Tài liệu Xk gốm xd ở cty viglacera

Lêi më ®Çu Thùc hiÖn ®êng lèi chiÕn lîc CNH - H§H mµ §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· ®Ò ra nh»m ®a níc ta tõ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu trë thµnh mét níc cã nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, b¶o ®¶m d©n giµu níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®Æc biÖt chó träng c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu nh»m ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i víi môc tiªu kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 27,7%, kim ng¹ch nhËp khÈu t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 22%. Nh×n l¹i chÆng ®êng ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam cho thÊy, mÆc dï cßn rÊt khiªm tèn song ®· ®i nh÷ng bíc rÊt v÷ng ch¾c khai th¸c mäi tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn, kh¼ng ®Þnh chç ®øng cña m×nh ë thÞ trêng trong níc vµ Quèc tÕ. Trong xu thÕ më cöa vµ hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi theo tinh thÇn ®æi míi kinh tÕ cña Nhµ níc ta, viÖc më réng ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ra c¸c thÞ trêng níc ngoµi lµ mét xu híng tÊt yÕu kh¸ch quan ®¸p øng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc nãi chung vµ cña doanh nghiÖp nãi riªng. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét mÆt cña lÜnh vùc ngo¹i th¬ng cã vÞ trÝ ®¸ng kÓ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n gãp phÇn kÝch thÝch s¶n xuÊt hµng ho¸ trong níc ph¸t triÓn, t¨ng tÝch luü ngo¹i tÖ cho ®Êt níc ®Ó thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n vµ thùc hiÖn CNH - H§H ®Êt níc. NhËn thøc ®îc vai trß, tÇm quan träng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu trong toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i. Qua qu¸ tr×nh häc tËp ë trêng vµ thùc tËp t¹i C«ng ty Kinh doanh vµ XuÊt nhËp khÈu, em ®· m¹nh d¹n ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi: “BiÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu mÆt hµng gèm x©y dùng cña C«ng ty Kinh doanh vµ XuÊt nhËp khÈu thuéc Tæng c«ng ty Thñy tinh vµ Gèm x©y dùng – Viglacera” . §Ò tµi gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng ë níc ta. Ch¬ngII: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu mÆt hµng gèm x©y dùng ë C«ng ty Kinh doanh vµ XuÊt nhËp khÈu thuéc Tæng c«ng ty Thñy tinh vµ Gèm x©y dùng. Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu mÆt hµng gèm x©y dùng cña C«ng ty Kinh doanh vµ XuÊt nhËp khÈu. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian vµ kh¶ n¨ng t×m hiÓu vÒ t×nh h×nh thùc tÕ cã h¹n, chuyªn ®Ò cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, mong ®îc sù c¶m th«ng vµ ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« c¸c c¸n bé kinh doanh ë c«ng ty. Em mong r»ng c¸c ý kiÕn vµ biÖn ph¸p mµ em ®a ra trong chuyªn ®Ò nµy gãp phÇn thóc ®Èy h¬n n÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë C«ng ty Kinh doanh vµ XuÊt nhËp khÈu. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh cña PGS – TS Hoµng §øc Th©n vµ Th¹c sü Lª Thanh Ngäc, ®ång thêi c¶m ¬n sù gióp ®ì quý b¸u cña c¸c thÇy c« gi¸o trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n, c¸c b¹n ®ång nghiÖp trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em còng ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c«, c¸c chó, c¸c anh, c¸c chÞ c«ng t¸c t¹i C«ng ty Kinh doanh vµ XuÊt nhËp khÈu ®· tËn t×nh gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Hµ néi, th¸ng 4 n¨m 2003 Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng ë níc ta. I. TÇm quan träng cña xuÊt khÈu hµng ho¸. 1. Sù cÇn thiÕt vµ vÞ trÝ cña xuÊt khÈu hµng ho¸. Ho¹t ®éng kinh tÕ lµ c¬ së cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi. Lùc lîng s¶n xuÊt cµng ph¸t triÓn, ph©n c«ng lao ®éng cµng më réng th× sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi cµng s©u s¾c, kh«ng chØ kh¸c biÖt vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸ mµ cßn lµ sù chªnh lÖch vÒ tr×nh ®é nhËn thøc, c«ng nghÖ kü thuËt còng nh vÒ n¨ng suÊt lao ®éng, gi¸ thµnh s¶n phÈm tõ ®ã lµm xuÊt hiÖn lîi thÕ míi cña mçi quèc gia. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c quèc gia ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m ph¸t huy triÖt ®Ó lîi thÕ cña m×nh trong sù ph©n c«ng lao ®éng vµ trao ®æi mËu dÞch quèc tÕ. §ã chÝnh lµ viÖc mét quèc gia cã thÓ mua tõ c¸c quèc gia kh¸c nh÷ng hµng ho¸ mµ b¶n th©n kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt ra kh«ng ®¸p øng yªu cÇu do gi¸ thµnh cao mµ chÊt lîng l¹i kÐm. Vµ nh vËy cã nghÜa lµ quan hÖ th¬ng m¹i ®· kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi quèc gia mµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ lan réng trªn ph¹m vi quèc tÕ th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. XuÊt khÈu hµng ho¸ ®ãng vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ ®Êt níc, gãp phÇn thóc ®Èy h¬n n÷a vµo qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Víi ViÖt Nam ta, xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng tõ l©u ®· ®îc coi lµ mét mÆt ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, lµ mét ph¬ng tiÖn quan träng ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc. XuÊt khÈu hµng ho¸ n»m trong kh©u ph©n phèi lu th«ng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng, nh»m môc ®Ých liªn kÕt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng gi÷a níc nµy víi níc kh¸c 2.Vai trß cña xuÊt khÈu hµng ho¸. Kinh doanh xuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho nhiÒu quèc gia cã thÓ ph¸t huy tèi ®a nh÷ng lîi thÕ cña m×nh vÒ vèn, c«ng nghÖ, tµi nguyªn, nguån lao ®éng. §ång thêi kinh doanh xuÊt khÈu còng t¹o ®iÒu kiÖn cho nhiÒu quèc gia ®ang ph¸t triÓn vµ nh÷ng quèc gia kÐm ph¸t triÓn cã ®iÒu kiÖn tiÕp thu ®îc nh÷ng c«ng nghÖ, kinh nghiÖm qu¶n lý kinh doanh tiªn tiÕn cña c¸c quèc gia ®i tríc. §Èy m¹nh xuÊt khÈu ®îc coi lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa chiÕn lîc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt níc. Vai trß cña xuÊt khÈu ®îc thÓ hiÖn qua c¸c ®iÓm sau: 2.1 §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. *XuÊt khÈu lµ ph¬ng tiÖn chÝnh gãp phÇn t¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu phôc vô CNH-H§H ®Êt níc. Nguån vèn ®Ó nhËp khÈu cã thÓ ®îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån nh: -§Çu t níc ngoµi. -Vay nî, viÖn trî. -Thu tõ ho¹t ®éng du lÞch, dÞch vô thu ngo¹i tÖ. -XuÊt khÈu hµng ho¸. Trong ®ã nguån thu tõ xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ nguån vèn quan träng nhÊt, chiÕm tû träng lín ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ph¬ng ph¸p qu¶n lý …V× vËy, nguån vèn huy ®éng tõ n íc ngoµi ®îc coi lµ nguån chñ yÕu ®Ó huy ®éng ph¸t triÓn. Nhng mäi c¬ héi ®Çu t hoÆc vay nî tõ níc ngoµi vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ chØ t¨ng lªn khi c¸c chñ ®Çu t vµ ngêi cho vay thÊy ®îc kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña níc ®ã v× ®©y lµ nguån chÝnh ®¶m b¶o cho ®Êt níc cã thÓ tr¶ nî ®îc. §Ó khuyÕn khÝch m¹nh mÏ xuÊt khÈu, híng nhËp khÈu phôc vô tèt s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, nhËp khÈu, më réng hîp t¸c kinh tÕ-th¬ng m¹i víi níc ngoµi, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ – x· héi cña ®Êt níc. XuÊt khÈu vµ nhËp khÈu trong th¬ng m¹i quèc tÕ võa lµ ®iÒu kiÖn, võa lµ tiÒn ®Ò cña nhau, xuÊt khÈu ®Ó nhËp khÈu vµ nhËp khÈu ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu. §èi víi níc ta, ®Ó tr¸nh ®îc nguy c¬ tôt hËu th× trong chÝnh s¸ch CNH-H§H, §¶ng vµ Nhµ níc ta coi nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i lµ mét nhiÖm vô träng t©m, c¬ b¶n trong chiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi ®a ViÖt Nam trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. *XuÊt khÈu ®ãng gãp vµo viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Cã hai c¸ch nh×n nhËn vµ t¸c ®éng cña xuÊt khÈu ®èi víi s¶n xuÊt vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ: -XuÊt khÈu chØ lµ viÖc tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm thõa do s¶n xuÊt vît qu¸ nhu cÇu néi ®Þa. Trong trêng hîp nÒn kinh tÕ cßn l¹c hËu vµ chËm ph¸t triÓn nh níc ta, s¶n xuÊt vÒ c¬ b¶n cßn cha ®ñ tiªu dïng, nÕu chØ thô ®éng chê ë sù “thõa ra” cña s¶n xuÊt, th× xuÊt khÈu sÏ vÉn cø nhá bÐ vµ t¨ng triÓn chËm. S¶n xuÊt vµ sù thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ sÏ rÊt chËm ch¹p. -Coi thÞ trêng vµ ®Æc biÖt thÞ trêng thÕ giíi lµ híng quan träng ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt. Quan ®iÓm nµy xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña thÞ trêng thÕ giíi ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt. §iÒu ®ã cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Sù t¸c ®éng nµy ®Õn s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë chç: + XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh kh¸c cã c¬ héi ph¸t triÓn thuËn lîi. + XuÊt khÈu t¹o ra kh¶ n¨ng më réng thÞ trêng tiªu thô gãp phÇn cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh + XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc. + XuÊt khÈu t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ, kü thuËt nh»m c¶i t¹o vµ t¹o ra mét n¨ng lùc s¶n xuÊt míi. + XuÊt khÈu gãp phÇn trong viÖc h×nh thµnh c¬ cÊu s¶n xuÊt lu«n thÝch nghi ®îc víi thÞ trêng. + XuÊt khÈu thóc ®Èy chuyªn m«n ho¸, t¨ng cêng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt tõng quèc gia. Khoa häc c«ng nghÖ cµng ph¸t triÓn th× ph©n c«ng lao ®éng cµng s©u s¾c. Ngµy nay, nhiÒu s¶n phÈm mµ viÖc chÕ t¹o tõng bé phËn ®îc thùc hiÖn ë c¸c quèc gia kh¸c nhau. §Ó hoµn thiÖn ®îc nh÷ng s¶n phÈm nµy, ngêi ta ph¶i tiÕn hµnh xuÊt khÈu linh kiÖn tõ níc nµy sang níc kh¸c ®Ó l¾p r¸p s¶n phÈm hoµn chØnh. Nh vËy, mçi níc cã thÓ tËp trung vµo s¶n xuÊt mét vµi lo¹i mµ hä cã lîi thÕ, sau ®ã tiÕn hµnh trao ®æi lÊy nh÷ng hµng ho¸ mµ m×nh cÇn. *XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. XuÊt khÈu t¸c ®éng ®Õn nhiÒu mÆt cña ®êi sèng nh©n d©n. Tríc hÕt s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu lµ n¬i thu hót hµng triÖu ngêi lao ®éng vµ t¹o ra thu nhËp kh«ng thÊp. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng ph¸t triÓn kÐo theo hµng triÖu ngêi tham gia lao ®éng vµo lÜnh vùc nµy vµ dÇn dÇn n©ng cao møc sèng cña ngêi d©n. Bëi v× xuÊt khÈu ph¸t triÓn ®· kÐo theo hµng lo¹t c¸c ngµnh nghÒ kh¸c ph¸t triÓn, kh«i phôc l¹i nh÷ng ngµnh nghÒ truyÒn thèng, kh¾c phôc sè n«ng nhµn trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp ngµy cµng triÖt ®Ó h¬n. XuÊt khÈu ph¸t triÓn thóc ®Èy qu¸ tr×nh liªn doanh liªn kÕt, hµng lo¹t c¸c ngµnh nghÒ míi ra ®êi ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ngêi tiªu dïng. Bªn c¹nh ®ã, xuÊt khÈu cßn t¹o nguån vèn ®Ó nhËp khÈu nh÷ng vËt phÈm tiªu dïng thiÕt yÕu mµ trong níc kh«ng tù s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt víi gi¸ thµnh cao phôc vô ®êi sèng vµ ®¸p øng ngµy mét phong phó thªm nhu cÇu cña ngêi d©n. *XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. XuÊt khÈu n©ng cao uy tÝn níc ta trªn thÞ trêng thÕ giíi vµ t¨ng cêng c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. XuÊt khÈu vµ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cã sù t¸c ®éng qua l¹i phô thuéc lÉn nhau. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n, lµ h×nh thøc ban ®Çu cña kinh tÕ ®èi ngo¹i, tõ ®ã thóc ®Èy c¸c mèi quan hÖ kh¸c nh: du lÞch quèc tÕ, b¶o hiÓm quèc tÕ, tÝn dông quèc tÕ ph¸t triÓn theo. Ngîc l¹i, sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nµy l¹i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn. XuÊt khÈu cã vai trß quan träng trong qóa tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc. HiÖn nay Nhµ níc ta ®· vµ ®ang thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ híng vµo xuÊt khÈu, khuyÕn khÝch c¸c khu vùc t nh©n më réng xuÊt khÈu ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ t¨ng thu ngo¹i tÖ cho ®Êt níc. 2.2§èi víi doanh nghiÖp. -Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp trong níc cã ®iÒu kiÖn tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. Nh÷ng yÕu tè nµy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu s¶n xuÊt phï hîp víi thÞ trêng. -XuÊt khÈu ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng viÖc qu¶n trÞ s¶n xuÊt vµ kinh doanh cho phï hîp víi thêi ®¹i. §ång thêi xuÊt khÈu cßn t¹o nguån thu ngo¹i tÖ cho doanh nghiÖp ®Ó t¸i ®Çu t vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. -S¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu gióp doanh nghiÖp thu hót ®îc nhiÒu lao ®éng, t¹o ra thu nhËp æn ®Þnh cho hä, t¹o nguån ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng tiªu dïng. Nã võa ®¸p øng ®îc nhu cÇu ngµy cµng cao cña nh©n d©n võa thu ®îc lîi nhuËn. -XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã c¬ héi më réng thÞ trêng, më réng quan hÖ bu«n b¸n víi nhiÒu ®èi t¸c níc ngoµi trªn c¬ së ®«i bªn cïng cã lîi. V× vËy, ®· gióp doanh nghiÖp t¨ng ®îc doanh sè b¸n vµ lîi nhuËn. §ång thêi chia sÎ ®îc rñi ro mÊt m¸t trong ho¹t ®éng kinh doanh t¨ng cêng uy tÝn kinh doanh cña c«ng ty. Tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn häc hái, tiÕp thu kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn tõ phÝa ®èi t¸c níc ngoµi, gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cho c¸c thµnh viªn trong doanh nghiÖp. -Kinh doanh xuÊt khÈu ph¸t huy ®îc nh÷ng kh¶ n¨ng vît tréi cña doanh nghiÖp vµ kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ cña doanh nghiÖp. -XuÊt khÈu khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh ho¹t ®éng ®Çu t, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, Marketing còng nh sù ph©n phèi vµ më réng kinh doanh. Cã thÓ nãi mét c¸ch kh¸i qu¸t r»ng xuÊt khÈu gãp phÇn quan träng trong sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng nh sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia. 3. Kh¸i niÖm vµ c¸c h×nh thøc kinh doanh xuÊt khÈu. 3.1 Kh¸i niÖm vÒ kinh doanh xuÊt khÈu. XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n ë ph¹m vi quèc tÕ. Nã kh«ng ph¶i lµ hµnh vi mua b¸n riªng lÎ mµ lµ c¶ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ mua b¸n trong mét nÒn th¬ng m¹i cã tæ chøc c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi nh»m b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc ra níc ngoµi thu ngo¹i tÖ, qua ®ã cã thÓ ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ æn ®Þnh tõng bíc n©ng cao møc sèng nh©n d©n. XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ ®ét biÕn cao hoÆc cã thÓ g©y thiÖt h¹i v× nã ph¶i ®èi ®Çu víi mét hÖ thèng kinh tÕ kh¸c tõ bªn ngoµi mµ chñ thÓ trong níc tham gia kh«ng dÔ dµng khèng chÕ ®îc. Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu còng chÝnh lµ ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ ®Çu tiªn cña mét doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng nµy ®îc tiÕp tôc ngay c¶ khi doanh nghiÖp ®· ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Môc ®Ých cña kinh doanh xuÊt khÈu lµ khai th¸c ®îc lîi thÕ cña c¸c quèc gia trong ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, t¹o nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt níc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trong mäi lÜnh vùc, trong mäi ®iÒu kiÖn víi nhiÒu lo¹i mÆt hµng kh¸c nhau. Ph¹m vi ho¹t ®éng xuÊt khÈu rÊt réng c¶ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. 3.2 C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®îc thùc hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nhng nh÷ng h×nh thøc chñ yÕu thêng ®îc c¸c doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng lùa chän sau: 3.2.1 XuÊt khÈu trùc tiÕp. §©y lµ h×nh thøc mµ hµng ho¸ ®îc mua hay b¸n trùc tiÕp cña níc ngoµi kh«ng qua trung gian. Theo h×nh thøc nµy ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th¬ng. C¸c doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng tù bá vèn ra mua c¸c s¶n phÈm tõ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong níc sau ®ã b¸n c¸c s¶n phÈm nµy cho c¸c kh¸ch hµng níc ngoµi (cã thÓ qua mét sè c«ng ®o¹n gia c«ng chÕ biÕn). ¦u ®iÓm cña h×nh thøc xuÊt khÈu nµy lµ lîi nhuËn cña ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt khÈu thêng cao h¬n c¸c h×nh thøc kh¸c do gi¶m bít ®îc c¸c kh©u trung gian. Víi vai trß lµ ngêi b¸n trùc tiÕp, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh chñ ®éng trong kinh doanh, cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn thÞ trêng, n¾m b¾t ®îc c¸c th«ng tin mét c¸ch nh¹y bÐn h¬n ®Ó tù m×nh cã thÓ th©m nhËp thÞ trêng, ®a ra ®îc nh÷ng øng xö linh ho¹t, thÝch øng víi thÞ trêng vµ do vËy cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu thÞ trêng, gîi më, kÝch thÝch nhu cÇu. NÕu ®¬n vÞ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh tèt sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao, tù kh¼ng ®Þnh m×nh vÒ s¶n phÈm nh·n hiÖu … dÇn dÇn ® a ®îc uy tÝn vÒ s¶n phÈm trªn thÕ giíi. Nhîc ®iÓm: H×nh thøc nµy ®ßi hái ph¶i øng tríc mét sè vèn kh¸ lín ®Ó s¶n xuÊt hoÆc thu mua hµng vµ cã thÓ gÆp nhiÒu rñi ro. §èi víi ®¬n vÞ míi tham gia kinh doanh th× ¸p dông h×nh thøc nµy rÊt khã do ®iÒu kiÖn vÒ vèn s¶n xuÊt h¹n chÕ, am hiÓu th¬ng trêng quèc tÕ cßn Ýt, uy tÝn nh·n hiÖu cßn xa l¹ ®èi víi kh¸ch hµng. 3.2.2 XuÊt khÈu gi¸n tiÕp. §©y lµ h×nh thøc xuÊt khÈu qua trung gian th¬ng m¹i. ¦u ®iÓm: Ngêi trung gian gióp cho ngêi xuÊt khÈu tiÕt kiÖm ®îc thêi gian, chi phÝ, gi¶m bít nhiÒu viÖc liªn quan ®Õn tiªu thô hµng. Ngoµi ra ngêi trung gian cßn cã thÓ gióp cho ngêi xuÊt khÈu tÝn dông trong ng¾n h¹n vµ trung h¹n bëi v× trung gian cã quan hÖ víi c«ng ty vËn t¶i, ng©n hµng… Nhîc ®iÓm: Lîi nhuËn bÞ chia xÎ do tæn phÝ, doanh nghiÖp xuÊt khÈu mÊt mèi quan hÖ trùc tiÕp víi thÞ trêng, th«ng tin nhiÒu khi kh«ng chÝnh x¸c. 3.2.3 XuÊt khÈu uû th¸c. Trong ph¬ng thøc nµy, ®¬n vÞ cã hµng xuÊt khÈu lµ bªn uû th¸c giao cho ®¬n vÞ xuÊt khÈu gäi lµ bªn nhËn uû th¸c tiÕn hµnh xuÊt khÈu mét hoÆc mét sè l« hµng nhÊt ®Þnh víi danh nghÜa cña m×nh (bªn nhËn uû th¸c) nhng víi chi phÝ cña bªn uû th¸c. VÒ b¶n chÊt, chi phÝ tr¶ cho bªn nhËn uû th¸c chÝnh lµ tiÒn thï lao tr¶ cho ®¹i lý. ¦u ®iÓm: C«ng ty uû th¸c xuÊt khÈu kh«ng ph¶i bá vèn vµo kinh doanh, tr¸nh ®îc rñi ro trong kinh doanh mµ vÉn thu ®îc mét kho¶n lîi nhuËn lµ hoa hång cho xuÊt khÈu. Do chØ thùc hiÖn hîp ®ång uû th¸c xuÊt khÈu nªn tÊt c¶ c¸c chi phÝ tõ nghiªn cøu thÞ trêng, giao dÞch ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång vµ thùc hiÖn hîp ®ång kh«ng ph¶i chi, dÉn tíi gi¶m chi phÝ trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Nhîc ®iÓm: Do kh«ng ph¶i bá vèn vµo kinh doanh nªn hiÖu qu¶ kinh doanh thÊp kh«ng b¶o ®¶m tÝnh chñ ®éng trong kinh doanh. ThÞ trêng vµ kh¸ch hµng bÞ thu hÑp v× C«ng ty kh«ng cã liªn quan tíi viÖc nghiªn cøu thÞ trêng vµ t×m kh¸ch hµng. 3.2.4 ChuyÓn khÈu, t¹m nhËp t¸i xuÊt. §©y lµ h×nh thøc mua cña níc nµy b¸n cho níc kh¸c, kh«ng lµm thñ tôc xuÊt nhËp khÈu vµ thêng hµng ®i th¼ng tõ níc xuÊt khÈu sang níc nhËp khÈu. Ngêi kinh doanh chuyÓn khÈu tr¶ tiÒn cho ngêi xuÊt khÈu vµ thu tiÒn cña ngêi nhËp khÈu hµng hãa ®ã. Thêng kho¶n thu lín h¬n tiÒn tr¶ cho ngêi xuÊt khÈu, do ®ã ngêi kinh doanh thu ®îc sè chªnh lÖch (l·i). C¸c mÆt hµng nµy (t¹m nhËp t¸i xuÊt, t¹m xuÊt t¸i nhËp, chuyÓn khÈu) ®îc miÔn thuÕ xuÊt nhËp khÈu. XÐt vÒ ®êng ®i cña hµng ho¸ t¸i xuÊt vµ chuyÓn khÈu gièng nhau. Chç kh¸c nhau lµ kinh doanh chuyÓn khÈu chñ yÕu lµ kinh doanh dÞch vô vËn t¶i, cßn t¸i xuÊt lµ lo¹i h×nh hîp ®ång kinh doanh hµng ho¸: nhËp khÈu ®Ó xuÊt khÈu hµng ®ã, kh«ng qua chÕ biÕn, thu l·i tøc thêi. Ngêi kinh doanh bá vèn ra mua hµng, b¸n l¹i hµng ®ã ®Ó thu lêi nhiÒu h¬n. ViÖc giao dÞch thùc hiÖn ë ba níc: Níc xuÊt khÈu, níc t¸i xuÊt, níc nhËp khÈu. Giao dÞch t¸i xuÊt lµ giao dÞch ba bªn ë ba níc. 3.2.5 Mua b¸n ®èi lu. §©y lµ ho¹t ®éng giao dÞch trong ®ã ho¹t ®éng xuÊt khÈu kÕt hîp chÆt chÏ víi ho¹t ®éng nhËp khÈu. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu kh«ng ph¶i nh»m thu vÒ mét kho¶n ngo¹i tÖ mµ lµ thu vÒ mét lîng hµng ho¸ kh¸c t¬ng ®¬ng víi gi¸ trÞ cña l« hµng xuÊt khÈu. Yªu cÇu cña bu«n b¸n ®èi lu lµ c©n b»ng vÒ tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu, chñng lo¹i hµng ho¸ quý hiÕm, gi¸ c¶. Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông h×nh thøc nµy ®Ó nhËp khÈu nhiÒu lo¹i hµng ho¸ mµ thÞ trêng trong níc ®ang rÊt cÇn hoÆc cã thÓ xuÊt khÈu sang mét níc thø ba. 3.2.6 Gia c«ng quèc tÕ. Gia c«ng hµng xuÊt khÈu lµ mét ph¬ng thøc kinh doanh trong ®ã mét bªn (gäi lµ bªn nhËn gia c«ng) nhËp khÈu nguyªn liÖu hoÆc b¸n thµnh phÈm cña mét bªn kh¸c (gäi lµ bªn ®Æt gia c«ng) ®Ó chÕ biÕn ra thµnh phÈm giao l¹i cho bªn ®Æt gia c«ng vµ nhËn thï lao (gäi lµ chi phÝ gia c«ng). Gia c«ng quèc tÕ lµ h×nh thøc xuÊt khÈu kh¸ phæ biÕn, ®îc nhiÒu níc, ®Æc biÖt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã nguån nh©n lùc dåi dµo ¸p dông. Th«ng qua h×nh thøc nµy, hä võa t¹o cho ngêi lao ®éng cã c«ng ¨n viÖc lµm, l¹i võa tiÕp nhËn ®îc c«ng nghÖ míi. MÆt kh¸c níc nµy l¹i kh«ng ph¶i bá ra nhiÒu vèn vµ còng kh«ng lo vÒ thÞ trêng tiªu thô. C¸c níc ®Æt gia c«ng còng cã lîi v× hä cã thÓ tËn dông ®îc nguån nguyªn liÖu phô vµ nh©n c«ng dåi dµo víi gi¸ rÎ cña níc nhËn gia c«ng. Song h×nh thøc nµy còng cã h¹n chÕ lµ c¸c níc nhËn gia c«ng bÞ phô thuéc vµo níc ®Æt gia c«ng vÒ sè lîng, chñng lo¹i hµng ho¸ gia c«ng ®ång thêi còng bÞ o Ðp vÒ phÝ gia c«ng. 4. NhiÖm vô cña xuÊt khÈu hµng ho¸. Tõ sau n¨m 1986, ChÝnh phñ ViÖt Nam b¾t ®Çu më cöa nÒn kinh tÕ, xo¸ bá chÕ ®é qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, nÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh. Víi môc tiªu: “§Èy m¹nh xuÊt khÈu, coi xuÊt khÈu lµ híng u tiªn vµ lµ träng ®iÓm cña kinh tÕ ®èi ngo¹i. T¹o thªm c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. N©ng søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu trªn thÞ trêng. Gi¶m tû träng s¶n phÈm th« vµ s¬ chÕ; t¨ng tû träng s¶n phÈm chÕ biÕn s©u vµ tinh trong hµng xuÊt khÈu”. ë nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh môc tiªu xuÊt khÈu cã kh¸c nhau, nhng môc tiªu quan träng chñ yÕu nhÊt cña xuÊt khÈu lµ ®Ó nhËp khÈu ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ rÊt ®a d¹ng: Phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, cho tiªu dïng, cho xuÊt khÈu vµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm. §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu trªn, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cÇn ph¶i híng vµo c¸c nhiÖm vô sau: -Ph¶i më réng thÞ trêng, nguån hµng vµ ®èi t¸c kinh doanh xuÊt khÈu nh»m t¹o thµnh cao trµo xuÊt khÈu, coi xuÊt khÈu lµ mòi nhän ®ét ph¸ cho sù ph¸t triÓn. -Ph¶i ra søc khai th¸c cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc cña ®Êt níc nh ®Êt ®ai, nh©n lùc, tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së vËt chÊt kü thuËt-c«ng nghÖ, chÊt x¸m theo híng khai th¸c lîi thÕ tuyÖt ®èi vµ lîi thÕ so s¸nh. -N©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®Ó t¨ng nhanh khèi lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu. -T¹o ra nh÷ng mÆt hµng (nhãm hµng) xuÊt khÈu cã khèi lîng vµ gi¸ trÞ lín ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng thÕ giíi vµ cña kh¸ch hµng vÒ chÊt lîng vµ sè lîng, cã søc hÊp dÉn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. II. Néi dung cña xuÊt khÈu hµng ho¸ ë doanh nghiÖp. 1.Nghiªn cøu thÞ trêng xuÊt khÈu. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ mét kh©u rÊt quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi bÊt kú doanh nghiÖp nµo muèn tham gia kinh doanh trªn thÞ trêng thÕ giíi. Nghiªn cøu thÞ trêng t¹o kh¶ n¨ng cho c¸c nhµ kinh doanh thÊy ®îc quy luËt vËn ®éng cña tõng hµng ho¸ cô thÓ th«ng qua sù biÕn ®æi nhu cÇu, nguån cung cÊp vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ ®ã trªn thÞ trêng, gióp hä gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò thùc tiÔn kinh doanh. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin sè liÖu vÒ thÞ trêng so s¸nh, ph©n tÝch nh÷ng th«ng tin sè liÖu ®ã ®Ó rót ra kÕt luËn vÒ xu híng vËn ®éng cña thÞ trêng. Nh÷ng kÕt luËn nµy gióp cho nhµ qu¶n lý ®a ra ®îc nh÷ng nhËn ®Þnh ®óng ®¾n ®Ó lËp kÕ ho¹ch kinh doanh, kÕ ho¹ch Marketing. Néi dung chÝnh cña nghiªn cøu thÞ trêng lµ xem xÐt kh¶ n¨ng x©m nhËp vµ më réng thÞ trêng. Nghiªn cøu thÞ trêng ®îc thùc hiÖn theo hai bíc: nghiªn cøu kh¸i qu¸t vµ nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng. Nghiªn cøu kh¸i qu¸t thÞ trêng cung cÊp cho ta biÕt ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ quy m«, c¬ cÊu, sù vËn ®éng cña thÞ trêng, c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn thÞ trêng nh m«i trêng kinh doanh, m«i trêng chÝnh trÞ – luËt ph¸p, khoa häc c«ng nghÖ, m«i trêng v¨n ho¸ x· héi, m«i trêng sinh th¸i. Nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng cho biÕt nh÷ng th«ng tin vÒ tËp qu¸n mua b¸n, nh÷ng thãi quen vµ nh÷ng ¶nh hëng ®Õn hµnh vi, mua hµng cña ngêi tiªu dïng. Nghiªn cøu thÞ trêng ®îc tiÕn hµnh theo hai ph¬ng ph¸p chÝnh: nghiªn cøu t¹i bµn vµ nghiªn cøu t¹i hiÖn trêng. Nghiªn cøu t¹i bµn lµ nghiªn cøu b»ng c¸ch thu thËp th«ng tin tõ c¸c nguån tµi liÖu ®· ®îc xuÊt b¶n c«ng khai vµ xö lý c¸c th«ng tin ®ã. Nghiªn cøu t¹i hiÖn trêng lµ viÖc thu thËp th«ng tin chñ yÕu th«ng qua tiÕp xóc trùc tiÕp, sau ®ã tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c th«ng tin thu thËp ®îc. Nghiªn cøu thÞ trêng bao gåm: 1.1Lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu. Lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi viÖc lùa chän thÞ trêng trong níc bëi v× c¸c níc kh¸c nhau cã nh÷ng nhu cÇu, yªu cÇu rÊt nhau vÒ mçi lo¹i hµng ho¸. Do vËy viÖc lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu ®ßi hái ph¶i tèn nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc míi ®a ra ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. Khi nghiªn cøu thÞ trêng doanh nghiÖp cÇn chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: -Th«ng tin vÒ quy m«, c¬ cÊu, sù vËn ®éng cña thÞ trêng vµ c¸c nh©n tè lµm thay ®æi dung lîng cña thÞ trêng. -N¾m v÷ng th«ng tin vÒ biÕn ®éng gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi còng nh gi¸ nguån hµng cung cÊp trong níc. -C«ng viÖc nghiªn cøu thÞ trêng ph¶i diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc v× thÞ trêng lu«n biÕn ®éng. 1.2Lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu. Môc ®Ých cña viÖc lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu lµ ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng mÆt hµng kinh doanh phï hîp víi n¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng cña c«ng ty, ®ång thêi ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng, tõ ®ã mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao. §Ó lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu, tríc tiªn cÇn ph¶i dùa vµo nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng vÒ chñng lo¹i, sè lîng, chÊt lîng, gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng xuÊt khÈu. MÆt kh¸c cÇn ph¶i xem xÐt ®Õn kh¶ n¨ng ®¸p øng cña thÞ trêng trong níc vÒ mÆt hµng ®ã. Nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu còng cÇn ph¶i ph©n tÝch kü t×nh h×nh cung trªn thÞ trêng ®ã chÝnh lµ toµn bé khèi lîng hµng ho¸ ®· vµ ®ang cã kh¶ n¨ng b¸n ra trªn thÞ trêng, cÇn xem xÐt ®Õn gi¸ c¶ trung b×nh, sù ph©n bè hµng ho¸ vµ t×nh h×nh s¶n phÈm cña c«ng ty ®ang ë giai ®o¹n nµo trªn thÞ trêng. Chó ý ®Õn ®èi thñ c¹nh tranh, kh¶ n¨ng cung øng, søc m¹nh tµi chÝnh, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña hä vµ c¸c biÖn ph¸p c¹nh tranh mµ hä sö dông. CÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng thùc lùc cña m×nh vÒ kh¶ n¨ng cung øng, gi¸ c¶ vµ viÖc dù b¸o chÝnh x¸c nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n khi tung hµng ho¸ ra thÞ trêng níc ngoµi. 