Lêi nãi ®Çu
Vèn lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò nãng báng hiÖn nay ®èi víi c¸c doanh
nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nãi chung, ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc
nãi riªng. Bëi vËy nhiÖm vô cña doanh nghiÖp lµ ph¶i tæ chøc huy ®éng vµ sö
dông vèn sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt trªn c¬ së nguyªn t¾c tµi chÝnh, tÝn dông vµ
chÊp hµnh ph¸p luËt. ViÖc thêng xuyªn tiÕn hµnh biÕn ®éng vèn vµ nguån vèn
sÏ gióp cho c¸c nhµ níc qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan chñ qu¶n cÊp
trªn thÊy ®îc thùc tr¹ng còng nh c¸c nguyªn nh©n vµ møc ®é ¶nh hëng cña
tõng nh©n tè tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp.
NhËn thøc ®îc yªu cÇu ®ßi hái ®ã sau mét thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp
t¹i C«ng ty Cæ phÇn X©y L¾p H¶i Long víi sù gióp ®ì cña gi¸o viªn híng dÉn
- cïng sù gióp ®ì cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty t«i ®· nghiªn cøu
vµ hoµn thiÖn chuyªn ®Ò thùc tËp cña m×nh víi ®Ò tµi: "HiÖu qu¶ sö dông vèn
cña C«ng ty Cæ phÇn X©y L¾p H¶i Long" víi môc tiªu vËn dông nh÷ng kiÕn
thøc ®· häc vµo thùc tiÔn ®Ó ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty tõ ®ã
®a ra mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng
ty trong thêi gian tíi.
Ph¹m vi nghiªn cøu giíi h¹n trong ®Ò tµi gåm:
Ch¬ng 1: Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông vèn ë C«ng ty Cæ phÇn X©y
L¾p H¶i Long.
Ch¬ng 2: Mét sè nhËn xÐt vµ ý kiÕn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
vèn ë C«ng ty X©y L¾p H¶i Long
Ch¬ng 1: Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông vèn
ë C«ng ty Cæ phÇn X©y L¾p H¶i Long
1.1. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh c«ng ty.
1.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty:
C«ng ty Cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long ®îc h×nh thµnh theo quyÕt ®Þnh sè
1046 Q§/BXD ngµy 27 th¸ng 10 n¨m 1996 cña Bé trëng Bé X©y dùng vÒ viÖc
x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ vµ quyÕt ®Þnh sè 1106
Q§/BXD ngµy 29 th¸ng 9 n¨m 1997 cña Bé trëng Bé X©y dùng vÒ viÖc phª
duyÖt ph¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ vµ chuyÓn bé phËn doanh nghiÖp nhµ níc lµ nhµ
m¸y: TÊm lîp xµ gå kim lo¹i cña C«ng ty XuÊt nhËp khÈu vµ x©y dùng thuéc
tæng c«ng ty X©y dùng B¹ch §»ng thµnh c«ng ty cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long.
C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long cã ®Çy ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n; cã con
dÊu riªng; ®éc lËp vÒ tµi s¶n, ®îc më tµi kho¶n t¹i kho b¹c nhµ níc. C¸c ng©n
hµng trogn vµ ngoµi níc theo quy ®Þnh cña nhµ níc.
C«ng ty cæ phÇn vµ X©y l¾p H¶i long ®îc thµnh lËp ®Ó huy ®éng vµ sö
dông vèn cã hiÖu qu¶ trong viÖc ph¸t triÓn x©y dùng, s¶n xuÊt kinh doanh
nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn tèi ®a t¹o c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao
®éng t¨ng lîi tøc cho cæ ®«ng ®ãng gãp cho ng©n s¸ch nhµ níc vµ ph¸t triÓn
c«ng ty ngµy cµng lín m¹nh. NhiÒu c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh do
c«ng ty trùc tiÕp thi c«ng ®· x©y dùng ®îc uy tÝn lín ®èi víi b¹n hµng trong vµ
ngoµi níc. Nh c«ng tr×nh nhµ thi ®Çu r¹p xiÕc H¶i D¬ng lµng du lÞch ViÖt
NhËt... ThÞ trêng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty còng ®îc më réng kh¾p
n¬i nh: Hµ Néi, Th¸i Nguyªn, Cao B»ng, H¶i D¬ng... vµ Xiªng kho¶ng Viªn
Ch¨n t¹i c«ng hoµ d©n chñ nh©n d©n Lµo.
Ngµnh nghÒ kinh doanh cña c«ng ty:
- S¶n xuÊt vµ kinh doanh tÊm lîp vµ xµ gå kim lo¹i.
- S¶n xuÊt vµ kinh doanh vÊt t thiÕt bÞ x©y dùng.
- DÞch vô kh¸c vÒ X©y l¾p vËt liÖu x©y dùng, t vÊn X©y dùng.
- XuÊt khÈu vËt t vµ thiÕt bÞ X©y l¾p.
1.1.2. C«ng t¸c tæ chøc c¸n bé vµ lao ®éng cña c«ng ty.
C«ng ty Cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ
281 ngêi. Trong ®ã tr×nh ®é ®¹i häc lµ 26 ngêi tr×nh ®é cao ®¼ng vµ trung cÊp
lµ 32 ngêi c«ng nh©n kü thuËt cso tay nghÒ tõ BËc 4 trë lªn lµ 61 ngêi vµ 162
lao ®éng phæ th«ng... Lµ c«ng ty x©y l¾p cho nªn ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh
doanh mang tÝnh chÊt riªng biÖt ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét m« h×nh tæ chøc
s¶n xuÊt phï hîp ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao tr¸nh tæn thÊt. M« h×nh qu¶n lý cña c«ng
ty cã kÕt cÊu nh sau:
* Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý.
+ Gi¸m ®èc: Lµ ngêi ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ®¹i héi cæ ®«ng vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®oäng kinh doanh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi
víi nhµ níc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn còng nh ®¶m b¶o ®êi sèng cho c«ng
nh©n viªn.
Gióp viÖc trùc tiÕp cho gi¸m ®èc trong c«ng t¸c qu¶n lý boa gåm 2 phã
gi¸m ®èc vµ kÕ to¸n trëng.
+ Phã gi¸m ®èc: Lµ ngêi gióp gi¸m ®èc ®iÒu hµnh mét hoÆc mét sè lÜnh
vùc ho¹t ®éng cña c«ng ty theo sù ph©n c«ng cña mét sè lÜnh vùc ho¹td ®éng
cña c«ng ty theo sù ph©n c«ng cña gi¸m ®èc vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc gi¸m
®èc vÒ nhiÖm vô ®îc ph©n c«ng thùc hiÖn.
+ KÕ to¸n trëng: Cã chøc n¨ng tham mu gióp gi¸m ®èc tæ chøc triÓn
khai, thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n, th«ng tin kinh tÕ vµ h¹ch
to¸n kinh tÕ ë toµn c«ng ty theo ®iÒu lÖ cña c«ng ty. §¶m nhËn viÖc tæ chøc
triÓn khai thùc hiÖn c«ng t¸c tµi chÝnh phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i
hiÖu qu¶ cao nhÊt.
