Tài liệu Vxây dung website cho cễng ty tin học giang nam isc co,ltd

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 PhÇn më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi HiÖn nay ®Êt níc ta ®ang ph¸t triÓn ë nh÷ng bíc ngoÆt quan träng trªn con ®êng ®æi míi díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. §¹i héi toµn quèc lÇn VIII cña §¶ng ®· ®Ò ra nhiÖm vô lµ:'' §Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn vµ ®ång bé, tiÕp tôc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Víi ®êng lèi nµy ®· t¹o ra nhiÒu c¬ héi s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp song còng g©y nªn kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Bëi bao giê c¸c chñ doanh nghiÖp còng bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §ã lµ c¸c quy luËt vÒ gi¸ trÞ, quy luËt thÆng d, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh trªn thÞ trêng. BÊt cø mét doanh nghiÖp muèn ho¹t ®éng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ®Òu ph¶i cÇn ®Õn nhiÒu yÕu tè nhng quan träng nhÊt ®ã lµ yÕu tè tiÒn l¬ng. TiÒn l¬ng lµ mét nh©n tè quan träng bëi trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lao ®éng lµ yÕu tè cè tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh nhÊt, sö dông tèt ngêi lao ®éng biÓu hiÖn trªn c¸c mÆt sè lîng vµ thêi gian lao ®éng tËn dông hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng kÜ thuËt cña ngêi lao ®éng lµ mét yÕu tè hÕt søc quan träng lµm t¨ng khèi lîng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Mµ mçi ngêi lao ®éng sÏ thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy khi ngêi chñ cña hä thùc hiÖn chÕ ®é chi tr¶ tiÒn l¬ng hay nãi c¸ch kh¸c lµ c«ng søc mµ hä bá ra ph¶i hîp lý ®¸p øng kh«ng nh÷ng ®ñ nhu cÇu sinh ho¹t cña b¶n th©n hä mµ cßn c¶ gia ®×nh. XuÊt ph¸t tõ vai trß còng nh tÇm quan träng cña tiÒn l¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh th× viÖc h¹ch to¸n tiÒn l¬ng trong tõng doanh nghiÖp lµ ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu. ë ®©u cã c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× ë ®ã cã søc lao ®éng cña con ngêi biÓu hiÖn dãi h×nh thøc tiÒn l¬ng. Th«ng qua kÕ to¸n tiÒn l¬ng ®¸nh gi¸ ®îc n¨ng lùc c¹nh tranh còng nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. Bªn c¹nh tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¹o ra sù yªn t©m cho ngêi lao ®éng vÒ søc kháe an toµn lao ®éng. §ã chÝnh lµ ®ãng gãp BHXH, BHYT vµ KPC§ cho ngêi lao ®éng ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ còng nh lîi Ých cña ngêi lao ®éng. Do ®ã TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (BHXH, BHYT vµ KPC§) c¸c yÕu tè quan träng kÝch thÝch vËt chÊt ®èi víi ngêi lao ®éng. §Ó qu¶n lý sö dông tèt ngêi lao ®éng ®ßi hái c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng ph¶i chÝnh x¸c khoa häc vµ hîp lý. H¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng sÏ cung cÊp cho doanh nghiÖp nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ qu¶n lý lao ®éng, sö dông lao ®éng, chi phÝ lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó cã biÖn ph¸p tèt nhÊt trong qu¶n lý sö dông lao ®éng tiÒn l¬ng t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy m¹nh mÏ ngêi lao ®éng tham gia c«ng t¸c. Qua ®©y cã thÓ thÊy r»ngTiÒn l¬ng vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh lµ v« cïng quan träng. NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc em thÊy ®îc viÖc ph©n bæ TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cã tÇm quan träng rÊt lín trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty. §Æc biÖt c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp x©y l¾p c¸c chÕ ®é vÒ chi tr¶ tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n lµm viÖc t¹i c«ng trêng lµ rÊt cÇn thiÕt kÝch thÝch GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ngêi lao ®éng lµm viÖc sím hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p t¹ c¸c c«ng tr×nh theo ®óng hîp ®ång. §îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ cïng c¸c c«, c¸c anh chÞ phßng KÕ to¸n Tµi vô t¹i c«ng ty em ®· lùa chän ®Ò tµi : TiÒn l ¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng ®Ó viÕt chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. 2. Môc tiªu cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi: - C¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. - T×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vËn dông vµo thùc tiÔn nh»m ®a ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n vÒ kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc 3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu. - §èi tîng : KÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng. - Ph¹m vi: T¹i c«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc 4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn CKXD Hång Phóc ®· sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thèng kª, so s¸nh, thu thËp, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch tæng hîp sè liÖu ®Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. 5. KÕt cÊu luËn v¨n KÕt cÊu luËn v¨n cña em gåm 3 phÇn víi néi dung nh nhau: Ch¬ng I: C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Ch¬ng II: T×nh h×nh tæ chøc h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. TiÒn l¬ng 1.1. Nguån gèc, b¶n chÊt cña tiÒn l¬ng 1.1.1. Nguån gèc Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n ®ã lµ: Lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng. Trong ®ã lao ®éng lµ yÕu tè chÝnh cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. Lao ®éng lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc nh»m biÕn ®æi nh÷ng vËt thÓ tù nhiªn thµnh nh÷ng vËt thÓ cÇn thiÕt ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu x· héi. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cña lao ®éng con ngêi ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt qu¸ tr×nh s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cµng biÓu hiÖn râ rÖt. Theo Mac:'' Søc lao ®éng lµ x¬ng, lµ b¾p cña s¶n xuÊt ''cã nghÜa lµ lao ®éng kh«ng cã gi¸ trÞ riªng biÖt mµ lao ®éng t¹o ra gi¸ trÞ søc lao ®éng trë thµnh hµng ho¸ th× gi¸ trÞ cña nã ®îc ®o b»ng søc lao ®éng thÓ hiÖn vµ nã nh lµ mét s¶n phÈm x· héi cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt ra søc lao ®éng cña ngêi c«ng nh©n. Ngêi b¸n søc lao ®éng nhËn ®îc gi¸ trÞ cña søc lao ®éng díi h×nh thøc tiÒn l¬ng, tõ ®ã tiÒn l¬ng ®îc ra ®êi. 1.1.2 B¶n chÊt Trong x· héi t b¶n ngêi lao ®éng chØ ®îc nhËn tiÒn sau mét thêi gian lµm viÖc nhÊt ®Þnh, cuèi mçi tuÇn mçi th¸ng nhµ t b¶n sÏ trÝch mét phÇn ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng. NÕu nh hµng ho¸ cha b¸n ®îc th× nhµ t b¶n lÊy tiÒn b¸n hµng do ngêi lao ®éng s¸ng t¹o ra trong thêi gian tríc ®Ó tr¶ l¬ng. §iÒu ®ã chøng tá ngêi lao ®éng trong x· héi t b¶n ®· t¹o ra quü tiªu dïng vµ t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d nu«i sèng vµ lµm giµu cho nhµ t b¶n. TiÒn c«ng nhµ t b¶n tr¶ cho ngêi lao ®éng nh×n bÒ ngoµi rÊt sßng ph¼ng nhng thùc ra nhµ t b¶n ®· biÕt khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng cña yÕu tè con ngêi trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, nã che dÊu mét phÇn lao ®éng thÆng d mµ nhµ t b¶n ®· cíp cña ngêi GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 lao ®éng v× nã ®em l¹i lîi nhuËn lín cho hä. Cßn trong x· héi chñ nghÜa tiÒn l¬ng kh«ng ph¶i lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng mµ lµ mét phÇn gi¸ trÞ vËt chÊt trong tæng s¶n phÈm x· héi dïng ®Ó phÇn ph¸t cho ngêi lao ®éng theo nguyªn t¾c '' lµm theo n¨ng lùc, hëng theo nhu cÇu''. TiÒn l¬ng ®· mang l¹i mét ý nghÜa tÝch cùc t¹o ra sù c«ng b»ng trong ph©n phèi thu nhËp quèc d©n. ë ViÖt Nam trong thêi k× bao cÊp, mét phÇn thu nhËp quèc d©n ®îc t¸ch ra lµm quü l¬ng vµ ph©n phèi cho ngêi lao ®éng theo kÕ ho¹ch, tiÒn l¬ng chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt ph¸t triÓn c©n ®èi kÕ ho¹ch, tiÒn l¬ng chÞu sù ph©n phèi trùc tiÕp cña Nhµ níc, th«ng qua c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch l¬ng do héi ®ång Bé trëng ban hµnh. TiÒn l¬ng chñ yÕu gåm 2 bé phËn: phÇn tr¶ l¬ng b»ng tiÒn trªn hÖ thèng thang l¬ng, b¶ng l¬ng vµ phÇn tr¶ l¬ng b»ng hiÖn vËt th«ng qua chÕ ®é tem phiÕu sæ, theo c¬ chÕ nµy tiÒn l¬ng d· kh«ng g¾n chÆt víi sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ søc lao ®éng cña con ngêi, kh«ng ®¶m b¶o mét cuéc sèng æn ®Þnh cho ngêi lao ®éng. V× vËy nã kh«ng t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Sau khi tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi §¶ng vµ Nhµ níc ®· kh¼ng ®Þnh NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn VII, do ®ã ngêi lao ®éng lµm thuª cho Nhµ níc vµ ®· ®îc tr¶ c«ng søc lao ®éng trë thµnh yÕu tè quyÕt ®Þnh trong c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt TiÒn l¬ng trong c¬ chÕ míi ®· tu©n thñ quy luËt cung cÇu cña thÞ trêng søc lao ®éng. MÆt kh¸c tiÒn l¬ng cßn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn h¨ng h¸i lao ®éng, kÝch thÝch vµ t¹o mèi quan t©m cña ngêi lao ®éng ®Õn kÕt qu¶ c«ng viÖc cña hä. 1.2 Kh¸i niÖm vµ vai trß cña tiÒn l¬ng 1.2.1 Kh¸i niÖm ChuyÓn tõ c¬ chÕ kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng, chÕ ®é tiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng ®· ®îc Nhµ níc quan t©m söa ®æi kh¸c nh»m t¹o ra m«i trêng kinh doanh lµnh m¹nh, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Nhµ níc ®· coi tiÒn l¬ng lµ gi¸ trÞ søc lao ®éng: '' TiÒn l¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng ®îc h×nh thµnh qua tho¶ thuËn gi÷a ngêi sö dông lao ®éng phï hîp víi quan niÖm trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng''. - TrÝch b¸o c¸o vÒ c¶i c¸ch tiÒn l¬ng cña Bé trëng Bé lao ®éng th¬ng binh x· héi TrÇn §×nh Hoan. Trong chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng míi ®Æc biÖt ®èi víi c¸c dnah nghiÖp Nhµ níc®· chó ý ®Õn môc tiªu ®a tiÒn l¬ng trë thµnh thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng, møc l¬ng ph¶i g¾n víi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Víi viÖc ¸p dông qu¶n trÞ nh©n lùc b¶n chÊt cña tiÒn l¬ng ®· thay ®æi, quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n TiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng do hai bªn tho¶ thuËn vµ ®îc tr¶ theo n¨ng suÊt hiÖu qu¶vµ chÊt lîng c«ng viÖc. Theo s¸ch '' T×m hiÓu chÕ ®é l¬ng míi '' cña Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia th× kh¸i niÖm TiÒn l¬ng lµ:'' TiÒn l¬ng ®îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc tõ ngêi sö dông lao ®éng cña hä thanh to¸n l¹i t¬ng øng víi sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng mµ hä ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i cho x· héi ''. Theo kh¸i niÖm trªn th× TiÒn l¬ng kh«ng ®¬n thuÇn lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng, nã ®· chØ ra mèi quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng®· thay ®æi chuyÓn tõ h×nh thøc bãc lét mua hµng ho¸ sang quan hÖ hîp t¸c song ph¬ng hai GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 bªn cïng cã lîi. TiÒn l¬ng kh«ng nh÷ng chÞu sù chi phèi c¸c quy luËt cña c¬ chÕ thÞ trêng mµ cßn ®îc ph©n phèi theo n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. 1.2.2. Vai trß H¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cã vai trß tÝch cùc trong viÖc qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô ®¾c lùc cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp n¾m ®îc t×nh h×nh vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ rÊt quan träng. 1.2.2.1 TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy trong doanh nghiÖp TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy kÝch thÝch n¨ng lùc s¸ng t¹o, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng hiÖu qu¶ nhÊt. Bëi v× tiÒn l¬ng g¾n liÒn quyÒn lîi thiÕt thùc nhÊt ®èi víi ngêi lao ®éng, nã kh«ng chØ tho¶ m·n vÒ nhu cÇu vËt chÊt mµ cßn mang ý nghÜa kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy TiÒn l¬ng nhËn ®îc tho¶ ®¸ng, c«ng t¸c tr¶ l¬ng cña doanh nghiÖp c«ng b»ng, râ rµng sÏ t¹o ra t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng tõ ®ã lîi nhuËn cña doanh nghiÖp t¨ng lªn. Khi cã lîi nhuËn cao nguån phóc lîi dµnh cho ngêi lao ®éng nhiÒu h¬n, nã lµ nguån bæ sung cho TiÒn l¬ng lµm t¨ng thu nhËp vµ lîi Ých cho hä vµ gia ®×nh hä. T¹o ra ®éng lùc lao ®éng t¨ng kh¶ n¨ng g¾n kÕt lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, xo¸ bá ng¨n c¸ch gi÷a nh÷ng ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng. TÊt c¶ híng tíi môc tiªu cña doang nghiÖp, ®a sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lªn hµng ®Çu. 1.2.2.2 Vai trß kÝch thÝch ngêi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng Khi x©y dùng c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng ph¶i ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu nµy, ®ång thêi ®©y còng chÝnh lµ chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng. §éng lùc cao nhÊt trong c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng lµ thu nhËp (TiÒn l¬ng) . V× vËy ®Ó cã thÓ khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng chØ cã thÓ lµ TiÒn l¬ng míi ®¶m nhËn ®îc chøc n¨ng nµy. MÆt kh¸c, h×nh thøc qu¶n trÞ nµy ®îc ¸p dông phæ biÕn lµ bé phËn kinh tÕ nªn TiÒn l¬ng cµng ph¸t huy ®îc hÕt chøc n¨ng cña m×nh t¹o ra ®éng lùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. 