1.3Lùa chän ®èi t¸c kinh doanh. §èi t¸c kinh doanh lµ nh÷ng ngêi nh÷ng hoÆc nh÷ng tæ chøc cã quan hÖ giao dÞch víi doanh nghiÖp nh»m thùc hiÖn c¸c hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ hoÆc c¸c lo¹i dÞch vô. ViÖc lùa chän ®óng ®èi t¸c lµ ®iÒu rÊt quan träng ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi hîp ®ång xuÊt khÈu. §Ó lùa chän ®èi t¸c kinh doanh ngêi ta thêng dùa vµo nh÷ng c¨n cø sau: -T×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña ®èi t¸c ®Ó thÊy ®îc kh¶ n¨ng cung cÊp l©u dµi. -Quan ®iÓm kinh doanh cña ®èi t¸c trªn thÞ trêng trong níc còng nh trªn thÞ trêng quèc tÕ. -LÜnh vùc kinh doanh cña ®èi t¸c. -Kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ c¬ së vËt chÊt cña ®èi t¸c. Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ®èi t¸c trong ng¾n h¹n, dµi h¹n ®¶m b¶o hîp ®ång ®îc thanh to¸n ®óng thêi h¹n. Nghiªn cøu søc m¹nh vÒ vèn, vÒ c«ng nghÖ cña ®èi t¸c cho thÊy ®îc nh÷ng u thÕ trong tho¶ thuËn vÒ gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn thanh to¸n. -Th«ng tin vµ mèi quan hÖ trong kinh doanh. 2.X©y dùng kÕ ho¹ch vµ ph¬ng ¸n xuÊt khÈu hµng ho¸. 2.1 X©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸. C«ng ty cÇn ph¶i ®Æt ra nh÷ng môc tiªu kÕ ho¹ch trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh vµ thèng nhÊt víi môc tiªu chiÕn lîc. Môc tiªu cÇn ph¶i râ rµng, cô thÓ ®èi víi toµn c«ng ty vµ ®èi víi tõng bé phËn. Ch¼ng h¹n khi môc tiªu chiÕn lîc cña c«ng ty trong giai ®o¹n nµy lµ lîi nhuËn th× môc tiªu kÕ ho¹ch chung cña c«ng ty lµ ph¶i ®¹t ®îc bao nhiªu lîi nhuËn trong n¨m… Cã thÓ v¹ch ra c¸c môc tiªu ®Þnh tÝnh hay ®Þnh lîng. C¸c môc tiªu ®Þnh lîng ®îc coi lµ chØ tiªu kÕ ho¹ch xuÊt khÈu, bao gåm: ChØ tiªu doanh sè, chØ tiªu chi phÝ, chØ tiªu lîi nhuËn, dù tr÷…C«ng ty cÇn x©y dùng kÕ ho¹ch c¸c c«ng viÖc cô thÓ cÇn lµm ®Ó hoµn thµnh c¸c chØ tiªu nµy. ViÖc x©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt khÈu lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho viÖc hoµn thµnh tèt chiÕn lîc xuÊt khÈu vµ lµ mét c«ng viÖc rÊt cÇn thiÕt. Nã gióp c«ng ty n¾m b¾t nh÷ng c¬ héi vµ gi¶m thiÓu rñi ro. ViÖc dù b¸o chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ trêng tõ ®ã x©y dùng lªn c¸c kÕ ho¹ch thu mua, dù tr÷…sÏ ®¶m b¶o cho xuÊt khÈu th¾ng lîi. 2.2Ph¬ng ¸n xuÊt khÈu hµng ho¸. Trªn c¬ së kÕt qu¶ thu ®îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ trêng, ®¬n vÞ xuÊt khÈu ph¶i lËp ph¬ng ¸n kinh doanh cho m×nh. ViÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ¸n kinh doanh bao gåm: -§¸nh gi¸ t×nh h×nh thÞ trêng vµ th¬ng nh©n, ph¸c ho¹ bøc tranh tæng qu¸t vÒ ho¹t ®éng kinh doanh, nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n. -Lùa chän mÆt hµng thêi c¬ ®iÒu kiÖn vµ ph¬ng thøc kinh doanh, sù lùa chän nµy ph¶i mang tÝnh thuyÕt phôc trªn c¬ së ph©n tÝch t×nh h×nh cã liªn quan. -§Ò ra môc tiªu cô thÓ nh sÏ b¸n ®îc bao nhiªu hµng, gi¸ b¸n lÎ bao nhiªu, th©m nhËp vµo thÞ trêng nµo. -§Ò ra biÖn ph¸p vµ c«ng cô thùc hiÖn nh»m ®¹t ®îc môc tiªu. -S¬ bé ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng kinh doanh th«ng qua c¸c chØ tiªu c¬ b¶n. + ChØ tiªu tû suÊt ngo¹i tÖ hµng xuÊt khÈu. + ChØ tiªu tû suÊt doanh lîi xuÊt khÈu. + ChØ tiªu thu håi vèn cho xuÊt khÈu. + §iÓm hoµ vèn trong xuÊt khÈu hµng ho¸. 3.Giao dÞch, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu hµng ho¸. Giao dÞch lµ sù tiÕp xóc, quan hÖ gi÷a c¸c c¸ nh©n ®Ó trao ®æi th«ng tin hoÆc tho¶ m·n mét nhu cÇu nµo ®ã. Giao dÞch kinh doanh lµ sù tiÕp xóc, quan hÖ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh doanh nh»m trao ®æi c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng, hµng ho¸, gi¸ c¶, kinh nghiÖm kinh doanh … §µm ph¸n kinh doanh lµ bµn b¹c, tho¶ thuËn gi÷a hai hay nhiÒu bªn ®Ó cïng nhau nhÊt trÝ hay tho¶ hiÖp gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ kinh doanh cã liªn quan ®Õn c¸c bªn. §µm ph¸n “hîp ®ång kinh doanh quèc tÕ”: Lµ mét lo¹i ®µm ph¸n “hîp ®ång kinh doanh”, trong ®ã yÕu tè quèc tÕ ®îc thÓ hiÖn ë viÖc cã Ýt nhÊt hai chñ thÓ cã quèc tÞch kh¸c nhau tham gia ®µm ph¸n ®Ó lËp nªn (ký kÕt) c¸c hîp ®ång kinh doanh quèc tÕ. Giao dÞch ®µm ph¸n trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét qu¸ tr×nh trong ®ã diÔn ra sù trao ®æi, bµn b¹c gi÷a doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng vµ kh¸ch hµng níc ngoµi vÒ c¸c ®iÒu kiÖn mua b¸n mét lo¹i hµng ho¸ ®Ó ®i ®Õn tho¶ thuËn, nhÊt trÝ gi÷a hai bªn. Trong kinh doanh nãi chung vµ trong kinh doanh quèc tÕ nãi riªng, ngêi ta cã thÓ sö dông mét trong ba ph¬ng thøc giao dÞch, ®µm ph¸n sau: -Giao dÞch, ®µm ph¸n qua th tÝn: Lµ ph¬ng thøc ®îc sö dông phæ biÕn trong kinh doanh. Ph¬ng thøc nµy thêng lµ sù khëi ®Çu vµ gióp cho viÖc duy tr× nh÷ng giao dÞch l©u dµi. So víi ph¬ng thøc gÆp gì trùc tiÕp, giao dÞch qua th tÝn tiÕt kiÖm ®îc nhiÒu chi phÝ, c¸c quyÕt ®Þnh ®a ra thêng ®îc c©n nh¾c kü cµng vµ tranh thñ ®îc nhiÒu ý kiÕn cña tËp thÓ. -Giao dÞch, ®µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i: lµ trao ®æi b»ng miÖng. Trao ®æi qua ®iÖn tho¹i ®¶m b¶o tÝnh khÈn tr¬ng, ®óng thêi ®iÓm cÇn thiÕt. Do kh«ng cã g× lµm b»ng chøng do ®ã ph¬ng thøc nµy chØ ®îc sö dông trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt nh sî bÞ lì c¬ héi kinh doanh hoÆc chØ chê x¸c nhËn mét vµi chi tiÕt cña hîp ®ång. -Giao dÞch, ®µm ph¸n trùc tiÕp: lµ giao dÞch mµ ngêi mua vµ ngêi b¸n cïng tho¶ thuËn, bµn b¹c, th¶o luËn trùc tiÕp vÒ hµng ho¸, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn giao dÞch, ph¬ng thøc thanh to¸n…Ph¬ng thøc ®µm ph¸n nµy ®Èy nhanh tèc ®é gi¶i quyÕt nh÷ng bÊt ®ång vµ nhiÒu khi lµ lèi tho¸t duy nhÊt cho nh÷ng cuéc ®µm ph¸n nh th tÝn, ®iÖn tho¹i ®· kÐo dµi qu¸ l©u kh«ng cã kÕt qu¶. Ph¬ng thøc nµy phï hîp cho ®µm ph¸n ký kÕt nh÷ng hîp ®ång lín. ViÖc giao dÞch ®µm ph¸n tiÕn hµnh theo c¸c bíc: Bíc 1: Hái gi¸: lµ viÖc ngêi mua ®Ò nghÞ ngêi b¸n b¸o cho m×nh biÕt gi¸ c¶ vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó mua hµng. Bíc 2: Chµo hµng: Lµ lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng níc ngoµi. Trong chµo hµng cÇn ghi râ tªn hµng, quy c¸ch, chÊt lîng, khèi lîng, mÉu m·, bao b×, gi¸ c¶, thêi h¹n giao hµng, ®iÒu kiÖn thanh to¸n vµ c¸c dÞch vô kÌm theo. Cã hai lo¹i chµo hµng lµ chµo hµng cè ®Þnh vµ chµo hµng tù do. Bíc 3: §Æt hµng: lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång xuÊt ph¸t tõ phÝa ngêi mua ®îc ®a ra díi h×nh thøc ®Æt hµng. Bíc 4: Hoµn gi¸: khi nhËn ®îc ®¬n chµo hµng nhng ngêi nhËn kh«ng chÊp nhËn hoµn toµn ®¬n chµo hµng th× hä sÏ ®a ra ®Ò nghÞ míi th× lêi ®Ò nghÞ nµy gäi lµ hoµn gi¸ Bíc 5: ChÊp nhËn: §©y lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh hoµn gi¸. Khi ®· chÊp nhËn th× cã nghÜa lµ hîp ®ång ®· ®îc thµnh lËp. Bíc 6: X¸c nhËn: Hai bªn sau khi thèng nhÊt tho¶ thuËn víi nhau vÒ c¸c ®iÒu kiÖn giao dÞch nÕu cÇn th× cã thÓ ghi l¹i mäi ®iÒu ®· tho¶ thuËn göi cho bªn kia. §ã lµ v¨n kiÖn x¸c nhËn cã c¶ ch÷ ký cña c¶ hai bªn. Sau khi hai bªn mua b¸n tiÕn hµnh giao dÞch vµ ®µm ph¸n cã kÕt qu¶ th× tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång. Hîp ®ång