+ Phßng kÕ ho¹ch tiÕp thÞ: Tham mu cho gi¸m ®èc tæ chøc triÓn khai, chØ
®¹o vÒ mÆt kÕ ho¹ch vµ tiÕp thÞ kinh tÕ. Thêng xuyªn quan hÖ víi c¸c c¬ quan
h÷u quan kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc ®Ó n¾m b¾t kÞp thêi c¸c dù ¸n b¸o
c¸o l·nh ®¹o c«ng ty. Theo lêi gi¸ c¶ vµ lËp gi¸ trµo hµng.... Tham gia X©y
dùng kÕ ho¹ch ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh ng¾n h¹n vµ dµi h¹n cña c«ng ty,
giao kÕ ho¹ch vµ nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c ®éi.
+ Phßng tæ chøc lao ®éng vµ hµnh chÝnh: Tham mu cho §¶ng uû vµ gi¸m
®èc tæ chøc triÓn khai vµ chØ ®¹o vÒ mÆt tæ chøc lao ®éng thanh tra, b¶o hé thi
®ua khen thëng ®Ò xuÊt m« h×nh tæ chøc, dù kiÕn xem xÐt nh©n lùc ®µo t¹o
c¸n bé: n©ng l¬ng, n©ng bËc, qu¶n lý c¸n bé c«ng nh©n viªn, X©y dùng quy
chÕ thanh tra ph¸p chÕ, v¨n th ®¸nh m¸y.
+ Phßng kü thuËt: Tham mu cho gi¸m ®èc tæ chøc triÓn khai chØ ®¹o vÒ
c«ng t¸c kü thuËt, chÊt lîng vµ an toµn lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh
theo ®óng quy tr×nh vµ quy ph¹m kü thuËt... cña ngµnh vµ cña nhµ níc. Qu¶n
lý ®iÒu hµnh toµn bé ph¬ng tiÖn thi c«ng, tæ chøc nghiÖm thu vµ gi¸m s¸t.
+ Phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n: Tham mu cho gi¸m ®èc vÒ mÆt qu¶n lý h¹ch
to¸n kinh tÕ, thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña nhµ níc vÒ tµi chÝnh - kÕ to¸n. Tham
mu cho c«ng ty quyÒn qu¶n lý sö dông vèn, quyÒn ®Çu t liªn doanh liªn kÕt...
chuyÓn nhîng thay thÕ, cÇm cè tµi s¶n, thuéc quyÒn qu¶n lý cña c«ng ty theo
quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý s¶n xuÊt cña c«ng ty
Gi¸m ®èc
Phã gi¸m ®èc kinh
danh
Phßng kÕ
ho¹ch ®Çu t
tiÕp thÞ
Phßng tµi
chÝnh kÕ to¸n
§éi x©y dùng sè 1
Tæ
SX
KÕ to¸n trëng
Phã gi¸m ®èc
kü thuÊt thi
c«ng
Phßng kü thuËt
thi c«ng
§éi x©y dùng sè 5
Phßng tæ
chøc tæng
hîp
§éi dÞch vô kh¸c
Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông vèn t¹i c«ng ty cæ phÇn X©y l¾p
Tæ 1.2. Tæ
H¶i Long.
SX
SX
1.2.1. C¬ cÊu vèn vµ nguån vèn cña c«ng ty.
1.2.1.1. C¬ cÊu vèn cña c«ng ty.
§Ó xem xÐt c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vèn còng nh hiÖu qu¶ sö dông vèn
cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn tû
träng cña tõng bé phËn vèn vµ c«ng dông kinh tÕ cña chóng. Muèn thuËn lîi
trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®¸nh gi¸ ngêi thêng ph©n chia vèn kinh doanh thµnh
hai bé phËn: Vèn cè ®Þnh vµ vèn lu ®éng. C¬ cÊu vèn cña c«ng ty Cæ phÇn
X©y l¾p H¶i Long trong 3 n¨m ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
B¶ng 1: C¬ cÊu vèn cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long
§¬n vÞ: 1000 ®ång
N¨m
ChØ tiªu
1998
Sè tiÒn
Tû lÖ %
1999
Sè tiÒn
Tû lÖ %
2000
Sè tiÒn
Tû lÖ %
Tæng vèn 7543215
100
9757976
100
9402556
100
VC§
3023281
40,07
2693887
27,61
2865187
30,48
VL§
4519934
59,93
7064089
72,39
6537369
69,52
Nguån: TrÝch b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 1998; 1999; 2000
Qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy trong 3 n¨m gÇn ®©y tû träng vèn lu ®éng
cña c«ng ty chiÕm 705 tæng sè vèn kinh doanh cßn cè ®Þnh chØ chiÕm
30%. KÕt cÊu nµy ®îc gi¶i thÝch lµ hîp lý bëi v× s¶n phÈm cña ngµnh x©y l¾p
chÝnh lµ c¸c c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh nªn cÇn sö dông tû träng lín
c¸c kho¶n dù tr÷ vµ gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh dë dang thi c«ng cßn tµi s¶n cè ®Þnh
chØ cÇn mét lîng nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Tuy vËy t¸c ®éng cña hai bé phËn vèn trªn
®èi víi kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty lµ kh«ng thÓ coi nhÑ bÊt cø bé phËn
nµo ®îc bëi v×:
Tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty ngoµi bé phËn nhµ kho, trô së chÝnh. C¸c
thiÕt bÞ v¨n phßng, thiÕt bÞ phôc vô cho qu¶n lý vµ ®i l¹i th× phÇn lín chÝnh lµ
c¸c m¸y mãc. ThiÕt bÞ dông cô cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ thi c«ng c¸c c«ng
tr×nh. Mµ nh chóng ta biÕt mét c«ng ty x©y l¾p nÕu thiÕu c¸c thiÕt bÞ nµy th×
ho¹t ®éng cña c«ng ty sÏ bÞ ®×nh trÖ. MÆt kh¸c nÕu vèn lu ®éng kh«ng ®ñ ®¸p
øng cho nhu cÇu vÒ c¸c kho¶n: Nguyªn vËt liÖu chi phÝ l¬ng cho c«ng nh©n
tiÕn hµnh lµm hå s¬ thÇu, mua thÇu x©y l¾p... §èi víi c¸c c«ng tr×nh th× cã
m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i còng kh«ng thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cã
hiÖu qu¶ ®îc. ChÝnh v× vËy viÖc t×m gi¶i ph¸p ®Ó t¨ng cêng hiÖu qu¶ sö dông
tõng bé phËn gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ sö dông tæng vèn kinh doanh nãi chung
cña c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt.
§èi víi tµi s¶n lu ®éng c«ng ty cµng ph¶i cã sù qu¶n lý chÆt chÏ h¬n phï
hîp h¬n v× nã cÇn mét tû lÖ rÊt lín trong tæng vèn kinh doanh vµ cã kÕt cÊu
phøc t¹p h¬n tµi s¶n cè ®Þnh. Cô thÓ nã cã c¬ cÊu nh sau:
B¶ng 2: C¬ cÊu gi¸ trÞ tµi s¶n lu ®éng cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p
H¶i Long
§¬n vÞ: 1000 ®ång.
