Tài liệu Việt nam với quá trình gia nhập wto

Sù cÇn thiÕt ph¶i gia nhËp WTO (VnExpress, Vneconomy) Sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña c¸ch m¹ng khoa häc – c«ng nghÖ ®ang t¹o ra nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c trªn thÕ giíi, thóc ®Èy qu¸ tr×nh quèc tÕ hãa, x· héi hãa nÒn kinh tÕ còng nh qu¸ tr×nh tham gia cña mçi quèc gia vµo ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ. C¸c ®Þnh chÕ vµ tæ chøc kinh tÕ – th¬ng m¹i khu vùc vµ thÕ giíi ®· vµ ®ang ®îc h×nh thµnh t¹o ra sù liªn kÕt, phô thuéc lÉn nhau ngµy cµng cao gi÷a c¸c quèc gia vµ khu vùc. Tæ chøc Th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) thµnh lËp ngµy 1/1/1995 lµ tæ chøc quèc tÕ duy nhÊt ®a ra nh÷ng nguyªn t¾c th¬ng m¹i gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. WTO cïng víi Ng©n hµng thÕ giíi (WB) vµ Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF) cÊu thµnh ba trô chÝnh trong hÖ thèng kinh tÕ thÕ giíi. Vai trß nµy ngµy cµng ®îc thÓ hiÖn râ th«ng qua c¸c chøc n¨ng chÝnh: - Qu¶n lý c¸c hiÖp ®Þnh vÒ Th¬ng m¹i quèc tÕ. - DiÔn ®µn cho c¸c vßng ®µm ph¸n th¬ng m¹i. - Gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp th¬ng m¹i. - Gi¸m s¸t c¸c chÝnh s¸ch th¬ng m¹i. - Trî gióp vÒ kü thuËt vµ ®µo t¹o cho c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn. - Hîp t¸c víi c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c. Cïng víi viÖc ra ®êi cña WTO, ph¹m vi cña tiÕn tr×nh tù do hãa th¬ng m¹i ®a ph¬ng ngµy cµng më réng, kh«ng cßn dõng ë c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh chÊt th¬ng m¹i thuÇn tuý. Th¬ng m¹i ë ®©y bao hµm c¶ th¬ng m¹i dÞch vô, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, ®Çu t níc ngoµi, chÝnh s¸ch c¹nh tranh, minh b¹ch hãa c¸c thñ tôc mua s¾m chÝnh phñ, thuËn lîi hãa th¬ng m¹i, th¬ng m¹i vµ m«i trêng... §iÒu nµy ®ßi hái c¸c níc cÇn cã sù ®iÒu phèi chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ. Trong thêi gian qua, nhiÒu nÒn kinh tÕ víi c¸c møc ®é ph¸t triÓn kh¸c nhau ®· lÇn l ît gia nhËp WTO. §Æc biÖt, sù kiÖn Trung Quèc – quèc gia víi sè d©n ®«ng nhÊt thÕ giíi chiÕm 1/5 thÞ trêng tiªu dïng cña thÕ giíi, kho¶ng 25% th¬ng m¹i cña VN víi níc ngoµi – gia nhËp WTO vµo n¨m 2001 cã t¸c ®éng m¹nh ®Õn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ ViÖt Nam (VN) nãi riªng. TÝnh ®Õn nay, sè thµnh viªn WTO ®· lªn tíi 148, chiÕm 97% th¬ng m¹i toµn cÇu vµ 25 quèc gia ®ang trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp. Trong t¬ng lai gÇn, tæ chøc nµy sÏ cã sè thµnh viªn b»ng sè thµnh viªn cña Liªn hîp Quèc (191 níc). Tõ khi WTO khëi ®Çu vßng ®µm ph¸n míi (Vßng Doha) ®· cã mét sè níc ®ang ph¸t triÓn gia nhËp vµo tæ chøc nµy; gÇn ®©y nhÊt lµ Campuchia vµ Nª-pan. Mét vµi n íc ®· rót ng¾n qu¸ tr×nh ®µm ph¸n thËm chÝ bá qua hÇu hÕt c¸c bíc ®Ó nhanh chãng ®îc kÕt n¹p. Nh©n tè ®ã cho thÊy gia nhËp WTO ®ang ngµy cµng cã vai trß hÊp dÉn h¬n ®èi víi c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ trong ®ã cã VN. HiÖn nay, chØ cßn VN cïng víi Lµo trong ASEAN vµ ASEM, cïng víi Nga trong sè 21 nÒn kinh tÕ APEC cha ph¶i lµ thµnh viªn cña WTO. Ngoµi ra cßn cã Ukraina vµ Arab Saudi lµ c¸c nÒn kinh tÕ ®¸ng kÓ vÉn ®øng ngoµi WTO (riªng Arab Saudi ®ang ë giai ®o¹n cuèi cïng cña tiÕn tr×nh gia nhËp). C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña WTO (Mot.gov.vn) 1 WTO võa lµ mét tæ chøc quèc tÕ chÝnh thøc vµ còng lµ mét hÖ thèng quy t¾c cã liªn quan tíi ®µm ph¸n c¹nh tranh, lµ nÒn t¶ng cña hÖ thèng th¬ng m¹i ®a ph¬ng. 1. Kh«ng ph©n biÖt ®èi xö Mçi thµnh viªn sÏ dµnh cho s¶n phÈm cña mét thµnh viªn kh¸c (c«ng d©n níc m×nh) ®èi