Tài liệu Xk hàng thủ công mỹ nghệ tại cty thạch bàn

§Ò ¸n m«n häc (KDQT42) NguyÔnMinh H¶i Môc lôc Lêi nãi ®Çu ……………………………………………………………………...1 Ch¬ng I: C«ng ty cæ phÇn SXKD&XNK B×nh Th¹nh x©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n ……………..…………………...3 Ch¬ng II: Ph©n tÝch m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n t¸c ®éng ®Õn quyÕt ®Þnh th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n cña GILIMEX ………..…..9 2.1. M«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n vµ nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh x©m nhËp cña GILIMEX ………………………………...…9 2.2. Thùc tr¹ng chung vÒ xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña cña C«ng ty GILIMEX sang thÞ trêng NhËt B¶n …………………….…15 2.2.1 T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ ë níc ta ……15 2.2.2 T×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña C«ng ty sang thÞ trêng NhËt b¶n ………………………………..16 2.2.2.1 Nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc tõ phÝa m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n ………………...…...………………….……..…17 2.2.2.2 T¸c ®éng tiªu cùc tõ m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n…19 Ch¬ng III: Bµi häc kinh nghiÖm vµ gîi ý ®èi víi GILIMEX khi th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n ……………………….…21 3.1 Bµi häc kinh nghiÖm …………………………………………….…21 3.1.1 CÇn ph¶i ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng …...…21 3.1.2 ViÖc ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu tiªu chuÈn chÊt lîng s¶n phÈm.. 3.1.3 VÊn ®Ò thu thËp th«ng tin thÞ trêng vµ nh÷ng chuyÓn biÕn míi cña m«i trêng kinh tÕ n¬i c«ng ty ho¹t ®éng ……………….22 3.1.4 Kinh nghiÖm tõ ho¹t ®éng Marketing ……………………...23 3.1.5 §Èy m¹nh kh¶ n¨ng xuÊt khÈu qua viÖc gia t¨ng hîp t¸c kinh doanh víi c¸c ®èi t¸c NhËt B¶n ……………………………….…23 3.2 Nh÷ng gîi ý ®èi víi GILIMEX khi th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n 3.2.1 GILIMEX cÇn ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái g× ………….………24 3.2.2 C¬ cÊu l¹i xuÊt khÈu, kh¾c phôc tÝnh ®¬n ®iÖu ………….…25 3.2.3 ViÖc ®¸p øng tiªu chuÈn chÊt lîng & Qui chÕ ……………25 3.2.4 TiÕp thÞ vµ xóc tiÕn thÞ trêng nh thÕ nµo ………………...26 KÕt luËn ………………………………………………………………….……28 . . . . . 0 §Ò ¸n m«n häc (KDQT42) NguyÔnMinh H¶i Lêi nãi ®Çu Trong xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh hiÖn nay, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®îc xem lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®Ó thóc ®Èy t¨ng trëng cña mçi quèc gia. Kinh tÕ ViÖt nam còng kh«ng n»m ngoµi xu thÕ ®ã, ViÖt nam ®· vµ ®ang nç lùc hÕt m×nh ®Ó ®a nÒn kinh tÕ trong níc ngµy mét hßa nhËp mét c¸ch chñ ®éng vµ hiÖu qu¶ vµo ®êi sèng kinh tÕ quèc tÕ. Tuy nhiªn, tríc sù vËn ®éng hÕt søc s«i ®éng vµ phøc t¹p, mçi mét thÞ trêng níc ngoµi l¹i mang trong nã nh÷ng nÐt ®Æc thï vµ rÊt phøc t¹p. Giê ®©y khi viÖc hµng hãa s¶n xuÊt ra rÊt ®a d¹ng trªn thÞ trêng quèc tÕ, ngêi tiªu dïng còng v× thÕ mµ cã ®îc nhiÒu sù lùa chän h¬n. Song song víi nã lµ sù ®ßi hái ngµy mét kh¾t khe cña kh¸ch hµng ®èi víi c¸c s¶n phÈm hµng hãa tiªu dïng quèc tÕ. MÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña níc ta vèn cã lÞch sö ph¸t triÓn rÊt l©u ®êi. B»ng khèi ãc th«ng minh vµ bµn tay khÐo lÐo cña m×nh, tõ ngµn xa «ng cha ta ®· t¹o ra biÕt bao nhiªu s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ ®éc ®¸o mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. Tr¶i qua bao th¨ng trÇm cña kinh tÕ x· héi, hµng thñ c«ng mü nghÖ vÉn gi÷ ®îc vÞ trÝ cña nã vÉn duy tr× vµ ph¸t triÓn cho ®Õn ngµy nay. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ mÆt hµng nµy ®îc n»m trong mêi mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña quèc gia. Ngoµi ý nghÜa kinh tÕ, ®ã lµ xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ thu ®îc nguån ngo¹i tÖ kh«ng nhá, gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n, nã cßn mang ý nghÜa x· héi rÊt lín lµ gãp phÇn t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cña ngêi d©n. Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ víi c¸c s¶n phÈm tinh x¶o, ®éc ®¸o, chóng ta ®· giíi thiÖu ®îc víi b¹n bÌ thÕ giíi vÒ ®êi sèng v¨n ho¸ cña con nguêi ViÖt Nam, gióp cho hä hiÓu râ h¬n vÒ chóng ta ®Ó chóng ta t«n träng, gi÷ g×n vµ ph¸t huy nguån tµi s¶n quý gi¸ mµ «ng cha ta ®Ó l¹i. Kh«ng nh nh÷ng thÞ trêng ë EU vµ B¾c Mü, NhËt B¶n hiÖn ®ang lµ thÞ trêng xuÊt khÈu lín nhÊt ®èi víi ViÖt nam, víi nh÷ng nÐt ®Æc thï vÒ kinh tÕ, con ngêi vµ m«i trêng kinh doanh cña NhËt B¶n ®· vµ ®ang ®Æt ra nhiÒu nh÷ng th¸ch thøc còng nh c¬ héi ®èi víi hµng hãa cña ViÖt nam nãi chung vµ hµng thñ c«ng mü nghÖ cña GILIMEX nãi riªng khi quyÕt ®Þnh x©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n. Do ®ã t«i chän c«ng ty GILIMEX lµm ®Ò tµi ®Ò ¸n m«n häc, bµi viÕt nµy sÏ lµm cho chóng ta hiÓu râ h¬n vÒ m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n vµ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh xuÊt khÈu hµng hãa ViÖt nam vµo thÞ trêng NhËt B¶n. Trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh §Ò ¸n nµy ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt do tr×nh ®é h¹n chÕ, t«i mong cã ®îc sù gãp ý nhiÖt t×nh tõ phÝa ThÇy c« vµ b¹n bÌ ®Ó t«i cã thÓ lµm tèt h¬n cho nh÷ng bµi viÕt sau. 1 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o PGS.TS NguyÔn ThÞ Hêng ®· híng dÉn gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy . Sinh viªn: NguyÔn Minh H¶i Ch¬ng I: C«ng ty cæ phÇn SXKd&XNK B×nh Th¹nh x©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n C«ng ty cæ phÇn SXKD&XNK B×nh Th¹nh tiÒn th©n lµ c«ng ty cung øng hµng xuÊt khÈu QuËn B×nh Th¹nh ®îc thµnh lËp n¨m 1982 theo quyÕt ®Þnh sè 39/Q§-UB ngµy 19/3/1982, ®îc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn theo quyÕt ®Þnh sè 134/2000/Q§-TTg ngµy 24/11 n¨m 2000 cña thñ tíng ChÝnh phñ. Tªn c«ng ty: C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt kinh doanh XNK B×nh Th¹nh Tªn giao dÞch quèc tÕ Binh Thanh Import-Export Production and Trade Stock Company Tªn viÕt t¾t : GILIMEX Trô së chÝnh : 24C Phan §¨ng Lu, P6, QuËn B×nh Th¹nh, Tp.HCM Chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ : NguyÔn B¨ng T©m – Gi¸m ®èc c«ng ty C«ng ty ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc: S¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ xuÊt klhÈu hµng, n«ng l©m, thñy h¶i s¶n, thñ c«ng mü nghÖ, hµng may mÆc ( Ba l«, tói x¸ch), hµng da, cao xu, l¬ng thùc, thùc phÈm, thiÕt bÞ, m¸y mãc, vËt liÖu x©y dùng, c¸c lo¹i vËt liÖu vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c… 2 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) Thêi ®iÓm C«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh vµ xuÊt nhËp khÈu B×nh th¹nh (GILIMEX) chÝnh thøc th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n lµ vµo n¨m 1994, ngay tríc khi ViÖt nam gia nhËp tæ chøc ASEAN n¨m 1997, vµo n¨m ®ã GILIMEX lµ mét trong sè Ýt nh÷ng c«ng ty cña ViÖt nam cã tham väng tham nhËp thÞ trêng níc ngoµi vµ ®Æc biÖt h¬n n÷a lµ GILIMEX ®· d¸m m¹nh d¹n ®a mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña ViÖt nam ra thÞ trêng níc ngoµi, ®iÒu mµ kh«ng ph¶i doanh nghiÖp ViÖt nam nµo còng ®ñ can ®¶m hay nãi ®óng h¬n lµ sù tù tin víi s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña m×nh cã thÓ chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng níc ngoµi. Víi GILIMEX cã nh÷ng lý do riªng biÖt khi theo duæi tham väng ®a s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n. KÓ tõ sau khi ViÖt nam vµ NhËt B¶n thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao th¸ng 7 n¨m 1976, quan hÖ NhËt – ViÖt chØ thùc sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c tõ sau Héi nghÞ hßa b×nh vÒ Campuchia vµo n¨m 1991, b¾t ®Çu b»ng viÖc th¶o luËn më l¹i ViÖn trî Ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) cho ViÖt nam. §©y thùc sù lµ mét ®iÓm mèc quan träng cho quan hÖ kinh tÕ ngµy mét s©u s¾c gi÷a hai níc, viÖc nèi l¹i ho¹t ®éng tµI trî cho Ph¸t triÓn chÝnh thøc cña NhËt B¶n thùc sù mang l¹i c¬ héi ph¸t triÓn cho ViÖt nam còng nh lµ c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam ®Èy m¹nh giao lu hîp t¸c bu«n b¸n, xuÊt khÈu hµng hãa cña m×nh sang thÞ trêng NhËt B¶n. Víi b¶n th©n GILIMEX khi quyÕt ®Þnh th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n hä cã nh÷ng lý do riªng cña m×nh: M«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n thùc sù høa hÑn nh÷ng c¬ héi lµm ¨n lín ®èi víi c«ng ty GILIMEX, NhËt B¶n lµ thÞ trêng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ cao, thu nhËp b×nh qu©n tÝnh theo ®Çu ngêi thuéc d¹ng cao trªn thÕ giíi lóc bÊy giê, ®¹t kho¶ng 15.250 USD. Kh«ng dõng l¹i ë con sè GDP, NhËt B¶n cßn thÓ hiÖn søc hÊp dÉn cña m×nh qua møc chi cho tiªu dïng lu«n chiÕm tû lÖ cao thêng lµ 60 – 70% GDP, GILIMEX nhËn thÊy râ ®Æc ®iÓm tiªu dïng s¶n phÈm cña ngêi NhËt B¶n, hä thêng mua nh÷ng hµng hãa hay ®å dïng mµ ®ång nghiÖp cña m×nh cã hay ®· mua…®©y thùc sù lµ c¬ héi tèt cho GILIMEX ph¸t triÓn s¶n phÈm, t¨ng thÞ phÇn còng nh doanh sè b¸n.. NhËt B¶n trang bÞ cho m×nh mét hÖ thèng ph©n phèi ®a d¹ng vµ s©u réng, viÖc lµm ¨n víi c¸c ®èi t¸c NhËt sÏ lµ c¬ héi tèt cho GILIMEX ®Èy m¹nh kh¶ n¨ng th©m nhËp s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña m×nh khi cã ®îc nh÷ng hiÓu tõ phÝa ®èi t¸c lµ ®¹i lý ph©n phèi, b¸n lÎ cña NhËt, hä thùc sù qu¸ hiÓu vÒ thÞ hiÕu còng nh ®Æc tÝnh tiªu dïng cña ngêi d©n níc hä, tõ ®ã GILIMEX sÏ biÕt lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm cña m×nh ®îc ngêi tiªu dïng NhËt B¶n chÊp nhËn t¹o c¬ së cho viÖc kinh doanh mét c¸nh hiÖu qu¶ cho GILIMEX trªn thÞ trêng NhËt B¶n MÆt kh¸c, víi mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ ViÖt nam ®Æc biÖt khuyÕn khÝch vµ cã nh÷ng u ®·i ®èi viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. GILIMEX ®îc nhµ níc 3 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) ®Æc biÖt dµnh cho nh÷ng u ®·i trong viÖc s¶n xuÊt kinh doanh vµ xuÊt khÈu mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ, cô thÓ b»ng viÖc nhµ níc cho vay nh÷ng kho¶n tiÒn cã l·i suÊt u ®·i, ®Æc biÖt h¬n lµ trî cÊp xuÊt khÈu, gi¶m thiÓu kho¶n thuÕ xuÊt khÈu cho s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña c«ng ty, bªn c¹nh ®ã ph¶i kÓ ®Õn kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt viÖc lµm cho hµng ngh×n lao ®éng cø xuÊt khÈu ®îc 1 triÖu USD hµng thñ c«ng mü nghÖ th× ®· t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho kho¶ng tõ 3000 – 4000 lao ®éng, nhÊt lµ lùc lîng n«ng nhµn, ®©y lµ c«ng viÖc cã thÓ l«i cuèn vµ híng nh÷ng ®èi tîng nµy tham gia, n©ng cao ®îc phóc lîi cho x· héi GILIMEX tù thÊy viÖc quyÕt ®Þnh th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n lµ mét quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, ®©y thùc sù lµ c¬ héi lín cho GILIMEX tù hoµn thiÖn m×nh b»ng viÖc kh«ng ngõng thö nghiÖm nh÷ng kiÓu d¸ng s¶n phÈm míi l«I cuèn kh¸ch hµng NhËt B¶n ®ång thêi t¹o lËp cho m×nh kh¶ n¨ng c¹nh tranh ngµy mét cao cho s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña c«ng ty. H¬n thÕ n÷a, c«ng ty còng nhËn thøc ®îc r»ng hä kh«ng chØ nh»m môc tiªu b¸n hµng th«ng thêng, hä thùc sù ý thøc râ sù kh¸c biÖt trong viÖc kinh doanh mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ trªn th¬ng trêng quèc tÕ, GILIMEX ®· vµ ®ang nç lùc kh«ng ngõng thæi ®îc c¸i hån ViÖt nam trong c¸c s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ, s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cßn mang nÆng trong nã tµi hoa, søc s¸ng t¹o cña ngêi thî lµm ra nã thùc sù lµ mét c¸ch giíi thiÖu víi b¹n bÌ NhËt B¶n vÒ mét lo¹i s¶n phÈm truyÒn thèng mang ®Ëm b¶n s¾c cña ViÖt nam C«ng ty xuÊt khÈu mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ sang thÞ trêng NhËt B¶n chñ yÕu b»ng c¶ ph¬ng thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp lµ 70% vµ gi¸n tiÕp lµ 30%, víi hÖ thèng b¸n lÎ t¬ng ®èi réng kÕt hîp víi viÖc ñy th¸c xuÊt khÈu cho c¸c ®èi t¸c NhËt B¶n chñ yÕu qua ba lo¹i kªnh ph©n phèi chÝnh: Nhµ s¶n xuÊt – Nhµ ®¹i lý – Nhµ NhËp khÈu, Nhµ s¶n xuÊt – Ngêi b¸n sØ trong khu vùc tiªu dïng – Ngêi b¸n lÎ, cöa hµng b¸ch hãa tæng hîp, Nhµ s¶n xuÊt – Nhµ thÇu - §¹i lý, ®iÓm ph©n phèi b¸n hµng …. GILIMEX thùc hiÖn b¸n hµng theo nhiÒu kªng ph©n phèi híng tíi thÞ trêng môc tiªu, c«ng ty ®· thùc hiÖn nhiÒu buæi tr×nh chiÕu, qu¶ng c¸o hµng thñ c«ng mü nghÖ kh«ng chØ qua danh môc hµng hãa mµ cßn tÝch cùc tham gia vµo c¸c hé trî riÓn l·m hµng thñ c«ng mü nghÖ ®îc tæ chøc t¹i NhËt B¶n… Trong nh÷ng n¨m ®Çu tiÕn hµnh xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ sang thÞ trêng NhËt B¶n( 1994 – 1998) kim ng¹ch xuÊt khÈu thùc sù cha cao, nhng NhËt B¶n lai lµ thÞ trêng cã kim ng¹ch xuÊt khÈu cao h¬n c¶ so víi c¸c thÞ trêng kh¸c cña GILIMEX, trong kho¶ng thêi gian ®ã, GILIMEX xuÊt khÈu víi tæng 4 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) kim ng¹ch xuÊt riªng cho mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ ®¹t kho¶ng 350 triÖu VND trung b×nh n¨m N¨m 1999 kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña GILIMEX ®¹t gÇn 700 triÖu VND, møc t¨ng kh¸ vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy cña c«ng ty ®· ®îc ®¸nh gi¸ cao mÆc dï so víi c¶ níc th× kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy cña c«ng ty con khiªm tèn, bëi bèi c¶nh kinh tÕ NhËt B¶n lóc bÊy giê míi