N¨m
ChØ tiªu
Tæng
TSL§
1998
Sè tiÒn
Tû lÖ %
4519934
100
1999
Sè tiÒn
Tû lÖ %
7064540
100
2000
Sè tiÒn
Tû lÖ %
6537369
100
TiÒn mÆt 586492
18,98
565163
8,0
523989
8,0
Dù tr÷
2276431
50,36
3327329
47,09
1050109
16,08
Kho¶n
1657011
36,66
3172048
44,91
4963271
75,92
ph¶i thu
Nguån: trÝch b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty trong 3 n¨m 1998;
1999; 2000.
C¬ cÊu gi¸ trÞ tµi s¶n lu ®éng trªn ®©y ph¶n ¸nh t×nh h×nh chung cña hÇu
hÕt c¸c c«ng ty X©y l¾p ®ã lµ bé phËn kho¶n ph¶i thu vµ kho¶n dù tr÷ thêng
chiÕm tû lÖ cao trong tæng sè cßn lu ®éng. VÒ c¸c kho¶n ph¶i thu th× c¸c c«ng
ty X©y l¾p nãi chung vµ c«ng ty Cæ phÇn X©y L¾p H¶i Long nãi riªng khã
®iÒu chØnh ®îc v× ®©y lµ nh÷ng kho¶n bªn A (chñ tr¬ng tr×nh ) ph¶i tr¶ th× ®·
®îc quy ®Þnh râ tõng thêi h¹n trong b¶ng hîp ®ång X©y l¾p låi. §©y chÝnh lµ
t×nh tr¹ng c«ng ty bÞ chiÕm dông vèn t¹m thêi mét c¸ch hîp ph¸p trong thêi
h¹n cña hîp ®ång X©y l¾p. Tuy nhiªn ®èi víi nh÷ng kho¶n dù tr÷ chóng ta l¹i
cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc ®Ó cã mét c¬ cÊu vèn thËt hîp lý. NÕu nh trong thêi kú
bao cÊp kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung vµ thêi kú ®Çu khi míi ¸p dông c¬ chÕ kinh tÕ
thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ níc ®o vËt t khan hiÕm ph¶i ®Ó c¸c
kho¶n dù tr÷ chiÕm tû lÖ cao ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt ®îc liªn tôc lµ phï hîp th×
xu híng nµy hiÖn nay cÇn thay ®æi. Nh chóng ta ®· biÕt nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
sau khi ¸p dông c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng tù do c¹nh tranh vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ
më víi nhiÒu thanh phÇn kinh tÕ còng tå t¹i ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ.
Riªng vÒ mÆt vËt t cho X©y l¾p cã thÓ nãi trªn thÞ trêng cã rÊt nhiÒu lo¹i,
nhiÒu h·ng s¶n xuÊt kh¸c nhau víi sè lîng va chÊt lîng ®a d¹ng ®iÒu ®ã còng
cã nghÜa lµ vËt t cho ngµnh x©y l¾p kh«ng cßn khan hiÕm. ChÝnh v× vËy c«ng
ty cã thÓ gi¶m bít tû träng cña kho¶n dù tr÷ trong doanh nghiÖp ®Ó cã thÓ cã
thªm vèn ®Çu t vµo c¸c bé phËn kh¸c còng nh më réng ph¹m vi kinh doanh...
C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long ®· ¸p dông ®æi míi híng nµy mét c¸ch rÊt
tèt biÓu hiÖn b»ng viÖc gi¶m tõ 4709% kho¶n dù tr÷ trong tæng gi¸ trÞ tµi s¶n
lu ®éng n¨m 1999 xuèngcßn 16,08% n¨m 2000 vµ ®iÒu nµy cÇn ph¸t huy tèt
trong nh÷ng n¨m tíi. Tuy nhiªn, ®Ó ¸p dông tèt cÇn nghiªn cøu kü sù biÕn
®éng cña thÞ trêng vËt t X©y l¾p ®Ó cã thÓ ®a ra tû träng kho¶n dù tr÷ hîp lý
®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. NÕu cã thÓ
lµm gi¶m ø ®äng vèn ë bé phËn dù tr÷ vµ c¸c kho¶n ph¶i thu sÏ lµm cho vßng
quay vèn lu ®éng t¨ng lªn, hiÖu qu¶ sö dông vèn tèt h¬n ®a ®Õn kÕt qu¶ kinh
doanh ngµy cµng cao.
1.2.1.2. Nguån vèn cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long.
Ta cã thÓ xem xÐt vÒ c¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty qua b¶ng sau:
B¶ng 3: C¬ cÊu nguån vèn cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long
§¬n vÞ: 1000 ®ång
N¨m
1998
ChØ tiªu
Nî ph¶i tr¶
Nî
ng¾n
h¹n
Nî dµi h¹n
Vèn CSH
Tæng nguån
vèn
1999
2000
Sè tiÒn
Tû lÖ %
Sè tiÒn
Tû lÖ %
Sè tiÒn
Tû lÖ %
4529934
3519934
59,92
46,66
6064089
5064089
62,14
51,89
5554838
4554838
58,96
48,34
1000000
3023281
7543215
13,25
40,07
100
1000000
3696887
9757976
10,24
37,85
100
1000000
3865718
9420556
10,61
41,03
100
Nguån: TrÝch c¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty trong 3 n¨m 1998; 1999; 2000
Vèn t×nh h×nh chung ë níc ta thÞ trêng chøng kho¸n cha ph¸t triÓn nªn
viÖc ph¸t hµnh c¸c lo¹i chøng tõ kho¸n cæ phiÕu, tr¶i phiÕu thu hót ®Çu t trùc
tiÕp nguån vèn rçi r·i trong d©n chóng cha thÓ thùc hiÖn ®îc. C«ng ty chØ cæ
phÇn ho¸ ®îc mét phÇn nhá vµ nguån vèn huy ®éng vèn cña c«ng ty lµ vay nî
ng©n hµng vµ nî nhµ cung cÊp trong thêi h¹n cho phÐp. Chóng ta dÔ thÊy phÇn
lín sè vèn thu hót tõ c¸c nguån ®Òu ®îc bæ xung cho tµi s¶n lu ®éng cña c«ng
ty nhÊt ®Þnh lµ phÇn tû träng vÒ c¸c kho¶n ph¶i thu. Trong thêi gian tíi ®Ó cã
híng ®i míi huy ®éng ®îc vèn nhiÒu h¬n cã thÓ ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu cña
kh¸ch hµng vÒ chÊt lîng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, më réng s¶n xuÊt,
n©ng cao c«ng nghÖ thi c«ng... C«ng ty nªn tró träng viÖc qu¶n lý vµ sö dông
vèn. Sè vèn nµy ph¶i ®îc ph©n bæ cho hîp lý ®Ó cã thÓ thu håi vèn tr¶ nî
thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ sö dug vèn; nép nghÜa vô cho nhµ níc ®Çy ®ñ mµ
vÉn thu ®îc lîi nhuËn cho doanh nghiÖp t¨ng lîi tøc cho cæ ®éng th× míi lµ sö
dông vèn cã hiÖu qu¶.