xö kh«ng kÐm u ®·i h¬n ®èi xö mµ thµnh viªn ®ã dµnh cho s¶n phÈm cña mét níc thø ba (ngêi níc ngoµi) (§·i ngé Tèi huÖ quèc – MFN/ §èi xö quèc gia - NT) Cã mét sè ngo¹i lÖ trong nguyªn t¾c nµy nh: c¸c níc cã thÓ thiÕt lËp mét hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i tù do ¸p dông víi nh÷ng hµng hãa giao dÞch trong mét nhãm quèc gia, ph©n biÖt víi hµng tõ bªn ngoµi nhãm. 2. Th¬ng m¹i ngµy cµng ®îc tù do h¬n th«ng qua ®µm ph¸n C¸c hµng rµo c¶n trë th¬ng m¹i dÇn dÇn ®îc lo¹i bá th«ng qua c¸c cuéc ®µm ph¸n song vµ ®a ph¬ng, cho phÐp c¸c nhµ s¶n xuÊt ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc kinh doanh dµi h¹n cã thêi gian ®iÒu chØnh, n©ng cao søc c¹nh tranh hoÆc chuyÓn ®æi c¬ cÊu. 3. DÔ dù ®o¸n: C¸c nhµ ®Çu t còng nh chÝnh phñ níc ngoµi tin ch¾c r»ng c¸c hµng rµo th¬ng m¹i sÏ kh«ng bÞ t¨ng mét c¸ch tuú tiÖn. Cam kÕt vÒ thuÕ quan vµ c¸c biÖn ph¸p kh¸c bÞ “rµng buéc” vÒ mÆt ph¸p lý. 4. T¹o ra m«i trêng c¹nh tranh ngµy cµng b×nh ®¼ng : H¹n chÕ t¸c ®éng tiªu cùc cña c¸c biÖn ph¸p c¹nh tranh kh«ng b×nh ®¼ng nh b¸n ph¸ gi¸, trî cÊp, dµnh c¸c ®Æc quyÒn cho mét sè DN nhÊt ®Þnh. 5. Dµnh cho c¸c thµnh viªn ®nag ph¸t triÓn mét sè u ®·i : Cho phÐp c¸c thµnh viªn ®ang ph¸t triÓn mét sè quyÒn vµ kh«ng ph¶i thùc hiÖn mét sè nghÜa vô hay thêi gian qu¸ ®é dµi h¬n ®Ó ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch. Lîi Ých cña c¸c quèc gia ®Æc biÖt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®· t¨ng nhiÒu qua c¸c vßng ®µm ph¸n. C¸c níc giµu trong WTO ®· vµ ®ang réng më h¬n ®èi víi hµng xuÊt khÈu tõ nh÷ng níc kÐm ph¸t triÓn nh: cho phÐp nhËp khÈu tù do, kh«ng thuÕ, kh«ng h¹n ng¹ch… vµ trî gióp kü thuËt cho c¸c níc nµy. T×nh h×nh chuÈn bÞ gia nhËp WTO cña VN * C¸c giai ®o¹n chuÈn bÞ gia nhËp WTO cña VN (VnExpress) Giai ®o¹n 1: Nép ®¬n xin gia nhËp VN ®· nép ®¬n xin gia nhËp WTO vµo th¸ng 1/1995. Ban c«ng t¸c vÒ viÖc gia nhËp cña VN ®îc thµnh lËp vµo 31/1/1995 víi 38 quèc gia vµ l·nh thæ thµnh viªn trong ®ã cã EU vµ Mü. Giai ®o¹n 2: Göi “BÞ Vong lôc vÒ ChÕ ®é ngo¹i th¬ng VN” tíi Ban c«ng t¸c vµo th¸ng 8/1996, giíi thiÖu tæng quan vÒ nÒn kinh tÕ, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, c¬ së ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch, c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i hµng hãa, dÞch vô vµ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Giai ®o¹n 3: Lµm râ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i Ban c«ng t¸c tæ chøc c¸c phiªn häp t¹i trô së WTO (Geneva, Thôy Sü) ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh chuÈn bÞ cña ta vµ ®Ó ta cã thÓ trùc tiÕp gi¶i thÝch chÝnh s¸ch (chÝnh s¸ch, bé m¸y qu¶n lý, thùc 2 thi chÝnh s¸ch, hç trî n«ng nghiÖp, trî cÊp trong c«ng nghiÖp, hÖ thèng tiªu chuÈn kü thuËt …). §Õn 5/2003, VN ®· tham gia 6 phiªn häp cña Ban C«ng t¸c. VÒ c¬ b¶n, VN ®· hoµn thµnh giai ®o¹n lµm râ chÝnh s¸ch. Tuy nhiªn ®©y lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc, c¸c thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO vÉn ph¶i cung cÊp thêng xuyªn c¸c th«ng tin gi¶i thÝch chÝnh s¸ch cña m×nh. Giai ®o¹n 4: §a ra c¸c b¶n chµo ban ®Çu vµ tiÕn hµnh ®µm ph¸n song ph¬ng Tr¶i qua nöa thÕ kû, c¸c thµnh viªn WTO chØ duy tr× b¶o hé s¶n xuÊt trong níc chñ yÕu b»ng thuÕ quan víi thuÕ suÊt nãi chung kh¸ thÊp. §Ó ®îc hëng c¬ chÕ MFN, VN ph¶i cam kÕt chÊp nhËn c¸c nguyªn t¾c ®a biªn ®ång thêi gi¶m møc b¶o hé cña m×nh: cam kÕt thuÕ suÊt thuÕ NK tèi ®a, lé tr×nh lo¹i bá hµng rµo thuÕ quan. MÆt kh¸c, VN còng ph¶i më cöa cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi trong mäi lÜnh vùc dÞch vô: tµi chÝnh, ng©n hµng, x©y