Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Vận tải hàng không và sự phát triển của thương mại việt nam...

Tài liệu Vận tải hàng không và sự phát triển của thương mại việt nam

.DOC
82
75
98

Mô tả:

Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu Ch¬ng I: Hµng kh«ng víi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i trªn thÕ giíi 1 I. T×nh h×nh nÒn th¬ng m¹i thÕ giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 1 1. T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi 1 2. Th¬ng m¹i thÕ giíi nh÷ng n¨m võa qua 3 II. Tæng quan vÒ thÞ trêng hµng kh«ng thÕ giíi 5 1. T×nh h×nh vËn t¶i hµng kh«ng thÕ giíi 5 2. T×nh h×nh ph¸t triÓn ®éi bay trªn thÕ giíi 9 3. Nhu cÇu chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng trªn thÕ giíi 11 III. ¶nh hëng qua l¹i gi÷a hµng kh«ng vµ sù ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i thÕ giíi 1. Sù ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i ®em ®Õn nh÷ng tiÒm n¨ng thÞ trêng hµng kh«ng 2. T×nh h×nh kinh tÕ nãi chung vµ th¬ng m¹i nãi riªng ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn ngµnh vËn t¶i hµng kh«ng 3. Ph¸t triÓn bu«n b¸n th«ng qua vËn t¶i hµng kh«ng Ch¬ng II: Hµng kh«ng víi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam 14 14 16 21 23 I. Th¬ng m¹i ViÖt Nam nh÷ng n¨m gÇn ®©y 23 1. Vµi nÐt vÒ sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam 23 2. Th¬ng m¹i thËp kû 90 31 3. Dù b¸o nhu cÇu vËn chuyÓn hµng kh«ng ViÖt Nam 33 II. VËn t¶i hµng kh«ng tríc yªu cÇu cña ph¸t triÓn th¬ng m¹i 36 1. Vai trß cña hµng kh«ng ®èi víi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i ë ViÖt Nam 36 2. M¹ng ®êng bay 42 3. C¸c lo¹i hµng chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng 45 4. Khèi lîng hµnh kh¸ch, hµng ho¸ vËn chuyÓn trong nh÷ng n¨m gÇn 46 1 ®©y 5. §Þnh híng ph¸t triÓn vËn chuyÓn hµng hãa b»ng ®êng hµng kh«ng 50 III. Sù t¸c ®éng cña ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®Õn vËn t¶i hµng kh«ng 53 1. Sù t¸c ®éng cña chiÕn lîc xuÊt khÈu ®Õn n¨m 2010 ®Õn vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®êng hµng kh«ng 53 2. Qu¸ tr×nh héi nhËp th¬ng m¹i vµ héi nhËp cña hµng kh«ng ViÖt Nam 56 IV. Ph¸t triÓn th¬ng m¹i th«ng qua ®êng hµng kh«ng 60 1. NhiÖm vô chiÕn lîc cña hµng kh«ng ViÖt Nam 60 2. §Þnh híng ph¸t triÓn vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng ®êng hµng kh«ng Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn bu«n b¸n th«ng qua ®êng hµng kh«ng ViÖt Nam I. Nh÷ng tån t¹i cña chuyªn chë hµng ho¸ b»ng ®êng hµng kh«ng ViÖt Nam 62 64 64 1. Thùc tr¹ng chÊt lîng dÞch vô vËn chuyÓn 64 2. N¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng kh«ng ViÖt Nam 68 II. Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña hµng kh«ng ViÖt Nam 74 1. §Èy m¹nh ph¸t triÓn ®éi bay 74 2. §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý 76 3. C¸c chÝnh s¸ch Marketing 77 4. T¨ng cêng liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c h·ng hµng kh«ng trªn thÕ giíi 82 III. Mét sè gi¶i ph¸p më réng vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®êng hµng kh«ng 1. Më réng vËn chuyÓn hµng ho¸ trong níc b»ng ®êng hµng kh«ng 2. Më réng vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng ®êng hµng kh«ng KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o lêi nãi ®Çu 2 84 84 91 VËn t¶i hµng kh«ng lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän ®¹i diÖn cho ph¬ng thøc vËn t¶i tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i, ngµy cµng ®ãng vai trß to lín vµ cã ¶nh hëng quan träng trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ – v¨n ho¸ - x· héi, an ninh vµ quèc phßng cña ®Êt níc. Ra ®êi n¨m 1956, ngµnh hµng kh«ng ViÖt Nam ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn kh«ng ngõng, ®¸p øng ®îc nhu cÇu vËn chuyÓn, phôc vô c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, gãp phÇn ®a níc ta héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. MÆt kh¸c nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi do chÝnh s¸ch ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ Níc còng ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn ngµnh hµng kh«ng ViÖt Nam. Cïng víi trµo lu ®æi míi cña ®Êt níc, ngµnh hµng kh«ng ViÖt Nam còng ®· chuyÓn m×nh tõ mét ngµnh kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung vµ bao cÊp víi ®éi m¸y bay l¹c hËu chñ yÕu lµ do Liªn X« (cò) chÕ t¹o, c¸c s©n bay ® îc x©y dùng tõ nhiÒu n¨m tríc, c¸c trang thiÕt bÞ qu¶n lý bay nghÌo nµn, ch¾p v¸, ngµy nay hµng kh«ng ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ víi ®éi m¸y bay ngµy cµng ®îc hiÖn ®¹i ho¸, víi c¬ së h¹ tÇng kh«ng ngõng ®îc n©ng cÊp vµ hoµn thiÖn, m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý ®îc hîp lý ho¸, m¹ng ®êng bay néi ®Þa còng nh quèc tÕ ®îc më réng. Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ, khèi lîng vËn chuyÓn t¨ng lªn theo tõng n¨m kh«ng chØ ë vËn chuyÓn hµnh kh¸ch mµ c¶ trong vËn chuyÓn hµng ho¸. Tuy nhiªn trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ khu vùc nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, hµng kh«ng ViÖt Nam còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng bíc th¨ng trÇm. MÆt kh¸c, trong t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng hµng kh«ng thÕ giíi ngµy cµng gay g¾t, c¬ së vËt chÊt còng nh c«ng nghÖ vµ kü thuËt cña hµng kh«ng ViÖt Nam mÆc dï ®· cã nhiÒu nç lùc c¶i tiÕn song vÉn cßn chËm h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c níc trong khu vùc khiÕn cho kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng kh«ng ViÖt Nam cßn thÊp. Víi vai trß lµ mét chiÕc cÇu nèi liÒn ViÖt Nam víi c¸c níc trªn thÕ giíi còng nh gi÷a c¸c vïng trong c¶ níc ®ång thêi lµ mét ngµnh kinh tÕ mang l¹i mét nguån thu ®¸ng kÓ cho ®Êt níc, ngµnh hµng kh«ng ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu h¬n n÷a ®Ó t¬ng xøng víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn th¬ng m¹i ®Êt níc. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng thùc tÕ trªn t¸c gi¶ chän ®Ò tµi : “ VËn t¶i hµng kh«ng vµ sù ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i ViÖt Nam” lµm ®Ò tµi kho¸ luËn tèt nghiÖp víi mong muèn ®¸nh gi¸ ®óng møc nh÷ng ®ãng gãp cña ngµnh hµng kh«ng trong nÒn th¬ng m¹i ViÖt Nam, ®ång thêi t¸c gi¶ còng m¹nh 3 d¹n ®a ra mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn bu«n b¸n trong níc còng nh bu«n b¸n quèc tÕ qua ®êng hµng kh«ng víi hy väng vËn t¶i hµng kh«ng ViÖt Nam sÏ ®¹t ®îc mét søc vãc míi phôc vô ®¾c lùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn th¬ng m¹i ViÖt Nam. Ngoµi lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn, kho¸ luËn gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng I: hµng kh«ng víi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i trªn thÕ giíi Ch¬ng II: hµng kh«ng víi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i t¹i viÖt nam Ch¬ng III: mét sè gi¶i ph¸p më réng vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®êng hµng kh«ng 4 ch¬ng I: HµNG KH¤NG VíI Sù PH¸T TRIÓN TH¦¥NG M¹I TR£N THÕ GIíI I. T×nh h×nh nÒn th¬ng m¹i thÕ giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 1. T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi Trong b¸o c¸o ®¸nh gi¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi n¨m 2000, Tæ chøc hîp t¸c vµ ph¸t triÓn kinh tÕ (OECD) cho r»ng mÆc dï gi¸ dÇu má trªn thÕ giíi ®· t¨ng 60% so víi n¨m 1999 nhng ¶nh hëng cña viÖc gi¸ dÇu t¨ng cao kh«ng ®¸ng kÓ so víi cuéc khñng ho¶ng dÇu má trong thËp kû 70 vµ c¸c thÞ trêng tµi chÝnh kh¸ yªn ¾ng. Theo OECD, kinh tÕ thÕ giíi n¨m 2000 ®¹t tèc ®é t¨ng trëng lµ 4,1% cao h¬n 0,6% so víi møc 3,5% dù ®o¸n håi ®Çu n¨m vµ lín h¬n 1,1% so víi møc 3% cña n¨m 1999. Uû ban kinh tÕ – x· héi cña Liªn hîp quèc ®a ra ®¸nh gi¸ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ thÕ giíi lµ 4,3%. C¸c chuyªn gia cña “Business Week” ®¸nh gi¸ lµ 4,5% cao h¬n 1,5 % so víi n¨m 1999. Cßn quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF) vµ ng©n hµng thÕ giíi (WB) ®a ra ®¸nh gi¸ l¹c quan r»ng tèc ®é t¨ng trëng cña kinh tÕ toµn cÇu lµ 4,7% t¨ng 0,5% so víi dù b¸o håi th¸ng 4 n¨m 2000. ChØ duy nhÊt t¹p chÝ EIU (the Economic Intelligentce Unit) ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi chËm l¹i, chØ lµ 2,8% thÊp h¬n 0,2%so víi møc 3% n¨m 1999. Tuy cã nhiÒu ®¸nh gi¸ kh¸c nhau vÒ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ thÕ giíi song vÒ c¬ b¶n phÇn lín c¸c c¬ quan nghiªn cøu kinh tÕ trªn toµn thÕ giíi ®Òu thèng nhÊt nhËn ®Þnh chung lµ n¨m 2000, kinh tÕ thÕ giíi t¨ng trëng nhanh vµ ®¹t møc t¨ng cao nhÊt trong h¬n mét thËp kû qua. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i, ®Çu t ®îc t¨ng cêng m¹nh mÏ ®· gióp cho sù phôc håi ph¸t triÓn kinh tÕ ë phÇn lín c¸c quèc gia, khu vùc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ kinh tÕ Mü, ch©u ¢u vµ ch©u ¸. IMF vµ WB cho r»ng “kinh tÕ thÕ giíi ®¹t ®îc møc t¨ng trëng cao nhÊt trong h¬n mét thËp kû qua lµ nhê sù t¨ng trëng m¹nh cña kinh tÕ Mü, ch©u ¢u vµ sù tiÕp tôc phôc håi cña c¸c nÒn kinh tÕ Ch©u ¸. Theo ®¸nh gi¸ cña IMF, WB vµ c¸c c¬ quan nghiªn cøu kinh tÕ trªn thÕ giíi sù phôc håi cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n, sù khëi s¾c cña kinh tÕ EU vµ t¨ng trëng kû lôc ë Mü gãp phÇn t¹o ra sù t¨ng trëng trªn mét ph¹m vi lín cña thÕ giíi, lµm cho bøc tranh kinh tÕ thÕ giíi s¸ng sña h¬n trong thËp kû qua. Ngµnh hµng kh«ng chÞu ¶nh hëng trùc tiÕp cña t×nh h×nh kinh tÕ nµy. Kinh tÕ ph¸t triÓn t¹o nªn nh÷ng nhu cÇu lín cho ngµnh hµng kh«ng. 5 Kh«ng chØ lîng kh¸ch du lÞch quèc tÕ t¨ng nhanh do thu nhËp t¨ng mµ c¶ lîng hµng ho¸ chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng còng t¨ng do kinh tÕ ph¸t triÓn kÐo theo sù gia t¨ng c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu vµ cïng víi nã lµ c¸c hîp ®ång chuyªn chë. Ngµy nay khi ®êi sèng ®îc n©ng cao cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu th× ngêi tiªu dïng kh«ng chØ ®ßi hái hµng ho¸ cã chÊt lîng cao, gi¸ rÎ mµ cßn ®ßi hái hµng ho¸ kÞp thêi, ®óng mïa vô do ®ã hµng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô chuyªn chë hµng ho¸. NÕu vµo kho¶ng n¨m 1997 khi khñng ho¶ng kinh tÕ x¶y ra ë Ch©u ¸ khiÕn c¸c c«ng ty hµng kh«ng ®Òu l©m vµo t×nh tr¹ng lç vèn thËm chÝ nhiªï h·ng ®· ph¶i tuyªn bè ph¸ s¶n th× trong n¨m 2000 cïng víi sù phôc håi kinh tÕ hµng kh«ng l¹i ®¹t tèc ®é t¨ng trëng cao. §iÒu ®ã cho thÊy ¶nh hëng rÊt lín cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ víi sù ph¸t triÓn cña hµng kh«ng. Theo nh÷ng dù b¸o chÝnh thøc trong n¨m 2001 – 2002 tèc ®é t¨ng trëng cña kinh tÕ thÕ giíi sÏ chËm l¹i chót Ýt ®¹t 4,2% so víi møc 4,7% n¨m 2000. IMF lu ý r»ng c¸c nguy c¬ vÉn ®ang tiÒm Èn trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Thø nhÊt lµ sù mÊt c©n b»ng trong tµi kho¶n v·ng lai cña Mü, lªn tíi 400 tû USD. Thø hai lµ t×nh h×nh b¹o lùc ngµy cµng gia t¨ng ë Trung §«ng lµm cho gi¸ dÇu má t¨ng dÉn ®Õn c¸c thÞ trêng chøng kho¸n bÞ gi¶m sót khi nçi ¸m ¶nh vÒ t×nh tr¹ng l¹m ph¸t míi trªn toµn cÇu khiÕn c¸c nhµ ®Çu t lo ng¹i. Thø ba lµ vÊn ®Ò nî cña c¸c níc nghÌo, mét ®Ò tµi cã tÝnh thêi sù cña nhiÒu héi nghÞ quèc tÕ. Thø t lµ t¸c ®éng cña hiÖu øng nhµ kÝnh. Nh÷ng nguy c¬ nµy còng khiÕn c¸c h·ng hµng kh«ng ph¶i xem xÐt l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh còng nh dù tÝnh ®Çu t trong t¬ng lai. 2. Th¬ng m¹i thÕ giíi trong nh÷ng n¨m võa qua Tèc ®é bu«n b¸n t¨ng h¬n hai lÇn. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i toµn cÇu khëi s¾c víi tèc ®é t¨ng trëng ®¹t 10% cao h¬n 2 lÇn so víi møc 4,3% n¨m 1999 vµ h¬n 2,5 lÇn so víi møc 3,8% n¨m 1998. Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) ®¸nh gi¸ “s¶n xuÊt quèc tÕ më réng m¹nh mÏ lµ do c¸c liªn kÕt kinh tÕ ®îc t¨ng cêng h¬n bao giê hÕt, tõ B¾c Mü cho ®Õn Ch©u ¢u, Ch©u Phi vµ Trung ¸. ChÝnh nhu cÇu ë B¾c Mü vµ Ch©u ¸ ®· gióp th¬ng m¹i hµng ho¸ thÕ giíi t¨ng m¹nh”. Trong khi ®ã dßng vèn ®Çu t níc ngoµi trªn thÕ giíi t¨ng lªn møc kû lôc do xu híng s¸p nhËp c¸c c«ng ty lín nhÊt thµnh c¸c c«ng ty khæng lå tiÕp tôc diÔn ra m¹nh mÏ. ThÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ thÕ giíi n¨m 2000 ®îc ®Æc trng bëi mét lo¹t c¸c sù kiÖn ph¶n ¸nh nh÷ng nguy c¬ g©y bÊt æn ®Þnh 6 vµ tÝnh hay biÕn ®éng vèn cã cña lÜnh vùc nµy (gi¸ dÇu má leo thang, nguy c¬ bïng næ l¹m ph¸t ë nhiÒu níc, ®ång Euro tôt dèc, ®ång Yªn dao ®éng thÊt thêng, c¸c cæ phiÕu c«ng nghÖ cao gi¶m gi¸) còng nh nh÷ng chÝnh s¸ch ph¶n øng cña c¸c chÝnh phñ trªn thÕ giíi nh»m duy tr× sù æn ®Þnh vµ t¨ng trëng bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Giao lu bu«n b¸n ®· vît qua biªn giíi gi÷a c¸c quèc gia. Ngµy nay ngo¹i th¬ng ®· trë thµnh mét ngµnh kh«ng thÓ thiÕu ®îc kh«ng chØ ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn mµ ngay c¶ ®èi víi nh÷ng níc cã nÒn kinh tÕ khæng lå. Th¬ng m¹i thÕ giíi ph¸t triÓn nhén nhÞp t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m vµ trë thµnh chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña c¸c níc. HÇu hÕt c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu nç lùc trong viÖc ph¸t triÓn bu«n b¸n víi c¸c níc trong khu vùc còng nh víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi vµ viÖc tham gia tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi trë thµnh môc tiªu cña nhiÒu níc. ChÝnh trµo lu nµy ®· t¹o ra c¸c nhu cÇu lín cho hµng kh«ng. XuÊt nhËp khÈu cña mét sè níc trªn thÕ giíi §¬n vÞ: TriÖu ®« la Mü 1995 1996 1997 1998 1999 ThÕ giíi Mü NhËt B¶n Trung Quèc Nga Singapore Hång k«ng (®Æc khu hµnh chÝnh Trung Quèc) XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n th¬ng m¹i 5103600 5163800 -60200 584743 770852 -186109 443116 335882 107234 148797 129113 19684 81096 60945 20151 118268 124507 -6239 173750 192751 -19001 5320000 5413700 -93700 625073 822025 -196952 410901 349152 61749 151197 138944 12253 88599 68828 19771 125614 131338 -6324 180750 198550 -17800 5504900 5597700 -92800 688697 899020 -210323 420957 338754 82203 182877 142189 40688 88288 73660 14628 124985 132437 -7452 188059 208614 -20555 5418100 5522400 -104300 682138 844353 -262215 387927 280484 107443 183589 140305 43284 74888 60476 14412 109895 104719 5176 174002 184518 -10516 5587800 5739800 -152000 702098 1059435 -357337 419367 311262 108105 195150 165788 29362 74663 40429 34234 114689 111060 3629 173885 179520 -5635 Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª cña Quü tiÒn tÖ Quèc tÕ th¸ng 3 n¨m 2001 Nh vËy t×nh h×nh bu«n b¸n gi÷a c¸c níc trong giai ®o¹n 1995 – 1999 Ýt biÕn ®éng, t¨ng nhÑ qua c¸c n¨m. §Õn n¨m 2000 th¬ng m¹i thÕ giíi ®¹t tèc ®é t¨ng trëng cao t¨ng 10% cao gÊp 2 lÇn so víi n¨m 1999 vµ lµ møc t¨ng cao nhÊt trong 10 n¨m qua. Cïng víi tèc ®é t¨ng cña th¬ng m¹i 7 thÕ giíi hµng kh«ng còng ®¹t tèc ®é t¨ng ®¸ng kÓ ®¹t møc 9,4% n¨m 2000 trong ®ã riªng vËn chuyÓn hµng ho¸ ®¹t 8,3% t¨ng 1,7% so víi 6,6% n¨m tríc. §iÒu nµy cho thÊy r»ng th¬ng m¹i ®· ®em ®Õn cho hµng kh«ng nh÷ng tiÒm n¨ng ph¸t triÓn lín. MÆt kh¸c còng ph¶i thÊy r»ng vËn t¶i hµng kh«ng còng ®· t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn nhanh chãng c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu víi u thÕ vÒ tèc ®é vµ tÝnh an toµn, ®ãng gãp kh«ng nhá vµo tèc ®é ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i thÕ giíi nh÷ng n¨m gÇn ®©y. II. Tæng quan vÒ thÞ trêng hµng kh«ng thÕ giíi 1. T×nh h×nh vËn t¶i hµng kh«ng thÕ giíi Hµng kh«ng d©n dông quèc tÕ tr¶i qua gÇn 80 n¨m ph¸t triÓn cña lÞch sö hiÖn ®¹i, ®ang ë thêi kú ph¸t triÓn rùc rì vµ trë thµnh mét céng ®ång v÷ng m¹nh mµ c¸c quèc gia lÇn lît tham gia ®Ó hßa nhËp vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña chÝnh m×nh vµ cña céng ®ång. HiÖp héi c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¢u ®· th«ng b¸o r»ng c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¢u t¨ng 12%, c¸c h·ng hµng kh«ng Mü t¨ng 6%, Ch©u ¸ vµ Trung §«ng t¨ng 12,6% lîi nhuËn hµng n¨m. Nh÷ng n¨m võa qua tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n cña sè lîng hµnh kh¸ch trªn thÕ giíi lµ 5,8%/ n¨m vµ theo dù tÝnh sÏ gi¶m xuèng cßn 4,9% trong giai ®o¹n 2000 – 2014. Trong khi ®ã vËn t¶i hµng ho¸ b»ng ®êng hµng kh«ng còng t¨ng lªn. Theo ®¸nh gi¸ vÒ dµi h¹n th× chØ sè lîng vËn t¶i hµng ho¸ thùc hiÖn t¨ng 6,6%/ n¨m. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh hµng kh«ng d©n dông trªn toµn thÕ giíi hµng kh«ng khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng lµ n¬i cã tèc ®é ph¸t triÓn cao nhÊt vµ ngµy cµng trë nªn mét thÞ trêng hµng kh«ng quan träng thu hót sù chó ý nhiÒu nhÊt. C¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn lµm cho giao lu bu«n b¸n trong khu vùc vµ víi c¸c khu vùc kh¸c ngµy cµng gia t¨ng kÐo theo ngµnh dÞch vô vµ du lÞch còng ph¸t triÓn. Sè lîng kh¸ch du lÞch còng nh hµng ho¸ chuyªn chë tíi khu vùc nµy vµ tõ khu vùc nµy ®Õn c¸c níc trªn thÕ giíi ngµy cµng t¨ng m¹nh. §©y lµ ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh vËn t¶i hµng kh«ng trong khu vùc nµy. Dù b¸o thÞ phÇn cña khu vùc nh sau: Khu vùc 2000 2010 Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng 39,2% 51,1% PhÇn cßn l¹i cña thÕ giíi 60,8% 48,9% Nguån: T¹p chÝ hµng kh«ng thÕ giíi th¸ng 6/1998 Dù b¸o nµy kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ ngµy cµng t¨ng cña hµng kh«ng khu vùc. Tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy hµng kh«ng Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D8 ¬ng còng cÇn ph¶i cã nç lùc ®¸ng kÓ. Sù tôt gi¸ cña c¸c ®ång tiÒn Ch©u ¸ lµ mét nh©n tè ¶nh hëng lín ®èi víi c¸c h·ng hµng kh«ng do 80% chi phÝ cña c¸c h·ng lµ thanh to¸n b»ng ®ång ®« la Mü. Mét sè h·ng ®· cè g¾ng chuyÓn m¸y bay sang khai th¸c t¹i c¸c tuyÕn thu nhËp b»ng ®« la Mü nhng do sù gi¶m gi¸ vÐ b¸n nªn lîi nhuËn gi¶m. N¹n nh©n ®Çu tiªn cña cuéc khñng ho¶ng Ch©u ¸ lµ c¸c h·ng hµng kh«ng néi ®Þa cña Indonesia “Sempati” do ®ång rupiah ®· mÊt gi¸ h¬n 80% so víi ®ång ®«la trong n¨m 1998. C¸c h·ng hµng kh«ng m¹nh trong khu vùc nh Singapore Airlines cuèi cïng sÏ cã lîi tõ viÖc c¸c h·ng kh¸c c¾t gi¶m ho¹t ®éng. Khèi lîng hµng ho¸ vËn chuyÓn còng ®· gi¶m sót mÆc dï kh«ng gi¶m nghiªm träng nh lîng hµnh kh¸ch. XuÊt khÈu hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao cña Ch©u ¸, trô cét cña hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng ®êng hµng kh«ng vÉn ë møc cao. Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh vµ kinh tÕ g©y thiÖt h¹i lín ®Õn doanh thu, qu¸ tr×nh tù do ho¸ cña c¸c h·ng hµng kh«ng trong khu vùc. C¸c h·ng hµng kh«ng nµy do cæ phÇn ho¸ cao vµ sö dông nhiÒu lao ®éng nªn rÊt nh¹y c¶m víi nh÷ng biÕn ®éng nhanh trªn thÞ trêng hµng kh«ng. §ång tiÒn c¸c níc bÞ mÊt gi¸ tèc ®é t¨ng trëng gi¶m ®ét ngét. Nh÷ng khã kh¨n hiÖn nay ®ang th¸ch thøc c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng lµ lêi c¶nh t×nh vÒ sù cÇn thiÕt cã nh÷ng thay ®æi c¨n b¶n vµ dµi h¹n trong qu¶n lý c¸c h·ng hµng kh«ng. C¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng ®· tõng t¹o ra ®îc gi¸ trÞ kinh tÕ nhng trong vßng 2 n¨m qua hä ®· mÊt ®i gi¸ trÞ ®ã. Trong qu¸ khø hä ®· lùa chän c¸c thÞ trêng thuËn lîi vÒ tuyÕn bay vµ kh¸ch hµng, t¹o dùng thÕ c¹nh tranh dùa trªn thu nhËp kinh tÕ. Lo¹i hµnh kh¸ch giíi kinh doanh cã thÓ s½n sµng chÊp nhËn cíc phÝ cao mét thêi chiÕm tû lÖ cao trong tæng sè hµnh kh¸ch th× nay ®· bÞ sè hµnh kh¸ch rÊt nh¹y c¶m vÒ gi¸ cíc thay thÕ. T nh©n ho¸ vµ tù do ho¸ ®· gãp phÇn më cöa bÇu trêi vµ lµm t¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸ trÞ, lµm gi¶m lîi nhuËn kinh doanh. Ngµy 5 th¸ng 8 n¨m 1998 Cathay Pacific Airline cho biÕt h·ng ®· bÞ thua lç lín trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 1998 lÇn ®Çu tiªn kÓ tõ khi h·ng ®ang ký ho¹t ®éng vµo n¨m 1986. Theo sè liÖu thèng kª do tæ chøc du lÞch quèc tÕ cña Mü trong suèt 5 n¨m ho¹t ®éng cña c¸c h·ng hµng kh«ng tõ c¸c n¬i kh¸c tíi Mü vµ tõ Mü ®i c¸c n¬i kh¸c trªn c¸c tuyÕn bay xuyªn Th¸i B×nh D¬ng chiÕm 33% trong tæng sè thÞ phÇn vËn chuyÓn vµ cao h¬n trªn 10% so víi thÞ trêng ë khu vùc xuyªn §¹i T©y D¬ng. ThÞ trêng vËn t¶i hµng kh«ng ë khu vùc nµy cã møc t¨ng trëng nhanh nh vËy tríc hÕt ph¶i nãi ®Õn vai trß vµ sù ®ãng gãp ®¸ng 9 kÓ cña c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ sau ®ã lµ c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u Mü. Sè liÖu thèng kª cßn nªu râ chØ riªng ho¹t ®éng cña c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ vµ Mü ®· chiÕm trªn mét nöa thÞ phÇn cña khu vùc nµy mÆc dï trong n¨m 1997 do nÒn kinh tÕ cña khu vùc Ch©u ¸ cã nhiÒu biÕn ®éng do sù tôt gi¸ cña ®ång tiÒn khu vùc víi ®ång ®« la Mü nªn ho¹t ®éng cña mét sè h·ng hµng kh«ng bÞ thua lç vµ khã kh¨n nh h·ng Korean Airlines, Eva Airlines, Asiana Airlines. Vai trß vµ sù ®ãng gãp to lín cña c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng vËn t¶i hµng kh«ng thÕ giíi ®Æc biÖt lµ khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng lµ hiÓn nhiªn kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc. Los Angeles lµ cöa ngâ lín nhÊt cña Mü mµ c¸c h·ng hµng kh«ng lín cña Ch©u ¸ khai th¸c c¸c ho¹t ®éng bay xuyªn Th¸i B×nh D¬ng trong khi Honolulu trë thµnh cöa ngâ lín nhÊt ®Ó kh¸ch du lÞch NhËt B¶n lui tíi, víi møc t¨ng trëng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 25%. Mét vµi sè liÖu kinh doanh cña 8 h·ng hµng kh«ng lín ë Ch©u ¸ sÏ cho thÊy bøc tranh hµng kh«ng cña khu vùc n¨ng ®éng nµy: a. H·ng All Nippon Airways (ANA) - N¨m 1998 lç thùc 39 triÖu USD - N¨m 1999 dù b¸o lç 42 triÖu USD b. H·ng China Airlines (§µi Loan) - N¨m 1997 l·i thùc 74 triÖu USD - N¨m 1998 dù b¸o l·i 3 triÖu USD c. H·ng Japan Airlines (JAL) - N¨m 1998 lç thùc 462 triÖu USD - N¨m 1999 dù b¸o lç 26 triÖu USD d. H·ng Korean Airlines (Hµn Quèc) - N¨m 1997 lç thùc 753 triÖu USD - N¨m 1998 dù b¸o lç 139 triÖu USD e. H·ng Malaysia Airlines (MAS) - N¨m 1998 lç thùc 68 triÖu USD - N¨m 1999 dù b¸o lç 88 triÖu USD g. H·ng Qantas Airway («xtraylia) 10 - N¨m 1998 lç thùc 149 triÖu USD - N¨m 1999 lîi nhuËn thù 168 triÖu USD h. Singapore Airlines (SIA) - N¨m 1998 lîi nhuËn thùc 788 triÖu USD - N¨m 1999 dù b¸o lîi nhuËn 494 triÖu USD i. Thai Airways (THAI) - N¨m 1998 lîi nhuËn rßng 50 triÖu USD - N¨m 1999 dù b¸o lç thùc 250 triÖu USD Nguån: Th«ng tin hµng kh«ng sè 34/1998 2. T×nh h×nh ph¸t triÓn ®éi bay trªn thÕ giíi C«ng nghÖ vµ kü thuËt hiÖn ®¹i ®ang biÕn ®æi vÒ chÊt ho¹t ®éng cña ngµnh hµng kh«ng. Trong nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû 20 ®· ra ®êi nhiÒu thÕ hÖ m¸y bay míi cã chØ sè kinh tÕ - kü thuËt tèt nhÊt, tiÖn nghi cho hµnh kh¸ch vµ ngêi l¸i, sö dông víi chÊt liÖu míi, c«ng nghÖ tin häc, trÝ tuÖ nh©n t¹o, tiÕng ån thÊp...Trong khi ®ã trªn thÕ giíi ®ang diÔn ra qu¸ tr×nh phi trËt tù ho¸ ho¹t ®éng kh«ng t¶i, møc ®é c¹nh tranh gi÷a c¸c h·ng hµng kh«ng ngµy cµng khèc liÖt, sù xuÊt hiÖn nh÷ng siªu h·ng hµng kh«ng, c¸c tô ®iÓm trôc nan hoa ...