Tài liệu Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống (ngữ văn 8) hiện tượng hút thuốc lá ở học sinh” vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống qua bài “ôn dich thuốc lá

A- TÌNH HUỐNG: “ HIỆN TƯỢNG HÚT THUỐC LÁ Ở HỌC SINH” VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG QUA BÀI: “ÔN DICH THUỐC LÁ” NGỮ VĂN 8. B- MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Học sinh: Đỗ thị Diệu Ngọc Ngày sinh: 01/12/2001 Lớp: 8A Trường THCS Thị Trấn – Thường Tín E-mail: [email protected] 1 - Mọi người đều biết được tác hại của việc hút thuốc lá. 2 - Chỉ ra một số giải pháp để giúp cho những người nghiện hút thuốc lá bớt hút thuốc. 3 - Thông qua các bài học giúp chúng ta biết các thành phần trong thuốc lá rất có hại cho sức khỏe con người. 4 - Cho chúng ta biết minh cần làm những việc gì và hành động của chúng ta để phong ngừa việc hút thuốc lá ở học sinh và những người khác. 5 - Tuyên truyền cho mọi người không nên hút thuốc lá để bảo vệ môi trường chính mình và mọi người xung quanh. 6 - Hình thành cho những người nghiện hút thuốc lá thói quen không hút thuốc để cai nghiện và cho những người không hút thuốc lá tránh xa tệ nan này. 7 - Giúp cho chúng ta có thái độ đúng đắn trong việc hút thuốc lá. 8 - Ngăn ngừa hiện tượng đua đòi theo bạn xấu nghiện ngập, hút thuốc ở học sinh . C. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: -Tất cả các học sinh trường trung học cơ sở. D. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG 1 Sử dụng kiến thức môn hóa học để tuyên truyền: (bài “ Hóa học hữu cơ”lớp 9) Nicotin là một chất lỏng như đầu, hút ẩm và có thể trộn lẫn với nước trong dạng bazo của nó.Là một bazơ gốc nitơ, nicotin tạo ra các muối với các axít, thông thường có dạng rắn và hòa tan được trong nước. Nicotin dễ dàng thẩm thấu qua da. Như các số liệu vật lý thể hiện, nicotin dạng bazơ tư do sẽ cháy ơ nhiệt độ thấp. Phần lớn nicotin bị cháy khi người ta đốt điếu thuốc lá; tuy nhiên,nó đươc hít vào đủ để gây ra các hiệu ứng mong muốn. 2. Sử dụng kiến thức môn sinh để tuyên truyền: ( bài “ hệ hô hấp và hệ tuần hoàn của màu ’’- lớp 8) Khi nicotin đươc đưa vào cơ thể, nó được vận chuyển nhanh thông qua đường máu và có thể vượt qua rào cản giữa máu và não. Kể từ khi hít vào nicotin mất trung bình 7 giây để chạy tới não. Thời gian bán phân rã của nicotin trong cơ thể vào khoảng 2 giờ. Lượng nicotin hít vào cùng với khói thuốc là một phần nhỏ dung lượng chất này có trên lá của cây thuốc lá (hầu hết chất này bị cháy hết khi đốt thuốc). Lượng nicotin ngấm vào cơ thể thông qua việc hút thuốc phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm kiểu thuốc lá,việc có hít khói vào phổi hay không, và có đầu lọc hay không. Khi nhai thuốc lá, với việc để thuộc lá giữ môi và lợi, lượng ngấm vào cơ thể có xu hướng cao hơn nhiều so với việc hút thuốc. Nicotin bi phân rã trong gan bằng enzym cytochrome P450 (chủ yếu là CYP2A6,và cũng có CYP2B6). Cotinin là một trong các chất phân hóa nicotin chính. 