Tài liệu ảnh hưởng từ việc li hôn của cha mẹ đến con cái

[Type text] Page 1 [Type text] Page 2 [Type text] Page 3 MỤC LỤC ĐỀ TÀI:ẢNH HƯỞNG TỪ VIỆC LI HÔN CỦA CHA MẸ ĐẾN CON CÁI trang 1, Líhọn đề tài : “ảnh hưởng từ việc li hôn của cha mẹ đến con cái”……..……2 2,Câu hỏi nghiên cứu………………………………………………………...……...3 3,Lí thuyết áp dụng:áp dung lí thuyết như cầu của Maslow……………... ……..3 4,Tình hình nghiên cứu……………………………………………………….....….6 5,Nội dung chính………..……………………………………………….………....10 5.1.Những mặt ảnh hưởng tới con cái khi cha mẹ li hôn…………………....10 5.1.1.Ảnh hưởng tiêu cực……………………………………………….……..10 5.1.1.1.Tâm lí tình cảm……………………………………………………..….10 5.1.1.2.Học tập……………………………………………………………….....12 5.1.1.3.Niềm tin…………………………………………………………………13 5.1.1.4.Mất phương hướng trong cuộc sống…………………………….……14 5.1.1.5.Vật chất……………………………………………………………....…14 5.1.1.6.Sức khỏe thể chất………………………………………………....……15 5.1.1.7.Rủi do xâm hại……………………………………………………...….16 5.1.1.8.Nơi ở….………………………………………………………….….…..17 5.1.2.Ảnh hưởng tích cực….……………………………………………..…….17 5.2.Hạn chế ảnh hưởng tới con cái khi cha mẹ li hôn….…………..….……..18 6.Vai trò trách nhiệm của gia đình của xã hội đói với trẻ.……………….……20 7,Kết luận.………………………………………………………………..……….21 Danh sách tài liệu tham khảo………………………………………….……… 22 [Type text] Page 1 ĐỀ TÀI:ẢNH HƯỞNG TỪ VIỆC LI HÔN CỦA CHA MẸ ĐẾN CON CÁI 1,Lí do chọn đề tài. Li hôn là một hiên tượng xuất hiện ngày càng nhiều cùng với sự phát triển của xã hội và ngày càng được xã hội quan tâm vì những ảnh hưởng của nó.Khi cuộc sống vợ chồng rơi vào tình trạng trầm trọng,đời sống chung không thể kéo dài,mục đích của hôn nhân không đạt được thì li hôn là lối thoát cho cuộc sống bế tắc không còn tình cảm của hai vợ chồng . Trong phán quyết ly hôn của tòa án thể hiện dưới hai hình thức: Bản án hoặc quyết định. Nếu hai bên vợ chồng thuận tình ly hôn thỏa thuận với nhau giải quyết được tất cả các nội dung quan hệ vợ chồng khi ly hôn thì Toà án công nhận ra phán quyết dưới hình thức là quyết định. Nếu vợ chồng có mâu thuẫn, tranh chấp thì Tòa án ra phán quyết dưới dạng bản án. Trong cuộc điều tra do Bộ VH-TT&DL, phối hợp Tổng cục Thống kê, với sự hỗ trợ của UNICEF cho thấy những năm gần đây số vụ ly hôn đang tăng rất nhanh. Nếu năm 2000 chỉ có 51,361 vụ ly hôn thì năm 2005 đã tăng lên 65,929 vụ. Người vợ đứng đơn ly hôn hiện gấp 2 lần so với người chồng đứng đơn. Người tốt nghiệp đại học, cao đẳng có tỷ lệ ly hôn từ 1,7- 2%, thấp hơn tỷ lệ 4- 6% của người không có bằng cấp. Số năm sống trung bình trước khi ly hôn của các cặp vợ chồng 18- 60 tuổi là 9,4 năm; còn riêng ở các khu vực nội thành, các thành phố lớn, chỉ 8 năm. Có 4 nguyên nhân thường xảy ra nhiều là: Mâu thuẫn về lối sống: (chiếm 27,7%); ngoại tình (25,9%); kinh tế (13%); bạo lực gia đình (6,7%).(giật mình con số thống ke của gia đinh Việt - theo Afamily-tinmung.net) Những nghiên cứu xã hội học, nhân chủng học gần đây ở nước ta về trẻ em lang thang, trẻ em bỏ nhà đi kiếm sống, tội phạm vị thành niên, thanh thiếu niên nghiện ma tuý, mại dâm … đều đưa ra những kết luận khá thống nhất rằng : Phần lớn các em đều có bố mẹ ly hôn, ly thân hoặc giữa bố mẹ có quá nhiều xung đột. Ở Hà Nội, năm 2004 kết quả điều tra của UBDSGDTE cho thấy 12,3 % số trẻ em lang thang được phỏng vấn có gia đình tan vỡ bố mẹ li hôn anh em mỗi người một nơi.Ở TP HCM, mỗi năm có hơn 50.000 trẻ em rơi vào hoàn cảnh cha mẹ bỏ nhau và 30% trẻ em lang thang đường phố xuất thân từ hoàn cảnh này (trẻ em đường phố Vệt Nam-Dương Kim Hồng-diễn đàn phát triển Việt Nam) [Type text] Page 2 Trong nghiên cứu xã hội học của TS.Hoàng Văn Tiến, hiện ở nước ta hiện có khoảng 30% trẻ em bỏ nhà lang thang ở khu vực thành thị và nguyên nhân chính là do bị lạm dụng hoặc phải chứng kiến cánh cha mẹ cãi cọ li hôn li thân (TS. Hoàng Văn Tiến –báomới .com). Cũng theo một kết quả điều tra mới đây của Bộ công an thì khi hỏi có đến 8% số trẻ vị thành niên phạm tội có bố mẹ li hôn, 28% phàn nàn bố mẹ không đáp ứng nhu cầu của các em,49 % phàn nàn về các đối xử của bố mẹ (trẻ em lang thang đường phốphápluật.vn). Và theo khảo sát của nhóm Nhóm Young Lives ( Những cuộc đời trẻ thơ) đã khảo sát các thành viên từ 6-18 tuổi trong gia đình trẻ tham gia nghiên cứu (3.000 trẻ sinh các năm 1994-1995 và 2000-2001). Trong số 491 thành viên đã bỏ học, 40% cho biết lý do thứ nhất là chán học, 12% nói lý do bỏ học vì phải làm việc nhà, 8% nói lý do thứ nhất do học phí cao, 7% hoàn cảnh gia đình khó khăn bố,bố mẹ thường xuyên sẩy ra xung đột,li thân,li dị (phân tích nguyên nhân trẻ em bỏ học-giaoduc.net.vn). Việc cha mẹ li hôn ảnh hưởng đến nhiều mặt của con cái ,bên cạnh những ảnh hưởng tiêu cực cuả việc ly hôn tới sự phát triển của trẻ, thì có không ít những vụ ly hôn của bố mẹ lại là con đường giải thoát cho trẻ khỏi những tổn thương về tâm lý, giúp trẻ giải phóng đựơc những cơn stress do bố mẹ gây ra. Vậy để mọi người hiểu rõ hơn về việc trẻ bị ảnh hưởng như thế nào khi cha mẹ của chúng li hôn và những tác động của việc ảnh hưởng này đến đến xã hội,tôi đã quyết định đi sâu nghiên cứu và đi đến chọn đề tài “Ảnh hưởng từ việc hôn của cha mẹ đến con cái”. 