Tài liệu Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn nhằm đánh giá mức độ nắm vững kiến thức chương định luật bảo toàn của học sinh lớp 10 thpt

bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tr­êng ®¹i häc s­ ph¹m hµ néi 2 ============= nguyÔn quang hiÖu X©y dùng hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän nh»m ®¸nh gi¸ chÊt l­îng kiÕn thøc ch­¬ng "c¸c ®Þnh luËt b¶o toµn" cña häc sinh líp 10 THPT (C¬ barn) Chuyªn ngµnh: Lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p d¹y häc bé m«n vËt lÝ M· sè: 60.14.10 Tãm t¾t luËn v¨n th¹c sÜ khoa häc gi¸o dôc 1 Hµ Néi – 2008 Luận văn được hoàn thành tại: KHOA VẬT LÝ - TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 Ng­êi h­íng dÉn khoa häc: PGS.TS. T¹ Tri Ph­¬ng Phản biện 1 : …………………………………………. Phản biện 2 :………………………………………….. Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sỹ khoa Vật lý trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2: Vào hồi……….giờ…......ngày……..tháng……năm 2008 2 Có thể tìm đọc luận văn tại: - tH¦ VIÖN §¹I HäC S¦ PH¹M Hµ NéI 2 Më ®Çu 1- Lý do chän ®Ò tµi Bé GD vµ §T ®· ban hµnh quy chÕ míi vÒ thi tèt nghiÖp vµ tuyÓn sinh vµo c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng trong c¶ n­íc vµo ngµy 05/01/2007 gåm 4 m«n: VËt lÝ; Hãa häc; Sinh häc; Ngo¹i ng÷ víi h×nh thøc thi tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 100%. §©y lµ vÊn ®Ò lo l¾ng kh«ng chØ cña c¸c thÝ sinh, c¸c bËc phô huynh mµ cña c¶ x· héi. MÆc dï h×nh thøc nµy ®· ®­îc chuÈn bÞ tõ n¨m 2005. T¹i sao h×nh thøc thi míi nµy l¹i ®ang lµ vÊn ®Ò g©y ra lo l¾ng cho nhiÒu ng­êi nh­ vËy? Cã lÏ v× tr­íc ®©y gi¸o dôc cña chóng ta míi chØ tiÕn hµnh kiÓm tra ®¸nh gi¸ chñ yÕu b»ng ph­¬ng ph¸p tù luËn. Thùc tiÔn cho thÊy, trong gi¸o dôc kh«ng nªn chØ ¸p dông mét h×nh thøc thi, kiÓm tra cho mét m«n häc mµ cã thÓ kÕt hîp c¸c h×nh thøc thi, kiÓm tra ®Ó viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp ®¹t ®­îc chÊt l­îng cao. Trong qu¸ tr×nh d¹y häc, ®¸nh gi¸ lµ mét kh©u cã vÞ trÝ, vai trß hÕt søc quan träng, nÕu chóng ta lµm tèt kh©u nµy nã sÏ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ viÖc d¹y cña thÇy vµ viÖc häc cña trß. H×nh thøc thi kiÓm tra dïng ph­¬ng ph¸p tù luËn tõ tr­íc tíi 3 nay chóng ta vÉn dïng cã ­u ®iÓm cho häc sinh cã nhiÒu tù do béc lé suy nghÜ cña m×nh trong c©u tr¶ lêi. Song h×nh thøc thi tù luËn th­êng m¾c ph¶i h¹n chÕ: Sè c©u hái t­¬ng ®èi Ýt vµ cã tÝnh tæng qu¸t, dÔ so¹n ®Ò nh­ng khã chÊm vµ khã cho ®iÓm kh¸ch quan, v× sù ph©n bè ®iÓm sè cña mét bµi thi tù luËn cã thÓ ®­îc kiÓm so¸t mét phÇn lín do ng­êi chÊm (Ên ®Þnh ®iÓm tèi ®a vµ tèi thiÓu). Mét h¹n chÕ n÷a còng ®ang lµ vÊn ®Ò nãng báng cña x· héi, ®ã lµ vÊn ®Ò tiªu cùc trong thi cö khi kiÓm tra b»ng ph­¬ng ph¸p tù luËn dÔ x¶y ra. ChÝnh v× vËy mµ ngay trong n¨m häc 2006 – 2007 Bé GD vµ §T ®· yªu cÇu c¸c Së GD vµ c¸c tr­êng thùc hiÖn phong trµo: “Nãi kh«ng víi tiªu cùc trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc” , ng¨n chÆn c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc trong thi cö. Tõ nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc thi kiÓm tra b»ng ph­¬ng ph¸p tù luËn ®ßi hái ph¶i cã sù c¶i tiÕn vµ kh¾c phôc kÞp thêi. §iÒu ®ã ®· thóc ®Èy c¸c nhµ nghiªn cøu t×m ®Õn víi ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. Sù c¶i tiÕn mét c¸ch ®ång bé c¶ vÒ môc ®Ých, néi dung, ph­¬ng ph¸p vµ ph­¬ng tiÖn d¹y häc còng nh­ h×nh thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ d¹y häc diÔn ra th­êng xuyªn mét c¸ch cã hÖ thèng lµ sù nh×n nhËn ®óng ®¾n cña §¶ng, Nhµ n­íc ta nãi chung vµ cña c¶ ngµnh gi¸o dôc nãi riªng. Trong viÖc ®æi míi mét c¸ch ®ång bé nh­ ®· nãi ë trªn th× viÖc c¶i tiÕn vµ ®æi míi hÖ thèng c¸ch thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña häc