1
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Tr-êng ®¹i häc ngo¹i th-¬ng
**********
Thu ho¹ch thùc tËp
tèt nghiÖp
§Ò tµi : thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu
cña c«ng ty dÖt Minh Khai
Gi¸o viªn h-íng dÉn : PGS.TS NguyÔn ThÞ Quy.
Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn Ngäc Ly.
Líp : NhËt 2- K38F - KTNT.
Hµ Néi, th¸ng 10-2003
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
2
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu
Ch-¬ng I: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ vai trß cña nã ®èi víi nÒn
kinh tÕ quèc d©n
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu . ............................................................. 1
1. Kh¸i niÖm ............................................................................................................. 1
2. B¶n chÊt. ............................................................................................................... 1
II. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n.................................... 2
1.
S¬ l-îc t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua. ..................... 2
2.
Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. ...................... 4
2.1 XuÊt khÈu lµ ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, gióp chuyÓn dÞch c¬ cÊu
kinh tÕ ........................................................................................................................ 4
2.2 XuÊt khÈu t¹o ra nguån vèn, nguån ngo¹i tÖ lín gãp phÇn quan träng vµo
viÖc c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n .............................................................................. 5
2.3 XuÊt khÈu cã t¸c dông tÝch cùc ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i
thiÖn ®êi sèng cho ng-êi lao ®éng ............................................................................. 6
2.4 Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ ®èi
ngo¹i cña n-íc ta ...................................................................................................... 6
3. Mét sè h×nh thøc xuÊt khÈu ë n-íc ta hiÖn nay ..................................................... 7
Ch-¬ng 2 : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt Minh Khai
I. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty dÖt Minh Khai ............................................................ 9
1.
LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty dÖt Minh Khai. ........................ 9
2.
Chøc n¨ng nhiÖm vô cña C«ng ty dÖt Minh Khai. ........................................ 10
3.
C¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng cña C«ng ty dÖt Minh Khai.................................. 11
4.
§Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh. ..................................................................... 12
4.1 §Æc ®iÓm s¶n phÈm dÞch vô .............................................................................. 12
4.2 Ph-¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh ..................................................................... 13
II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty
1.
T×nh h×nh xuÊt khÈu cña C«ng ty trong thêi gian qua. ...................................... 15
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
3
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
1.1 Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu theo thÞ tr-êng xuÊt khÈu. ............................... 15
1.2 Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu theo mÆt hµng.................................................. 20
1.3 Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu theo ph-¬ng thøc xuÊt khÈu. ........................... 22
1.4 PhÈn tÝch t×nh h×nh kim ng¹ch xuÊt khÈu qua c¸c n¨m. ................................. 23
2.
ChÝnh s¸ch gi¸ xuÊt khÈu cña C«ng ty. ............................................................. 24
3.
Kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr-êng xuÊt khÈu cña C«ng ty. ................................... 25
III. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt Minh Khai
1.
Nh÷ng thµnh tùu C«ng ty ®· ®¹t ®-îc. .......................................................... 26
2.
Nh÷ng khã kh¨n tån t¹i. ................................................................................ 27
2.1 C«ng t¸c marketing ch-a hoµn thiÖn ................................................................ 27
2.2 Vèn kinh doanh thiÕu vµ ch-a ®-îc sö dông hiÖu qu¶ ..................................... 28
2.3 Gi¸ xuÊt khÈu thiÕu tÝnh c¹nh tranh.................................................................. 28
2.4 VÊn ®Ò th-¬ng hiÖu cña C«ng ty ch-a ®-îc coi träng ...................................... 29
2.5 §éi ngò c¸n bé thiÕu kinh nghiÖm chuyªn m«n ................................................ 29
3.
Nguyªn nh©n cña c¸c tån t¹i. ........................................................................ 30
Ch-¬ng III : Gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt Minh
Khai trong thêi gian tíi
I. §Þnh h-íng ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 ................... 31
II. Ph-¬ng h-íng ph¸t triÓn cña C«ng ty dÖt Minh Khai thêi gian tíi. .................. 32
III. Mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt
Minh Khai ..................................................................................................................... 33
1. Tæ chøc tèt c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr-êng. ......................................... 34
2. Hoµn thiÖn kªnh ph©n phèi xuÊt khÈu trªn thÞ tr-êng truyÒn thèng, më réng
xuÊt khÈu sang thÞ tr-êng míi vµ cñng cè v÷ng ch¾c thÞ tr-êng néi ®Þa. .......... 34
3. PhÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ....................................................................... 37
4. §µo t¹o nh©n lùc, båi d-ìng ®éi ngò c«ng nh©n tay nghÒ cao, t¨ng c-êng
c«ng t¸c båi d-ìng, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý. ...................................................... 37
IV. Mét sè kiÕn nghÞ. .................................................................................................... 39
1.
KiÕn nghÞ víi Nhµ n-íc................................................................................. 39
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
4
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
2.
KiÕn nghÞ víi C«ng ty. .................................................................................. 40
KÕt luËn
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
5
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi môc tiªu ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãahiÖn ®¹i hãa ®Êt n-íc, ®ång thêi tõng b-íc tham gia héi nhËp nÒn kinh tÕ khu vùc vµ
thÕ giíi, viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ®-îc Nhµ n-íc ®Æc biÖt coi träng. XuÊt khÈu ph¸t
triÓn ®· ®em l¹i nguån thu ngo¹i tÖ lín cho ®Êt n-íc, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho
hµng triÖu lao ®éng, thóc ®Èy c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c ph¸t triÓn.
Ngµnh dÖt may n-íc ta lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän trong qu¸ tr×nh
c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n-íc. C«ng ty dÖt Minh Khai lµ mét trong nh÷ng
doanh nghiÖp dÖt cña Nhµ n-íc ®øng ®Çu trong ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ Hµ néi, ®· cã
nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong c«ng cuéc ®æi míi. Trong thêi gian qua C«ng ty dÖt
Minh Khai lu«n hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt vµ c¸c chØ tiªu kinh tÕ do Nhµ n-íc giao
vµ ngµy cµng chiÕm lÜnh c¸c thÞ tr-êng khã tÝnh nh- NhËt B¶n, EU, Mü…®ång thêi t¹o
®-îc uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr-êng quèc tÕ. Tuy nhiªn, trong bèi c¶nh tù do ho¸
th-¬ng m¹i ngµy nay, c«ng ty ®ang vÊp ph¶i sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c ®èi thñ c¹nh
tranh lín m¹nh trong ngµnh dÖt may lµ Trung Quèc, Th¸i Lan, Indonexia…®Æc biÖt lµ
Trung Quèc. §©y lµ th¸ch thøc to lín ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt,
nh»m t¨ng søc c¹nh tranh, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty trªn
tr-êng quèc tÕ.