chØ phôc håi ®«i chót sau c¬n khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc nªn t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn viÖc kinh doanh ë NhËt cña GILIMEX KÓ tõ sau n¨m 1999 ®Õn nay c«ng ty GILIMEX ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ míi kh¶ quan h¬n so víi c¸c n¨m tríc ®ã, thÓ hiÖn râ qua b¶ng sau: (B¶ng1): Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña GILIMEX sang thÞ trêng NhËt B¶n §¬n vÞ: 1000® STT ChØ tiªu 1 Tæng doanh thu 2 Tæng chi phÝ 3 Tæng lîi nhuËn 1999 689.260 657.660 29.600 2000 1.010.000 946.947 63.026 900.760 1.120.950 4 Vèn kinh doanh 5 Lîi nhuËn/chi phÝ 4,50 6,65 6 Lîi nhuËn/vèn 3,29 5,62 2001 1.070.230 987.860 2002 1.334.120 1.208.518 82.370 125.602 1.203.250 1.284.250 8,34 10,4 6,85 9,9 (Nguån VASC,c«ng bè ngµy 18/9/2003, 8h45) Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc nªu trªn, GILIMEX thùc sù ®· vµ ®ang gÆp ph¶i nh÷ng trë ng¹i kh«ng nhá tõ phÝa m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n, thÓ hiÖn râ nh÷ng t¸c ®éng cã tÝnh hai mÆt ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña c«ng ty sang thÞ trêng NhËt B¶n Mét mÆt, m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi lµm ¨n hiÖu qu¶, NhËt B¶n coi träng sù c¹nh tranh lµnh m¹nh, hä cã xu híng tiªu dïng nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh thÈm mü, nghÖ thuËt cao, gi¸ c¶ hîp lý, vµ ®Æc biÖt thÝch thó víi c¸c dÞch vô sau b¸n hµng hÊp dÉn. §èi víi mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ, nh÷ng tr¹ng th¸i trªn cña thÞ trêng NhËt B¶n trë nªn phï hîp h¬n bao giê hÕt, ®iÒu nµy còng thùc sù lµ ®iÓm mµ GILIMEX rÊt quan t©m chó ý ®Ó nh»m g©y Ên tîng tèt vÒ mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña m×nh ®èi víi ngêi tiªu dïng NhËt B¶n…ngoµi ra NhËt B¶n cßn ®Æc biÖt cã nh÷ng chÝnh s¸ch gi¶m thuÕ cho mÆt hµng nhËp khÈu lµ thñ c«ng mü nghÖ cña mét sè níc vµ tÊt nhiªn ViÖt nam kh«ng ph¶i lµ mét ngo¹i lÖ, vÝ dô nh viÖc NhËt B¶n ¸p dông møc thuÕ phæ cËp cho ViÖt nam hay nh÷ng gîi më kh¸c tõ phÝa ®èi t¸c NhËt ®· vµ ®ang 5 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) thùc sù lµ nh÷ng c¬ héi lín cho GILIMEX më réng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña m×nh sang thÞ trêng NhËt B¶n MÆt kh¸c, m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n cßn mang tíi nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña GILIMEX sang thÞ trêng nµy, thÓ hiÖn b»ng hÖ thèng nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cÇn cã sù gi¶i quyÕt tõ phÝa c«ng ty: Ngêi tiªu dïng NhËt B¶n rÊt khã tÝnh trong viÖc lùa chän tiªu dïng hµng hãa, bÊt luËn nh thÕ nµo hä lu«n muèn s¶n phÈm mµ m×nh mua ph¶i ®¸p øng ®îc hÖ thèng nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe nhÊt nh: ph¶i cã chøng nhËn kiÓm ®Þnh hµng hãa cña Bé C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i NhËt B¶n nh c¸c tiªu chuÈn c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp ( JIS, JAS, Ecomark…) ngoµi ra hµng hãa ®ã cßn ph¶I ®¶m b¶o an toµn cho ngêi tiªu dïng, hay râ h¬n lµ vÊn ®Ò vÒ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®èi víi s¶n phÈm lµ mét ®ßi hái thêng xuyªn vµ hÕt søc bøc xóc. VÊn ®Ò ®Æt ra n÷a mµ GILIMEX còng ®· rÊt thÊm nhuÇn ®Êy lµ hµng hãa cña c«ng ty còng nh hµng hãa cña ViÖt nam hiÖn cha ®îc hëng chÕ ®é tèi huÖ quèc (MFN) mét c¸ch cha ®Çy ®ñ, ®©y chÝnh lµ lý do v× sao khi mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña c«ng ty khi xuÊt sang thÞ trêng NhËt B¶n th× tÝnh c¹nh tranh yÕu h¼n ®i vµ kh«ng ®ñ søc hÊp dÉn ngêi tiªu dïng NhËt B¶n nh nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i cã xuÊt xø tõ c¸c níc nh Trung Quèc, §µi Loan, Th¸i Lan…do nh÷ng níc nµy hiÖn ®· ®îc hëng chÕ ®é tèi huÖ quèc (MFN) ®Çy ®ñ trong khi ViÖt nam míi chØ ®îc hëng chÕ ®é thuÕ suÊt phæ cËp (GSP) mµ phÝa NhËt B¶n dµnh cho H¬n n÷a, kh«ng n»m ngoµi qui luËt ph¸t triÓn kinh tÕ, kinh tÕ NhËt B¶n ®· vµ ®ang chøa ®ùng nh÷ng biÕn chuyÓn s©u s¾c vÒ kinh tÕ nh vÊn ®Ò t¨ng trëng cao g¾n liÒn víi suy tho¸i theo chu kú thùc sù lµ mét bµi to¸n cÇn cã sù ®Çu t gi¶i quyÕt tõ phÝa c¸c doanh nghiªp nh GILIMEX ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng ®¸nh gi¸ ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n vµ quan träng h¬n lµ tù rót ra nh÷ng liÖu ph¸p hîp lý ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh vµo NhËt B¶n sao cho phï hîp víi mçi mét giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n còng nh nh÷ng diÔm biÕn phøc t¹p cña m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n . 6 §Ò ¸n m«n häc (KDQT42) NguyÔnMinh H¶i Ch¬ng II: ph©n tÝch m«I trêng kinh tÕ NhËt B¶nt¸c ®éng ®Õn quyÕt ®Þnh th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n cña GILIMEX 2.1. M«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n vµ nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh x©m nhËp cña GILIMEX NÒn kinh tÕ NhËt B¶n ®ang håi phôc dÇn dÇn tõ sau møc t¨ng trëng ©m 1998. N¨m 2000, møc t¨ng trëng kinh tÕ NhËt B¶n lµ 1,7% t¨ng 0,8% so víi n¨m 1999. Tuy nhiªn, kh«ng cã sù thay ®æi trong nh÷ng kho¶n chi ng©n s¸ch. Møc chi tiªu cho tiªu dïng, chiÕm 60% GDP, ®· gi¶m 0,6% so víi n¨m tríc. Søc tiªu thô cña thi trêng ®ang yÕu ®i. GNP cña NhËt t¨ng 23,4$ trong 10 n¨m tõ 1989 ®Õn 1999, trong khi, trong cïng thêi kú, GNP cña Hoa Kú t¨ng gÊp 3 lÇn (69,4%). Tuy nhiªn, GPP trªn ®µu ngêi cña NhËt B¶n cao h¬n chót so víi Hoa Kú. 7 §Ò ¸n m«n häc (KDQT42) NguyÔnMinh H¶i (H×nh 2.1) Qua nh÷ng chØ sè ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ta cã thÓ thÊy r»ng, NhËt B¶n lµ mét thÞ trêng rÊt ph¸t triÓn cã thÓ nãi, nÒn kinh tª NhËt B¶n lµ mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao vÒ bËc nhÊt thÕ giíi, viÖc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi t¹i ®©y sÏ võa t¹o nhiÒu c¬ héi cho chÝnh hä, còng nh ®Æt ra nhiÒu th¸ch thøc. Khi bíc vµo m«i trêng kinh doanh cña NhËt B¶n, th× viÖc hiÓu biÕt vÒ ®Æc ®iÓm m«i trêng kinh tÕ vµ nÒn v¨n ho¸ còng nh con ngêi NhËt B¶n lµ rÊt quan träng. Nã cã thÓ quyÕt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Khi mét doanh nghiÖp muèn tiÕp cËn mét thÞ trêng nµo ®ã, cÇn t×m hiÓu møc ®é hÊp dÉn cña nã, hay nãi c¸ch kh¸c lµ m«i trêng vËn hµnh Marketing, ®ã lµ viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ trêng, sù thÝch hîp cña s¶n phÈm cña m×nh víi ngêi tiªu dïng, vµ lµm thÕ nµo ®Ó ®¸p øng ®îc thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng, ®ã ®iÒu quyÕt ®Þnh ®Ó më réng ph¹m vi còng nh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. ViÖc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng marketing, cô thÓ lµ nghiªn cøu vµ tiÕp cËn thÞ trêng, chän kªnh ph©n phèi.. nÕu kh«ng phï hîp