2.Câu hỏi nghiên cứu 2.1.Cha mẹ li hôn gây ảnh hưởng đến những mặt nào của con cái ?Tác động của những suy nghĩ hành động việc làm của trẻ có bố mẹ li hôn có ảnh hưởng như thế nào đến xã hội. 2.2 .Những biện pháp nhằm hạn chế ảnh hưởng đến trẻ khi cha mẹ li hôn. 2.3.Vai trò,trách nhiệm của bố mẹ và xã hội đối với trẻ. 3.Lý thuyết áp dụng. [Type text] Page 3 Trong bài tôi sử dụng lý thuyết nhu cầu của Abraham Maslow . Lí thuyết này, ông đã đem các loại nhu cầu khác nhau của con người, căn cứ theo tính đòi hỏi của nó và thứ tự phát sinh trước sau của chúng để quy về 5 loại sắp xếp thành thang bậc về nhu cầu của con người tư thấp đến cao. Nhu cầu sinh lý: Đây là nhu cầu cơ bản để duy trì cuộc sống của con người như nhu cầu ăn uống, ngủ, nhà ở, sưởi ấm và thoả mãn về tình dục.Nếu thiếu những nhu cầu cơ bản này con người sẽ không tồn tại được. Đặc biệt là với trẻ em vì chúng phụ thuộc rất nhiều vào người lớn để được cung cấp đầy đủ các nhu cầu cơ bản này. Ông quan niệm rằng, khi những nhu cầu này chưa được thoả mãn tới mức độ cần thiết để duy trì cuộc sống thì những nhu cầu khác của con người sẽ không thể tiến thêm nữa. Trong đề tài này tôi phân tích nhu cầu sinh lí của trẻ sống trong gia đình có bố mẹ li hôn,nghiên cứu cả trẻ ở lứa tuổi sơ sinh,tuổi nhi đồng và tuổi dạy thì.Nhu cầu sinh lí ở mỗi độ tuổi có những nét giống nhau nhưng cũng có những nét khác nhau cơ bản. Ở tuổi sơ sinh khi cha mẹ li hôn,do các vẫn còn rất nhỏ tất cả mọi hoạt động sinh hoạt, chăm nom,bế hãm đều phải được thực hiện một cách bài bản và chu đáo.Khi cha mẹ li hôn các em phải sống với mẹ như vậy lúc này vai trò trách nhiệm của người mẹ phải được tăng lên gấp đôi vì phải gách vác cả phần của người bố chính vì vậy người mẹ gặp phải rất nhiều những khó khăn : khó khăn về mặt tài chính, công việc quá tải, cảm xúc quá tải,mội mình phải đối phó với mọi thách thức.Nhưng vẫn phải đảm bảo được việc chăm sóc, ăn uống đầy đủ với trẻ vì đây là một trách nhiệm một nghĩa vụ phải thực hiện và các bé có quyền được chăm sóc, quan tâm bảo vệ,có quyền được đáp ứng mọi như cầu thiết yếu trong sinh hoạt hàng ngày.Như vậy đây chính là một trong những nhu cầu cơ bản ,không thể thiếu để duy trì cuộc sống của các em. Ở tuổi nhi đồng :bắt đầu các em đã ý thức được những việc làm những lời nói và đã bắt đầu hình thành những quan điểm những chính kiến riêng cho mình.Việc ăn ngủ, đi lại, học tập, nhà ở ,mọi sinh hoạt các em đã có thể tự làm và hình thành nên những thói quen cũng như tự đặt ra cho mình những quy định khuôn phép. Tuy nhiên trong giai đoạn này lại là giai đoạn mà trẻ dễ bị kích động nhất về mặt tâm lí và cũng là giai đoạn hoàn thiện về tính cách cũng như là định hình được lối sống ước mơ chính vì vậy vẫn cần phải có sự giám sát từ phái gia đình.Cha hoặc mẹ người chịu trách nhiệm nuôi dưỡng các em cần phải luôn thật khéo léo ,cần quan tâm chăm sóc các em nhiều hơn nữa về những mặt ăn uống,ngủ nghỉ,nơi ở,… Ở lứa tuổi dạy thì là độ tuổi mà nhu cầu về sinh lí càng được quan tâm hơn nữa,vì độ tuổi này các em đang phát triển rất mạnh cả thể chất và tinh thần ,chính vì vậy mà mọi nhu cầu của các em trong độ tuổi này cần được chu cấp một cách chu đáo và toàn [Type text] Page 4 diện để các em phát triển .Khi bố mẹ li hôn thì quả thực là một cái gì đó quá sức chịu đựng của các em trong khi đó đây đang là tuổi mà nhẽ ra các em phải được trang bị đầy đủ những kiến thức về gia đinh tình dục giới tính để chuẩn bị bước vào cuộc sống tự lập.Chính vì vậy mà việc đáp ứng những nhu cầu sinh lí trong cuộc sống cho các em ở giai đoạn này cũng vô cùng quan trọng, mẹ hoặc cha người chịu trách nhiệm nuôi dưỡng các em hãy quan tâm chia sẽ nhiều hơn với các em,hãy đáp ứng đầy đủ những nhu cầu thiết yếu trong đội tuổi này cho trẻ để chúng có thêm tự tin nghị lực để chuẩn bị bước vào cuộc sống mới. Nhu cầu về an toàn, an ninh: An toàn sinh mạng là nhu cầu cơ bản nhất, là tiền đề cho các nội dung khác như an toàn lao động, an toàn môi trường, an toàn nghề nghiệp, an toàn kinh tế, an toàn ở và đi lại, an toàn tâm lý, an toàn nhân sự,… Đây là những nhu cầu khá cơ bản và phổ biến của con người. Để sinh tồn con người tất yếu phải xây dựng trên cơ sở nhu cầu về sự an toàn. Nhu cầu an toàn nếu không được đảm bảo thì công việc của mọi người sẽ không tiến hành bình thường được và các nhu cầu khác sẽ không thực hiện được. Do đó chúng ta có thể hiểu vì sao những người phạm pháp và vi phạm các quy tắc bị mọi người căm ghét vì đã xâm phạm vào nhu cầu an toàn của người khác.Đặc biệt đối với những trẻ có bố mẹ li hôn thì nhu cầu về đảm bảo an toàn cần được chú tâm hơn nữa,và yếu tố an toàn ở đây là an toàn về tâm lí và an toàn về bản thân.Trẻ có bố mẹ li hôn thường có tâm trạng là không an toàn khi lúc nào cũng nghĩ về bố hoặc mẹ,lo lắng cho người này hoặc cho người kia nên lúc nào các em cũng sống trong tâm trạng suy nghĩ lo âu phấp phỏng chính vì điều này mà gây ảnh hưởng rất lớn đến những mặt khác của các em. Những gia đình vợ chồng li hôn hãy chú ý nhiều hơn tới tâm lí của trẻ hãy tạo ra một không khí gia đinh thật an toàn vui vẻ và ấm áp,hãy làm tròn trách nhiệm là bảo vệ những đứa con của mình và trách nhiệm ấy phải được tăng lên gấp đôi vì làm thêm cả phần của người còn lại đê các con của họ cảm thấy được an toàn như khi có cả bố và mẹ bên cạnh chúng. Những nhu cầu về quan hệ và được thừa nhận (tình yêu và sự chấp nhận). Nhu