xuÊt khÈu lµ nh÷ng tho¶ thuËn vÒ c¸c ®iÒu kiÖn mua b¸n hµng ho¸ nh tªn hµng, khèi lîng, chÊt lîng, gi¸ c¶, thanh to¸n…gi÷a doanh nghiÖp xuÊt khÈu víi kh¸ch hµng cô thÓ. VÒ mÆt ph¸p lý, hîp ®ång xuÊt khÈu lµ c¨n cø ph¸p luËt rµng buéc c¸c tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña c¸c bªn. V× vËy, khi ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu, doanh nghiÖp ph¶i xem xÐt l¹i c¸c ®iÒu kho¶n tho¶ thuËn tríc khi ký kÕt hîp ®ång. 4.TriÓn khai thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu hµng ho¸. Sau khi hîp ®ång xuÊt khÈu ®îc ký kÕt doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh triÓn khai c¸c c«ng viÖc ®Ó thùc hiÖn hîp ®«ng xuÊt khÈu hµng ho¸ ®óng víi nh÷ng ®iÒu kho¶n ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång. §Ó thùc hiÖn mét hîp ®ång xuÊt khÈu, ®¬n vÞ kinh doanh ph¶i tiÕn hµnh c¸c kh©u c«ng viÖc sau: Ký hîp ®ång xuÊt khÈu KiÓm tra L/C Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu ChuÈn bÞ hµng ho¸ Giao hµng lªn tµu Lµm thñ tôc h¶i quan KiÓm nghiÖm hµng ho¸ Uû th¸c thuª tµu Mua b¶o hiÓm Lµm thñ tôc thanh to¸n Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i *KiÓm tra th tÝn dông (nÕu thanh to¸n b»ng L/C): Sau khi ký hîp ®ång, nhµ xuÊt khÈu níc ngoµi sÏ më L/C t¹i mét ng©n hµng cã ng©n hµng th«ng b¸o t¹i ViÖt Nam. B¶n chÊt cña L/C lµ sù tho¶ thuËn cam kÕt cña ng©n hµng víi nhµ xuÊt khÈu. L/C ®éc lËp víi hîp ®ång xuÊt khÈu nhng l¹i dùa trªn c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång xuÊt khÈu. Ng©n hµng chØ dùa vµo L/C vµ viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh trong L/C ®Ó tr¶ tiÒn cho nhµ xuÊt khÈu. V× vËy nhµ xuÊt khÈu cÇn kiÓm tra kü, dùa vµo hîp ®ång. Nõu cã g× cha hîp lý cÇn b¸o l¹i cho phÝa níc ngoµi ®Ó hai bªn thèng nhÊt söa l¹i. *Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu: GiÊy phÐp xuÊt khÈu lµ mét biÖn ph¸p quan träng ®Ó Nhµ níc qu¶n lý xuÊt khÈu. V× thÕ, sau khi ký hîp ®ång xuÊt khÈu doanh nghiÖp ph¶i xin giÊy phÐp xuÊt khÈu hµng ho¸ ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång ®ã. Theo nghÞ ®Þnh 57/CP ngµy 31/07/1998 cña ChÝnh Phñ. Th¬ng nh©n lµ doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ thµnh lËp theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®îc xuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng ho¸ theo ngµnh nghÒ ®· ghi trong giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh sau khi ®· ®¨ng ký m· sè t¹i côc H¶i quan tØnh, thµnh phè th× kh«ng ph¶i xin giÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. *ChuÈn bÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu: C¨n cø ®Ó chuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu lµ hîp ®ång ®· ký víi níc ngoµi vµ hoÆc L/C. C«ng viÖc chuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu bao gåm ba kh©u chñ yÕu: -Thu gom tËp trung lµm thµnh l« hµng xuÊt khÈu: Doanh nghiÖp xuÊt khÈu tæ chøc thu gom hµng b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau nh mua nguyªn liÖu vÒ gia c«ng, s¶n xuÊt thµnh hµng xuÊt khÈu, mua ®øt b¸n ®o¹n víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt, ®¹i lý thu mua. §©y lµ mét kh©u rÊt quan träng ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt hîp ®ång xuÊt khÈu theo ®óng ®iÒu kho¶n ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång. -§ãng gãi bao b× hµng xuÊt khÈu: Lµ c¨n cø theo yªu cÇu hîp ®ång ®· ký kÕt. Bao b× vÉn ph¶i b¶o ®¶m ®îc phÈm chÊt cña hµng ho¸, võa thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh vËn chuyÓn bèc xÕp hµng ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc nhËn biÕt hµng ho¸. -KÎ ký m· hiÖu hµng xuÊt khÈu: Ký hiÖu b»ng sè hay ch÷, h×nh vÏ ®îc ghi ë mÆt ngoµi bao b× ®Ó th«ng b¸o nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc nhËn biÕt, giao nhËn, bèc dì vµ b¶o qu¶n hµng ho¸. Ký m· hiÖu ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng néi dung, cÇn th«ng b¸o cho ngêi nhËn hµng ®ång thêi ph¶i s¸ng sña, râ rµng. *Thuª tµu: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng viÖc thuª tµu chë hµng ®îc tiÕn hµnh d¹ vµo ba c¨n cø sau ®©y: Nh÷ng ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, ®Æc ®iÓm hµng mua b¸n vµ ®iÒu kiÖn vËn t¶i. *KiÓm nghiÖm hµng ho¸: Tríc khi giao hµng ngêi xuÊt khÈu cã nghÜa vô ph¶i kiÓm tra hµng vÒ phÈm chÊt, sè lîng, träng lîng, bao b×… §©y lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt, qua ®ã quyÒn lîi cña kh¸ch hµng ®îc b¶o ®¶m vµ n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu. ViÖc kiÓm nghiÖm vµ kiÓm ®Þnh ®îc tiÕn hµnh ë hai cÊp: KiÓm tra ë c¬ së do phßng KCS tiÕn hµnh vµ kiÓm tra ë cöa khÈu cã t¸c dông kiÓm tra l¹i kÕt qu¶ kiÓm tra lÇn tríc ®ã. *Lµm thñ tôc h¶i quan: Hµng ho¸ vËn chuyÓn qua biªn giíi quèc gia ®Ó xuÊt khÈu, nhËp khÈu ®Òu ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan.ViÖc lµm thñ tôc h¶i quan gåm 3 bíc chñ yÕu sau ®©y: -Khai b¸o h¶i quan:chñ hµng khai b¸o c¸c chi tiÕt vÒ hµng ho¸ lªn tê khai ®Ó c¬ quan h¶i quan kiÓm tra c¸c thñ tôc giÊy tê. Tê khai h¶i quan ph¶i ®îc xuÊt tr×nh kÌm theo víi mét sè chøng tõ kh¸c, mµ chñ yÕu lµ giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu, ho¸ ®¬n, phiÕu ®ãng gãi, b¶ng kª chi tiÕt. -XuÊt tr×nh hµng ho¸: Hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ph¶i ®îc s¾p xÕp trËt tù, thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm so¸t. Chñ hµng ph¶i chÞu chi phÝ vµ nh©n c«ng vÒ viÖc më, ®ãng c¸c kiÖn hµng. -Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan:Sau khi kiÓm so¸t giÊy tê hµng ho¸, h¶i quan sÏ ra quyÕt ®Þnh vµ chñ hµng cã nghÜa vô thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh ®ã. *Giao hµng lªn tµu: Tuú theo tho¶ thuËn vÒ ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng mµ viÖc giao hµng lªn ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn sÏ thuéc tr¸ch nhiÖm bªn nµo. NÕu hµng ho¸ ®îc giao b»ng ®êng biÓn chñ hµng ph¶i tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau: -C¨n cø vµo c¸c chi tiÕt hµng xuÊt khÈu lËp b¶n ®¨ng ký hµng chuyªn chë. -XuÊt tr×nh b¶n ®¨ng ký hµng chuyªn chë cho ngêi vËn t¶i ®Ó lÊy hå s¬ xÕp hµng. -Trao ®æi víi c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng ®Ó n¾m v÷ng ngµy giê lµm hµng. -Bè trÝ ph¬ng tiÖn ®a hµng vµo c¶ng, xÕp hµng lªn tµu. -LÊy biªn lai thuyÒn phã vµ ®æi biªn lai thuyÒn phã lÊy vËn ®¬n ®êng biÓn. VËn ®¬n ®êng biÓn ph¶i lµ vËn ®¬n hoµn h¶o, ®· bèc hµng vµ ph¶i chuyÓn nhîng ®îc. VËn ®¬n cÇn ph¶i chuyÓn gÊp vÒ bé phËn kÕ to¸n ®Ó lËp bé chøng tõ thanh to¸n. *Mua b¶o hiÓm: Hµng ho¸ chuyªn chë trªn biÓn thêng gÆp nhiÒu rñi ro, tæn thÊt. V× thÕ b¶o hiÓm hµng ho¸ ®êng biÓn lµ lo¹i b¶o hiÓm phæ biÕn nhÊt trong ngo¹i th¬ng.ViÖc lùa chän ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm ph¶i dùa trªn bèn c¨n cø sau: §iÒu kho¶n hîp ®ång, tÝnh chÊt hµng ho¸, tÝnh chÊt bao b× vµ ph¬ng thøc xÕp hµng, lo¹i tµu chuyªn chë. *Lµm thñ tôc thanh to¸n: thanh to¸n lµ kh©u träng t©m vµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña tÊt c¶ c¸c giao dÞch kinh doanh xuÊt khÈu. Trong thanh to¸n, nhµ kinh doanh ph¶i chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò: §ång tiÒn thanh to¸n, tû gi¸ thanh to¸n, thêi h¹n thanh to¸n, ph¬ng thøc vµ h×nh thøc thanh to¸n, ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o hèi ®o¸i. Cã nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n ®îc sö dông nhng hiÖn nay ngêi ta thêng sö dông réng r·i hai ph¬ng thøc thanh to¸n lµ thanh to¸n b»ng th tÝn dông vµ thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc nhê thu. *Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i (nÕu cã): Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã thÓ x¶y ra nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ thùc hiÖn hîp ®ång trong nh÷ng trêng hîp ®ã, hai bªn cÇn thiÖn chÝ trao ®æi, th¶o luËn ®Ó gi¶i quyÕt. NÕu gi¶i quyÕt kh«ng thµnh th× tiÕn hµnh c¸c thñ tôc kiÖn ®èi t¸c lªn träng tµi. ViÖc khiÕu n¹i ph¶i tiÕn hµnh mét c¸ch kÞp thêi tû mØ dùa trªn c¸c c¨n cø cña c¸c chøng tõ kÌm theo. 5.