dùng, vËn t¶i… Møc ®é më cöa nµy tiÕn hµnh th«ng qua ®µm ph¸n song ph¬ng víi tÊt c¶ c¸c thµnh viªn quan t©m tíi thÞ trêng VN. Dùa trªn c¸c b¶n chµo ban ®Çu vÒ më cöa thÞ trêng cña VN, c¸c thµnh viªn sÏ yªu cÇu VN gi¶m bít møc ®é b¶o hé ë mét sè lÜnh vùc. VN sÏ xem xÐt ®iÒu chØnh møc ®é nµy cho ®Õn khi mäi thµnh viªn ®Òu chÊp nhËn. ViÖc ®µm ph¸n ®îc tiÕn hµnh víi tõng níc thµnh viªn yªu cÇu ®µm ph¸n, vÒ toµn bé vµ tõng néi dung nãi trªn cho tíi khi kÕt qu¶ ®µm ph¸n tháa m·n mäi thµnh viªn WTO. §Çu n¨m 2002, VN ®· göi B¶n chµo ®Çu vÒ thuÕ quan vµ B¶n chµo ®Çu vÒ dÞch vô tíi WTO. B¾t ®Çu tõ phiªn häp 5 cña Ban C«ng t¸c (4/2002), VN ®· tiÕn hµnh ®µm ph¸n song ph ¬ng víi mét sè thµnh viªn cña Ban c«ng t¸c. §Õn nay, chóng ta ®· ®a ra 4 b¶n chµo vÒ hµng hãa vµ dÞch vô. Møc thuÕ chóng ta chµo trung b×nh lµ 18% víi lé tr×nh 3-5 n¨m. VÒ dÞch vô, chóng ta ®· chµo 10 ngµnh gåm: kinh doanh, th«ng tin, ng©n hµng vµ tµi chÝnh, ph©n phèi, x©y dùng vµ c¸c dÞch vô kü thuËt cã liªn quan, y tÕ vµ x· héi, du lÞch, v¨n hãa vµ gi¶i trÝ, vËn t¶i, gi¸o dôc; vµ 92 ph©n ngµnh. TÝnh ®Õn 15/12/2004 (thêi ®iÓm kÕt thóc Phiªn ®µm ph¸n ®a ph¬ng lÇn thø 9), VN ®· kÕt thóc ®µm ph¸n song ph¬ng víi 6 níc (Argentina, Brazil, Chile, Cuba, EU vµ Singapore) vµ gÇn hoµn tÊt ®µm ph¸n víi 7 ®èi t¸c song ph¬ng kh¸c. ViÖc kÕt thóc ®µm ph¸n song ph¬ng víi EU (09/10/2004) – mét trong c¸c thµnh viªn quan träng nhÊt cña WTO vµ lµ ®èi t¸c th¬ng m¹i lín nhÊt – chiÕm 20% kim ng¹ch xuÊt khÈu – lµ tiÒn ®Ò rÊt quan träng thóc ®Èy viÖc hoµn tÊt tiÕn tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp WTO cña VN. §Ó cã mÆt trong WTO vµo th¸ng 12/2005, c¸c chuyªn gia dù ®o¸n VN cÇn ph¶i tiÕn hµnh 2 phiªn ®µm ph¸n vÒ néi dung vµ 2 phiªn vÒ kü thuËt. Theo lÞch, vµo ngµy 31/3/2005, phiªn ®µm ph¸n ®a ph¬ng tiÕp theo sÏ diÔn ra. Nh vËy, cÇn thªm mét phiªn n÷a vµo kho¶ng th¸ng 6/2005 vµ kÕt thóc 2 phiªn kü thuËt vµo mïa thu ®Ó Ban c«ng t¸c kÞp chuÈn bÞ cho VN gia nhËp WTO nh©n Héi nghÞ Bé trëng t¹i Hång K«ng th¸ng 12/2005. Giai ®o¹n 5: Hoµn thµnh NghÞ ®Þnh th gia nhËp Mét NghÞ ®Þnh th nªu râ c¸c nghÜa vô cña VN khi trë thµnh thµnh viªn WTO sÏ ®îc hoµn tÊt dùa trªn c¸c tháa thuËn ®· ®¹t ®îc sau c¸c cuéc ®µm ph¸n song ph¬ng, ®µm ph¸n ®a ph¬ng vµ tæng hîp c¸c cam kÕt song ph¬ng. Giai ®o¹n 6: Phª chuÈn NghÞ ®Þnh th 3 30 ngµy sau khi Chñ tÞch níc hoÆc Quèc héi phª chuÈn NghÞ ®Þnh th, VN sÏ chÝnh thøc trë thµnh thµnh viªn WTO. Gia nhËp WTO lµ bíc ®i quan träng trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña VN, cã t¸c dông thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, theo kÞp víi sù ph¸t triÓn cña khu vùc vµ thÕ giíi. Song kh«ng ph¶i v× vËy mµ VN chÊp thuËn mäi ®Ò nghÞ cña c¸c níc, b»ng mäi gi¸ ®Ó gia nhËp WTO. Trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, mÆc dï bÞ søc Ðp rÊt lín cña tÊt c¶ c¸c níc, VN vÉn kiªn tr× nguyªn t¾c VN lµ níc ®ang ph¸t triÓn ë tr×nh ®é thÊp, nÒn kinh tÕ ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nªn møc ®é më cöa thÞ trêng ph¶i phï hîp vµ cã thêi kú qu¸ ®é. * ChÆng ®êng tíi WTO: Theo «ng Hoµng Phíc HiÖp – Vô trëng Ph¸p luËt Quèc tÕ – Bé T ph¸p – Phã ®oµn ®µm ph¸n ChÝnh phñ vÒ viÖc gia nhËp WTO (VnExpress 19/12/2004) Phiªn ®µm ph¸n ®a ph¬ng lÇn thø 9 diÔn ra t¹i Geneva ngµy 15/12/2004 gåm 3 phÇn: Rµ so¸t b¶n dù th¶o b¸o c¸o cña Ban c«ng t¸c vÒ vÊn ®Ò VN gia nhËp Tæ chøc Th ¬ng m¹i thÕ giíi WTO. 1. Hái ®¸p xoay quanh vÊn ®Ò minh b¹ch hãa chÝnh s¸ch cña VN. C¸c níc thµnh viªn Ban c«ng t¸c tËp trung hái vÒ vÊn ®Ò luËt ph¸p vµ kh¶ n¨ng thùc thi c¸c cam kÕt gia nhËp. 2. Bµn vÒ ho¹t ®éng lËp ph¸p. C¸c níc sau khi nghe VN