Lêi më ®Çu
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc ®Çu t chøng kho¸n ë ViÖt
nam trë nªn ngµy cµng phæ biÕn.Trong qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn cña nÒn kinh tÕ, tÊt yÕu sÏ tån t¹i c¸c doanh nghiÖp
lµm ¨n rÊt hiÓu qu¶.§ång vèn d thõa cña hä sÏ cã xu híng
ch¶y vµo nh÷ng lÜnh vùc ®Çu t hÊp dÉn h¬n.§Çu t chøng
kho¸n ra ®êi ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu ®ã.Tuy nhiªn, ®Çu t
nh thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®em l¹i lîi nhuËn cao vµ rñi ro thÊp
nhÊt ë møc cã thÓ lµ hoµn toµn kh«ng ®¬n gi¶n.ThÞ trêng
chøng kho¸n ViÖt nam cßn rÊt non trÎ, héi chøng bÇy ®µn
vµ hiÖu øng t©m lý cã søc chi phèi lín ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh
®Çu t cña phÇn nhiÒu c¸c nhµ ®Çu t nhá lÎ nhng chiÕm sè
lîng kh«ng nhá trªn thÞ trêng .H¬n n÷a,kiÕn thøc vÒ chøng
kho¸n cña c¸c nhµ ®Çu t
ViÖt nam cßn thÊp.§Ó ®Çu t
thµnh c«ng nhµ ®Çu t cÇn ph¶i b¶n lÜnh vµ ®îc trang bÞ
s©u h¬n kiÕn thøc vÒ chøng kho¸n.KiÕn thøc gióp nhµ
®Çu t h¹n chÕ ®îc rñi ro, tr¸nh thua thiÖt lín.
Ở mét sè quèc gia cã TTCK ph¸t triÓn, tõ rÊt l©u nhµ
®Çu t ®· biÕt ¸p dông nguyªn t¾c “Kh«ng ®Ó tÊt c¶ trøng
vµo cïng m«t giá”.C¸c nhµ ®Çu t lµ e ng¹i rñi ro vµ môc
®Ých cña hä lµ tèi ®a ho¸ lîi Ých kú väng.Hä tiÕn hµnh
®Çu t theo danh môc víi chiÕn lîc ®a d¹ng ho¸ gãp phÇn
gi¶m thiÓu rñi ro.§Ó ®¹t ®îc tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña danh
môc,nhµ ®Çu t
ph¶i ®¸nh gi¸ dùa trªn hai yÕu tè quan
träng:rñi ro vµ tû suÊt sinh lîi.TÊt c¶ c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu
t dùa trªn hai yÕu tè nµy vµ t¸c ®éng cña chóng víi vèn
®Çu t.
Rñi ro ®îc xem nh lµ kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn c¸c kho¶n
thiÖt h¹i vÒ tµi chÝnh.V× vËy rñi ro ®îc m« t¶ b»ng xù biÕn
®æi cña tû suÊt sinh lêi trong thêi kú nghiªn cøu.
Tû suÊt sinh lêi cña chøng kho¸n chÞu t¸c ®éng cña
rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè rñi ro, nh÷ng yÕu tè nµy cã thÓ triÖt
tiªu mét phÇn th«ng qua viÖc kÕt hîp danh môc ®Çu t hiÓu
qu¶ cña nhiÒu chøng kho¸n gäi lµ rñi ro hÖ thèng.
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp ë Uû Ban Chøng Kho¸n Nhµ
níc, em thÊy r»ng vÊn ®Ò ®Çu t ®a d¹ng ho¸, thiÕt lËp m«
h×nh qu¶n lý danh môc ®Çu t hiÖu qu¶ kÕt hîp lý luËn cã
liªn quan ®Õn rñi ro vµ tû suÊt sinh lêi kú väng lµ hÕt søc
cÊp thiÕt.NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò, em
®· chän lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh.
Trong chuyªn ®Ò nµy, em sö dông m« h×nh
Markowitz-Sharpe,m« h×nh CAPM(kÕt hîp víi m« h×nh SIM)
®Ó x¸c ®Þnh danh môc ®Çu t tèi u.
M« h×nh Markowitz-Sharpe ph©n tÝch ¶nh hëng cña c¸c
yÕu tè trªn thÞ trêng chøng kho¸n vµ cho phÐp t×m lêi gi¶i
danh môc ®Çu t. §©y lµ mét trong nh÷ng m« h×nh cã thÓ
øng dông dÔ dµng v× c¸c gi¶ thiÕt cña m« h×nh ®¬n gi¶n
dÔ chÊp nhËn, c«ng cô tÝnh to¸n kh«ng qu¸ phøc t¹p, ngay
c¶ trong trêng hîp kh«ng cã c¸c phÇn mÒm chuyªn dông
chóng ta còng cã thÓ thùc hiÖn c¸c tÝnh to¸n víi sù trî gióp
cña mét b¶ng tÝnh nµo ®ã. M« h×nh nµy tËp trung xem
xÐt c¸c quan hÖ cña lîi tøc tèi u trung b×nh vµ ®é rñi ro ®îc ®o b»ng ph¬ng sai cña lîi tøc v× vËy ngêi ta cßn gäi m«
h×nh nµy lµ m« h×nh mean-variance. Nh÷ng néi dung
ph©n tÝch tõ kÕt qu¶ m« h×nh nµy gîi ý mét sè c¸ch thøc
lùa chän ®Çu t khi lîi suÊt chung thay ®æi chót Ýt.