§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt. Qua ®ã, cho phÐp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc hiÖu qu¶ cña mçi hîp ®ång xuÊt khÈu còng nh mét giai ®o¹n ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. Nhê c¸c ®¸nh gi¸ ®ã doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng biÖn ph¸p øng xö phï hîp víi viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu tiÕp theo. HiÖu qu¶ xuÊt khÈu ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua hÖ thèng c¸c chØ tiªu: 5.1ChØ tiªu ®Þnh tÝnh. C¸c tiªu chuÈn ®Þnh tÝnh lµ c¸c tiªu chuÈn kh«ng thÓ hiÖn ®îc díi d¹ng c¸c sè ®o vËt lý hoÆc tiÒn tÖ. C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh doanh nghiÖp thêng sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu lµ: -Kh¶ n¨ng x©m nhËp, më réng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng: KÕt qu¶ cña doanh nghiÖp trong viÖc thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh trªn thÞ trêng xuÊt khÈu, kh¶ n¨ng më réng sang c¸c thÞ trêng kh¸c, mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng níc ngoµi, kh¶ n¨ng khai th¸c, nguån hµng cho xuÊt khÈu …C¸c kÕt qu¶ nµy chÝnh lµ nh÷ng thuËn lîi qu¸ tr×nh mµ doanh nghiÖp cã thÓ khai th¸c ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh xuÊt khÈu tíi ®é thu ®îc lîi nhuËn cao, kh¶ n¨ng vÒ thÞ trêng lín h¬n. -KÕt qu¶ vÒ mÆt x· héi: Nh÷ng lîi Ých mµ doanh nghiÖp cã thÓ mang l¹i khi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu nµo ®ã th× còng ph¶i ®em l¹i lîi Ých cho ®Êt níc. Do vËy, doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn lîi Ých x· héi khi thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu, kinh doanh nh÷ng mÆt hµng Nhµ níc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ kh«ng xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng mµ Nhµ níc cÊm. 5.2C¸c chØ tiªu ®Þnh lîng. a.ChØ tiªu lîi nhuËn. Lîi nhuËn lµ chØ tiªu hiÖu qu¶ cã tÝnh tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nã lµ tiÒn ®Ò ®Ó duy tr× vµ t¸i s¶n xuÊt më réng cña doanh nghiÖp, ®Ó c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng. Doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc: TR = P x Q Trong ®ã: TR: Tæng doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu P: Gi¸ c¶ hµng xuÊt khÈu Q: Sè lîng hµng xuÊt khÈu Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ lîng d«i ra cña doanh thu xuÊt khÈu so víi chi phÝ xuÊt khÈu, ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc: Lîi nhuËn xuÊt khÈu = TR – TC LNKT = TR – TCKT L.Ntt = TR – TCtt Trong ®ã: TC: tæng chi phÝ bá ra cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu LNKT:Lîi nhuËn kinh tÕ TCKT: Chi phÝ LNtt: Lîi nhuËn tÝnh to¸n TCtt: Chi phÝ tÝnh to¸n. b.ChØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ cña xuÊt khÈu. HiÖu qu¶ cña viÖc xuÊt khÈu ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch so s¸nh sè ngo¹i tÖ thu ®îc do xuÊt khÈu (gi¸ trÞ quèc tÕ cña hµng ho¸) víi nh÷ng chi phÝ bá ra cho viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu ®ã. *Tû suÊt lîi nhuËn xuÊt khÈu: lµ chØ tiªu hiÖu qu¶ t¬ng ®èi nã cã thÓ tÝnh theo hai c¸ch: -Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu: P p= 100 % TR -Tû suÊt lîi nhuËn trªn chi phÝ: P p= 100 % TC Trong ®ã: p : Tû suÊt lîi nhuËn xuÊt khÈu. P : Lîi nhuËn xuÊt khÈu. TR : Tæng doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. TC : Tæng chi phÝ tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. NÕu p > 1 th× doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ trong xuÊt khÈu. p < 1 doanh nghiÖp cha ®¹t hiÖu qu¶ trong xuÊt khÈu. *HiÖu qu¶ t¬ng ®èi cña viÖc xuÊt khÈu: Tx Hx = Cx Trong ®ã: Hx:HiÖu qu¶ t¬ng ®èi cña viÖc xuÊt khÈu. Tx: Doanh thu (b»ng ngo¹i tÖ tõ viÖc xuÊt khÈu ®¬n vÞ hµng ho¸, dÞch vô (gi¸ quèc tÕ)) Cx:tæng chi phÝ cña viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu, bao gåm c¶ vËn t¶i ®Õn c¶ng xuÊt (gi¸ trong níc) ChØ tiªu nµy cho ta biÕt sè thu b»ng ngo¹i tÖ ®èi víi ®¬n vÞ chi phÝ trong níc. Tæng gi¸ thµnh xuÊt khÈu lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, c¸c chi phÝ mua vµ b¸n xuÊt khÈu. Thu ngo¹i tÖ xuÊt khÈu lµ tæng thu nhËp ngo¹i tÖ cña hµng ho¸ xuÊt khÈu tÝnh theo gi¸ FOB. Thu nhËp néi tÖ cña hµng xuÊt khÈu lµ sè ngo¹i tÖ thu ®îc do xuÊt khÈu tÝnh ®æi ra néi tÖ theo tû gi¸ hiÖn hµnh. HiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu: Thu nhËp ngo¹i tÖ xuÊt khÈu Tû lÖ thu nhËp = Ngo¹i tÖ XH - Gi¸ thµnh nguyªn liÖu ngo¹i tÖ Gi¸ thµnh xuÊt khÈu néi tÖ Tæng gi¸ thµnh néi tÖ xuÊt khÈu (VND) Gi¸ thµnh chuyÓn = ®æi xuÊt khÈu Thu nhËp ngo¹i tÖ xuÊt khÈu (USD) Thu nhËp néi tÖ xuÊt khÈu – Gi¸ thµnh xuÊt khÈu néi tÖ Tû lÖ lç l·i = xuÊt khÈu Gi¸ thµnh xuÊt khÈu néi tÖ *C¸c chØ tiªu vÒ sö dông vèn. ChØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn. Lîi nhuËn xuÊt khÈu HiÖu qña sö dông vèn = 100% Vèn Doanh thu xuÊt khÈu Sè vßng quay cña vèn = 100% Møc dù tr÷ b×nh qu©n c.ChØ tiªu doanh lîi xuÊt khÈu. Tx Dx = 100% Cx Trong ®ã: Dx: Doanh lîi xuÊt khÈu Tx: Thu nhËp b¸n hµng xuÊt khÈu tÝnh b»ng ngo¹i tÖ ®îc chuyÓn ®æi ra tiÒn ViÖt Nam theo tû gi¸ c«ng bè cña ng©n hµng Ngo¹i th¬ng (sau khi trõ mäi chi phÝ b»ng ngo¹i tÖ) Cx: Tæng chi phÝ cho viÖc xuÊt khÈu. d.Tû xuÊt ngo¹i tÖ xuÊt khÈu. lµ sè lîng b¶n tÖ bá ra ®Ó thu ®îc mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ Thu nhËp ngo¹i tÖ (USD) Tû suÊt ngo¹i tÖ = Σ Z néi tÖ xuÊt khÈu (VN§) NÕu tû suÊt ngo¹i tÖ hµng xuÊt khÈu < tû gi¸ do ng©n hµng Nhµ níc c«ng bè th× nªn xuÊt khÈu vµ ngîc l¹i. III.ThÞ trêng gèm x©y dùng vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu gèm x©y dùng. 1.ThÞ trêng xuÊt khÈu gèm x©y dùng. 2.C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu gèm x©y dùng. 2.1 C¸c nh©n tè ¶nh hëng ë tÇm vÜ m«. Sù thay ®æi vÒ møc ®é giµu cã trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn toµn bé gi¸ trÞ hµng ho¸ lu chuyÓn quèc tÕ. Tû lÖ mËu dÞch quèc tÕ ®ang cã xu híng t¨ng nhanh h¬n tû lÖ tæng s¶n phÈm thÕ giíi ë mét thêi kú dµi. §iÒu nµy cã nghÜa lµ sù t¬ng quan so s¸nh gi÷a kinh doanh vµ s¶n xuÊt kh«ng cè ®Þnh mµ lu«n thay ®æi qua c¸c thêi kú. Møc ®é gia t¨ng khèi lîng vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ kinh doanh tuú thuéc rÊt lín vµo møc ®é can thiÖp cña ChÝnh phñ.Th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch, c«ng cô kinh tÕ vÜ m« mµ Nhµ níc thùc hiÖn sù ®iÒu tiÕt khèi lîng hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu. a.ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i cña níc xuÊt khÈu. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng Nhµ níc cã vai trß chñ yÕu lµ hiÖu qu¶ æn ®Þnh vµ c«ng b»ng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nh vËy, Nhµ níc ®· cã nh÷ng t¸c ®éng lµm ¶nh hëng trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp th«ng qua chÝnh s¸ch th¬ng m¹i. §©y lµ nh÷ng yÕu tè mµ doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu buéc ph¶i n¾m râ vµ tu©n thñ mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn bëi nã thÓ hiÖn ý chÝ cña Nhµ níc xuÊt khÈu nh»m b¶o vÖ lîi Ých chung cña quèc gia. Cô thÓ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m râ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî cña Nhµ níc ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu nh chÕ ®é cÊp giÊy phÐp, chÕ ®é h¹n ng¹ch, chÝnh s¸ch thuÕ nãi chung vµ thuÕ xuÊt nhËp khÈu nãi riªng ®Ó ®Ò ra chiÕn lîc xuÊt khÈu thÝch hîp vµ hiÖu qu¶ nhÊt. b.Quan hÖ cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi. Nh©n tè cung cÇu lµ nh÷ng nh©n tè quan träng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn lîng cung cÊp hoÆc khèi lîng hµng ho¸ xuÊt khÈu trªn thÞ trêng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng quan hÖ cung cÇu ®iÒu khiÓn vµ kiÓm so¸t thÞ trêng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh xuÊt khÈu hµng ho¸. V× vËy quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp ph¶i thËt linh ho¹t cho phï hîp víi mèi quan hÖ cung cÇu trong tõng thêi ®iÓm, tõng vïng kh¸c nhau trªn thÞ trêng c¹nh tranh. c.Tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång tiÒn vµ tû xuÊt ngo¹i tÖ hµng xuÊt khÈu. Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ sù so s¸nh gi÷a ®ång tiÒn b¶n ®Þa (néi tÖ) víi ®ång tiÒn níc ngoµi (®ång ngo¹i tÖ) ¶nh hëng ®Õn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Khi tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng ®ång tiÒn néi tÖ mÊt gi¸ th× gi¸ c¶ s¶n phÈm nhËp khÈu tÝnh b»ng ®ång néi tÖ sÏ ®¾t h¬n mét c¸ch t¬ng ®èi, s¶n phÈm xuÊt khÈu tÝnh b»ng ®ång ngo¹i tÖ sÏ rÎ h¬n mét c¸ch t¬ng ®èi khi ®ã nã sÏ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ h¹n chÕ nhËp khÈu. Khi tû gi¸ hèi ®o¸i gi¶m th× ®ång néi tÖ sÏ cã gi¸ h¬n th× nã sÏ khuyÕn khÝch nhËp khÈu vµ h¹n chÕ xuÊt khÈu. Sù thay ®æi cña tû gi¸ hèi ®o¸i ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu vµ lîi nhuËn cña c¸c nhµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. ChÝnh v× vËy, ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh, mÆc dï tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng hay gi¶m lµ yÕu tè kh¸ch quan nhng viÖc theo dâi s¸t t×nh h×nh tû gi¸ hèi ®o¸i thay ®æi, ®Ó kÞp thêi ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu chØnh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh còng cã t¸c dông t¨ng thªm lîi nhuËn. §©y lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh b¹n hµng, mÆt hµng, ph¬ng ¸n kinh doanh, quan hÖ kinh doanh cña kh«ng chØ mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu mµ víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu nãi chung. Sù biÕn ®æi cña nh©n tè nµy sÏ g©y nh÷ng biÕn ®æi lín trong tû träng gi÷a xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu. d.Sù biÕn ®éng thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh mét chiÕc cÇu nèi th«ng thêng gi÷a hai thÞ trêng, t¹o ra sù g¾n bã còng nh ph¶n ¸nh t¸c ®éng qua l¹i gi÷a chóng. NÕu cã sù biÕn ®éng vÝ dô sù tån ®äng gi¸ c¶ thay ®æi, yªu cÇu vÒ mét mÆt hµng ë thÞ trêng ngoµi níc thay ®æi sÏ lµm thay ®æi ngay lËp tøc lîng hµng ho¸ qua chiÕc cÇu xuÊt khÈu vµ ngîc l¹i thÞ trêng ngoµi níc quyÕt ®Þnh tíi sù tho¶ m·n c¸c nhu cÇu thÞ trêng trong níc, sù biÕn ®éng cña nã vÒ kh¶ n¨ng cung cÊp vÒ s¶n phÈm míi, vÒ sù ®a d¹ng cña hµng ho¸ còng nh ph¶n ¸nh qua chiÕc cÇu xuÊt khÈu ®Ó t¸c ®éng ra thÞ trêng ngoµi níc. e.Sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt còng nh c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i trong vµ ngoµi níc. Sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong níc t¹o ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ víi s¶n phÈm cña c¸c ®èi thñ níc ngoµi do vËy sÏ thóc ®Èy xuÊt khÈu. Ngîc l¹i sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt níc ngoµi lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm xuÊt khÈu do vËy lµm gi¶m ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i lóc nµo s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®îc më réng vµ khi s¶n xuÊt níc ngoµi ph¸t triÓn th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu bÞ thu hÑp, nã cßn phô thuéc vµo chÝnh s¸ch Nhµ níc lóc ®ã cÇn b¶o vÖ vµ khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong níc hay cÇn gi¶m ¶nh hëng cña ®éc quyÒn t¹o ra sù c¹nh tranh… f.¶nh hëng cña hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng. ViÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu kh«ng thÓ t¸ch rêi víi c«ng viÖc vËn chuyÓn vµ th«ng tin liªn l¹c. Thùc tÕ ®· cho thÊy r»ng sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®· ®¬n gi¶n hãa c«ng viÖc cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu rÊt nhiÒu, gi¶m ®i hµng lo¹t c¸c chi phÝ, n©ng cao tÝnh kÞp thêi nhanh gän, an toµn. g. ¶nh hëng cña hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc nÕu nh kh«ng cã sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng. Dùa trªn c¸c quan hÖ, uy tÝn nghiÖp vô thanh to¸n liªn ng©n hµng rÊt thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu sÏ ®îc ®¶m b¶o vÒ mÆt lîi Ých. Vµ còng nhiÒu trêng hîp do cã lßng tin víi ng©n hµng mµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã thÓ ®îc ng©n hµng ®øng ra b¶o l·nh hay cho vay víi lîng vèn lín, kÞp thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp n¾m b¾t ®îc c¬ héi xuÊt khÈu cã lîi. h.C¸c nh©n tè thuéc vÒ m«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sù biÕn ®éng cña m«i trêng chÝnh trÞ – v¨n ho¸ - x· héi vµ c«ng nghÖ ®· lµm ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp nh tr¹ng th¸i chÝnh trÞ cña quèc gia c¸c ®èi t¸c, phong tôc tËp qu¸n, sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ trªn thÕ giíi. 2.2C¸c nh©n tè ¶nh hëng ë doanh nghiÖp. a.C¬ cÊu, chÊt lîng cña mÆt hµng xuÊt khÈu vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp. §©y lµ nh©n tè quan träng ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. NÕu doanh nghiÖp cã mét c¬ cÊu c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu hîp theo híng ®a d¹ng