cầu này bắt nguồn từ những tình cảm của con người đối với sự lo sợ bị cô độc, bị coi thường, bị buồn chán, mong muốn được hòa nhập, lòng tin, lòng trung thành giữa con người với nhau. Nội dung của nhu cầu này phong phú, tế nhị, phức tạp hơn. Bao gồm các vấn đề tâm lý như: Được dư luận xã hội thừa nhận, sự gần gũi, thân cận, tán thưởng, ủng hộ, mong muốn được hòa nhập, lòng thương, tình yêu, tình bạn, tình thân ái là nội dung cao nhất của nhu cầu này. Lòng thương, tình bạn, tình yêu, tình thân ái là nội dung lý lưởng mà nhu cầu về quan hệ và được thừa nhận luôn theo đuổi. Nó thể hiện tầm quan trọng của tình cảm con người trong quá trình phát triển của nhân loại. [Type text] Page 5 Khi cha mẹ li hôn thì việc con cái bị thiếu đi sự quan tâm tình yêu thương là một điều đương nhiên cho dù người cha hoặc mẹ (người chịu trách nhiệm nuôi dưỡng) có bù đắp quan tâm như thế nào đi nữa thì điều mà các em cần và đủ nhất là sự quan tâm của cả hai người,chính vì vậy khi vợ chồng li hôn cha mẹ phải cùng có trách nhiệm quan tâm săn sóc tới các em nhiều hơn nữa , dù ai là người chịu trách nhiệm nuôi dưỡng hay không chịu trách nhiệm nuôi dưỡng thì cũng phải thường xuyên quan tâm hỏi han giành những tình cảm cho các em để bù đắp cho sự thiếu hụt về tình yêu thương, những thiệt thòi về mặt tình cảm mà chúng phải gánh chịu khi cha mẹ li hôn.Nhu cầu được yêu thương quan tâm săn sóc là một nhu cầu hiển nhiên và vô cùng quan trọng đối với trẻ chính vì vậy mà bố mẹ hãy thực hiện và làm tròn trách nhiệm của mình. Nhu cầu được tôn trọng. Nhu cầu được người khác tôn trọng gồm khả năng giành được uy tín, được thừa nhận, được tiếp nhận, có địa vị, có danh dự,… Tôn trọng là được người khác coi trọng, ngưỡng mộ. Khi được người khác tôn trọng cá nhân sẽ tìm mọi cách để làm tốt công việc được giao. Do đó nhu cầu được tôn trọng là điều không thể thiếu đối với mỗi con người. Đây là một trong những nhu cầu vô cùng quan trọng của trẻ nhất là đối với những trẻ có bố mẹ li hôn vì các em hay bị mặc cảm tự ti về bản thân,chính vì điều này mà mọi người cần có cái nhìn bao dung hơn ,quan tâm hơn đến các em hãy tôn trong các em hãy cho các em các quyền được vui chơi học tập tham gia và những công việc như những bạn trẻ khác vì như vậy mới giúp các em nhận thấy được cuộc sống vẫn có nhiều điều tốt đẹp,không phải ai cũng xa lánh mình coi thường mình khi bố mẹ li hôn là về mặt nhà trường xã hội còn với bản thân bố mẹ thì hãy tôn trong những suy nghĩ và quyết địnhc ủa con cái họ vì đây chính là cách làm duy nhất để bù đắp những thiệt thòi cho con cái mình. Nhu cầu phát huy bản ngã: Maslow xem đây là nhu cầu cao nhất trong cách phân cấp về nhu cầu của ông. Đó là sự mong muốn để đạt tới, làm cho tiềm năng của một cá nhân đạt tới mức độ tối đa và hoàn thành được mục tiêu nào đó. Nội dung nhu cầu bao gồm nhu cầu về nhận thức (học hỏi, hiểu biết, nghiên cứu, …) nhu cầu thẩm mỹ (cái đẹp, cái bi, cái hài,…), nhu cầu thực hiện mục đích của mình bằng khả năng của cá nhân.hãy cho trẻ thể hiện cái tôi của mình,chứng minh được giá trị của bản thân điều này sẽ giúp được các em rất nhiều trong việc phát huy được năng lực và chứng minh được vai trò của mình. 4.Tình hình nghiên cứu. Mỗi con người sinh ra và lớn lên đều sống trong một môi trường xã hội nhất định. Và gia đình là môi trường xã hội đầu tiên mà con người tham gia vào. Vì vậy gia đình [Type text] Page 6 có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển nhân cách sau này của trẻ. Một đứa trẻ , nếu được sống trong một gia đình yên ấm, hạnh phúc, mọi người yêu thương đùm bọc lẫn nhau thì sẽ tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho sự phát triển nhân cách sau này của trẻ. Ngược lại, nếu trẻ sống trong gia đình mà ở đó cha mẹ luôn bất đồng với nhau , luôn cãi cọ, mọi người không có sự yêu thương che chở, quan tâm lẫn nhau thì sẽ làm cho nhân cách của trẻ phát triển đi sai với nhữn chuẩn mực của xã hội, đặc biệt là khi cha mẹ ly hôn. Ly hôn là một biến động buồn làm cuộc sống của mỗi con người bị xáo trộn khủng khiếp và nạn nhân chính là những đứa con vô tội. Để giúp trẻ vượt qua những khó khăn khi cha mẹ li hôn, cha mẹ cần hiểu được những ảnh hưởng tới con cái khi cha mẹ li hôn và cách khắc phục những ảnh hưởng đó với trẻ. Có rất nhiều các đề tài nghiên cứu ,các cuộc tọa đàm bàn về vấn đề ảnh hưởng từ việc li hôn của cha mẹ đến con cái. Trong luận văn “bảo vệ quyền lợi của con khi cha mẹ li hôn” (luanvanfree.comngày 10/4/2012) ,luận văn nêu rõ “bảo vệ trẻ em luôn là một điều được xă hội quan tâm, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Cả xă hội đang luôn cố gắng tạo điều kiện cho trẻ em được phát triển một cách toàn diện. Nhà nước đă đưa ra rất nhiều chủ trương, chính sách và nâng lên thành luật. Rất nhiều quyền lợi của trẻ được pháp luật bảo vệ như quyền được cha mẹ chăm sóc, nuôi dưỡng, được học hành, được vui chơi và phát triển toàn diện… Trẻ em có cha mẹ ly hôn là một đối tượng đặc biệt bởi so với những trẻ khác thh ì chúng phải chịu nhiều thiệt tḥòi và bất hạnh. Do vậy, pháp luật đă có những quy định để bảo đảm quyền lợi cho chúng. Và những quy định của Luật HN&GĐ về trách nhiệm của cha mẹ khi ly hôn và những quyền lợi của trẻ chính là một sự cụ thể hoá của nguyên tắc bảo vệ trẻ em trong trường