sÏ ph¶n t¸c dông, thËm chÝ ®Ó l¹i hËu qu¶ nghiªm träng. V¨n ho¸ lµ yÕu tè quan träng trong m«i trêng vËn hµnh marketing, ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn sù ho¹t ®éng cña nã. Bëi vËy, hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ v¨n hoa còng nh con ngêi NhËt B¶n lµ c¬ së ®Ó cã nh÷ng c¸ch vËn dông hiÖu qu¶ trong khi ho¹t ®éng trong m«i trêng nµy, tõ ®ã sÏ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh vµ hµnh ®éng ®óng ®¾n. Bªn c¹ch ®ã, thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng b¾t nguån tõ truyÒn thèng vµ ®iÒu kiÖn cña NhËt B¶n trë thµnh mét yÕu tè quan träng trong viÖc b¸n vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm. Ta còng cÇn chó ý ®Õn t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ kÐo dµi gÇn ®©y nªn ngêi NhËt B¶n cã xu híng thÝch mua c¸c hµng ho¸ cã gi¸ c¶ hîp lý. Ngêi tiªu dïng NhËt B¶n ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn vÒ ®é bÒn vµ chÊt lîng rÊt cao cho s¶n phÈm, còng nh t¹o ra c¸c yªu cÇu cho c¸c s¶n phÈm ph¶i tu©n theo vÝ dô : hÖ thèng c¸c tiªu chu©n JIS, JAS, ECOMARK….. ChÝnh viÖc ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng nµy cña c¸c h·ng s¶n xuÊt NhËt B¶n ®· ®em l¹i nh÷ng tiÕn bé trong chÊt lîng hµng ho¸ vµ ngîc l¹i c¸c s¶n phÈm chÊt lîng cao ®· t¹o nªn danh tiÕng cho c¸c h·ng s¶n xuÊt cua NhËt B¶n. Nh vËy, viÖc ®a nh÷ng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp níc ngoµi nh ViÖt Nam sang thÞ trêng NhËt B¶n th× sÏ vÊp ph¶i nh÷ng khã kh¨n vµ trë ng¹i tõ c¸c h·ng s¶n xuÊt cña NhËt B¶n. Khi mµ ngêi d©n ®· cã thãi quen tiªu dung hµng ho¸ chÊt lîng cao nh vËy, còng nh sù ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng chÝnh quèc. Ngêi tiªu dïng NhËt B¶n t¬ng ®èi khã tÝnh, vÝ dô: mét lçi nhá, ch¼ng h¹n mét vÕt xíc trªn ®ß gia dông cã thÓ bÞ phµn nµn, mÆc dï ®©y chØ lµ mét khiÕm khuyÕt nhá mµ ®a sè hµng hoa ®Òu m¾c ph¶i. Vµ ngêi tiªu dïng sÏ ch¸n n¶n ngay c¶ víi nh÷ng vÕt xíc nhá nh vËy, nªn ®éi ngò nh©n viªn thÊy r»ng cÇn ph¶i thËn träng trong viÖc s¾p xÕp, ®ãng gãi còng nh vËn 8 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) chuyÓn hµng ho¸. §Êy lµ mét lçi nhá, cßn chÊt lîng hµng ho¸, ®iÒu quan träng ®Ó thu hót kh¸ch hµng, nÕu nh ngêi tiªu dïng c¶m thÊy hä ®· mua mét hµng ho¸ mµ kh«ng ®¸p øng vÒ mÆt chÊt lîng nh ý, hä sÏ ngay lËp tøc chuyÓn sang mua s¶n phÈm nh·n hiÖu kh¸c. Nh vËy, ®Ó t¹o ®îc sù trung thµnh cña kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm cña m×nh hay mét nh·n hiÖu nµo ®ã lµ mét ®iÒu khã kh¨n. Vµ doanh nghiÖp ViÖt Nam khi tham gia vµ tiÕp cËn thÞ trêng NhËt B¶n cÇn ph¶i t¹o lßng tin ban ®Çu cña kh¸ch hµng víi s¶n phÈm cña m×nh b»ng mét s¶n phÈm víi chÊt lîng cao, còng nh nhiÒu vÊn ®Ò cã liªn quan, nh kiÓu d¸ng ®Ñp, phï hîp, tiÖn lîi, gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng ®Êy lµ ®iÒu quan träng, vµ nÕu cã thÓ lµ dÞch vô sau b¸n hµng, n b¶o hanh s¶n phÈm. Ngêi tiªu dïng muèn nh÷ng hµng ho¸ cã thÓ tin cËy vµ nh÷ng dÞch vô sau b¸n hµng gióp hä hµi lßng. §iÒu ®ã cã thÓ thóc ®Èy hä nhí ®Õn nh·n hiÖu s¶n phÈm nhiÒu lÇn khi ®i mua s¾m, nÕu chóng ta xuÊt khÈu hµng hoa sang NhËt B¶n, còng cÇn ph¶i chó ý ®Õn kh©u vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, ®ång thêi kiÓm tra mét c¸ch kü cµng tríc khi xuÊt hµng, ®Ó tr¸nh khái viÖc m¾c ph¶i mét sè lçi c¬ b¶n, cho dï lµ nhá nhng sÏ g©y Ên tîng kh«ng tèt ®èi víi ngêi tiªu dïng §iÓm ®¸ng quan t©m n÷a ®Êy lµ th¸i ®é cña ngêi tiªu dïng NhËt B¶n -Ngêi NhËt B¶n lµ ngêi tiªu dïng kh¾t khe nhÊt: NhËt B¶n lµ mét trong nh÷ng níc trªn thÕ giíi ®ßi hái chÊt lîng s¶n phÈm cao nhÊt, gåm c¶ ®é bÒn vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng. Nh÷ng khiÕm khuyÕt mµ ë c¸c quèc gia kh¸c kh«ng thµnh vÊn ®Ò nh mét vÕt xíc nhá, ®êng viÒn kh«ng c©n hay mµu s¬n bÞ mê trong mét s¶n phÈm th× ë NhËt B¶n ®Òu bÞ coi lµ hµng háng. Nhu cÇu vÒ b¶o hµnh hµng ho¸ lµ rÊt cÇn thiÕt, ngêi tiªu dïng muèn nh÷ng hµng ho¸ cã thÓ tin cËy vµ nh÷ng dÞch vô sau b¸n hµng gióp hä hµi lßng. Khi ngêi tiªu dïng ®· thÊy m×nh mua ®îc mét hµng ho¸ kh«ng nh ý, hä sÏ ngay lËp tøc chuyÓn sang mua s¶n phÈm nh·n hiÖu míi. NÕu cã mét vÊn ®Ò nµo ®ã ®èi víi s¶n phÈm s¶n xuÊt th× ngêi tiªu dïng NhËt B¶n muèn ®îc gi¶i quyÕt ngay lËp tøc. §©y còng chÝnh lµ yÕu tè g©y ra nhiÒu nh÷ng trë ng¹i ®èi víi GILIMEX khi th©m nhËp vµo thÞ tr¬ng NhËt B¶n, còng chÝnh bëi lý do trªn GILIMEX c¶m thÊy m×nh nh vÉn cßn cha ®¸p øng thËt tèt ®èi víi yªu cÇu cña thÞ trêng, bµi to¸n nµy ®· ®Æt ra nh÷ng thay ®æi phï hîp trong cung c¸ch th©m nhËp cña GILIMEX khi ®a hµng hãa thñ c«ng mü nghÖ th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n -Ngêi tiªu dïng NhËt B¶n rÊt nh¹y c¶m víi nh÷ng thay ®æi theo mïa: Thêi tiÕt ¶nh hëng rÊt nhiÒu tíi tiªu dïng. Møc tiªu dïng cña mét lo¹i hµng ho¸, ®å trang søc, ®å néi thÊt trong gia ®×nh,... chÞu ¶nh hëng cña khÝ hËu vµ thêi tiÕt. Mïa hÌ ë NhËt thêng nãng vµ Èm trong khi ®ã mïa ®«ng l¹nh vµ kh«, tõ ®ã nh÷ng hµng ho¸ chÞu ¶nh hëng cña thêi tiÕt th× chÊt liÖu, mµu s¾c còng nh kiÓu 9 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) d¸ng cÇn ph¶i phï hîp. NÕu GILIMEX tung ra nh÷ng hµng ho¸ phï hîp víi mçi mïa nhng khÝ hËu kh«ng thay ®æi theo ®óng nh dù tÝnh th× nh÷ng s¶n phÈm nµy sÏ b¸n kh«ng ch¹y. -Ngêi tiªu dïng NhËt B¶n thêng chän nhiÒu s¶n phÈm: Víi nh÷ng hµng ho¸ cã mµu s¾c kh¸c nhau th× ngêi tiªu dïng rÊt muèn c¸c nhµ t vÊn ®a ra c¸c lêi khuyªn vÒ mµu s¾c thÝch hîp nhÊt víi thÞ hiÕu c¸ nh©n. GILIMEX cÇn cung cÊp th«ng tin cô thÓ vÒ s¶n phÈm vµ dÞch vô sau khi b¸n v× ®èi víi ngêi tiªu dïng NhËt B¶n nh ®· nãi ë trªn th× hä rÊt quan t©m tíi tiªu chuÈn chÊt lîng cña hµng ho¸, ®ång thêi nhu cÇu vÒ b¶o hµnh lµ rÊt cÇn thiÕt, ngêi tiªu dïng muèn nh÷ng hµng ho¸ cã ®é tin cËy vµ nh÷ng dÞch vô sau b¸n hµng gióp hä hµi lßng. MÆt kh¸c, NhËt B¶n cã cho m×nh mét hÖ thèng luËt qui ®Þnh chÆt chÏ cho tõng lo¹i hµng hãa, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp níc ngoµi muèn tån t¹i ®îc còng nh ®øng v÷ng ®îc th× viÖc nghiªn cøu vµ t×m c¸ch thÝch ÷ng víi nh÷ng qui ®Þnh ®ã lµ mét yªu cÇu hÕt søc cÊp thiÕt, hÖ thèng qui ®Þnh liªn quan bao gåm cã: LuËt g¸n nh·n hµng chÊt lîng sö dông trong gia ®×nh, LuËt an toµn s¶n phÈm cho ngêi tiªu dïng (ký hiÖu S), LuËt tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®èi víi s¶n phÈm, C¸c lo¹i tiªu chuÈn vÒ hµng hãa cña NhËt B¶n Tiªu chuÈn c«ng nghiÖp NhËt B¶n(JIS) lµ mét hÖ thèng tiªu chuÈn s¶n phÈm, s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn nµy ghi nh·n hiÖu chÊp thuËn víi ký hiÖu JIS. XuÊt hµng trong kho¶ng 5 n¨m kÓ tõ sau khi thiÕt lËp, tiªu chuÈn JIS ®· ®îc ñy ban Tiªu chuÈn c«g nghiÖp NhËt B¶n kiÓm tra, x¸c nhËn, ®iÒu chØnh