sinh ®· vµ ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt. MÆt kh¸c, chóng ta thÊy thùc tr¹ng d¹y häc m«n vËt lÝ ë c¸c tr­êng phæ th«ng hiÖn nay lµ: mét gi¸o viªn ®ång thêi ph¶i d¹y ë nhiÒu líp kh¸c nhau, trong líp sè häc sinh th­êng ®«ng ( 40 – 45 häc sinh), trong khi néi dung kiÕn thøc th× dµi. Do vËy, viÖc n¾m th«ng tin ph¶n håi mét c¸ch cô thÓ, nhanh chãng, chÝnh x¸c, kh¸ch quan, th­êng xuyªn ®èi víi häc sinh lµ rÊt khã kh¨n vµ hÇu nh­ kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Trong khi b»ng lîi thÕ cña m×nh, ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan cã thÓ dïng kiÓm tra ®¸nh gi¸ kiÕn thøc trªn mét vïng réng, mét c¸ch nhanh 4 chãng, kh¸ch quan, chÝnh x¸c. Nã cho phÐp xö lý kÕt qu¶ theo nhiÒu chiÒu víi tõng häc sinh còng nh­ tæng thÓ c¶ líp häc hoÆc mét tr­êng häc, gióp cho gi¸o viªn kÞp thêi ®iÒu chØnh hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p d¹y ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ d¹y häc. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc vµ suy nghÜ nh­ trªn vµ qua thùc tiÔn gi¶ng d¹y m«n vËt lÝ ë tr­êng THPT, chóng t«i lùa chän ®Ò tµi theo h­íng: X©y dùng hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän víi mong muèn gãp phÇn nghiªn cøu n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ d¹y häc vËt lÝ ë tr­êng phæ th«ng. Trong khu«n khæ giíi h¹n cña mét luËn v¨n Th¹c sÜ, ®Ò tµi chØ giíi h¹n l¹i ë vÊn ®Ò: “ X©y dùng hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän nh»m ®¸nh gi¸ møc ®é n¾m v÷ng kiÕn thøc ch­¬ng: C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn cña häc sinh líp 10 THPT ban c¬ b¶n”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu: X©y dùng ®­îc hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän ®¸p øng yªu cÇu ®¸nh gi¸ møc ®é n¾m v÷ng kiÕn thøc ch­¬ng: “C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” vËt lÝ 10 THPT ban c¬ b¶n. 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi: 3.1. §èi t­îng nghiªn cøu: HÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän sö dông trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp mét sè kiÕn thøc ch­¬ng: “C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn ” cña häc sinh líp 10 THPT ban c¬ b¶n. 3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu: §Ò tµi nghiªn cøu ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän ®Ó so¹n th¶o hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm nh»m ®¸nh gi¸ møc ®é n¾m v÷ng kiÕn thøc ch­¬ng “ C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” líp 10 THPT ban c¬ b¶n. 4. Gi¶ thuyÕt khoa häc: 5 NÕu cã mét hÖ thèng c©u hái ®­îc so¹n th¶o mét c¸ch khoa häc theo ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän phï hîp víi môc tiªu d¹y häc néi dung mét sè kiÕn thøc ch­¬ng: “C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” líp 10 THPT ban c¬ b¶n th× cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, kh¸ch quan chÊt l­îng kiÕn thøc ch­¬ng “ C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ d¹y vµ häc vËt lÝ ë THPT. 5. NhiÖm vô nghiªn cøu: - Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vÒ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh ë tr­êng THPT. - Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ nguyªn t¾c x©y dùng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän. - Nghiªn cøu néi dung ch­¬ng tr×nh vËt lÝ líp 10 THPT ban c¬ b¶n nãi chung vµ ch­¬ng “C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” nãi riªng. Trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh tr×nh ®é cña môc tiªu kiÕn thøc mµ häc sinh cÇn ®¹t ®­îc. - Nghiªn cøu ®iÒu tra khã kh¨n sai lÇm cña häc sinh hay m¾c ph¶i khi häc phÇn nµy. - VËn dông c¬ së lý luËn x©y dùng hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän cho mét sè kiÕn thøc ch­¬ng: “C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” líp 10 THPT ban c¬ b¶n. - Thùc nghiÖm s­ ph¹m ®Ó ®¸nh gi¸ hÖ thèng c©u hái ®· so¹n vµ ®¸nh gi¸ viÖc häc tËp cña häc sinh nh»m n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc. 6. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: 6.1. C¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu lÝ luËn: - Nghiªn cøu lÝ luËn d¹y häc, lÝ luËn vÒ c«ng viÖc ®¸nh gi¸ líp häc. - Ph­¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc (dïng ®Ó xö lý kÕt qu¶ thùc nghiÖm s­ ph¹m). 6.2. C¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn: 6 - Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra. - Ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm khoa häc gi¸o dôc 7. §ãng gãp cña ®Ò tµi. 7.1. §ãng gãp vÒ mÆt khoa häc. §Ò tµi nghiªn cøu hÖ thèng ®­îc c¬ së lÝ luËn vÒ ®¸nh gi¸, ®Æc biÖt lµ ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän lµm tµi liÖu tham kh¶o cho nh÷ng ng­êi quan t©m ®Õn lÜnh vùc nµy. 7.2. §ãng gãp vÒ mÆt thùc tiÔn: - Lµm tµi liÖu tham kh¶o vÒ ®¸nh gi¸ trong bé m«n vËt lÝ ë tr­êng THPT. - Bé c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän nµy cã thÓ xem nh­ lµ mét hÖ thèng bµi tËp mµ th«ng qua ®ã ng­êi häc cã thÓ tù kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®­îc kÕt qu¶ häc tËp cña m×nh. 8. CÊu tróc cña luËn v¨n. Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc c¸c tµi liÖu tham kh¶o, ®Ò tµi gåm ba ch­¬ng: Ch­¬ng 1: LÝ luËn vÒ ®¸nh gi¸ líp häc trong d¹y häc vËt lÝ ë tr­êng THPT. Ch­¬ng 2: So¹n th¶o hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän cña ch­¬ng “C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn” vËt lÝ 10 THPT ( C¬ b¶n) Ch­¬ng 3: Thùc nghiÖm s­ ph¹m. 7 Ch­¬ng 1 Lý luËn vÒ ®¸nh gi¸ líp häc trong d¹y häc ë tr­êng phæ th«ng 1.1 .Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ ®¸nh gi¸ líp häc trong qu¸ tr×nh d¹y häc 1.1.1. Kh¸i niÖm ®¸nh gi¸ Cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc. Sau ®©y lµ mét sè ®Þnh nghÜa tiªu biÓu. - §Þnh nghÜa cña Jean Marien De Ketele. §¸nh gi¸ cã nghÜa lµ: + Thu thËp th«ng tin ®ñ thÝch hîp, cã gi¸ trÞ vµ ®¸ng tin cËy; + Xem xÐt møc ®é phï hîp gi÷a tËp hîp th«ng tin nµy víi mét tËp hîp c¸c tiªu chÝ phï hîp víi c¸c môc tiªu ®Þnh ra ban ®Çu, hay ®· ®iÒu chØnh trong qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin; + Nh»m ®­a ra quyÕt ®Þnh. - §Þnh nghÜa cña Ralph Tyler : “ Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh møc ®é thùc hiÖn c¸c môc tiªu trong c¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc”. 8 - §Þnh nghÜa cña E. Beeby: “ §¸nh gi¸ gi¸o dôc lµ sù thu thËp vµ lÝ gi¶i mét c¸ch hÖ thèng nh÷ng b»ng chøng, nh­ mét phÇn cña qu¸ tr×nh, dÉn tíi sù ph¸n xÐt vÒ gi¸ trÞ theo quan ®iÓm ho¹t ®éng”. - §Þnh nghÜa cña Robert F. Mager : “ §¸nh gi¸ lµ viÖc miªu t¶ t×nh h×nh cña häc sinh vµ gi¸o viªn ®Ó dù ®o¸n c«ng viÖc ph¶i tiÕp tôc lµm ®Ó gióp häc sinh tiÕn bé”. Dùa trªn nh÷ng ®Þnh nghÜa trªn, c¸c t¸c gi¶ cña cuèn ”C¬ së lÝ luËn cña viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l­îng häc tËp cña häc sinh phæ th«ng” ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa sau ®©y:”§¸nh gi¸ trong gi¸o dôc lµ qu¸ tr×nh thu thËp vµ lÝ gi¶i kÞp thêi, cã hÖ thèng th«ng tin vÒ hiÖn tr¹ng, nguyªn nh©n cña chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc c¨n cø vµ môc tiªu d¹y häc, lµm c¬ së cho nh÷ng chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p vµ hµnh ®éng tiÕp theo”. Tõ ®Þnh nghÜa kh¸i qu¸t trªn vÒ ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc, ng­êi ta ®­a ra ®Þnh nghÜa vÒ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh nh­ sau: “ §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp lµ qu¸ tr×nh thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin vÒ tr×nh ®é, kh¶ n¨ng thùc hiÖn môc tiªu hoc tËp cña hoc sinh, vÒ t¸c ®éng vµ nguyªn nh©n cña t×nh h×nh ®ã nh»m t¹o c¬ së cho quyÕt ®Þnh s­ ph¹m cña gi¸o viªn vµ nhµ tr­êng, cho b¶n th©n häc sinh ®Ó hä häc tËp ngµy cµng tiÕn bé h¬n”.