Tài liệu Xây dựng chiến lược phát triển ngân hàng tmcp an bình đến năm 2020

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH
 TRAÀN THÒ PHÖÔNG THAÛO XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN NGAÂN HAØNG TMCP AN BÌNH ÑEÁN NAÊM 2020 Chuyeân ngaønh: Quaûn trò kinh doanh Maõ soá: 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TS PHAÏM THÒ HAØ TP.HCM – NAÊM 2010 L I CAM OAN Tôi xin cam đoan lu n v n này do chính tôi nghiên c u và th c hi n. Các s li u và thông tin s d ng trong lu n v n này đ u có ngu n g c, trung th c và đ c phép công b . Tác gi lu n v n Tr n Th Ph ng Th o DANH M C CH VI T T T ABBANK Ngân hàng TMCP An Bình ABBANK AMC Công ty qu n lý n và khai thác tài s n An Bình ASEAN (Association of Southeast Asian Nations): Hi p h i các qu c gia ông Nam Á ATM Máy rút ti n t đ ng CNTT Công ngh thông tin CB-CNV Cán b - công nhân viên DVNH D ch v ngân hàng H ih c Eximbank Ngân hàng TMCP xu t nh p kh u Vi t Nam EVN T p đoàn đi n l c Vi t Nam EVNFC Công ty Tài chính đi n l c GDP (Gross Domestic Product): T ng s n ph m qu c n i GELEXIMCO T ng công ty xu t nh p kh u Hà N i ISO (International Organization for Standardization): T ch c tiêu chu n hóa qu c t IBPS H th ng thanh toán bù tr qua ngân hàng nhà n IT (Information Technology): Công ngh thông tin ODA (Official Development Assistance) H tr phát tri n chính th c POS (Point of Sale) Máy thanh toán ti n t i qu y PVFC Công ty Tài chính d u khí Sacombank Ngân hàng TMCP Sài Gòn Th STK S ti t ki m TCKT T ch c kinh t TCTD T ch c tín d ng Techcombank Ngân hàng TMCP K Th TMCP Th USD Dollar M ng m i c ph n ng ng Tín c M CL C Trang ph bìa L i cam đoan M cl c Danh m c các ký hi u, ch vi t t t Danh m c các b ng, bi u Danh m c các hình v , đ th L IM CH U NG 1: C S LÝ LU N V XÂY D NG CHI N L C...…...03 1.1 KHÁI NI M CHI N L C…………………………….…………………...03 1.2 PHÂN LO I CHI N L C……………………………….………………...03 1.3 QUY TRÌNH XÂY D NG CHI N L C…………………..……….....05 1.3.1 Xác đ nh s m nh, m c tiêu……………………..……...................06 1.3.2 Phân tích môi tr ng bên ngoài……………...…………...............07 1.3.2.1 Phân tích môi tr ng v mô…………………….............07 1.3.2.2 Phân tích môi tr ng vi mô…………..…………............08 1.3.3 Phân tích môi tr ng bên trong……………………………...........09 1.3.3.1 Tài chính……………………..…………….....…............09 1.3.3.2 Ch t l 1.3.3.3 Ngu n nhân l c……………………………..…………..10 1.3.3.4 Trình đ t ch c…………………………..………….....10 1.3.3.5 Ho t đ ng marketing………………………..…………..10 1.3.3.6 Công ngh thông tin…………………………….............11 ng s n ph m, d ch v ……………………..........10 1.3.4 Thi t l p m c tiêu dài h n……………………..…………………..11 1.3.5 Xây d ng và l a ch n chi n l 1.4 CÁC CÔNG C L S D NG c…………………………… …....12 XÂY D NG VÀ L A CH N CHI N C………………………………………………..………………...…...12 1.4.1 Chu i giá tr c a ngân hàng……………………………….………12 1.4.2 Ma tr n đánh giá các y u t bên ngoài – EFE………………..…..12 1.4.3 Ma tr n đánh giá các y u t bên trong – IFE…………….............13 1.4.4 Ma tr n SWOT…………………………………………...………...14 1.4.5 Ma tr n ho ch đ nh chi n l c có th l a ch n (QSPM)……......15 1.5 T M QUAN TR NG C A VI C XÂY D NG CHI N L C I V I DOANH NGHI P………………………………...………………..16 K T LU N CH CH NG 1……………………………………………...