Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Công nghệ thông tin Kỹ thuật lập trình Xây dựng và quản trị website...

Tài liệu Xây dựng và quản trị website

.PDF
174
326
71

Mô tả:

xây dựng và quản trị website
TÀI LI U H C T P à N ng, 08/2007 Tài li u này c biên so n, ch nh s a và b sung t các ngu n tài li u trên Internet. Tài li u thi#t k# website, l&p trình web hi n nay r)t nhi*u bao g m c, sách i n t c bán và cho mi-n phí trên m ng. Tuy nhiên, v/i nh0ng ng 1i m/i b2t 3u h4c r)t khó 6 ch4n cho mình nh0ng tài li u phù h p, d- h4c và 3y 9. Tài li u này s: giúp cho các b n có c ki#n th n?ng v* các v)n * liên quan #n vi c xây dCng, qu,n trD và b,o trì mEt website cho mEt t ch?ng 2 ............................................................................................................................. 15 T ng quan v mAt h8 th-ng Web.......................................................................................... 15 2.1 GiCi thi8u ................................................................................................................... 15 2.2 Mô hình h8 th-ng Web nói chung............................................................................... 15 2.3. Nguyên tGc ho t Ang................................................................................................ 16 Ch>?ng 3. ............................................................................................................................ 18 Ngôn NgI Jánh D u Siêu VMn B n HTML ......................................................................... 18 3.1 Khái ni8m................................................................................................................... 18 3.2 Các thP c? b n: Cách Rnh nghSa thP: Có 2 lo i thP: .................................................... 18 3.3 T o form .................................................................................................................... 24 3.4 T o khung (thP Frame) ............................................................................................... 28 Ch>?ng 3 ............................................................................................................................. 32 Frontpage 2002/2003 (Front page XP) ................................................................................. 32 4.1. T o trang Web........................................................................................................... 32 4.2 X[ lý nâng cao và xu t b n mAt Web site .................................................................. 47 Ch>?ng 5. CSS (Cascading Style Sheets)............................................................................. 58 5.1 Khái quát.................................................................................................................... 58 5.2 K] thu^t CSS (nhIng k] thu^t thông d ng) ................................................................ 59 5. 3 MAt s- thuAc tính hay dùng trong CSS (cùng thP HTML) .......................................... 60 Ch>?ng 6. ............................................................................................................................ 63 S[ d ng phan m m Photoshop, Coreldraw áp d ng cho vi8c chdnh s[a, xu t nh cho Web .. 63 6.1- J, ho trên Web ....................................................................................................... 63 6.2- X[ lý , hfa trên Web: ............................................................................................. 65 Ch>?ng 7 ............................................................................................................................. 66 GiCi thi8u mAt s- ngôn ngI l^p trình Web – Ngôn ngI l^p trình ASP.................................. 66 7.1.Khái ni8m v CGI: ..................................................................................................... 66 7.2.GiCi thi8u mAt s- ngôn ngI l^p trình WEB................................................................. 67 7.3. – Ngôn ngI ASP ....................................................................................................... 71 Ch>?ng 8. .......................................................................................................................... 114 Qu n trR máy ch Web Server trên Windows...................................................................... 