØ tiªu chÊt l−îng cña s¶n phÈm. Môc ®Ých cña qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. 20