Sau mét thêi gian thùc tËp t×m hiÓu t¹i c«ng ty vµ nh÷ng kiÕn thøc tÝch luü ®-îc
ë nh¯ trêng ®± gióp em viÕt thu ho³ch thùc tËp tèt nghiÖp “Thùc tr³ng v¯ gi°i ph²p
thóc ®Èy xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt Minh Khai”. Em mong muèn nh÷ng gi°i ph²p m¯
em ®Ò xuÊt d-íi ®©y sÏ gióp c«ng ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ cao h¬n trong ho¹t ®éng
xuÊt khÈu.
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp nµy gåm c¸c néi dung sau :
Ch-¬ng 1: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ vai trß cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ
quèc d©n.
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt Minh Khai.
Ch-¬ng 3: Gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu cña C«ng ty dÖt Minh Khai.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
6
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Cã ®-îc néi dung vµ sù thµnh c«ng cña b¶n Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp nµy,
em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h-íng dÉn chØ b¶o tËn t×nh cña c« gi¸o h-íng dÉn
PGS.TS NguyÔn ThÞ Quy vµ c¸c c« chó trong phßng KÕ ho¹ch thÞ tr-êng – C«ng ty
dÖt Minh Khai trong qu¸ tr×nh em thùc tËp vµ hoµn thµnh ®Ò tµi nµy.
Do thêi gian thùc tËp cã h¹n vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn
b¶n Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. VËy em kÝnh
mong ®-îc sù gióp gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n sinh viªn ®Ó em cã ®iÒu kiÖn hoµn
thiÖn h¬n n÷a kiÕn thøc cña m×nh.
Hµ néi, th¸ng 10- 2003.
Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn Ngäc Ly.
Líp: NhËt 2- K38F- Kinh tÕ ngo¹i th-¬ng.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
7
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Ch-¬ng I
lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu
vµ vai trß cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu
1. Kh¸i niÖm
XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ viÖc b¸n hµng ho¸ cña quèc gia nµy cho mét quèc gia kh¸c
trªn c¬ së thanh to¸n b»ng tiÒn tÖ. Hµng ho¸ ®-îc vËn chuyÓn qua biªn giíi quèc gia,
tiÒn tÖ ë ®©y cã thÓ lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét hoÆc c¶ hai quèc gia. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu
lµ h×nh thøc c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ngo¹i th-¬ng ®· xuÊt hiÖn tõ l©u ®êi vµ ngµy cµng
ph¸t triÓn.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu kh¸c víi ho¹t ®éng bu«n b¸n trong n-íc. NÕu nh- trong
bu«n b¸n néi ®Þa, hµng hãa chØ ®-îc vËn chuyÓn trong ph¹m vi mét quèc gia, ®ång tiÒn
thanh to¸n lµ ®ång néi tÖ cña quèc gia ®ã vµ c¸c bªn chñ thÓ cã chung quèc tÞch th×
trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu, hµng ho¸ ®-îc vËn chuyÓn qua biªn giíi quèc gia, ®ång
tiÒn thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét hoÆc c¶ hai bªn vµ c¸c bªn chñ thÓ ph¶i cã quèc
tÞch ë hai n-íc kh¸c nhau.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu, diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc, trong mäi ®iÒu kiÖn kinh tÕ, tõ
xuÊt khÈu hµng ho¸ tiªu dïng cho ®Õn dÞch vô, t- liÖu s¶n xuÊt, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ kü
thuËt c«ng nghÖ cao. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®ã ®Òu nh»m mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cho
c¸c quèc gia tham gia.
2. B¶n chÊt
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc biÓu hiÖn cña ho¹t ®éng kinh
doanh th-¬ng m¹i quèc tÕ. Nã ®-îc biÓu hiÖn th«ng qua trao ®æi hµng ho¸ dÞch vô cña
mét n-íc nµy cho n-íc kh¸c vµ dïng tiÒn tÖ lµm ph-¬ng tiÖn trao ®æi. §»ng sau viÖc
trao ®æi nµy lµ mèi quan hÖ x· héi ph¶n ¸nh sù phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh tÕ gi÷a
nh÷ng ng-êi s¶n xuÊt hµng ho¸ riªng biÖt cña c¸c quèc gia. Víi ý nghÜa ®ã, ho¹t ®éng
xuÊt khÈu ®ãng vai trß trong viÖc khai th¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt n-íc.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
8
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu rÊt cÇn thiÕt v× nã më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña n-íc
nhËp khÈu vµ khai th¸c ®-îc lîi thÕ so s¸nh cña n-íc xuÊt khÈu. Thùc tÕ cho thÊy, mét
quèc gia còng nh- mét c¸ nh©n kh«ng thÓ sèng riªng rÏ, biÖt lËp víi bªn ngoµi mµ vÉn
tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®-îc. Th-¬ng m¹i quèc tÕ cho phÐp ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng tiªu
dïng víi chÊt l-îng vµ sè l-îng cao h¬n so víi ranh giíi cña kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong
n-íc, khi thùc hiÖn chÕ ®é tù cung tù cÊp, kh«ng bu«n b¸n víi n-íc ngoµi. V× vËy, sù
phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c quèc gia ngµy cµng t¨ng. Tuy nhiªn, xÐt mét c¸ch cô thÓ
h¬n th× nguyªn nh©n c¬ b¶n vµ s©u xa cña viÖc trao ®æi mua b¸n ®ã lµ xuÊt ph¸t tõ sù
®a d¹ng vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nªn mét n-íc cã thÓ chuyªn m«n s¶n xuÊt mét sè mÆt
hµng cã lîi thÕ h¬n vµ xuÊt khÈu ®Ó ®æi lÊy hµng nhËp khÈu tõ n-íc kh¸c nh»m môc
®Ých lîi nhuËn. Nh-ng sù kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt chØ lµ mét trong nh÷ng lý do
®Ó thóc ®Èy c¸c n-íc më réng quan hÖ trao ®æi bu«n b¸n víi nhau. Quan träng h¬n c¶
lµ hai bªn cïng cã lîi do cã sù kh¸c nhau vÒ së thÝch vµ l-îng cÇu ®èi víi hµng ho¸.
ChÝnh v× vËy, n-íc ta mÆc dï víi xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp vµ chi phÝ s¶n xuÊt hÇu nh- lín
h¬n tÊt c¶ c¸c mÆt hµng cña c¸c c-êng quèc kinh tÕ, chóng ta vÉn cã thÓ duy tr× quan
hÖ th-¬ng m¹i víi c¸c n-íc ®ã. Trong nh÷ng n¨m qua, vÊn ®Ò ph¸t triÓn ngo¹i th-¬ng
nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng lu«n lµ môc tiªu chiÕn l-îc ®Ó ph¸t triÓn
kinh tÕ ®-îc §¶ng vµ Nhµ n-íc ta lu«n coi träng vµ ®Æt lªn hµng ®Çu.
II. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n
1. S¬ l-îc t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua
Tõ khi Nhµ n-íc ta b¾t ®Çu thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
®· b-íc ®Çu ®i vµo ph¸t triÓn æn ®Þnh. Tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ b×nh qu©n trong giai
®o¹n 1991-1995 ®¹t 8,2%; giai ®o¹n 1996-2000 ®¹t 6,7%; tæng s¶n phÈm trong n-íc
(GDP) t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m trong 10 n¨m lµ 7,5% (chiÕn l-îc ®Ò ra 6,9-7,5%). Cã
®-îc nh÷ng kÕt qu¶ ®ã mét phÇn lµ do sù ®ãng gãp cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi
ngo¹i. Ho¹t ®éng ngo¹i th-¬ng cña ViÖt Nam, trong ®ã cã ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®· cã
b-íc t¨ng tr-ëng ®¸ng kÓ. NÕu chØ xÐt riªng vÒ xuÊt khÈu, còng ®· thÊy râ nh÷ng tiÕn
bé ®¸ng kÓ qua c¸c thêi kú.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
9
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
B¶ng 1: Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam qua c¸c n¨m
(§¬n vÞ: triÖu USD)
N¨m
95
96
97
98
99
00
01
02
Gi¸ trÞ
5.448,9
7.255,9
9.185
9.361
11.523
14.455
15.100
16.530
(Nguån: Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam)
Nh- vËy, tõ 95 ®Õn nay kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam t¨ng ®Òu qua c¸c
n¨m. Së dÜ cã ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ nh- vËy lµ do ViÖt Nam ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c
mÆt hµng chñ lùc. Cô thÓ:
+ DÇu th« t¨ng víi tèc ®é cao, ®¹t 3,5 tû USD (2000); 2,71 tû USD (2002), t¨ng
37,2%. §©y lµ møc t¨ng cao nhÊt trong vßng 10 n¨m qua.
+ C¸c s¶n phÈm dÖt may ®øng ë vÞ trÝ thø 2 nh-ng tèc ®é t¨ng kh«ng cao, ®¹t 1,82
tû USD vµo n¨m 2000.
+ TiÕp theo lµ c¸c mÆt hµng thuû s¶n ®¹t 1,48 tû USD (2000), giÇy dÐp ®¹t 1,4 tû
USD (2000) vµ 1,82 tû USD (2002)…
Ngoµi ra tû träng cña c¸c nhãm hµng xuÊt khÈu ®· cã sù chuyÓn dÞch qua c¸c giai
®o¹n. Tõ 1991- 2000, tû träng nhãm hµng n«ng l©m thuû s¶n cã xu h-íng gi¶m dÇn
trong c¬ cÊu xuÊt khÈu chiÕm h¬n 68% trong n¨m 1986 nh-ng ®Õn n¨m 2000 th× chØ
chiÕm 19,8%. Trong ®ã nhãm hµng c«ng nghiÖp nÆng vµ kho¸ng s¶n t¨ng dÇn qua c¸c
n¨m ®¹t 35,6% vµo n¨m 2000. Sù thay ®æi nµy lµ do ViÖt Nam t¨ng dÇn xuÊt khÈu dÇu
th«. Hµng c«ng nghiÖp vµ thñ c«ng mü nghÖ còng cã xu h-íng t¨ng dÇn ®¹t møc
34,3% vµo n¨m 2000. Tû träng hµng nguyªn liÖu th« gi¶m vµ tû träng mÆt hµng qua
chÕ biÕn t¨ng gióp cho gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam t¨ng lªn. Bëi khi xuÊt hµng
nguyªn liÖu th«, ngo¹i tÖ thu vÒ thÊp ®ång thêi l¹i kh«ng thóc ®Èy ®-îc nÒn s¶n xuÊt
trong n-íc ph¸t triÓn vµ t¹o viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng.
Sù biÕn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi cïng víi sù chuyÓn dÞch
kh¸ tÝch cùc trong c¬ cÊu xuÊt khÈu ®· kÐo theo sù thay ®æi vÒ thÞ tr-êng xuÊt khÈu.
ThÞ tr-êng xuÊt khÈu so víi thêi kú tr-íc nh÷ng n¨m 90 ®· ®-îc më réng nhanh theo
h-íng ®a ph-¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo c¸c n-íc
Ch©u ¸ t¨ng ®Òu. Trong khi kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo Ch©u ¢u vµ ®Æc biÖt lµ §«ng ¢u
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
10
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
vµ c¸c n-íc thuéc Liªn X« (cò) gi¶m m¹nh vµo nh÷ng n¨m 80 vµ nöa ®Çu n¨m 1990
th× kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Ch©u Mü vµ Ch©u §¹i D-¬ng l¹i cã xu h-íng t¨ng lªn
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Tû träng thÞ tr-êng xuÊt khÈu n¨m 1999 lµ Ch©u ¸ 57,7%,
Ch©u ¢u 28), EU 21,7% vµ NhËt B¶n lµ 15,5%. §©y lµ sù ®æi míi trong ®-êng lèi ph¸t
triÓn kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta.
Nh×n vµo tèc ®é t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu qua c¸c n¨m ta thÊy ®-îc nh÷ng tÝn
hiÖu ®¸ng mõng, nh-ng ®ång thêi còng thÊy ®-îc nh÷ng th¸ch thøc mµ c¸c mÆt hµng
xuÊt kh©ñ cña ta sÏ gÆp ph¶i khi gia nhËp s©u h¬n vµo thÞ tr-êng thÕ giíi. Do vËy ®ßi
hái Nhµ n-íc ph¶i cã chÝnh s¸ch ®óng ®¾n kÞp thêi vµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù nç lùc
v-¬n lªn ®øng v÷ng tr-íc sù c¹nh tranh m¹nh mÏ cña c¸c nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ
giíi.
2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n
2.1. XuÊt khÈu lµ ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, gióp chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi n-íc ta. Víi
mét nÒn kinh tÕ chËm ph¸t triÓn, c¬ së vËt chÊt, kü thuËt l¹c hËu, kh«ng ®ång bé nhn-íc ta th× viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm c¶i thiÖn ®êi sèng, t¨ng
thu ngo¹i tÖ, thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ lµ mét chiÕn l-îc l©u dµi. §Ó thùc hiÖn ®-îc
chiÕn l-îc l©u dµi ®ã chóng ta ph¶i nhËn thøc râ ®-îc ý nghÜa cña viÖc xuÊt khÈu hµng
ho¸:
- Th«ng qua viÖc xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã thÕ m¹nh chóng ta cã thÓ ph¸t
huy ®-îc lîi thÕ so s¸nh, sö dông hîp lý c¸c nguån lùc, trao ®æi c¸c thµnh t-u khoa
häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn.
- Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, tÝnh c¹nh tranh ®-îc n©ng cao nªn chÊt l-îng
hµng ho¸ kh«ng ngõng ®-îc t¨ng lªn, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt thÓ
hiÖn néi lùc kinh tÕ cña ®Êt n-íc.
MÆt kh¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n
xuÊt trong n-íc ph¸t triÓn. Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hµng lo¹t c¸c ngµnh s¶n
xuÊt kh¸c ph¸t triÓn, ®ång thêi còng thóc ®Èy c¸c ngµnh dÞch vô hç trî ho¹t ®éng xuÊt
khÈu nh- ngµnh b¶o hiÓm, hµng h¶i, th«ng tin liªn l¹c quèc tÕ dÞch vô tµi chÝnh quèc tÕ
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
11
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
®Çu t-... XuÊt khÈu t¹o kh¶ n¨ng më réng thÞ tr-êng tiªu thô s¶n phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu t- trë l¹i cho s¶n xuÊt, t¹o tiÒn ®Ò kinh tÕ kü
thuËt ®ång thêi n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong n-íc. §iÒu ®ã chøng tá xuÊt khÈu lµ
ph-¬ng tiÖn quan träng ®Ó t¹o vèn ®-a kü thuËt c«ng nghÖ n-íc ngoµi vµo ViÖt Nam
nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt n-íc.
2.2. XuÊt khÈu t¹o ra nguån vèn, nguån ngo¹i tÖ lín gãp phÇn quan träng vµo viÖc c¶i
thiÖn c¸n c©n thanh to¸n.
CÇn kh¼ng ®Þnh r»ng nhËp siªu lµ t×nh tr¹ng chung ë c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn.
T×nh tr¹ng nµy kh«ng dÔ kh¾c phôc mét sím mét chiÒu. ë nh÷ng n-íc nµy, nhu cÇu vÒ
mäi mÆt ®Òu lín h¬n kh¶ n¨ng kinh tÕ ®ang cã. §Ó tho¶ m·n nhu cÇu cho ph¸t triÓn s¶n
xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n, viÖc nhËp khÈu ®ßi hái ngµy cµng më réng. Tuy nhiªn,
nhËp siªu trong bÊt kú hoµn c¶nh nµo ®Òu kh«ng tÝch cùc v× nã sÏ dÉn ®Õn mÊt c©n
b»ng trong c¸n c©n th-¬ng m¹i tõ ®ã sÏ dÉn tíi sù mÊt c©n b»ng trong c¸n c©n thanh
to¸n. §iÒu nµy trë nªn rÊt nguy hiÓm , ®Æc biÖt trong thêi kú nÒn kinh tÕ thÕ giíi biÕn
®éng th-êng xuyªn nh- hiÖn nay.
ViÖt Nam lµ mét n-íc ®ang ph¸t triÓn, nhu cÇu nhËp khÈu lµ rÊt lín. Cho nªn viÖc
xuÊt khÈu Ýt h¬n nhËp khÈu lµ tÊt yÕu. Nh-ng viÖc nhËp khÈu nhiÒu nh- hiÖn nay chØ
nªn kÐo dµi trong mét thêi gian ng¾n n÷a vµ cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt th×
chóng ta cÇn ®ång thêi ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. §iÒu nµy sÏ t¹o thÕ v÷ng ch¾c cho sù ph¸t
triÓn kinh tÕ cña ®Êt n-íc.
2.3. XuÊt khÈu cã t¸c dông tÝch cùc ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn
®êi sèng cho ng-êi lao ®éng.
ViÖt Nam lµ mét n-íc cã d©n sè ®«ng, c¬ cÊu d©n sè thuéc lo¹i d©n sè trÎ. Sè
ng-êi trong ®é tuæi lao ®éng chiÕm tû lÖ lín trong tæng sè h¬n 80 triÖu ng-êi. Hµng
n¨m, sè ng-êi trong ®é tuæi lao ®éng ®-îc bæ sung kho¶ng 1,5-2 triÖu ng-êi. ViÖc gi¶i
quyÕt viÖc lµm cho sè ng-êi nµy hoµn toµn kh«ng ®¬n gi¶n. H¬n n÷a, sè d©n lµm viÖc
trong ngµnh n«ng nghiÖp cña n-íc ta rÊt lín nªn cßn ph¶i tÝnh ®Õn sè ng-êi thÊt nghiÖp
theo mïa vô. Thùc tÕ cho thÊy vÊn ®Ò thÊt nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i mµ ViÖt Nam
còng nh- nhiÒu n-íc kh¸c cÇn ph¶i gi¶i quyÕt.
- XuÊt khÈu t¹o nguån vèn ®Ó nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm tiªu dïng thiÕt yÕu phôc
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
12
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
vô ®êi sèng hµng ngµy, n©ng cao chÊt l-îng cuéc sèng c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn.
- Th«ng qua xuÊt khÈu, quy m« cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu sÏ ®-îc
më réng, cã thªm nhiÒu ngµnh nghÒ míi tõ ®ã thu hót nhiÒu lao ®éng vµo lµm viÖc.
- XuÊt khÈu ph¸t triÓn lµ tiÒn ®Ò cho c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c nh- du
lÞch, xuÊt khÈu søc lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn ®-a lùc l-îng lao ®éng tham gia vµo qu¸
tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §©y lµ nh©n tè rÊt quan träng gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng
thÊt nghiÖp.
2.4. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi
ngo¹i cña n-íc ta.
Víi ®êng lèi kinh tÕ “®Èy m³nh c«ng nghiÖp ho², hiÖn ®³i ho², x©y dùng nÒn
kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®a níc ta trë th¯nh mét níc c«ng nghiÖp”, §°ng ta ®± chñ
tr-¬ng ®a ph-¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ quèc tÕ, trong ®ã chñ ®éng héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc, ®Èy m¹nh c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. MÆc dï xuÊt khÈu
chØ lµ mét lÜnh vùc cña kinh tÕ ®èi ngo¹i nh-ng l¹i cã quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c lÜnh
vùc cßn l¹i nh- thu hót ®Çu t- trùc tiÕp, vay tÝn dông quèc tÕ, hîp t¸c vµ triÓn khai c«ng
nghÖ míi. Thùc tiÔn trong thêi gian qua ®· chøng tá sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng xuÊt
khÈu vµ nh÷ng ngµnh cã liªn quan ®· thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c quan hÖ tÝn dôngvay nî quèc tÕ, ®Çu t-, më réng vËn t¶i quèc tÕ…MÆt kh¸c, chÝnh c¸c quan hÖ kinh tÕ
®èi ngo¹i nµy l¹i t¹o tiÒn ®Ò cho më réng xuÊt khÈu.