114 8.1. GiCi thi8u WEB Server............................................................................................ 114 8.2. GiCi thi8u mAt s- phan m m Web Server................................................................. 114 8.3. Qu n trR máy ch WebServer trên Windows - Phan m m IIS Web Server................ 115 Ch>?ng 9. .......................................................................................................................... 138 Các b>Cc Xây djng mAt website........................................................................................ 138 9.2. Các b>Cc xây djng mAt website .............................................................................. 139 9.3. K] thu^t kh o sát, thu th^p thông tin........................................................................ 141 9.4. Phân tích, lja chfn các thành phan chính c a Website, th tj >u tiên ..................... 143 9.5. Ph>?ng án k] thu^t, mô hình b o m^t, v^n hành website ......................................... 144 9.6. C u trúc c? sl dI li8u Web ..................................................................................... 148 9.7. Ph>?ng án trimn khai xây djng Web ........................................................................ 149 Ch>?ng 10. ........................................................................................................................ 151 4 JavaScript (B sung) .......................................................................................................... 151 I. ToNG QUAN Vq JAVASCRIPT.............................................................................. 151 II. Sr DsNG JAVASCRIPT ........................................................................................ 153 III. HÀM VÀ JuI TvwNG.......................................................................................... 161 IV. TxO JuI TvwNG TRONG JAVASCRIPT ............................................................ 164 V. Sy KIzN TRONG JAVASCRIPT ............................................................................ 167 Tài li8u tham kh o ............................................................................................................. 175 5 Ch ng I. Gi#i thi%u v( InterNet, World Wide Web I. INTERNET 1.1 L2ch s4 phát tri7n M ng Internet ngày nay là mAt m ng toàn cau, bao g,m hàng ch c tri8u ng>{i s[ d ng, >|c hình thành cu-i th^p k} 60 t~ mAt thí nghi8m c a BA Qu-c phòng M]. T i th{i imm ban au ó là m ng ARPAnet c a Ban qu n lý dj án nghiên c u qu-c phòng. ARPAnet là mAt m ng th[ nghi8m ph c v các nghiên c u qu-c phòng, mAt trong nhIng m c ích c a nó là xây djng mAt m ng máy tính có kh nMng chRu jng các sj c- (ví d mAt s- nút m ng bR t n công và phá hu} nh>ng m ng v€n ti•p t c ho t Ang). M ng cho phép mAt máy tính b t kƒ trên m ng liên l c vCi mfi máy tính khác. Kh nMng k•t n-i các h8 th-ng máy tính khác nhau ã h p d€n mfi ng>{i, m…t khác ây c†ng là ph>?ng pháp thjc t• duy nh t m k•t n-i các máy tính c a các hãng khác nhau. K•t qu là các nhà phát trimn phan m m l M], Anh và châu Âu bGt au phát trimn các phan m m trên bA giao th c TCP/IP (giao th c >|c s[ d ng trong vi8c truy n thông trên Internet) cho t t c các lo i máy. Ji u này c†ng h p d€n các tr>{ng i hfc, các trung tâm nghiên c u lCn và các c? quan chính ph , nhIng n?i mong mu-n mua máy tính t~ các nhà s n xu t, không bR ph thuAc vào mAt hãng c- Rnh nào. Bên c nh ó các h8 th-ng c c bA LAN bGt au phát trimn cùng vCi sj xu t hi8n các máy m bàn (desktop workstations) - 1983. Phan lCn các máy m bàn s[ d ng Berkeley UNIX, phan m m cho k•t n-i TCP/IP ã >|c coi là mAt phan c a h8 i u hành này. MAt i u rõ ràng là các m ng này có thm k•t n-i vCi nhau d‰ dàng. Trong quá trình hình thành m ng Internet, NSFNET ( >|c sj tài tr| c a HAi Khoa hfc qu-c gia M]) óng mAt vai trò t>?ng -i quan trfng. Vào cu-i nhIng nMm 80, NFS thi•t l^p 5 trung tâm siêu máy tính. Tr>Cc ó, nhIng máy tính nhanh nh t th• giCi >|c s[ d ng cho công vi8c phát trimn v† khí mCi và mAt vài hãng lCn. VCi các trung tâm mCi này, NFS ã cho phép mfi ng>{i ho t Ang trong lSnh vjc khoa hfc >|c s[ d ng. Ban au, NFS Rnh s[ d ng ARPAnet m n-i 5 trung tâm máy tính này, nh>ng ý , này ã bR thói quan liêu và bA máy hành chính làm th t b i. Vì v^y, NFS ã quy•t Rnh xây djng m ng riêng c a mình, v€n dja trên th t c