VIỆN DỆT MAY
XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN TÍNH KHÁNG THẤM
NƯỚC CỦA VẢI DƯỚI ÁP LỰC THỦY TĨNH
Mã số đề tài: 05.11 XDTC/HĐ-KHCN
Chủ nhiệm đề tài: ThS. TRẦN THỊ THU DUNG
9074
Hà Nội - 12/2011
VIỆN DỆT MAY
XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN TÍNH KHÁNG THẤM
NƯỚC CỦA VẢI DƯỚI ÁP LỰC THỦY TĨNH
Thực hiện theo Hợp đồng số 05.11XDTC/HĐ-KHCN ngày 10 tháng 3 năm
2011 giữa Bộ Công Thương và Viện Dệt May
Xác nhận của cơ quản chủ trì đề tài
Chủ nhiệm đề tài
Trần Thị Thu Dung
Hà Nội - 12/2011
5
Nh÷ng ng−êi thùc hiÖn chÝnh:
ThS. TrÇn ThÞ Thu Dung
ThS. NguyÔn H÷u §«ng
ThS. NguyÔn Phi Hïng
KS. TrÇn V¨n §oµn
CN. Ng« ThÞ Thu HiÒn
6
môc lôc
Néi dung
Trang
môc lôc ..........................................................................................
4
më ®Çu ............................................................................................
5
tãm t¾t qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi .....................................
7
I. Môc tiªu thùc hiÖn ®Ò tµi ...............................................................
7
II. Ph−¬ng ph¸p tiÕn hµnh .................................................................
7
III. KÕt qu¶ thùc hiÖn ®Ò tµi ................................................................
8
IV. KiÕn nghÞ ......................................................................................
8
phô lôc A (tham kh¶o) ...................................................................
10
phô lôc B (tham kh¶o) ...................................................................
14
7
më ®Çu
C«ng nghiÖp dÖt may lµ ngµnh mòi nhän cña c«ng nghiÖp nhÑ vµ lµ
ngµnh quan träng nhÊt cho mét sè n−íc ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn.
Ngµnh dÖt may kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu may mÆc trong n−íc mµ cßn gi¶i
quyÕt viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng vµ mang l¹i nguån thu ngo¹i tÖ lín cho ®Êt
n−íc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh n¨m 2010 lµ 11,2 tû USD, n¨m 2011 dù
b¸o ®¹t 13,2 tû USD t¨ng 31,5 % so víi n¨m tr−íc.. Ngµnh hiÖn sö dông gÇn 2
triÖu lao ®éng, trong ®ã trªn 1,3 triÖu lao ®éng c«ng nghiÖp, chiÕm tû träng trªn
10 % lao ®éng c«ng nghiÖp c¶ n−íc. C«ng nghiÖp dÖt may lµ träng t©m cña
qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi cña ViÖt Nam tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang
nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, ®ång thêi lµ yÕu tè then chèt trong sù ph¸t triÓn xuÊt
khÈu cña ®Êt n−íc, hay nãi réng h¬n trong nç lùc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ
quèc tÕ. Trong thêi gian tíi ngµnh DÖt May ViÖt Nam cßn nhiÒu tiÒm n¨ng vµ
c¬ héi ph¸t triÓn. ChÝnh phñ ®· ®Æt môc tiªu ngµnh DÖt May ViÖt Nam n»m
trong tèp 5 n−íc xuÊt khÈu dÖt may lín nhÊt thÕ giíi víi kim ng¹ch xuÊt khÈu
25 - 30 tû USD vµo n¨m 2020.
ViÖt Nam ®ang héi nhËp ngµy cµng s©u vµo nÒn kinh tÕ toµn cÇu vµ lµ
n−íc xuÊt khÈu dÖt may, ®ang chÞu sù c¹nh tranh khèc liÖt, nhÊt lµ vÒ gi¸
thµnh, c¸c , c¸c tiªu chuÈn, quy chuÈn, rµo c¶n kü thuËt tõ nhiÒu n−íc trªn thÕ
giíi. Gi¶i ph¸p chñ chèt ®Ó tån t¹i lµ ®¶m b¶o vµ chøng minh ®é tin cËy vÒ chÊt
l−îng s¶n phÈm, nªn cÇn cã ph−¬ng ph¸p thö æn ®Þnh, tin cËy vµ phï hîp víi
c¸c tiªu chuÈn trªn thÕ giíi ®Ó kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm.