3. Mét sè h×nh thøc xuÊt khÈu ë n-íc ta hiÖn nay
3.1. XuÊt khÈu uû th¸c
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu uû th¸c lµ ho¹t ®éng h×nh thµnh gi÷a mét doanh nghiÖp
trong n-íc cã nhu cÇu xuÊt khÈu mét sè lo¹i hµng ho¸ nh-ng kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó
xuÊt khÈu ®· uû th¸c cho mét doanh nghiÖp cã chøc n¨ng giao dÞch ngo¹i th-¬ng tiÕn
hµnh ®µm ph¸n víi ®èi t¸c n-íc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc xuÊt khÈu hµng ho¸ theo yªu cÇu
cña bªn uû th¸c vµ ®-îc h-ëng mét kho¶n thï lao gäi lµ phÝ uû th¸c.
Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu uû th¸c, doanh nghiÖp nhËn uû th¸c kh«ng ph¶i bá
vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ng¹ch (nÕu cã), kh«ng ph¶i nghiªn cøu thÞ tr-êng tiªu thô do
kh«ng ph¶i tiªu thô hµng mµ chØ ph¶i ®øng ra thay mÆt bªn uû th¸c t×m vµ giao dÞch víi
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
13
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
b¹n hµng n-íc ngoµi, ký hîp ®ång vµ lµm thñ tôc xuÊt khÈu hµng ho¸ còng nh- thay
mÆt bªn uû th¸c khiÕu n¹i, ®ßi båi th-êng víi bªn n-íc ngoµi khi cã tæn thÊt.
3.2. XuÊt khÈu tù doanh
XuÊt khÈu tù doanh lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®éc lËp cña mét doanh nghiÖp kinh
doanh xuÊt nhËp khÈu trªn c¬ së nghiªn cøu kü thÞ tr-êng trong vµ ngoµi n-íc, tÝnh
to¸n ®Çy ®ñ chi phÝ ®¶m b¶o kinh doanh xuÊt khÈu cã l·i, ®óng ph-¬ng h-íng, chÝnh
s¸ch, ph¸p luËt cña quèc gia còng nh- quèc tÕ.
Trong xuÊt khÈu tù doanh, doanh nghiÖp ph¶i ®øng mòi chÞu sµo tr-íc tÊt c¶
mäi viÖc. Doanh nghiÖp ph¶i xem xÐt mét c¸ch kü cµng tõ b-íc nghiªn cøu thÞ tr-êng
®Õn viÖc ký kÕt hîp ®ång vµ thùc hiÖn hîp ®ång v× doanh nghiÖp ph¶i tù bá vèn cña
m×nh ra, chÞu mäi chi phÝ vµ rñi ro cã thÓ x¶y ra.
3.3. XuÊt khÈu liªn doanh
§©y lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ trªn c¬ së liªn kÕt kinh tÕ mét c¸ch tù
nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m phèi hîp kh¶ n¨ng ®Ó cïng nhau giao dÞch vµ ®Ò
ra c¸c chñ tr-¬ng, biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu, thóc ®Èy ho¹t ®éng
nµy ph¸t triÓn theo h-íng cã lîi nhÊt cho tÊt c¶ c¸c bªn, cïng chia l·i vµ cïng chÞu lç.
So víi h×nh thøc xuÊt khÈu tù doanh th× trong h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp Ýt
ph¶i chÞu rñi tro h¬n v× mçi doanh nghiÖp liªn doanh xuÊt khÈu chØ gãp mét phÇn vèn
nhÊt ®Þnh, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn còng ph©n theo sè vèn gãp.
3.4. XuÊt khÈu ®æi hµng
XuÊt khÈu ®æi hµng cïng víi trao ®æi bï trõ lµ hai lo¹i nghiÖp vô chñ yÕu cña
bu«n b¸n ®èi l-u, nã lµ h×nh thøc xuÊt khÈu g¾n liÒn víi nhËp khÈu, thanh to¸n theo
h×nh thøc nµy kh«ng ph¶i dïng tiÒn mµ chuyÓn b»ng hµng ho¸.
§Ó cã thÓ thùc hiÖn ®-îc h×nh thøc xuÊt khÈu nµy th× hµng ho¸ nhËp vµ hµng
ho¸ xuÊt ph¶i t-¬ng ®-¬ng nhau vÒ gi¸ trÞ, tÝnh quý hiÕm vµ ph¶i c©n b»ng vÒ gi¸ c¶,
b¹n hµng b¸n vµ mua lµ mét.
Trªn ®©y lµ kh¸i qu¸t mét sè h×nh thøc xuÊt khÈu ®-îc ap dông phæ biÕn ë n-íc
ta hiÖn nay. Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c h×nh thøc kh¸c nh-ng ch-a ®-îc ¸p dông nhiÒu.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
14
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Ch-¬ng II
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu
cña C«ng ty dÖt Minh Khai
C«ng ty dÖt Minh Khai lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc, mét ®¬n vÞ lín cña Së
c«ng nghiÖp Hµ Néi ®-îc thµnh lËp n¨m 1974 theo quyÕt ®Þnh sè 25- Q§UB cña
UBND thµnh phè Hµ Néi ngµy 20-3-1974.
Tªn C«ng ty
: C«ng ty dÖt Minh Khai
Tªn giao dÞch quèc tÕ : Minh Khai Textile Company
Trô së chÝnh
: 423 §-êng Minh Khai-Hµ Néi
I. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty dÖt Minh Khai
1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty dÖt Minh Khai
C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña C«ng ty dÖt Minh Khai g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña
ngµnh c«ng nghiÖp Hµ Néi riªng vµ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung.
C«ng ty dÖt Minh Khai (tr-íc ®©y lµ nhµ m¸y dÖt kh¨n mÆt kh¨n tay) ®-îc khëi
c«ng x©y dùng tõ cuèi n¨m 1960, ®Çu nh÷ng n¨m 1970. Tuy nhiªn, do cuéc chiÕn
tranh ph¸ ho¹i cña giÆc Mü, m·i ®Õn n¨m 1974, C«ng ty c¬ b¶n ®-îc x©y dùng xong
vµ chÝnh thøc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña UBND thµnh phè Hµ Néi. Víi sù nç lùc
cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, cïng víi sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c c¬
quan, ban ngµnh cÊp thµnh phè, nh÷ng n¨m tiÕp theo, C«ng ty dÇn ®i vµo æn ®Þnh, hoµn
thiÖn nhµ x-ëng, hiÖu chØnh l¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, ®µo t¹o thªm lao ®éng ®Ó t¨ng c-êng
s¶n xuÊt. NhiÖm vô chñ yÕu lóc nµy cña C«ng ty lµ s¶n xuÊt kh¨n mÆt, kh¨n b«ng,
kh¨n t¾m…phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa.