TCP/IP, >{ng truy n t-c A 56 kbps. Các tr>{ng i hfc >|c n-i thành các m ng vùng, và các m ng vùng >|c n-i vCi các trung tâm siêu máy tính. J•n cu-i nMm 1987, khi l>|ng thông tin truy n t i làm các máy tính kimm soát >{ng truy n và b n thân m ng i8n tho i n-i các trung tâm siêu máy tính bR quá t i, mAt h|p ,ng v nâng c p m ng NSFNET ã >|c ký vCi công ty Merit Network Inc, công ty ang cùng vCi IBM và MCI qu n lý m ng giáo d c l Michigan. M ng c† ã >|c nâng c p bŠng >{ng i8n tho i nhanh nh t lúc b y gi{, cho phép nâng t-c A lên g p 20 lan. Các máy tính kimm soát m ng c†ng >|c nâng c p. Vi8c nâng c p m ng v€n liên t c >|c ti•n hành, …c bi8t trong nhIng nMm cu-i cùng do s- l>|ng ng>{i s[ d ng Internet tMng nhanh chóng. Jimm quan trfng c a NSFNET là nó cho phép mfi ng>{i cùng s[ d ng. Tr>Cc NSFNET, chd có các nhà khoa hfc, chuyên gia máy tính và nhân viên các c? quan chính ph >|c k•t n-i Internet. NSF chd tài tr| cho các tr>{ng i hfc m n-i m ng, do ó m‹i sinh viên i hfc u có kh nMng làm vi8c trên Internet. 6 Ngày nay m ng Internet ã >|c phát trimn nhanh chóng trong giCi khoa hfc và giáo d c c a M], sau ó phát trimn rAng toàn cau, ph c v mAt cách Gc ljc cho vi8c trao i thông tin tr>Cc h•t trong các lSnh vjc nghiên c u, giáo d c và gan ây cho th>?ng m i. 1.2 T8 ch9c c:a Internet Internet là mAt liên m ng, t c là m ng c a các m ng con. V^y au tiên là v n k•t n-i hai m ng con. Jm k•t n-i hai m ng con vCi nhau, có hai v n can gi i quy•t. V m…t v^t lý, hai m ng con chd có thm k•t n-i vCi nhau khi có mAt máy tính có thm k•t n-i vCi c hai m ng này. Vi8c k•t n-i ?n thuan v v^y lý ch>a thm làm cho hai m ng con có thm trao i thông tin vCi nhau. V^y v n th hai là máy k•t n-i >|c v m…t v^t lý vCi hai m ng con ph i himu >|c c hai giao th c truy n tin >|c s[ d ng trên hai m ng con này và các gói thông tin c a hai m ng con sŒ >|c g[i qua nhau thông qua ó. Máy tính này >|c gfi là Internet gateway hay router. Hai m=ng Net 1 và Net 2 k?t n@i thông qua router R. Khi k•t n-i ã trl nên ph c t p h?n, các máy gateway can ph i bi•t v s? , ki•n trúc c a các m ng k•t n-i. Ví d trong hình sau ây cho th y nhi u m ng >|c k•t n-i bŠng 2 router. M=ng k?t n@i v#i nhau thông qua 2 router Nh> v^y, router R1 ph i chuymn t t c các gói thông tin •n mAt máy nŠm l m ng Net 2 ho…c Net 3. VCi kích th>Cc lCn nh> m ng Internet, vi8c các routers làm sao có thm quy•t Rnh v vi8c chuymn các gói thông tin cho các máy trong các m ng sŒ trl nên ph c t p h?n. Jm các routers có thm thjc hi8n >|c công vi8c chuymn mAt s- lCn các gói thông tin thuAc các m ng khác nhau ng>{i ta ra quy tGc là: Các routers chuymn các gói thông tin dja trên Ra chd m ng c a n?i •n, ch không ph i dja trên Ra chd c a máy nh^n. Nh> v^y, dja trên Ra chd m ng nên t ng s- thông tin mà router ph i l>u giI v s? , ki•n trúc m ng sŒ tuân theo s- m ng trên Internet ch không ph i là s- máy trên Internet. 7 Trên Internet, t t c các m ng u có quy n bình •ng cho dù chúng có t ch c hay s- l>|ng máy là r t chênh l8ch nhau. Giao th c TCP/IP c a Internet ho t Ang tuân theo quan imm sau: T t các các m ng con trong Internet nh> là Ethernet, mAt m ng di8n rAng nh> NSFNET back bone hay mAt liên k•t imm- imm giIa hai máy duy nh t u >|c coi nh> là mAt m ng. Ji u này xu t phát t~ quan imm au tiên khi thi•t k• giao th c TCP/IP là m có thm liên k•t giIa các m ng có ki•n trúc hoàn toàn khác nhau, khái ni8m "m ng" -i vCi TCP/IP bR •n i phan ki•n trúc v^t lý c a m ng. Jây chính là imm giúp cho TCP/IP t• ra r t m nh. Nh> v^y, ng>{i dùng trong Internet hình dung Internet là mAt m ng th-ng nh t và b t kƒ hai máy nào trên Internet u >|c n-i vCi nhau thông qua mAt m ng duy nh t. Hình vŒ sau mô t ki•n trúc t ng thm c a Internet. 8 M ng Internet d>Ci con mGt ng>{i s[ d ng. Các máy >|c n-i vCi nhau thông qua mAt m ng duy nh t. (b) - Ki•n trúc t ng quát c a m ng Internet. Các routers cung c p các k•t n-i giIa các m ng. M ng Internet chi ti•t h?n 1.3 VEn F( quGn lý m=ng Internet - Thjc ch t Internet không thuAc quy n qu n lý c a b t kƒ ai. Nó không có giám -c, không có ban qu n trR. B n có thm tham gia ho…c không tham gia vào Internet, ó là quy n c a m‹i thành viên. M‹i m ng thành phan sŒ có mAt giám -c hay ch tRch, mAt c? quan chính ph ho…c mAt hãng i u hành, nh>ng không có mAt t ch c nào chRu trách nhi8m v toàn bA Internet. - Hi8p hAi Internet (Internet Socity - ISOC) là mAt hi8p hAi tj nguy8n