………….18 NG 2: PHÂN TÍCH TH C TR NG HO T NG KINH DOANH C A NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH TRONG TH I GIAN QUA………………………………………………………………………….19 2.1 GI I THI U NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH …………………...…….19 2.1.1 L ch s hình thành và phát tri n………………..……………..............19 2.1.2 Ch c n ng – nhi m v và quy n h n c a ABBANK……………..…...21 2.1.3 S đ t ch c………………………………………..…………………...23 2.1.4 K t qu ho t đ ng kinh doanh………………………………….............24 2.2 PHÂN TÍCH MÔI TR 2.2.1 Môi tr NG BÊN NGOÀI…………………...…………28 ng v mô………………………………………..……………….28 2.2.1.1 Y u t kinh t ……………………………………..……………….28 2.2.1.2 Y u t chính tr , chính sách và pháp lu t………………….............29 2.2.1.3 Y u t dân s , v n hóa – xã h i…………………………..……….30 2.2.1.4 Y u t công ngh ………………………………………..…………31 2.2.2 Môi tr ng vi mô……………………………………..………………….31 2.2.2.1 i th c nh tranh…………………………..…………………….31 2.2.2.2 Khách hàng………………………………………………..……...33 2.2.2.3 S n ph m thay th ………………………………………..………..33 2.2.2.4 Rào c n xâm nh p ngành…………………………………..……..34 2.2.3 Ma tr n đánh giá các y u t bên ngoài – EFE…………………..……...36 2.3 PHÂN TÍCH MÔI TR NG BÊN TRONG ………………...………….37 2.3.1 Tài chính……………………………………..…………...……………...37 2.3.1.1 Kh n ng huy đ ng v n……………………………………..…....37 2.3.1.2 C c u ngu n v n huy đ ng……………………………..………..38 2.3.1.3 Các ch s t ng tr 2.3.1.4 Ch t l ng…………………………………..………...38 ng tín d ng…………………………………..…………...39 2.3.1.5 C c u c đông……………………………………..……………...39 2.3.2 Ch t l ng s n ph m, d ch v ………………………...………………….40 2.3.3 Ngu n nhân l c………………………………………….....……………...42 2.3.4 Trình đ t ch c………………………………………………….……….44 2.3.5 Công ngh thông tin……………………………………...…..…………...45 2.3.6 Ho t đ ng marketing………………………………..…………..………...47 2.3.7 Ma tr n đánh giá các y u t n i b - IFE………………………..………49 K T LU N CH CH NG 2………………………………………………………....51 NG 3: XÂY D NG CHI N L TRI N ABBANK 3.1 CÁC C N C 3.2 XÁC NH S C VÀ CÁC GI I PHÁP PHÁT N N M 2020……………………………..…………52 XÂY D NG CHI N L C…………………….…..……...52 M NH, M C TIÊU ……………………………..…………54 3.2.1 S m nh………………………………………………..…...……………54 3.2.2 M c tiêu chi n l c……………………………………………..............54 3.2.3 Các ch tiêu phát tri n c th trong giai đo n 2010-2020……….……55 3.3 XÂY D NG VÀ L A CH N CHI N L TIÊU C TH C HI N M C RA……………………………………………………………..……55 3.3.1 Ma tr n SWOT………………………….………………………………56 3.3.2 K t qu l a ch n chi n l 3.3.3 Phân tích các chi n l c thông qua ma tr n QSPM……..………57 c l a ch n……………………..……………….57 3.3.3.1- Chi n l c phát tri n th tr ng ……………………..……....57 3.3.3.2- Chi n l c đa d ng hóa…………………………..……………58 3.3.3.3- Chi n l c phát tri n s n ph m………………….…………...58 3.3.3.4- Chi n l c k t h p theo chi u ngang……………………..…..59 3.3.3.5- Chi n l 3.4 M T S c thâm nh p th tr ng……………………….....….59 GI I PHÁP TH C HI N CHI N L C ……………...………60 3.4.1 Gi i pháp qu n lý và phát tri n ngu n nhân l c……………....………60 3.4.2 Gi i pháp phát tri n m ng l i………………………….……………...61 3.4.3 Gi i pháp phát tri n s n ph m……………..…………..………………62 3.4.4 Gi i pháp marketing………………………………………..……...........64 3.4.5 Gi i pháp công ngh ……………………………………….……..……...64 3.4.6 Gi i pháp tài chính………………………………………...…………….65 3.4.7 Gi i pháp v c c u t ch c, qu n lý……………..…………………….65 3.5 KI N NGH ……………………………………………………..