1.2.2. T×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty.
Ta xem xÐt t×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty ®èi víi nhµ níc. §Ó thùc
hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng,
C«ng ty Cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long còng nh c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. Theo
quy ®Þnh 22/H§BT ra n¨m 1991 kho¶n thu sö dông vèn ng©n s¸ch ®îc h¹ch
to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh nhng theo nghÞ ®Þnh 59/CP cña chÝnh
phñ ra n¨m 1996 C«ng ty ph¶i trÝch lîi nhuËn thuÕ ®Ó nép thu sö dông vèn
ng©n s¸ch cho nhµ níc. Ngoµi kho¶n ®ã c«ng ty ph¶i nép ®Çy ®ñ c¸c kho¶n
nh mäi doanh nghiÑp. ThÓ hiÖn ë b¶ng sau:
B¶ng 4: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi nhµ níc.
§¬n vÞ: 1000 ®ång
N¨m
ChØ tiªu
Tæng nép cho nhµ níc
Thu sö dông vèn ng©n
s¸ch
ThuÕ doanh thu ( ThuÕ
VAT)
ThuÕ lîi tøc
KhÊu hao c¬ b¶n
C¸c kho¶n nép kh¸c
1998
1999
2000
406894
10206
635968
35438
588563
23189
201594
340879
353137
52896
40485
101723
86491
96844
76316
53326
823998
76513
Nguån: TÝnh b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vÞ ®èi víi nhµ níc cña
C«ng ty c¸c n¨m: 1998; 1999; 2000.
Nh vËy hµng n¨m c«ng ty ph¶i trÝch mét kho¶n kh¸ lín lîi nhuËn sau
thuÕ ®Ó nép thu sö dông vèn ng©n s¸ch. Cho nhµ níc con sè ®ã mçi n¨m ®Òu
t¨ng chøng tá viÖc kinh doanh cña c«ng ty ngµy cµng ph¸t ®¹t vµ cã hiÖu qu¶
ngµy cµng cao h¬n.
VÒ kho¶n thu thuÕ doanh thu (thuÕ VAT) ®èi víi c«ng ty hiÖn nµy lµ møc
thu qu¸ cao va nÕu møc thu nµy ®îc nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn h¹ thÊp sÏ gióp
c«ng ty cã thªm mét kho¶n vèn ®¸ng kÓ ®Ó ®Çu t cho s¶n xuÊt kinh doanh.
XÐt ®Õn t×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng vµ c¸c chñ
nî. Tuy tiÒn mÆt hµng c«ng ty nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã gi¶m nhng c¸c kho¶n
ph¶i thu l¹i t¨ng rÊt nhanh gióp cho vèn lu ®éng cã tû lÖ t¨ng ®¸ng kÓ. §iÒu
nµy ®¶m bo¶ cho kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh cña c«ng ty lu«n lu«n lín
h¬n 1 chøng të t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh cña c«ng ty. §iÒu nµy gióp cho
c«ng ty cã ®ñ møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi c¸c chñ nî ®Ó cã thÓ thu hót vèn ®Çu
t bæ xung cho nhu cÇu vèn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty.
1.2.3. HiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty Cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long.
1.2.3.1. Mét sè nÐt chñ yÕu vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña C«ng ty Cæ phÇn X©y l¾p H¶i Long.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ chØ tiªu tæng hîp nhÊt ®¸nh gi¸
hiÖu qu¶ sö dông s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. C«ng ty Cæ
phÇn X©y l¾p H¶i Long ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nh sau:
B¶ng 5: Mét sè kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty
§¬n vÞ: 1.000.000 ®ång
N¨m
1998
1999
2000
ChØ tiªu
Tæng doanh thu
9473,67
13292,94
13298
Doanh thu thuÇn
9162,31
12843,62
11954,08
Lîi nhuËn
304,36
499,32
487,23
Vèn lu ®éng
4519,93
7064,54
6537,36
Nguån: TÝnh b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng
ty c¸c n¨m: 1998; 1999; 2000.
1.2.3.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña c«ng ty.
§èi víi mét doanh nghiÖp trong ngµnh x©y l¾p th× tµi s¶n cè ®Þnh ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. V× nã chÝnh lµ c¸c m¸y mãc s¶n xuÊt; thi
c«ng quyÕt ®Þnh cho chÊt lîng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh.
§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c lµ mét
trong nh÷ng viÖc lµm quan träng ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
sö dông chung. Thùc tÕ c«ng ty ®· dïng c¸c chØ tiªu sau;
+ ChØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh.
+ ChØ tiªu vÒ tû suÊt lîi nhuËn cña tµi s¶n cè ®Þnh.
+ HÖ sè ®¶m nhiÖm cña tµi s¶n cè ®Þnh.
§©y lµ 3 chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ kh¸ chÝnh x¸c tÝnh hiÖu qu¶ sö
dông vèn cè ®Þnh cña c«ng ty ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh nh thÕ nµo.
B¶ng 6. Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tµi s¶n cè ®Þnh.
§¬n vÞ: 1000.000 ®ång.
N¨m
ChØ tiªu
Doanh thu
Vèn cè ®Þnh
Lîi nhuËn
H/ suÊt sö dông
TSC§
H/sè ®¶m nhËn
TSC§
Tû suÊt lîi nhuËn
1998
1999
2000
99 so víi 98
TuyÖt ®èi
%
00 so víi 99
TuyÖt ®èi
%
9473,67
2023,28
304,36
3,13
13292,94
2693,88
499,32
4,93
13298
2865,15
487,23
4,64
3819,27
- 329,4
194,96
1,8
140,3
89,1
164
157,5
5,06
171,3
- 12,09
- 0,29
100
106,3
97,6
94,1
0,3191
0,2026
0,2154
- 0,1165
63,49
0,0128
106,3
0,0321
0,0375
0,0366
0,0054
116,8
- 0,0009
97,6
TSC§
Nguån: TrÝch b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty c¸c n¨m 1998;
1999; 2000
Trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã møc trung bÝnh ngµnh ta chØ cã thÓ ®¸nh gi¸
møc hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña c«ng ty theo thêi gian (so s¸nh kÕt qu¶
3 n¨m 1998; 1999 vµ 2000).
Doanh thu n¨m 1997 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 3819,27 triÖu (tøc lµ t¨ng
40,3%) trong khi ®ã vèn cè ®Þnh gi¶m 329,4 triÖu (tøc lµ gi¶m 10,9 %) nh vËy
cã thÓ nãi n¨m 1999 c«ng ty sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cã hiÖu qu¶ cao h¬n n¨m
1998 v× møc t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn ®Òu cao trong khi tµi s¶n cè ®Þnh
gi¶m.