[4] 1.1.2. C¸c thµnh tè chÝnh yÕu trong ®¸nh gi¸ Môc ®Ých T¹i sao t«i ®ang thùc hiÖn ®¸nh gi¸ nµy? §¸nh gi¸ T«i sÏ gi¶i thÝch nh÷ng kÕt qu¶ nh­ thÕ nµo? T«i sÏ sö dông nh÷ng tiªu chuÈn vµ tiªu chÝ nµo ®Ó ®¸nh gi¸? X¸c ®Þnh T«i cÇn ph¶i sö dông nh÷ng thñ thuËt g× ®Ó thu thËp th«ng tin 9 Sö dông T«i sÏ sö dông nh÷ng kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ nh­ thÕ nµo? 1.1.1.1. Môc ®Ých: CÇn ph¶i hiÓu râ môc ®Ých cña viÖc ®¸nh gi¸. Cã nghÜa lµ t¹i sao ta ®ang tiÕn hµnh ®¸nh gi¸? Th«ng tin ta thu ®­îc trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ sÏ gióp g× cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cña gi¸o viªn? Cã lÏ ®iÒu rÊt quan träng lµ ®¸nh gi¸ sÏ thóc ®Èy häc tËp cña häc sinh nh­ thÕ nµo? 1.1.1.2. X¸c ®Þnh th«ng tin: X¸c ®Þnh lµ mét quy tr×nh gióp ph©n biÖt nh÷ng phÈm chÊt, ®Æc tÝnh hoÆc hµnh vi. §Æc biÖt x¸c ®Þnh dïng ®Ó Ên ®Þnh con sè miªu t¶ nh÷ng ®Æc tÝnh hoÆc tÝnh chÊt cña mét ng­êi, ®å vËt hay sù kiÖn. 1.1.1.3. §¸nh gi¸: §¸nh gi¸ gi¶i thÝch nh÷ng g× thu thËp ®­îc trong b­íc x¸c ®Þnh, trong ®ã ph¶i thùc hiÖn nh÷ng ph¸n quyÕt vÒ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh. 1.1.1.4. Sö dông: B­íc cuèi cïng trong thùc thi ®¸nh gi¸ lµ ph­¬ng c¸ch sö dông nh÷ng ®¸nh gi¸ ®ã nh­ thÕ nµo. ViÖc sö dông nh÷ng kÕt qu¶ kiÓm tra vµ nh÷ng th«ng tin kh¸c g¾n chÆt chÏ víi nh÷ng quyÕt ®Þnh cña gi¸o viªn ph¶i ®­a ra ®Ó gi¶ng d¹y cã hiÖu qu¶, víi nh÷ng môc ®Ých ®¸nh gi¸ víi nh÷ng nhu cÇu cña häc sinh vµ phô huynh. [9] 1.1.3 Mét sè thuËt ng÷ th­êng gÆp liªn quan tíi kh¸i niÖm ®¸nh gi¸: 1.1.3.1 KiÓm tra: Lµ ph­¬ng tiÖn vµ h×nh thøc cña ®¸nh gi¸. Trong kiÓm tra, ng­êi ta x¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ vµ kh«ng thay ®æi chóng trong qu¸ tr×nh kiÓm tra. Nh­ vËy, kiÓm tra lµ qu¸ tr×nh hÑp h¬n ®¸nh gi¸, hay nãi kh¸c ®i kiÓm tra lµ mét kh©u cña qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸. 1.1.3.2 Thi: Thi còng lµ kiÓm tra nh­ng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, ®­îc dïng khi kÕt thóc mét giai ®o¹n ®µo t¹o, mét qu¸ tr×nh ®µo t¹o. NÕu trong 10 kiÓm tra, tÝnh chÊt “ tæng kÕt” cã thÓ næi tréi hoÆc kh«ng næi tréi so víi tÝnh chÊt “ ®Þnh h×nh”, th× trong thi, tÝnh chÊt tæng kÕt lu«n lu«n lµ tÝnh chÊt næi tréi so víi tÝnh chÊt ®Þnh h×nh. 1.1.3.3 §o: Trong khoa häc tù nhiªn “ ®o” lµ so s¸nh mét ®¹i l­îng víi mét ®¹i l­îng kh¸c ®­îc chän lµm chuÈn, lµm ®¬n vÞ. Kh¸i niÖm “ ®o” chØ ®­îc ®­a vµo t©m lÝ häc sau khi ng­êi ta ®· x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng c¬ së lÝ luËn vÒ mèi quan hÖ gi÷a thÕ giíi thÓ chÊt vµ thÕ giíi tinh thÇn, gi÷a t©m lÝ vµ sinh lÝ. Trong ®¸nh gi¸ gi¸o dôc, “®o” ®­îc hiÓu lµ so s¸nh hÖ thèng c¸c kiÕn thøc, kÜ n¨ng vµ th¸i ®é cña mét c¸ nh©n hoÆc tËp thÓ ng­êi häc ®· ®¹t ®­îc víi mét hÖ thèng c¸c kiÕn thøc, kÜ n¨ng vµ th¸i ®é ®­îc dïng lµm chuÈn. Khi sö dông kh¸i niÖm “®o” trong ®¸nh gi¸ lµ muèn kh¼ng ®Þnh tÝnh ®Þnh l­îng, tÝnh chÝnh x¸c, tÝnh ®¬n nhÊt cña kÕt qu¶ ®¸nh gi¸. 