……………67 3.5.1. i v i Nhà n 3.5.2. i v i Ngân hàng Nhà n K T LU N CH c………………………………………………………..67 c…………………………………..………68 NG 3……………………………………………..….……….69 K T LU N……………………………………...…………………….…….70 Tài li u tham kh o Ph l c DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Ma trận ñánh giá các yếu tố bên ngoài………………………..………...13 Bảng 1.2: Ma trận ñánh giá các yếu tố bên trong…………………………..……...14 Bảng 1.3: Ma trận SWOT…………………………………..……………………...15 Bảng 1.4: Ma trận QSPM………………………………………..…………………16 Bảng 2.1: Một số chỉ tiêu tài chính ABBANK ñã ñạt ñược trong giai ñoạn 20042009………………...…………………………………………………...24 Bảng 2.2: Phân loại nợ năm 2008……………………………………………..…...25 Bảng 2.3: Tốc ñộ tăng GDP của Việt Nam giai ñoạn 2004-2009…………..……...28 Bảng 2.4: So sánh một số chỉ tiêu tài chính giữa ABBANK và Sacombank, Eximbank vào thời ñiểm 31/12/2009………………………..………….32 Bảng 2.5: Cơ hội – Thách thức của ABBANK……………………………..……...35 Bảng 2.6: Ma trận ñánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE)…………..………………36 Bảng 2.7: Lượng vốn huy ñộng của ABBANK và Sacombank, Eximbank trong giai ñoạn 2005-2009………………………...…………………..…………...37 Bảng 2.8: Cơ cấu nguồn vốn huy ñộng của ABBANK trong giai ñoạn 2006-200...38 Bảng 2.9: Các chỉ số tăng trưởng của ABBANK giai ñoạn 2005-2009………..….38 Bảng 2.10: Tình hình nợ xấu của ABBANK trong giai ñoạn 2006-2009…...……..39 Bảng 2.11: So sánh hiệu quả hoạt ñộng của ABBANK và Sacombank, Eximbank trong 2 năm 2008, 2009…………………………..…………………...42 Bảng 2.12: Năng suất lao ñộng của CB-CNV ABBANK trong giai ñoạn 20052009………………………………………………………………….....43 Bảng 2.13: Chi phí ứng dụng hệ thống ngân hàng lõi (core – banking)……..…….47 Bảng 2.14: Ma trận ñánh giá các yếu tố bên trong (IFE)……………..……………49 Bảng 3.1: Ma trận SWOT và các giải pháp kết hợp…………………..…………...56 Bảng 3.2: Ma trận QSPM nhóm S/O………………………………..…………….56i Bảng 3.3: Ma trận QSPM nhóm W/O…………………………..………………..56ii Bảng 3.4: Ma trận QSPM nhóm S/T…………………..………………………...56iii Bảng 3.5: Ma trận QSPM nhóm W/T…………………………………..………..56iv Bảng 3.6: Tổng hợp ñiểm hấp dẫn của các chiến lược……………………..……...57 -1- L IM U 1. Lý do ch n đ tài Cùng v i s phát tri n c a kinh t đ t n nh ng phát tri n v ch c th c, ngành ngân hàng Vi t Nam đã có t b c trong th i gian qua. Vi t Nam đã chính th c gia nh p t ng m i th gi i (WTO) t n m 2006, th c hi n theo l trình đã cam k t bu c Vi t Nam ph i m c a hoàn toàn cho các ngân hàng n tr c ngoài ti n vào th ng n i đ a t n m 2011. Chúng ta s p ph i ch ng ki n s c nh tranh kh c li t th tr ng ngân hàng Vi t Nam trong th i gian s p t i. đ ng, sáng t o và h có nh ng b ng đi rõ ràng nh m phát tri n n đ nh, t ng tr đòi h i ngân hàng ph i xây d ng m t chi n l c đi ch ng b n v ng, c phát tri n c th . Ngân hàng TMCP An Bình là m t trong 10 ngân hàng có v n đi u l l n nh t Vi t Nam. Tuy có l i th v v n nh ng hi u qu ho t đ ng c a ngân hàng v n thua kém so v i m t s ngân hàng b n. ABBANK c ng m i ch xây d ng đ ho ch kinh doanh ng n h n mà ch a xây d ng đ c chi n l c các k c phát tri n dài h n trong giai đo n 10 n m t i. Các ngân hàng trong n c đang g p rút th c hi n các ph ng án t ng v n đ đ m b o đ s v n theo quy đ nh c a Chính ph là 3,000 t đ ng tr lên, s có m t s ngân hàng không đáp ng đ c yêu c u và b bu c ph i ch m d t t cách pháp nhân sau ngày 31/12/2010, đó là c h i cho ABBANK b t phá và v Tôi mong mu n có th xây d ng m t chi n l n lên. c phát tri n phù h p cho ABBANK trong nh ng n m t i. Do đó, tôi ch n đ tài: “XÂY D NG CHI N L C PHÁT TRI N NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH N N M 2020” đ làm đ tài lu n v n t t nghi p Th c s kinh t . 