có m c ích phát trimn kh nMng trao i thông tin dja vào công ngh8 Internet. Hi8p hAi bau ra Internet Architecture Board- IAB ( y ban Ki•n trúc m ng). y ban này có trách nhi8m >a ra các h>Cng d€n v k] thu^t c†ng nh> ph>?ng h>Cng m phát trimn Internet. IAB hfp Rnh kƒ m bàn v các v n nh> các chu•n, cách phân chia tài nguyên, Ra chd ... - Mfi ng>{i trên Internet thm hi8n nguy8n vfng c a mình thông qua y ban K] thu^t Internet (Internet Engineering Task Force - IETF). IETF c†ng là mAt t ch c tj nguy8n, có m c ích th o lu^n v các v n k] thu^t và sj ho t Ang c a Internet. N•u mAt v n >|c coi trfng, IETF l^p mAt nhóm k] thu^t m nghiên c u v n này. - Nhóm …c trách nghiên c u phát trimn Internet (IRTF). - Trung tâm thông tin m ng (Network Information Center -NIC) g,m có nhi u trung tâm khu vjc nh> APNIC - khu vjc châu á -Thái Bình D>?ng. NIC chRu trách nhi8m phân tên và Ra chd cho các m ng máy tính n-i vào Internet. 9 II. WORLD WIDE WEB “B t kƒ mAt cá nhân nào, ang s[ d ng b t kƒ lo i máy tính nào, l b t kƒ n?i nào, u có thm truy c^p >|c dI li8u trên Internet chd nh{ s[ d ng mAt ch>?ng trình ?n gi n” ó là ý t>lng c a Tim Berners-Lee - MAt nhà khoa hfc t i phòng thí nghi8m v^t lý châu âu (CERN) vào nMm 1989. World Wide Web 1.4 NguMn g@c World Wide Web. Vào cu-i nMm 1980, Tim Berner Lee ã vi•t mAt ch>?ng trình l>u trI dI li8u tên là “Enquire” là c? sl m sau này phát trimn ch>?ng trình cho Web server và Web client au tiên. Ch>?ng trình này >|c bGt au vào tháng 12 nMm 1990 t i CERN và >|c qu ng bá vào mùa hè nMm 1991. "WorldWideWeb" trình duy8t hypertext au tiên ch y trên máy NeXT - Step. C†ng vào th{i gian này ã có nhi u công trình chu•n hoá các h8 th-ng Hypertext. Các n‹ ljc này t^p trung vào lSnh vjc Internet theo sj phát trimn c a Hypertext Markup Language, hay HTML, >|c thi•t l^p bli Tim Berner Lee. Phiên b n au tiên này bây gi{ gfi là HTML 1.0 NMm 1993, mAt sinh viên trP tên là Marc Andressen, tr>{ng i hfc Illinois t i UrbanaChampaign ã t o ra mAt giao di8n , hfa au tiên dành cho Web >|c gfi là Mosaic. Ban au nó ã >|c phát trimn trên n n X Windows, mAt môi tr>{ng dja vào Unix. (Lúc ó Unix là h8 i u hành ph bi•n nh t cho các h8 th-ng máy tính n-i k•t vCi Internet). Sau ó, NhIng ng>{i l^p trình Mosaic bGt au nghS ra các phan ml rAng tuƒ bi•n dành cho HTML nhŠm ml rAng các tính nMng c a bA trình duy8t Mosaic. W3C (World Wide Web Consortium) >|c hình thành vào cu-i nMm 1994, vCi h>Cng d€n c u trúc và sj phát trimn HTML l mAt c p A >u tiên nh t và phát trimn ngôn ngI này cho •n nay. 1.5 World Wide Web là gì? Theo W3C: World Wide Web là m ng l>Ci ngu,n thông tin cho phép ta khai thác thông qua mAt s- công c , ch>?ng trình ho t Ang d>Ci các giao th c m ng. World Wide Web là công c , ph>?ng ti8n hay úng h?n là mAt dRch v c a Internet. Himu th• nào là dRch v Internet? Jó là nhIng cách th c >|c s[ d ng trên Internet nhŠm giúp cho vi8c trao i thông tin trl nên thu^n ti8n và d‰ dàng. 10 Không gi-ng vCi nhIng dRch v khác c a Internet, Web cung c p thông tin r t a d ng, bao g,m vMn b n, hình nh, âm thanh, video, nghSa là nhIng gì chúng ta có thm c m nh^n >|c. Thông tin >|c bimu di‰n bŠng “trang Web” theo úng nghSa c a mAt trang mà chúng ta có thm nhìn th y trên màn hình máy tính. Mfi thông tin u có thm bimu thR trên trang Web ó, km c âm thanh, hình nh Ang. Nh>ng v n lý thú nh t c a Web nŠm l khía c nh khác. Trang Web b n nhìn th y trên màn hình máy tính có kh nMng liên k•t vCi nhIng trang Web khác, d€n ta •n nhIng ngu,n thông tin khác. Kh nMng này c a Web có >|c nh{ thông qua các “siêu liên k•t” (hyperlink). Siêu liên k•t v b n ch t là Ra chd tr• tCi ngu,n thông tin (trang Web) nŠm âu ó trên Internet. BŠng nhIng siêu liên k•t này, các trang Web có thm liên k•t vCi nhau thành mAt m ng chŠng chRt, trang này chd tCi trang khác, cho phép ta chu du trên bimn c thông tin. 1.6 Trình duy%t Web World Wide Web >|c bGt au t i CERN (Conseil European pour la Recherche Nucleaire, bây gi{ >|c gfi là European Laboratory for Particle Physics). M…c dù ý t>lng v Web xu t phát t~ nhi u n?i khác nhau, nh>ng mAt nghR ban au ã >|c vi•t bŠng vMn b n và >|c thông tin t i CERN vào nMm 1989. CERN còn chRu trách nhi8m v vi8c phát trimn bA trình duy8t Web au tiên, và bA trình duy8t này ã >|c xu t b n vào nMm 1990. BA trình duy8t au tiên này ã >|c so n th o trên mAt máy NeXT-Step. Không gi-ng nh> các bA trình duy8t vCi các