Tõ n¨m 1981- 1989 lµ thêi kú ph¸t triÓn víi tèc ®é cao cña C«ng ty. Trong giai
®o¹n nµy, ®Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vÊn ®Ò cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ thÞ tr-êng, chñ
®éng s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty ®· chuyÓn h-íng ®Ó xuÊt khÈu (c¶ hai thÞ tr-êng
XHCN vµ TBCN) lµ chñ yÕu. N¨m 1988, C«ng ty ®-îc Nhµ n-íc cho phÐp thùc hiÖn
xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ lµ doanh nghiÖp ®Çu tiªn ë miÒn B¾c ®-îc Nhµ n-íc cho phÐp
lµm thÝ ®iÓm vÒ xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ra n-íc ngoµi. Nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90 cña
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
15
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
thÕ kû 20, nÒn kinh tÕ n-íc ta chuyÓn m¹nh sang c¬ chÕ qu¶n lÝ míi cïng víi viÖc hÖ
thèng XHCN sôp ®æ ë §«ng ¢u vµ Liªn X« (cò) ®· lµm cho nhiÒu doanh nghiÖp nhµ
n-íc trong ®ã cã C«ng ty dÖt Minh Khai gÆp nhiÒu khã kh¨n. Tuy nhiªn, ®-îc sù gióp
®ì cña nhµ n-íc (®Æc biÖt lµ Së c«ng nghiÖp Hµ Néi) cïng víi sù nç lùc cña c¸n bé
c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, C«ng ty dÖt Minh Khai ®· ®Çu t- thªm nhiÒu trang thiÕt
bÞ míi nh»m tõng b-íc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ch¨m lo tèt ®êi sèng
c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ hoµn thµnh nhiÖm vô nhµ n-íc giao.
Nh×n l¹i qu¸ tr×nh gÇn 30 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty dÖt Minh Khai,
tuy cã nh÷ng th¨ng trÇm song C«ng ty ®· kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh – mét doanh
nghiÖp nhµ n-íc kinh doanh cã hiÖu qu¶ trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn vµ ®æi míi ®i lªn
cña ®Êt n-íc.
2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña C«ng ty dÖt Minh Khai
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh, C«ng ty dÖt Minh Khai ngay tõ khi míi
thµnh lËp ®· ®-îc Nhµ n-íc giao cho thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu lµ s¶n
xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm ngµnh dÖt phôc vô cho nhu cÇu trong n-íc còng nhquèc tÕ, lµm tèt c«ng t¸c nhËp khÈu phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt, gãp phÇn n©ng cao
chÊt l-îng hµng ho¸, t¨ng thu ngo¹i tÖ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n-íc.
Víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô ®-îc giao, trong gÇn 30 n¨m qua, C«ng ty dÖt Minh
Khai ®· ph¸t huy mäi nguån lùc cña m×nh nh»m kh¾c phôc khã kh¨n, trë ng¹i ®Ó C«ng
ty kh«ng ngõng lín m¹nh vµ tr-ëng thµnh, ®øng v÷ng trªn th-¬ng tr-êng, gãp phÇn
thiÕt thùc vµo viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña ®Êt n-íc. C«ng
ty dÖt Minh Khai lu«n cè g¾ng ®Èy m¹nh chiÕn l-îc xuÊt nhËp khÈu hai chiÒu nh»m
tËn dông lîi thÕ so s¸nh gi÷a c¸c mÆt hµng còng nh- nguyªn vËt liÖu phôc vô cho s¶n
xuÊt.
3. C¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng cña C«ng ty dÖt Minh Khai
Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc, C«ng ty dÖt Minh Khai tæ chøc bé m¸y qu¶n lÝ
theo mét cÊp, ®øng ®Çu lµ Ban gi¸m ®èc chØ ®¹o trùc tiÕp ®Õn tõng ®¬n vÞ thµnh viªn,
gióp vÞªc cho gi¸m ®èc cã c¸c phßng ban nghiÖp vô.
Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c phßng ban:
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
16
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
- Ban gi¸m ®èc: gåm cã gi¸m ®èc vµ hai phã gi¸m ®èc (PG§ s¶n xuÊt vµ PG§ kü
thuËt). §©y lµ c¬ quan ®Çu n·o cña C«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh, lµ n¬i ®-a ra nh÷ng ®Þnh h-íng ph¸t triÓn sù tån t¹i cña C«ng ty.
- Gi¸m ®èc: lµ ng-êi ®øng ®Çu C«ng ty, b¶o vÖ quyÒn lîi cho nh©n viªn, phô
tr¸ch chung nh÷ng vÊn ®Ò ®èi néi, ®èi ngo¹i.
- Phßng tµi vô: gióp gi¸m ®èc thèng kª kÕ to¸n tµi chÝnh, kiÓm tra gi¸m s¸t t×nh
h×nh thu chi tµi chÝnh, vµ h-íng dÉn chÕ ®é chi tiªu vµ h¹ch to¸n kinh tÕ nh»m gi¶m
chi phÝ, n©ng cao viÖc sö dông tèt vËt t-, ®Ò xuÊt víi gi¸m ®èc c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh
®Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
- Phßng kÕ ho¹ch thÞ tr-êng: lµ phßng nghiÖp vô tham m-u cho gi¸m ®èc trong
c«ng t¸c x©y dùng vµ chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu,
tæ chøc thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty s¶n xuÊt ra vµ ®¶m b¶o
quay vßng vèn nhanh.
- Phßng tæ chøc: gióp gi¸m ®èc x©y dùng m« h×nh tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ
C«ng ty. Phßng tæ chøc cã nhiÖm vô qu¶n lÝ sè l-îng vµ chÊt l-îng CBCNV, s¾p xÕp
®µo t¹o ®éi ngò CBCNV trong C«ng ty nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña nhiÖm vô s¶n xuÊt
kinh doanh, thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc ®èi víi ng-êi lao
®éng …
- Phßng kü thuËt: nghiªn cøu tham m-u gióp ®ì gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c qu¶n lÝ sö
dông kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p vÒ dµi h¹n, ng¾n h¹n, ¸p dông khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn
trong thiÕt kÕ chÕ t¹o s¶n phÈm vµ ®-a c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt.
- Phßng hµnh chÝnh y tÕ: gióp gi¸m ®èc trong viÖc qu¶n lÝ ®iÒu chØnh mäi c«ng
viÖc thuéc ph¹m vi hµnh chÝnh, tæng hîp c¸c giao dÞch, v¨n th- vµ truyÒn ®¹t chØ thÞ
cña gi¸m ®èc ®Õn c¸c phßng ban ph©n x-ëng, thùc hiÖn c«ng t¸c kh¸m ch÷a bÖnh t¹i
chç cho CBCNV trong C«ng ty.