2. M c tiêu c a đ tài Ch n đ tài này, tác gi mong mu n đ t đ - Xây d ng chi n l - c nh ng m c tiêu sau: c phát tri n ABBANK đ n n m 2020. a ra nh ng gi i pháp đ th c hi n thành công các chi n l c. -2- it 3. - it ng và ph m vi nghiên c u ng: nghiên c u ho t đ ng kinh doanh c a ABBANK và m i quan h có tính c nh tranh v i các ngân hàng cùng ngành. - Ph m vi nghiên c u: tài t p trung nghiên c u tình hình ho t đ ng kinh doanh c a ABBANK trong giai đo n t 2004-2009. 4. Ph ng pháp nghiên c u th c hi n đ tài này, tác gi đã thu th p d li u t nh ng ngu n: báo cáo tài chính, báo cáo n i b c a ABBANK, trang web c a m t s đ n v trong cùng ngành và các sách, t p chí chuyên ngành v qu n tr kinh doanh. Ph ph ng pháp nghiên c u ch y u s d ng ph ng pháp mô t th ng kê và ng pháp chuyên gia trên n n t ng c b n là lý thuy t v Qu n tr chi n l c. 5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a lu n v n - Lu n v n đã t ng h p đ chi n l - c các lý lu n liên quan đ n vi c xây d ng c phát tri n đ i v i đ c thù ngành ngân hàng. V n d ng các lý thuy t vào vi c phân tích th c tr ng và xây d ng chi n l c phát tri n dài h n cho ABBANK. 6. K t c u c a lu n v n Ngoài l i m đ u và k t lu n, lu n v n đ c chia làm 03 ch CH NG 1: C S LÝ LU N V XÂY D NG CHI N L CH NG 2: PHÂN TÍCH TH C TR NG HO T ng: C NG KINH DOANH C A NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH TRONG TH I GIAN QUA CH NG 3: XÂY D NG CHI N L NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH C VÀ CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N N N M 2020 -3- CH C S NG 1: LÝ LU N V XÂY D NG CHI N L 1.1 KHÁI NI M CHI N L C C Có nhi u khái ni m v chi n l c, trong khuôn kh lu n v n này tác gi nêu lên m t s khái ni m tiêu bi u. Theo Alfred Chandler (1962), “chi n l c là vi c xác đ nh m c tiêu c b n dài h n c a doanh nghi p, ch n l a ti n trình ho t đ ng và phân b các ngu n l c c n thi t đ th c hi n các m c tiêu đó” Theo tr ng phái c a Tr ng kinh doanh Harvard, trong tác ph m “chính sách kinh doanh: Bài h c và tình hu ng” (1965) v i ph n vi t chính c a Andrews, thì chi n l c là h th ng các m c tiêu, m c đích đ c tuyên b d i d ng xác đ nh ngành, l nh v c ho t đ ng kinh doanh mà công ty mu n tham gia, quy mô, v trí mà công ty mu n đ t đ c và các chính sách c n b n, các k ho ch đ th c hi n m c tiêu đã đ nh. Theo Fred R. David, chi n l c là nh ng ph ng ti n đ t t i nh ng m c tiêu dài h n. Theo Johnson G. và Scholes K. (1999), “chi n l c là đ nh h ng và ph m vi c a m t t ch c v dài h n, nh m dành l i th c nh tranh cho t ch c thông qua vi c đ nh d ng các ngu n l c c a nó trong môi tr th tr ng và th a mãn mong đ i c a các bên h u quan” Theo tác gi , chi n l đ ng thay đ i, đ đáp ng nhu c u c là ph ng cách mà doanh nghi p s th c hi n đ đ t c m c tiêu. 1.2 PHÂN LO I CHI N L C Tùy theo tiêu th c phân lo i ng i ta có