giao di8n , hfa mà chúng ta th>{ng nhìn th y ngày nay, nó chd himn thR vMn b n (text). Các bA trình duy8t khác c†ng sCm >|c phát trimn, bao g,m Erwise, Viola, và Lynx. Ngày nay, nhi u máy v€n còn s[ d ng các bA trình duy8t không thuAc , hfa này, …c bi8t là Lynx. Lynx >|c s[ d ng ch y•u trên các h8 th-ng Unix và VMS, m…c dù nó có s”n -i vCi t t c các trình ng d ng lCn. Sau ó, NCSA (National Center for Supercomputing Applications), …t c? sl t i tr>{ng i hfc c a Illinois l Urbana-Champaign, bGt au quan tâm •n Web và bGt au phát trimn mAt bA trình duy8t. BA trình duy8t này, Mosaic for X, ã >|c xu t b n rAng rãi trên các n n X, C/Windows và Macintosh vào tháng 9 nMm 1993. MAt trong nhIng ng>{i ã làm vi8c trên án này là mAt sinh viên t i NCSA, ch>a t-t nghi8p, tên Mark Andreessen. Vào nMm 1994, Mark Andreessen và nMm ng>{i khác ã r{i NCSA và thành l^p Mosaic Communications Corporation, sau ó trl thành Netscape Communications Corporation. Trong khi ó, Microsoft ã phát trimn Internet Explorer (lE), là -i th c nh tranh chính c a Netscape; Sun Microsystems ã phát trimn HotJava; và America Online (AOL) ã phát trimn bA trình duy8t AOL c a riêng hf. Gan ây, mAt công ty có tên là WebTV ã giCi thi8u mAt bA trình duy8t ch y trên truy n hình nh{ s[ d ng mAt hAp set-top. Bây gi{ th^m chí không can s[ d ng máy tính • truy c^p Web! Hai bA trình duy8t chính Internet Explorer. >|c s[ d ng ngày nay là Netscape Navigator và Microsoft Tháng 10 nMm 1994 Netscape giCi thi8u Netscape Navigator 1.0 mi‰n phí -i vCi ng>{i s[ d ng thông qua lnternet. Tháng 3 nMm 1995 Netscape Navigator 1.1 >|c công b-. Nó bao g,m sj h‹ tr| -i vCi các tính nMng trình bày cao c p nh{ s[ d ng các font , hfa và các b ng bimu HTML 3.0. Các tính nMng này cho phép trình bày các trang ph c t p h?n, bao g,m vi8c b- trí nhi u cAt text và các hình nh linh Ang. 11 Tháng 9 nMm 1995 Netscape giCi thi8u Netscape Navigator Gold 2.0, bA trình duy8t này cho phép ng>{i s[ d ng t o, chdnh s[a và Rnh h>Cng các tài li8u trjc tuy•n mAt cách d‰ dàng. V b n ch t, bA chdnh s[a này h‹ tr| các phan ml rAng Netscape. Các tính nMng bao g,m sj h‹ tr| -i vCi các khung (frame), mAt tính nMng trình bày trang trên Netscape Navigator 2.0 cho phép himn thR nhi u ô có thm >|c cuAn mAt cách Ac l^p trên mAt màn hình ?n; các font và các b ng bimu HTML 3.0. Tháng 1 nMm 1996 Netscape công b- các plug-in, ây là các phan m m nh• c i ti•n các tính nMng c a bA trình duy8t. Tháng 4 nMm 1996 Netscape công b- Netscape Navigator 3.0. Nó h‹ tr| các thP HTML mCi, bao g,m màu n n trong b ng bimu và các ch c nMng nhúng audio và video. Microsoft Internet Explorer 2.0 dành cho Macintosh >|c xu t b n. Nó h‹ tr| plug-in Shockwave, các thP HTML 2.0 và 3.0, QuickTime, và Virtual Reality Modeling Language (VRML). Tháng 5 nMm 1996 Microsoft internet Explorer 3.0 Beta s”n sàng. Tháng 6 nMm 1996 Netscape công b- rŠng có trên 130 nhà phát trimn plug-in ang t o các plug-in m làm vi8c vCi Netscape Navigator. Nó c†ng công b- rŠng site Internet c a nó nh^n trên 80 tri8u l>|t truy c^p mAt ngày và ã tích l†y trên 10 t} l>|t truy c^p km t~ khi bGt au. Microsoft ti•p t c phát trimn IE 3.0, và sŒ giCi thi8u kh nMng ml rAng qua các Active X control. Tháng 8 nMm 1996 Netscape công b- Netscape Navigator 3.0 h‹ tr| c Java và JavaScript. MAt s- nhà phát trimn thuAc nhóm th ba l^p ra các s? , m phát trimn các plug-in nhŠm t^n d ng tính nMng c a Netscape Navigator 3.0. Jã có 175 plug-in >|c công b- cho Netscape Navigator. Microsoft tung ra lnternet Explorer 3.0. Các Web site ng au cung c p nAi dung mi‰n phí mà có thm chd >|c xem bli nhIng ng>{i s[ d ng lnternet Explorer 3.0. Tháng 10 nMm 1996 Netscape công b- Netscape Communicator, bA trình duy8t này h|p nh t phan m m bA trình duy8t Netscape Navigator 4.0, phan m m t o HTML Netscape Composer, th> i8n t[ Netscape Messenger, phan m m th o lu^n nhóm Netscape Collabra, và phan m m cAng tác th{i gian thjc Netscape Conference. Netscape công b- Netscape Navigator 4.0, bao g,m sj h‹ tr| -i vCi sj Rnh vR tuy8t -i, t o lCp và stylesheet, các font HTML mCi, và sj h‹ tr| -i vCi Netscape ONE (the open network environment). Tháng 1 nMm 1997 Microsoff giCi thi8u Internet Explorer 3.0 cu-i cùng dành cho Macintosh. Microsoft lnternet Explorer 3.0 cung c p sj h‹ tr| ay -i vCi HTML 3.2, các b ng bimu, các khung và các khung c i ti•n (không có >{ng biên và di Ang). VCi