Hµng n¨m, C«ng ty ®Òu tiÕn hµnh c¸c häat ®éng rµ so¸t l¹i c¸c chøc n¨ng nhiÖm
vô cña tõng phßng ban ®Ó söa ch÷a, ®iÒu chØnh cho phï hîp víi yªu cÇu thay ®æi cña
c«ng viÖc, tr¸nh sù chång chÐo trong häat ®éng cña c¸c phßng ban.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
17
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lÝ cña C«ng ty dÖt Minh Khai
Gi¸m ®èc
PG§ s¶n xuÊt
Phßng
Tæ chøc
Phßng
Kü thuËt
Ph©n x-ëng
TÈy nhuém
Phßng
Tµi vô
Ph©n x-ëng
DÖt thoi
PG§ kü thuËt
Phßng
KÕ ho¹ch
Ph©n x-ëng
DÖt kim
Phßng
Hµnh chÝnh
Ph©n x-ëng
Hoµn thµnh
4. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh
4.1 . §Æc ®iÓm s¶n phÈm dÞch vô cña C«ng ty dÖt Minh Khai
S¶n phÈm cña C«ng ty lµ s¶n phÈm thiÕt yÕu ®èi víi ng-êi tiªu dïng, kh«ng thÓ
thiÕu trong sinh ho¹t hµng ngµy cña ng-êi tiªu dïng nh-: kh¨n mÆt, kh¨n t¾m, mµn
tuyn…S¶n phÈm cña C«ng ty mang tÝnh chÊt sö dông nhiÒu lÇn, cã t¸c dông gi÷ g×n vÖ
sinh, vµ b¶o vÖ søc khoÎ. S¶n phÈm tiªu dïng cho c¸ nh©n nªn yªu cÇu ph¶i bÒn, mÒm,
thÊm n-íc, mÇu s¾c mÉu m· phong phó, kh«ng phai mµu, nhiÒu kÝch cì kh¸c nhau, ®é
dµy máng phï hîp.
Do nhu cÇu thÞ hiÕu tiªu dïng cña ng-êi d©n ngµy cµng cao, cïng víi sù tiÕn bé
cña khoa häc kü thuËt nªn C«ng ty ®· kh«ng ngõng c¶i tiÕn, thiÕt kÕ ra nh÷ng mÉu
míi. HiÖn nay c¬ cÊu s¶n phÈm cña C«ng ty ®· phong phó h¬n rÊt nhiÒu vµ cã ®ñ kh¶
n¨ng ®¸p øng nhu cÇu tiÒu dïng trong n-íc vµ thÞ tr-êng xuÊt khÈu (s¶n phÈm xuÊt
khÈu chiÕm xÊp xØ 90 % khèi l-îng s¶n xuÊt ra). Cã hai lo¹i chñ yÕu sau: Kh¨n b«ng
c¸c lo¹i vµ mµn tuyn.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
18
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
Víi s¶n phÈm kh¨n b«ng C«ng ty s¶n xuÊt tõ nguyªn liÖu sîi b«ng 100% nªn cã
®é thÊm n-íc cao, mÒm m¹i vµ phï hîp víi yªu cÇu sö dông cña ng-êi tiªu dïng. §©y
lµ nhãm s¶n phÈm chñ yÕu cña C«ng ty, chiÕm tíi 98% khèi l-îng s¶n phÈm cña C«ng
ty, bao gåm :
- Kh¨n ¨n: dïng trong c¸c nhµ hµng vµ gia ®×nh.
- Kh¨n röa mÆt: phôc vô cho nhu cÇu trong n-íc, tiªu thô qua c¸c nhµ bu«n vµ
siªu thÞ.
- Kh¨n t¾m : chñ yÕu s¶n xuÊt cho nhu cÇu xuÊt khÈu ra thÞ tr-êng n-íc ngoµi.
HiÖn nay tiªu thô kh¨n t¾m trong n-íc cã nhu cÇu t¨ng lªn.
- Bé kh¨n dïng cho kh¸ch s¹n bao gåm: kh¨n t¾m, kh¨n mÆt, kh¨n tay, th¶m chïi
ch©n, vµ ¸o choµng t¾m.
- C¸c lo¹i v¶i sîi b«ng sö dông ®Ó may lãt vµ may mòi giÇy phôc vô cho c¸c c¬ së
may xuÊt khÈu nh- giÇy Ngäc Hµ, may X40..
Víi s¶n phÈm mµn tuyn: C«ng ty s¶n xuÊt 100% sîi PETEX ®¶m b¶o cho mµn
tuyn cã ®é bÒn cao chèng ®-îc oxy ho¸ g©y mµn vµng. Lo¹i s¶n phÈm nµy míi ®-îc
®-a vµo s¶n xuÊt trong C«ng ty h¬n 10 n¨m, nªn khèi l-îng s¶n xuÊt ra chØ chiÕm tû
träng khiªm tèn.
4.2 Ph-¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty dÖt Minh Khai
Víi chøc n¨ng nhiÖm vô lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm
kh¨n tay phôc vô cho nhu cÇu xuÊt khÈu ra n-íc ngoµi vµ nhu cÇu trong n-íc. C«ng ty
dÖt Minh Khai ®· cã ph-¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh riªng rÊt hiÖu qu¶.
H×nh thøc chñ yÕu cña C«ng ty lµ hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp. C«ng ty lµ mét
trong nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu tiªn giµnh ®-îc quyÒn xuÊt khÈu trùc tiÕp. Víi h×nh
thøc nµy, C«ng ty trùc tiÕp tiÕp xóc víi kh¸ch hµng lµ c¸c C«ng ty th-¬ng m¹i n-íc
ngoµi, khi cã nh÷ng tho¶ thuËn trao ®æi ®i ®Õn thèng nhÊt vÒ mÉu m·, sè l-îng s¶n
phÈm, hai bªn sÏ chÝnh thøc kÝ kÕt hîp ®ång. PhÇn lín mÆt hµng kh¨n b«ng xuÊt khÈu
cña C«ng ty ¸p dông ph-¬ng thøc nµy.
C¸c mÆt hµng kh¨n b«ng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu ®-îc tiªu thô t¹i thÞ
tr-êng néi ®Þa chiÕm 10% nh-ng kÝch th-íc, mÇu s¾c vµ mÉu m· s¶n phÈm kh«ng phï
hîp víi thÞ hiÕu ng-êi tiªu dïng. C«ng ty chØ cã mét vµi s¶n phÈm s¶n xuÊt theo thiÕt
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
19
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
kÕ phôc vô trong n-íc. ViÖc tiªu thô chñ yÕu th«ng qua c¸c trung gian th-¬ng nghiÖp
nh-: c¸c C«ng ty th-¬ng m¹i trong vµ ngoµi n-íc, c¸c trung t©m th-¬ng m¹i, c¸c siªu
thÞ ë Hµ néi vµ t- th-¬ng. Tõ ®ã s¶n phÈm cña C«ng ty ®-îc b¸n cho nh÷ng ng-êi mua
b¸n vµ b¸n lÎ tíi tay ng-êi tiªu dïng.