th chia chi n l c kinh doanh thành nhi u lo i: C n c vào ph m vi c a chi n l ฀ Chi n l c t ng quát: c: c p đ n nh ng m c tiêu chung, nh ng v n đ tr ng tâm có ý ngh a lâu dài quy t đ nh s s ng còn c a doanh nghi p. -4- ฀ Chi n l c b ph n: Ěây là chi n l nghi p, lo i chi n l chi n l c c p hai, thông th c này bao g m: chi n l c giá c , chi n l ng trong doanh c s n ph m và c phân ph i cho t ng giai đo n ng n h n hay trung h n c a chi n l c t ng quát. C n c vào s k t h p gi a s n ph m và th tr a) Chi n l Chi n l c t ng tr ng t p trung c này ch y u nh m c i thi n v th c nh tranh c a công ty v i nh ng s n ph m hi n có trên c s tĕng c chi n l c th tr chi n l c chính: - Chi n l ng: ng ho t đ ng Marketing ho c thay đ i ng hi n có mà không thay đ i s n ph m nào. Lo i này có ba c thâm nh p th tr ng: tìm ki m th ph n tĕng lên cho các s n ph m hi n t i và các d ch v trong các th tr ng hi n có qua nh ng n l c ti p th nhi u h n. - Chi n l tr c phát tri n th tr ng: đ a các s n ph m hi n có vào các khu v c th ng m i. - Chi n l c phát tri n s n ph m: tĕng doanh s b ng vi c c i ti n, s a đ i các s n ph m ho c d ch v hi n có. b) Chi n l Chi n l c phát tri n h i nh p c này nh m t i m c tiêu là ki m soát các nhà phân ph i, nhà cung c p ho c các đ i th c nh tranh. - H i nh p v phía tr c: nh m tĕng quy n s h u ho c ki m soát đ i v i nhà phân ph i ho c bán l hàng hóa c a doanh nghi p. - H i nh p v phía sau: tìm ki m quy n s h u ho c ki m soát đ i v i nhà cung c p c a doanh nghi p. - H i nh p theo chi u ngang: tìm ki m quy n s h u ho c ki m soát đ i v i các đ i th c nh tranh c a doanh nghi p. c) Chi n l Chi n l c đa d ng hóa c này th ng đ trí quan tr ng trong chi n l c s d ng trong các công ty đa ngành, chi m m t v c c p công ty. Nhóm chi n l c này t ng đ i uy n -5- chuy n và linh ho t tuy nhiên đòi h i ph i có c s h t ng v v t ch t, tài chính và kh n ng qu n tr phù h p. Nhóm chi n l - Chi n l c này bao g m: c đa d ng hóa đ ng tâm: nh m thêm vào các s n ph m m i nh ng có liên h v i nhau (nhóm hàng hóa thay th ho c b sung). - Chi n l c đa d ng hóa hàng ngang: thêm vào nh ng s n ph m d ch v m i (không có liên quan đ n s n ph m hi n t i) nh m vào khách hàng hi n có. - Chi n l c đa d ng hóa t ng h p: thêm vào nh ng s n ph m d ch v m i không có liên h gì v i nhau (nhóm hàng hóa đ c l p). d) Chi n l Chi n l c suy gi m c này đ c s d ng khi công ty c n s ch nh đ n sau nh ng nh h ng c a chu k kinh t hay c n ph i c ng c nh m tránh s suy thoái toàn di n c a công ty. Bao g m các chi n l c chính sau: - Thu h p ho t đ ng: c ng c l i t ch c thông qua c t gi m chi phí và tài s n đ t p trung ngu n l c vào m t s ngành. - C t b ho t đ ng: bán đi m t b ph n c a công ty nh ng v n đ m b o công ty ho t đ ng đ c. - Thanh lý: bán t t c tài s n c a công ty t ng ph n m t v i giá tr th c c a nó 1.3 QUY TRÌNH XÂY D NG CHI N L C Theo Fred R. David các giai đo n qu n tr chi n l hình thành chi n l tra chi n l c. c, giai đo n th c hi n chi n l c g m 3 giai đo n: giai đo n c và giai đo n đánh giá và ki m -6- S đ 1.1: Mô hình qu n tr chi n l c toàn di n 1.3.1 Xác đ nh s m nh, m c tiêu S m nh là b n tuyên ngôn c a công ty đ i v i xã h i, nó th hi n m c đích ra đ i, t n t i phát tri n c a công ty