tr×nh bµy vÒ lé tr×nh ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan tíi WTO, ®Òu ñng hé víi hy väng qu¸ tr×nh thùc thi lé tr×nh tèt. 3. Nh×n chung, c¸c phÇn ®Òu diÔn ra su«n sÎ. Tuy t¹i phiªn ®µm ph¸n lÇn nµy, ta cha kÕt thóc ®µm ph¸n song ph¬ng víi ®èi t¸c nµo song mét sè níc tuyªn bè gÇn nh ®· kÕt thóc. §a sè c¸c níc ®Òu hç trî VN gia nhËp WTO trong ®ã nhiÒu níc cã ý ñng hé VN kÕt thóc tríc Héi nghÞ Bé trëng WTO vµo th¸ng 12/2005 víi ®iÒu kiÖn VN ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong söa ®æi luËt ph¸p vµ thùc thi c¸c cam kÕt. C¸c cam kÕt VN ®a ra trong tµi liÖu göi tíi Ban c«ng t¸c lÇn nµy gåm: - Cam kÕt vÒ thuÕ quan ®· ®îc ChÝnh phñ phª duyÖt, kho¶ng 18,5% víi hµng c«ng nghiÖp vµ cao h¬n mét chót víi hµng n«ng s¶n. - §èi víi vÊn ®Ò thùc thi c¸c HiÖp ®Þnh cña WTO, VN cam kÕt sÏ cè g¾ng xãa bá trî cÊp víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n ngay khi gia nhËp, song ®Ò nghÞ cã mét sè nh©n nhîng vµ cã giai ®o¹n qu¸ ®é ®èi víi mét sè lÜnh vùc. §a sè c¸c níc thµnh viªn Ban c«ng t¸c ®Òu yªu cÇu VN thùc thi ngay mäi cam kÕt vµ hiÖp ®Þnh cña WTO khi gia nhËp nh: c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m vÖ sinh an toµn thùc phÈm (SPS), HiÖp ®Þnh vÒ TrÞ gi¸ H¶i quan (CPA), më cöa sím ngay khi gia nhËp c¸c lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i, kÕ to¸n, kiÓm to¸n… C¸c thµnh viªn còng rÊt quan t©m tíi sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc, ®Æc biÖt lµ §µi Loan, Mü – 2 trong 10 níc cã vèn ®Çu t lín nhÊt vµo VN. Mét sè níc cßn quan t©m ®Õn sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c lo¹i h×nh DN: th¬ng m¹i nhµ níc, cæ phÇn, DN cã vèn ®Çu t níc ngoµi; vÊn ®Ò së h÷u trÝ tuÖ trong ®Çu t… §Ó ®îc gia nhËp, khi ra ®¹i héi ®ång ®Ó bá phiÕu, mçi níc cÇn Ýt nhÊt 2/3 sè phiÕu ®ång ý míi ®îc gia nhËp, trong ®ã tÊt c¶ c¸c níc trong “tø trô triÒu ®×nh” ph¶i ®ång ý - ngoµi Mü, EU, 4 Canada, NhËt B¶n, s¾p tíi sÏ cã thªm Trung Quèc - ®îc nhËn ®Þnh lµ ®èi t¸c mµ VN cÇn nhiÒu thêi gian ®Ó ®µm ph¸n nhÊt trong tæng sè kho¶ng 30 ®èi t¸c song ph¬ng. Trong “tø trô triÒu ®×nh”, ®µm ph¸n víi EU ®· hoµn tÊt, Mü vµ Canada còng bËt ®Ìn xanh, ñng hé VN sím gia nhËp. Tríc khi ®i ®Õn kÕt thóc, Mü cßn muèn xem l¹i b¶n chµo vÒ n«ng nghiÖp. Riªng NhËt B¶n vÉn cha bµy tá quan ®iÓm g×. Nh×n chung, sù ñng hé cña c¸c níc rÊt râ rÖt vµ kh¶ n¨ng ®µm ph¸n tríc cuèi n¨m 2005 còng rÊt lín. §Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ nµy, Ýt nhÊt ®Õn th¸ng 6/2005, VN ph¶i tiÕn hµnh xong 2 phiªn néi dung, sang mïa thu sÏ xong phiªn kü thuËt. VÊn ®Ò cßn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng chÞu ®ùng vµ thùc thi c¸c cam kÕt cña VN còng nh møc ®é nh©n nhîng cña c¸c ®èi t¸c. NÕu kh«ng thÓ gia nhËp trong n¨m 2005, th¬ng m¹i VN trªn thÞ trêng thÕ giíi sÏ chÞu rÊt nhiÒu thua thiÖt, nhÊt lµ khi c¸c níc ®· më réng c¸nh cöa cho nhau trõ VN. ThÞ phÇn trªn thÞ trêng quèc tÕ do ®ã sÏ nhá l¹i kÌm theo sù thu hÑp kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ c¬ héi lµm ¨n cña DN. §Æc biÖt khi vßng ®µm ph¸n Doha kÕt thóc, c¸c níc sÏ ký thªm mét sè tháa thuËn më cöa thÞ trêng, khi ®ã VN nghiÔm nhiªn ph¶i g¸nh v¸c c¸c nghÜa vô lín h¬n nhiÒu ( kh«ng ®îc ®µm ph¸n mµ chØ chÊp nhËn). ThuËn lîi, khã kh¨n - C¬ héi, th¸ch thøc khi VN gia nhËp WTO 1. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong vµ sau qu¸ tr×nh gia nhËp WTO a. ThuËn lîi: (TBKT 11/11/2004) - Lîi Ých lín nhÊt khi VN gia nhËp WTO lµ cã thÞ trêng toµn cÇu ®Ó t¨ng kim ng¹ch XK do WTO cã tíi 148 níc thµnh viªn, 25 níc ®ang ®µm ph¸n gia nhËp, chiÕm 90% th¬ng m¹i hµng ho¸, , 85% th¬ng m¹i dÞch vô toµn cÇu. - Víi gÇn 2/3 kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ c¸c lo¹i n«ng, thuû s¶n, nÕu lµ thµnh viªn ®Çy ®ñ cña WTO, VN sÏ cã lîi Ých lín h¬n nÕu cã bÊt kú mét t¸c ®éng nµo dÉn ®Õn lµm gi¶m trî cÊp n«ng s¶n t¹i c¸c níc ph¸t triÓn. Ngay tõ khi cßn lµ quan s¸t viªn, c¸c ®èi thñ vÒ lÜnh vùc hµng n«ng, thuû s¶n cña VN dï cã quy chÕ thµnh viªn cña WTO vÉn cßn ph¶i c¹nh tranh t¬ng ®èi khã kh¨n nhê lîi thÕ chi phÝ thÊp. Do ®ã, khi ®· chÝnh thøc gia nhËp WTO, hµng n«ng, thuû s¶n VN ch¾c ch¾n sÏ cã vÞ thÕ lín h¬n trªn thÞ trêng quèc tÕ. Thu nhËp vÒ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng ®ã sÏ gia t¨ng kÌm theo sù ph¸t triÓn lín h¬n c¸c ngµnh n«ng nghiÖp, ng nghiÖp trong níc, c¶i thiÖn thu nhËp vµ viÖc lµm cña hµng chôc triÖu n«ng d©n. - Khi gia nhËp WTO, hµng hãa vµ dÞch vô cña VN sÏ ®îc hëng u ®·i vµ ®èi xö c«ng b»ng h¬n b. Nh÷ng khã kh¨n (vneconomy) - HiÖn nay VN chØ cã kho¶ng 14-15 s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh khi gia nhËp WTO. Trong khi ®ã, phÇn lín c¸c DN VN ®Õn nay vÉn cã quy m« nhá, vèn Ýt, kh¶ n¨ng c¹nh tranh kh«ng cao. Theo lé tr×nh gia nhËp WTO, VN sÏ ph¶i c¾t gi¶m c¸c hµng rµo thuÕ quan, phi thuÕ quan, ¸p dông chÕ ®é MFN ®èi víi c¸c DN níc ngoµi trªn thÞ trêng VN. V× vËy, viÖc ®÷ng v÷ng trªn thÞ trêng néi ®Þa lµ mét th¸ch thøc rÊt lín ®èi víi c¸c DN VN. - Khi gia nhËp WTO, hÖ thèng ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ trêng sÏ ph¶i ®iÒu chØnh, bæ sung ®Ó ®¸p øng c¸c cam kÕt quèc tÕ: C¬ chÕ “xin - cho”, vÊn ®Ò b¶o hé, trî cÊp 5 XK sÏ dÇn bÞ lo¹i bá. Mét sè bé ngµnh sÏ chuyÓn sang qu¶n lý b»ng h×nh thøc tiªu chÝ kü thuËt. Trong thêi ®iÓm viÖc ®µm ph¸n ®· ®i ®îc gÇn 2/3 chÆng ®êng, DN sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc “ch¹y níc rót” vît c¸c chíng ng¹i vËt ®Ó héi nhËp kÞp thêi. + LuËt ®Çu t níc ngoµi sÏ ph¶i söa ®æi ®Ó lo¹i bá nh÷ng ®iÒu kho¶n mang tÝnh ph©n biÖt gi÷a nhµ ®Çu t níc ngoµi vµ trong níc v× chóng vi ph¹m nguyªn t¾c MFN. + Nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh tranh c·i nh tû lÖ néi ®Þa hãa, tû lÖ xuÊt khÈu sÏ ph¶i b·i bá. + SÏ kh«ng cßn b¶ng gi¸ tèi thiÓu ®Ó ¸p tÝnh thuÕ nhËp khÈu v× sÏ ph¶i ¸p dông tháa thuËn ®Þnh gi¸ h¶i quan cña WTO. + Bé Th¬ng m¹i còng khã tiÕn hµnh thëng DN cã thµnh tÝch xuÊt khÈu v× vi ph¹m chÕ ®é trî gi¸. - Ngoµi nh÷ng luËt lÖ cña WTO, VN cßn ph¶i chÞu rµng buéc víi nh÷ng nh©n nhîng song ph¬ng, nÕu bÊt kú ®iÒu kho¶n nµo trong mét HiÖp ®Þnh song ph¬ng nµo ®ã cao h¬n rµng buéc WTO th× sÏ tù ®éng chuyÓn thµnh cam kÕt cña VN ®Õn mäi thµnh viªn kh¸c. - Lµ thµnh viªn gia nhËp sau, VN cßn ph¶i chÞu søc Ðp ph¶i nhËn nh÷ng cam kÕt gi¶m thuÕ, më cöa thÞ trêng cao h¬n c¸c níc thµnh viªn kh¸c. VÝ dô, trong ®µm ph¸n song ph¬ng víi EU, sau nµy sÏ ¸p dông cho mäi thµnh viªn WTO kh¸c, VN chÊp nhËn møc thuÕ trÇn cho n«ng s¶n nhËp khÈu lµ 24% (cao h¬n møc thuÕ cña hai níc thµnh viªn trong khu vùc lµ Philippines vµ Th¸i Lan ®Õn 10%). - Dï VN cã vµo WTO vµo cuèi n¨m 2005, c¸c níc vÉn xem VN lµ níc cã nÒn kinh tÕ “phi thÞ trêng”. S¶n phÈm VN b¸n trªn thÞ trêng thÕ giíi do ®ã rÊt dÔ bÞ kiÖn ph¸ gi¸ v× ngêi kiÖn sÏ kh«ng chÞu so s¸nh víi gi¸ b¸n ë VN mµ sÏ dïng gi¸ ë n¬i cã lîi cho hä. ThËm chÝ, quy chÕ tèi huÖ quèc mµ bÊt kú níc thµnh viªn WTO nµo còng hëng cã thÓ bÞ Mü tõ chèi ®èi víi VN v× phô thuéc vµo c¸i gäi lµ ®iÒu kho¶n Jackson-Vanik do Mü xem xÐt hµng n¨m. 2. C¬ héi vµ th¸ch thøc a. C¬ héi (Vneconomy, VnExpress ) - Hµng n«ng s¶n vµ dÖt may cña VN sÏ cã c¬ héi ®Èy m¹nh XK vµ th©m nhËp thÞ trêng míi trªn toµn cÇu: c¸c thµnh viªn WTO ®· cam kÕt c¾t gi¶m thuÕ quan ®èi víi hµng n«ng