hợp đặc biệt”. Luận văn cũng trích nguyên văn nguyên tắc bảo vệ quyền lợi của con cái khi cha mẹ ly hôn trong pháp luật hôn nhân gia đh nh Việt Nam ngày 9/6/2000, Quốc hội đă thông qua Luật HN&GĐ năm 2000. Luật HN&GĐ năm 2000 ghi nhận bảo vệ quyền lợi của trẻ em là một trong những nguyên tắc cơ bản của chế độ HN&GĐ : “Cha mẹ có nghĩa vụ nuôi dạy con thành công dân có ích cho xă hội…, ‘‘Nhà nước, xă hội và gia đh nh có trách nhiệm bảo vệ phụ nữ, trẻ em…’’ (Điều 2 Luật HN&GĐ năm 2000). Luận văn đã nêu lên một vấn đề mà rất ít được đề cập đến khi bàn về chủ đề này là bảo vệ quyền lợi của trẻ em khi cha mẹ li hôn,có nhiều luận văn chỉ đề cập đến việc các em bị tổn thương về măt tâm lí,tinh thần thiếu thốn về vật chất,ăn chơi đua đòi,xa ngã vào nhưng tệ nạn xã hội,….mà không hề đề cập đến quyền lợi,bảo vệ quyền lợi của các em sau khi cha mẹ li hôn. Điểm tích cực tiếp theo là luận văn đã đưa ra được những dẫn chứng cụ thể và rõ ràng về việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em khi bố mẹ [Type text] Page 7 li hôn được trích dẫn trong điều 2 luật hôn nhân và gi đình năm 2000,đây được xem là một dẫn chứng có tính thuyết phục trong bài nghiên cứu của tác giả. Tuy nhiên bên cạnh những mặt tích cực mà đề tài đã đề cập được thì cũng có nhiều thiếu sót, đề tài quá trú trọng vào vấn đề về bảo vệ quyền lợi cho trẻ em sau li hôn mà không đề cập đến những cảm xúc ,trạng thái tâm lí,thái độ của trẻ với vấn đề li hôn của cha mẹ chúng? liệu trẻ có thật sự thỏa mái với sự chăm sóc chỉ của bố hoặc mẹ hay không?hay chúng chỉ thực sự thỏa mái,cảm thấy hạnh phúc ấm cúng,an lành khi có sự chăm sóc của cả bố mẹ.Tâm lí ,suy nghĩ và những hành động của trẻ là gì?thì đề tài lại chưa đề cập đến.Vậy những thiếu sót của đề tài tôi xin được trình bày trong bài viết của mình. Tiếp theo trong luận văn “đời sống tâm lí của trẻ sau khi cha mẹ li hôn”(đời sống tâm lí của trẻ sau khi cha mẹ li hôn-quocvinh293-13/8/2012) tác giả đã đưa ra những con số thống kê cụ thể,dẫn chứng rõ ràng,lấy ví dụ: “ở việt nam, bố mẹ ly hôn khi đứa con còn thơ bé( từ 0- 3 tuổi ) có thể gây ra ở đứa trẻ các rối nhiễu tâm thể và các rối nhiễu này càng trầm trọng nếu như đứa con ấy không có sự chia sẻ của người nuôi dưỡng nó. Ở đứa trẻ từ 3- 6 tuổi thì có mặt cảm tội lỗi và sự tự đánh giá thấp bản thân mình. Trẻ sẽ ứng xử kém thích nghi ở trường hoặc bế tắc trong học tập ( từ 6-9 tuổi). Ở tuổi dậy thì ly hôn của cha mẹ sẽ ảnh hưởng đến sự nhập vai của trẻ, đặc biệt là trẻ gái, Không những thế, ly hôn còn gây ra những tổn thương tâm lý cho những đứa con, làm mất cân bằng tâm lý đồng thời kéo theo các phản ứng bù trừ kiểu nhiễu tâm, như là rối loạn mất giấc ngủ các cơn ác mộng, hay là các dạng rối nhiễu hành vi như ăn cắp, đánh nhau …” Như vậy, ly hôn đã gây nhiều hậu quả xấu đến tâm lý, đời sống tình cảm, hành vi của trẻ. Nhưng đáng buồn là hiện nay, các vụ ly hôn ngày càng gia tăng đến mức báo động.tiếp theo luận văn đã đưa ra các ví dụ : “ Đơn cử như ở quận Hai Bà Trưng có gần 1/5 số vụ kết hôn bị tan vỡ ( Đại Đoàn kết, 1996 ). Tuy nhiên bên cạnh những ảnh hưởng tiêu cực cuả ly hôn tới sự phát triển nhân cách của trẻ, thì có không ít những vụ ly hôn của bố mẹ lại là con đường giải thoát cho trẻ khỏi những tổn thương về tâm lý, giúp trẻ giải phóng đựơc những cơn stress do bố mẹ gây ra”. Như vậy với đề tài này tác giả đã chỉ ra được ở Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu khác nhau về gia đình theo các khía cạnh khác nhau về hiện tượng ly hôn. Tuy nhiên, chỉ có ít nghiên cứu về đời sống tâm lý của những đứa con trong các gia đình ly hôn và ảnh hưởng của nó tới sự phát triển nhân cách của trẻ. Bài viêt cũng đã đưa ra rất nhiều các điểm mới ,tác giả đã chỉ ra được cụ thể là mọi vấn đề đều có hai mặt của nó,đời sống tâm lí của trẻ sau khi bố mẹ li hôn thì bên cạnh những điểm tiêu cực như:trẻ sẽ bị mất phương hướng trong cuộc sống,mất niềm tin vào mọi người,tự ti,dễ xa ngã,sống buông thả,….thì một số trẻ em lại cói tâm lí,hành động suy nghĩ trái ngược lại , các em sẽ sống tự lập hơn,do không được bố mẹ quan tâm như trước nên nhiều [Type text] Page 8 công việc các em phải tự quyết định,các em có ý thức trong cuộc sống hơn,bỏ đi mọi mặc cảm các em chứng tỏ bản thân mình bằng nhiều thành tích như trong học tập trong cuộc sống hàng ngày thấy mình lớn và trưởng thành hơn rất nhiều.Đây được xem là một điểm rất hay mới và thực tế trong đề tài nghiên cứu này. Tuy nhiên trong đề tài nghiên cứu tác giả chỉ nhấn mạnh đến tâm lí của trẻ em sau khi bố mẹ li hôn mà không đề cập đến tâm lí của các em khi bố mẹ chúng còn chung sống với nhau,bởi một lẽ đương nhiên trước khi li hôn là giữa bố và mẹ luôn cãi vã giằng co thậm trí là đánh đập chửi bới nhau vậy khi chứng kiến những cảnh đó suy nghĩ của các em là gì? vui hay buồn quan tâm hay thờ ơ?và khi chúng chứng kiến bố mẹ chúng chính thức ra tòa?thì trong hai trường hợp này cảm xúc suy nghĩ của các em là gì?có sự khác biệt như thế nào.Vì thế mà trong đề tài này để thuyết phục người nghe hơn nữa tác giả cần đưa ra sự so sánh về tâm lí của các em trước và sau khi bố mẹ chúng li hôn,như vậy thì chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về quá trình thay đổi tâm lí cũng như là suy nghĩ và hành động của các em. Trong bài : “Tỷ lệ ly hôn gia tăng tác động xấu đến trẻ em” (Theo Thanh Niên, 14/5-vietbao.vn) .Theo luật gia Huỳnh Minh Vũ: “số người đến tư vấn về ly hôn tại Trung tâm Tư vấn tình yêu hôn nhân và gia đình TP HCM chiếm tới 70%. Tỷ lệ ly hôn tăng gây ảnh hưởng lớn đến sự hình thành nhân cách của trẻ em, làm tăng số trẻ em hư”. Ông Vũ cho biết: “điều tệ hại nhất là trước khi ly hôn, các bậc cha mẹ thường gây gổ, chửi bới, thậm chí còn đập phá đồ đạc, hành hạ, ngược đãi nhau trước mặt con cái. Họ đã khiến con trẻ phải chứng kiến biết bao điều xấu xa, tệ hại của người lớn.Một số người nghĩ ly hôn là hết, là chấm dứt tất cả. Vì vậy, họ thiếu trách nhiệm đối với con, không tới thăm con, chăm sóc, không cấp dưỡng nuôi con. Thậm chí, một số người còn thù hằn nhau, hoặc cay cú với người đã gây đau khổ cho mình nên thường đổ lỗi, kể tội đối phương cho con nghe. Có người còn gieo vào tâm trí trẻ hình ảnh xấu xa, lệch lạc về người cha, người mẹ chúng, họ cố tình làm cho con quên đi hình ảnh của người kia. Cá biệt, có một vài trường hợp xin được xóa họ tên cha trong khai sinh của trẻ, đổi từ họ cha sang họ mẹ”. Điểm tích cực của bài viết là đã chỉ ra được hậu quả của việc li hôn này là con cái bị ảnh hưởng về mặt tâm lý và sự phát triển thể chất, trí tuệ. Khi con ở với mẹ, sẽ thiếu thốn tình cảm của cha, nếu ở cha sẽ thiếu thốn tình cảm của mẹ. Trẻ sẽ trở nên mặc cảm, ngại tiếp xúc với xã hội, hoặc cũng có khi nó trở nên phá phách để thu hút sự quan tâm của cha mẹ. Do không được quan tâm đúng mức, trẻ con dễ bị đói, bị suy dinh dưỡng dẫn đến bị chậm phát triển về thể chất, trí tuệ. Và chỉ ra được một góc tối khi cha mẹ li hôn là cha mẹ đùn đẩy trách nhiệm cho nhau rồi gieo vào lòng con cái những thù hoằn căm phần bố hoặc mẹ. [Type text] Page 9 Tuy nhiên đề tài lại chưa đưa ra các biện pháp nhằm hạn chế tình trạng li hôn và những biện pháp nhằm giúp đỡ về mặt tinh thần ,giải tỏa tâm lí, những khó khăn mặc cảm ,cũng như vật chất cho trẻ có cha mẹ li hôn. Ảnh hưởng từ việc li hôn của bố mẹ đến con cái là một vấn đề hết sức lan giải và đã có rất nhiều các công trình nghiên cứu các đề tài lớn nghiên cứu về vấn đề này,mỗi đề tài cũng đã đề cập đến rất nhiều các vấn đề mới các hướng và cách giải quyết tuy nhiên bên cạnh những mặt tích cực của các đề tài,những điểm mà đề tài làm được cũng như còn thiếu sót thì trong đề tài “ảnh hưởng từ việc li hôn của cha mẹ đến con cái” của tôi,tôi xin được tiếp tục phát triển ý và bổ sung vào các thiếu sót của các đề tài trên chưa đề cập đến. 5.Nội dung chính. 5.1.Những mặt con gái bị ảnh hưởng khi cha mẹ li hôn. Thực tế cho thấy sự rạn nứt đó đã đánh mất quyền được sống cùng bố mẹ của trẻ con.Bố mẹ chia tay kéo theo hàng loạt những thay đổi,xáo trộn tâm lí cũng như trong nết sống sinh hoạt của con,nhân cách niềm tin tình yêu và phương hướng trong cuộc sống.Nhưng việc li hôn của cha mẹ cũng có những anh hưởng tích cực đến con cái. 5.1.1.Ảnh hưởng tiêu cực 5.1.1.1.Tâm lí,tình cảm. Cha mẹ bất hòa luôn ảnh hưởng đến sự phát triển của đứa trẻ về mặt tâm lí,sự bất hòa của bố mẹ kéo theo nhiều hư hại nới bản thân đưa trẻ,những cảnh cãi vã nhau,những câu chì chiết,những câu chửi hay những lời đánh nhau trước mặt trẻ lúc nào cũng có hại chứ không có một lợi lộc nào. Theo tâm lý học sinh vật học, ngay khi một em nhỏ trong thai kỳ ở tháng thứ 6 trong bụng mẹ, em đã biết cười, biết khóc theo những diễn tiến và ảnh hưởng tâm lý của mẹ em. Tóm lại, những gì cha mẹ em đối xử với nhau, vui hay buồn em đều là nạn nhân. Cũng theo khảo cứu của tâm lý học, thì tuy các em gái phản ứng tình cảm hơn về việc cha mẹ ly dị, nhưng những cảm tình này lại mau qua. Còn đối với các em trai tuy không mấy biểu lộ tình cảm, buồn bã, nhưng nó lại âm hưởng một cách sâu thẳm sau này khi các em đã trưởng thành. Và ảnh hưởng này có tác dụng trên đời sống hôn nhân và gia đình của các em. Về vấn đề tuổi tác, các em ở dưới tuổi vị thành niên, ảnh hưởng ly dị không mạnh [Type text] Page 10 mẽ lắm, nhưng đối với các em ở tuổi vị thành niên hay đã trưởng thành thì đây là một cú “xốc” tinh thần rất mạnh mẽ. Nhiều khi nó dẫn đến chống đối. Theo chuyên gia tâm lí nguyễn minh tuấn ở San Jose,California cho rằng khi cha mẹ li hôn thì các em trong độ tuổi 12 đến 17 bị ảnh hưởng nhiều nhất.anh nói : “tuổi nhỏ thì các em không biết,tuy nhiên các em cũng thấy những mất mát,thiếu thốn..còn các em từ tuổi 12 đến 17 thì các em lại rất giận dữ khi các em thấy cha mẹ chia tay thấy cha mẹ cãi nhau,có nhiều em không biểu nghĩ là do mình,nên bối dối rồi cảm thấy mặc cảm tội lỗi và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của các em điều đầu tiên ở việc học,các em sec ó một số các biểu hiện như mặc kệ,bực bội,khó chịu hay gây gổ người này người kia hoặc lúc nào cũng im nặng ngồi một chỗ.(Phương anh-Blog chia sẽ kinh nghiệm làm cha mẹ và nuôi dạy trẻ) Những đứa trẻ tội nghiệp biết rằng mọi thứ sẽ không còn như trước nữa và cái thế giới yên bình đã thay đổi hoàn toàn. Thay đổi đầu tiên có thể là đứa trẻ không được sống cùng thậm chí hoàn toàn mất liên lạc với hoặc bố hoặc mẹ. Mọi thói quen học tập,ăn uống ,nghỉ ngơi cũng sẽ khác đi,mất một bàn tay chăm sóc.