đó, nó ch ng minh tính h u ích c a công ty đ i v i xã h i. B n tuyên b s m nh cho th y ý ngh a t n t i c a m t công ty, nh ng cái mà h mu n tr thành, nh ng khách hàng mà h mu n ph c v , ph mà h ho t đ ng,… Nh ng y u t chính nh h ng đ n vi c đ ra s m nh: - L ch s công ty - S thích hi n t i c a Ban lãnh đ o và các ch s h u - Các lý gi i v môi tr - Ngu n l c hi n có và các kh n ng đ c bi t ng, d báo nhu c u M c tiêu chính là c th hóa s m nh và t m nhìn. ng th c -7- 1.3.2 Phân tích môi tr ng bên ngoài M c đích c a vi c phân tích môi tr ng bên ngoài là đ th y nh ng c h i và m i đe d a quan tr ng mà m t t ch c g p ph i t đó nhà qu n lý có th đ a ra nh ng chi n l h c nh m t n d ng các c h i và né tránh ho c làm gi m đi nh ng c a các m i đe d a. Môi tr thành: môi tr ng bên ngoài c a doanh nghi p đ ng v mô và môi tr 1.3.2.1 Phân tích môi tr c phân chia ng vi mô. ng v mô Nh ng di n bi n c a môi tr ng v mô bao gi c ng ch a đ ng nh ng c h i và đe d a khác nhau đ i v i t ng doanh nghi p trong các ngành khác nhau. Có r t nhi u y u t c a môi tr ng v mô. Tuy nhiên, sau đây ch đ c p m t s y u t c b n đ i v i đ c thù ngành ngân hàng. - Y u t kinh t : Xu h ng c a t ng s n ph m qu c n i và thu nh p bình quân đ u ng ng c a lãi su t, cán cân thanh toán qu c t , xu h i, lãi su t và xu h ng c a t giá h i đoái, m c đ l m phát, chính sách h i nh p kinh t qu c t ,… - Y u t chính tr và pháp lu t: bao g m h th ng các quan đi m, đ sách c a chính ph , h th ng pháp lu t hi n hành, các xu h c a chính ph và nh ng di n bi n chính tr trong n ng l i chính ng chính tr ngo i giao c, trong khu v c và trên toàn th gi i. - Y u t v n hóa – xã h i: đ c đi m tiêu dùng, phong cách s ng hay nét v n hóa c a t ng đ a ph ng s tác đ ng đ n nhu c u, th hi u c a ng i tiêu dùng. - Y u t dân s : quy mô dân s , t c đ t ng dân s , k t c u dân s ,… - Y u t công ngh : ngày càng có nhi u công ngh m i ra đ i t o ra các c h i c ng nh nh ng nguy c cho doanh nghi p. 1.3.2.2 Phân tích môi tr Môi tr ng vi mô ng vi mô hay còn g i là môi tr ng c nh tranh. Dùng mô hình 5 áp l c c nh tranh c a Michael Porter (1980) đ xem xét môi tr nghi p. ng vi mô c a doanh -8- S đ 1.2: Mô hình 5 áp l c c nh tranh ฀ i th c nh tranh: m c đ c nh tranh đ c đánh giá thông qua s l ng đ i th trong ngành, thành ph n đ i th c nh tranh, nh n d ng kh n ng c a đ i th , rào c n gây tr ng i cho vi c thoát ra. ฀ M i đe d a c a các s n ph m thay th : s n ph m thay th là nh ng s n ph m có ch c n ng g n gi ng ch c n ng c a s n ph m mà ngân hàng đang cung c p. S n ph m thay th có tác đ ng m nh đ n vòng đ i s n ph m đ ng th i có nh h ng đ n l i nhu n ti m n c a ngân hàng thông qua vi c áp đ t m c giá tr n cho các s n ph m. M i đe d a c a s n ph m thay th đ c đánh giá qua s đa d ng c a s n ph m thay th và m c đ đáp ng các nhu c u c a khách hàng. ฀ M i đe d a xâm nh p. M i đe d a xâm nh p đ c đánh giá thông qua rào c n xâm nh p c a ngành nh tính hi u qu kinh t theo quy mô, th ng hi u, quy mô -9- kênh phân ph i mà các ngân hàng đang kinh doanh đã t o l p, yêu c u v v n, chính sách c a Chính ph … ฀ S c m nh m c c c a nhà cung ng. S c m nh m c c c a nhà cung ng đ c đánh giá qua m c đ đ c quy n c a nhà cung ng. Nhà cung ng trong l nh v c ngân hàng