phiên b n này, lnternet Explorer trl thành bA trình duy8t au tiên cho phép nhIng ng>{i s[ d ng Macintosh xem các trang Web >|c t o nh{ s[ d ng cascading stylesheet chu•n c a HTML. Tháng 4 nMm 1997 Microsoft công b- Microsoft Internet Explorer 4.0. Sj h‹ tr| stylesheet c i ti•n. Dynamic HTML, và Active Desktop >|c xem nh> là mAt làn sóng mCi trong sj trình duy8t. Tháng 7 nMm 1997 Microsoft ch ng thjc HTML 4.0 c a World Wide Web Consortium và công b- sj h‹ tr| trong M icrosoft Internet Explorer 4.0. Các …c tính chính c a các bA trình duy8t 12 Jôi khi b n c n tìm himu bA trình duy8t có nhIng …c tính nào và ai h‹ tr| chúng. Ji u quan trfng là b n ph i nh^n bi•t các …c tính nào >|c h‹ tr| bli các bA trình duy8t nào và chúng >|c thjc thi lan au trong các phiên b n nào. NGm vIng i u này, b n sŒ có thm thjc hi8n các quy•t Rnh v kimu thi•t k• và các …c tính c a các Web site dja vào sj phân tích các s- li8u th-ng kê server -i vCi nhIng bA trình duy8t nào mà ng>{i xem c a b n ang s[ d ng và bao nhiêu ng>{i trong s- hf không thm nhìn th•y các …c tính mà b n ã s[ d ng. Trong m c này, chúng ta sŒ xem xét chi ti•t h?n v các bA trình duy8t mà b n có thm g…p. III. Microsoft Internet Explorer Microsoft lnternet Explorer hi8n ang l phiên b n 6.0. Microsoft ã phát trimn mAt s- công ngh8, bao g,m các stylesheet và ActiveX. Các FUc tính chính : Ja ph>?ng ti8n truy n thông, sj t>?ng tác, và các k] thu^t t o hình Ang IE h‹ tr| các k] thu^t t o ho t hình GlF. Nó c†ng ã h‹ tr| các applet Java km t~ phiên b n 3.0b2. Sj bao hàm c a thP SCRIPT -i vCi JavaScript ã xu t hi8n cùng vCi phiên b n 3.0. Microsoft c†ng ã sao chép ý t>lng plug-in c a Netscape - hi8n có nhi u plug-in dành cho c Navigator và IE. IE ã h‹ tr| các form ngay t~ lúc au - phiên b n 1.0. Có lŒ bi•n i h p d€n nh t trong vi8c phát trimn IE là sj giCi thi8u c a ActiveX. ActiveX ã >|c sáng t o bli Microsoft, i u chdnh các công ngh8 hi8n có OLE 2.0 và OCX cho phù h|p vCi các trình ng d ng lnternet. MAt ActiveX control là mAt sj k•t h|p giIa mAt plug-in và mAt applet Java - nó b sung tính nMng ho t Ang gi-ng nh> mAt plug-in, và nó ch y mAt cách Ac l^p vCi bA trình duy8t, gi-ng nh> mAt applet. Không gi-ng nh> mAt applet, ActiveX control >|c t i xu-ng và >|c ch a trên Sa c ng c a ng>{i s[ d ng. Các ActiveX control hi8n không >|c h‹ tr| bli b t kƒ bA trình duy8t nào ngoài IE m…c dù có mAt plug-in Navigator cho phép b n xem các ActiveX control. Sj h‹ tr| -i vCi ActiveX bGt au vCi phiên b n IE 3.0. Các table, layout, và style Microsoft Internet Explorer ã h‹ tr| các table km t~ phiên b n 1.0 và các frame km t~ phiên b n 3.0. Các tùy chfn mà nó h‹ tr| -i vCi các frame h?i khác vCi các tùy chfn >|c h‹ tr| bli Netscape Navigator, và Microsoft ã phát minh ra các frame (nh{ s[ d ng thP (FRAME). B n sŒ tìm himu thêm v các frame trong ch>?ng 5. Hình Gnh IE ã h‹ tr| các hình nh km t~ phiên b n 2.0. Nó không h‹ tr| nhi u tùy chfn b- trí hình nh, ch•ng h n nh> canh giIa, ho…c dàn text xung quanh -i t>|ng nh. IE c†ng h‹ tr| các b n , nh. Th và tin t9c BGt au vCi phiên b n 2.0, IE ã h‹ tr| vi8c fc và gli e-mail, cùng vCi vi8c fc và gli •n các newsgroup. BGo mXt Gi-ng nh> Navigator, IE h‹ tr| các ch ng nh^n k] thu^t s- m b o m sj an toàn. Ngoài ra, IE có mAt công ngh8 >|c gfi là Authenticode. Authenticode cho phép nhIng ng>{i t o phan 13 m m ký nh^n phan m m c a hf bŠng k] thu^t s- m nhIng ng>{i s[ d ng có thm bi•t chGc rŠng phan m m này (bao g,m c applet Java) ã •n t~ n?i gi-ng nh> hf nghS. MAt …c tính trong IE mà nhi u b- m— tìm th y h p d€n là kh nMng s[ d ng "parental controls" >|c cài s”n vào bA trình duy8t. Các cài …t này sŒ không cho phép ng>{i s[ d ng xem các web site v-n có các nAi dung không thm ch p nh^n >|c. 14 Ch ng 2 T8ng quan v( mYt h% th@ng Web 2.1 Gi#i thi%u MAt h8 th-ng Web là mAt h8 th-ng cung c p thông tin trên m ng Internet thông qua các thành phan Máy ch , trình duy8t và nAi dung thông tin. Trong ch>?ng này sŒ giCi thi8u mAt cách c? b n nguyên lý ho t Ang c a mAt h8 th-ng Web c†ng nh> các thông tin liên quan tCi các cách th c xác Rnh vR trí ngu,n thông tin, cách th c trao i dI li8u giIa máy ch vCi trình duy8t và cách th c thm hi8n thông tin. 2.2 Mô hình h% th@ng Web nói chung M ng dRch v Web là m ng các máy tính liên quan •n dRch v Web bao g,m các máy ch dRch v , các máy tính và thi•t bR ph c v cho vi8c cung c p dRch v Web. H8 th-ng ó bao