Đây thực sự là một thay đổi đột ngột và sâu sắc. Lo bị bỏ rơi:khi bố mẹ cãi nhau,li hôn,nỗi ám ảnh bị bỏ rơi và mất đi một trong hai người mình yêu thương sẽ khiến cho trẻ em đâu đớn tổn thương vô cùng.trong thế giới trẻ thơ,cô đơn là một điều gì đó rất khủng khiếp Mất đi các quan hệ gắn bó:Trẻ không chỉ phải xa bố/mẹ mà còn phải xa cả những những người thân thiết khác như bạn bè, hàng xóm, họ hàng, thậm chí vật nuôi cưng. Tình anh em bị chia sẻ lựa chọn một trong hai mẹ hoặc cha và thường là lựa chọn những người không rời xa gia đình.Các quan hệ gắn bó đó khi bình thường tưởng như đơn giản, nhưng nếu bị tước mất có thể trở thành nguyên nhân những phản ứng tiêu cực, thái độ bất mãn của trẻ. Nỗi tủi thân vì “đói mẹ” có ảnh hưởng tiêu cực tới quá trình phát triển tâm sinh lý của con. Trẻ mẫu giáo, nhi đồng “đói mẹ” dễ trở nên còi cọc và yếu đuối tinh thần vì tuổi này không thể tự vượt qua được cơn đói ấy. Khi sa vào cơn đói, đứa trẻ có xu hướng co mình, khó hòa nhập vào tập thể và lĩnh hội các kỹ năng sống cơ bản từ chăm sóc bản thân tự lập, tới đón nhận và bộc lộ tình yêu thương hồn nhiên với mẹ và cả người khác. Những dấu vết trầm cảm nhỏ và lớn là khó tránh khỏi ở đứa bé hiện tại và sau này.Con lớn tuổi dậy thì hay gặp ức chế mẹ không yêu hơn cả tuổi nhỏ. Bước chuyển tâm lý lứa tuổi này khiến ở chúng gia tăng mạnh nhu cầu được mẹ chăm sóc giải tỏa tâm lý, tư vấn sức khỏe sinh sản. [Type text] Page 11 Vì ảnh hưởng về mặt tình cảm nên chắc chắn nó sẽ chi phối lên hành vi của đứa trẻ đó, nên nó sẽ sống khác biệt hơn với những đứa bạn sống trong gia đình bình thường. Có thể sẽ e dè, khép kín, lầm lũi hơn. Đó là những em sống nội tâm. Một số em thì tỏ ra chống đối, sống một cách ngỗ ngược, và nó có hành vi gây hấn với những người chung quanh. Một số khác thì nó tìm ra những cuộc sống viễn tưởng, tức là chuyển sang sống một thế giới khá. Những dấu hiện đáng lo lắng: Cố gắng hàn gắn bố mẹ: Một số trẻ nhầm lẫn rằng bố mẹ chia tay là do lỗi của chúng. Vì thế mà chúng hành động theo suy nghĩ bột phát, cố gắng hết sức mong hàn gắn mối quan hệ của người lớn trong khi điều đó không còn ý nghĩa gì hay hoàn toàn không phải là mong muốn của cả hai bố mẹ. Hiếu chiến và hiếu thắng:Trên thực tế có một số gia đình nghĩ rằng đây chỉ là biểu hiện thông thường có thể xuất hiện ngay cả khi không xảy ra những thay đổi trong hôn nhân.Thực tế nên nhận thức những phản ứng khác thường của con bạn. Liệu chúng có những biểu hiện tức giận hơn hay ức chế hơn bình thường hay không? Suy sụp tinh thần:Rất nhiều trẻ do không chịu được áp lực hoàn cảnh gia đình đã bỏ đi hay có những dấu hiệu suy sụp tinh thần nghiêm trọng.Và có thể dẫn đến trầm cảm.Ngoài ra,chúng ta cũng phải nghĩ đến ảnh hưởng của những người con cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha.Tiếng việt nam gọi nôm na là “con ông ,con tôi,con chúng ta”.Không riêng các em,mà ngay cả đến phụ huynh trong những trường hợp ấy cũng rất khó xử và rất khó tạo được ảnh hưởng tốt trên con mình,con người và con chúng ta. 5.1.1.2.Học tập. Theo một nghiên cứu mới của Tạp chí Xã hội học Mỹ (American Sociological Review), những đứa trẻ có bố mẹ li hôn thường kém môn Toán và các kỹ năng xã hội so với bạn cùng trang lứa. Ông Hyun Sik Kim, tác giả của nghiên cứu,Tiến sĩ khoa học xã hội trường Đại học Wisconsin-Madison, đã viết “những đứa trẻ gặp hoàn cảnh trên thường gặp khó khăn trong việc kết bạn và giữ gìn tình bạn, bộc lộ cảm xúc theo hướng lạc quan, hiểu được cảm xúc người khác, an ủi các bạn đồng lứa và làm quen với những người khác”. Ông Kim đã chứng minh rằng : “con cái thường bị tổn thương trong thời gian bố mẹ sắp chia tay, hoặc lúc bố mẹ đề cập đến việc viết đơn li hôn. Trong thời gian này, trẻ thường đấu tranh trong tâm trí chứ không biểu lộ ra ngoài”. [Type text] Page 12 Tiến sĩ Kim đã miêu tả ở 4 bậc học - lúc bắt đầu đi mẫu giáo, lớp 1, lớp 3, lớp 5 và nhận thấy rằng, những đứa trẻ sống trong gia đình li hôn khả năng kém hơn so với các bạn bình thường khoảng 12% khi làm các bài kiểm tra Toán, trong khi không thấy dấu hiệu học kém ở các môn khác, như môn đọc hiểu. Nguyên nhân có thể do môn Toán đòi hỏi học sinh có nhiều kiến thức tích lũy hơn môn đọc hiểu (giadinh.net.vn). Số liệu đưa ra tại hội nghị giao ban lần thứ 3 cuộc vận động “Hai không” của các Sở GD-ĐT khu vực đồng bằng Bắc bộ, được tổ chức tại Hà Tây cho thấy, năm học 2007 2008, gần 10.000 học sinh ở khu vực đồng bằng Bắc bộ bỏ học. Hà Tây dẫn đầu khu vực với hơn 1.800 học sinh bỏ học. Tiếp đến là Nam Định: 1.387 học sinh, Hải Dương: 1.269 học sinh, Vĩnh Phúc: 1.042 học sinh bỏ học…(Trần Trí-17/5/2008-daibieunhandan .vn) Hà Nội cũng thống kê được 532 học sinh bỏ học Sở GD&ĐT Ninh Bình cho biết, học sinh THPT và BT THPT bỏ học của tỉnh lên đến hơn 900/1.081 học sinh bỏ học học. Các Sở GD-ĐT đều đã thống kê nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này đó là các nguyên nhân do học sinh học lực yếu kém dẫn tới chán nản và tự bỏ học,do học phí cao,do điều kiện đi lại,do hoàn cảnh gia đình khó khăn,do bố mẹ li hôn con cái không có tâm trí để nghĩ đến chuyện học hành.(Duy anh-29/04/2008-báo thủ đô an ninh). Như vậy chúng ta có thể thấy rằng khi cha mẹ li hôn ảnh hưởng vô cùng lớn đến con cái trong việc học tập,các em có thể học kém đi và cũng có thể bỏ học do thấy chán nản ,mệt mỏi vì gia đình vì nghĩ đến bố mẹ chúng. 