hoÆc b·i bá. Bèn ch÷ sè n»m bªn ph¶i cña c¸c sè cña JIS ( vÝ dô : “1993” trong “S1102-1993” biÓu thÞ n¨m khi tiªu chuÈn ®· ®îc kiÓm tra. Cã ba tiªu chuÈn cña JIS ¸p dông cho ®å gç gia dông ®ã lµ c¸c lo¹i giêng ngñ thêng (JIS S1102-1993), giêng ngñ trÎ em (JIS S1102-1995) va giêng xÕp (JIS S1104-1995). JIS (Japan Industrial Standards) lµ hÖ thèng tiªu chuÈn chÊt lîng ¸p dông cho hµng ho¸ c«ng nghiÖp. JAS (Japan Agricultural Standards) lµ hÖ thèng tiªu chuÈn chÊt lîng ¸p dông cho n«ng s¶n, thùc phÈm. Hµng ho¸ ®¸p øng ®îc tiªu chuÈn JIS, JAS sÏ dÔ tiªu thô h¬n trªn thÞ trêng NhËt bëi ngêi tiªu dïng rÊt tin tëng chÊt lîng cña nh÷ng s¶n phÈm ®îc ®ãng dÊu JIS hoÆc JAS. GILIMEX cã thÓ xin dÊu chøng nhËn nµy cho s¶n phÈm cña m×nh t¹i Bé C«ng Th¬ng vµ Bé N«ng L©m Ng nghiÖp NhËt B¶n. Trong qu¸ tr×nh xem xÐt, NhËt B¶n cho phÐp sö dông kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh cña tæ chøc gi¸m ®Þnh níc ngoµi nÕu nh tæ chøc gi¸m ®Þnh ®ã ®îc Bé trëng Bé C«ng Th¬ng hoÆc Bé N«ng L©m Ng nghiÖp NhËt B¶n chÊp thuËn. 10 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) ChÕ ®é x¸c nhËn tríc vÒ chÊt lîng cña thùc phÈm nhËp khÈu ®îc NhËt b¶n ®a vµo ¸p dông tõ th¸ng 3/1994. Néi dung cña chÕ ®ä nµy lµ kiÓm tra tríc c¸c nhµ m¸y ®ã ®¸p øng ®îc c¸c quy ®Þnh cña LuËt VÖ sinh an toµn Thùc phÈm. NÕu thùc phÈm ®îc cÊp x¸c nhËn nµy th× viÖc tiªu thô trªn thÞ trêng NhËt B¶n sÏ trë nªn dÔ dµng h¬n, thñ tôc nhËp khÈu còng ®îc gi¶i quyÕt nhanh chãng h¬n ( trong vßng 1 ngµy thay v× 7 ngµy). HiÖn nay Th¸i Lan rÊt quan t©m ®Õn chÕ ®é nµy vµ 8 nhµ xuÊt khÈu cña Th¸i Lan ®îc ChÝnh phñ NhËt cÊp giÊy chøng nhËn cho 27 chñng lo¹i thùc phÈm. Th¸i Lan lµ níc thø t, sau Mü, O©xtr©ylia vµ §µi Loan, ®îc ChÝnh phñ NhËt cÊp giÊy chøng nhËn nµy. Ecomark lµ dÊu chøng nhËn s¶n phÈm kh«ng lµ h¹i sinh th¸i, ra ®êi tõ n¨m 1989. Do vÊn ®Ò m«i trêng ®ang ngµy cµng ®îc d©n NhËt (còng nh d©n c¸c níc ph¸t triÓn kh¸c) quan t©m nªn GILIMEX ph¶i nhanh ch©n xin dÊu chøng nhËn nµy cña NhËt ®Æc biÖt lµ cho c¸c s¶n phÈm ®å gç thñ c«ng mü nghÖ. Ngoµi nh÷ng ®éng th¸i chuyÓn biÕn vÒ mÆt ph¸p lý, m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n còng ®ang cã nh÷ng chuyÓn biÕn ngµy mét phøc t¹p, nh÷ng n¨m gÇn ®©y cho thÊy nh÷ng chØ sè ph¸t triÓn kinh tÕ nh : Nguån vèn trong níc cã sù nhµn rçi vµ ø ®äng, ChÝnh phñ NhËt B¶n hiÖn ®ang khuyÕn khÝch c¸c doanh gia NhËt ®Èy m¹nh ®Çu t ra bªn ngoµi nhÊt lµ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®Ó ph¸t huy tèt môc tiªu khai th¸c nh÷ng nguån lùc cã lîi thÕ so s¸nh… Sù kiÖn ®ång Yen t¨ng gi¸ lµ mét ®iÓn h×nh, c¸c quan chøc chÝnh phñ NhËt B¶n ®ang rÊt lo l¾ng tríc kh¶ n¨ng ®ång Yen t¨ng gi¸ qu¸ nhanh, ®iÒu nµy thËt sù kh«ng cã lîi cho kinh tÕ NhËt, khi ®ång Yen t¨ng gi¸ nhanh so víi USD sÏ lµm cho kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña níc nµy sang thÞ trêng níc ngoµi ®øng tríc sù thua thiÖt, mÆt kh¸c kim ng¹ch xuÊt khÈu cña NhËt B¶n sÏ ch÷ng l¹i do lîng ngo¹i tÖ gi¶m ®i v× ®ång Yen trë nªn ®¾t h¬n so víi USD lµ lý do khiÕn ngußn ngo¹i tÖ thu ®îc sÏ kh«ng cao nh khi ®ång Yen xuèng gi¸ so víi USD, mÆt kh¸c ®©y lµ c¬ héi cho c¸c níc gia t¨ng nguån ngo¹i tÖ do gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng khi Yen lªn gi¸. ViÖc ChÝnh phñ NhËt B¶n thùc hiÖn chÝnh s¸ch b×nh æn hèi ®o¸i, hay cô thÓ lµ viÖc ph¸ gi¸ ®ång Yen thùc sù lµ mét bíc trë ng¹i ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu níc ngoµi bëi v× khi ®ã nguån ngo¹i tÖ thu vÒ tõ kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng sang NhËt sÏ gi¶m sót râ rÖt… lµ mét trong nh÷ng yÕu tè cÇn cã sù tiªn liÖu tõ tríc cña nh÷ng nhµ xuÊt khÈu nh GILIMEX. NhËt b¶n lµ níc cã møc ®é quan t©m ®Çu t ph¸t triÓn rÊt lín cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o còng nh rÊt khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo ®êi sèng, nh÷ng ngµnh nh n«ng nghiÖp tuy kh«ng cã ®îc sù quan t©m ®Æc biÖt b»ng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o, øng dông c«ng nghÖ. Tuy nhiªn, ®©y lµ ngµnh NhËt B¶n lu«n cã chÕ ®é u ®·i vµ b¶o vÖ nh»m phôc vô cho nh÷ng ôc ®Ých kh«ng chØ lµ kinh tÕ mµ cßn xem 11 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) träng nã nh nh÷ng vÊn ®Ò b×nh æn, ®¶m b¶o an ninh quèc gia, ®Ó kh«ng bÞ lÖ thuéc vµo mét nguån cung øng nµo tõ bªn ngoµi… §©y thùc sù còng lµ nh÷ng thùc tÕ g©y nªn nh÷ng khã k¨hn kh«ng nhá ®èi víi c¸c nhµ cung cÊp níc ngoµi kh«ng chØ n«ng nghiÖp.. mÆc dï vËy NhËt B¶n lu«n cã c¸i nh×n thiÖn chÝ vµ thùc sù ®èi xö c«ng b»ng vµ ®·i ngé ®èi víi nh÷ng ngµnh hµng thñ c«ng mü nghÖ xuÊt ph¸t tõ nh÷ng môc tiªu hîp t¸c giao lu v¨n hãa, chÝnh trÞ víi c¸c b¹n hµng quèc gia kh¸c. Bëi lÏ, kh«ng nh nh÷ng ngµnh hµng kh¸c, ngµnh hµng thñ c«ng mü nghÖ kh«ng mang trong nã yÕu tè c«ng nghÖ ®Æc s¾c mµ chñ yÕu lµ sù kÕt tinh tõ nh÷ng khèi ãc s¸ng t¹o mang b¶n s¾c quèc gia, do ®ã ®©y lµ c¬ héi ®Ó NhËt B¶n hiÓu râ h¬n vÒ c¸c ngµnh hµng thñ c«ng truyÒn thèng cña c¸c níc. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm hÕt søc ®Æc thï cña m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n nªu trªn ®· vµ ®ang thùc sù trë thµnh nh÷ng c¬ héi còng nh nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng hãa nãi chung vµ hµng hãa thñ c«ng mü nghÖ nãi riªng cña c¸c c«ng ty níc ngoµi khi quyÕt ®Þnh th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n. 2.2. Thùc tr¹ng chung vÒ xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña cña C«ng ty GILIMEX sang thÞ trêng NhËt B¶n 2.2.1 T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ ë níc ta: Trong giai ®o¹n n¨m 1990-1992, quan hÖ th¬ng m¹i ViÖt nam – NhËt B¶n ®· ph¸t triÓn kh¸ tèt ®Ñp vµ m¹nh mÏ. Kim ng¹ch 2 chiÒu t¬ng ®èi æn ®Þnh. N¨m 1997 ®¹t kim ng¹ch 121 triÖu USD N¨m 1998 ®¹t kim ng¹ch 111 triÖu USD N¨m 1999 ®¹t kim ng¹ch 168 triÖu USD N¨m 2000 ®¹t kim ng¹ch 250 triÖu USD N¨m 2001 vµ n¨m 2002 ®¹t tõ 200 ®Õn 300 triÖu USD, chiÕm tõ 12% 17% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt nam vµ NhËt B¶n lu«n lµ mét trong nh÷ng thÞ trêng xu¸t khÈu lín nhÊt cña ViÖt nam Theo sè liÖu cña Bé Th¬ng M¹i, 8 th¸ng ®Çu n¨m nay, mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ vÉn ®¹t 230 triÖu USD, dù kiÕn 4 th¸ng cuèi n¨m ®¹t 170 triÖu USD, c¶ n¨m íc ®¹t 400 triÖu USD t¨ng 33,3% so víi cïng kú n¨m ngo¸i (n¨m 2002) HiÖn ViÖt nam cã 14.000 lµng nghÒ truyÒn thèng chuyªn s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ, nh÷ng tæ chøc kinh doanh réng kh¾p trong nhiÒu ®Þa ph¬ng trªn kh¾p níc ®ang më ra mét híng ®i triÓn väng cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh ngµnh hµng nµy. HiÖn nay, ViÖt nam cã tíi 11 nhãm hµng thñ c«ng mü nghÖ xuÊt khÈu,trong ®ã cã 5 nhãm chñ lùc bao gåm gèm sø mü nghÖ, m©y tre ®an, ren thæ cÈm, ®å gç mü nghÖ vµ th¶m c¸c lo¹i. Tríc n¨m 2001, hµng thñ c«ng mü nghÖ ViÖt Nam chñ yÕu míi xuÊt khÈu sang §«ng ¢u, hiÖn nay ®· cã mÆt t¹i thÞ trêng 12 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) 37 quèc gia vµ cïng l·nh thæ. Trong ®ã, NhËt, Mü, Hång K«ng, NaUy vµ Thôy SÜ lµ nh÷ng thÞ trêng nhËp khÈu nhiÒu mÆt hµng nµy cña ViÖt nam víi sè lîng t¨ng rÊt nhanh. Víi nh÷ng thÕ m¹nh vÒ nguån nguyªn liÖu phong phó, lùc lîng lao ®éng dåi dµo, tay nghÒ khÐo lÐo, ngµnh thñ c«ng mü nghÖ ®ang phÊn ®Êu ®¹t môc tiªu xuÊt khÈu 900 triÖu - 1 tû USD vµo n¨m 2005. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy, Bé th¬ng M¹i ®· kiÕn nghÞ ChÝnh phñ chØ ®¹o triÓn khai thùc hiÖn ngay trong n¨m nay c¸c biÖn ph¸p hç trî c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh thñ c«ng mü nghÖ vÒ vèn, thuÕ, vÒ ®Þnh híng thÞ trêng vµ mÆt hµng xuÊt khÈu. Phßng Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt nam còng ®ang x©y dùng sµn giao dÞch ®iÖn tö cho hµng thñ c«ng mü nghÖ vµ dù kiÕn sÏ b¾t ®Çu triÓn khai vµo n¨m 2003 2.2.2 T×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña C«ng ty sang thÞ trêng NhËt b¶n §iÒu ®Çu tiªn cã thÓ nãi vÒ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty vµ NhËt B¶n ®ã lµ NhËt B¶n võa lµ b¹n hµng, võa lµ ®èi t¸c lµm ¨n cña c«ng ty trªn nhiÒu lÜnh vùc. Nhê cã mèi quan hÖ nh thÕ nªn c«ng ty còng cã nhiÒu thuËn lîi khi th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n so víi c¸c thÞ trêng kh¸c. HiÖn nay c«ng ty cã hai kh¸ch hµng truyÒn thèng t¹i thÞ trêng NhËt B¶n, nhê cã sù hiÓu biÕt vµ tin cËy lÉn nhau nªn hai bªn thêng thanh to¸n cho nhau b»ng ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn, cã khi phÝa NhËt B¶n dïng ph¬ng thøc thanh to¸n tríc, cÊp tÝn dông ®Ó c«ng ty cã vèn s¶n xuÊt. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty sang NhËt B¶n lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng xuÊt khÈu kim ng¹ch cña c«ng ty, h¬n n÷a kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty cßn cã tèc ®é t¨ng nhanh tõ n¨m nµy qua n¨m kh¸c. §Æc biÖt lµ n¨m 2000, kim ng¹ch xuÊt khÈu sang NhËt B¶n cña GILIMEX lµ h¬n 1 tû ®ång, chiÕm 33,8% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty vµ vît n¨m 1999 h¬n 400 triÖu. C¸c mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty xuÊt khÈu sang thÞ trêng NhËt B¶n: Ba l« tói s¸ch, may mÆc, gèm sø mü nghÖ, hµng t¹p phÈm, gç mü nghÖ, m©y tre ®an. C«ng ty xuÊt khÈu sang NhËt B¶n víi hai h×nh thøc chÝnh lµ xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ uû th¸c xuÊt khÈu. H×nh thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp chiÕm kho¶ng 70% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty. So víi h×nh thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp, h×nh thøc nµy thêng cã lîi nhuËn cao h¬n vµ gi¸ c¶ æn ®Þnh h¬n. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu díi h×nh thøc nµy lµ gèm sø mü nghÖ, gç mü nghÖ vµ phÇn lín c¸c mÆt hµng t¹p phÈm. H×nh thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp chiÕm kho¶ng 30% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty, c¸c s¶n phÈm ®îc xuÊt khÈu díi h×nh thøc nµy lµ m©y tre ®an vµ mét phÇn nhá hµng t¹p phÈm. 13 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta thÊy, NhËt B¶n lµ mét thÞ trêng lín cña c«ng ty kh«ng nh÷ng trong hiÖn t¹i mµ thùc sù cßn cã triÓn väng trong c¶ t¬ng lai. Cã thÓ nãi NhËt B¶n lµ mét thÞ trêng khã tÝnh nhÊt vµ còng khã x©m nhËp nhÊt cña phÇn lín c«ng ty nµo muèn x©m nhËp vµo ®ã. §èi víi c«ng ty GILIMEX, tríc khi ®i vµo s¶n xuÊt c«ng ty ®· x¸c ®Þnh NhËt B¶n lµ thÞ trêng môc tiªu quan träng v× dï sao NhËt B¶n còng lµ mét níc Ch©u ¸, cã vÞ trÝ ®Þa lý kh¸ thuËn lîi cho viÖc vËn chuyÓn, lu th«ng hµng ho¸. V¨n ho¸ NhËt B¶n mang ®Ëm phong c¸ch ¸ §«ng vµ cã nhiÒu nÐt t¬ng ®ång víi ViÖt Nam. Quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ NhËt B¶n gÇn ®©y cã nhiÒu dÊu hiÖu tÝch cùc vµ quan träng h¬n lµ thÞ trêng NhËt B¶n ®ang cã nhu cÇu lín vÒ hµng thñ c«ng mü nghÖ - mÆt hµng mµ c«ng ty s¶n xuÊt vµ kinh doanh. V× NhËt B¶n lµ mét thÞ trêng khã tÝnh nªn c«ng ty rÊt thËn träng trong tÊt c¶ c¸c kh©u xuÊt khÈu hµng ho¸ sang NhËt B¶n. B»ng nh÷ng nç lùc cña c¸c c¸n bé, c«ng nh©n c«ng ty, tõ khi thµnh lËp ®Õn nay, ®Æc biÖt lµ 2 n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty sang thÞ trêng NhËt B¶n ®· ®¹t ®îc nh÷ng hiÖu qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm thêng xuyªn vµ æn ®Þnh cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ( nh÷ng sè liÖu ë b¶ng 1 cã thÓ minh chøng ®îc ®iÒu ®ã ) 2.2.2.1 Nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc tõ phÝa m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, NhËt B¶n thùc sù ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn hÕt søc tÝch cùc, GDP b×nh qu©n tÝnh trªn ®Çu ngêi liªn tôc t¨ng, hÖ thèng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ho¹t ®éng rÊt hiÖu qu¶ vµ ®îc ®¸nh gi¸ rÊt cao, bªn c¹nh ®ã lµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc c¬ b¶n më ra nh÷ng c¬ héi cho ph¸t triÓn bÒn v÷ng M«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n thùc sù høa hÑn nh÷ng c¬ héi lµm ¨n lín ®èi víi c«ng ty GILIMEX, NhËt B¶n lµ thÞ trêng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ cao, thu nhËp b×nh qu©n tÝnh theo ®Çu ngêi thuéc d¹ng cao trªn thÕ giíi, ®¹t kho¶ng 34.780 USD. Kh«ng dõng l¹i ë con sè GDP, NhËt B¶n cßn thÓ hiÖn søc hÊp dÉn cña m×nh qua møc chi cho tiªu dïng lu«n chiÕm tû lÖ cao thêng lµ 60 – 70% GDP, GILIMEX nhËn thÊy râ ®Æc ®iÓm tiªu dïng s¶n phÈm cña ngêi NhËt B¶n, hä thêng mua nh÷ng hµng hãa hay ®å dïng mµ ®ång nghiÖp cña m×nh cã hay ®· mua…®©y thùc sù lµ c¬ héi tèt cho GILIMEX ph¸t triÓn s¶n phÈm, t¨ng thÞ phÇn còng nh doanh sè b¸n.. NhËt B¶n trang bÞ cho m×nh mét hÖ thèng ph©n phèi ®a d¹ng vµ s©u réng, viÖc lµm ¨n víi c¸c ®èi t¸c NhËt sÏ lµ c¬ héi tèt cho GILIMEX ®Èy m¹nh kh¶ n¨ng th©m nhËp s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña m×nh khi cã ®îc nh÷ng hiÓu tõ 14 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) phÝa ®èi t¸c lµ ®¹i lý ph©n phèi, b¸n lÎ cña NhËt, hä thùc sù qu¸ hiÓu vÒ thÞ hiÕu còng nh ®Æc tÝnh tiªu dïng cña ngêi d©n níc hä, tõ ®ã GILIMEX sÏ biÕt lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm cña m×nh ®îc ngêi tiªu dïng NhËt B¶n chÊp nhËn t¹o c¬ së cho viÖc kinh doanh mét c¸nh hiÖu qu¶ cho GILIMEX trªn thÞ trêng NhËt B¶n MÆt kh¸c, nÕu c«ng ty n¾m b¾t ®îc c¬ héi hîp t¸c kinh doanh víi c¸c ®èi t¸c cña NhËt th× sÏ cã nhiÒu thuËn lîi h¬n trong viÖc s¶n phÈm cña c«ng ty sÏ cã thÓ xuÊt khÈu trë l¹i, nh÷ng trë ng¹i vÒ mÆt ph¸p lý hay chÝnh s¸ch thuÕ sÏ mÒm