đ c phân thành hai nhóm chính: Các nhà cung ng v n cho ho t đ ng: Nhà cung ng v n bao g m cá nhân, - t p th , công ty, t ch c xã h i và th m chí là các t ch c tín d ng đang c nh tranh tr c ti p và Ngân hàng nhà n c. Các nhà cung ng c s h t ng làm vi c: nh các nhà cung c p vi n thông, - ph n c ng vi tính, ph n m m qu n lý… ฀ S c m nh m c c c a ng i mua: Ng i mua trong l nh v c ngân hàng là nh ng ng i s d ng d ch v nh g i ti n, vay v n, chuy n ti n… S c m nh m c c c a ng i mua c ng đ c đánh giá qua m c đ đ c quy n trên th tr 1.3.3 Phân tích môi tr Môi tr ng. ng bên trong ng bên trong c a doanh nghi p bao g m các y u t mà doanh nghi p có th ki m soát đ c nh qu n tr , s n xu t, tài chính, k toán, cung ng v t t , marketing, quan h đ i ngo i (PR), ngu n nhân l c, h th ng thông tin,…Phân tích các y u t bên trong giúp cho doanh nghi p xác đ nh đ c a mình t đó đ a ra chi n l c đi m m nh, đi m y u c thích h p. 1.3.3.1 Tài chính Tình hình tài chính c a m t ngân hàng đ c ph n ánh qua: quy mô v n ch s h u c a ngân hàng, kh n ng huy đ ng v n c a ngân hàng so v i các đ i th c nh tranh, chi phí đ huy đ ng v n, c u trúc ngu n v n và c u trúc tài s n, các ch s t ng tr ng (t ng tr ng l i nhu n, t ng tr ng d n , t ng tr ng huy đ ng,…), l i nhu n và chính sách phân ph i l i nhu n, s cân đ i gi a ngu n v n và s d ng v n,… 1.3.3.2 Ch t l Ch t l ng s n ph m, d ch v ng s n ph m, d ch v c a m t ngân hàng đ c ph n nh qua: các tính n ng, l i ích s n ph m c a ngân hàng đem l i, tính khác bi t c a s n ph m ngân -10- hàng so v i các ngân hàng khác, kh n ng đáp ng nhu c u c a khách hàng, công ngh áp d ng trong quá trình cung ng d ch v cho khách hàng, thái đ , phong cách ph c v c a nhân viên ngân hàng,… 1.3.3.3 Ngu n nhân l c Ch t l ng ngu n nhân l c c a ngân hàng đ c ph n nh qua: - N ng l c, ph m ch t, trách nhi m c a ban lãnh đ o, - Chính sách tuy n d ng, - Trình đ , kinh nghi m, kh n ng sáng t o c a cán b nhân viên - Thái đ làm vi c c a cán b nhân viên - Môi tr - M c đ đ ng viên th a mãn c a cán b nhân viên - Các ch - … ng làm vi c c a cán b nhân viên ng trình đào t o, t p hu n b i d ng k n ng cho cán b nhân viên 1.3.3.4 Trình đ t ch c Trình đ t ch c c a ngân hàng đ c ph n nh qua: tính quy mô, c u trúc h p lý c a ngân hàng, tính rõ ràng trong vi c phân chia trách nhi m c a các phòng ban, tính linh ho t trong c c u t ch c, s trao quy n và phân quy n trong vi c đi u hành và lãnh đ o ngân hàng, … 1.3.3.5 Ho t đ ng marketing Nghiên c u marketing đ nh n di n các c h i th tr l a ch n th tr ng m c tiêu và đ nh v th tr ng, phân tích th tr ng, ng; đ ng th i phân tích khách hàng và các y u t có liên quan đ hình thành các chi n l c marketing. Ho t đ ng marketing trong ngân hàng bao g m: các ch ng trình qu ng cáo, khuy n mãi, ho t đ ng xã h i, các chính sách khách hàng, ho t đ ng nghiên c u th tr ng, đo l ng s th a mãn c a khách hàng,… 1.3.3.6 Công ngh thông tin H th ng CNTT c a ngân hàng bao g m: -11- H th ng h t ng CNTT: h th ng h t ng m ng và vi n thông, h th ng máy - ch và h th ng l u tr d li u, h th ng b o m t, h th ng call center, h th ng gi m sát và qu n tr . H th ng - ng d ng và d ch v : core banking, internet banking&phone banking, h th ng chuy n m ch tài chính. Theo