§Õn n¨m 2000 tuy doanh thu t¨ng 5,06 triÖu (0,03%) so víi n¨m 1999 vµ
®· t¨ng 171,3 triÖu (6,3%) nhng lîi nhuËn l¹i gi¶m 12,09 triÖu (2,4%). §iÒu
nµy cho thÊy sù c¹nh tranh gay g¾t cña s¶n phÈm X©y l¾p trªn thÞ trêng. Trong
thêi gian tíi c«ng ty cÇn cã nh÷ng ®iÒu chØnh míi ®Ó cã thÓ s¶n xuÊt kinh
doanh tèt h¬n kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng.
ChØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh nãi lªn r»ng: Trong n¨m 1998 mét
®ång vèn cè ®Þnh t¹o ra 3,13 ®ång doanh thu n¨m 99 lµ 4,93 ®ång vµ n¨m 200
lµ 4,64 ®ång. Sè liÖu nµy cho thÊy vèn cè ®Þnh ®îc sö dông t¬ng ®èi hiÖu qu¶.
§iÒu nµy cµng ®îc thÓ hiÖn qua hÖ sè ®¶m nhiÖm cña vèn cè ®Þnh: N¨m 1998
®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu ph¶i cÇn 0,3191 ®ång vèn cè ®Þnh nhng con sè
®· gi¶m xuèng 0,1165 ®ång (tøc lµ 36,51%) trong n¨m 1999. §èi víi n¨m
2000 tuy hÖ sè ®¶m nhiÖm tµi s¶n cè ®Þnh vµ hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh cã
gi¶m chót Ýt so víi n¨m 1999 nhng vÉn lín h¬n tríc ®ã hiÖu qu¶ sö dông vèn
cè ®Þnh ®îc thÓ hiÖn cô thÓ qua kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng kinh doanh
®ã lµ lîi nhuËn.
N¨m 1998 mét ®ång vèn cè ®Þnh mang l¹i cho c«ng ty 0,0321 ®ång lîi
nhuËn vµ møc lîi nhuËn ®· t¨ng lªn 0,0054 (tøc lµ t¨ng 16,8%) trong n¨m
1999. Cã nghÜa lµ mét ®ång vèn cè ®Þnh c«ng ty t¹o ra 0,0375 ®ång lîi nhuËn.
Còng nh c¸c chØ tiªu kh¸c tû suÊt lîi nhuËn tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty n¨m
2000 ®· gi¶m Ýt nhiÒu n¨m 1999 tuy vÉn lín h¬n nh÷ng n¨m tríc. Cô thÓ gi¶m
0,0009 ®ång tøc gi¶m 2,4% so víi n¨m 1999.
§Ó hiÓu râ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh ta t×m hiÓu chi tiÕt c¸c chØ
tiªu:
- HiÖu suÊt vèn cè ®Þnh.
Cã hai nh©n tè ¶nh hëng trùc tiÕp tíi sù t¨ng trëng cña hiÖu suÊt sö dông
vèn cè ®Þnh ®ã lµ: Doanh thu vµ vèn cè ®Þnh b×nh qu©n ta cã:
HSVC§ = HS VC§ (§T) + HSVC§ (VC§)
Trong ®ã: + HSVC§: Møc gia t¨ng hiÖu suÊt vèn cè ®Þnh.
+ HSVC§ (DT): Møca gia t¨ng hiÖu suÊt sö dông VC§ do
¶nh hëng cña doanh thu.
+ HS VC§ (VC§): Møc gia t¨ng hiÖu suÊt sö dông VC§ do ¶nh hëng
cña t¨ng VC§.
HSVC§ (DT) n¨m 1999 = = - = 1,2633
* HSVC§ (VC§)99 = - = 0,5376
* HSVC§/99 = 1,2633 + 0,5376 = 1,8009
VËy n¨m 1999 hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh t¨ng lµ do hai bé phËn sau
¶nh hëng: T¨ng doanh thu trong khi gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh.
* HSVC§(DT) n¨m 2000 = = - = 0,0019
* HSVC§(VC§)2000 = = - = - 0,2951.
* HSVC§/2000 = 0,0019 + 0,2951 = - 0,2932
ChØ sè nµy ph¶n ¸nh sù gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña n¨m
2000 so víi n¨m 1999 v× tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng trong khi doanh thu hÇu nh gi÷
nguyªn (t¨ng rÊt nhá chØ lµ 0,03%).
- HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn cè ®Þnh:
Qua b¶ng 5 ta thÊy: Lîng vèn cè ®Þnh ®Ó t¹o ra 1 ®ång doanh thu n¨m
1999 gi¶m 0,1165 ®ång so víi n¨m 1998 tøc gi¶m 36,51%. NÕu cïng hÖ sè
®¶m nhiÖm n¨m 1998 muèn t¹o ra møc doanh thu n¨m 1999 th× cÇn vèn cè
®Þnh n¨m 1999 lµ:
VC§99 = 0,3191 x 13292,94 = 4241,77 triÖu ®ång.
Nhng thùc tÕ vèn cè ®Þnh cña c«ng ty n¨m 1999 lµ 2693,88 triÖu, nh vËy
c«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®îc mét lîng vèn cè ®Þnh lµ:
4241,77 - 2693,88 = 1547,89 triÖu ®ång.
Riªng ®èi víi n¨m 2000 mét ®ång doanh thu cµng t¨ng sè lîng vèn cè
®Þnh so víi n¨m 1999 lµ 0,0128 ®ång tøc t¨ng 6,3% nh vËy c«ng ty ®· l·ng
phÝ sè vèn cè ®Þnh nÕu nh gi÷ ®îc hÖ sè ®¶m nhiÖm n¨m 1999 lµ.
VC§2000 = 0,2026 x 13298 = 2694,17 = 171,01 triÖu ®ång tãm l¹i ®Ó
n©ng cao hiÖu qu¶ h¬n cña ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu ®ßi hái vÒ chÊt lîng cña
thÞ trêng c«ng ty cÇn chó träng ®Çu t thÝch ®¸ng ®æi míi, n©ng cÊp tµi s¶n cè
®Þnh nh»m kh«ng ngõng ph¸t huy hiÖu qu¶ cña chóng trong ho¹t ®éng kinh
doanh cña c«ng ty.
1.2.3.3. HiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña c«ng ty.
Trong 3 n¨m gÇn ®©y viÖc sö dông vèn lu ®éng cña c«ng ty ®¹t kÕt qu¶
nh sau:
B¶ng 7: Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cñ c«ng ty.
N¨m
1998
1999
ChØ tiªu
Doanh thu 9473,67 13292,94
thuÇn
Vèn
lu 4519,93 7064,54
®éng
Lîi nhuËn 304,36
499,32
Sè vßng 2,096
1,882
quay VL§
Thêi gian 171,75
191,28
mét vßng
quay L/c
HÖ
sè 0,4771
0,5314
®¶m
nhiÖm
Tû suÊt lîi 0.0673
0,0706
nhuËn
VL§
Søc
s¶n 2,096
1,882
xuÊt VL§
2000
99 so víi 98
TuyÖt ®èi
%
2000 so víi 99
TuyÖt
%
®èi
13298
3819,27
140,3
5,06
100,03
6537,36
2544,61
156,2
-527,13
92,5
194,96
2,034
164
-0,214
-12
89,8
97,6
0,152
97,6
108,07
176,99
19,53
111,37
-14,29
92,52
0,4916
0,0543
111,38
-0,0398
92,5
0,0745
0,0033
104,9
0,0039
105,5
2,034
-0,214
89,8
0,152
108,07
Nguån: TrÝch b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty c¸c n¨m 1998,
1999, 2000.