®ang ¶nh hëng tíi sù ph¸t triÓn cña ngµnh hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi. USA – BIAS mét tæ chøc ®îc thµnh lËp ®Ó phôc vô cho c¸c chuyÕn bay quèc tÕ tíi c¸c thµnh phè cña Mü ®· chØ ra r»ng lo¹i m¸y bay Boeing 767 míi bay gi÷a London vµ Mü ®· t¹o ra lîi Ých kinh tÕ trùc tiÕp (lo¹i trõ sù giao ®éng cña nÒn kinh tÕ) kho¶ng 240 triÖu USD trong n¨m ®Çu tiªn. Trong khi ®ã c¸c m¸y bay Boeing 767 míi gi÷a Tokyo vµ Mü ®· t¹o ra lîi Ých kinh tÕ tíi 720 triÖu USD. Tuy nhiªn nh÷ng khã kh¨n trong kinh tÕ còng nh th¬ng m¹i thÕ giíi trong nh÷ng n¨m qua ®· cã nhiÒu ¶nh hëng ®Õn lÜnh vùc ph¸t triÓn ®éi bay cña ngµnh hµng kh«ng. H·ng Boeing - h·ng s¶n xuÊt m¸y bay Mü ®øng hµng ®Çu thÕ giíi th«ng b¸o kÕ ho¹ch sÏ c¾t gi¶m 48000 c«ng ¨n viÖc lµm do nhÞp ®é l¾p r¸p m¸y bay bÞ chËm l¹i. Boeing cho biÕt râ møc t¨ng trëng giao th«ng hµng kh«ng trong níc còng nh trªn thÞ trêng quèc tÕ ®· gi¶m ®¸ng kÓ tõ khi cuéc khñng ho¶ng Ch©u ¸ bïng næ håi th¸ng 7 n¨m 1997 tõ Th¸i Lan. PhÇn lín c¸c hµng hµng kh«ng ®Òu ph¶i chÞu thua lç. 11 Vµi nÐt vÒ ®éi ngò m¸y bay cña c¸c h·ng hµng kh«ng trªn thÕ giíi: a. Japan Airlines (JAL): 146 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 11,3. b. Quantas Airways (Quantas): 129 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 9,6. c. Korean Air: 113 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 7,02. d. Malaysia Airlines (MAS): 95 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 4,83. e. Singapore Airlines (SIA): 89 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 4,92. f. Thai Airways (THAI): 74 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 6,75. g. Cathay Pacific (Hång K«ng): 62 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 6,89. h. Philippin Airlines (PAL): 56 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 7,72. i. Garuda (Indonesia): 48 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 10,54. j. China Airlines (§µi Loan): 47 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 9,06. k. Air New Zealand: 73 chiÕc m¸y bay víi sè n¨m sö dông trung b×nh 10,13. Nguån: Th«ng tin hµng kh«ng sè 12/1998 T×nh h×nh dù b¸o vÒ ph¸t triÓn ®éi bay trªn thÕ giíi còng cho thÊy viÔn c¶nh tèt ®Ñp cña ngµnh hµng kh«ng trong t¬ng lai. Sè lîng m¸y bay bæ sung Lo¹i m¸y bay (sè ghÕ) 2000 - 2004 2005 - 2009 2010 - 2014 Tæng sè 50 - 90 535 268 241 1044 91 - 120 529 397 522 1448 121 - 170 956 943 1556 3455 171 - 240 557 802 1138 2497 241 - 350 307 375 393 1075 Trªn 350 700 903 1107 2710 Nguån: Outlook - Boeing 1995 Sè lîng m¸y bay vµo cuèi c¸c n¨m Lo¹i m¸y bay (sè ghÕ) 2004 2009 2014 50 - 90 1273 1497 1626 91 - 120 2288 2534 1727 12 121 - 240 171 - 240 241 – 350 trªn 350 Nguån: Outlook – Boeing 1995 5092 2216 1577 2152 5840 2889 1797 2930 6627 3649 2108 3942 3. Nhu cÇu chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng trªn thÕ giíi Theo b¸o c¸o tæng kÕt cña ICAO c«ng bè ngµy 26/12/2000 vËn t¶i hµng kh«ng thÕ giíi ®· t¨ng c¶ vÒ khèi lîng vËn chuyÓn lÉn hÖ sè chuyªn chë. Sè liÖu nªu trong b¸o c¸o cho thÊy khèi lîng vËn chuyÓn chung (tÝnh theo tÊn/ km qui ®æi) cña c¸c h·ng hµng kh«ng thÕ giíi t¨ng 8% vµ t¨ng 9% sè chuyÕn bay quèc tÕ thêng lÞch. Víi møc t¨ng trëng íc tÝnh hiÖn nay tû lÖ cña §«ng ¸ - Th¸i B×nh D¬ng vÒ ®ãn kh¸ch du lÞch quèc tÕ sÏ t¨ng tõ 15% n¨m 1995 lªn h¬n 23% n¨m 2010...WTO còng dù ®o¸n r»ng t¹i c¸c níc Nam ¸ nh Brun©y, Campuchia, Indonesia, Lµo, Malaysia, Myanma, Philippin, Singapore, Th¸i Lan, ViÖt Nam, ngµnh du lÞch chiÕm tíi 8,9% GDP cña khu vùc trong n¨m 1996 sÏ ®¹t tíi 9,8% n¨m 2010. Tuy nhiªn trong sè 6 níc cã nÒn th¬ng m¹i lín nhÊt cña khèi, ViÖt Nam cã sè lît kh¸ch ®Õn Ýt nhÊt mÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngµnh hµng kh«ng ®· ®¹t ®îc møc t¨ng trëng hiÕm thÊy. Trªn thùc tÕ dï c¸c níc cã møc t¨ng trëng GDP cao hay thÊp h¬n nhng ®Òu cã sè lît kh¸ch du lÞch ®êng hµng kh«ng rÊt lín. Do ®ã tû lÖ cña ViÖt Nam vÒ sè lît kh¸ch du lÞch b»ng hµng kh«ng thÊp h¬n khi so s¸nh víi møc t¨ng trëng GDP cña níc nµy. Sau n÷a nÕu ph©n tÝch c¶ 11 quèc gia th¬ng m¹i chÝnh cña khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng cã thÓ thÊy chªnh lÖch gi÷a møc t¨ng trëng kinh tÕ thÊp h¬n vµ sè lît kh¸ch dïng dÞch vô hµng kh«ng nhiÒu h¬n cßn lín h¬n nhiÒu so víi tû lÖ nµy ë ViÖt Nam. Ph©n tÝch c¸c sè liÖu vÒ møc t¨ng trëng GDP vµ sè lît kh¸ch du lÞch cho thÊy tû lÖ cña ViÖt Nam trong sè kh¸ch du lÞch hµng kh«ng cßn thÊp. VÝ dô vµo trêng hîp cña Malaysia, ViÖt Nam cã thÓ ®¹t ®îc 57% hoÆc 1,9 triÖu lît ngêi. ViÖt Nam cã sè lîng hµnh kh¸ch trung b×nh so víi 6 níc §«ng Nam ¸ l©n cËn do vËy ViÖt Nam cã thÓ sÏ cã sè lîng hµnh kh¸ch lín gÊp 3 lÇn n¨m 1995 trong nh÷ng n¨m tíi. Tõ n¨m 1995 Mü vµ 12 níc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng ®· ®µm ph¸n vÒ c¸c hiÖp ®Þnh tù do ho¸ hµng kh«ng, ngoµi ra cßn cã nh÷ng cuéc ®µm ph¸n víi nhiÒu níc trong khu vùc ®ang ®îc thùc hiÖn. Malaysia vµ Singapore hai níc cã ®Æc ®iÓm ®Þa lý kinh tÕ x· héi gÇn víi ViÖt Nam vµ ®13 îc coi lµ m« h×nh ®Ó ViÖt Nam noi theo trong viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch. Brun©y vµ §µi Loan còng ®· tho¶ thuËn viÖc “më cöa bÇu trêi” víi Mü. Cßn Th¸i Lan, Trung Quèc, Hång K«ng, Macao vµ Philippin ®· ®ång ý víi c¸c tho¶ thuËn hµng kh«ng víi Mü. GÇn ®©y nhÊt, NhËt B¶n ®· tham dù víi c¸c níc l¸ng giÒng gÇn gòi trong viÖc tù do ho¸ dÞch vô hµng kh«ng Mü. Northwest Airline hiÖn ®ang chiÕm lÜnh phÇn lín thÞ trêng vËn t¶i hµng kh«ng gi÷a B¾c Mü vµ Ch©u ¸, trùc tiÕp hoÆc qua NhËt B¶n. H·ng còng ®· ®ang vµ sÏ tiÕp tôc c¸c cuéc ®µm ph¸n ®Ó phÊn ®Êu cho sù thêng xuyªn