Cïng víi c¸c vÊn ®Ò sinh th¸i dÖt may, rµo c¶n kü thuËt ®Ó b¶o vÖ ng−êi
tiªu dïng trong n−íc vµ th©m nhËp thÞ tr−êng bªn ngoµi, v.v....trong ®ã cã
ph−¬ng ph¸p thö rÊt cÇn thiÕt, vÝ dô nh− tiªu chuÈn ®èi víi hµng dÖt may nhËp
khÈu (theo Th«ng t− 32 cña Bé C«ng Th−¬ng, ngµy 29/11/2009) ®· mang l¹i
sù tin cËy vµ ®¶m b¶o søc kháe cho ng−êi tiªu dïng trong n−íc. MÆt kh¸c
ngµnh DÖt May ViÖt Nam cÇn vµ cã thÓ thõa h−ëng c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu
cña c¸c n−íc ph¸t triÓn ®i tr−íc nh− c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ ISO, ASTM,
8
AATCC, BS, .... ¸p dông vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó cã thÓ kÕ thõa vµ theo kÞp yªu
cÇu hßa nhËp víi thÕ giíi.
Víi chÊt l−îng s¶n phÈm ®−îc ®Æt lªn hµng ®Çu nªn c«ng t¸c kiÓm tra
chÊt l−îng s¶n phÈm lµ ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu ®−îc. HiÖn nay cã kho¶ng 200
tiªu chuÈn quèc gia (TCVN) vÒ vËt liÖu dÖt trong ®ã cã kho¶ng h¬n mét nöa sè
tiªu chuÈn lµ chÊp nhËn hoµn toµn tiªu chuÈn n−íc ngoµi nh− tiªu chuÈn ISO,
ASTM, BS, ... §øng tr−íc t×nh h×nh thùc tÕ lµ tiªu chuÈn ViÖt Nam vµ tiªu
chuÈn c¬ së vÒ kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm ngµnh DÖt May cßn ph¶i bæ sung
nhiÒu. §Ó ®¸p øng víi nhu cÇu thö nghiÖm cña kh¸ch hµng ,dùa trªn n¨ng lùc
thö nghiÖm, kh¶ n¨ng cña thiÕt bÞ, ... Vô Khoa häc vµ C«ng nghÖ - Bé C«ng
Th−¬ng ®· giao nhiÖm vô cho ViÖn DÖt May tiÕn hµnh x©y dùng tiªu chuÈn
ph−¬ng ph¸p thö sau:
VËt liÖu dÖt - X¸c ®Þnh ®é kh¸ng thÊm n−íc cña v¶i - PhÐp thö ¸p lùc thñy
tÜnh
Thêi gian thùc hiÖn ®Ò tµi tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2011.
9
tãm t¾t qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi
i môc tiªu thùc hiÖn ®Ò tµi
1.1 X©y dùng Tiªu chuÈn quèc gia (TCVN) vÒ ph−¬ng ph¸p thö VËt liÖu dÖt
trªn c¬ së chÊp nhËn tiªu chuÈn quèc tÕ: ISO 811: 1981 Textiles fabrics Determination of resistance to water penetration - Hydrostatic pressure test
(VËt liÖu dÖt - X¸c ®Þnh ®é kh¸ng thÊm n−íc cña v¶i - PhÐp thö ¸p lùc thñy
tÜnh) phï hîp víi ®iÒu kiÖn trang thiÕt bÞ vµ n¨ng lùc thö nghiÖm.
1.2 ¸p dông vµo thùc tÕ phôc vô cho c«ng t¸c thö nghiÖm vµ bæ sung vµo danh
môc c¸c tiªu chuÈn ph−¬ng ph¸p thö vÒ vËt liÖu dÖt.
II ph−¬ng ph¸p tiÕn hµnh
2.1 Dùa trªn môc tiªu cña ®Ò tµi ®−îc giao vµ néi dung Hîp ®ång §Æt hµng s¶n xuÊt
vµ cung cÊp dÞch vô sù nghiÖp c«ng nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ
gi÷a Bé C«ng Th−¬ng vµ ViÖn DÖt May sè: 05.11XDTC/H§-KHCN ký ngµy 10 th¸ng
3 n¨m 2011.
2.2 Thu thËp tµi liÖu, tham kh¶o c¸c tµi liÖu quèc tÕ, dÞch tµi liÖu tiªu chuÈn c¸c
ph−¬ng ph¸p thö nghiÖm cña n−íc ngoµi: ASTM , BS, JIS.