s¶n 36%, hµng c«ng nghiÖp 33%, hµngdÖt may 32%. §Æc biÖt trong khu«n khæ WTO, tõ 1/1/2005, sÏ bá toµn bé h¹n ng¹ch ®èi víi NK hµng dÖt may tõ c¸c níc thµnh viªn; tiÕn tíi xãa bá c¸c kho¶n trî cÊp trong níc ®èi víi n«ng nghiÖp. - Hµng hãa, dÞch vô cña VN sÏ cã c¬ héi ®îc ®èi xö b×nh ®¼ng nh hµng hãa vµ dÞch vô cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn kh¸c. - VN ®îc quyÒn tham gia vµo c¸c chÝnh s¸ch th¬ng m¹i toµn cÇu do ®ã cã vÞ thÕ quèc tÕ lín h¬n, tù b¶o vÖ ®îc quyÒn lîi cña m×nh còng nh ®îc b¶o vÖ tèt h¬n trong gi¶i quyÕt tranh chÊp th¬ng m¹i nhê hÖ thèng gi¶i quyÕt tranh chÊp c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ cña WTO; h¹n chÕ ® îc c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸. - VN còng sÏ ®îc hëng mét sè u ®·i mµ WTO dµnh cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn trong thêi kú chuyÓn ®æi còng nh trong viÖc thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña tæ chøc nµy. 6 - Vµo WTO VN buéc ph¶i c¶i thiÖn luËt ph¸p vµ chÝnh s¸ch minh b¹ch, æn ®Þnh, dÔ dù ®o¸n. Song ®ã l¹i lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu hót ®Çu t trong vµ ngoµi níc, h¹n chÕ c¸c tiªu cùc trong x· héi. - Nh÷ng bÊt lîi chñ yÕu nh thu nhËp thÊp, n¨ng suÊt thÊp, kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi kh«ng cao… còng cã thÓ ®îc kh¾c phôc mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n khi kh«ng cßn bÞ ph©n biÖt ®èi xö v× lý do cha ph¶i lµ thµnh viªn cña WTO nh hiÖn nay. - Gia nhËp WTO lµ c¬ héi ®Ó c¸c DN VN v¬n lªn th«ng qua viÖc tiÕp cËn thuËn lîi h¬n c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn, rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu. - VN khi ®· lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO cã thÓ c¶i thiÖn vÞ trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi th«ng qua c¸c c¬ chÕ ho¹t ®éng cña WTO dùa trªn nh÷ng lîi thÕ so s¸nh ®· ®îc kh¼ng ®Þnh trªn thÞ trêng thÕ giíi: chi phÝ nh©n c«ng thÊp, vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi trong giao l u kinh tÕ quèc tÕ… b. Th¸ch thøc: ( vneconomy 5/1/05 ) Gia nhËp WTO, bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi VN còng ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt th¸ch thøc nhng “bé ba” sau ®©y cã lÏ sÏ lµ lín nhÊt: - Thø nhÊt, sÏ cã mét cuéc c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c DN trong níc - ®a sè lµ c¸c DN võa vµ nhá víi c¸c DN níc ngoµi ho¹t ®éng ë thÞ trêng néi ®Þa. Trong cuéc c¹nh tranh nµy, nhiÒu DN sÏ v¬n lªn nhng còng kh«ng Ýt c¸c DN ph¶i dõng l¹i. Do vËy, còng ph¶i ®Æt ra vÊn ®Ò an sinh ®Ó b¶o vÖ ngêi lao ®éng, t¹o sù æn ®Þnh x· héi. - Thø hai, c¸c s¶n phÈm cña c¸c DN VN cã nguy c¬ bÞ lo¹i khái cuéc ch¬i toµn cÇu hãa ngay trªn s©n nhµ bëi thiÕu sù ch¨m b½m, gi¸o dìng ®Çy ®ñ cña chÝnh nh÷ng DN ®· t¹o ra nã. Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña WTO nh: hç trî ®µo t¹o c¸n bé, hç trî n©ng cao chÊt lîng hµng hãa vµ bao b×… - Thø ba, hÖ thèng ph©n phèi s¶n phÈm víi m¹ng líi chî, cöa hµng, siªu thÞ, trung t©m th¬ng m¹i cña níc ta hiÖn qu¸ yÕu kÐm (theo mét quan chøc cÊp cao Bé Th¬ng m¹i), g©y khã kh¨n cho c¸c DN trong qu¸ tr×nh héi nhËp: kh«ng kiÓm so¸t ®îc toµn bé qu¸ tr×nh ph©n phèi, nhµ s¶n xuÊt kh«ng nh÷ng kh«ng tiÕp cËn ®îc thÞ trêng, kh«ng qu¶ng b¸ ®îc th¬ng hiÖu cña m×nh mµ cßn dÔ x¶y ra sù t¨ng gi¸, ph¸ gi¸, ®Çu c¬… Nhµ níc còng cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî phï hîp nh ç trî ph¸t triÓn mÆt hµng míi, thÞ trêng míi, gi÷ v÷ng thÞ trêng cò, h×nh thµnh c¸c m¹ng líi tiªu thô ®Ó chiÕm lÜnh thÞ trêng trong níc tríc khi më cöa hoµn toµn ®Ó héi nhËp vµ gia