C«ng ty cæ phÇn x©y l¾p H¶i Long ®· ¸p dông hÖ thèng chØ tiªu sau ®Ó
®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña m×nh.
+ Sè vßng quay vèn lu ®éng.
+ Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn vèn lu ®éng.
+ HÖ sè ®¶m nhiÖm cña vèn lu ®éng.
+ Tû suÊt lîi nhuËn cña vèn lu ®éng.
+ Søc s¶n xuÊt cña vèn lu ®éng.
Vèn lu ®éng lµ mét trong hai bé phËn tµi s¶n t¹o nªn vèn kinh doanh.
ViÖc sö dông hiÖu qu¶ vèn lu ®éng ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh
cña c«ng ty. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña c«ng ty, ph¶n ¸nh qua
c¸c chØ tiªu.
* Søc s¶n xuÊt cña vèn lu ®éng:
Sè liÖu ë b¶ng 7 cho thÊy: Søc s¶n xuÊt cña vèn lu ®éng n¨m 1998 lµ
2,096 cã nghÜa lµ 1 ®ång vèn lu ®éng sö dông trong n¨m 1998 ®em l¹i cho
c«ng ty 2,096 ®ång vèn doanh thu thuÇn, nhng sè liÖu n¨m 1999 c«ng ty chØ
®¹t ®îc 1,882 ®ång doanh thu thuÇn trªn 1 ®ång vèn lu ®éng vµ n¨m 2000 lµ
2,034. §iÒu nµy cã nghÜa lµ søc s¶n xuÊt cña vèn lu ®éng cña c«ng ty cã xu híng gi¶m hay n¨ng suÊt lµm viÖc cña vèn lu ®éng gi¶m.
* Tû suÊt lîi nhuËn cña vèn lu ®éng.
Gi¸ trÞ vÒ tû suÊt lîi nhuËn cña vèn lu ®éng trong b¶ng 7 cho biÕt: Trong
n¨m 1998: 1 ®ång vèn lu ®éng ®em l¹i cho c«ng ty 0,0673 ®ång lîi nhuËn con
sè nµy t¨ng 0,0033 ®ång tøc 4,9% trong n¨m 1999 vµ ®Õn n¨m 2000 l¹i t¨ng
so víi n¨m 1999 lµ 0,0039 ®ång tøc 5,5%. MÆc dï lîi nhuËn trªn 1 ®ång
doanh thu gi¶m do tæng doanh thu t¨ng nhanh khi mµ lîi nhuËn cã t¨ng nhng
víi tèc ®é chËm h¬n ®ång thêi vèn lu ®éng t¨ng chËm (N¨m 2000 cßn gi¶m
so víi n¨m 1999 lµ 527,18 triÖu ®ång tøc 7,5%).
* Sè vßng quay cña vèn lu ®éng.
ChØ tiªu nµy cho biÕt vèn lu ®éng ®· quay ®îc bao nhiªu vßng (tøc lµ tr¶i
qua ®îc bao nhiªu chu kú kinh doanh) trong 1 n¨m. Qua b¶ng sè liÖu 7 cho ta
thÊy n¨m 1999 vèn lu ®éng quay ®îc 1,882 vßng gi¶m so víi n¨m 1998 lµ
0,214 vßng (tøc 11,2%) vµ n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 0,152 vßng (tøc
8,07%). Nhng n¨m 2000 vÉn gi¶m so víi n¨m 1998 lµ: 0,062 vßng (tøc
2,96%)
* Thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn.
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh gÇn t¬ng tù nhng râ nÐt h¬n vÒ sè vßng quay cña
vèn lu ®éng. NÕu sè vßng quay t¨ng tøc lµ thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn
gi¶m ngîc l¹i. C«ng ty ®· kh«ng dÇn gi¶m ®îc thêi gian mét vßng lu©n
chuyÓn ®· kh«ng dÇn gi¶m ®îc thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn ®Ó n©ng cao
hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. CôthÓ n¨m 1999 cÇn 191,28 ngµy vµ n¨m 2000
cÇn 176,99 ngµy.
* HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn lu ®éng.
Ngoµi hai chØ tiªu vßng quay vµ thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn vèn lu
®éng, ®Ó ®¸nh gi¸ møc tiÕt kiÖm tµi s¶n lu ®éng ngêi ta cßn sö dông chØ tiªu
hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn lu ®éng.
N¨m 2000 ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu thuÇn c«ng ty ph¶i sö dông
0,4916 ®ång vèn lu ®éng vµ n¨m 1999 cÇn sö dông 0,5314 ®ång trong khi
n¨m 1998 chØ cÇn 0,4771 ®ång. Nh vËy lîng vèn lu ®éng ®Ó t¹o ra mét ®ång
doanh thu nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Òu t¨ng.
Qua ph©n tÝch c¸c chØ tiªu trªn ta cã thÓ nãi r»ng viÖc qu¶n lý vµ sö dông
vèn lu ®éng cña c«ng ty kh«ng hiÖu qu¶ do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n. Ngµy nay
khi ®Êt níc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nªn ®ßi hái vÒ c¬ së vËt chÊt lµ rÊt
lín. Do ®ã c«ng tr×nh ngµy cµng nhiÒu vµ cã quy m« cµng lín ®ßi hái c«ng ty
ph¶i cã nh÷ng chÊt lîng mµ ph¶i ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ lín vÒ sè lîng ®ßi
hái c«ng ty ph¶i cã rÊt nhiÒu vèn nãi chung vµ vèn lu ®éng nãi chung ®Ó cã
thÓ më réng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tham gia tranh thÇu vµ nhËn thÇu. Mµ nh
chóng ta ®· biÕt vèn lu ®éng cña c«ng ty n¨m 1998 lµ 4519,93 triÖu; n¨m
1999 lµ 7064,54 triÖu vµ n¨m 2000 lµ 6537,36 triÖu con sè nµy so víi vèn lu
®éng cña c«ng ty X©y l¾p kh¸c cã thÓ nãi lµ nhá cha thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng
c«ng tr×nh lín. MÆt kh¸c do ®Æc tÝnh cña ngµnh x©y l¾p cã quy tr×nh s¶n xuÊt
phøc t¹p tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n. Mçi c«ng tr×nh ®Òu cã dù to¸n thiÕt kÕ riªng
va thi c«ng ë ®Þa ®iÓm kh¸c nhau thêi gian x©y dùng mang tÝnh ®¬n chiÕc, do
m«i trêng khÝ hËu, thêi tiÕt... ¶nh hëng tíi tèc ®é thi c«ng cña c«ng tr×nh. Do
t×nh tr¹ng chiÕm dông vµ ø ®äng vèn.