2.3 Rµ so¸t c¸c tiªu chuÈn thö nghiÖm ngµnh DÖt May hiÖn t¹i cña ViÖt Nam.
2.4 Biªn so¹n, x©y dùng 01 tiªu chuÈn dùa trªn c¬ së chÊp nhËn tiªu chuÈn
quèc tÕ: ISO 811: 1981 phï hîp víi n¨ng lùc thiÕt bÞ hiÖn cã trong n−íc vµ ®¸p
øng ®−îc yªu cÇu cña kh¸ch hµng.
2.5 ThÝ nghiÖm c¸c mÉu v¶i ®· xö lý chèng thÊm n−íc phï hîp víi môc ®Ých,
ph¹m vi ¸p dông theo tiªu chuÈn biªn so¹n.
2.6 LÊy c¸c ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c c¬ quan, nhµ m¸y, chuyªn gia: Ph©n
ViÖn DÖt May TP Hå ChÝ Minh; Phßng thÝ nghiÖm Hµng tiªu dïng - QUATEST
1; C«ng ty CP DÖt C«ng nghiÖp; ViÖn Tiªu chuÈn ChÊt l−îng ViÖt Nam; PGS.
TS. Ph¹m Hång - Së Khoa häc & C«ng nghÖ Hµ Néi; PGS. TS TrÇn Minh Nam
- ViÖn DÖt May & Thêi trang tr−êng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi; KS. Hoµng Thu
Hµ - ViÖn DÖt May; ThS. Bïi ThÞ Th¸i Nam - ViÖn DÖt May; ...
10
2.7 Tæ chøc 2 cuéc héi th¶o, lÊy ý kiÕn ®ãng gãp cho b¶n dù th¶o TCVN
2.8 KiÓm tra kh¶ n¨ng øng dông c¸c tiªu chuÈn ph−¬ng ph¸p thö ®· biªn so¹n
vµo thùc tÕ thö nghiÖm kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm dÖt may.
2.9 Hoµn thiÖn dù th¶o TCVN
III kÕt qu¶ thùc hiÖn ®Ò tµi
§Ò tµi ®· x©y dùng ®−îc 01 dù th¶o tiªu chuÈn quèc gia (TCVN) sau ®©y:
3.1 VËt liÖu dÖt – X¸c ®Þnh ®é kh¸ng thÊm n−íc cña v¶i – PhÐp thö ¸p
lùc thuû tÜnh.
3.1.1 Ph¹m vi ¸p dông: Ph−¬ng ph¸p thö ¸p lùc thñy tÜnh nh»m x¸c ®Þnh
®é kh¸ng thÊm n−íc cña v¶i dÖt, ph−¬ng ph¸p nµy th−êng ¸p dông cho v¶i
mËt ®é dÇy, vÝ dô nh− v¶i may buåm, v¶i chèng thÊm, v¶i may lÒu b¹t.
3.1.2 Nguyªn t¾c: MÉu thö chÞu t¸c ®éng cña ¸p lùc n−íc t¨ng lªn dÇn dÇn
trªn mét mÆt, d−íi c¸c ®iÒu kiÖn chuÈn, cho ®Õn khi xuÊt hiÖn sù xuyªn qua
cña n−íc t¹i 3 vÞ trÝ qua ®ã x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng chÞu ¸p lùc thñy tÜnh cña v¶i.
3.1.3 Bè côc , néi dung c¸c phÇn chÝnh cña tiªu chuÈn:
-
Ph¹m vi ¸p dông
-
Tµi liÖu viÖn dÉn
-
Nguyªn t¾c
-
ThiÕt bÞ, dông cô
-
§iÒu hßa mÉu
-
MÉu thö
-
C¸ch tiÕn hµnh
-
TÝnh to¸n vµ biÓu thÞ kÕt qu¶
-
B¸o c¸o thö nghiÖm
-
Phô lôc
IV kiÕn nghÞ
4.1 §Ò tµi ®· hoµn thµnh c¸c néi dung c¬ b¶n cña hîp ®ång, x©y dùng
®−îc 01 tiªu chuÈn ph−¬ng ph¸p thö kiÓm tra c¸c tÝnh chÊt, chÊt l−îng phæ
biÕn cho nguyªn liÖu vµ s¶n phÈm dÖt may.