nhËp WTO. ViÖc héi nhËp vµo nÒn th¬ng m¹i thÕ giíi lµ mét tÊt yÕu bëi ®ã lµ c¸ch duy nhÊt ®Ó tù t¹o c¬ héi ph¸t triÓn nhanh, tho¸t khái t×nh tr¹ng tôt hËu. Tuy nhiªn, víi thùc tr¹ng ®éi ngò doanh nh©n nhá, l¹c hËu, c¸c s¶n phÈm cïng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng th¬ng m¹i kh«ng ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña nÒn th¬ng m¹i v¨n minh, nguy c¬ bÞ “®o v¸n ngay trªn s©n nhµ” ®ang hiÓn hiÖn tríc m¾t. Th¸ch thøc lín, ®Ó tån t¹i, chØ cã c¸ch vît lªn. Chóng ta ®· vµo AFTA vµ APEC mét c¸ch su«n sÎ vµ tÊt yÕu sÏ ph¶i vµo WTO v× xÐt cho cïng ®ã còng lµ mét c¸i ®Ých quan träng trªn con ®êng héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi v× lîi Ých cña ®Êt níc. Mét sè chuyÓn ®éng cÇn thiÕt khi gia nhËp WTO 7 I. LuËt TM ph¶i cã h¬i thë cña WTO: ( VnExpress 18/11/2004 ) Theo ý kiÕn cña c¸c ®¹i biÓu t¹i buæi th¶o luËn dù ¸n LuËt Th ¬ng m¹i söa ®æi (08/11/2004): WTO chÊp nhËn viÖc gia nhËp cã lé tr×nh cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh VN. Do ®ã, dù ¸n LuËt th¬ng m¹i söa ®æi còng cÇn thÓ hiÖn c¸c ®Æc thï nµy, ®¶m b¶o sù héi nhËp cña nÒn kinh tÕ VN. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp, LuËt còng cÇn qu¶n lý chÆt c¸c vÊn ®Ò hîp t¸c víi níc ngoµi, tr¸nh g©y bÊt lîi víi doanh nh©n trong níc. DÊu Ên cña doanh nh©n – ®èi tîng chñ yÕu cña LuËt qu¸ mê nh¹t. Kh¸i niÖm th¬ng nh©n cßn cha ®Çy ®ñ, cha quy ®Þnh râ tr×nh ®é, ®¹o ®øc, tr¸ch nhiÖm cña th¬ng nh©n. II. ChÝnh s¸ch thuÕ héi nhËp cña VN ( VnExpress 4/1/2005 ) Theo ý kiÕn cña PGS-TS Qu¸ch §øc Ph¸p – Vô trëng Vô chÝnh s¸ch thuÕ, Bé Tµi chÝnh - Phã ®oµn §µm ph¸n ChÝnh phñ vÒ viÖc gia nhËp WTO Héi nhËp thùc chÊt lµ viÖc thùc hiÖn c«ng khai, minh b¹ch, c«ng b»ng trong chÝnh s¸ch vµ sù t¬ng thÝch vÒ kü thuËt thùc hiÖn. Theo quan ®iÓm nµy, VN vÉn ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng c¸c cam kÕt theo lé tr×nh: CEPT, HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i ViÖt – Mü… Riªng lé tr×nh gia nhËp WTO, hiÖn t¹i cßn 21 quèc gia ta cha tiÕn hµnh ®µm ph¸n trong ®ã quan träng nhÊt lµ vÒ thuÕ. Chóng ta ®· dù kiÕn vÒ møc trÇn thuÕ suÊt vµ hiÖn ®ang cã lîi thÕ cã thÓ ®îc chÊp nhËn. §µm ph¸n víi EU, Mü, Trung Quèc ®ang cã diÔn biÕn tèt. HiÖn ®· ®Õn bíc viÕt dù th¶o – mét bíc quan träng gÇn tíi viÖc tháa thuËn, chØ chê ®Õn c¸c phiªn häp tiÕp theo. Dù kiÕn ®Õn th¸ng 12/2005, chóng ta cã thÓ ®îc gia nhËp WTO. §Õn thêi ®iÓm nµy, VN vÉn thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c cam kÕt vÒ c¾t gi¶m thuÕ quan. §èi víi 12 lo¹i phÝ – hiÖn cã ph©n biÖt gi÷a DN trong vµ ngoµi níc – dù kiÕn sÏ ®îc thèng nhÊt vµo cuèi quý I/2005. Mét sè lo¹i thuÕ ®èi víi mét sè mÆt hµng vÉn cã ph©n biÖt còng sÏ ®îc thèng nhÊt theo lé tr×nh. VÊn ®Ò nµy lu«n cã s½n ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt (ghi trong luËt); trêng hîp ®Õn thêi ®iÓm thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ ®· ký cã hiÖu lùc hoÆc cã v¨n b¶n ký kÕt míi, sÏ thùc hiÖn theo v¨n b¶n míi, tr¸nh viÖc ph¶i chØnh söa luËt, ®¶m b¶o tÝnh t¬ng thÝch linh ho¹t ®èi víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ. Ngµnh Tµi chÝnh ®· x©y dùng c¸c chiÕn lîc c¶i c¸ch thuÕ, chiÕn lîc hiÖn ®¹i hãa h¶i quan… ®Ó ®¶m b¶o tÝnh t¬ng thÝch vÒ kü thuËt thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch trong qu¸ tr×nh héi nhËp. C¸c chiÕn lîc ®· ®îc x©y dùng xong vµ ®îc phª duyÖt, sang n¨m 2005 sÏ ®îc tiÕp tôc ®Èy m¹nh thùc hiÖn. Ngµnh ThuÕ còng ®· cã mét sù chuyÓn biÕn lín dùa trªn sù c«ng khai, minh b¹ch cña chÝnh s¸ch thuÕ: bá th«ng b¸o thuÕ, chuyÓn sang ph¬ng ph¸p tù tÝnh, tù khai, tù nép thuÕ. Còng nh»m