1.2.4. Mét sè chØ tiªu tµi chÝnh chñ yÕu.
1.2.4.1. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n.
§©y lµ nhãm chØ tiªu thÓ hiÖn kh¸ râ nÐt t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty.
Trªn c¬ së nh÷ng chØ tiªu ®· nªu ta vËn dông ®Ó tÝnh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh
cña c«ng ty thÓ hiÖn ë b¶ng 8:
B¶ng 8: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n
cña c«ng ty.
§¬n vÞ: 1000 ®ång.
N¨m
1998
1999
2000
ChØ tiªu
TiÒn mÆt
568492
565163
523989
Kho¶n ph¶i thu
1657011
3172048
4963271
Vèn lu ®éng
4519934
7064540
6537369
Nî ng¾n h¹n
3519934
5064540
4554838
Kh¶ n¨ng thanh
1,2841
1,3949
1,4352
to¸n hiÖ hµnh
Kh¶ n¨ng thanh
0,6373
0,7379
1,2047
to¸n nhanh
Nguån: TrÝch b¸o c¸o thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi nhµ níc cña c«ng ty
c¸c n¨m 1998, 1999, 2000.
Tû lÖ thanh to¸n hiÖn hµnh cña c«ng ty chÝnh lµ mèi t¬ng quan gi÷a nî
ng¾n h¹n vµ vèn lu ®éng hµng n¨m ®Òu t¨ng bëi v× nî ng¾n h¹n hµng n¨m cã
t¨ng nhng tèc ®é t¨ng chËm h¬n so víi vèn lu ®éng. ThËt vËy ®Ó gi¶i quyÕt nî
ng¨n h¹n c«ng ty ph¶i dïng tíi 77,8% (n¨m 1998) nhng ®Õn n¨m 2000 ®Ó gi¶i
quyÕt nî ng¾n h¹n chØ sö dông 09,7% vèn lu ®éng. §èi víi chØ tiªu thanh to¸n
nhanh th× viÖc tiÒn mÆt trong tæng tµi s¶n lu ®éng tuy gi¶m nhng nhê c¸c
kho¶n ph¶i thu t¨ng rÊt nhanh (tiÒn mÆt + c¸c kho¶n ph¶i thu)/nî ng¾n h¹n
cña c¸c n¨m vÉn cã tèc ®é gia t¨ng ®¸ng kÓ. §iÒu nµy nãi r»ng tû lÖ kh¶ n¨ng
thanh to¸n cña c«ng ty lµ ngµy cµng gia t¨ng h¬n.
1.2 4.2. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn.
ChØ tiªu nµy ®Ó cho lîng phÇn vèn chñ së h÷u c«ng ty vèn phÇn vèn vay
cña c¸c chñ nî chØ tiªu nµy mang ý nghÜa quan träng v× nã lµ mét c¨n cø ®Ó
c¸c nhµ ®Çu t quyÕt ®Þnh cã nªn cho doanh nghiÖp nµo ®ã vay tiÒn hay kh«ng
v× nã thÓ hiÖn møc ®é tin tëng, sù ®¶m b¶o cho c¸c nguån vay cña c«ng ty.
NÕu chñ së h÷u c«ng ty chØ gãp mét tû lÖ nhá vèn chñ së h÷u trong tæng
nguån vèn th× rñi ro táng kinh doanh chñ yÕu do chñ nî g¸nh chÞu vµ hä
kh«ng bao giê chÊp nhËn ®iÒu nµy khiÕn cho c«ng ty cã thÓ huy ®éng ®îc vèn
®Çu t. Ngîc l¹i c¸c chñ nî sÏ tin tëng giao vèn cho doanh nghiÖp nÕu tû lÖ vèn
chñ së h÷u trong tæng vèn kinh doanh lµ ®· ®¸p øng ®îc ®ßi hái cña hä bëi v×
lóc nµy doanh nghiÖp cã thÓ cïng chÞu mét tû lÖ rñi ro kinh doanh ë møc ®é
hä mong muèn.
B¶ng 9. Kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn cña c«ng ty.
N¨m
1998
1999
2000
ChØ tiªu
Tæng nî
Tæng tµi s¶n cã:
L·i vay
Lîi nhuËn
ChØ sè m¾c nî chung
Kh¶ n¨ng thanh to¸n
L·i vay
Nguån: TrÝch b¸o c¸o kÕt
1998; 1999; 2000.
4519934
7543215
28850
304369
0,5992
6064089
9757976
25071
499321
0,6214
5554838
9402556
23008
487235
0,5907
10,55
19,91
21,17
qu¶ kinh doanh cña c«ng ty qua c¸c n¨m
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy r»ng chØ sè m¾c nî n¨m 2000 cã gi¶m so
víi n¨m 1998; 1999. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do tèc ®é cña tæng tµi s¶n t¨ng
nhanh h¬n tèc ®é cña tæng nî. Qua ®ã còng cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng tèc ®é
t¨ng cña vèn chñ së h÷u cao h¬n tèc ®é cña vèn ®i vay nhng ®iÒu nµy chØ cã
lîi cho c¸c chñ nî, nhng kh«ng cã lîi cho c«ng ty. Khi chØ sè m¾c nî gi¶m,
tøc lµ tû träng cña nî trong tæng vèn kinh doanh gi¶m khiÕn cho møc ®é an
toµn cña c¸c kho¶n vay t¨ng lªn ®ã lµ ®iÒu mµ c¸c chñ nî mong ®îi. Tr¸i l¹i
c«ng ty sÏ ®îc lîi khi tû träng nî trong tæng vèn t¨ng lªn nhê kho¶n chªnh
lÖch gi÷a lîi nhuËn do vèn vay t¹o ra sau khi tr¶ l·i. ChÝnh v× vËy c«ng ty cæ
phÇn x©y l¾p H¶i Long cÇn ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh tû lÖ kÕt cÊu hîp lý ®Ó cã
thÓ thu ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt.
Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay hµng n¨m cña c«ng ty cã xu híng t¨ng rÊt
nhanh. §iÒu nµy cho thÊy c«ng ty ®· sö dông vèn vay trong c¸c n¨m gÇn ®©y
cã hiÖu qu¶ h¬n. §©y lµ mÆt m¹nh cÇn ph¸t huy h¬n n÷a ®Ó tõng bíc ®a c«ng
ty ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n.
1.24.3. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh l·i.
Ngoµi c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tõng ho¹t ®éng riªng biÖt cña c«ng
ty chóng ta kh«ng thÓ kh«ng ®Ò cËp tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ hiÖu
qu¶ qu¶n lý vèn cña c«ng ty.
B¶ng 10. C¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh l·i.
N¨m
ChØ tiªu
Tæng doanh thu
Tæng tµi s¶n
1998
1999
2000
9473679
7543215
13292964
9757976
13298000
9402556
Vèn tù cã
3023281
3693887
Lîi nhuËn
304369
499321
1. ChØ sè doanh lîi tiªu thô
0,0321
0,0375
2. ChØ sè doanh lîi vèn tù cã
0,1006
0,1351
3. Doanh lîi vèn
0,0403
0,0511
Nguån: TrÝch b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty c¸c
1999; 2000.