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp,em ®· nhËn ®îc sù híng
dÉn tËn t×nh cña TS.TrÇn Träng Nguyªn vµ c¸c anh chÞ Ban
Qu¶n lý ph¸t hµnh.Em xin göi lêi c¶m ¬n s©u s¾c tíi thÇy
vµ c¸c anh chÞ ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc
tËp nµy.
Do kiÕn thøc lý luËn còng nh kiÕn thøc thùc tiÔn cña
em cßn yÕu,thêi gian thùc tËp ,nghiªn cøu cha nhiÒu nªn
chuyªn ®Ò nµy cña em kh«ng tr¸nh
khái nh÷ng sai sãt.Em rÊt mong nh©n ®îc sù nhËn chØ
b¶o, ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy ®Ó chuyªn ®Ò cña em
hoµn thiÖn h¬n.
Ch¬ng I
Kh¸I qu¸t vÒ thÞ trêng chøng kho¸n
1.1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña thÞ trêng chøng kho¸n:
ThÞ trêng chøng kho¸n lµ n¬i diÔn ra c¸c giao dÞch
mua b¸n,trao ®æi c¸c lo¹i chøng kho¸n.Chøng kho¸n lµ c¸c
lo¹i giÊy tê cã gi¸ hay bót to¸n ghi sæ, nã cho phÐp chñ së
h÷u cã quyÒn yªu cÇu vÒ thu nhËp vµ tµi s¶n cña tæ chøc
ph¸t hµnh hoÆc quyÒn së h÷u.C¸c quyÒn yªu cÇu nµy cã
sù kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i chøng kho¸n, tuú theo tÝnh chÊt
së h÷u cña chóng.
ThÞ trêng chøng kho¸n kh«ng gièng víi thÞ trêng c¸c hµng
ho¸ kh¸c v× hµng ho¸ cña thÞ trêng chøng kho¸n lµ mét
lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt ,lµ quyÒn së h÷u vÒ t b¶n.Lo¹i
hµng ho¸ nµy còng cã gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông.Nh vËy,
b¶n chÊt cña thÞ trêng chøng kho¸n lµ thÞ trêng thÓ hiÖn
mèi quan hÖ gi÷a cung vµ cÇu cña vèn ®Çu t mµ ë ®ã, gi¸
c¶ cña chøng kho¸n chøa ®ùng th«ng tin vÒ chi phÝ vèn
hay gi¸ c¶ cña vèn ®Çu t.
1.2.VÞ trÝ vµ cÊu tróc cña thÞ trêng chøng kho¸n:
1.2.1.VÞ trÝ cña TTCK trong thÞ trêng tµi chÝnh:
ThÞ trêng chøng kho¸n lµ mét bé phËn cña thÞ trêng
tµi chÝnh.VÞ trÝ cña thÞ trêng chøng kho¸n trong tæng thÓ
thÞ trêng tµi chÝnh thÓ hiÖn:ThÞ trêng chøng kho¸n lµ
h×nh ¶nh ®Æc trng cña thÞ trêng vèn.
Nh vËy,trªn TTCK giao dÞch hai lo¹i c«ng cô tµi chÝnh:c«ng
cô tµi chÝnh trªn thÞ trêng vèn vµ c«ng cô tµi chÝnh trªn
thÞ trêng tiÒn tÖ.
ThÞ trêng chøng kho¸n lµ h¹t nh©n trung t©m cña
thÞ trêng tµi chÝnh, n¬i diÔn ra qu¸ tr×nh ph¸t hµnh, mua
b¸n c¸c c«ng cô nî vµ c«ng cô vèn.
1.2.2.CÊu tróc thÞ trêng chøng kho¸n:
Tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu, cÊu tróc cña TTCK cã
thÓ ®îc ph©n lo¹i theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau.
a.Ph©n lo¹i theo hµng ho¸
Ngêi ta ph©n TTCK thµnh thÞ trêng tr¸i phiÕu,thÞ trêng cæ phiÕu.