5.1.1.3.Niềm tin. Khi cảm giác tổ ấm gia đình của mình đã không còn an toàn thì đa số trẻ không muốn về nhà.Ở lứa tuổi này các em chưa chín chắn trong suy nghĩ, cảm thấy bế tắc, hoang mang, học hành sa sút... các em dễ trở thành "miếng mồi ngon" cho các băng nhóm tệ nạn. Hình ảnh cuả một người mẹ chăm sóc chồng con chu đáo đã không cón tồn tại trong tâm trí các em,các em dần nhận thấy tất cả những việc làm cử chỉ trước đây chỉ là miễn cưỡng, che dấu các em vì một cái gì đó,chứ thực sự đó không phải là hạnh phúc.Hình ảnh một người mẹ đẹp, hạnh phúc và đảm đang- một thần tượng trong cuộc sống đã không còn. Không còn hình ảnh của một người bố mẫu mực,lo toan mà thay vào tâm trí em lúc này là những lời mắng chửi nhiếc móc của bố giành cho cho mẹ,những hành động vũ phu, bạo lực. [Type text] Page 13 Trong một gia đình chỉ có bố và mẹ là hai người lớn là những người làm gương cho con cái nhưng khi li hôn thì tấm tấm gương ấy không còn đủ sáng cho các con học tập noi theo. Việc li hôn của bố mẹ sẽ khiến các em có cái nhìn tiêu cực về hôn nhân và gia đình. Các em sẽ không tìm được một mô hình gia đình và hôn nhân hạnh phúc về sau. Hậu quả của sự khủng hoảng này không chỉ diễn ra ngay hiện tại mà còn tiềm ẩn hủy hoại cả tương lai của trẻ, nếu vấn đề không được giải quyết. Bởi đó là một yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến việc định hình nhân cách của trẻ và niềm tin vào tương lai vào cuộc sống. 5.1.1.4.Mất phương hướng trong cuộc sống. Nhiều trẻ khi cha mẹ li hôn đã có tâm lí là không muốn sống, muốn tự tử muốn tìm cho mình một lối thoát. Thống kê của Tòa án nhân dân các cấp cho thấy, hiện mỗi năm cả nước có khoảng 66.000 gia đình tan vỡ hạnh phúc. Như vậy, tính trung bình cứ 3 cặp kết hôn thì sẽ có một cặp chia tay vì nhiều lý do khác nhau . Trong số các vụ ly hôn của các bậc phụ huynh, có vụ việc em Nguyễn Thị Th. (lớp 9, Trường THCS Nguyễn Tri Phương, xã Bình Quế, huyện Thăng Bình, Quảng Nam) uống thuốc trừ sâu tự sát chiều 18/5/2012 vì buồn chuyện bố mẹ ly hôn đã dấy lên hồi chuông cảnh báo cho các bậc làm cha mẹ ở xã hội hiện đại.Theo người dân tại địa phương cho biết, cha mẹ em đã ly dị, mẹ bỏ vào Nam sinh sống, còn em ở với dì ruột tại xã Bình Quế để ăn học. Nhưng do thiếu thốn tình cảm, Th. đã tìm đến cái chết.(Hoàng Khánh –Đất phú online) Không chỉ có trường hợp em Th có hành động tiêu cực vì bố mẹ ly hôn, mà trước đó, do sự tuyệt vọng và đau khổ khi nhìn cha mẹ “đường ai nấy đi” mà em N.A.T.V (16 tuổi, TP.Hồ Chí Minh) đã tìm cái cái chết. Ngày cha mẹ em ra tòa ra ly hôn cũng là ngày em được đưa vào bệnh viện vì uống thuốc tự tử. Lá thư em để lại chỉ vỏn vẹn dòng chữ “con cần cả ba và mẹ. Nếu ba mẹ ly hôn con sẽ chết”.(Hoàng Khánh –Đất phú online). Nhiều trẻ em khác thì bỏ bê học hành,ăn uống sinh ra ốm đau bệnh tật,suy nhược cơ thể ,nặng hơn thì sa đà vào những trò chơi tiêu cực như : nô đề ,cờ bạc rượu chè,hút sách…và có thể vô hình bị dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật.Theo một nghiên cứu mới đây của bộ công an thì có đến 8% số trẻ phạm tội có bố mẹ li hôn,28% phàn nàn về [Type text] Page 14 việc bố mẹ không đáp ứng nhu cầu cơ bản của các em,49%phàn nàn về cách đối xử của bố mẹ.(phapluat.vn) Không tìm đến cái chết thì các em có bố mẹ li hôn lại có những suy nghĩ và hành động sai lầm đi ngược lại với chuẩn mực của xã hội như:hành nghề trộm cắp cờ bạc rược chè,hút sách,các bé gái thì có thể sa ngã vào mại dâm,… 5.1.1.5.Vật chất. Ly hôn - con cái gánh chịu nhiều thiệt thòi vì thiếu hụt tình cảm của cha mẹ nhưng những đứa trẻ đáng thương ấy còn phải chịu đựng thêm những nỗi đau không đáng có từ tranh cãi của các ông bố, bà mẹ khi phân chia tài sản và trốn tránh trách nhiệm nuôi con… Sau khi bố mẹ ly hôn, những đứa trẻ sẽ ở với bố hoặc mẹ. Chúng vốn đã chịu thiệt thòi về tình cảm khi có mẹ thì không có bố, xa cách với anh chị em, lại còn bị thiệt thòi về vật chất vì trên thực tế việc yêu cầu cấp dưỡng sau khi ly hôn đang tồn tại nhiều bất cập, thậm chí trở thành "món nợ khó đòi" đối với cả cơ quan thi hành án và người được cấp dưỡng. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn chưa bảo đảm được "nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng". ví dụ: câu chuyện của chị Linh : “Sau 3 năm kết hôn, chị được TAND huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa xử cho ly hôn với chồng và chị được giao nuôi cậu con trai lúc đó vừa 2 tuổi. Tòa tuyên chồng chị có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con mỗi tháng 10kg gạo (tương đương với 38.000 đồng) từ tháng 5-1993 cho đến khi cháu bé tròn 18 tuổi (tháng 5-2009). Như vậy, tính đến thời điểm năm 2009, với giá trị 10kg gạo (tính giá gạo trung bình khoảng 150.000 đồng), cũng đủ cho thấy mức cấp dưỡng này "hợp lý" đến độ nào!”