dÎo h¬n, t¹o nªn kh¶ n¨ng t¨ng trëng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ trong t¬ng lai cho c«ng ty §iÒu thuËn lîi n÷a lµ gÇn ®©y hai phÝa ViÖt nam vµ NhËt B¶n thêng xuyªn cã nh÷ng tr¬ng tr×nh ®Èy m¹nh sù hiÓu biÕt vÒ nhau còng nh t¨ng cêng kh¶ n¨ng hîp t¸c trªn nhiÒu lÜnh vùc, hai bªn ®· qua nhiÒu vßng ®µm ph¸n song ph¬ng còng nh ®a ph¬ng trong viÖc NhËt B¶n thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt ®·i ngé h¬n ®èi víi hµng hãa ViÖt nam khi th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n, song song víi viÖc thµnh lËp nªn nhiÒu nh÷ng tæ chøc hîp t¸c, nghiªn cøu ph¸t triÓn quan hÖ hai níc nh : c¸c tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam nh VCCI, Vietrade, Jetro. Nh»m môc ®Ých cung cÊp th«ng tin thÞ trêng NhËt B¶n cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n. 2.2.2.2 T¸c ®éng tiªu cùc tõ m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n M«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n mang trong nã nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña GILIMEX sang thÞ trêng nµy, thÓ hiÖn b»ng hÖ thèng nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cÇn cã sù gi¶i quyÕt tõ phÝa c«ng ty: Ngêi tiªu dïng NhËt B¶n rÊt khã tÝnh trong viÖc lùa chän tiªu dïng hµng hãa, bÊt luËn nh thÕ nµo hä lu«n muèn s¶n phÈm mµ m×nh mua ph¶i ®¸p øng ®îc hÖ thèng nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe nhÊt nh: ph¶i cã chøng nhËn kiÓm ®Þnh hµng hãa cña Bé C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i NhËt B¶n nh c¸c tiªu chuÈn c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp ( JIS, JAS, Ecomark…) ngoµi ra hµng hãa ®ã cßn ph¶i ®¶m b¶o an toµn cho ngêi tiªu dïng, hay râ h¬n lµ vÊn ®Ò vÒ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®èi víi s¶n phÈm lµ mét ®ßi hái thêng xuyªn vµ hÕt søc bøc xóc. VÊn ®Ò ®Æt ra n÷a mµ GILIMEX còng ®· rÊt thÊm nhuÇn ®Êy lµ hµng hãa cña c«ng ty còng nh hµng hãa cña ViÖt nam hiÖn cha ®îc hëng chÕ ®é tèi huÖ quèc (MFN) mét c¸ch cha ®Çy ®ñ, ®©y chÝnh lµ lý do v× sao khi mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ cña c«ng ty khi xuÊt sang thÞ trêng NhËt B¶n th× tÝnh c¹nh tranh yÕu h¼n ®i vµ kh«ng ®ñ søc hÊp dÉn ngêi tiªu dïng NhËt B¶n nh nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i cã xuÊt xø tõ c¸c níc nh Trung Quèc, §µi Loan, Th¸i Lan…do nh÷ng níc nµy hiÖn ®· ®îc hëng chÕ ®é tèi huÖ quèc (MFN) ®Çy ®ñ trong khi ViÖt nam 15 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) míi chØ ®îc hëng chÕ ®é thuÕ suÊt phæ cËp (GSP) mµ phÝa NhËt B¶n dµnh cho, bªn c¹nh ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù c¹nh tranh khèc liÖt tõ nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i cã xuÊt xø tõ NhËt B¶n còng nh c¸c quèc gia kh¸c, lý do th× nhiÒu nhng ph¶i kÓ ®Õn mét lý do chñ yÕu nhÊt ®Êy lµ c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty nãi riªng vµ cña ViÖt nam nãi chung hiÖn cha ®îc hëng chÕ ®é tèi huÖ quèc (MFN) cho nªn s¶n phÈm cña c«ng ty bÞ gi¶m ®i phÇn nhiÒu kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng NhËt B¶n MÆt kh¸c nh÷ng chuyÓn biÕn míi gÇn ®©y tõ m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n cho thÊy, nguy c¬ vÒ ø ®äng vèn, tû gi¸ t¨ng ®ét biÕn hay lín h¬n lµ kh¶ n¨ng khñng ho¶ng chu kú s¾p x¶y ra, theo ®ã lµ nh÷ng thay ®æi lín vÒ chÝnh s¸ch t¨ng trëng, chi tiªu chÝnh phñ còng sÏ cã ®iÒu chØnh… thùc sù ®· vµ ®ang t¹o ra nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi c«ng ty khi tiÕn hµnh xuÊt khÈu hµng hãa cña m×nh vµo thÞ trêng NhËt B¶n vµ t¸c ®éng xÊu cã thÓ g©y ra ®èi víi c«ng ty ®ã lµ sù gi¶m sót kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña c«ng ty, hay nguy c¬ thiÕu thÞ trêng tiªu thô do nh÷ng thay ®æi trong møc chi tiªu, tiªu dïng cña kh¸ch hµng NhËt B¶n… Tãm l¹i, trong m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n tån t¹i nh÷ng t¸c ®éng cã tÝnh hai mÆt thiÕt nghÜ c«ng ty cÇn lu t©m vµ cã híng gi¶i quyÕt ®óng ®¾n cho phï hîp ®Ó cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp cña c«ng ty nh nh÷ng chuyÓn biÕn tÊt yÕu : Bëi mét lÏ, kh«ng n»m ngoµi qui luËt ph¸t triÓn kinh tÕ, kinh tÕ NhËt B¶n ®· vµ ®ang chøa ®ùng nh÷ng biÕn chuyÓn s©u s¾c vÒ kinh tÕ nh vÊn ®Ò t¨ng trëng cao g¾n liÒn víi suy tho¸i theo chu kú thùc sù lµ mét bµi to¸n cÇn cã sù ®Çu t gi¶i quyÕt tõ phÝa c¸c doanh nghiªp nh GILIMEX ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng ®¸nh gi¸ ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n vµ quan träng h¬n lµ tù rót ra nh÷ng liÖu ph¸p hîp lý ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh vµo NhËt B¶n sao cho phï hîp víi mçi mét giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n còng nh nh÷ng diÔm biÕn phøc t¹p cña m«i trêng kinh tÕ NhËt B¶n . Do ®ã viÖc thêng xuyªn cã nh÷ng ho¹t ®éng nh nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ m«i trêng kinh doanh NhËt B¶n ph¶i lµ mét c«ng viÖc thêng xuyªn vµ liªn tôc, lµ nh÷ng bíc quan träng ®Ó c«ng ty cã thÓ t×m cho m×nh nh÷ng bíc th©m nhËp hiÖu qu¶ vµo thÞ trêng NhËt B¶n. 16 §Ò ¸n m«n häc (KDQT42) NguyÔnMinh H¶i Ch¬ng III: bµI häc kinh nghiÖm vµ gîi ý ®èi víi GILIMEX khi th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n 3.1 BµI häc kinh nghiÖm: 3.1.1 CÇn ph¶i ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi quyÕt ®Þnh th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n cÇn ®¸nh gi¸ râ vµ ®Çy ®ñ nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ nhu cÇu tiªu dïng còng nh tËp qu¸n tiªu dïng cña ngêi NhËt B¶n, nh nghiªn cøu ë phÇn th¸i ®é cña ngêi tiªu dïng NhËt B¶n chóng ta thÊy r»ng ngêi NhËt B¶n rÊt kh¾t khe trong viÖc ®¸nh gi¸ còng nh lùa chän s¶n phÈm, khi ngêi tiªu dïng ®· thÊy m×nh mua ®îc mét hµng ho¸ kh«ng nh ý, hä sÏ ngay lËp tøc chuyÓn sang mua s¶n phÈm nh·n hiÖu míi. NÕu cã mét vÊn ®Ò nµo ®ã ®èi víi s¶n phÈm s¶n xuÊt th× ngêi tiªu dïng NhËt B¶n muèn ®îc gi¶i quyÕt ngay lËp tøc. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung cÇn hÕt søc lu ý vµ cÇn h¬n hÕt lµ ph¶i biÕt thËt nhiÒu nh÷ng th«ng tin vÒ ngêi tiªu dung NhËt B¶n ®Êy míi thùc sù lµ tiÒn ®Ò ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ cã ®îc sù lu t©m cña ngêi tiªu dïng NhËt B¶n, ®©y lµ kinh nghiÖm quan träng ®Çu tiªn mµ c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam cÇn lu t©m chó ý. MÆt kh¸c, ngêi tiªu dïng NhËt B¶n rÊt nh¹y c¶m víi nh÷ng thay ®æi theo mïa, ngêi tiªu dïng muèn nh÷ng hµng ho¸ cã ®é tin cËy vµ nh÷ng dÞch vô sau b¸n hµng gióp hä hµi lßng. Do ®ã vÊn ®Ò rÊt ®¸ng lu t©m ®èi doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ã lµ cÇn cã nh÷ng sù thay ®æi thÝch øng ®óng ®¾n ®Ó cã thÓ chiÕm ®îc c¶m t×nh còng nh sù chó ý cña ngêi tiªu dïng NhËt B¶n. Qua ®©y, chóng ta rót ra ®îc mét bµi häc kinh nghiÖm quÝ, ®ã lµ sÏ thùc sù ®Çy ®ñ h¬n trong viÖc ®¸nh gi¸ c¸c nhu cÇu thÞ hiÕu cña thÞ trêng NhËt nÕu c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lu tÊm h¬n n÷a trong viÖc thay ®æi linh ho¹t vµ tõng bíc thÝch øng ®èi víi thÞ hiÕu thÞ trêng NhËt B¶n ®ång thêi t¹o lËp cho m×nh mét kh¶ n¨ng nh¹y bÐn trong n¾m b¾t nhu cÇu, s¸ng t¹o s¶n phÈm nh»m kÐo nhu cÇu tõ phÝa kh¸ch hµng NhËt vµo hµng hãa cña ViÖt Nam nãi chung còng nh hµng hãa thñ c«ng mü nghÖ nãi riªng lµ ®iÒu ®¸ng lu t©m 3.1.2 ViÖc ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu tiªu chuÈn chÊt lîng s¶n phÈm Ngêi NhËt B¶n cã thãi quen tiªu dïng mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã trong mét thêi gian ng¾n, råi sau ®ã thÞ hiÕu vÒ lo¹i hµng nµy sÏ nhanh chãng biÕn mÊt vµ thay vµo ®ã lµ mét lo¹i hµng ho¸ kh¸c. Nh vËy, mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã nÕu chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng NhËt B¶n th× còng cã thÓ chØ tån t¹i ®îc trong thÞ trêng nµy mét thêi gian ng¾n. Nhng ®Æc tÝnh tiªu dïng quan träng nhÊt cña ngêi tiªu 17 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) dïng NhËt B¶n ®ã lµ hä sÏ sö dông nh÷ng hµng ho¸ ®· ®îc kiÓm tra theo nh÷ng tiªu chuÈn JIS, JAS hoÆc ECOMARK. Víi nh÷ng tiªu chuÈn nµy th× hä kh«ng cÇn biÕt hµng ho¸ nµy cã xuÊt xø tõ ®©u. §©y thùc sù lµ mét th¸ch thøc biÕt tríc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, vÊn ®Ò lµ ë chç, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã n¾m ®îc c¬ héi vµ thùc hiÖn nhanh chãng vµ thuËn lîi trong viÖc xóc tiÕn kh¶ n¨ng hµng hãa cña m×nh ®îc Bé th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp cña NhËt B¶n cÊp cho c¸c chøng nhËn tiªu chuÈn chÊt lîng NhËt B¶n nh c¸c tiªu chuÈn: JIS, JAS, Ecomark…. ®©y thùc sù lµ b¸i to¸n nan gi¶n nÕu chØ dõng l¹i ë sù nç lùc cña c¸c doanh nghiªp, Nhµ níc lóc nµy ®ãng vai trß thùc sù quan träng trong viÖc xóc tiÕn hîp t¸c song ph¬ng ®èi víi ®èi t¸c NhËt B¶n, tõ ®ã hµng hãa ViÖt Nam míi cã thÓ cã ®îc sù ®èi xö c«ng b»ng, bëi hiÖn nay NhËt B¶n vÉn cha cho ViÖt Nam hëng chÕ ®é tèi huÖ quèc (MFN) còng nh nh÷ng u ¸i ®Æc biÖt nµo so víi c¸c ®èi t¸c kh¸c khi th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt B¶n nh Th¸i Lan, Trung Quèc, §µi Loan… 3.1.3 VÊn ®Ò thu thËp th«ng tin thÞ trêng vµ nh÷ng chuyÓn biÕn míi cña m«i trêng kinh tÕ n¬i c«ng ty ho¹t ®éng C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang ®øng tríc t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin thÞ trêng NhËt B¶n mét lý do c¨n b¶n ®Êy lµ c«ng t¸c xóc tiÕn quan hÖ ngo¹i giao cha ®ång bé, còng nh më réng ®µm ph¸n víi phÝa ®èi t¸c NhËt B¶n. ThiÕt nghÜ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ®Èy m¹nh t×m hiÓu th«ng tin thÞ trêng th«ng qua c¸c cuéc ®µm tho¹i víi doanh gia NhËt ®ång thêi liªn hÖ thÊt tèt víi c¸c tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i vÒ NhËt B¶n nh : VCCI, JETRO, Vietrade…. ®Ó cã thªm th«ng tin ®Çy ®ñ h¬n vÒ thi trêng NhËt B¶n. §iÒu quan träng n÷a muèn nãi ë ®©y ®Êy lµ viÖc thu thËp c¸c th«ng tin còng nh n¾ b¾t ®îc nh÷ng chuyÓn biÕn míi vÒ kinh tÕ cña NhËt B¶n, ®©y lµ ®iÒu kiÖn quan träng rµng buéc vµ quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty GILIMEX, hÖ thèng nh÷ng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, thÞ trêng, ®Çu t hay ph¸t triÓn ngµnh hµng cña NhËt B¶n ch¼ng h¹n, nh ®· ph©n tÝch ë phÇn tríc bÊt kÓ nh÷ng thay ®æi nµo tõ nÒn kinh tÕ NhËt B¶n còng cã thÓ g©y ¶nh hëng hai mÆt ®èi víi c«ng ty trong viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña m×nh sang thÞ trêng NhËt B¶n. 3.1.4 Kinh nghiÖm tõ ho¹t ®éng Marketing NÕu chóng ta xuÊt khÈu hµng hoa sang NhËt B¶n, còng cÇn ph¶i chó ý ®Õn kh©u vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, ®ång thêi kiÓm tra mét c¸ch kü cµng tríc khi xuÊt hµng, ®Ó tr¸nh khái viÖc m¾c ph¶i mét sè lçi c¬ b¶n, cho dï lµ nhá nhng sÏ g©y Ên tîng kh«ng tèt ®èi víi ngêi tiªu dïng. 18 §Ò ¸n m«n häc NguyÔnMinh H¶i (KDQT42) Tuy nhiªn ®iÒu ®¸ng lu t©m n÷a ®Êy lµ c«ng t¸c xóc tiÕn b¸n hµng, c«ng viÖc qu¶ng b¸ s¶n phÈm th«ng qua nhiÒu h×nh thøc: Th«ng tin ®¹i chóng, website doanh nghiÖp, catalog, ¸p fÝch, v¨n phßng ®¹i diÖn (Tæ chøc héi trî, triÓn l·m)… lµ c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu, kh¸ch hµng NhËt B¶n kh«ng nh÷ng quan t©m tíi chÊt lîng hµng hãa mµ cßn chó ý nhiÒu tíi c«ng t¸c khuyÕch tr¬ng qu¶ng c¸o vÒ hµng hãa cña c«ng ty, bao giê còng vËy sù thuËn tiÖn trong giao dÞch cïng nh÷ng dÞch vô sau kh¸ch hµng hÊp dÉn bao g׬ còng l«i cuèn ®îc sù chó ý cña kh¸ch hµng vµ ®iÒu nµy phô thuéc rÊt lín vµo kh¶ n¨ng s¸ng t¹o vµ cã sù nh¹y c¶m tõ phÝa c¸c doanh nghiÖp. 3.1.5 §Èy m¹nh kh¶ n¨ng xuÊt khÈu qua viÖc gia t¨ng hîp t¸c kinh doanh víi c¸c ®èi t¸c NhËt B¶n NÕu c¸c c«ng ty n¾m b¾t ®îc c¬ héi hîp t¸c kinh doanh víi c¸c ®èi t¸c cña NhËt th× sÏ cã nhiÒu thuËn lîi h¬n trong viÖc s¶n phÈm cña c«ng ty m×nh sÏ cã thÓ xuÊt khÈu trë l¹i, nh÷ng trë ng¹i vÒ mÆt pýap lý hay chÝnh s¸ch thuÕ sÏ mÒm dÎo h¬n, t¹o nªn kh¶ n¨ng t¨ng trëng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ trong t¬ng lai cho c«ng ty Trªn ®©y lµ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quÝ b¸u, thiÕt nghÜ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam muèn th©m nhËp thµnh c«ng thÞ trêng NhËt B¶n h¼n cÇn ph¶i lu t©m tíi nh÷ng thùc tÕ kinh nghiÖm trªn, tõ ®ã mµ cã ®îc nh÷ng ®èi s¸ch cô thÓ vµ ®ñ m¹nh ®Ó ho¹t ®éng thµnh c«ng vµ hiÖu qu¶ trªn thÞ trêng NhËt 3.2 nh÷ng gîi ý ®èi víi GILIMEX khi th©m nhËp thÞ trêng NhËt B¶n 3.2.1 GILIMEX cÇn ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái g× §Ó xuÊt ®îc hµng hãa vµo NhËt b¶n, GILIMEX cÇn ®Ó ý tíi nh÷ng vÊn ®Ò rÊt quan träng. Mét lµ cÇn hiÓu ®Æc ®iÓm vÒ nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng NhËt B¶n. §ã lµ nh÷ng ngêi ®ßi hái cao vÒ chÊt lîng, ®é bÒn, ®é tin cËy vµ sù tiÖn dông cña s¶n phÈm. Hä nh¹y c¶m víi gi¸ tiªu dïng hµng ngµy, nhu cÇu s¶n phÈm rÎ t¨ng lªn nhng cã thÓ tr¶ tiÓn cho nh÷ng s¶n phÈm s¸ng t¹o, chÊt lîng tèt, hµng xÞn. VÒ thêi trang vµ thÞ hiÕu mµu s¾c th× xu híng hiÖn nay ®a d¹ng h¬n, ngêi tiªu dïng NhËt B¶n nh¹y c¶m víi nh÷ng thay ®æi theo mïa, quÇn ¸o, ®å dïng trong nhµ vµ thùc phÈm ph¶i lµ nh÷ng mÆt hµng tiªu dïng phï hîp víi tõng mïa vÒ c¶ mÆt chÊt liÖu lÉn kiÓu d¸ng. Ngêi NhËt B¶n chuéng sù ®a d¹ng cña s¶n phÈm vµ hä cã ý thøc sinh th¸i còng nh b¶o vÖ m«i trêng cao, c¸c s¶n phÈm dïng mét lÇn ngµy cµng Ýt ®îc yªu thÝch. Khi th©m nhËp thÞ tr¬ng NhËt, GILIMEX cÇn n¾m b¾t thÞ hiÕu kh¸ch hµng, s¶n xuÊt cµng gÇn víi thÞ trêng cµng tèt, ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cho ®óng 19