1.2.2.3. Vai trß t¸i s¶n xuÊt më réng TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng, cã thÓ nãi ®©y chÝnh lµ nguån nu«i sèng ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. V× vËy TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nµy cña TiÒn l¬ng gióp doanh nghiÖp cã nguån lao ®éng æn ®Þnh ®¹t n¨ng suÊt cao. 1.3 C¸c yªu cÇu qu¶n lý tæ chøc TiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.3.1 §¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vË chÊt tinh thÇn cho ngêi lao ®éng §©y lµ yªu cÇu quan träng nh»m thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vai trß TiÒn l¬ng. Yªu cÇu nµy ®Æt ra ®ßi hái TiÒn l¬ng cÇn ph¶i ®¸p øng®ñ c¸c nhu cÇu thiÕt yÐu cña ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. TiÒn l¬ng ph¶i lµ kho¶n thu nhËp chÝnh, æn ®Þnh, thêng xuyªn, l©u dµi mét phÇn ®ñ ®Ó hä chi tr¶ nh÷ng chi phÝ sinh ho¹t t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, mét phÇn dïng cho n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng vËt chÊt tinh thÇn. §¶m b¶o ®îc cho ngêi lao ®éng h¨ng say chó t©m vµo c«ng viÖc tõ ®ã n©ng cao n©ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh cho doanh nghiÖp. Muèn vËy khi tr¶ GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 l¬ng doang nghiÖp ph¶i chó ý tiÒn l¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l¬ng thùc tÕ cña ngêi lao ®éng. V× nhiÒu khi hai lo¹i tiÒn nµy cã kho¶ng c¸ch xa rêi nhau. 1.3.2. TiÒn l¬ng ph¶i lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng, n¨ng su©t lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao §Ó n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao th× TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng cña doanh nghiÖp ®èi víi ngêi lao ®éng, t¹o c¬ së n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Yªu c©ï nµy ®Æt ra nh»m ph¸t huy hÕt t¸c dông cña c«ng cô trªn TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy cña doanh nghiÖp, nã lu«n lu«n ph¶i lµ ®éng lùc cho ngêi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng v¬n tíi thu nhËp cao h¬n. MÆt kh¸c ®©y lµ yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi sù ph¸t triÓn n©ng cao tr×nh ®é vµ kÜ n¨ng cña ngêi lao ®éng. 1.3.3. §¶m b¶o tÝnh ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu, tÝnh c«ng b»ng cho ngêi lao ®éng TiÒn l¬ng lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña ngêi lao ®éng. Mét h×nh thøc TiÒn l¬ng ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®éng c¬ vµ th¸i ®é cña ngêi lao ®éng. §ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhÊt lµ qu¶n lý TiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp. 1.4. C¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng vµ ý nghÜa cña chóng Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng díi chÕ ®é X· héi chñ nghÜa ë níc ta hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn lùa chän tr¶ l¬ng, thëng cho ngêi lao ®éng ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña doanh nghiÖp vµ qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Tuy nhiªn viÖc sö dông TiÒn l¬ng lµm c«ng cô lao ®éng cña hÖ thèng kÝch thÝch kinh tÕ ®èi víi ngêi lao ®éng ®ßi hái ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc TiÒn l¬ng. - Nguyªn t¼c tr¶ l¬ng theo sè l¬ng vµ chÊt lîng lao ®éng - Nguyªn t¾c ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao møc sèng. - Nguyªn t¾c tr¶ l¬ng g¾n víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ ®Êt níc tõng thêi k×. ViÖc lùa chän h×nh thøc tiÒn l¬ng hîp lý cã t¸c dông khuyÕn khÝch mçi ngêi lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, sö dông hîp lý vµ ®Çy ®ñ thêi gian. Lao ®éng vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, lùa chän h×nh thøc tr¶ l¬ng tiÒn l¬ng c¨n cø vµo ®Æt ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, tÝnh chÊt cña tõng lo¹i c«ng viÖc vµ ®iÒu kiÖn vÒ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt cña doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ thêng ¸p dông c¸c h×nh thøc (chÕ ®é) tiÒn l¬ng theo thêi gian, tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm, tiÒn l¬ng kho¸n. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng cßn ®îc hëng c¸c kho¶n kh¸c nh: + ChÕ ®é phô cÊp. + ChÕ ®é tiÒn l¬ng. +TiÒn l¬ng khi ngõng viÖc hoÆc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, s¶n phÈm xÊu kÐm chÊt lîng. 1.4.1. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian H×nh thøc nµy thêng ¸p dông cho lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nh hµnh chÝnh qu¶n trÞ, tæ chøc lao ®éng, thèng kª, tµi vô kÕ to¸n…tr¶ l ¬ng theo thêi gian lµ GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tr¶ cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ, tiÒn l¬ng ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn møc l¬ng cÊp bËc, c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc bao gåm c¸c chÕ ®é: - L¬ng th¸ng: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng cho ngêi lao ®éng lµm nh÷ng c«ng viÖc kÐo dµi nhiÒu ngµy. - L¬ng tuÇn: Lµ tiÒn tr¶ cho mét tuÇn lµm viÖc ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tiÒn l¬ng th¸ng x 12 th¸ng: 52 tuÇn. -L¬ng ngµy: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho mét ngµy lµm viÖc vµ ®îc x¸ ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tiÒn l¬ng th¸ng: sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng theo chÕ ®é. - L¬ng giê: Lµ sè tiÒn tr¶ cho 1 giê lµm viÖc vµ ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tiÒn l¬ng ngµy chia cho sè giê tiªu chuÈn theo quy ®Þnh chung cña LuËt lao ®éng (kh«ng qu¸ 8 giê/ngµy hoÆc 48 giê/ tuÇn) Do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian (mang tÝnh b×nh qu©n, cha thùc sù g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt) nªn ®Ó kh¾c phôc phÇn h¹n chÕ ®ã, tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng cã thÓ ®îc kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn thëng ®Ó khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. 1.4.1.