1.1.3.4 KÕt qu¶ häc tËp: KÕt qu¶ häc tËp cã thÓ ®­îc hiÓu theo hai c¸ch kh¸c nhau tuú theo môc ®Ých cña viÖc ®¸nh gi¸. + KÕt qu¶ häc tËp ®­îc coi lµ møc ®é thµnh c«ng trong häc tËp cña häc sinh, ®­îc xem xÐt trong mèi quan hÖ víi môc tiªu ®· x¸c ®Þnh, chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng cÇn ®¹t ®­îc vµ c«ng søc, thêi gian bá ra. Theo c¸ch ®Þnh nghÜa nµy th× kÕt qu¶ häc tËp lµ møc ®é thùc hiÖn tiªu chÝ. + KÕt qu¶ häc tËp còng ®­îc coi lµ møc ®é thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc cña mét häc sinh so víi b¹n cïng häc. Theo c¸ch ®Þnh nghÜa nµy th× kÕt qu¶ häc tËp lµ møc ®é thùc hiÖn chuÈn. Nh­ vËy, kÕt qu¶ häc tËp lµ møc thùc hiÖn c¸c tiªu chÝ vµ chuÈn mùc theo môc tiªu häc tËp ®· ®­îc x¸c ®Þnh trong ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc. 1.1.3.5 ChuÈn, tiªu chÝ ®¸nh gi¸: Trong gi¸o dôc th× chuÈn, tiªu chÝ ®¸nh gi¸ lµ môc tiªu gi¸o dôc ®· ®­îc cô thÓ hãa thµnh c¸c môc tiªu cô thÓ vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng vµ th¸i ®é cña tõng m«n häc hoÆc ho¹t ®éng häc tËp. §Ó cã 11 thÓ ®o ®­îc kÕt qu¶ häc tËp th× c¸c môc tiªu nµy ph¶i ®­îc l­îng hãa thµnh c¸c chuÈn cã thÓ ®o l­êng ®­îc.[4] 1.1.4. Môc ®Ých cña c«ng viÖc ®¸nh gi¸. - §èi víi häc sinh: + ChuÈn ®o¸n n¨ng lùc vµ tr×nh ®é cña häc sinh ®Ó ph©n lo¹i, tuyÓn chän vµ h­íng häc cho häc sinh (®¸nh gi¸ ®Çu vµo). + X¸c ®Þnh kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh theo môc tiªu cña ch­¬ng tr×nh c¸c m«n. + Thóc ®Èy, ®éng viªn häc sinh cè g¾ng kh¾c phôc thiÕu sãt, ph¸t huy n¨ng lùc cña m×nh ®Ó häc tËp kÕt qu¶ h¬n. + §¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch nãi chung cña häc sinh theo môc tiªu gi¸o dôc (®¸nh gi¸ ®Çu ra). - §èi víi gi¸o viªn: + Cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c ®Æc ®iÓm t©m, sinh lÝ cña häc sinh vµ tr×nh ®é häc tËp cña häc sinh. + Cung cÊp th«ng tin cô thÓ vÒ t×nh h×nh häc tËp cña häc sinh, lµm c¬ së cho viÖc c¶i tiÕn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p d¹y häc, nh»m n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc. - §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lÝ vµ nghiªn cøu gi¸o dôc: + Cung cÊp th«ng tin, lµm c¬ së cho viÖc c¶i tiÕn mäi mÆt ho¹t ®éng cña gi¸o dôc tõ ph¸t triÓn ch­¬ng tr×nh, biªn so¹n s¸ch gi¸o khoa ®Õn ®µo t¹o, båi d­ìng gi¸o viªn, x©y dùng c¬ së vËt chÊt, qu¶n lÝ nhµ tr­êng… + Cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc ®¸nh gi¸ c¸c c¬ së gi¸o dôc.[4] 1.1.5. Chøc n¨ng cña ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc. - Chøc n¨ng kiÓm tra: §©y lµ chøc n¨ng c¬ b¶n, thÓ hiÖn ë chç ph¸t hiÖn thùc tr¹ng vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng vµ th¸i ®é cña häc sinh, ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh 12 møc ®é ®¹t ®­îc vµ kh¶ n¨ng tiÕp tôc häc tËp v­¬n lªn cña häc sinh. §©y còng lµ ph­¬ng tiÖn h÷u hiÖu ®Ó kiÓm tra ho¹t ®éng cña gi¸o viªn, cña nhµ tr­êng còng nh­ cña mäi ng­êi, mäi c¬ së tham gia vµo c«ng t¸c gi¸o dôc. - Chøc n¨ng d¹y häc: §¸nh gi¸ lµ mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh d¹y häc. Nã gióp häc sinh thÊy ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña m×nh trong häc tËp ®Ó tiÕp tôc v­¬n lªn, nã còng gióp cho gi¸o viªn thÊy ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña m×nh trong gi¶ng d¹y ®Ó kh«ng ngõng c¶i tiÕn. §¸nh gi¸ cßn gãp phÇn quan träng trong viÖc rÌn luyÖn cho häc sinh nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp nh­ lßng h¨ng say häc tËp, tinh thÇn cè g¾ng, ý thøc v­¬n lªn, lßng khiªm tèn, tù träng, trung thùc… Nã còng gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc ®iÒu chØnh th¸i ®é cña gi¸o viªn ®èi víi c«ng viÖc cña m×nh còng nh­ ®èi víi häc sinh. - Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn. §¸nh gi¸ kh«ng nh÷ng lµ c«ng cô dïng ®Ó thu thËp th«ng tin ph¶n håi vÒ qu¸ tr×nh gi¸o dôc, mµ cßn lµ c¬ chÕ ®iÒu khiÓn h÷u hiÖu chÝnh qu¸ tr×nh nµy. “Thi thÕ nµo, häc thÕ Êy” lµ sù cô thÓ chøc n¨ng nµy cña ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc. CÇn cÈn thËn trong viÖc sö dông chøc n¨ng nµy cña ®¸nh gi¸, ®Ó tr¸nh kh«ng vi ph¹m nguyªn t¾c gi¸o dôc toµn diÖn, kh«ng khuyÕn khÝch lèi häc khoa cö, kh«ng g©y t©m lÝ “ häc ®Ó thi”, ®ang lµ mét trong nh÷ng c¨n bÖnh cña gi¸o dôc n­íc ta. Ba chøc n¨ng trªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ hç trî lÉn nhau. Tïy theo tõng tr­êng hîp cô thÓ vµ môc ®Ých cô thÓ mµ mét hoÆc mét sè chøc n¨ng nµo ®ã cã thÓ næi tréi h¬n c¸c chøc n¨ng cßn l¹i.