Bªn c¹nh ®ã, cßn cã h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c. C«ng ty xuÊt khÈu s¶n phÈm
th«ng qua C«ng ty trung gian trong n-íc nh-: Tæng C«ng ty dÖt may VÞªt Nam
(Vinatex), C«ng ty xuÊt khÈu thñ c«ng mü nghÖ (Artexpor). C«ng ty còng kÝ hîp ®ång
víi c¸c siªu thÞ ë Hµ néi cung cÊp c¸c s¶n phÈm kh¨n b«ng ®Ó b¸n t¹i c¸c siªu thÞ nµy
víi ph-¬ng thøc giao hµng tr-íc thanh to¸n tiÒn khi giao l« hµng sau.
MÆt kh¸c, C«ng ty còng nhËn sîi, ho¸ chÊt, thuèc nhuém cña kh¸ch hµng ®Ó tiÕn
hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm cho kh¸ch hµng qua c¸c hîp ®ång gia c«ng. Lo¹i hîp ®ång
nµy ®èi víi C«ng ty kh«ng nhiÒu, tïy thuéc vµo yªu cÇu cña kh¸ch hµng nhËn gia
c«ng, ®¬n gi¸ gia c«ng, thêi h¹n giao hµng, ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu. Ngoµi
ra C«ng ty cßn thùc hiÖn hîp ®ång nhËn vèn øng tr-íc
II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng Ty
1. T×nh h×nh xuÊt khÈu cña C«ng ty trong thêi gian qua
§èi víi C«ng ty dÖt Minh Khai, ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®-îc coi lµ ho¹t ®éng quan
träng nhÊt cña C«ng ty. Doanh thu xuÊt khÈu lu«n chiÕm tû träng lín, tõ 80-85% tæng
doanh thu hµng n¨m.
§Ó cã thÊy râ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña C«ng ty chóng ta ph¶i ®i vµo ph©n tÝch thùc
tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua theo c¸c tiªu thøc sau:
1.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu theo thÞ tr-êng xuÊt khÈu
§Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× thÞ tr-êng lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña
C«ng ty. ThÞ tr-êng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi sù sèng cßn cña C«ng ty v× thÞ tr-êng
liªn quan tíi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh xuÊt
khÈu còng nh- c¸c ho¹t ®éng kh¸c. V× vËy, C«ng ty ph¶i biÕt lùa chän, ®¸nh gi¸ vµ
ph©n tÝch nh÷ng thÞ tr-êng cã triÓn väng nhÊt ®Ó x©y dùng chiÕn l-îc c¹nh tranh phï
hîp.
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
20
Thu ho¹ch thùc tËp tèt nghiÖp
B¶ng 2: Gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu theo thÞ tr-êng giai ®o¹n 1998-2002
§¬n vÞ: 1000 USD
TTXK
N¨m 1998
N¨m 1999
N¨m 2000
N¨m 2001
N¨m 2002
GT
%
GT
%
GT
%
GT
%
GT
%
3.010
91,74
3.587
88,6
3.373,2
90
4.240
91,38
4.038
93,58
EU
118
3,61
302,1
7,46
206,14
5,5
250
5,39
220
5
Ch©u ¸
152
4,65
160,9
3,94
168,66
4,5
150
3,23
57
1,42
3.280
100
4.050
100
3.748
100
4.640
100
4.315
100
NhËt B¶n
Tæng KN
(Nguån: Phßng kÕ ho¹ch thÞ tr-êng)
* ThÞ tr-êng NhËt B¶n
ThÞ tr-êng NhËt B¶n lµ thÞ tr-êng truyÒn thèng cña C«ng ty vµ còng lµ mét trong
nh÷ng thÞ tr-êng nhËp khÈu hµng dÖt may lín nhÊt cña ViÖt Nam. C«ng ty ®· thiÕt lËp
vµ duy tr× mèi quan hÖ lµm ¨n víi c¸c kh¸ch hµng NhËt B¶n trong mét thêi gian dµi, tõ
n¨m 1983 cho tíi nay. NhËt B¶n ®· trë thµnh b¹n hµng truyÒn thèng cña C«ng ty. C«ng
ty xuÊt khÈu sang NhËt B¶n nh÷ng s¶n phÈm kh¨n b«ng bao gåm kh¨n ¨n, kh¨n mÆt,
kh¨n t¾m, kh¨n Jacquard, ¸o choµng t¾m c¸c lo¹i phong phó vÒ kiÓu d¸ng vµ mÉu m·.
Gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty sang thÞ tr-êng nµy lu«n chiÕm mét tû
träng cao nhÊt kho¶ng 90% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty hµng n¨m
(xem b¶ng 2). N¨m 1998 kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty sang NhËt B¶n ®¹t 3,01
triÖu USD chiÕm tû träng 91,74% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. N¨m 1999 kim
ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng lªn 3.587.000 USD tøc lµ chiÕm 88,6% vµ sang ®Õn n¨m 2001
con sè nµy ®· t¨ng lªn 4.240.000 USD ®¹t tû träng 91,38%.
Tuy nhiªn, møc t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty trªn thÞ tr-êng NhËt B¶n
kh«ng ®Òu vµ kh«ng æn ®Þnh. Së dÜ cã t×nh tr¹ng nh- vËy lµ v× hiÖn nµy C«ng ty ®ang
vÊp ph¶i sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh lín m¹nh trong lÜnh vùc xuÊt
khÈu hµng dÖt may lµ Trung Quèc, Th¸i Lan, Indonesia… Kim ng¹ch xuÊt khÈu sang
thÞ tr-êng NhËt B¶n n¨m 2002 gi¶m xuèng cßn 4.038.000 USD tøc lµ chØ b»ng 95% so
víi n¨m 2001 (4.240.000USD). Nguyªn nh©n lµ do cã sù c¹nh tranh vÒ gi¸ gi÷a c¸c
C«ng ty xuÊt khÈu hµng dÖt may ë ViÖt Nam, c¸c C«ng ty nµy liªn tôc tù gi¶m gi¸ ®Ó
c¹nh tranh, giµnh quyÒn ®-îc ký hîp ®ång xuÊt khÈu, nªn gi¸ xuÊt khÈu cña C«ng ty
gi¶m. MÆt kh¸c c¸c ®èi t¸c phÝa NhËt B¶n khi sang ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång xuÊt
Sinh viªn: NguyÔn Ngäc Ly
Líp: NhËt 2-K38F-KTNT
- Xem thêm -