g,m: - J>{ng k•t n-i vCi m ng cung c p dRch v Internet 15 - Các máy ch cung c p dRch v Web: cung c p các dRch v web hosting, ch a các phan m m Application Server m b o vi8c phát trimn các dRch v trên web, k•t n-i •n các c? sl dI li8u trên các máy tính khác, m ng khác - Các máy ch c? sl dI li8u, máy ch ch ng thjc, máy ch tìm ki•m ... - H8 th-ng t>{ng l[a (c phan c ng và phan m m) vCi môi tr>{ng Internet. m b o an toàn cho h8 th-ng máy ch - H8 th-ng máy tr m i u hành, c^p nh^t thông tin cho máy ch Web... 2.3. Nguyên t\c ho=t FYng Khi máy client k•t n-i vào Internet (thông qua h8 th-ng m ng LAN hay các >{ng dial up..), ng>{i s[ d ng dùng trình duy8t web (web browser) gõ Ra chd tên mi n can truy nh^p (ví d : http://www.vnn.vn) g[i yêu cau •n máy ch Web. Web Server xem xét và thjc hi8n h•t nhIng yêu cau t~ phía Web browser g[i •n. K•t qu là mAt trang "thuan HTML" >|c >a ra Browser. Ng>{i s[ d ng sŒ hoàn toàn trong su-t vCi nhIng gì Šng sau c a mAt Web server nh> CGI Script, các ng d ng c? sl dI li8u. Tr>{ng h|p là web tSnh thì web server sŒ l y thông tin l>u s”n trên máy ch d ng th> m c, file g[i l i theo yêu cau c a client. Tr>{ng h|p web Ang (dùng các ngôn ngI l^p trình web nh> ASP, PHP, JSP, CGI ... k•t n-i và khai thác c? sl dI li8u. MAt ví d : Khi có k• ho ch i công tác t i Hà nAi, A bi•t có thm tìm >|c các thông tin liên quan tCi th{i ti•t l Hà nAi t i Ra chd Web "http://hanoi.vnn.vn" – Ra chd này chính là mAt URI (Uniform Resource Identifier - world wide web address) . Khi A nh^p URI trên vào trình duy8t thì: 1. Trình duy8t sŒ thjc hi8n g[i yêu cau l y thông tin tCi Ra chd xác Rnh trong URL thông qua giao th c truy n dI li8u có tên là http. 16 2. Máy ch nCi ch a thông tin sŒ xác Rnh nhIng thông tin can thi•t theo yêu cau dja trên URI c a ng>{i s[ d ng g[i tCi. Truy n thông tin liên qua tCi yêu cau tCi ng>{i s[ d ng thông qua giao th c truy n thông http. 3. Trình duy8t sau khi nh^n >|c k•t qu tr l{i c a máy ch sŒ ti•n hành trình bày dI li8u k•t qu nh^n >|c theo khuôn d ng nh t Rnh. B n thân trong k•t qu nh^n >|c c†ng bao g,m các liên k•t tCi thông tin l vR trí khác trên Web và các vR trí này c†ng >|c xác Rnh bli các URI. Trong ví d trên ã giCi thi8u cho chúng ta ba c u trúc c a Web g,m: Xác Rnh vR trí thông tin, Trao i và cách thm hi8n thông tin: 1. Xác Rnh vR trí thông tin: M‹i resource trong Web sŒ >|c xác Rnh bli Uniform Resource Identifier (URI). Trong ví d trên, resource dùng m l y tông tin v th{i ti•t l Hà nAi >|c xác Rnh b{i URI: "http://hanoi.vnn.vn". 2. Trao i thông tin: Các tác nhân c a Web (trình duy8t – browser, web server, …) thjc hi8n trao i thông tin thông qua các message, các message này >|c hình thành khi có yêu cau c a ng>{i s[ d ng ho…c khi thjc hi8n các ti•n trình x[ lý dI li8u. Các giao th c (Protocols) sŒ Rnh nghSa cách th c trao i dI li8u giIa các tác nhân trong Web, trong ví d này là giao th c HTTP. Thm hi8n thông tin: Các message >|c hình thành khi trao -i thông tin giIa các tác nhân trong web ã ch a các Rnh d ng dI li8u. Tùy thuAc vào t~ng yêu cau c thm mà các inh d ng thm hi8n dI li8u sŒ khác nhau. Trong tr>{ng h|p khi nh^n k•t qu tr l{i t~ các web server, các Rnh d ng ó có thm là: HTML, XML, … dI li8u nh, … Dja trên các Rnh d ng >|c Rnh nghSa này, trình duy8t sŒ trình bày l i sao cho dI li8u có thm giúp ng>{i s[ d ng khai thác thông tin mAt cách d‰ dàng. 17 Ch ng 3. Ngôn Ng] ánh DEu Siêu V_n BGn HTML 3.1 Khái ni%m HTML(Hypertext Markup Language) là ngôn ngI ánh d u siêu vMn b n, mAt ngôn ngI thông d ng himn thR Web. Ngôn ngI HTML không ph i là mAt ngôn ngI l^p trình. HTML gfi là ngôn ngI chd vì nó g,m các t^p h|p nh• các nhóm ký tj theo mAt quy tGc mà b n dùng m quy Rnh kimu dáng, vR trí, cách th c c a vMn b n, nh, âm thanh hay b t c mAt -i t>|ng nào khác cùng vCi sj liên k•t giIa chúng. Các trang vi•t bŠng ngôn ngI HTML có c u trúc nh> sau: tiêu * trang <TITLE> </HEAD> <BODY> NEi dung v?n b,n </BODY> </HTML> 3.2 Các tha c bGn: Cách F2nh nghba tha: Có 2 lo=i tha: - ThP có nAi dung: <Tên thP> nAi dung text </Tên thP> <tên thP>: BGt au mAt thP. </tên thP>: K•t thúc mAt thP. - ThP r‹ng: <Tên thP> (Tr>{ng h|p này không có k•t thúc thP) 3.2.1 Các th- ./nh ngh0a .o n v2n b3n, ki6u ch7 ThP P: JRnh nghSa o n vMn b n. Cú pháp: <P> nAi dung o n vMn b n </P> Mã ngu,n <html> <head><title>Test

Day la noi dung doan text

