Tài liệu Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống (sinh học 6) xử lý rác thải bảo vệ môi trường”

BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** I. TÊN TÌNH HUỐNG: “XỬ LÝ RÁC THẢI - BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG” Hiện nay lượng rác thải hàng ngày rất lớn gây ô nhiễm môi trường. Việc này chủ yếu do con người tạo nên. Vậy nên chúng ta cần phải xử lí rác thải một cách hợp lí và đúng đắn nhất để bảo vệ môi trường. II. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: - Ô nhiễm môi trường là một vấn đề của thực tại cuộc sống, vấn đề này cũng là một phần do rác thải. - Việc xử lí rác thải, bảo vệ môi trường là công việc đáng để quan tâm của cộng đồng. Qua bài viết mọi người có kĩ năng để xử lí rác thải. - Có thể biết được khả năng trong việc vận dụng các kiến thức các môn học vào thực tế. - Có tình yêu thiên nhiên để bảo vệ môi trường tốt hơn. III. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN TÌNH HUỐNG: - Hóa học: + Các chất khí độc hại và mùi của nó (Hóa học 9) + Cách phân loại rác, chất thải sinh hoạt (Báo chí, mạng Internet) + Vận dụng các tính chất của phản ứng trung hòa để xử lí chất thải công nghiệp (Hóa học 9) ************************************************ Trường THCS Viên Nội 1 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** - Sinh học: + Cây xanh dùng khí CO2 để quang hợp (Sinh học 6) + Trồng nhiều cây để giảm ô nhiễm không khí (Sinh học 6) - Toán học: + Đo độ sâu và khoảng cách giữa các hố chôn rác hữu cơ (Kiến thức áp dụng thực tế) + Tính lượng hố đất để chôn lượng rác hợp lí (Kiến thức áp dụng thực tế) - Địa lí: + Rác thải phải được xử lí ở cách xa khu dân cư (Kiến thức áp dụng thực tế) + Tính dân số của một khu vực để xây dựng khu xử lí rác hợp lí (Kiến thức áp dụng) - Giáo dục công dân: + Ý thức bảo vệ môi trường (Giáo dục công dân 6) + Kĩ năng phân loại rác và xử lí rác thải (Kiến thức áp dụng thực tế) - Văn học: + Sử dụng văn nghị luận (Ngữ văn 8) IV. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: - Thấy được tầm quan trọng của việc xử lí rác thải đối với việc bảo vệ môi trường. - Biết được những cách xử lí rác thải. ************************************************ Trường THCS Viên Nội 2 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** - Rác được chia ra làm hai loại chính là rác thải sinh hoạt và rác thải công nghiệp. Trong hai loại đó chúng lại chia ra: + Rác vô cơ : rác không tự phân hủy được thường là rác tái chế được (rác khô) + Rác hữu cơ: rác tự phân hủy được (rác ướt) + Rác hóa học (rác nguy hại): không thuộc vào hai loại trên, rác y tế … - Nước thải: sử dụng vôi sống để giảm bớt sự ô nhiễm - Khí thải: cần tích cực trồng cây xanh để giảm khói bụi và khí CO2 - Xử lý rác thải trước khi thải ra môi trường. - Tuyên truyền người dân hạn chế thải khí độc ra ngoài không khí. - Sử dụng các loại rác thải không thể tái chế như nilông để làm vật liệu xây dựng, vải sợi, da, bìa cứng … đốt lên để phát điện. - Rác hữu cơ sau khi phân hủy lấy làm phân bón, cải tạo chất. - Xây hố biôga để biến các loại phân hữu cơ thành gas đun nấu. V. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Như chúng ta đã biết môi trường đang ngày càng bị tàn phá và ô nhiễm môi trường nặng nề cùng với mức độ đô thị hóa như hiện nay. Hiện trạng này vẫn đang là một vấn đề đáng báo động, đây là hậu quả của những việc làm hủy hoại môi trường mà chủ yếu là do xả rác bừa bãi và sử dụng nhiều các chất độc hại. Vậy để cải thiện và khắc phục tình trạng này người ta biết đến cách phân loại và xử lí rác thải. ************************************************ 3 ************************************************ Trường THCS Viên Nội Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** Tuy rằng đã có rất nhiều người lao động làm công việc đó nhưng nếu chỉ số ít người họ giải quyết rác cho cả thành phố, một thị xã, một quận huyện hoặc một xã thì quả là một nhiệm vụ khó khăn. Chúng ta cũng đang dựa vào thiên nhiên mà tồn tại vậy thì sao phải e ngại việc bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường là một việc hết sức quan trọng và cũng chính là việc bảo vệ cuộc sống của chúng ta. Xử lí rác thải là một nhiệm vụ không khó nhưng nó cũng chẳng hề dễ nếu không biết vận dụng những kiến thức mình đã được học. Hãy cùng lật lại kiến thức để cùng thực hiện với chúng tôi nhé! Chắc hẳn ai cũng biết môi trường gồm có môi trường đất, môi trường nước, môi trường không khí. Vì có nhiều loại môi trường như vậy