4.2 Nhãm thùc hiÖn ®Ò tµi tr×nh ®Ò nghÞ Bé C«ng Th−¬ng vµ Bé Khoa häc vµ
C«ng nghÖ xem xÐt ban hµnh tiªu chuÈn quèc gia (TCVN) nµy ®Ó lµm
ph−¬ng tiÖn kü thuËt trong c«ng t¸c kiÓm tra chÊt l−îng, kiÓm so¸t nguyªn
11
liÖu vµ s¶n phÈm ngµnh dÖt may cho c¸c nhµ m¸y, c¸c phßng thÝ nghiÖm,
c¸c c¬ quan chuyªn ngµnh.
4.3 Nhãm biªn so¹n tiªu chuÈn còng rÊt mong Vô Khoa häc Kü thuËt - Bé
C«ng Th−¬ng xem xÐt c¸c ®Ò nghÞ cña ViÖn DÖt May vÒ x©y dùng tiªu
chuÈn c¸c ph−¬ng ph¸p thö chØ tiªu vËt liÖu dÖt vµ sinh th¸i dÖt may ®Ó bæ
sung c¸c tiªu chuÈn quèc gia cßn thiÕu vµ hµi hßa víi c¸c tiªu chuÈn trªn
thÕ giíi theo kÕ ho¹ch hµng n¨m ®Ò nghÞ víi Bé C«ng Th−¬ng.
12
TCVN
TI£U CHUÈN QUèC GIA
TCVN
: 2011
ISO 811 : 1981
XuÊt b¶n lÇn 1
vËt liÖu dÖt - X¸C §ÞNH §é kh¸ng THÊM N¦íC
cña v¶i - PHÐP THö ¸P LùC THñY TÜNH
Textiles fabrics - Determination of resistance to water penetration Hydrostatic pressure test
hµ NéI - 2011
TCVN
:2011
Lêi nãi ®Çu
TCVN
:2011 ®−îc x©y dùng trªn c¬ së chÊp nhËn hoµn toµn t−¬ng ®−¬ng víi ISO
811: 1981 Textile fabrics - Determination of resistance to water penetration - Hydrostatic
pressure test.
TCVN
:2011 do ViÖn DÖt May biªn so¹n, Vô Khoa häc C«ng nghÖ Bé C«ng th−¬ng
®Ò nghÞ, Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ c«ng bè.
2
TI£U CHUÈN QUèC GIA
TCVN
:2011
XuÊt b¶n lÇn 1
VËt liÖu dÖt - X¸c ®Þnh ®é kh¸ng thÊm n−íc cña v¶i - PhÐp
thö ¸p lùc thñy tÜnh
Textiles fabrics - Determination of resistance to water penetration - Hydrostatic
pressure test
1
Ph¹m vi ¸p dông
Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh ph−¬ng ph¸p ¸p lùc thñy tÜnh ®Ó x¸c ®Þnh ®é kh¸ng thÊm n−íc
cña v¶i. Ph−¬ng ph¸p chñ yÕu ¸p dông cho v¶i mËt ®é cao, vÝ dô nh− v¶i may buåm, v¶i
chèng thÊm vµ v¶i may lÒu.
2
Tµi liÖu viÖn dÉn
C¸c tµi liÖu viÖn dÉn sau rÊt cÇn thiÕt cho viÖc ¸p dông tiªu chuÈn. §èi víi c¸c tµi liÖu
viÖn dÉn ghi n¨m ban hµnh th× ¸p dông b¶n ®−îc nªu. §èi víi c¸c tµi liÖu viÖn dÉn
kh«ng ghi n¨m ban hµnh th× ¸p dông phiªn b¶n míi nhÊt, bao gåm c¶ söa ®æi.
TCVN 1748: 2006, VËt liÖu dÖt - M«i tr−êng chuÈn ®Ó ®iÒu hßa vµ thö. (ISO 139: 2005,
Textiles - Standard atmosphere for conditioning and testing).
3
Nguyªn t¾c
¸p lùc thñy tÜnh t¸c ®éng lªn v¶i chÝnh lµ phÐp ®o kh¶ n¨ng v¶i c¶n kh«ng cho n−íc ®i
qua. MÉu thö chÞu ¸p lùc n−íc t¨ng ®Òu lªn mét mÆt trong c¸c ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn cho
®Õn khi xuÊt hiÖn n−íc thÊm qua ë ba ®iÓm ë mÆt bªn kia. Ghi l¹i ¸p lùc t¹i ®ã n−íc
thÊm qua v¶i t¹i ®iÓm thø ba. ¸p lùc n−íc cã thÓ t¸c ®éng tõ trªn xuèng hoÆc tõ d−íi lªn
mÉu thö. NÕu lùa chän ph−¬ng thøc t¸c ®éng ¸p lùc n−íc kh¸c th× cÇn c«ng bè trong
b¸o c¸o thö nghiÖm.