ThÞ trêng tr¸i phiÕu lµ thÞ trêng mµ hµng ho¸ ®îc mua b¸n
t¹i ®ã lµ c¸c tr¸i phiÕu.ThÞ trêng cæ phiÕu lµ n¬i giao dÞch
mua b¸n, trao ®æi c¸c giÊy tê x¸c nhËn cæ phÇn ®ãng gãp
cña cæ ®«ng.
b.Ph©n lo¹i theo qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn
Theo c¸ch thøc nµy, thÞ trêng ®îc ph©n thµnh thÞ trêng s¬ cÊp vµ thÞ trêng thø cÊp.
ThÞ trêng s¬ cÊp hay thÞ trêng cÊp I:lµ thÞ trêng ph¸t
hµnh c¸c chøng kho¸n hay lµ n¬i mua b¸n c¸c chøng kho¸n
lÇn ®Çu tiªn.ViÖc mua b¸n chøng kho¸n trªn thÞ trêng s¬
cÊp lµm t¨ng vèn cho nhµ ph¸t hµnh.
ThÞ trêng thø cÊp hay thÞ trêng cÊp II:lµ thÞ trêng
giao dÞch mua b¸n, trao ®æi nh÷ng chøng kho¸n ®· ®îc
ph¸t hµnh nh»m môc ®Ých kiÕm lêi, di chuyÓn vèn ®Çu t
hay di chuyÓn tµi s¶n x· héi.
1.3.C¸c chñ thÓ trªn TTCK:
1.3.1.Chñ thÓ ph¸t hµnh
Chñ thÓ ph¸t hµnh lµ ngêi cung cÊp c¸c chøng kho¸n .C¸c
chñ thÓ ph¸t hµnh bao gåm:ChÝnh phñ, c¸c doanh nghiªp
vµ mét sè tæ chøc kh¸c nh:Quü ®Çu t, tæ chøc tµi chÝnh
trung gian…
1.3.2.Nhµ ®Çu t
Chñ thÓ ®Çu t lµ nh÷ng ngêi cã tiÒn, thùc hiÖn viÖc
mua b¸n chøng kho¸n trªn TTCK ®Ó kiÕm lêi.Nhµ ®Çu t cã
thÓ chia thµnh hai lo¹i:Nhµ ®Çu t c¸ nh©n vµ nhµ ®Çu t cã
tæ chøc.
C¸c nhµ ®Çu t c¸ nh©n lµ c¸c c¸ nh©n vµ hé gia
®×nh, nh÷ng ngêi cã vèn nhµn rçi t¹m thêi, tham gia mua
b¸n trªn thÞ trêng chøng kho¸n víi môc ®Ých kiÕm lîi
nhuËn.
C¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc lµ c¸c ®Þnh chÕ ®Çu t, thêng xuyªn mua b¸n chøng kho¸n víi sè lîng lín trªn thÞ trêng.Mét sè nhµ ®Çu t chuyªn nghiÖp chÝnh trªn TTCK lµ
c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, c«ng ty chøng kho¸n, c¸c c«ng
ty b¶o hiÓm,quü t¬ng hç, c¸c quü l¬ng hu, c¸c quü b¶o
hiÓm x· héi kh¸c.
1.4.Vai trß cña thÞ trêng chøng kho¸n:
Thø nhÊt, TTCK víi viÖc t¹o ra c¸c c«ng cô cã tÝnh
thanh kho¶n cao, cã thÓ tÝch tô, tËp trung vµ ph©n phèi
vèn,chuyÓn thêi h¹n cña vèn phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn
kinh tÕ.TTCK t¹o mét sù c¹nh tranh cã hiÓu qu¶ trªn thÞ trêng tµi chÝnh, ®iÒu nµy buéc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i vµ
c¸c tæ chøc tµi chÝnh ph¶i quan t©m tíi ho¹t ®éng cña
chÝnh hä vµ lµm gi¶m chi phÝ chÝnh.
Thø hai, TTCK gãp phÇn thùc hiÖn t¸i ph©n phèi c«ng
b»ng h¬n, th«ng qua viÖc buéc c¸c tËp ®oµn gia ®×nh trÞ
ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng, gi¶i to¶ sù tËp trung
quyÒn lùc kinh tÕ cña c¸c tËp ®oµn, song vÉn tËp trung
vèn cho nÒn kinh tÕ.
Thø ba, TTCK t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc t¸ch biÖt gi÷a
së h÷u vµ qu¶n lý doanh nghiÖp.
Thø t, TTCK t¹o c¬ héi cho ChÝnh phñ huy ®éng c¸c
nguån tµi chÝnh mµ kh«ng t¹o ¸p lùc vÒ l¹m ph¸t, ®ång
thêi t¹o c¸c c«ng cô cho viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tµi
chÝnh tiÒn tÖ cña ChÝnh phñ.