nên việc xử lí chất thải, rác thải ra từng loại môi trường là khác nhau và cần có cách giải hợp lí. Rác thải ngoài việc phân biệt nhờ môi trường còn dựa vào nơi thải rác, nếu ở hộ gia đình hay khu dân cư thải ra thì gọi là rác thải sinh hoạt. ************************************************ Trường THCS Viên Nội 4 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** Còn rác thải do các nhà máy, xí nghiệp… thải ra gọi là rác thải công nghiệp. Ví dụ như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, các chất thải khó phân hủy làm ô nhiễm môi trường đất ngấm xuống lòng đất làm ô nhiễm cả mạch nước ngầm. Để xử lí những loại rác thải độc hại như vậy đang là vấn đề nan giải, điều tốt nhất chúng ta cần làm là hạn chế sử dụng những chất độc hại. Khi sử dụng không vứt rác bừa bãi làm ô nhiễm môi trường. ************************************************ Trường THCS Viên Nội 5 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** Việc làm trang trại chăn nuôi cũng thải ra một lượng rác không nhỏ gây ô nhiễm môi trường. Do đó cần xây hầm biôga, xây nhà vệ sinh tự hoại để bảo vệ môi trường. Lượng nước ô nhiễm thải ra môi trường là hết sức lớn, kể cả nước thải sinh hoạt hằng ngày và từ các nhà máy xí nghiệp. Người ta cũng đang xử dụng vôi sống để nguồn nước thải sạch hơn. Theo kiến thức hóa học 9 đã học, ta có thể lí giải được người ta dùng vôi để làm gì? Họ dùng vôi sống để trung hòa lượng axit trong nước thải làm giảm sự ô nhiễm môi trường nước. Đồng hành với sự ô nhiễm môi trường nước là sự ô nhiễm môi trường không khí, đó là do các loại khí độc hại, khói bụi thải ra môi trường không khí. Khí độc hại bao gồm các khí như NH3 có mùi khai, H2S có mùi trứng thối, Cl2, NO2, CO2…có mùi nồng. Những khí này sinh ra trong quá trình phân hủy và đốt rác thải. Để giảm bớt một phần khí độc hại thì ************************************************ Trường THCS Viên Nội 6 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** chúng ta cần trồng nhiều cây xanh, vì theo kiến thức sinh học 6: cây xanh cần khí CO2 để quang hợp, chế tạo ra khí O2 và các chất hữu cơ. Đồng thời cây xanh giúp cản bớt bụi trong không khí, hấp thụ các chất độc hại. Hiện nay, người ta đang sử dụng những công nghệ xử lý khí thải trước khi đưa các khí thải ra môi trường và hạn chế việc thải khí độc hại ra môi trường. Để xử lí chúng ta còn phải phân loại rác đầu tiên. Dựa vào các kiến thức hóa học 8 – 9 và kiến thức hàng ngày trên Tivi, báo mạng. Ngoài ra, những khí độc hại này còn sản sinh ở các xí nghiệp, nhà máy. Ta có thể thu gom và phân loại rác ra như các loại trên. Đối với rác thải sinh hoạt có loại rác làm từ giấy, từ nhựa, nilon, hoặc thải ra từ đồ ăn thừa hay đồ dùng sinh hoạt, cốc chén, giày dép… Rác thải công nghiệp như rác thực phẩm, xỉ than, vật liệu xây dựng, nước thải ô nhiễm, khói bụi, hóa chất độc hại… Để xử lí những loại rác này chúng ta không thể đổ bừa bãi ra để tự nó phân hủy được mà phải phân ra từng loại rồi đem đi xử lí. Trong tất cả những loại rác ấy lại được chia thành 3 loại: rác hữu cơ, rác vô cơ, rác hỗn hợp. Người ta thường thu gom theo từng loại rác đã được phân loại, điều này sẽ giúp quá trình xử lý rác dễ dàng hơn. ************************************************ Trường THCS Viên Nội 7 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** Rác hữu cơ là những chất có thể tự phân hủy theo thời gian là các đồ dùng làm từ giấy, vải sợi, thực phẩm, tre, gỗ, nứa, cao su và da như giấy bìa, rau củ, bao nilon, giày da… Rác hữu cơ rắn thường xử lí bằng cách chôn lấp. Nơi chôn lấp phải cách xa khu dân cư, phải tìm vị trí địa lí thích hợp, cách nơi ở 10m nếu là khu chôn lấp rác nhỏ. Vận dụng toán ta tính được khoảng cách các hố chôn rác hình chữ nhật chiều dài là 8m, chiều rộng 6m. Diện tích của một hố rác là 48m2, độ sâu là 2m, thích hợp cho 2 tấn rác/hố. Còn hố hình trụ thì có đường kính khoảng 0,5 – 1m, sâu 1 – 1,5m. Thích hợp cho 1,5 tấn rác/hố. Hoặc người ta có thể dùng biện pháp thu gom vào vật dụng chứa rác để tận dụng làm phân compost. Đây là một biện pháp rất hiệu quả mà lại không tốn kém. Hơn nữa chúng ta còn tiết kiệm được tiền mua phân bón cho cây. Đặc biệt loại rác có nilông rất khó phân hủy, phải mất từ 60 – 80 năm nilông mới phân hủy được. Hay có thể thiêu đốt các loại rác thải này, quá trình này phải sử dụng nhiệt độ cao để phân hủy rác khoảng 1000 – 11000C. Biện pháp này giúp thể tích chất thải phải chôn giảm đi rất nhiều. Tuy nhiên chi phí đầu tư cho một máy đốt