KÕt qu¶ cã liªn quan ngay lËp tøc ®Õn ph¶n øng cña v¶i chÞu t¸c ®éng cña ¸p lùc n−íc
trong kho¶ng thêi gian ng¾n hay thêi gian võa ph¶i.
4
ThiÕt bÞ, dông cô
4.1
ThiÕt bÞ sö dông cho phÐp thö ph¶i ®−îc thiÕt kÕ tu©n thñ víi c¸c ®iÒu kiÖn sau:
3
TCVN
4.1.1
:2011
ThiÕt bÞ ph¶i cã kh¶ n¨ng kÑp mÉu thö v¶i theo c¸ch sao cho:
a)
mÉu n»m ngang vµ kh«ng bÞ phång lªn;
b)
diÖn tÝch phÇn v¶i chÞu t¸c ®éng cña ¸p lùc n−íc t¨ng dÇn tõ d−íi lªn hoÆc tõ trªn
xuèng lµ 100 cm2 1;
c)
kh«ng ®Ó lät n−íc qua hµm kÑp trong suèt qu¸ tr×nh thö (xem Phô lôc A, ®iÒu A.1);
d) mÉu thö kh«ng tr−ît trong ngµm kÑp;
e) gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu bÊt cø hiÖn t−îng thÊm qua mÐp bÞ kÑp cña mÉu (xem Phô
lôc, ®iÒu A.1).
4.1.2 N−íc tiÕp xóc víi mÉu thö ph¶i lµ n−íc cÊt hoÆc n−íc kh«ng ion vµ ®−îc duy tr× ë
m«i tr−êng 20 0C ± 2 0C hoÆc 27 0C ± 2 0C. NhiÖt ®é kh¸c ®−îc chän ph¶i ®−îc c«ng bè
trong b¸o c¸o thö nghiÖm. (Sö dông n−íc ë nhiÖt ®é cao h¬n sÏ mang l¹i gi¸ trÞ ¸p lùc
thñy tÜnh thÊp h¬n; møc ®é ¶nh h−ëng cã thÓ kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i v¶i).
4.1.3 Tèc ®é t¨ng cña ¸p lùc n−íc ph¶i lµ 10 cm ± 0,5 cm hoÆc 60 cm ± 3 cm
H2O/min.2. KÕt qu¶ ®¹t ®−îc tõ hai tèc ®é nµy cã thÓ kh«ng gièng nhau. Sù lùa chän
nµy ph¶i ®−îc c«ng bè trong b¸o c¸o thö nghiÖm.
4.1.4 Mét ¸p kÕ nèi víi (c¸c) ®Çu ®o ph¶i ®o ®−îc ¸p suÊt víi ®é chÝnh x¸c 0,5 cm H2O
(xem Phô lôc A, ®iÒu A.2).
5
M«i tr−êng ®iÒu hßa vµ thö
Thùc hiÖn ®iÒu hßa vµ thö nghiÖm trong m«i tr−êng chuÈn cho thö nghiÖm vËt liÖu dÖt
nh− quy ®Þnh trong TCVN 1748: 2006 (ISO 139: 2005). NÕu ®−îc chÊp thuËn, cã thÓ
thùc hiÖn ®iÒu hßa vµ thö nghiÖm ë nhiÖt ®é xung quanh.
1
Víi thiÕt bÞ ®ßi hái sö dông víi kÝch th−íc mÉu nhá h¬n, nh− diÖn tÝch trßn 20 cm2, hoÆc mÉu thö
vu«ng vÉn cßn ®−îc sö dông ë mét sè quèc gia. MÆc dï kh«ng chÝnh x¸c theo ®óng tiªu chuÈn nµy,
còng cã thÓ sö dông vµ bÊt cø sù sai kh¸c nµo so víi diÖn tÝch thö 100 cm2 còng ph¶i c«ng bè trong b¸o
c¸o thö nghiÖm. §©y chØ lµ mét phÐp ®o nhÊt thêi vµ cã ý ®Þnh r»ng ®iÒu kho¶n nµy sÏ bÞ xãa ®i khi tiªu
chuÈn so¸t xÐt l¹i sau 5 n¨m c«ng bè.
2
Mèi t−¬ng quan víi ¸p suÊt tÝnh b»ng milibar.
1 cmH20
≈ 1 mbar
vµ 1 cmH20 = 98,066 5 Pa (chÝnh x¸c) (1mbar = 100 Pa).
Tuy nhiªn, phÐp ®o thùc tÕ hiÖn nay quy −íc lµ centimet ¸p suÊt cét n−íc trªn phót.
4
TCVN
6
:2011
ChuÈn bÞ mÉu thö
Sau khi tiÕp nhËn mÉu, tr¸nh t¸c ®éng vµo mÉu Ýt nhÊt cã thÓ, tr¸nh gÊp thµnh nÕp vµ
kh«ng xö lý b»ng bÊt cø c¸ch nµo (vÝ dô nh− lµ ph¼ng) ngo¹i trõ ®iÒu hßa mÉu. ChuÈn
bÞ Ýt nhÊt 5 mÉu thö tõ c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau trªn v¶i sao cho ®¹i diÖn nhÊt cã thÓ. V¶i cã
thÓ thö nghiÖm mµ kh«ng cÇn c¾t mÉu.
7
C¸ch tiÕn hµnh
Cung cÊp n−íc cÊt míi cho mçi mÉu thö (xem Phô lôc, ®iÒu A.3).
Lau s¹ch n−íc trªn bÒ mÆt ngµm kÑp. KÑp chÆt mÉu ®· ®−îc ®iÒu hßa vµo trong ®Çu
®o sao cho mÆt ph¶i cña v¶i tiÕp xóc víi n−íc. Thùc hiÖn kÑp mÉu sao cho n−íc kh«ng
bÞ Ðp qua mÉu thö tr−íc khi b¾t ®Çu thö. MÉu thö ngay lËp tøc chÞu t¸c ®éng cña ¸p lùc
n−íc t¨ng. Quan s¸t liªn tôc ®Ó theo dâi hiÖn t−îng n−íc thÊm qua v¶i.
Ghi l¹i ¸p lùc, quy −íc lµ x¨ng ti mÐt cét n−íc, t¹i thêi ®iÓm b¾t ®Çu xuÊt hiÖn giät n−íc
ë vÞ trÝ thø ba trªn mÉu thö. Lµm trßn gi¸ trÞ ¸p lùc n−íc ghi ®−îc theo nguyªn t¾c sau:
- cho ®Õn 1 mH2O : 0,5 cm
- trªn 1 mH2O cho ®Õn 2 mH2O : 1 cm
- tõ h¬n 2 mH2O : 2 cm
Kh«ng tÝnh nh÷ng giät n−íc nhá li ti kh«ng to lªn sau khi h×nh thµnh. Kh«ng ®Õm nh÷ng
giät n−íc xuÊt hiÖn sau ë cïng mét vÞ trÝ trªn v¶i. L−u ý xem cã xÈy ra hiÖn t−îng n−íc
thÊm qua ë vÞ trÝ thø ba t¹i mÐp cña ngµm kÑp vµ lo¹i bá bÊt kú phÐp thö nµo trong ®ã
xuÊt hiÖn hiÖn t−îng n−íc thÊm qua t¹i ¸p lùc thÊp h¬n gi¸ trÞ ¸p lùc thÊp nhÊt ghi l¹i
®−îc cña c¸c mÉu thö kh¸c tõ cïng mÉu v¶i nµy. Thö thªm mÉu thö cho ®Õn khi ®¹t
®−îc sè l−îng cÇn thiÕt c¸c kÕt qu¶ tháa m·n.
8
TÝnh to¸n vµ biÓu thÞ kÕt qu¶
TÝnh to¸n gi¸ trÞ trung b×nh cña c¸c gi¸ trÞ ¸p lùc ®o ®−îc tõ c¸c lÇn thö mÉu nh− ®iÒu 7.
B¸o c¸o tõng kÕt qu¶ riªng lÎ vµ kÕt qu¶ trung b×nh theo quy −íc lµ x¨ng ti mÐt cét
n−íc.