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng: §©y lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn thëng trong s¶n xuÊt, thëng do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thëng do tiÕt kiÖm vËt t, thëng do n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.TiÒn l¬ng nµy ®îc tÝnh nh sau: TiÒn l¬ng = L¬ng theo thêi gian + TiÒn thëng. H×nh thøc nµy thêng ¸p dông cho c«ng nh©n phô lµm viÖc nh söa ch÷a ®iÒu chØnh hoÆc c«ng nh©n chÝnh lµm c«ng viÖc ®ßi hái tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ cao. L¬ng thêi gian cã thëng lµ h×nh thøc chuyÓn ho¸cña l¬ng thêi gian vµ l¬ng s¶n phÈm ®Ó kh¾c phôc dÇn nh÷ng nhîc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian. §ång thêi ph¶n ¸nh tr×nh ®é thµnh th¹o vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ g¾n víi thµnh tÝch c«ng t¸c cña tõng ngêi th«ng qua chØ tiªu xÐt thëng ®· ®¹t ®îc. V× vËy nã khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng quan t©m ®Õn tr¸ch nhiÖm vµ c«ng t¸c cña m×nh. 1.4.1.3 Tr¶ l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n H×nh thøc nµy lµ h×nh thøc mµ tiÒn l¬ng nhËn ®îc cña mçi c«ng nh©n do møc l¬ng cÊp bËc cao hay thÊp vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ nhiÒu hay Ýt quyÕt ®Þnh. C«ng thøc tÝnh: L = S x TH Trong ®ã: L- TiÒn l¬ng nhËn ®îc S - Møc l¬ng cÊp bËc TH-Thêi gian thùc tÕ. ¸p dông cho nh÷ng cho nh÷ng c«ng viÖc khã x¸c ®Þnh ®îc møc l¬ng lao ®éng chÝnh x¸c hoÆc nh÷ng c«ng viÖc mµ nguêi ta chØ quan t©m ®Õn chØ tiªu chÊt lîng. Cã 3 lo¹i sau ®Ó ¸p dông: TiÒn l¬ng giê = SuÊt l¬ng cÊp bËc x Sè giê lµm viÖc thùc tÕ TiÒn l¬ng ngµy = SuÊt l¬ng cÊp bËc ngµy x Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 TiÒn l¬ng th¸ng = TÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc th¸ng. u ®iÓm: DÔ tÝnh to¸n vµ nhanh. Nhîc ®iÓm: H×nh thøc nµy mang tÝnh b×nh qu©n, kh«ng khuyÕn khÝch ®îc ngêi lao ®éng sö dông hîp lý thêi gian, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu. 1.4.2 TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm §©y lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng c¬ b¶n ®îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn hiÖn nay ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt chÊt. Víi tiÒn l¬ng ®îc tr¶ theo h×nh thøc nµy nã ®· kh¾c phôc mét sè u nhîc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l¬ng thêi gian. §iÒu nµy thÓ hiÖn qua mèt sè ®iÓm: - Phï hîp víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng g¾n chÆt gi÷a chÊt lîng lao ®éng víi sè lîng lao ®éng. - Ngêi lao ®éng kh«ng ngõng cè g¾ng hoµn thiÖn ®Ó ®¹t vµ vît møc kÕ ho¹ch, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. - T¹o dùng mét m«i trêng tÝch cùc trong s¶n xuÊt kinh doanh, mét c¬ chÕ tù ®iÒu chØnh trong c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng. Trong sù chuyÓn ®æi kinh tÕ Nhµ níc ta cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ¸p dông mét trong c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng díi ®©y hoÆc cã thÓ kÕt hîp c¸c c¬ chÕ nµy tuú thuéc vµo m« h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ lo¹i h×nh cña ®¬n vÞ c¸ nh©n. 1.4.2.1 Tr¶ l¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp §îc tÝnh to¸n vµ tr¶ cho bé phËn phôc vô trùc tiÕp s¶n xuÊt chÝnh c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh, cã thÓ x¸c ®Þnh møc l¬ng nµy nh sau: C«ng thøc tÝnh: Trong ®ã: LP = SC x DSG = MP x TC LP - TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt phô SC- Sè lîng s¶n phÈm cña c«ng nh©n sx chÝnh. DSG- §¬n gi¸ s¶n phÈm gi¸n tiÕp MP- Møc l¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô TC - TØ lÖ hoµn thµnh ®Þnh møc s¶n lîng b×nh qu©n cña c«ng nh©n chÝnh. 1.4.2.2 Tr¶ l¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp Theo h×nh thøc nµy tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vµ ®¬n gi¸ cña mét s¶n phÈm. §¬n gi¸ lîng TiÒn l¬ng s¶n phÈm Sè lîng s¶n phÈm = x s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh §¬n gi¸ s¶n phÈm lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh, ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo møc l¬ng cÊp bËc c«ng viÖc vµ ®Þnh møc thêi gian hoÆc ®Þnh møc sè l¬ng cho c«ng viÖc ®ã. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 X¸c ®Þnh tiÒn l¬ng chung mµ c¶ tËp thÓ cïng thùc hiÖn mét c«ng viÖc (nhiÖm vô, khèi lîng s¶n phÈm) nµo ®ã ®îc lÜnh. Víi h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy tríc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh møc tiÒn l¬ng tr¶ chung cho c¶ tËp thÓ theo ®¬n gi¸ tr¶ l¬ng s¶n phÈm. Sau ®ã bé phËn qu¶n trÞ lao ®éng tiÕp tôc chia sè l¬ng nµy cho tõng ngêi lao ®éng tËp thÓ ®ã cã nhiÒu c¸ch chia l¬ng s¶n phÈm thùc tÕ. TLTTTt = H§C TLTTTG TT Trong ®ã: TL Tt – TiÒn l¬ng chung cho c¶ tæ ®îc lÜnh TLTTTG _ TiÒn l¬ng tËp thÓ nÕu tÝnh theo thêi gian Sau ®ã c¨n cø vµo møc l¬ng thêi gian mµ mçi c«ng nh©n ®îc lÜnh vµ hÖ sè ®iÒu chØnh chung ®Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c mµ mçi c«ng nh©n thùc lÜnh. TLCNTt = TLCNTG x H§C Trong ®ã: TLCNTt - TiÒn l¬ng thùc tÕ c¸ nh©n ®îc lÜnh TLCNTG - TiÒn l¬ng nÕu tÝnh theo thêi gian cho c¸ nh©n. [¬ Còng cã thÓ tÝnh hÖ sè ®iÒu chØnh theo n¨ng suÊt nÕu x¸ ®Þnh ®îc møc n¨ng suÊt thùc c¶ tËp thÓ ®¹t ®îc. C¸ch chia l¬ng theo hÖ sè ®iÒu chØnh tuy ®¬n gi¶n song chøa ®ùng yÕu tè b×nh qu©n trong ph©n phèi tiÒn l¬ng cho tõng c¸ nh©n nªn kh«ng khuyÕn khÝch ®îc tõng c¸ nh©n quan t©m ®Õn c«ng viÖc chung. 1.4.2.3.Tr¶ l¬ng s¶n phÈm luü tiÕn H×nh thøc nµy sö dông nhiÒu ®¬n gi¸ kh¸c nhau tuú theo møc ®é hoµn thµnh vît møc khëi ®iÓm luü tiÕn. §ã lµ møc s¶n lîng quy ®Þnh mµ nÕu sè s¶n phÈm s¶n xuÊt vît qu¸ møc ®ã sÏ ®îc tr¶ møc l¬ng theo ®¬n gi¸ cao h¬n (luü tiÕn). Nh÷ng s¶n phÈm díi møc khëi ®iÓm luü tiÕn ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ chung cè ®Þnh. Nh÷ng s¶n phÈm vît møc nµy sÏ ®îc ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh l¬ng cho c¶ tæ còng t¬ng tù nh ®èi víi c¸ nh©n trong chÕ ®é tiÒn l¬ng s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp. ViÖc ph©n phèi tiÒn l¬ng c¶ tæ cho tõng ngêi thêng ¸p dông hai ph¬ng ph¸p chÝnh sau:  Ph©n phèi theo hÖ sè giê. §ã lµ viÖc quy ®æi thêi gian lµm viÖc thùc tÕ (giê hoÆc ngµy) cña tõng c«ng nh©n ë bËc kh¸c nhau thµnh thêi gian cña c«ng nh©n bËc 1 b»ng c¸ch nh©n víi hÖ sè cÊp bËc tiÒn l¬ng (gäi lµ giê hÖ sè, ngµy hÖ sè) sau ®ã tÝnh tiÒn l¬ng cña mét giê hÖ sè b»ng c¸ch lÊy l¬ng cña c¶ tæ chia cho tæng sè giê hÖ sè cña c¶ tæ cuèi cïng tÝnh phÇn tiÒn l¬ng cña mçi ngêi c¨n cø vµo giê hÖ sè cña hä vµ tiÒn l¬ng cña 1 giê hÖ sè tÝnh b»ng c«ng thøc: Li = Lt t i .k i n  t .k i i i 1 Trong ®ã: Li - TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n i Ti - Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ki - HÖ sè cÊp bËc cña c«ng nh©n i Lt- TiÒn l¬ng s¶n phÈm cña c¶ tæ n - Sè c«ng nh©n trong tæ Ph¬ng ph¸p ph©n chia theo hÖ sè ®iÒu chØnh: Theo ph¬ng ph¸p nµy tríc hÕt c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ vµ møc l¬ng cÊp bËc cña tõng ngêi lao ®éng ®Ó tÝnh tiÒn l¬ng cña mçi ngêi vµ cña c¶ tæ sau ®ã dïng hÖ sè ®iÒu chØnh ®Ó tÝnh to¸n l¹i tiÒn l¬ng cña mçi ngêi ®îc hëng. HÖ sè ®iÒu chØnh lµ tØ sè gi÷a tiÒn l¬ng s¶n phÈmcña c¶ tæ vµ tæng sè tiÒn l¬ng cÊp bËc cña c¶ tæ ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc: Li  Lt t i .M i n  t .M i i i 1 Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn t¨ng dÇn L¬ng s¶n phÈm luü tiÕn t¨ng cã t¸c dông kÝch thÝch m¹nh mÏ viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nªn nh×n chungchØ ¸p dông trong tõng trêng hîp doanh nghiÖp hoµn thµnh gãp vèn mét ®¬n ®Æt hµng nµo ®ã. Mét nhîc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ lµm t¨ng kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. V× vËy trong trêng hîp cÇn thiÕt th× kh«ng nªn ¸p dông h×nh thøc nµy. 1.4.2.4 Tr¶ l¬ng kho¸n s¶n phÈm §©y lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng s¶n phÈm ®Æc biÖt (thêng trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã ®Þnh møc. Khi x¸c ®Þnh l¬ng kho¸n ph¶i then träng xem xÐt c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn møc l¬ng ph¶i tr¶. MÆt kh¸c ph¶i chó ý theo dâi vµ nghiÖm thu kÕt qu¶ lao ®éng mµ ngêi nhËn kho¸n thùc hiÖn. 1.4.2.5 Tr¶ l¬ng s¶n phÈm cã thëng TiÒn thëng lµ mét bé phËn phï lao lao ®éng bæ xung cho tiÒn l¬ng. VÒ nguyªn t¾c c«ng cô tiÒn l¬ng thëng bÞ giíi h¹n bëi quy m« cña nã kh¸ nhá so víi quy m« cña tiÒn l¬ng. Nh×n chung sö dông díi h×nh thøc tiÒn thëng ph¶i ®em l¹i t¸c dông khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc tèt h¬n víi n¨ng suÊt cao h¬n, tiÕt kiÖm sö dông c¸c nguån lùc s¶n xuÊt h¬n, cã ý thøc tr¸ch nhiÖm cao h¬n ®èi víi tËp thÓ. 1.4.3.C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng kh¸c 1.4.3.1. Tr¶ l¬ng cã thëng H×nh thøc tr¶ l¬ng ¸p dông cho ngêi lao ®éng trong c¸c trêng hîp: t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng c¸ biÖt hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch, tiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m phÕ phÈm…Khi mµ h×nh thøc tr¶ l¬ng thao thêi gian kh«ng ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ vµ c¸c trêng hîp kh«ng ¸p dông ®îc h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm. H×nh thøc nµy víi kÕt qu¶ lao ®éng, víi thu nhËp cña ngêi lao ®éng, trong c¸c c«ng viÖc kh«ng phô thuéc hoµn toµn vµo thêi gian lµm viÖc vµ còng kh«ng hoµn toµn t¬ng øng víi GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 kÕt qu¶ t¨ng thªm. Cã thÓ kÕt hîp tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ víi c¸c h×nh thÝch tiÒn l¬ng nh sau: -TiÒn l¬ng n¨ng suÊt -TiÒn thëng chÊt lîng -TiÒn thëng tiÕt kiÖm -TiÒn l¬ng tËn dông c«ng suÊt thiÕt bÞ m¸y mãc NVL. H×nh thøc nµy ph¸t huy hiÖu qu¶ cao trong trêng hîp kÕt hîp lao ®éng cã t¸c ®éng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh phô thuéc vµo thêi gian lao ®éng nhng kh«ng thÓ ¸p dông h×nh thøc l¬ng s¶n phÈm. 1.4.3.2. Kho¸n thu nhËp: DN thùc hiÖn kho¸n thu nhËp cho ngêi lao ®éng, quan niÖm thu nhËp mµ DN ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng lµ mét biÖn ph¸p n»m trong tæng thÓ thu nhËp cña doanh nghiÖp. §èi víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy, tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng kh«ng tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mµ lµ néi dung ph©n phèi thu nhËp cña doanh nghiÖp. Th«ng qua ®¹i héi c«ng nh©n viªn chøc, Doanh nghiÖp tho¶ thuËn tríc tØ lÖ thu nhËp dïng ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng. V× vËy quü tiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng phô thuéc vµo thu nhËp thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Trong thêng hîp nµy thêi gian vµ kÕt qu¶ cña tõng ngêi lao ®éng chØ lµ c¨n cø ph©n chia tæng quü l¬ng cho tõng ngêi lao ®éng. H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy b¾t buéc ngêi lao ®éng kh«ng chØ quan t©m ®Õn kÕt qu¶ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Do ®ã nã ph¸t huy ®îc søc m¹nh tËp thÓ trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn ngêi lao ®éng chØ yªn t©m víi h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy khi hä cã thÈm quyÒn trong viÖc kiÓm tra kÕt qu¶ tµi chÝnhcña doanh nghiÖp cho nªn h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy thÝch øng nhÊt víi c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn mµ cæ ®«ng chñ yÕu lµ c«ng nh©n viªn chñ yÕu cña doanh nghiÖp. 1.5. NhiÖm vô cña kÕ to¸n lao ®éng, tiÒn l¬ng. §Ó phôc vô sù ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l¬ng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ lao ®éng trong doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô sau: - Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ, sè lîng, chÊt lîng, thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng. TÝnh ®óng vµ thanh to¸n kÞp thêi, ®Çy ®ñ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n l¬ng kh¸c cho ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. KiÓm tra t×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông lao ®éng, viÖc chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ lao ®éng, tiÒn l¬ng, t×nh h×nh sö dông quü TiÒn l¬ng. - Híng dÉn vµ kiÓm tra c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ, ®óng chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu vÒ lao ®éng, tiÒn l¬ng. Më sæ thÎ kÕ to¸n vµ h¹ch to¸n lao ®éng ®óng chÕ ®é ®óng ph¬ng ph¸p. - TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c, ®óng ®èi tîng chi phÝ tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c bé phËn ®¬n vÞ sö dông lao ®éng. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - LËp b¸o c¸o kÕ to¸n vµ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng, quü tiÒn l¬ng ®Ò xuÊt biÖn ph¸p khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng lao ®éng trong doanh nghiÖp, ng¨n chÆn c¸c hµnh vi vi ph¹m chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng. 1.6. Quü tiÒn l¬ng 1.6.1. Kh¸i niÖm Quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé sè tiÒn l¬ng tr¶ cho sè c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp qu¶n lý, sö dông vµ chi tr¶ l¬ng. 1.6.2 Néi dung quü tiÒn l¬ng Quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp gåm: - TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian lµm viÖc thùc tÕ (l¬ng thêi gian, l¬ng s¶n phÈm). C¸c kho¶n phô cÊp thêng xuyªn: phô cÊp häc nghÒ, phô cÊp th©m niªn, phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc, phô cÊp d¹y nghÒ, phô cÊp c«ng t¸c lu ®éng, phô cÊp cho nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c khoa häc kÜ thuËt cã tµi n¨ng. - TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan, thêi gian ®i häc nghØ phÐp. - TiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n lµm ra s¶n phÈm háng trong ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh. VÒ ph¬ng diÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n, quü l¬ng cña doanh nghiÖp chia lµm 2 lo¹i: TiÒn l¬ng chÝnh: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian hä thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh: gåm tiÒn l¬ng cÊp bËc, c¸c kho¶n phô cÊp (phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê…) TiÒn l¬ng phô: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian hä thùc hiÖn nhiÖm vô kh¸c ngoµi nhiÖm vô chÝnh cña hä, thêi gian ngêi lao ®éng nghØ phÐp, nghØ lÔ tÕt héi häp, nghØ v× ngõng s¶n xuÊt… ®îc hëng theo chÕ ®é. Trong c«ng t¸c ho¹c to¸n kÕ to¸n, tiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n chÝnh s¶n xuÊt ®îc h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng lo¹i s¶n phÈm, tiÒn l¬ng phô cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®îc h¹ch to¸n vµ ph©n bæ gi¸n tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c lo¹i s¶n phÈm cã liªn quan theo tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp. II. C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng. 2.1. Quü B¶o hiÓm x· héi. §îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong k× theo chÕ ®é hiÖn hµnh, hµng th¸ng doanh nghiÖp tiÕn hµnh trÝch lËp quü BHXH theo tØ lÖ 20% trªn sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong th¸ng, trong ®ã 15% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®èi tîng sö dông lao ®éng, 5% trõ vµo l¬ng cña ngêi lao ®éng. Quü BHXH ®îc trÝch lËp nh»m trî cÊp cho ngêi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp quü trong trêng hîp hä mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng cô thÓ: - Trî cÊp c«ng nh©n viªn èm ®au, thai s¶n. - Trî cÊp c«ng nh©n viªn bÞ tai n¹n lao ®éng hay bÖnh nghÒ nghiÖp. - Trî cÊp c«ng nh©n viªn khi vÒ hu, mÊt søc lao ®éng. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Trî cÊp c«ng nh©n viªn vÒ kho¶n tiÒn tuÊt. - Chi c«ng t¸c qu¶n lý quü BHXH. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh toµn bé sè trÝch BHXH ®îc nép lªn c¬ quan qu¶n lý quü BHXH ®Ó chi tr¶ c¸c trêng hîp nghØ hu, nghØ mÊt søc lao ®éng. T¹i doanh nghiÖp, hµng th¸ng doanh nghiÖp trùc tiÕp chi tr¶ BHXH cho c«ng nh©n viªn bÞ èm ®au thai s¶n …trªn c¬ së c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ (phiÕu nghØ BHXH vµ c¸c chøng tõ gèc kh¸c). Cuèi th¸ng cuèi quý doanh nghiÖp ph¶i quyÕt to¸n víi c¸c c¬ quan qu¶n lý quü BHXH 2.2 Quü B¶o hiÓm y tÕ. Quü b¶o hiÓm y tÕ ®îc h×nh thµnh tõ viÖc trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong kú. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, doanh nghiÖp trÝch quü BHYT theo tØ lÖ 3% trªn sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong th¸ng, trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c ®èi tîng sö dông lao ®éng, 1% trõ vµo l¬ng cña ngêi lao ®éng. Quü BHXH®îc trÝch lËp ®Ó tµi trî cho ngêi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp quü trong c¸c ho¹t ®éng kh¸m ch÷a bÖnh. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, toµn bé quü BHYT ®îc nép lªn c¬ quan chuyªn m«n, chuyªn tr¸ch ®Ó qu¶n lý vµ trî cÊp cho ngêi lao ®éng th«ng qua m¹ng líi y tÕ. 2.3. Kinh phÝ c«ng ®oµn. §îc h×nh thµnh tõ viÖc trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh tren tæng tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong k×. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, hµng th¸ng doanh nghiÖp trÝch 2% kinh phÝ c«ng ®oµn trªn tæng l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong th¸ng vµ tÝnh hÕt vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®èi tîng sö dông lao ®éng. Toµn bé KPC§ trÝch ®îc mét phÇn nép lªn c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn, mét phÇn ®Ó l¹i doanh nghiÖp ®Ó chi tiªu c¸c ho¹t ®éng c«ng ®oµn t¹i doanh nghiÖp. KPC§ ®îc trÝch lËp phôc vô chi tiªu cho ho¹t ®éng cña tæ chøc c«ng ®oµn nh»m ch¨m lo, b¶o vÖ quyÒn lîi cho ngêi lao ®éng. III. KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) 3.1. TÝnh l¬ng vµ trî cÊp B¶o hiÓm x· héi ViÖc tÝnh l¬ng trî cÊp BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng ®îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c tµi liÖu h¹ch to¸n vÒ thêi gian, kÕt qu¶ lao ®éng vµ chÝnh s¸ch x· héi vÒ lao ®éng, tiÒn l¬ng BHXH do Nhµ níc ban hµnh, kÕ to¸n tiÒn l¬ng, trî cÊp BHXH vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cho ngêi lao ®éng. - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ nh: “B¶ng chÊm c«ng’’ phiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh, hîp ®ång giao kho¸n, kÕ to¸n tÝnh tiÒn l¬ng thêi gian, tiÒn l¬ng s¶n phÈm tiÒn ¨n ca cho ngêi lao ®éng. - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ phiÕu nghØ hëng BHXH, biªn b¶n cÇn ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng. KÕ to¸n trî cÊp BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn vµ ph¶n ¸nh vµo b¶n thanh to¸n BHXH. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - §èi víi c¸c kho¶n tiÒn thëng cña c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n cÇn tÝnh to¸n vµ trÝch lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn thëng ®Ó theo dâi vµ chi tr¶ ®óng quy ®Þnh. - C¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng cña tõng bé phËn ®Ó chi tr¶ thanh to¸n tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n viªn, ®ång thêi tæng hîp tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ trong kú theo tõng ®èi tîng lao ®éng, tÝnh to¸n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ quy ®Þnh. KÕt qu¶ tæng hîp, tÝnh to¸n ®îc ph¶n ¸nh trong B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH (MÉu sè 11- L§TL). 3.2.Thanh to¸n l¬ng ViÖc tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n viªn trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay thêng ®îc tiÕn hµnh 2 kú trong th¸ng: Kú 1: T¹m øng l¬ng cho c«ng nh©n viªn ®èi víi nh÷ng ngêi cã thÓ tham gia lao ®éng trong th¸ng. Kú 2: Sau khi tÝnh l¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong th¸ng doanh nghiÖp thanh to¸n nèt sè tiÒn cßn l¹i lÜnh trong th¸ng ®ã cho c«ng nh©n viªn sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ. §Õn k× chi tr¶ l¬ng vµ c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn thëng kh¸c doanh nghiÖp lËp giÊy xin rót tiÒn mÆt ë ng©n hµng vÒ quü ®Ó chi tr¶ l¬ng, ®ång thêi ph¶i lËp uû nhiÖm chi ®Ó chuyÓn sè tiÒn thuéc quü BHXH cho c¬ quan qu¶n lý quü BHXH. ViÖc chi tr¶ l¬ng ë doanh nghiÖp do thñ quü thùc hiÖn, thñ quü c¨n cø vµo c¸c B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng, B¶ng thanh to¸n BHXH ®Ó chi tr¶ l¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cho c«ng nh©n viªn. C«ng nh©n viªn khi nhËn ®îc tiÒn ph¶i ký vµo B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng. NÕu trong mét th¸ngv× mét lý do nµo ®ã c«ng nh©n viªn cha nhËn l¬ng, thñ quü ph¶i lËp danh s¸ch ghi chuyÓn hä tªn, sè tiÒn cña hä tõ B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng sang B¶ng kª thanh to¸n tiÒn l¬ng víi c«ng nh©n viªn cha nhËn l¬ng. 3.3. KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng 3.3.1 Tµi kho¶n 334 - Ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng 3.3.1.1. Néi dung vµ kÕt cÊu Néi dung: KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng sö dông tµi kho¶n 334 - Ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng. Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ®ã gåm: tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, BHXH, vµ kh¸c kho¶n thu nhËp cña ngêi lao ®éng Tµi kho¶n 334 - ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng cã 2 tµi kho¶n cÊp 2: - Tµi kho¶n 3341- Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn - Tµi kho¶n 3348 - Ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng kh¸c: KÕt cÊu: Bªn Nî: - C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶. - C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng cña c«ng nh©n viªn. Bªn Cã: - C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng phô cÊp c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. - TÝnh trî cÊp BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Sè d bªn Cã: - C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng Sè d bªn Nî (C¸ biÖt): - Sè tiÒn ®· tr¶ lín h¬n sè tiÒn ph¶i tr¶. 3.3.1.2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n mét sè nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu. (xem s¬ ®å) S¬ ®å h¹ch to¸n tµi kho¶n 334 - Ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng Tµi kho¶n 334 111,112 øng vµ thanh to¸n TL, c¸c kho¶n kh¸c cho ngêi lao ®éng Ph¶i tr¶ TL nghØ phÐp cña CNSX nÕu trÝch tríc 138,141,333,338 338 (3383) C¸c kho¶n khÊu trõ vµo l¬ng BHXH ph¶i tr¶ ngêi L§ vµ thu nhËp cña ngêi lao ®éng 152 Tr¶ l¬ng, thëng cho ngêi L§ b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸ 431 TiÒn thëng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng 333 (3331) ThuÕ GTGT (nÕu cã) 335 622,627,641,642 L¬ng vµ c¸c kho¶n mang tÝnh chÊt l¬ng ph¶i tr¶ ngêi L§ 3.2.2. Tµi kho¶n 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c 3.2.2.1. Néi dung vµ kÕt cÊu cña tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c Néi dung: Tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n vÒ c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép ®ång thêi ®îc dïng ®Ó h¹ch to¸n doanh thu nhËn tríc vÒ c¸c dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng, chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n ®a ®i gãp vèn liªn doanh vµ c¸c kho¶n chªnh lÖch gi¸ ph¸t sinh trong giao dÞch b¸n thuª l¹i tµi s¶n lµ thuª tµi chÝnh hoÆc thuª ho¹t ®éng. KÕt cÊu tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c: Bªn Nî: GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tµi s¶n thõa vµo c¸c tµi kho¶n liªn quan theo quy ®Þnh ghi trong biªn b¶n xö lý. - B¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn - Kinh phÝ c«ng ®oµn chi t¹i ®¬n vÞ. - Sè BHXH, BHYT, KPC§ ®· nép cho c¬ quan QL quü BHXH, BHYT vµ KPC§. - Doanh thu cha thùc hiÖn tÝnh cho tõng kú kÕ to¸n, tr¶ l¹i tiÒn nhËn tríc cho kh¸ch hµng khi kh«ng tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc cho thuª tµi s¶n. - Sè ph©n bæ chªnh lÖch tØ gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh vµ ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ (trêng hîp l·i tØ gi¸) cña ho¹t ®éng §Çu t x©y dùng c¬ b¶n (giai ®o¹n tríc ho¹t ®éng) khi hoµn thµnh ®Çu t ®Ó ph©n bæ dÇn vµo doanh thu tµi chÝnh. - Sè ph©n bæ chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña tµi s¶n ®a ®i gãp vèn vµo c¬ së kinh doanh ®ång kiÓm so¸t t¬ng øng víi phÇn lîi Ých cña bªn gãp vèn liªn doanh. - Sè ph©n bæ kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp theo cam kÕt víi gi¸ b¸n tr¶ tiÒn ngay (l·i tr¶ chËm) vµo chi phÝ tµi chÝnh. - KÕt chuyÓn lÖch gi¸ b¸n lín h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i lµ thuª tµi chÝnh, ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. -KÕt chuyÓn chªnh lÖch gi¸ b¸n lín h¬n gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i lµ thuª ho¹t ®éng ghi gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - KÕt chuyÓn sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña vËt t hµng ho¸ ®a ®i gãp vèn vµo c¬ së kinh doanh ®ång kiÓm so¸t t¬ng øng víi doanh ®ång kiÓm so¸t b¸n sè vËt t, hµng ho¸ nµy cho bªn thø ba. - Nép vµo quü hé trî s¾p xÕp kinh doanh sè tiÒn thu håi nî ph¶i thu, ®· thu ®îc vµ tiÒn thu vÒ nhîng b¸n, thanh lý tµi s¶n ®îc lo¹i trõ kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ níc… - KÕt chuyÓn chi phÝ cæ phÇn ho¸ trõ vµo sè tiÒn Nhµ níc thu ®îc tõ cæ phÇn ho¸ c«ng ty Nhµ níc. - C¸c kho¶n ®· tr¶ vµ ®· nép kh¸c. Bªn Cã: - Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý (Cha x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n) - Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa ph¶i tr¶ cho c¸ nh©n tËp thÓ (Trong vµ ngoµi ®¬n vÞ) theo quy ®Þnh ghi trong biªn b¶n xö lý do x¸ ®Þnh ngay ®îc nguyªn nh©n. - TrÝch BHXH, BHYT khÊu trõ vµo l¬ng cña c«ng nh©n viªn. - C¸c kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn vÒ tiÒn nhµ, ®iÖn, níc ë tËp thÓ. - KPC§ vît chi ®îc cÊp bï. - Sè BHXH ®· chi tr¶ c«ng nh©n viªn khi ®îc c¬ quan BHXH thanh to¸n. - Doanh thu cha thùc hiÖn ph¸t sinh trong kú. - KÕt chuyÓn chªnh lÖch tØ gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh vµ ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ (trêng hîp l·i tØ gi¸) cña ho¹t ®éng ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n (giai ®o¹n tríc ho¹t ®éng) khi hoµn thµnh ®Çu t ®Ó ph©n bæ dÇn dÇn vµo doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ngay. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm tr¶ gãp theo cam kÕt víi gi¸ b¸n tr¶ - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n cao h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh lµ thuª tµi chÝnh. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n cao h¬n gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i cña giao dÞch tµi s¶n cè ®Þnh lµ thuª ho¹t ®éng. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña tµi s¶n do ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh ®a ®i gãp vèn vµo c¬ së liªn doanh ®ång kiÓm so¸t t¬ng víi phÇn lîi Ých cña bªn gãp vèn liªn doanh . - Sè tiÒn ph¶i tr¶ vÒ toµn bé sè tiÒn thu håi nî ph¶i thu vµ tiÒn thu vÒ nh îng b¸n thanh lý tµi s¶n ®îc lo¹i trõ kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ®Ó cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp. - C«ng ty cæ phÇn ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ vÒ tæng sè tiÒn thu ®îc vÒ tiÒn thu hé nî ph¶i thu vµ tiÒn thu tõ nhîng b¸n tµi s¶n gi÷ hé Nhµ níc. - Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn thu tõ b¸n cæ phÇn thuéc vèn Nhµ níc. - C¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c. Sè d bªn Cã: -Sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, cßn ph¶i nép. - BHXH, BHYT vµ KPC§ ®· trÝch cha nép cho c¬ quan qu¶n lý hoÆc KPC§ ®îc ®Ó l¹i cho ®¬n vÞ cha chi hÕt. - Gi¸ trÞ tµi s¶n ph¸t hiÖn thõa cßn chê gi¶i quyÕt. - Doanh thu cha thùc hiÖn ë cuèi kú kÕ to¸n. - Chªnh lÖch tØ gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh vµ ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ (l·i tØ gi¸) cña ho¹t ®éng ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n (giai ®o¹n tríc ho¹t ®éng) khi hoµn thµnh ®Çu t cha xö lý t¹i thêi ®iÓm cuèi n¨m tµi chÝnh. - Sè chªnh lÖch gi¸ b¸n cao h¬n gi¸ trÞ hîp lý hoÆc gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i cha kÕt chuyÓn. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña tµi s¶n cè ®Þnh ®a ®i gãp vèn vµo c¬ së liªn doanh ®ång kiÓm so¸t cha kÕt chuyÓn. - Ph¶n ¸nh sè tiÒn cßn ph¶i tr¶ vÒ sè tiÒn thu hé c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ sè tiÒn thu tõ nhîng b¸n tµi s¶n gi÷ hé ®îc lo¹i trõ kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp ®Õn cuèi k× kÕ to¸n. - Ph¶n ¸nh sè tiÒn c«ng ty cæ phÇn cßn ph¶i tr¶ vÒ tiÒn thu hé c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ tiÒn thu tõ nhîng b¸n tµi s¶n gi÷ hé Nhµ níc ®Õn cuèi k× kÕ to¸n. Tµi kho¶n nµy cã thÓ cã sè d bªn Nî: - Sè d bªn nî ph¶n ¸nh sè ®· tr¶ ®· nép nhiÒu h¬n sè ph¶i tr¶, ph¶i nép hoÆc sè BHXH ®· chi tr¶ cho c«ng nh©n viªn cha ®îc thanh to¸n vµ KPC§ vît chi ®îc cÊp bï. Tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c cã 8 tµi kho¶n cÊp 2: - Tµi kho¶n 3381- Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Tµi kho¶n 3382- Kinh phÝ c«ng ®oµn. - Tµi kho¶n 3383- B¶o hiÓm x· héi. - Tµi kho¶n 3384- B¶o hiÓm y tÕ. - Tµi kho¶n 3385- Ph¶i tr¶ vÒ cæ phÇn ho¸. - Tµi kho¶n 3386- NhËn ký quý ký cîc ng¾n h¹n. - Tµi kho¶n 3387- Doanh thu cha thùc hiÖn. - Tµi kho¶n 3388- Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c. 3.2.2.2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n mét sè nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu: ( xem s¬ ®å ) ¬ S¬ ®å h¹ch to¸n tµi kho¶n 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c TµI KHO¶N 338 341,441,642,711 Xö lý tµi s¶n thõa vµo vµo tµi kho¶n liªn quan 632,622,627,641,642 TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh 111,152,153,155,156 VËt t, hµng ho¸, TM t¹i quü thõa cha râ nguyªn nh©n TSC§ ph¸t hiÖn thõa cha râ nguyªn nh©n 211 214 334 TÝnh BHXH ph¶i tr¶ CNV khi èm ®au, thai s¶n 111,112 Tr¶ l·i cho c¸c bªn tham gia liªn doanh 111,112,338 GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 TÝnh tiÒn BHXH, BHYT trõ vµo l¬ng CNV 334 111,112 NhËn ký quü, ký cîc ng¾n h¹n 421 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 531 Tr¶ l¹i tiÒn vÒ cho thuª tµi s¶n Sè t¹m chia l·i ph¶i tr¶ cho kh«ng thùc hiÖn ®îc c¸c bªn tham gia liªn doanh 3331 511 111,112 TÝnh kÕt chuyÓn doanh thu cña kú KT vÒ ho¹t ®éng cho thuª TS NhËn tiÒn tr¶ tríc vÒ ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n 3331 3.4. KÕ to¸n trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. 3.4.1. Néi dung: Hµng n¨m c«ng nh©n ®îc nghØ phÐp theo chÕ ®é, sè lîng c«ng nh©n ®îc nghØ phÐp kh«ng ®Òu ®Æn gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m. §Ó tr¸nh ®ét biÕn vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm gi÷a c¸c th¸ng doanh nghiÖp tiÕn hµnh trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp theo kÕ ho¹ch tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Tæng sè tiÒn l¬ng C«ng thøc x¸c ®Þnh møc trÝch TØ lÖ = chÝnh thùc tÕ ph¶i tr¶ x tríc cña CNTT s¶n xuÊt trÝch tríc cho CNTT s¶n xuÊt Trong ®ã: Tæng sè TL nghØ phÐp theo kÕ ho¹ch n¨m cña TØlÖ CNTT s¶n xuÊt trÝch tr- = x 100% Tæng sè TL chÝnh theo kÕ ho¹ch n¨m cña CNTT íc s¶n xuÊt 3.4.2 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n mét sè nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu S¬ ®å h¹ch to¸n TK 335 TK335 TK 334 TK 622 Ph¶i tr¶ tiÒn l¬ng nghØ phÐp TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ cña CNSX nÕu trÝch tríc phÐp cña CNSX ………………….. IV. Chøng tõ sæ s¸ch h¹ch to¸n tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§. 4.1. Chøng tõ GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµo kho¶n môc trî cÊp cho ngêi lao ®éng hµng th¸ng kÕ to¸n doanh nghiÖp ph¶i lËp b¶ng thanh to¸n tiiÒn l¬ng cho tõng c¸c tæ ®éi ph©n xëng s¶n xuÊt, c¸c phßng ban. C¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh l¬ng cho tõng ngêi trªn b¶ng tÝnh l¬ng cÇn ghi râ kho¶n tiÒn l¬ng (l¬ng s¶n phÈm, l¬ng thêi gian) c¸c kho¶n phô cÊp trî cÊp c¸c kho¶n khÊu trõ vµo sè tiÒn ngêi lao ®éng cßn ®îc lÜnh. Sau khi kÕ to¸n kiÓm tra x¸c nhËn vµ ký, Gi¸m ®èc duyÖt “B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng” sÏ lµm c¨n cø ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n l¬ng kh¸c cho ngêi lao ®éng ®îc chia lµm 2 k× sau: K× I: T¹m øng, kú II sÏ nhËn sè cßn l¹i sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ vµo thu nhËp, c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn l¬ng, b¶ng kª danh s¸ch nh÷ng ngêi cha lÜnh cïng víi c¸c chøng tõ b¸o c¸o thu chi tiÒn mÆt ph¶i chuyÓn kÞp thêi cho phßng kÕ to¸n ®Ó kiÓm tra ghi sæ. Ngµy 20/3/2006 Bé trëng Bé tµi chÝnh ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 15/2006/Q§BTC ban hµnh “ ChÕ ®é kÕ to¸n doanh nhiÖp” ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong c¶ níc tõ n¨m tµi chÝnh 2006” thay thÕ QuyÕt ®Þnh 1141TC/Q§/C§KT. Trong ®ã chÕ ®é kÕ to¸n tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§ trong c¸c doanh nghiÖp thêng sö dông c¸c chøng tõ sau: + B¶ng chÊm c«ng + B¶ng chÊm c«ng lµm thªm giê MÉu sè 01 a – L§TL + B¶ng chÊm c«ng MÉu sè 01 b – L§TL + B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng MÉu sè 02 – L§TL + B¶ng thanh to¸n tiÒn thëng MÉu sè 03 – L§TL + GiÊy ®i ®êng MÉu sè 04 – L§TL + PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh MÉu sè 05 – L§TL + B¶ng thanh to¸n tiÒn lµm thªm giê MÉu sè 06 – L§TL + B¶ng thanh to¸n tiÒn thuª ngoµi MÉu sè 07 – L§TL + Hîp ®ång giao kho¸n MÉu sè 08 – L§TL + Biªn b¶n thanh lý (nghiÖm thu) hîp ®ång giao kho¸n MÉu sè 09 – L§TL + B¶ng kª trÝch nép c¸c kho¶n theo l¬ng MÉu sè 10 – L§TL + B¶ng ph©n bæ TiÒn l¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi MÉu sè 11 – L§TL ch¬ng II Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l¬ng b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn ë C«ng ty Cæ PhÇn C¬ khÝ x©y dng hång phóc GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 20