các chuyên gia kinh t c a H c vi n Công ngh Châu á – AIT, d ch v ngân hàng bán l (NHBL) là cung ng s n ph m, d ch v ngân hàng t i t ng cá nhân riêng l , các doanh nghi p v a và nh thông qua m ng l i chi nhánh, khách hàng có th ti p c n tr c ti p v i s n ph m và d ch v ngân hàng thông qua các ph ng ti n đi n t vi n thông và công ngh thông tin. Theo đ nh ngh a trên, d ch v NHBL ch đ c th c hi n nh CNTT, c th là: - CNTT là ti n đ quan tr ng đ l u gi và x lý c s d li u t p trung, cho phép các giao d ch tr c tuy n đ c th c hi n; - CNTT h tr tri n khai các s n ph m d ch v NHBL tiên ti n nh chuy n ti n t đ ng, huy đ ng v n và cho vay dân c d i nhi u hình th c khác nhau. 1.3.4 Thi t l p m c tiêu dài h n M c tiêu dài h n bi u th qua các k t qu mong đ i c a vi c theo đu i các chi n l c nào đó. Các chi n l c bi u th nh ng bi n pháp đ đ t đ Khung th i gian cho các m c tiêu và chi n l c m c đích lâu dài. c ph i phù h p nhau và th ng có th i h n t 02-05 n m. M i m c tiêu th m c t ng tr ng kèm theo m t th i gian và g n v i m t s ch tiêu nh ng v n, m c t ng tr ng doanh thu, th ph n,… 1.3.5 Xây d ng và l a ch n chi n l c Quy trình hình thành và l a ch n chi n l c g m 3 giai đo n: Giai đo n 1: nh p vào, giai đo n này tóm t t các thông tin c b n đã đ vào c n thi t cho vi c hình thành các chi n l c. c nh p đây ta s xây d ng các ma tr n: ma tr n đánh giá các y u t bên trong (IFE) và ma tr n đánh giá các y u t bên ngoài (EFE) -12- Giai đo n 2: k t h p, các k thu t s d ng trong giai đo n 2 bao g m: ma tr n đi m m nh – đi m y u, c h i – nguy c (SWOT). Ma tr n này s d ng các thông tin nh p vào đ c rút ra t các c h i và đe d a bên ngoài v i nh ng đi m m nh và đi m y u bên trong t đó hình thành nên các chi n l c kh thi có th l a ch n. Giai đo n 3: quy t đ nh, giai đo n này ch bao g m m t k thu t – ma tr n ho ch đ nh chi n l nh p vào đ c có th đ nh l ng (QSPM). Ma tr n QSPM s d ng thông tin c rút ra t giai đo n 1 đ đánh giá khách quan các chi n l có th ch n l a giai đo n 2. Ma tr n này bi u th s c h p d n t c kh thi ng đ i c a các chi n l c có th l a ch n, do đó cung c p c s khách quan cho vi c l a ch n chi n l c riêng bi t. 1.4 CÁC CÔNG C L S D NG XÂY D NG VÀ L A CH N CHI N C 1.4.1 Chu i giá tr c a ngân hàng (Ho ch đ nh chi n l Các ho t đ ng h tr Các ho t đ ng đ u vào (C c u ngu n v n, chính sách nhà n c, các ngân hàng c nh tranh, các ngân hàng liên k t) C u trúc h t ng c, qu n lý r i ro, qu n lý tài s n n /có, pháp lý tuân th ) Qu n tr ngu n nhân l c (Tuy n d ng, hu n luy n, phát tri n) Phát tri n công ngh (Qu n lý m i quan h khách hàng, hi u qu ho t đ ng, m r ng th tr ng, v th c nh tranh) Mua s m (Ch n gi i pháp, ngu n l c chi n l V n hành (Ti n g i, cho vay, ho t đ ng ngân qu , ho t đ ng h tr , ho t đ ng thanh toán, báo cáo tuân th ) Kênh phân ph i (M ng l i chi nhánh, m ng l i ATM, internet, mobile banking, call center) c, ch n nhà cung c p) Marketing và bán hàng (Th ng hi u, quan h công chúng, ho t đ ng xã h i, qu ng cáo, bán chéo s n ph m, h tr bán hàng) Dòng doanh thu (D ch v ngân hàng truy n th ng, b o hi m, đ u t , d ch v h tr , ngân qu , qu n lý tài s n, t v n tài chính, l u ký) Các ho t đ ng ch y u S đ 1.3: Dây chuy n giá tr c a ngân hàng L i nhu n biên t