Thø n¨m,TTCK cung cÊp mét dù b¸o tuyÖt vêi vÒ c¸c
chu kú kinh doanh trong t¬ng lai.ViÖc thay ®æi gi¸ chøng
kho¸n cã xu híng ®i tríc chu kú kinh doanh cho phÐp ChÝnh
phñ còng nh c¸c c«ng ty ®¸nh gi¸ kÕ ho¹ch ®Çu t còng nh
viÖc ph©n bæ c¸c nguån lùc cña hä.TTCK t¹o ®iÒu kiÖn t¸i
cÊu tróc nÒn kinh tÕ.
Ch¬ng ii
tæng quan vÒ thÞ trêng chøng kho¸n
viÖt nam
Tríc yªu cÇu ®æi míi x· héi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ,phï
hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ-chÝnh trÞ vµ x· héi trong níc
vµ xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.ViÖt nam ®· quyÕt
®Þnh thµnh lËp TTCK víi nh÷ng ®Æc thï riªng biÖt:thµnh
lËp hai trung t©m giao dÞch chøng kho¸n.Sù ra ®êi cña
TTCK ViÖt nam ®îc ®¸nh dÊu b»ng viÖc ®a vµo vËn hµnh
Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n(TTGDCK)t¹i thµnh phè
HCM ngµy 20/7/2000, vµ thùc hiÖn phiªn giao dÞch ®Çu
tiªn vµo ngµy 28/7/2000.
2.1.C¸c chñ thÓ tham gia trªn TTCK:
2.1.1.Uû ban chøng kho¸n Nhµ níc(UBCKNN)
UBCKNN ®îc thµnh lËp theo NghÞ ®Þnh sè 75/CP
ngµy 28/1/1996 cña ChÝnh phñ, lµ c¬ quan thuéc ChÝnh
phñ thùc hiÖn chøc n¨ng tæ chøc vµ qu¶n lý Nhµ níc vÒ
chøng kho¸n vµ TTCK.ViÖc thµnh lËp c¬ quan qu¶n lý TTCK
tríc khi thÞ trêng ra ®êi lµ bíc ®i phï hîp víi chñ tr¬ng x©y
dùng vµ ph¸t triÓn TTCK ë ViÖt nam.Víi vÞ thÕ lµ c¬ quan
qu¶n lý chuyªn ngµnh vÒ chøng kho¸n,UBCKNN cã vai trß
rÊt quan träng trong viÖc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ra ®êi
cho TTCK, ®ång thêi tæ chøc qu¶n lý nhµ níc vÒ chøng
kho¸n vµ TTCK víi môc tiªu chÝnh lµ t¹o m«i trêng thuËn lîi
cho viÖc huy ®éng vèn,®Çu t ph¸t triÓn,®¶m b¶o cho
TTCK ho¹t ®éng cã tæ chøc, an toµn, c«ng khai,c«ng b»ng
vµ hiÖu qu¶, b¶o vÒ quyÒn lîi vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c
nhµ ®Çu t.
2.1.2.Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n TP.HCM
Theo nghÞ ®Þnh 48/1998/N§-CP ngµy 11/7/1998 cña
thñ tíng chÝnh phñ vÒ viÖc thµnh lËp TTGDCK,quyÕt ®Þnh
128/1998/Q§-UBCK ngµy1/8/1998 cña Chñ tÞch UBCKNN
th× TTGDCK lµ ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu trùc thuéc
UBCKNN cã t c¸ch ph¸p nh©n, cã trô së, con dÊu vµ tµi
kho¶n riªng
TTGDCK TP.HCM thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, tæ chøc
®iÒu hµnh viÖc mua b¸n chøng kho¸n, qu¶n lý ®iÒu hµnh
hÖ thèng giao dÞch chøng kho¸n vµ cung cÊp c¸c dÞch vô
hç trî viÖc mua b¸n chøng kho¸n, dÞch vô lu ký chøng
kho¸n;®¨ng ký chøng kho¸n, thanh to¸n bï trõ ®èi víi c¸c
giao dÞch chøng kho¸n, c«ng bè th«ng tin vÒ ho¹t ®éng
giao dÞch chøng kho¸n; kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng
giao dÞch chøng kho¸n vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c.
2.1.3.Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n Hµ Néi
Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n Hµ néi lµ ®în vÞ
sù nghiÖp cã thu trùc thuéc UBCKNN cã t c¸ch ph¸p
nh©n,cã trô së, con dÊu vµ tµi kho¶n riªng.
TTGDCK Hµ néi cã chøc n¨ng nhiÖm vô gièng nh
TTGDCK TP.HCM.
Tuy nhiªn, ngµy 5/8/2003 Thñ tíng chÝnh phñ ®· phª
duyÖt
chiÕn
lù¬c
ph¸t
triÓn
TTCK
ViÖt
Nam
®Õn
2010.Theo ®ã, x©y dùng thÞ trêng giao dÞch cæ phiÕu cña
c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹i Hµ Néi, chuÈn bÞ ®iÒu
kiÖn
®Ó
sau
2010
chuyÓn
thµnh
TTGDCK
phi
tËp
trung(OTC).