môc tiªu gia nhËp WTO, VN còng ®ang thùc hiÖn c¬ chÕ ®èi xö tèi huÖ quèc (MFN) ®èi víi c¸c níc ®· cã cam kÕt song ph¬ng (®· thùc hiÖn ®îc víi 90/146 níc). §©y chØ lµ c¸c vÊn ®Ò ®µm ph¸n kü thuËt. Nguyªn t¾c chung lµ ph¶i c«ng b»ng vÒ ®èi xö, tiÕn tíi mét mÆt b»ng chung vÒ thuÕ suÊt víi c¸c níc. 8 §Ó tham gia héi nhËp trong nh÷ng n¨m tíi, c«ng cuéc c¶i c¸ch thuÕ, h¶i quan cßn ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu th¸ch thøc lín. Song quan träng nhÊt lµ ph¶i phï hîp víi thùc tÕ cña chóng ta vµ ®Æc biÖt x©y dùng con ngêi hiÖn ®¹i trong thùc hiÖn nhiÖm vô. III. Mét sè viÖc cÇn lµm tríc vµ sau khi gia nhËp WTO (cpv.org.vn; vir.com.vn) - C¶i c¸ch vµ söa ®æi hÖ thèng ph¸p luËt trong níc cho phï hîp víi luËt lÖ quèc tÕ: + CÇn cã c¸c quy ®Þnh cô thÓ, c¸c c¬ chÕ thùc thi quyÒn vµ nghÜa vô trong c¸c lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ, th¬ng m¹i dÞch vô. Riªng ë lÜnh vùc th¬ng m¹i dÞch vô, ph¶i x©y dùng vµ hoµn thiÖn khung luËt ph¸p ®Ó ®¸p øng c¸c cam kÕt víi WTO vÒ kho¶ng 12 nhãm ngµnh, víi trªn 150 ngµnh cô thÓ. - Ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng chÝnh s¸ch minh b¹ch, æn ®Þnh, dÔ dù ®o¸n, xãa bá c¬ chÕ “xin – cho”, chuyÓn c¬ chÕ ®iÒu hµnh tõ h×nh thøc cÊp phÐp, ®Þnh lîng sang ®iÒu hµnh gi¸n tiÕp b»ng luËt, tiªu chuÈn kü thuËt vµ c¸c c«ng cô kh¸c, phï hîp víi th«ng lÖ cña th¬ng m¹i thÕ giíi. - T¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c cÊp, c¸c ngµnh ®Æc biÖt lµ c¸c DN hiÓu ®îc c¸c quy ®Þnh cña WTO vµ nh÷ng cam kÕt ®a ph¬ng, song ph¬ng. §ång thêi ph¶i söa ®æi vµ x©y dùng míi hÖ thèng luËt ph¸p cho phï hîp víi c¸c hiÖp ®Þnh ®· tháa thuËn vµ ký kÕt. - Nhanh chãng ®æi míi c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, ph¸t huy c¸c ngµnh hµng cã lîi thÕ tr íc m¾t vµ l©u dµi, tËp trung ®Çu t s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cã chÊt lîng phï hîp víi yªu cÇu thÞ trêng ®ång thêi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®Ó th©m nhËp thÞ trêng thÕ giíi. - DÞch vô lµ ngµnh kinh tÕ quan träng, ®îc c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn coi lµ thíc ®o tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ: Ngµnh dÞch vô pö Mü chiÕm 80% GDP, cña EU chiÕm tõ 60-70%. Trong khi ®ã, ngµnh dÞch vô cña VN l¹i cã xu híng gi¶m: n¨m 2003 chØ cßn cã trªn 39% GDP. V× vËy, cÇn nhanh chãng ph¸t triÓn ngµnh nµy trong ®ã Nhµ níc qu¶n lý c¸c lÜnh vùc dÞch vô c«ng, c¸c lÜnh vùc kh¸c nªn tõng bíc më cho c¸c DN thuéc c¸c thµnh phÇn kh¸c tham gia. - Nhanh chãng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c héi nhËp vµ tham gia ho¹t ®éng trong c¸c tæ chøc quèc tÕ trong ®ã cã WTO. T¨ng cêng ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý cho DN ë mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®ång thêi ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ vÒ chuyªn m«n vµ cã ngo¹i ng÷. Thùc tÕ cho thÊy ®a sè c¸c níc gia nhËp WTO ®Òu cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh ( trõ mét vµi níc gÆp khã kh¨n do qu¶n lý kÐm, c¶i c¸ch trong níc kh«ng ®ång bé). NÕu VN tranh thñ ®îc lîi thÕ cña tiÕn tr×nh héi nhËp vµ gia nhËp WTO, biÕn c¸c th¸ch thøc thµnh thêi c¬ míi, ch¾c ch¾n nÒn kinh tÕ VN sÏ cã c¬ héi ph¸t triÓn cao h¬n Tµi liÖu tham kh¶o C¸c trang web: 1. Vneconomy.com.vn 2. VnExpress.net 3. Mot.gov.vn 9 4. Cpv.org.vn 5. Vir.com.vn 10 11 Môc lôc Trang PhÇn I: sù cÇn thiÕt ph¶i gia nhËp wto 1 PhÇn II: c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña wto 2 PhÇn III: t×nh h×nh chuÈn bÞ gia nhËp wto Cña vn 3 PhÇn IV: thuËn lîi – khã kh¨n khi gia nhËp wto 6 PhÇn v: mét sè chuyÓn ®éng khi gia nhËp wto 9 12