3865718
487325
0,0366
0,1260
0,0518
n¨m 1998;
Doanh lîi tiªu thô t¨ng cã nghÜa lµ lîi nhuËn trªn ®ång doanh thu t¨ng;
doanh thu tiªu thô gi¶m nghÜa lµ lîi nhuËn trªn ®ång doanh thu gi¶m. ë c«ng
ty cæ phÇn x©y l¾p H¶i Long chØ sè nµy n¨m 1999 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ
0,0054 (tøc lµ 16,82%).Nhng ®Õn n¨m 2000 gi¶m so víi n¨m 1999 lµ 0,0009
(tøc lµ gi¶m 2,4%) nguyªn nh©n gi¶m ë ®©y lµ do lîi nhuËn gi¶m so víi n¨m
1999 nhng doanh thu t¨ng h¬n n¨m 1999 (tuy ë møc nhá dÉn ®Õn tû lÖ doanh
lîi tiªu thô gi¶m. Cïng víi viÖc gi¶m doanh lîi tiªu thô th× n¨m 2000 c«ng ty
cßn bÞ gi¶m doanh lîi vèn tù cã nhng v× doanh lîi vèn vÉn cã tû lÖ t¨ng (tuy
nhá) lªn møc lîi nhuËn cña n¨m 2000 vÉn lín h¬n so víi n¨m 1999. Nh vËy
cã thÓ nãi víi sù ph¸t triÓn hiÖu qu¶ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh; qu¶n lý vèn
vµ ®iÒu hµnh c«ng ty th× c«ng ty sÏ ph¸t triÓn tèt h¬n.
Qua ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty ta cã thÓ rót
ra kÕt luËn: Nh÷ng n¨m gÇn ®©y hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty cha ®îc tèt
nã kh«ng thÓ ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi vµ v÷ng vµng. Tuy
nhiªn do nhu cÇu x©y dùng hiÖn nay vµ do cã c¹nh tranh trªn thÞ trêng ngµy
cµng gay g¾t h¬n th× nh÷ng vÊn ®Ò sau c«ng ty cÇn kh¾c phôc ®ã lµ: T¨ng
thªm vèn lu ®éng ®Ó cã thÓ c¹nh tranh thÇu nhanh chãng hoµn thiÖn c«ng
tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ trêng thu hót
nhiÒu kh¸ch hµng h¬n cÇn nhanh chãng thu ®îc c¸c kho¶n ph¶i thu vµ cã mét
c¬ cÊu vÒ lîng dù tr÷ phï hîp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng
kh«ng lµm ø ®äng vèn tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
VÒ l©u dµi c«ng ty cÇn cã nh÷ng chiÕn lîc ®Çu t ph¸t triÓn thÝch hîp ®¸ng
cã chÝnh s¸ch kinh doanh phï hîp ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu thÞ trêng
mong ®¹t ®îc kÕt qu¶ kinh doanh tèt vµ c¶i thiÖn ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n
viªn mang l¹i nhiÒu lîi tøc cho cæ ®«ng.
1.2.5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty cæ
phÇn x©y l¾p H¶i Long.
C«ng ty cæ phÇn x©y l¾p H¶i Long muèn ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng nã cÇn ph¶i chñ ®éng trong mäi c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÒu hµnh mäi
ho¹t ®éng cña c«ng ty nh mét doanh nghiÖp t nh©n. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
kinh doanh còng nh trong viÖc qu¶n lý vèn nã chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè.
C¸c yÕu tè nµy gåm c¶ yÕu tè chñ quan vµ yÕu tè kh¸ch quan, cã yÕu tè t¸c
®éng tÝch cùc ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng cã yÕu tè t¸c ®éng tiªu
cùc. Do ®ã chóng ta cÇn ph¶i t×m hiÓu chóng ®Ó ph¸t huy nh÷ng nh©n tè tÝch
cùc, h¹n chÕ nh÷ng nh©n tè tiªu cùc, ®iÒu chØnh yÕu tè chñ quan cho hîp lý
®ång thêi t×m c¸ch thÝch nghi, thÝch øng víi yÕu tè kh¸ch quan ®Ó t¹o ra
nh÷ng hiÖu øng tèt. Sau ®©y lµ mét sè nh©n tè chñ yÕu.
1.2.5.1. YÕu tè chÊt lîng vµ c¹nh tranh.
Còng nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Ó thÝch øng
®îc th× c«ng ty ph¶i lu«n gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh nh thÕ nµo: s¶n xuÊt kinh doanh c¸i g×? cho ai? s¶n xuÊt ra sao?
chÊt lîng nh thÕ nµo?... Tõ tríc c«ng ty ®· x¸c ®Þnh x©y l¾p nh÷ng c«ng tr×nh
d©n dông, c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ c¸c khu c«ng céng víi chÊt lîng tèt lµ
môc tiªu cña c«ng ty. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay tuy nhu cÇu vÒ x©y dùng ®ang
lµ rÊt lín nhng sè lîng c¸c c«ng ty x©y dùng cã quy m« còng kh«ng ph¶i lµ Ýt
do vËy c¸c c«ng ty thêng ph¶i c¹nh tranh khèc liÖt víi nhau míi cã thÓ ký ®îc
nh÷ng hîp ®ång x©y dùng. §iÒu ®ã ®ßi hái c«ng ty ngµy cµng ph¶i n©ng cao
chÊt lîng c¸c c«ng tr×nh thi c«ng ®ång thêi t×m biÖn ph¸p ®Ó gi¶m gi¸ thµnh
c«ng tr×nh xuèng. Nh÷ng viÖc lµm nh vËy sÏ gióp c«ng ty cã thÞ phÇn v÷ng
ch¾c h¬n thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng h¬n.
1.2.5.2. C¬ chÕ - chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc.
Cïng víi sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ cña nÒn kinh tÕ c«ng ty cæ phÇn x©y l¾p
Long H¶i còng cã nh÷ng thay ®æi quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña
m×nh, khi cßn lµ mét nhµ m¸y tÊm lîp xµ gå kim lo¹i thuéc Tæng c«ng ty x©y
dùng B¹ch §»ng c«ng ty chØ tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo chØ
tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Þnh s½n kh«ng ph¶i lo l¾ng suy nghÜ vÒ viÖc lµm, lîi nhuËn
v× c«ng ty ®· cã c¬ quan cÊp trªn ®a ra chØ tiªu. Nhng trong c¬ chÕ thÞ trêng
c«ng ty ph¶i ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña m×nh c¶ trong c«ng t¸c huy
®éng vèn, tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ h¹ch to¸n kinh tÕ. VÒ huy
®éng vèn ngoµi mét phÇn nhá do ng©n s¸ch cÊp c«ng ty ph¶i tù huy ®éng mét
lîng vèn lín b»ng phÇn vay ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. C«ng ty ph¶i chñ ®éng trong
c«ng t¸c ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, tù ®i t×m c¸c ®èi t¸c lµm ¨n víi
- Xem thêm -