Th¸ng 6/2004,Bé tµi chÝnh ra Th«ng b¸o sè
136/TB/BTC nªu kÕt luËn cña L·nh ®¹o Bé vÒ m« h×nh tæ
chøc vµ x©y dùng TTGDCK ViÖt Nam.Trong ®ã,®Þnh híng
x©y dùng TTGDCK Hµ Néi thµnh mét thÞ trêng giao dich phi
tËp trung(OTC) ®¬n gi¶n, gän nhÑ, theo ®ã.
2.1.4.C¸c c«ng ty chøng kho¸n(CTCK)
Theo QuyÕt ®Þnh sè 04/1998/Q§-UBCK ngµy
13/101998 cña UBCKNN, c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®îc
thµnh lËp díi h×nh thøc ph¸p lý lµ c«ng ty cæ phÇn hoÆc
c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n.§ã lµ nh÷ng tæ chøc kinh tÕ
cã t c¸ch ph¸p nh©n, cã vèn riªng vµ ho¹ch to¸n kinh tÕ
®éc lËp.Tuú theo vèn ®iÒu lÖ vµ ®¨ng ký kinh doanh mµ
mét c«ng ty cã thÓ thùc hiÖn mét hoÆc mét sè nghiÖm vô
kinh doanh chøng kho¸n:m«i giíi chøng kho¸n,tù doanh, b¶o
l·nh ph¸t hµnh, t vÊn ®Çu t vµ lu ký chøng kho¸n.
2.1.5.C¸c tæ chøc ph¸t hµnh chøng kho¸n
Theo v¨n b¶n ph¸p lý hiÖn hµnh, c¸c tæ chøc ®îc
phÐp ph¸t hµnh chøng kho¸n ë ViÖt Nam bao gåm:
ChÝnh phñ: ph¸t hµnh tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu kho b¹c
vµ tr¸i phiÕu ®Çu t.
ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng: ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó tµi trî
cho c¸c dù ¸n vµ c¸c nhu cÇu chi tiªu cña chÝnh quyÒn ®Þa
ph¬ng.
C¸c c«ng ty cæ phÇn(bao gåm c¶ doanh nghiÖp CPH vµ
c«ng aty cæ phÇn míi thµnh lËp; ph¸t hµnh cæ phiÕu(cæ
phiÕu phæ th«ng, cæ phiÕu u ®·I biÓu quyÕt, cæ phiÕu u
®·i cæ tøc vµ cæ phiÕu u ®·i hoµn l¹i) vµ tr¸i phiÕu doanh
nghiÖp.
C¸c DNNN vµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n: ph¸t
hµnh tr¸i phiÕu doanh nghiÖp.
C¸c quü ®Çu t chøng kho¸n vµ c«ng ty qu¶n lý quü:
ph¸t hµnh chøng kho¸n chØ quü ®Çu t.
2.1.6.C¸c nhµ ®Çu t chøng kho¸n
Theo c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt hiÖn hµnh, c¸c nhµ ®Çu t
trªn TTCK ViÖt Nam bao gåm: c¸ nh©n, hé gia ®×nh, c¸c
tæ chøc, c¸c quü ®Çu t,c¸c doanh nghiÖp, c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm…
2.1.7.C¸c tæ chøc phô trî kh¸c
Tham gia TTCK ViÖt Nam cßn cã c¸c tæ chøc phô trî
kh¸c nh : c¸c tæ chøc lu ký, thanh to¸n bï trõ, c¸c tæ chøc
kiÓm to¸n.
HiÖn nay, Ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam ®îc
chän chØ ®Þnh thanh to¸n.
2.2.NhËn ®Þnh vÒ TTCK ViÖt Nam
2.2.1.Nh÷ng thay ®æi trong nguyªn t¾c khíp lÖnh
trªn TTGDCK TP.HCM
TTGDCK TP.HCM c«ng bè mèt sè nguyªn t¾c c¬ b¶n
cña hÖ thèng giao dÞch liªn tôc dù kiÕn sÏ ®îc ¸p dông tõ
ngµy 7/5/2007.C¸c chuyªn gia chøng kho¸n nhËn ®Þnh:
NÕu nhµ ®Çu t kh«ng n¾m v÷ng nh÷ng nguyªn t¾c nµy
khi giao dÞch th× cã thÓ…. mÊt tiÒn.
Theo TTGDCK TP.HCM, trong phiªn giao dÞch h»ng
ngµy,®ît 1 vµ ®ît 2 sÏ khíp lÖnh ®Þnh kú, ®ît 2 lµ khíp
lÖnh liªn tôc.Phã gi¸m ®èc TTGDCK TP.HCM cho r»ng: “CÇn
ph¶i cã khíp lÖnh ®Þnh kú ®Ó t¹o ra mét kho¶ng thêi gian
cÇn thiÕt nh»m tËp trung ®îc mét lîng lín lÖnh giao dÞch,
t¹o ra mét møc gi¸ tèt nhÊt trong ngµy cho tõng cæ phiÕu”.
Khíp lÖnh liªn tôc hoµn toµn kh«ng h¼n lµ ph¬ng ph¸p
tèi u, t¹i mét sè níc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi vÉn ¸p dông song
song hai ph¬ng thøc nµy.Do vËy, c¸c nhµ ®Çu t cÇn cÈn
träng vÒ gi¸ khi ®Æt lÖn v× lÖnh sÏ ®îc khíp liªn tôc theo
nguyªn t¾c u tiªn.
§iÓm ®Æc biÖt lµ trong ®ît khíp lÖn liªn tôc sÏ cã lo¹i
lªnh thÞ trêng lÇn ®Çu tiªn ®îc ¸p dông.LÖnh thÞ trêng lµ
lÖnh mua hoÆc b¸n mµ kh«ng cÇn ®Æt gi¸ cô thÓ.LÖnh
mua sÏ ®îc khíp dÇn tõ gi¸ b¸n thÊp nhÊt, lÖnh b¸n ®îc
khíp dÇn tõ gi¸ mua cao nhÊt.Nhµ ®Çu t muèn ¸p dông
muèn ¸p dông lÖnh thÞ tr¬ng cÇn ph¶i hiÓu biÕt hÕt c¸c
tÝnh n¨ng cña nã vµ trong trêng hîp cha hiÓu hÕt th×
kh«ng nªn sö dông v× dÔ mÊt tiÒn.
Còng theo TTGDCK TP.HCM, ph¬ng thøc khíp lÖn ®Þnh
kú hiÖn chØ khíp ®îc kho¶ng 60% sè lÖnh ®îc nhËp vµo hÖ
thèng. Trong ®ã cã mét phÇn lÖnh cã møc gi¸ kh«ng phï
hîp.Víi ph¬ng thøc giao dÞch míi, thÞ trêng cã gi¸ mua b¸n
tèt nhÊt sÏ gióp cho nhµ ®Çu t ®Æt lÖnh chÝnh x¸c h¬n vµ
sè lîng ®îc khíp sÏ t¨ng lªn.
Mét ®iÒu ®¸ng chó ý n÷a,TTGDCK TP.HCM sÏ n©ng
khèi lîng cña mét ®¬n vÞ giao dÞch l« tõ 10 cæ phiÕu,
chøng chØ quü lªn 100 nh TTGDCK Hµ Néi.L« lín còng ®îc
n©ng lªn 20.000 chøng kho¸n thay v× 10.000 chøng
kho¸n.Dù kiÕn thêi gian ¸p dông quy ®Þnh míi nµy lµ ngµy
7/6/2007.Quy ®Þnh nµy sÏ ¶nh hëng ®Õn mét sè nhµ ®Çu
t nÕu hä kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó mua l« 100.TTGDCK TP.HCM
cho r»ng ®©y lµ gi¶i ph¸p t×nh huèng nh»m gi¶i quyÕt sù
cè t¾c nghÏn vÒ lÖnh giao dÞch h»ng ngµy.
2.2.2. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ lùa chän danh môc cæ
phiÕu ®Çu t
C¸c cæ phiÕu ®îc niªm yÕt ®îc chia lµm ba lo¹i: cæ
phiÕu thu nhËp(income stocks), cæ phiÕu gi¸ trÞ(value
stocks), cæ phiÕu t¨ng trëng(growth stocks).
Cæ phiÕu thu nhËp: lµ cæ phiÕu cña nh÷ng c«ng ty tr¶ cæ
tøc cao cho c¸c cæ ®«ng.
Cæ phiÕu gi¸ trÞ:lµ cæ phiÕu cña nh÷ng c«ng ty lµm
¨n cã l·i nh ng©n hµng,c«ng ty b¶o hiÓm, tuy nhiªn gi¸ cæ
phiÕu ®ang giao dÞch l¹i thÊp h¬n gi¸ trÞ thùc cña nã.
Cæ phiÕu t¨ng trëng: lµ cæ phiÕu cña nh÷ng c«ng ty
cã doanh thu lín(thêng t¨ng trëng >=15% mçi n¨m).Nh÷ng
c«ng ty nµy thêng n»m trong lÜnh vùc c«ng nghÖ cao.§Çu
t vµo lo¹i cæ phiÕu nµy nh»m môc ®Ých ¨n chªnh lÖch
gi¸.V× gi¸ cæ phiÕu biÕn ®éng nhanh.
Díi ®©y lµ mét sè gîi ý ®¸nh gi¸ cæ phiÕu tèt:
a)ChØ tiªu lîi nhuËn: Thu nhËp dßng hay lîi nhuËn sau
thuÕ cã thÓ xem xÐt b»ng lîi nhuËn hay xÐt trªn mét ®¬n
vÞ cæ phiÕu(EPS).Mét c«ng ty cã sù gia t¨ng vÒ tèc ®é
t¨ng trëng thu nhËp khi tèc ®é t¨ng trëng thu nhËp cua quý
cao h¬n quý tríc.
Mét cæ phiÕu tèt cã tèc ®é gia t¨ng vÒ t¨ng trëng thu
nhËp cao h¬n so víi 3 hay 4 quý tríc lion kÒ.T¨ng trëng cña
chØ sè thu nhËp Ýt nhÊt lµ 25% so víi cïng quý cña n¨m tríc.EPS h»ng n¨m cña cæ phiÕu tèt Ýt nhÊt ph¶i t¨ng trëng
25% so víi 3 n¨m tríc ®ã.Theo c¸ch nghÜ th«ng thêng th×
nªn chän mua nh÷ng cæ phiÕu cã P/E thÊp vµ cho r»ng
nh÷ng cæ phiÕu cã chØ sè nµy cao lµ ®¾t vµ kh«ng nªn
mua.
Thùc tÕ cho thÊy, nh÷ng cæ phiÕu tèt nhÊt thêng cã
chØ sè nµy cao.Nªn chän cæ phiÕu cña nh÷ng c«ng ty thua
lç tríc khi c«ng ty ®ã trë l¹i tr¹ng th¸i cã l·i khi c¸c nhµ ®Çu
t kh¸c ph¸t hiÖn ra nã.
Mét sè chØ tiªu chän lùa cæ phiÕu c¨n cø vµo chØ tiªu
lîi nhuËn bao gåm: dùa vµo thùc hiÖn thu nhËp quan träng
h¬n thu nhËp dù kiÕn, lùa chän
nh÷ng c«ng ty cã tèc ®é t¨ng trëng thu nhËp Ýt nhÊt 25%
ë quý gÇn nhÊt, lùa chän c«ng ty cã sù gia t¨ng vÒ tèc ®é
t¨ng trëng thu nhËp ë 3 hay 4 quý gÇn nhÊt, lùa chän c«ng
ty cã thu nhËp hµng n¨m t¨ng trëng Ýt nhÊt 25% so víi mçi
n¨m cña 3 n¨m tríc.
b)Lîng hµng b¸n:Lîng hµng b¸n lµ chØ tiªu quan träng
nhÊt ®Ó ®o lêng mét c«ng ty cã søc m¹nh hay kh«ng vµ lµ
nh©n tè chÝnh cña t¨ng trëng.Khi chän lùa cæ phiÕu tèt h·y
t×m c«ng ty cã tèc ®é b¸n hµng m¹nh ®Ó lµm tiÒn ®Ò
cho t¨ng trëng thu nhËp.
Tiªu chÝ ®Ó x¸c ®Þnh c«ng ty cã t¨ng trëng b¸n hµng
tèt nÕu 3 quý gÇn nhÊt cã sù t¨ng lîng hµng b¸n lín h¬n
hoÆc b»ng 25% so víi quý gÇn nhÊt tríc ®ã.
CÇn xem xÐt kü chØ tiªu doanh thu v× ®«i khi lîng
hµng b¸n vÉn Èn chøa nh÷ng vÊn ®Ò.C«ng ty cã thÓ qu¸
phô thuéc vµo mét sè kh¸ch hµng, phô thuéc thÞ trêng xuÊt
khÊu
c)ChØ tiªu lîi nhuËn/doanh thu: Lîi nhuËn rßng ®¸nh gi¸ tû
lÖ chuyÓn doanh thu thµnh thu nhËp.Trªn quan ®iÓm cña
nhµ ®Çu t, nªn t×m nh÷ng c«ng ty cã sù tèt lªn vµ qu¶n lý
vµ cã sù tèt lªn trong c¸c ho¹t ®éng.
Lîi nhuËn rßng cã thÓ lµ ®Çu mèi chñ yÕu t×m cæ
phiÕu ®Ó mua vµ nªn so s¸nh chØ sè nµy gi÷a c¸c c«ng ty
cã ngµnh nghÒ t¬ng ®ång.Tiªu chÝ ®Ó x¸c ®Þnh cho chØ
tiªu nµy lîi nhuËn tríc thuÕ Ýt nhÊt ®¹t 18% doanh thu.Yªu
cÇu lîi nhuËn sau thuÕ lu«n ®¹t 10% trë lªn.