cña c¸c chuyÕn bay, ®êng bay vµ gi¸ c¶ ®îc thÞ trêng quyÕt ®Þnh mét c¸ch kinh tÕ nhÊt gi÷a c¸c s©n bay vµ c¸c ®iÓm trung gian t¹i c¸c níc. Lîi Ých kinh tÕ to lín ®èi víi c¸c h·ng vËn chuyÓn hµng kh«ng trong viÖc më réng thÞ trêng víi viÖc t¨ng s¶n lîng nh»m t¨ng doanh thu vµ gi¶m chi phÝ ®· ®îc chøng minh. C¸c c«ng ty cã thÓ ®¹t ®îc c¸c lîi Ých nµy mét c¸c trùc tiÕp th«ng qua c¸c ®Çu mèi phøc t¹p hoÆc th«ng qua viÖc liªn kÕt víi c¸c h·ng vËn chuyÓn kh¸c. Vµo n¨m 1979 sè kh¸ch du lÞch trªn toµn thÕ giíi chiÕm tíi 45% sè hµnh kh¸ch ®i m¸y bay cßn ®a sè lµ nh÷ng ngêi ®i c«ng t¸c, nh÷ng ngêi s½n sµng tr¶ gi¸ vÐ cao. HiÖn nay hiÖn tr¹ng nµy ®· thay ®æi, tû lÖ kh¸ch du lÞch t¨ng nhanh chãng. TÇm quan träng ngµy cµng t¨ng cña ngµnh c«ng nghiÖp gi¶i trÝ ®· ®îc t¨ng cêng b»ng sù ph¸t triÓn cao cña ngµnh thuª m¸y bay. TiÒm n¨ng ph¸t triÓn to lín cña du lÞch hµng kh«ng ®îc chøng minh b»ng c¸c con sè sau: cã 5% sè d©n Mü cã c¸c chuyÕn ®i ra níc ngoµi hµng n¨m, cã kho¶ng 5% d©n NhËt ®i ra níc ngoµi thêng xuyªn vµ kho¶ng 30% d©n sè Ch©u ¢u ®· tõng ®i m¸y bay. Thªm n÷a sù gia t¨ng cña sè lîng kh¸ch du lÞch (t¨ng 1500% trong giai ®o¹n 1959 – 1987) ®· x¶y ra mÆc dï trªn thùc tÕ cã nhiÒu quèc gia vÉn duy tr× c¸c c¶n trë to lín ®èi víi du lÞch. C¸c rµo c¶n nµy cã nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau: lÖ phÝ s©n bay cao, h¹n chÕ sè tiÒn tèi ®a mµ mét c«ng d©n cã thÓ mang ra níc ngoµi vµ trong nhiÒu trêng hîp thñ tôc xin cÊp Visa phøc t¹p còng nh chi phÝ xin Visa cao còng lµm n¶n chÝ kh¸ch du lÞch níc ngoµi. VÒ du lÞch quèc tÕ, dù b¸o trong nh÷ng n¨m tíi nguån kh¸ch du lÞch sÏ t¨ng trëng ë møc 6 – 9%/ n¨m, ®¹t kho¶ng 4,2 triÖu kh¸ch vµo n¨m 2010. §©y míi chØ lµ møc dù b¸o khiªm tèn. 14 Tõ nay ®Õn n¨m 2010 c¸c chuyªn gia hµng kh«ng trªn thÕ giíi ®Òu thèng nhÊt nhËn ®Þnh hµng kh«ng ë khu vùc Ch©u ¸ sÏ ph¸t triÓn m¹nh. Theo mét tµi liÖu cña HiÖp héi vËn chuyÓn hµng kh«ng thÕ giíi (IATA) th× vµo n¨m 2010 lîng hµnh kh¸ch sö dông hµng kh«ng trong khu vùc ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng sÏ chiÕm h¬n c¶ lîng hµnh kh¸ch toµn thÕ giíi. Trong ®ã ViÖt Nam ®îc xem lµ mét quèc gia cã lîng kh¸ch quèc tÕ t¨ng cao nhÊt (17,3%) kÕ ®ã lµ Trung Quèc (12,8%); Th¸i Lan (8,6%)...Riªng vÒ vËn chuyÓn hµng ho¸ do c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt c¸c h·ng hµng kh«ng cña khu vùc nµy vÉn cha dµnh ®îc thÞ phÇn cao. Tuy nhiªn ®©y lµ mét lÜnh vùc høa hÑn nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cho hµng kh«ng khu vùc. III. ¶nh hëng qua l¹i gi÷a hµng kh«ng vµ sù ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i thÕ giíi 1. Sù ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i ®em ®Õn nh÷ng tiÒm n¨ng thÞ trêng hµng kh«ng Sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho ngµnh vËn t¶i hµng kh«ng ph¸t triÓn. Nhµ níc vµ ngµnh cã nhiÒu vèn h¬n ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së, ph¬ng tiÖn vËn t¶i nh s©n bay, c¸c hÖ thèng qu¶n lý bay, m¸y bay. Thu nhËp cña d©n c t¨ng, c¸c ngµnh s¶n xuÊt ph¸t triÓn lµm t¨ng kh¶ n¨ng thanh to¸n, yªu cÇu vÒ thêi gian trë nªn cÇn thiÕt, do ®ã nhu cÇu ®i l¹i b»ng ®êng hµng kh«ng v× du lÞch t¨ng lªn. V× vËy lîng hµnh kh¸ch ®îc chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng ë c¸c níc gia t¨ng m¹nh. Theo sè liÖu thèng kª cña ViÖn Khoa häc hµng kh«ng tÝnh trung b×nh hµng n¨m kinh tÕ ph¸t triÓn 1% kÐo theo vËn chuyÓn b»ng ®êng hµng kh«ng t¨ng 1,95% trong ®ã tÝnh riªng vËn chuyÓn hµnh kh¸ch t¨ng 1,45% vµ vËn chuyÓn hµng ho¸ t¨ng 1,6%. Còng theo sè liÖu thèng kª cña ViÖn th¬ng m¹i thÕ giíi n¨m 2000 t¨ng 1% th× ®ång thêi víi nã vËn chuyÓn hµng kh«ng t¨ng 0,8% cô thÓ sè lîng hµnh kh¸ch t¨ng 0,6% vµ sè lîng hµng ho¸ vËn chuyÓn t¨ng 0,66%. Tuy tèc ®é t¨ng cña hµng kh«ng thÊp h¬n do tËp qu¸n chuyªn chë b»ng ®êng biÓn nhng còng ®· ph¶n ¸nh sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña kinh tÕ nãi chung vµ cña nÒn th¬ng m¹i thÕ giíi nãi riªng ®Õn ngµnh hµng kh«ng còng nh nh÷ng ®ãng gãp to lín cña ngµnh hµng kh«ng ®èi víi nÒn th¬ng m¹i. Quan hÖ quèc tÕ më réng, ®Çu t níc ngoµi (c¶ FDI vµ ODA) t¨ng nhanh lµm t¨ng khèi lîng c¸c ®oµn níc ngoµi ®Õn dù héi nghÞ, §¹i héi thÓ thao – v¨n ho¸, kh¶o s¸t, triÓn l·m, héi th¶o, ®µm ph¸n vµ còng t¨ng sè 15 ngêi níc ngoµi ®Õn mét níc lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp liªn doanh. Du lÞch còng ®ãng vai trß rÊt quan träng ®èi víi t¨ng trëng cña ngµnh hµng kh«ng vµ khi kinh tÕ ph¸t triÓn sÏ lµm cho lîng kh¸ch du lÞch ®Õn c¸c níc t¨ng, lµm t¨ng møc vËn chuyÓn hµnh kh¸ch cña ngµnh vËn t¶i, ®Æc biÖt lµ hµng kh«ng. NÒn kinh tÕ më cöa còng thóc ®Èy nh÷ng ngêi sèng ë níc ngoµi trë vÒ quª h¬ng th¨m ngêi th©n, du lÞch, gãp phÇn x©y dùng kinh tÕ ngµy cµng nhiÒu vµ thêng xuyªn h¬n. §a sè nh÷ng ngêi nµy ®i b»ng ®êng hµng kh«ng. XuÊt nhËp khÈu t¨ng m¹nh cã t¸c ®éng phÇn nµo ®Õn vËn t¶i hµng kh«ng, tuy kh«ng lín v× lîng hµng ho¸ chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng chiÕm tû lÖ rÊt nhá. VËn t¶i hµng kh«ng chuyªn chë c¸c hµng thuû s¶n, hoa qu¶ t¬i ... nh÷ng hµng ho¸ cña ngµnh n«ng nghiÖp ®ang t¨ng m¹nh, c¸c hµng triÓn l·m, m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn thiÕt do yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ. Giao lu kinh tÕ ®îc më réng lµm t¨ng nhu cÇu vÒ trao ®æi th tõ, bu ®iÖn ... gi÷a c¸c níc, lµ nguån hµng ®¸ng kÓ trong chuyªn chë hµng kh«ng. Vµo nh÷ng n¨m 30 khi bu«n b¸n gi÷a c¸c níc cha ph¸t triÓn th× vËn t¶i hµng kh«ng nãi chung vµ vËn t¶i hµng ho¸ b»ng ®êng hµng kh«ng nãi riªng gÇn nh b»ng kh«ng. Th¬ng m¹i ph¸t triÓn kÐo theo nh÷ng nhu cÇu vËn chuyÓn c¸c lo¹i hµng ho¸ cÇn thêi gian vËn chuyÓn nhanh còng nh yªu cÇu an toµn lín ®· më ra con ®êng cho hµng kh«ng thÓ hiÖn nh÷ng u thÕ mµ c¸c ph¬ng thøc vËn chuyÓn kh¸c kh«ng thÓ cã. Ngµy nay, khi nÒn th¬ng m¹i hiÖn ®¹i ®¹t møc cao, hµng kh«ng còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn ®¸p øng nhu cÇu vËn chuyÓn cña th¬ng m¹i, trë thµnh mét ngµnh kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång bu«n b¸n quèc tÕ. MÆt kh¸c, ngµy nay ®i l¹i vµ du lÞch lµ nh÷ng nh©n tè kinh tÕ quan träng trong nÒn th¬ng m¹i thÕ giíi, chiÕm tíi 10% tæng doanh sè th¬ng m¹i. TiÒn do c¸c kh¸ch du lÞch chi tiªu ®· kÝch thÝch trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp nÒn th¬ng m¹i nhiÒu níc vµ cã ¶nh hëng tèt ®Õn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña c¸c níc nµy. Nhê cã vËn t¶i hµng kh«ng, kh¸ch du lÞch táa ra kh¾p thÕ giíi, nhÊt lµ hay dån ®Õn th¨m phong c¶nh thiªn nhiªn ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, t¹o nªn mét nguån thu ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ vµ t¸c ®éng t¬ng ®èi tèt ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ c¸c níc. NÕu tÝnh ®Õn c¸c dù ®o¸n vÒ møc t¨ng trëng ngµnh du lÞch th× nguån thu tõ kh¸ch du lÞch quèc tÕ cña khu vùc §«ng ¸ Th¸i B×nh D¬ng sÏ lµ kho¶ng 2,1 tû USD vµo n¨m 2010 (Nguån: Th«ng tin hµng kh«ng sè 21/1998). 16 2. T×nh h×nh kinh tÕ nãi chung vµ th¬ng m¹i nãi riªng ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn ngµnh vËn t¶i hµng kh«ng Cïng víi nh÷ng ¶nh hëng tÝch cùc, bÊt kú mét sù biÕn ®éng nµo cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i nãi riªng còng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn ngµnh hµng kh«ng. Mét vÝ dô ®iÓn h×nh lµ cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë Ch©u ¸ t¸c ®éng m¹nh ®Õn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ ngµnh vËn t¶i hµng kh«ng nãi riªng. Møc ®é suy gi¶m thÞ trêng rÊt trÇm träng kÓ tõ quý IV n¨m 1997 vµ tiÕp tôc diÔn biÕn theo chiÒu híng xÊu trong n¨m 1998, ®Çu n¨m 1999. Khñng ho¶ng thÞ trêng trÇm träng nhÊt ph¶i ra tËn khu vùc §«ng Nam ¸ (Th¸i Lan, Philippines, Malaysia) lµ khu vùc thÞ trêng träng ®iÓm cña vËn t¶i hµng kh«ng ViÖt Nam. Sù mÊt gi¸ ®ång tiÒn cña ®ång tiÒn c¸c níc dÉn ®Õn suy gi¶m gi¸ b¸n quy ra USD, v× thÕ doanh thu cña ngµnh t¹i c¸c thÞ trêng quèc tÕ ë c¸c níc bÞ gi¶m rÊt m¹nh. Doanh thu trung b×nh trªn thÞ trêng Hµn Quèc, §µi Loan gi¶m kho¶ng 40 – 50 %, NhËt gi¶m 15%, Hång K«ng 10%, Th¸i Lan gi¶m 40% so víi thêi kú tríc khñng ho¶ng. Cßn ë ViÖt Nam do ®ång tiÒn mÊt gi¸ Ýt h¬n so víi ®ång tiÒn víi c¸c níc kh¸c trong khu vùc nªn gi¸ c¶ ë ViÖt Nam ®¾t h¬n v× ®ång tiÒn ViÖt Nam chØ mÊt gi¸ kho¶ng 14% trong khi ®ång tiÒn c¸c níc kh¸c mÊt gi¸ h¬n rÊt nhiÒu còng lµ mét yÕu tè lµm gi¶m lîng kh¸ch du lÞch ®Õn ViÖt Nam, ®ã lµ mét th¸ch thøc rÊt lín ®èi víi vËn t¶i hµng kh«ng ViÖt Nam hiÖn nay. H¬n n÷a, ®ång tiÒn mÊt gi¸ còng khiÕn cho ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c¸c níc gÆp nhiÒu khã kh¨n khiÕn cho lîng hµng nhËp khÈu gi¶m ®i dÉn ®Õn lîng hµng ho¸ chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng ë c¸c níc Ch©u ¸ gi¶m m¹nh. Trong ®iÒu kiÖn më cöa ngµy cµng réng, héi nhËp ngµy cµng s©u vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, sù biÕn ®éng cña thÞ trêng thÕ giíi ngµy cµng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn thÞ trêng trong níc. XuÊt nhËp khÈu chÝnh lµ mét mÆt ho¹t ®éng chÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ nhÊt cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc lan truyÒn vµo níc ta. Nh÷ng mÆt hµng tiªu biÓu chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng ®Òu gi¶m ®¸ng kÓ. LÊy vÝ dô ë ViÖt Nam, trong vßng 10 n¨m 1989 – 1998 chóng ta ®· gÆt h¸i ®îc nhiÒu thµnh c«ng lín trong viÖc ph¸t triÓn xuÊt khÈu nhiÒu mÆt hµng chñ lùc. Tuy nhiªn còng ph¶i thÊy r»ng còng cã mét sè mÆt hµng mµ kim ng¹ch xuÊt khÈu trong 10 17 n¨m qua vÉn giËm ch©n t¹i chç nh hµng thñ c«ng mü nghÖ, hoÆc ®· ch÷ng l¹i tõ 5, 6 n¨m nay nh l¹c nh©n. Ngoµi ra mét sè mÆt hµng thÞt chÕ biÕn lµ mÆt hµng ®· bÞ lo¹i ra khái mÆt hµng chñ yÕu xuÊt khÈu tõ rÊt l©u nay vµ khèi lîng xuÊt khÈu n¨m chØ cßn b»ng 1/5 so víi kû lôc 25 ngh×n tÊn vµo n¨m ®Çu thÕ kû. Hµng dÖt may vµo thÞ trêng phi h¹n ng¹ch gi¶m m¹nh. Nh×n tæng qu¸t hµng dÖt vµ may mÆc lµ mÆt hµng xuÊt khÈu míi næi cña níc ta tõ n¨m 1994 ®Õn nay vµ ®· nhanh chãng vît qua ngìng 1 tû USD tõ n¨m 1996 trë l¹i ®©y. Trong n¨m 1998 do sù mÊt gi¸ cña dÇu th« kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy nghiÔm nhiªn v¬n lªn vÞ trÝ hµng ®Çu víi 1,35 tû USD. Tuy nhiªn viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng nµy trong n¨m 1998 còng ®Çy “sãng giã”. Trªn tæng thÓ tuy gi÷ vÞ trÝ ®Çu b¶ng nhng ®©y còng chØ lµ møc ®· ®¹t ®îc trong n¨m 1997 vµ thÊp kh¸ xa chØ b»ng 90% so víi môc tiªu 1,5 tû USD dù kiÕn ban ®Çu. Sù ch÷ng l¹i trong xuÊt khÈu mÆt hµng nµy lµ do xuÊt khÈu vµo thÞ trêng phi h¹n ng¹ch gi¶m m¹nh tõ 900 triÖu USD n¨m 1997 xuèng chØ cßn 700 triÖu USD. Giµy dÐp dËm ch©n t¹i chç. NÕu nh trong xuÊt khÈu hµng dÖt may chóng ta ®· cã chót vèn liÕng kha kh¸ tõ thêi bao cÊp th× xuÊt khÈu giµy dÐp chØ thËt sù khëi s¾c tõ n¨m 1995 trë l¹i ®©y víi tèc ®é t¨ng trëng lÇn lît qua tõng n¨m lµ 242,75%, 178,81%, 182,08%. Tuy nhiªn trong n¨m 1998 kh¸c víi dÖt may xuÊt khÈu, giÇy dÐp vµ c¸c s¶n phÈm da phô thuéc nhiÒu vµo c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi cho nªn s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp nµy chÞu sù t¸c ®éng rÊt m¹nh cña khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ dÉn ®Õn kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy cña níc ta íc tÝnh chØ xÊp xØ ®¹t møc cña n¨m 1997. §©y ®Òu lµ nh÷ng mÆt hµng cã nhu cÇu chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng do ®ã sù suy gi¶m cña nã còng khiÕn khèi lîng chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng gi¶m m¹nh. Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh Ch©u ¸ t¸c ®éng m¹nh g©y ra nh÷ng hËu qu¶ th¶m h¹i ®èi víi c¸c h·ng hµng kh«ng trong khu vùc, dån ®Èy mét sè h·ng tíi bê vùc ph¸ s¶n, buéc hä ph¶i huû bá nhiÒu ®¬n ®Æt hµng mua m¸y bay g©y ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn c¸c tËp ®oµn s¶n xuÊt m¸y bay ph¬ng t©y. Trong th¸ng 9 n¨m 1998 cuéc khñng ho¶ng Ch©u ¸ ®· lµm cho Philippin Airlines ph¶i ®ãng cöa 13 ngµy. H·ng hµng kh«ng Sempali Air (Indonesia) ®· buéc ph¶i ngõng c¸c ho¹t ®éng vµo gi÷a n¨m 1998. H·ng hµng kh«ng Thai Airways ph¶i huû bá ®¬n ®Æt hµng mua 15 chiÕc m¸y bay cña hai tËp ®oµn m¸y bay hµng ®Çu thÕ giíi lµ Boeing vµ Airbus Industrie. 18 Trong cuéc häp b¸o t¹i Tokyo cuèi th¸ng 2 n¨m 1998 nh©n chuyÕn th¨m NhËt B¶n, «ng Pierre Jeaniot Tæng gi¸m ®èc IATA nãi r»ng cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh vµ kinh tÕ hiÖn nay t¹i Ch©u ¸ buéc c¸c h·ng hµng kh«ng ph¶i c¾t gi¶m h¬n 30 triÖu lît hµnh kh¸ch chuyªn chë trong c¸c dù b¸o ®a ra tríc ®©y cña hä vÒ lîng hµnh kh¸ch ®i l¹i b»ng m¸y bay vµo n¨m 2001. IATA còng gi¶m møc dù b¸o vÒ lîng hµnh kh¸ch khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng vµo n¨m 2001 tõ 200 triÖu xuèng cßn 176 triÖu. Dù b¸o tríc ®©y vÒ vËn chuyÓn hµng kh«ng cña khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng t¨ng tõ møc chiÕm 35% vËn chuyÓn hµng kh«ng thÕ giíi lªn møc 50% vµo n¨m 2010 th× nay ®îc dù b¸o l¹i lµ tôt xuèng cßn 33% . Dù b¸o tríc ®©y vÒ møc t¨ng hµnh kh¸ch lµ 7,7 % cho 5 n¨m tíi n¨m 2001 ®îc rót xuèng møc 4,4% vµ møc t¨ng vËn chuyÓn hµng ho¸ ®îc rót tõ møc 6,5% xuèng cßn 4%. C¸c vÊn ®Ò kinh tÕ ®ang ¶nh hëng ®Õn c¸c h·ng ë Ch©u ¸ kh«ng chØ tån t¹i trong thêi gian ng¾n mµ cßn tiÕp tôc kÐo dµi tõ 2 ®Õn 5 n¨m. §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò lín ®Æt ra ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh hµng kh«ng ë Ch©u ¸. Møc nî nÇn cña hai h·ng quèc tÕ Korean Air vµ Asiana cßn rÊt nhiÒu chñ yÕu nî b»ng ®ång ®« la Mü. VËy lµm thÕ nµo chÝnh phñ cã thÓ duy tr× ®îc t¬ng lai cña hai h·ng nµy liÖu sÏ cã sù thóc Ðp trùc tiÕp cña Quü tiÒn tÖ quèc tÕ IMF ®èi víi c¬ cÊu cña Korean Air vµ Asiana kh«ng? Cßn §µi Loan liÖu hä cã hç trî cho 2 h·ng quèc tÕ lín vµ 8 h·ng néi ®Þa kh«ng? Cho ®Õn nay nÒn kinh tÕ §µi Loan cßn t¬ng ®èi m¹nh so víi c¸c níc kh¸c ë Ch©u ¸ nhng dù tr÷ ngo¹i tÖ cña hä trong 2 n¨m qua l¹i gi¶m xuèng cßn 20 tû USD do ®ã c¸c h·ng sÏ ph¶i tÝnh to¸n l¹i c¸c ®¬n ®Æt hµng cña hä. Trong khi ®ã Malaysia ®ang ®øng tríc søc Ðp cña IMF buéc chÝnh phñ níc nµy ph¶i chÊm døt mäi sù trî gióp tµi chÝnh cho ngµnh hµng kh«ng. Cßn h·ng quèc tÕ Th¸i Lan ch¾c sÏ buéc ph¶i tr× ho·n hoÆc huû bá c¸c ®¬n ®Æt hµng dù ®Þnh sÏ ®îc chuyÓn giao tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2000. Hai h·ng hµng kh«ng Hµn Quèc Korean Airlines vµ Asian Airlines bÞ tª liÖt do sù mÊt gi¸ cña ®ång Won vµ c¸c ®iÒu kiÖn cho vay b¶o l·nh cña IMF ®· ®Ì nÆng lªn ngµnh hµng kh«ng níc nµy. Asian Airlines bÞ tæn th¬ng nÆng nhÊt. Trong mét biÖn ph¸p nh»m thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi h·ng nµy ®· ph¶i yªu cÇu chÝnh phñ cho phÐp t¨ng quyÒn së h÷u cæ phÇn níc ngoµi tõ 19 20 lªn díi 50%. KÕ ho¹ch më réng ®éi m¸y bay cña h·ng ®ang ®îc xem xÐt l¹i. Asian ®ang ph¶i th¬ng lîng víi c¸c h·ng chÕ t¹o m¸y bay ®Ó ®iÒu chØnh ®¬n ®Æt hµng vÒ c¶ sè lîng m¸y bay vµ lÞch chuyÓn giao tuy cha ph¶i huû bá toµn bé sè ®¬n ®Æt hµng nµy. H·ng chÕ t¹o m¸y bay Ch©u ¢u Airbus Industrie ®· kh¼ng ®Þnh r»ng Asiana ®· huû bá 4 trong sè 18 m¸y bay A321. H·ng Air New Zeand ®· ngõng c¸c chuyÕn bay tíi Hµn Quèc. H·ng Ansett còng lµm nh vËy. Air Niu Gini hiÖn ®ang khã kh¨n vÒ tiÒn mÆt ®· yªu cÇu Quantas Airways ký kÕt mét hîp ®ång ®iÒu hµnh chung nÕu h·ng Quantas muèn. H·ng Asiana Airlines cho 62 ngêi th«i viÖc, 6500 nh©n viªn cña h·ng ë Hµn Quèc nghØ kh«ng l¬ng 2 th¸ng, b¸n 5 m¸y bay vµ sau ®ã thuª l¹i 2 chiÕc ®Ó kh¾c phôc vÊn ®Ò tµi chÝnh. H·ng Cathay Pacific còng cho 760 nh©n viªn nghØ viÖc, b¸n 7 chiÕc B474 – 200, ho·n viÖc mua m¸y bay míi. Japan Airlines (JAS) ®· c¾t chuyÕn bay/ tuÇn tíi Manila vµ mét chuyÕn bay/ tuÇn gi÷a Narita vµ Guam, gi¶m tõ 11 chuyÕn/ tuÇn xuèng cßn 10 chuyÕn. H·ng Malaysia Airlines (MAS) còng b¸n 4 chiÕc DC – 10, 1 chiÕc A300, b¸n ®øt 6 chiÕc B474 – 500 vµ sau ®ã thuª l¹i tÊt c¶. H·ng Thai Airways International b¸n 42% cæ phÇn trong h·ng. H·ng ngõng phôc vô rîu cho hµnh kh¸ch vÐ h¹ng nhÊt trªn c¸c chuyÕn bay néi ®Þa. H·ng hµng kh«ng Vietnam Airlines còng huû bá 8% sè chuyÕn bay tõ sau th¸ng 9/1997. C¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ ®ang ®øng tríc sù biÕn ®éng gi¸ vÐ do c¸c h·ng nµy võa ph¶i c©n b»ng gi÷a nhu cÇu t¨ng gi¸ vÐ trªn c¸c chuyÕn bay thêng lÞch víi søc Ðp gi¶m gi¸ vÐ trong bèi c¶nh thÞ trêng hµng kh«ng ®ang Õ Èm do t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ Ch©u ¸ khiÕn nhiÒu hµnh kh¸ch huû bá kÕ ho¹ch du lÞch cña hä. §Ó khuyÕn khÝch hµnh kh¸ch nhiÒu h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ buéc ph¶i gi¶m gi¸ vÐ ®Æc biÖt trªn c¸c tuyÕn bay ë Ch©u ¸. KÕt hîp víi c¸c h·ng du lÞch hä gi¶m gi¸ trän gãi cíc phÝ du lÞch ®ång thêi t×m c¸ch b¸n vÐ b»ng ®ång USD thay cho ®ång tiÒn ®Þa ph¬ng do tû gi¸ hèi ®o¸i c¸c ®ång tiÒn nµy so víi ®ång USD gi¶m m¹nh. C¸c h·ng nµy còng t×m c¸ch vËn ®éng chÝnh phñ cho phÐp t¨ng gi¸ vÐ trªn c¸c chuyÕn bay thêng lÞch nh»m bï l¹i chi phÝ ngµy cµng t¨ng vÒ nhiªn liÖu vµ phÝ kinh doanh do t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ. C¸c 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan