Chuyªn ®Ò thùc tËp
NguyÔn ThÞ HuyÒn – TMQT 42
Më ®Çu
ViÖt Nam n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, lµ mét níc n«ng
nghiÖp trªn 70% lùc lîng lao ®éng ho¹t ®éng trong ngµnh n«ng nghiÖp, v× thÕ
§¶ng vµ Nhµ níc ta ®· x¸c ®Þnh n«ng s¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chiÕn lîc
nh»m sö dông lùc lîng lao ®éng rÊt lín trong n«ng nghiÖp, ph©n c«ng l¹i lùc
lîng lao ®éng vµ t¹o nguån ban ®Çu cÇn thiÕt cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Mét trong nh÷ng sù kiÖn quan träng ®ã lµ ViÖt Nam gia nhËp
ASEAN vµo 28/7/1995, mét mèc son trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ vµ hiÖn
nay ViÖt Nam ®· gia nhËp vµo AFTA. C¸c níc ASEAN ®Òu cã ®iÓm t¬ng ®ång
vÒ v¨n ho¸ vµ gÇn gòi nhau vÒ mÆt ®Þa lý . N»m gi÷a Th¸i B×nh D¬ng vµ Ên
§é D¬ng, lµ ®Çu mèi cöa ngâ giao th«ng quan träng, c¸c níc ASEAN cã ®iÒu
kiÖn ®Ó ph¸t triÓn. NhËn thøc ®îc lîi thÕ to lín cña hµng n«ng s¶n níc ta vµ
mèi quan hÖ th¬ng m¹i gi÷a níc ta vµ c¸c níc ASEAN, c«ng ty INTIMEX
thÊy râ ®îc thÞ trêng ASEAN lµ mét thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng mµ l¹i kh«ng khã
tÝnh vµ ngµy nay nã ®· trë thµnh mét thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh cña c«ng ty.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng to lín, vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ nhÊt
®Þnh ë thÞ trêng ASEAN mµ c«ng ty cÇn gi¶i quyÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh xuÊt khÈu n«ng s¶n, v× vËy em chän ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p
®Èy m¹nh xuÊt khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam sang thÞ trêng c¸c níc ASEAN cña
c«ng ty xuÊt nhËp khÈu INTIMEX”.
KÕt cÊu chuyªn ®Ò gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: ThÞ trêng ASEAN vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam
sang thÞ trêng ASEAN.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu n«ng s¶n sang thÞ trêng ASEAN cña
c«ng ty xuÊt nhËp khÈu INTIMEX.
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty
xuÊt nhËp khÈu INTIMEX sang thÞ trêng ASEAN.
Ch¬ng 1. ThÞ trêng ASEAN vµ kh¶ n¨ng
xuÊt khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam sang
thÞ trêng ASEAN
1.1. §Æc trng cña thÞ trêng ASEAN vÒ hµng n«ng s¶n
1.1.1. §Æc trng cña thÞ trêng ASEAN
* VÒ v¨n ho¸
Chuyªn ®Ò thùc tËp
NguyÔn ThÞ HuyÒn – TMQT 42
C¸c níc ASEAN ®Òu cã nh÷ng ®iÓm t¬ng ®ång vÒ v¨n ho¸. §Æc biÖt c¸c
níc ASEAN ®Òu cã nÒn v¨n ho¸ truyÒn thèng ®Ëm ®µ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n
téc,cã lÞch sö ®Êu tranh dùng níc vµ gi÷ níc.V¨n ho¸ lµ di s¶n ®îc kÕ thõa tõ
cha «ng qua c¶ qu¸ tr×nh lÞch sö,lµ tæng thÓ nh÷ng hiÓu biÕt vÒ phong tôc tËp
qu¸n ,vÒ trÝ tuÖ vµ vËt chÊt.V¨n ho¸ trong ASEAN cã nh÷ng ®Æc trng sau :
_§¸nh gi¸ cao tÝnh kiªn nhÉn, lßng kÝnh träng víi ®Þa vÞ, th©n thÕ (tuæi
t¸c, danh väng…), n¨ng lùc chuyªn m«n.
_RÊt tù hµo vÒ d©n téc m×nh vµ kÝnh träng truyÒn thèng d©n téc :mçi
mét níc ®Òu cã mét nghi thøc, tËp tôc truyÒn thèng kh¸c nhau nhng tÊt c¶ hä
®Òu tù hµo vµ kÝnh träng truyÒn thèng d©n téc cña hä.
_V¨n ho¸ kinh doanh mang tÝnh c¹nh tranh cao vµ cã ®¹o ®øc kinh
doanh.
_§Òu cã xuÊt ph¸t ®iÓm lµ nÒn v¨n minh lóa níc, con ngêi cÇn cï chÞu
khã,cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, uy tÝn ,th©n thiÖn…
_Mçi quèc gia ®Òu cã rÊt nhiÒu d©n téc anh em sinh sèng, mçi d©n téc
sö dông mét ng«n ng÷ riªng,t¹o nªn sù ®a d¹ng trong ng«n ng÷.
* VÒ ®Þa lý sinh th¸i.
N»m gi÷a Th¸i B×nh D¬ng vµ Ên §é D¬ng, lµ ®Çu mèi cöa ngâ giao
th«ng quan träng, c¸c níc ASEAN cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn më réng hîp t¸c
giao lu, v¨n ho¸, kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi víi nhau vµ c¸c níc trªn thÕ giíi.
ChÝnh v× vËy, viÖc ®i l¹i trao ®æi mua b¸n rÊt thuËn lîi trë thµnh mét trong
nh÷ng sîi d©y liªn kÕt khu vùc §«ng Nam ¸.
* VÒ kinh tÕ.
C¸c níc thµnh viªn ASEAN ®· cã ch¬ng tr×nh vÒ hîp t¸c kinh tÕ. Thùc
tÕ cho thÊy vÒ mÆt kinh tÕ, tæ chøc kinh tÕ khu vùc cã t¸c dông thóc ®Èy sù
hîp t¸c kinh tÕ, bu«n b¸n vµ ph©n c«ng lao ®éng. Kinh tÕ c¸c níc ASEAN
thuéc lo¹i ®ang ph¸t triÓn trõ cã Singapore. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi gi÷a
c¸c níc chªnh lÖch kh¸ lín. §èi víi c¸c níc nh Malaysia, Th¸i Lan,
Singapore, Brunei lµ nh÷ng níc ph¸t triÓn nhÊt trong khèi cã thu nhËp b×nh
qu©n ®Çu ngêi trªn 3000 USD. Hai níc Philipin, In®«nªxia cã thu nhËp b×nh
qu©n ®Çu ngêi trªn 1000 USD. S¸u níc nµy cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi
cao h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c níc cßn l¹i nh ViÖt Nam, Lµo, Campuchia,
Mianma.
Trong nh÷ng n¨m qua, HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ (ASEAN)
®· kh«ng ngõng ®Èy m¹nh hîp t¸c gi÷a c¸c níc thµnh viªn. Th¸ng 1 n¨m
1992, c¸c níc ASEAN ®· ®i ®Õn quyÕt ®Þnh thµnh lËp khu mËu dÞch tù do
ASEAN (AFTA) th«ng qua viÖc ký kÕt hiÖp ®Þnh vÒ ch¬ng tr×nh u ®·i thuÕ
Chuyªn ®Ò thùc tËp
NguyÔn ThÞ HuyÒn – TMQT 42
quan cã hiÖu lùc chung (CEPT) nh»m ®a nÒn kinh tÕ khu vùc nµy thµnh mét
c¬ së s¶n xuÊt thèng nhÊt víi mét thÞ trêng réng lín trªn 500 triÖu d©n, tû lÖ
t¨ng d©n sè trung b×nh 2,05% th× ®©y thùc sù lµ mét thÞ trêng tiªu thô rÊt lín.
MÆc dï, AFTA cha cã hiÖu lùc tríc 2003, song thuÕ quan nhËp khÈu
gi÷a c¸c níc thµnh viªn ASEAN ®· ®îc gi¶m dÇn tõ n¨m 1997. TÝnh ®Õn n¨m
2001, thuÕ quan cña 92,8 sè s¶n phÈm trong danh môc c¾t gi¶m ngay cña 6 níc thµnh viªn ban ®Çu gåm In®«nªxia, Malaysia, Philipin, Singapore, Th¸i
Lan, Brunei ®îc gi¶m xuèng møc 0 – 5%. ViÖt Nam ®· chÝnh thøc tham gia
vµo AFTA n¨m 2003 vµ hoµn thµnh c¾t gi¶m thuÕ quan vµo n¨m 2006. §èi víi
c¸c thµnh viªn Lµo vµ Mianma sÏ b¾t ®Çu thùc hiÖn hiÖp ®Þnh CEPT tõ 1- 11998 vµ kÕt thóc vµo ngµy 1- 1- 2008. Campuchia b¾t ®Çu thùc hiÖn CEPT tõ
1-1- 2000 vµ kÕt thóc vµo ngµy 1- 1- 2010. ViÖc thùc hiÖn CEPT ®· lµm cho
xuÊt khÈu néi khu vùc ASEAN t¨ng tõ 43 tû USD n¨m 1993 lªn 84 tû n¨m
2001, t¨ng h¬n 90% trong vßng 8 n¨m. ThÞ trêng ASEAN ®· trë nªn ngµy
cµng quan träng h¬n ®èi víi c¸c níc thµnh viªn ASEAN. Do vËy, AFTA sÏ tiÕp
tôc thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i khu vùc.
Khi thùc hiÖn hiÖp ®Þnh CEPT c¸c hµng rµo phi thuÕ quan nh h¹n chÕ sè
lîng, h¹n ng¹ch gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu, giÊy phÐp nhËp khÈu cã t¸c dông h¹n
chÕ ®Þnh lîng… còng bÞ lo¹i bá trong vßng 5 n¨m sau khi mét s¶n phÈm ® îc
hëng u ®·i thuÕ quan.
ViÖc xo¸ bá c¸c hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan sÏ thóc ®Èy th¬ng
m¹i vµ c¶i thiÖn phóc lîi cña c¸c níc tham gia, t¹o ra m«i trêng c¹nh tranh
h¬n, nhng nã còng lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm vµ
gi¶m gi¸ hµng ho¸. C¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i ngµy cµng t¨ng còng thóc ®Èy
c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ c¸c níc nµy, viÖc lµm ®îc t¹o ra vµ c¸c nÒn kinh tÕ cã
thÓ t¨ng trëng nhanh h¬n.
* VÒ chÝnh trÞ.
VÒ chÝnh trÞ nã cã t¸c dông cñng cè tinh thÇn ®oµn kÕt, gióp ®ì c¸c níc
võa vµ nhá cã tiÕng nãi m¹nh mÏ vµ vai trß trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò quèc tÕ, x·
héi cña c¸c níc thµnh viªn. PhÇn lín c¸c níc trong khèi ASEAN thùc hiÖn
theo chÕ ®é ®a §¶ng. Nhng nh×n chung chÝnh trÞ trong khu vùc SAEAN lµ kh¸
æn ®Þnh, rÊt thuËn lîi cho ho¹t ®éng trao ®æi bu«n b¸n víi c¸c níc víi nhau vµ
víi thÕ giíi.
Tãm l¹i, thÞ trêng ASEAN cã ®Æc ®iÓm t¬ng ®ång vÒ v¨n ho¸ vµ gÇn gòi
nhau vÒ ®Þa lý, chÝnh trÞ trong khèi t¬ng ®èi æn ®Þnh.ASEAN lµ mét thÞ trêng
®Çy tiÒm n¨ng víi trªn 500 triÖu d©n vµ yªu cÇu vÒ chÊt lîng hµng ho¸ kh«ng
ph¶i lµ cao. HÇu hÕt c¸c níc ASEAN cã xuÊt ph¸t ®iÓm lµ nÒn v¨n minh n«ng
Chuyªn ®Ò thùc tËp
NguyÔn ThÞ HuyÒn – TMQT 42
nghiÖp lóa níc, ®i lªn tõ n«ng nghiÖp vµ lÊy n«ng nghiÖp lµ ®iÒu kiÖn ph¸t
triÓn kinh tÕ. Do vËy, sù c¹nh tranh vÒ c¸c s¶n phÈm ®ång lo¹i lµ rÊt khèc liÖt,
bªn c¹nh ®ã cã sù tù do ho¸ th¬ng m¹i theo c¶ híng ®a ph¬ng vµ song ph¬ng
nªn sù c¹nh tranh trong mét thÞ trêng nh vËy cµng m·nh liÖt h¬n.
1.1.2. Nhu cÇu cña thÞ trêng ASEAN vÒ n«ng s¶n ViÖt Nam.
Víi mét thÞ trêng h¬n 500 triÖu d©n, ngoµi c¸c nhu cÇu vÒ mÆc, ë, ®i
l¹i… th× nhu cÇu vÒ ¨n uèng lµ rÊt lín.Vµ so víi c¸c n íc Singapo, Th¸i Lan,
Philippin, Malaysia, In®«nªsia th× ViÖt Nam cã nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn h¬n
rÊt nhiÒu.Do ®ã, ngoµi nhu cÇu nhËp khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam vÒ bæ sung cho
nhu cÇu ¨n uèng. C¸c níc Singapo, Th¸i Lan, Philippin, Malaysia, In®«nªsia
cßn cã nhu cÇu nhËp khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam vÒ chÕ biÕn vµ t¸i xuÊt. Cïng
sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ, c¸c níc ASEAN ®ang ®îc coi lµ khu vùc hÊp dÉn, s«i
®éng nhÊt thÕ giíi. T¨ng trëng bu«n b¸n gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c níc ASEAN
®¹t 20 – 25%/n¨m. Hµng n¨m, ASEAN nhËp khÈu mét lîng kh¸ lín n«ng
s¶n ViÖt Nam, kim ng¹ch trung b×nh mçi n¨m ®¹t kho¶ng 3.678 triÖu USD.
HÇu hÕt c¸c níc ASEAN ®Òu chó träng ®Õn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. C¸c níc
In®«nªxia, Th¸i Lan, Malaysia, Philipin lµ c¸c níc cã nÒn n«ng nghiÖp kh¸
ph¸t triÓn thÕ mµ hµng n¨m In®«nªxia ph¶i nhËp khÈu vÒ tõ 1,8 – 2 triÖu tÊn
g¹o cña ViÖt Nam. Philipin, Malaysia, Th¸i Lan còng nhËp khÈu mét lîng kh¸
lín n«ng s¶n ViÖt Nam. Trung b×nh tû träng thÞ trêng ASEAN trong tæng kim
ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam chiÕm kho¶ng 18%, víi c¸c mÆt
hµng chñ yÕu nh : g¹o, h¹t ®iÒu, l¹c nh©n, cao su, long nh·n, hµnh, s¾n, tái…
Trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam sang ASEAN th× cã
tíi 60 – 70% ®îc xuÊt sang Singapore. §©y lµ thÞ trêng t¸i xuÊt ®iÓn h×nh
trong ASEAN. N¨m 2000, ViÖt Nam cã 21 thÞ trêng xuÊt khÈu n«ng s¶n (cã
kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n kho¶ng 100 triÖu USD) th× cã 3 níc lµ
Singapore ®¹t 886,7 triÖu USD, Philipin ®¹t 477 triÖu USD, Malaysia ®¹t
413,5 triÖu USD. Ngoµi ra, cßn In®«nªxia vµ Campuchia còng lµ thÞ trêng
nhËp khÈu n«ng s¶n lín cña ViÖt Nam.
Tãm l¹i, nhu cÇu cña thÞ trêng ASEAN vÒ hµng n«ng s¶n ViÖt Nam lµ
rÊt lín. Ngoµi nhu cÇu vÒ hµng n«ng s¶n phôc vô cho tiªu dïng hµng ngµy, c¸c
níc ASEAN cßn nhËp khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam cho s¶n xuÊt chÕ biÕn
trong níc råi t¸i xuÊt sang níc kh¸c.
1.2. §Æc trng cña n«ng s¶n ViÖt Nam
Níc ta n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi cã 2 mïa n¾ng ma râ rÖt. ViÖt
Nam ®îc coi lµ níc cã ®IÒu kiÖn khÝ hËu thuËn lîi cho viÖc trång c¸c c©y n«ng
Chuyªn ®Ò thùc tËp
NguyÔn ThÞ HuyÒn – TMQT 42
s¶n. Do ®iÒu kiÖn khÝ hËu 2 mïa râ rÖt nªn ®· t¹o nªn ngµnh n«ng nghiÖp ViÖt
Nam 2 mïa thu ho¹ch: vô mïa vµ vô chiªm. Do n«ng s¶n cã tÝnh thêi vô v×
vËy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, bu«n b¸n n«ng s¶n ViÖt Nam còng mang tÝnh thêi vô.
Tõ ®ã t¹o nªn sù cung theo mïa cã nghÜa lµ khi chÝnh vô th× hµng n«ng s¶n
dåi dµo, chñng lo¹i ®a d¹ng, chÊt lîng tèt, gi¸ b¸n rÎ (cung >cÇu) nhng khi
tr¸i vô n«ng s¶n l¹i trë nªn khan hiÕm, sè lîng Ýt, chÊt lîng kh«ng cao, gi¸ l¹i
cao (cung
- Xem thêm -