(Phương Thảobáomới.com) Hay trường hợp của anh Bàn và chị Hường ly hôn năm 2002. Tòa tuyên chị Hường nuôi dưỡng đứa con chung của hai vợ chồng lúc đó 12 tuổi và buộc anh Bàn cấp dưỡng nuôi con mỗi tháng 200.000 đồng đến khi cháu bé tròn 18 tuổi (năm 2008). Chị Hường cho rằng, vào thời điểm vợ chồng ly hôn, mức cấp dưỡng 200.000 đồng còn chấp nhận được, nhưng 6 năm sau, mức này phải tăng lên 10 lần mới đủ một nửa nhu cầu ăn học của cô con gái. Lúc này, chồng cũ kinh tế cũng khá giả, nhưng khi chị yêu cầu trợ cấp thêm cho con thì anh ta từ chối vì "Tòa chỉ yêu cầu tôi thế, cô lấy cớ gì mà đòi thêm?". (Phương Thảo-báomới.com). Tâm lý của một số người cha, người mẹ luôn muốn rũ sạch trách nhiệm với quá khứ để đi tìm hạnh phúc mới. Hoặc họ thù hận người chồng (vợ) đến mức sợ họ tiêu lẹm vào phần tiền mà mình cấp dưỡng cho con nên tìm đủ mọi cách tính toán cho “sòng [Type text] Page 15 phẳng”. Nhưng nuôi dạy một đứa trẻ không chỉ cần tiền mà còn cần rất nhiều tình yêu và trách nhiệm". Khá nhiều vụ ly hôn mà cha mẹ không lo đến việc chăm sóc đứa con đang bị tổn thương tình cảm, mà quay sang cãi cọ nhau, mặc cả từng đồng nuôi con. Vậy người thiệt thòi nhất khi cha mẹ li hôn không phải là vợ hoặc chồng mà chính là những đứa con vô tội. 5.1.1.6. Sức khỏe thể chất . Sức khỏe của con cái cũng bị ảnh hưởng nặng nề khi cha mẹ li hôn,không còn ai quân tâm chăm sóc các em khi các em bị ốm đau bệnh tận,không có tiền mua thuốc,không có sự bồi dưỡng về mặt vật chất.Đặc biệt là tình yêu thương của cha mẹ là điều mà các em cần nhất trong lúc này thì đó là một điều không thể bù đắp. Theo nghiên cứu những đứa trẻ mà cha mẹ có mối qua hệ phức tạp như: ly thân, ly hôn... có xu hướng nghiện cao hơn,cha mẹ li hôn đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến đứa trẻ tiếp cận với ma tuý và trở thành kẻ nghiện ma tuý.Khi bố mẹ li hôn trẻ thường có tâm lí sống bất cần đời,cái gì cũng muốn thử và rất dễ xa ngã: trẻ nghiện ma túy, bị nhiễm HIV/AIDS là một trong những thực tế đáng báo động hiện nay đã và đang sẩy ra trên diện rộng với chiều hướng gia tăng ở những trẻ có bố mẹ li hôn. 5.1.1.7. Rủi ro bị xâm hại. Một trong những ảnh hưởng nghiêm trọng gây cho các em nỗi ám ảnh đáng sợ nhất về khoảng thời gian sau và sau này nữa trong cuộc đời các em đó chính là việc trẻ bị xâm hai bị, đánh đập, tra tấn, cưỡng hiếp,bóc lột sức lao động, giam giữ, bị bán đi nước khác hoặc ép mua bán dâm.Đây có thể được coi là một mối lo sợ khủng khiếp nhất ở trẻ khi bố mẹ li hôn chúng không còn được bố mẹ bảo vệ như trước không còn ai dạy dỗ quan tâm lo lắng. Theo con số thống kê của Bộ LĐ-TB&XH, đến nay, cả nước có hơn 25 triệu trẻ em, chiếm 29% tổng dân số, trong đó có hơn 1,4 triệu em có hoàn cảnh đặc biệt, hơn 1,2 triệu em bị khuyết tật... Tuy nhiên, điều đáng lo ngại hiện nay là tình trạng ngược đãi, xâm hại, bạo lực, bóc lột trẻ em vẫn diễn biến phức tạp và trở thành vấn đề bức xúc cho xã hội. Báo cáo của 63 tỉnh, thành phố cho thấy, trung bình mỗi năm, cả nước xảy ra 1.000 vụ xâm hại tình dục, năm sau thường cao hơn năm trước, trong đó, số trẻ em bị hiếp dâm chiếm đến 65%. . (Lan Anh-25/5/2012-news.zing.vn) Tình trạng bóc lột sức lao động trẻ em diễn ra không chỉ những năm gần đây, mà đã diễn ra từ lâu, song hành cùng với nghèo đói và các tệ nạn xã hội khác. Với cơ chế thị trường hiện nay lại càng làm cho tình trạng bóc lột sức lao động trẻ em bộc lộ gay [Type text] Page 16 gắt hơn. Bộ LĐTB&XH đưa ra số liệu cả nước có hơn 26.000 trẻ em đang phải bươn trải làm việc nặng nhọc để mưu sinh. Đa phần các em đều có gia đình thuộc diện đói nghèo, cuộc sống tiếu thốn,bỏ nhà đi lang thang, cha mẹ li di,không người thân,không nới nương tựa.Phải làm tất cả những công việc nặng nhọc của người lớn, miễn sao có được thu nhập, dù ít ỏi. Nhưng các em thường bị ngược đãi và phải đối mặt với những tai nạn lao động.(Nam Yết-11/12/2012-laodong.vn) Chính vì vậy mà khi cha mẹ li hôn thì có một lỗi lo vô cùng lớn là các em có thể bị xâm hại gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống sau này của trẻ. 5.1.1.8. Nơi ở . Đối với trẻ sơ sinh do các em vẫn còn nhỏ và phần lớn người mẹ sẽ chịu trách nhiệm nuôi chính vì vậy mà việc chuyển đến một nơi ở mới hoặc là ở lại chính căn nhà của bố mẹ thì thế nào các em cũng không bị ảnh hưởng do các em vẫn chưa nhận thức được nhiều về cuộc sống xung quanh mọi hoạt động đều do người khác làm giúp. Những đối với trẻ ở lứa tuổi nhi đồng và tuổi dậy thì thì việc phải thay đổi một môi trường ở mới là một điều vô cũng khó khăn,phải mất một thời gian dài mới có thể thích nghi được với cuộc sống mới.chưa nói đến trường hợp nếu phải đi ở trọ thì môi trường sống còn có rất nhiều phức tạp điều này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của các em :tâm lí,học tập,dị nghị,… 5.1.2.Ảnh hưởng tích cực. Nhiều người có cái nhìn nghiêm chỉnh về gia đình rất lấy làm ngạc nhiên, bỡ ngỡ khi thấy có những khảo cứu cho rằng sự khác biệt về ảnh hưởng tâm lý và lối sống của con cái không có gì khác nhau trước và sau khi cha mẹ đã ly dị thậm trí các em còn có ý thức được về mọi mặt hơn so với trước đây khi sống trong một gia đình có các bố và mẹ. Có nhiều trẻ khi chúng đã lớn đã nhận thức được việc bố mẹ chúng không còn chung sống với nhau nữa thì đó thực sự là một sự giải thoát cho bố mẹ chúng và bàn thân chúng.những trẻ em đã nhận thức được việc này thì có thể đây là một động lực để học tập tốt hơn,để không ai có thể coi thường mình Thậm trí khi cha mẹ bó nhau một số em còn chứng tỏ được bản lĩnh của một người anh người chị gương mẫu và sống có trách nhiệm khi biết lo lắng cho các em của mình việc học tập anh uống,cuộc sống mà mọi người có trách nhiệm với nhau các em sẽ cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn. [Type text] Page 17