rác khá tốn kém. Mà nếu chúng ta sử dụng cách đốt nilông sẽ thải ra môi trường khí cacbonic, rất gây hại đối với sức khỏe con người. Vì thế hiện nay, người ta sử dụng nilông để trộn với các hợp chất khác để tạo ra vật liệu xây dựng. ************************************************ Trường THCS Viên Nội 8 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** Rác vô cơ là những loại rác không thể phân hủy được, là các đồ dùng làm từ các vật liệu chế tạo từ sắt, thủy tinh và các vật liệu không cháy, ví dụ như: hợp kim nhôm, hợp kim sắt, dây điện, bóng đèn… Rác vô cơ thường là những loại rác dễ tái chế được, hiện nay có nhiều công nghệ tái chế như công nghệ CD - WASTE, CN MPT - CDO8, CN chế tạo rác thải thành than sạch. Rác hỗn hợp là loại rác còn lại, không thuộc vào hữu cơ cũng không thuộc vào vô cơ. Những loại rác hỗn hợp này tái chế được thì giữ lại tái chế, còn không tái chế được thì cần có nơi chứa riêng. Tuy có rất nhiều công nghệ cao giúp xử lí, tái chế chất thải nhưng vẫn tồn tại một số hiện tượng đau lòng. Hiện trạng thực tế ở địa phương vẫn đang là vấn đề đáng lo ngại, quy trình xử lý rác chưa thực sự hiệu quả. Mới chỉ là những tổ thu gom rác nhỏ, công nghệ áp dụng chưa hiện đại. Rác thải ảnh hưởng đến môi trường sống của mỗi chúng ta. Vì vậy, để cải thiện môi trường sống điều đầu tiên chúng ta nên làm là tuyên truyền và vận động người dân có ý ************************************************ Trường THCS Viên Nội 9 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** thức tự giác thu gom rác, phân loại rác thải. Mỗi hộ gia đình nên có 3 thùng đựng rác để chứa các loại rác khác nhau. Ở mỗi địa phương nên thành lập những cơ sở để xử lý rác và áp dụng những công nghệ mới, ít tốn kém để góp phần làm môi trường xanh - sạch - đẹp. Cách xử lí rác là hoạt động quan trọng giúp ta bảo vệ môi trường. Sau khi đọc xong tôi mong mọi người sẽ phần nào biết được cách phân loại rác. Qua đây mọi người cũng thấy được những lợi ích của rác nếu ta biết tái chế hợp lý. Mùn tạo ra từ rác hữu cơ có thể sử dụng cho việc cải tạo đất, bao bì nilông có thể làm vật liệu xây dựng, đốt rác để phát điện … Chúng ta biết sử dụng rác thải thì nó sẽ là một người bạn thân thiện chứ không phải là kẻ phá hoại môi trường nữa đâu. Vì thế phân loại và xử lý rác tốt cũng là một phần quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Việc làm đó sẽ giúp chúng ta chung tay bảo vệ môi trường và tạo nên một cuộc sống thanh bình hơn, tuổi thọ của người dân sẽ cao hơn. Chúng ta sẽ có những khu vui chơi sạch sẽ, sẽ ít những thiên tai lũ lụt hơn để đời sống nhân dân được cải thiện. Ngoài những giải pháp đã được thực hiện thì tôi có đề xuất một số những giải pháp sau để cùng góp sức giúp xã hội chung tay bảo vệ môi trường. VI. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Ô nhiễm môi trường đang là vấn đề nan giải của toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng. Nó dẫn đến rất nhiều thảm họa cho loài người, rác thải là một trong những nguyên nhân làm ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước. Xử lí rác thải là một công việc hết sức quan trọng trong việc bảo vệ môi trường cần phải có sự chung tay chung sức của toàn xã hội. Vậy nên biết cách xử lí rác thải để tránh làm ảnh hưởng đến môi trường và hơn nữa còn tiết kiệm được rất nhiều vật liệu từ việc tái chế, giác ngộ được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường ý thức của người dân tốt hơn, hàng tháng vệ sinh đường làng ngõ xóm. ************************************************ Trường THCS Viên Nội 10 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** - Hạn chế được thiên tai bão lũ, giảm hiệu ứng nhà kính. - Phân loại rác tốt sẽ dẫn tới quá trình xử lí rác dễ hơn, việc xử lí rác tốt sẽ giúp môi trường trong lành hơn, cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn. Viên Nội, ngày 1 tháng 12 năm 2014 Xác nhận của Ban giám hiệu Học sinh: Nguyễn Thị Hoàng Yến ************************************************ Trường THCS Viên Nội 11 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến BÀI DỰ THI: VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG TRONG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC ************************************************************************************************** ************************************************ Trường THCS Viên Nội 12 ************************************************ Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Hoàng Yến