Tuy nhiªn, còng ph¶i xÐt c¶ nh÷ng chØ tiªu c¬ b¶n
kh¸c nh t¨ng trëng thu nhËp.Møc t¨ng vÒ lîi nhuËn dßng sÏ
Ýt ®i nÕu doanh thu gi¶m,
ngo¹i trõ cã sù thay ®æi vÒ chiÕn lîc cña c«ng ty khi c¾t
gi¶m nh÷ng d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh«ng hiÓu qu¶.NÕu lîi
nhuËn cã xu híng gi¶m, ®ã cã thÓ lµ tÝn hiÖu cho thÊy
c«ng ty ®anh ®¸nh mÊt lîi thÕ c¹nh tranh.
d)ChØ tiªu lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u(ROE)
§©y lµ chØ tiªu phæ biÕn nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ sù hiÖu
qu¶ cña ho¹t ®éng tµi chÝnh ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn
cña c«ng ty.ROE cho biÕt c«ng ty sö dông tiÒn cña cæ
®«ng cã tèt hay kh«ng.ChØ sè nµy t¨ng cao hµng n¨m
ph¶n ¸nh tiÒm n¨ng lîi nhuËn vµ qu¶n lý hiÓu qu¶.Nãi
chung, nªn tr¸nh nh÷ng c«ng ty cã chØ sè nµy nhá h¬n
17%.HÇu hÕt mäi ngµnh, chØ sè nµy cña nh÷ng c«ng ty
hµng ®Çu thêng ®¹t trong kho¶ng 20%-30%, c¸ biÖt cã
nh÷ng c«ng ty ®¹t trªn 40%.ChØ sè nµy cã xu híng cao lªn
theo thêi gian do viÖc ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ míi ®·
c¾t
gi¶m
chi
phÝ
vµ
n©ng
cao
n¨ng
suÊt.
Víi nh÷ng c¨n cø trªn, th× nh÷ng cæ phiÕu sau ®îc lùa
chän: FPC, GMD,KDC, SSC, VF1,VSH, VTC.
Th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c cæ phiÕu trªn:
FPC
M· chøng kho¸n: FPC
Tªn c«ng ty: C«ng ty cæ phÇn Full Power
Ngµnh nghÒ kinh doanh: LÜnh vùc ho¹t ®éng cña c«ng
ty gåm 3 nhãm chÝnh, ®ã lµ c«ng tr×nh ®iÖn níc: thiÕt
kÕ, thi c«ng hÖ thèng ®iÖn, hÖ thèng phßng ch¸y ch÷a
ch¸y, hÖ thèng cÊp tho¸t níc trong c«ng tr×nh d©n dông vµ
c«ng nghiÖp; c«ng tr×nh x©y dùng: thiÕt kª, thi c«ng c¸c
c«ng tr×nh x©y dùng nhµ xëng, xÝ nghiÖp, c¸c c«ng tr×nh
d©n dông vµ c«ng nghiÖp; thiÕt kÕ, x©y dùng hÖ thèng
®êng néi bé, trang trÝ c¶nh quan, trang trÝ c¶nh quan,
trang trÝ néi ngo¹i thÊt, s©n vên.
Thông số căn bản
Cao nhất 52 tuần
Thấp nhất 52 tuần
88.000
19/03/2007
30.400
03/01/2007
Vốn thị trường
580 Tỉ
Cổ tức
2.000
Cổ tức/Giá
3,45%
EPS
2.464
Chỉ số P/E
23,54
EPS 4 quý gần nhất
2.464
P/E 4 quý gần nhất
23,54
GMD
M· chøng kho¸n: GMD
Tªn c«ng ty: C«ng ty cæ phÇn §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn
Ngµnh nghÒ kinh doanh: Tæ chøc kinh doanh vËn t¶i ®a
ph¬ng thøc, vËn chuyÓn Container b»ng ®êng thuû néi
®Þa ®Õn c¶ng c¹n vµ ngîc l¹i; tæ chøc xÕp dì, sang m¹n
container vµ c¸c lo¹i hµng ho¸ kh¸c tõ tµu xuèng sµ lan
vµ ngîc l¹i trong khu vùc c¸c c¶ng; tæ chøc kinh doanh
dÞch vô giao nhËn hµng b»ng ®êng biÓn vµ hµnh kh«ng,
kinh doanh khai th¸c bÕn b·i container vµ c¸c dÞch vô cã
liªn quan; mua b¸n, cho thuª tµu, container ®Ó kinh
doanh trong lÜnh vùc vËn t¶i biÓn; x©y dùng, m«i giíi vµ
gäi ®èi t¸c ®Çu t vµo h¹ tÇng c¬ së giao th«ng vËn t¶i,
c«ng tr×nh bÕn b·i, cÇu tµu, v¨n phßng phôc vô vËn t¶i
®a ph¬ng thøc.
Thông số căn bản
Cao nhất 52 tuần
Thấp nhất 52 tuần
208.000
05/02/2007
62.000
02/08/2006
Vốn thị trường
5.247,5 Tỉ
Cổ tức
0
Cổ tức/Giá
0,00%
EPS
3.435,2
Chỉ số P/E
44,25
EPS 4 quý gần nhất
3.952,2
P/E 4 quý gần nhất
38,46
- Xem thêm -