9
B¸o c¸o thö nghiÖm
B¸o c¸o thö nghiÖm ph¶i bao gåm c¸c th«ng tin sau:
a) viÖn dÉn tiªu chuÈn nµy vµ ngµy thö;
b) ®iÒu kiÖn m«i tr−êng (m«i tr−êng nhiÖt ®é tiªu chuÈn hay m«i tr−êng nhiÖt ®íi tiªu
chuÈn hay ®iÒu kiÖn m«i tr−êng kh¸c);
c) nhiÖt ®é cña n−íc (20 0C hay 27 0C hay nhiÖt ®é kh¸c);
5
TCVN
:2011
d) ¸p lùc n−íc t¸c ®éng lªn mÉu thö tõ d−íi lªn hay tõ trªn xuèng;
e) tèc ®é t¨ng ¸p lùc n−íc (10 cmH2O/min. hay 60 cmH20/min.);
f) mÆt v¶i nµo ®−îc thö;
g) bÊt cø sù thay ®æi kÝch th−íc hay h×nh d¹ng cña mÉu thö;
h) c¸c kÕt qu¶ riªng lÎ vµ gi¸ trÞ trung b×nh.
6
TCVN
:2011
Phô lôc
h−íng dÉn thùc hiÖn phÐp thö
(C¸c h−íng dÉn lµ mét phÇn cña tiªu chuÈn)
A.1
KÑp mÉu thö
Víi mét sè kiÓu thiÕt bÞ, cã thÓ ®¹t ®−îc ®iÒu kiÖn kÑp mÉu ®óng nÕu mÆt cña ngµm kÑp
cã d¸n miÕng cao su phï hîp.
A.2
¸p kÕ
a) CÇn ph¶i cã ¸p kÕ víi kho¶ng ®o phï hîp. ¸p kÕ cã thÓ ®o ®−îc gi¸ trÞ ¸p lùc ®Õn 1
mH2O lµ phï hîp cho c¸c lo¹i v¶i cã cÊu tróc t−¬ng tù nh− gabadin; ®èi víi c¸c lo¹i v¶i
cã cÊu tróc chÆt h¬n th× sö dông ¸p kÕ cã thÓ ®o ®−îc gi¸ trÞ ¸p lùc ®Õn 2 mH2O.
b, NÕu sö dông tõ hai ®Çu ®o trë lªn cïng chung víi ¸p kÕ th× ph¶i t¸ch riªng c¸c ®Çu ®o
ra ®Ó ng¨n chÆn hiÖn t−îng dß rØ n−íc qua mÉu thö ®· bÞ n−íc thÊm qua t¹i ba vÞ trÝ víi
tû lÖ cao. Víi phÇn lín d¹ng thiÕt bÞ, hiÖn t−îng n−íc dß rØ cã thÓ gi¶m râ rÖt tèc ®é cña
viÖc t¨ng ¸p lùc lªn c¸c mÉu thö võa thÝ nghiÖm xong.
A.3
T¹o ra bÒ mÆt n−íc s¹ch
NÕu thiÕt bÞ sö dông lµ kiÓu mµ n−íc sö dông cho thö nghiÖm ®−îc chøa trong (c¸c)
®Çu ®o vµ d©ng lªn ®Ó tiÕp xóc víi mÉu thö, th× cã thÓ lµm s¹ch bÒ mÆt cña n−íc trong
(c¸c) ®Çu ®o theo mét trong c¸c c¸ch sau, nªu ra víi môc ®Ých ®Ó tham kh¶o:
a) Th¸o hÕt n−íc trong ®Çu ®o ra vµ ®æ ®ñ n−íc cÊt tinh khiÕt vµo.
b) §Ó n−íc cÊt ®−îc trµn ra khái (c¸c) ®Çu ®o vµ nh− thÕ bÒ mÆt cña n−íc sÏ s¹ch.
Dïng miÕng kÝnh míi ®−îc phñ s¸p pa ra phin g¹t bÒ mÆt n−íc.
c) §Ó n−íc cÊt trµn ra khái (c¸c) ®Çu ®o trµn ra vµ nh− thÕ bÒ mÆt cña n−íc sÏ s¹ch.
A.4
Sù cã mÆt cña h¬i cña c¸c chÊt láng h÷u c¬ dÔ bay h¬i
Sù cã mÆt cña h¬i cña c¸c chÊt láng h÷u c¬ dÔ bay h¬i, nh− lµ ete dietyl trong phßng thÝ
nghiÖm khi ®ang thùc hiÖn phÐp thö nµy cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶.
7
- Xem thêm -