[4] 1.1.6. C¸c yªu cÇu s­ ph¹m ®èi víi viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh 1.1.6.1. §¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ 13 - Ph¶n ¸nh trung thùc kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh so víi yªu cÇu quy ®Þnh. - Néi dung kiÓm tra ph¶i phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña ch­¬ng tr×nh quy ®Þnh. - Tæ chøc thi ph¶i nghiªm tóc. §Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ th× ph¶i kh¸ch quan trong c¸c kh©u: ra ®Ò, tæ chøc thi, cho ®iÓm vµ tïy theo ®Æc tr­ng m«n häc mµ lùc chän h×nh thøc thi cho phï hîp. 1.1.6.2. §¶m b¶o tÝnh toµn diÖn §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh vÒ khèi l­îng vµ chÊt l­îng kiÕn thøc mµ häc sinh chiÕm lÜnh ®­îc, kÜ n¨ng vËn dông m«n häc, kÕt qu¶ ph¸t triÓn n¨ng lùc t­ duy s¸ng t¹o, th¸i ®é, t×nh c¶m … Bªn c¹nh ®ã cßn ®¸nh gi¸ c¶ vÒ sè l­îng, néi dung vµ h×nh thøc cña c©u hái dïng ®Ó ®¸nh gi¸. 1.1.6.3. §¶m b¶o tÝnh th­êng xuyªn vµ hÖ thèng - Sau mçi tiÕt häc, hay kÕt thóc mét ch­¬ng, mét phÇn th× cÇn ph¶i cã h×nh thøc ®¸nh gi¸. - C©u hái kiÓm tra cÇn cã tÝnh hÖ thèng. 1.1.6.4. §¶m b¶o tÝnh ph¸t triÓn - HÖ thèng c©u hái ph¶i tõ dÔ ®Õn khã, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. - §éng viªn kÞp thêi vµ khuyÕn khÝch nh÷ng cè g¾ng cña häc sinh trong häc tËp. - §¶m b¶o tÝnh c«ng khai trong ®¸nh gi¸.[1] 1.1.7. Nguyªn t¾c chung cÇn qu¸n triÖt trong ®¸nh gi¸ §Ó ®¶m b¶o tÝnh khoa häc cña viÖc ®¸nh gi¸ kiÕn thøc, kÜ n¨ng th× viÖc ®ã ph¶i ®­îc tiÕn hµnh theo mét quy tr×nh ho¹t ®éng chÆt chÏ. Quy tr×nh nµy gåm: - X¸c ®Þnh râ môc ®Ých ®¸nh gi¸. 14 - X¸c ®Þnh râ néi dung cô thÓ cña c¸c kiÕn thøc, kÜ n¨ng cÇn kiÓm tra, c¸c tiªu chÝ cô thÓ cña môc tiªu d¹y häc víi tõng kiÕn thøc, kÜ n¨ng ®ã ®Ó lµm c¨n cø ®èi chiÕu c¸c th«ng tin cÇn thu. ViÖc x¸c ®Þnh néi dung kiÕn thøc cÇn chÝnh x¸c, cô thÓ, c« ®äng. ViÖc x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu, tiªu chÝ ®¸nh gi¸ cÇn dùa trªn quan niÖm râ rµng vµ s©u s¾c vÒ c¸c néi dung d¹y häc. - X¸c ®Þnh râ biÖn ph¸p thu l­îm th«ng tin (h×nh thøc kiÓm tra) phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña néi dung kiÕn thøc, kÜ n¨ng cÇn kiÓm tra, phï hîp víi môc ®Ých cÇn kiÓm tra. CÇn nhËn râ ­u, nh­îc ®iÓm cña mçi h×nh thøc kiÓm tra ®Ó cã thÓ sö dông phèi hîp vµ t×m biÖn ph¸p ph¸t huy ­u ®iÓm vµ kh¾c phôc tèi ®a c¸c nh­îc ®iÓm cña mçi h×nh thøc ®ã. - X©y dùng c¸c c©u hái, c¸c ®Ò bµi kiÓm tra, c¸c bµi tr¾c nghiÖm cho phÐp thu l­îm c¸c th«ng tin t­¬ng øng víi c¸c tiªu chÝ ®· x¸c ®Þnh. - TiÕn hµnh kiÓm tra, thu l­îm th«ng tin (chÊm), xem xÐt kÕt qu¶ vµ kÕt luËn ®¸nh gi¸.[16] 1.1.8. C¸c h×nh thøc kiÓm tra c¬ b¶n KiÓm tra Quan s¸t s­ ph¹m KiÓm tra c¸c ho¹t ®éng thùc hµnh C¸c ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm. ViÕt VÊn ®¸p Tù luËn TiÓu luËn Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan GhÐp ®«i §iÒn khuyÕt 15 §óng Sai Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän ë ®©y ta chØ ®i s©u vµo nghiªn cøu lo¹i tr¾c nghiÖm vµ ®­îc chia thµnh hai lo¹i. LuËn ®Ò vµ tr¾c nghiÖm kh¸ch quan ®Òu lµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn kiÓm tra kh¶ n¨ng häc tËp vµ c¶ hai ®Òu lµ tr¾c nghiÖm (test) theo nghÜa h¸n "tr¾c cã nghÜa lµ ®o l­êng", "nghiÖm lµ suy xÐt, chøng thùc". C¸c bµi kiÓm tra thuéc lo¹i luËn ®Ò x­a nay vèn quen thuéc t¹i c¸c tr­êng häc cña ta còng lµ nh÷ng bµi tr¾c nghiÖm nh»m kh¶o s¸t kh¶ n¨ng cña häc sinh vÒ c¸c m«n häc, vµ ®iÓm sè vÒ c¸c bµi kh¶o s¸t Êy lµ nh÷ng sè ®o l­êng kh¶ n¨ng cña chóng. Danh tõ "luËn ®Ò" ë ®©y kh«ng chØ giíi h¹n trong c¸c bµi "luËn v¨n" mµ nã bao gåm c¸c h×nh thøc kh¶o s¸t th«ng th­êng trong lèi thi cö; ch¼ng h¹n nh­ nh÷ng c©u hái lý thuyÕt, nh÷ng bµi to¸n, c¸c chuyªn gia ®o l­êng gäi chung c¸c h×nh thøc kiÓm tra nµy lµ "tr¾c nghiÖm luËn ®Ò" cho thuËn tiÖn ®Ó ph©n biÖt víi lo¹i tr¾c nghiÖm gäi lµ "tr¾c nghiÖm kh¸ch quan". ThËt ra, viÖc dïng danh tõ "kh¸ch quan" nµy ®Ó ph©n biÖt víi hai lo¹i kiÓm tra nãi trªn còng kh«ng ®óng h¼n v× tr¾c nghiÖm luËn ®Ò kh«ng nhÊt thiÕt lµ tr¾c nghiÖm "chñ quan" vµ tr¾c nghiÖm kh¸ch quan kh«ng ph¶i hoµn toµn "kh¸ch quan". Gi÷a luËn ®Ò vµ tr¾c nghiÖm kh¸ch quan cã mét sè kh¸c biÖt vµ t­¬ng ®ång; song quan träng lµ c¶ hai ®Òu lµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn kh¶o s¸t thµnh qu¶ häc tËp h÷u hiÖu vµ ®Òu cÇn thiÕt miÔn lµ ta n¾m v÷ng ph­¬ng ph¸p so¹n th¶o vµ c«ng dông cña mçi lo¹i. Víi h×nh thøc luËn ®Ò viÖc kiÓm tra th­êng béc lé nhiÒu nh­îc ®iÓm lµ kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc toµn bé néi dung, ch­¬ng tr×nh, g©y t©m lý häc tñ vµ khi chÊm bµi gi¸o viªn cßn nÆng tÝnh chñ quan. V× thÕ ®Ó n©ng cao tÝnh kh¸ch quan trong kiÓm tra ®¸nh gi¸ nhiÒu t¸c gi¶ cho r»ng nªn sö dông tr¾c nghiÖm kh¸ch quan th× gãp phÇn vµo kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña h×nh thøc kiÓm tra, thi tù luËn.[1] 16 1.2. Môc tiªu d¹y häc 1.2.1. TÇm quan träng cña c¸c môc tiªu d¹y häc - Cung cÊp b»ng chøng vµ tiªu chÝ ®Ó ®¸nh gi¸. - Cã ®­îc ph­¬ng h­íng, tiªu chÝ ®Ó quyÕt ®Þnh vÒ néi dung, ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc. - Cã ®­îc ý t­ëng râ rµng vÒ c¸i cÇn kiÓm tra ®¸nh gi¸ khi kÕt thóc mçi m«n häc, häc phÇn hay trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y tõng kiÕn thøc cô thÓ. - Th«ng b¸o cho ng­êi häc biÕt nh÷ng c¸i mong ®îi ë ®Çu ra cña sù häc lµ g×? §iÒu nµy gióp hä tù tæ chøc c«ng viÖc häc tËp cña m×nh. - Cã ®­îc ý t­ëng râ rµng vÒ c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng, th¸i ®é cÇn cã cña gi¸o viªn.[16] 1.2.2. Ph©n biÖt c¸c môc tiªu nhËn thøc §¸nh gi¸ chó träng ba lÜnh vùc cña c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc lµ: lÜnh vùc vÒ nhËn thøc, lÜnh vùc vÒ ho¹t ®éng vµ lÜnh vùc vÒ c¶m xóc, th¸i ®é. B.S Bloom ®· x©y dùng c¸c cÊp ®é môc tiªu gi¸o dôc, th­êng ®­îc gäi lµ c¸ch ph©n lo¹i Bloom, trong ®ã lÜnh vùc nhËn thøc ®­îc chia thµnh c¸c møc ®é hµnh vi tõ ®¬n gi¶n nhÊt ®Õn phøc t¹p nhÊt víi s¸u møc ®é: NhËn biÕt (knowledge); Th«ng hiÓu (Comprehension); øng dông (Application); Ph©n tÝch (Analysis); Tæng hîp (Synthesis); §¸nh gi¸ (Evaluatin).[19] Víi c¸c bµi häc trong SGK chuÈn, møc ®é n¾m v÷ng kiÕn thøc chØ giíi h¹n ë ba cÊp ®é ®Çu tiªn: 1.2.2.1 NhËn biÕt (Knowledge). Kh¶ n¨ng ghi nhí hoÆc nhËn ra kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa, ®Þnh lÝ, hÖ qu¶… hoÆc sù vËt, hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh… d­íi nh÷ng h×nh thøc mµ häc sinh ®· ®­îc häc. 1.2.2.2 Th«ng hiÓu (Comprehension) Kh¶ n¨ng n¾m ®­îc ý nghÜa cña tµi liÖu nh­ chuyÓn dÞch kiÕn thøc tõ møc ®é trõu t­îng nµy sang møc ®é trõu 17 t­îng kh¸c, tõ h×nh thøc ng«n ng÷ nµy sang h×nh thøc ng«n ng÷ kh¸c ( vÝ dô tõ c©u ch÷ sang c«ng thøc, kÝ hiÖu, ®å thÞ…), kh¶ n¨ng gi¶i thÝch tµi liÖu ( nªu ý nghÜa, ý t­ëng, c¸c mèi quan hÖ…) 1.2.2.3 øng dông (Application) Kh¶ n¨ng vËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo mét t×nh huèng nµo ®ã: ¸p dông c¸c quy t¾c, ph­¬ng ph¸p, kh¸i niÖm, ®Þnh luËt, c«ng thøc… ®Ó gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò trong häc tËp, trong thùc tiÔn… Møc ®é øng dông ®«i khi cÇn ph©n biÖt: - Møc ®é øng dông 1: Gi¶i ®­îc bµi tËp chØ dùa vµo mét ®Þnh luËt, mét nguyªn lÝ, mét c«ng thøc… - Møc ®é øng dông 2: Gi¶i ®­îc bµi tËp chØ dùa vµo hai ®Þnh luËt, hai nguyªn lÝ, hai c«ng thøc…[4] 1.2.3. CÇn ph¸t biÓu môc tiªu nh­ thÕ nµo C¸c c©u ph¸t biÓu môc tiªu cÇn: - Ph¶i râ rµng, cô thÓ - Ph¶i ®¹t tíi ®­îc trong kho¸ häc hay ®¬n vÞ häc tËp - Ph¶i bao gåm néi dung häc tËp thiÕt yÕu cña m«n häc - Ph¶i quy ®Þnh râ kÕt qu¶ cña viÖc häc tËp, nghÜa lµ c¸c kh¶ n¨ng mµ ng­êi häc sÏ cã ®­îc khi hä ®· ®¹t ®Õn môc tiªu - Ph¶i ®o l­êng ®­îc - Ph¶i chØ râ nh÷ng g× ng­êi häc cã thÓ lµm ®­îc vµo cuèi giai ®o¹n häc tËp .[16] 1.3. Ph­¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän. 1.3.1. C¸c h×nh thøc tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 1.3.1.1. Tr¾c nghiÖm ®óng - sai Lo¹i nµy ®­îc tr×nh bµy d­íi d¹ng mét ph¸t biÓu vµ häc sinh ph¶i tr¶ lêi b»ng c¸ch chän (§) hay (S) 18 ¦u ®iÓm: §©y lµ lo¹i c©u hái ®¬n gi¶n nhÊt ®Ó tr¾c nghiÖm vÒ nh÷ng sù kiÖn. Nã gióp cho viÖc tr¾c nghiÖm mét lÜnh vùc réng lín trong kho¶ng thêi gian thi ng¾n. Nh­îc ®iÓm: Cã thÓ khuyÕn khÝch sù ®o¸n mß khã dïng ®Ó thÈm ®Þnh häc sinh yÕu, cã ®é tin cËy thÊp. Ph¹m vi sö dông: ThÝch hîp cho kiÓm tra vÊn ®¸p nhanh. Th­êng sö dông khi kh«ng t×m ®­îc ®ñ ph­¬ng ¸n cho c©u nhiÒu lùa chän 1.3.1.2. Tr¾c nghiÖm ghÐp ®«i (xøng hîp) Trong lo¹i nµy cã hai cét danh s¸ch, nh÷ng ch÷, nhãm ch÷ hay c©u. Häc sinh sÏ ghÐp mét ch÷, mét nhãm ch÷ hay c©u cña mét cét víi mét phÇn tö t­¬ng øng cña cét thø 2. Sè phÇn tö trong hai cét cã thÓ b»ng nhau hay kh¸c nhau. Mçi phÇn tö trong cét tr¶ lêi cã thÓ ®­îc dïng trong mét lÇn hoÆc nhiÒu lÇn ®Ó ghÐp c¸c phÇn tö trong mét c©u hái ¦u ®iÓm: C¸c c©u hái ghÐp ®«i dÔ viÕt, dÔ dïng, Ýt tèn giÊy h¬n khi in Nh­îc ®iÓm: Muèn so¹n c©u hái ®o c¸c møc kiÕn thøc cao ®ßi hái nhiÒu c«ng phu. Häc sinh mÊt nhiÒu thêi gian lµm bµi v× mçi c©u hái ph¶i ®äc l¹i toµn bé nh÷ng c©u lùa chän, trong ®ã cã c¶ nh÷ng c©u râ rµng lµ kh«ng thÝch hîp Ph¹m vi sö dông: ThÝch hîp víi kiÓm tra viÖc nhËn biÕt kiÕn thøc c¬ b¶n sau khi häc xong mét ch­¬ng, mét chñ ®Ò. 1.3.1.3. Tr¾c nghiÖm ®iÒn khuyÕt Cã thÓ cã hai d¹ng, chóng cã thÓ lµ nh÷ng c©u hái víi gi¶i ®¸p ng¾n, hay còng cã thÓ gåm nh÷ng c©u ph¸t biÓu víi mét hay nhiÒu chç trèng mµ häc sinh ph¶i ®iÒn vµo mét tõ hay mét nhãm tõ ng¾n. ¦u ®iÓm: ThÝ sinh cã c¬ héi tr×nh bµy nh÷ng c©u tr¶ lêi kh¸c th­êng, ph¸t huy ãc s¸ng kiÕn, luyÖn trÝ nhí. 19 Nh­îc ®iÓm: C¸ch chÊm kh«ng dÔ dµng, thiÕu yÕu tè kh¸ch quan khi chÊm ®iÓm. §Æc biÖt nã chØ kiÓm tra ®­îc kh¶ n¨ng nhí, kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm tra ph¸t hiÖn sai lÇm cña häc sinh. Ph¹m vi sö dông: ThÝch hîp cho c¸c m«n ngo¹i ng÷, x· héi vµ nh©n v¨n.[14] 1.3.1.4. Ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhiÒu lùa chän - §©y lµ lo¹i hay sö dông nhÊt, còng chÝnh lµ lo¹i c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan mµ chóng t«i sö dông trong ch­¬ng sau. - Mét c©u hái d¹ng nhiÒu lùa chän gåm 2 phÇn: phÇn "gèc" vµ phÇn "lùa chän" + PhÇn gèc: Lµ mét c©u hái hay mét c©u bá löng (ch­a hoµn tÊt). Yªu cÇu ph¶i t¹o c¨n b¶n cho sù lùa chän, b»ng c¸ch ®Æt vÊn ®Ò hay ®­a ra mét ý t­ëng râ rµng gióp cho ng­êi lµm bµi hiÓu râ c©u hái Êy muèn ®ßi hái c©u hái g× ®Ó lùa chän c©u tr¶ lêi thÝch hîp. + PhÇn lùa chän: Gåm cã nhiÒu gi¶i ph¸p cã thÓ lùa chän, trong ®ã cã mét lùa chän ®­îc dù ®Þnh lµ ®óng hay ®óng nhÊt, cßn nh÷ng phÇn cßn l¹i lµ nh÷ng "måi nhö". §iÒu quan träng lµ lµm sao cho nh÷ng "mçi nhö" Êy ®Òu hÊp dÉn ngang nhau víi nh÷ng häc sinh ch­a häc kÜ hay ch­a hiÓu kÜ bµi häc. Trong ®Ò tµi nµy chóng t«i chän tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 4 lùa chän v× theo chóng t«i nÕu Ýt lùa chän h¬n kh«ng bao qu¸t ®­îc c¸c kh¶ n¨ng sai lÇm cña häc sinh vµ nhiÒu lùa chän h¬n sÏ cã nh÷ng "måi" thiÕu c¨n cø. [14] - ¦u ®iÓm: + §é tin cËy cao h¬n + Häc sinh ph¶i xÐt ®o¸n vµ ph©n biÖt kÜ cµng khi tr¶ lêi c©u hái + TÝnh chÊt gi¸ trÞ tèt h¬n + Cã thÓ ph©n tÝch ®­îc tÝnh chÊt "måi" c©u hái + TÝnh kh¸ch quan khi chÊm. - Nh­îc ®iÓm: 20