Xâu ký tj nŠm giIa không himn thR trên trang Web mà himn thR t i thanh phía trên c a Browser. Xâu ký tj nŠm giIa >|c …t trong phan header khi trang Web >|c in ra. 18 Xâu ký tj nŠm giIa >|c ghi l i khi b n c^p nh^t trang Web này vào m c các trang Web yêu thích (Fovorites). 3.2.2. 8u .9 trong m t trang v2n b3n HTML Mã nguMn: TCa <HEAD> <BODY> <H1>Zây là <H2>Zây là <H3>Zây là <H4>Zây là <H5>Zây là <H6>Zây là * thí dX 3u 3u 3u 3u 3u 3u * 1 * 2 * 3 * 4 * 5 * 6 3.2.3. Xu=ng dòng và chia .o n trong trang HTML Khi b n ánh máy mAt vMn b n trong mAt ch>?ng trình so n th o vMn b n nào ó, b n có thm chd can b m phím Return m k•t thúc mAt dòng hay mAt o n vMn, nh>ng b n sŒ can ph i làm nhi u thao tác h?n khi b n mu-n phân Rnh riêng các o n vMn khác nhau trong mAt trang Web. Browser tj Ang b• qua các mã xu-ng dòng bình th>{ng. Vì v^y b n ph i vi•t thêm thP

m phân o n hay vi•t thP
t i vR trí c thm mà b n mu-n xu-ng dòng. Mã nguMn (v#i Fo=n v_n bGn s4 d ng mã xu@ng dòng bình th hng) CAng hoà xã hAi ch nghSa Vi8t nam JAc l^p - Tj do - H nh phúc J?n xin vi8c K?t quG CYng hoà xã hYi ch: nghba Vi%t nam Yc lXp - Tk do - H=nh phúc n xin vi%c Mã nguMn (có s4 d ng tha

) CAng hoà xã hAi ch nghSa Vi8t nam
JAc l^p - Tj do - H nh phúc

J?n xin vi8c K?t quG CYng hoà xã hYi ch: nghba Vi%t nam Yc lXp - Tk do - H=nh phúc n xin vi%c 3.2.4. ng k- ngang J>{ng kP ngang ch y•u >|c dùng m phân Rnh mAt trang Web thành nhIng phan có tính logic và d‰ nhìn. Có không nhi u kh nMng , ho trong ngôn ngI HTML, bli v^y >{ng kP ngang là mAt công c r t có ích 19 Mã nguMn K?t quG






Chú ý: Có thm t h|p các tùy chfn trên vCi nhau 3.2.5. Danh sách phân lo i Jây là mAt danh sách các lý do cho th y t i sao danh sách l i r t có ích. Bli vì: Nó có tính h p d€n trjc quan . Nó có thm >|c s[ d ng m nhóm các y•u t- ho…c ý ki•n t>?ng tj . Chúng ta có thm d‰ dàng fc l>|t qua các danh sách và ghi nhC các y•u t- t>?ng ng. HTML cung c p mAt nhóm khá a d ng các kimu danh sách khác nhau. M‹i lo i danh sách này có mAt c u trúc Rnh d ng riêng. Chúng bao g,m: Danh sách có trXt tk Danh sách có tr^t tj tj Ang ánh s- t~ng thành t- c a danh sách. Mã nguMn
  1. Y•u t- 1
  2. Y•u t- 2
  3. Y•u t- 3
K?t quG 1. Y•u t- 1 2. Y•u t- 2 3. Y•u t- 3 Danh sách không có trXt tk Danh sách không có tr^t tj ánh d u (ch•ng h n các núm tròn) cho t~ng y•u t- c a danh sách. Mã nguMn
  • Y•u t- 1
  • Y•u t- 2
  • Y•u t- 3
K?t quG o Y•u t- 1 o Y•u t- 2 o Y•u t- 3 Danh sách F2nh nghba M‹i y•u t- c a danh sách bao g,m hai thành phan: Tiêu >|c cMn l phía trái (chd ra bli thP
) Phan gi i nghSa >|c cMn l th t h?n sang phía ph i (chd ra bli thP
) Mã nguMn
Y•u t- 1
Chú gi i cho y•u t- 1
Y•u t- 2 K?t quG Y•u t- 1 Chú gi i cho y•u t- 1 Y•u t- 2 Chú gi i cho y•u t- 2 20
Chú gi i cho y•u t- 2
Danh sách ki7u thkc F n M‹i y•u t- c a danh sách >|c c p mAt chd s- ch•ng h n nh> d u tròn. Trông r t gi-ng danh sách không có tr^t tj Mã nguMn
  • Y•u t- 1
  • Y•u t- 2
  • Y•u t- 3
  • K?t quG Y•u t- 1 Y•u t- 2 Y•u t- 3 Danh sách ki7u th m c Trông khá gi-ng danh sách không có tr^t tj T8 hmp các ki7u danh sách Ta có thm t h|p các kimu danh sách vCi nhau Ký tD ./nh d ng tr Ec Kimu ký tj Rnh d ng tr>Cc cho phép b n có thm b o toàn các d u cách và d u xu-ng dòng trong trang vMn b n HTML y nh> khi b n gõ vào trong quá trình so n th o. Ji u ó có nghSa là b n không nên s[ d ng các thP
    c†ng nh>

    trong o n ký tj Rnh d ng tr>Cc. Browser s[ d ng phông chI b rAng c- Rnh (fixed-width font) m himn thR nAi dung trong phan ký tj Rnh d ng tr>Cc. Thông th>{ng, ó là phông h8 th-ng ang >|c s[ d ng trong máy tính c a b n. Kimu ký tj Rnh d ng tr>Cc r t có ích trong tr>{ng h|p d u cách là không thm thi•u >|c, ch•ng h n nh> khi thm hi8n mAt o n mã ch>?ng trình. Kimu ký tj Rnh d ng tr>Cc >|c bGt au bŠng thP

     và k•t thúc bŠng thP
    
    . Kh=i trích dGn Kh-i trích d€n th>{ng >|c dùng trong các tr>{ng h|p s[ d ng các trích d€n ml rAng. Toàn kh-i trích d€n sŒ >|c cMn l th t vào c l hai phía và t o thành mAt kh-i riêng so vCi các o n khác c a trang vMn b n HTML. Kh-i trích d€n >|c ml au bŠng thP
    và k•t thúc bŠng thP
    . Ki6u ch7 Các thP kimu chI trong ngôn ngI HTML cho phép b n i u khimn >|c vP b ngoài c a b n thân các ký tj - ch•ng h n chúng ta có thm Rnh d ng mAt t~ là FXm ho…c nghiêng. Các Rnh d ng này có thm áp d ng t~ ph m vi mAt o n hay toàn bA vMn b n cho tCi t~ng ký tj ?n lP. 21
    - Xem thêm -

    Tài liệu liên quan