3. Tư liệu được dùng ở môn công dân: - bài: “Phòng, chống tệ nạn xã hội” - lớp 8 - Tất cả các bạn học sinh phải có ý thức với việc hút thuốc lá. - Cấm hút thuốc lá dưới bất cứ mọi hình thức nào, nghiêm cấm tụ tập hút thuốc lá. - Hút thuốc lá là một mối nguy hại cho chúng ta. - và bài: “Lý tưởng sống của thanh niên” – lớp 9) • Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, tuổi trẻ nước ta đã sẵn sàng xả thân, hy sinh cả tuổi thanh xuân cho Tổ quốc. • Lý tưởng sống của thanh niên trong thời kỳ này là “giải phóng dân tộc” * Trong sự nghiệp đổi mới đất nước hiện nay tuổi trẻ nước ta đã tham gia tích cực trên tất cả các lĩnh vực: sản xuất, học tập, hoạt động xã hội, … bảo vệ Tổ quốc, * Lý tưởng sống của thanh niên trong thời đại ngày nay “Xây dựng nước Việt Nam độc lập, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” 4. Tư liệu được dùng ở môn văn:( bài “ Ôn dịch thuốc lá’’- lớp 8) - Ôn dịch thuốc lá đe đọa sức khỏe và tính mạng loài người còn nặng hơn của AIDS. - Hẳn rằng người hút thuốc lá không lăn đùng ra chết, không say bê bết như người uống rượu. - Tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc ở các thành phố lớn nước ta ngang với tỉ lệ các thành phố Âu-Mỹ.Chỉ có khác là với một thanh niên Mỹ , 1đô la mua một bao thuốc lá là một khoản tiền nhỏ, còn đối với thiếu niên Việt Nam, muốn có 15 000 đồng mua một bao 555- vì đã hút là phải hút thuốc sang- chỉ có một cách là trộm cắp. Trộm một lần, quen tay. Từ điếu thuốc sang cốc bia rồi đến ma túy , con đường phạm pháp thực ra đã mở đầu với điếu thuốc. - Người lớn hút thuốc trước mặt trẻ em, lấy điếu thuốc làm một cử chỉ cho biểu tượng quý trọng, chính là đã đẩy con em vào con đường phạm pháp. -Vợ con, những người làm việc cùng phòng với người nghiện thuốc cũng bị mắc phải những bệnh tương tự. - Thai nhi bị nhiễm độc, con sinh ra đã suy yếu. - Gây ra tệ nạn xã hội. - Nêu gương xấu, đẩy trẻ em vào đường phạm pháp. 5 Tư liệu được lấy ở thực tế hút thuốc lá hiện nay: 5.1. Thực trạng hút thuốc lá hiện nay của học sinh: 5.1.1 Dạo quanh các quán nước gần các trường trung học, chúng ta có thể bắt gặp cảnh học sinh tụm 3, tụm 5 phì phèo điếu thuốc. Các bạn xem hút thuốc lá như mộtthú vui, thứ tiêu khiển vô hại. Nhưng các bạn đâu biết rằng tương lai của các bạn đang mờ tàn dần theo khói thuốc. Đốt thuốc cũng chính là đốt sức khỏe tương lai của các bạn. 5.1.2 Hiện nay các bạn học sinh rất rễ dàng để mua một bao thuốc lá vì thuốc lá xuất hiện ở tất cả những quán bán lẻ từ thành thị đến nông thôn. 5.1.3 Để có tiền mua thuốc lá các bạn có thể đi ăn trộm, nhịn bữa ăn sáng để lấy tiền mua thuốc. 5.1.4 Không chỉ có học sinh nam hút mà còn có cả học sinh nữ vì thấy các bạn hút mình cũng muốn thử. Phụ nữ hiện nay cung có rất nhiều ngươi hút thuốc chỉ vì buồn hay muốn tạo ra cho mình một phong cách. 5.1.5 Các bạn học sinh hiện nay thường sống trong môi trường hút thuốc thì cũng học theo người lớn và nghiện. 5.2 Tác hại của việc hút thuốc lá: 5.2.1 Da nhợt nhạt do thuốc lá có chứa những chất độc hại và một số hóa chất. Những chất gây độc hại này có thể hút oxy vào chất dinh dưỡng của cơ thể bằng cách lấy đi các tế bào khỏe mạnh. 5.2.2 Thâm quầng mắt các hóa chất nguy hiểm này sẽ ảnh hưởng đến mạch máu, ngăn nguồn cung cấp oxy cho da. Hút thuốc lá cũng tạo thành các mọng dưới mắt. 5.2.3 Giảm khả năng tập luyện: tác động tới tim, phổi của thuốc lá có thể gây bất lợi cho bất kì tham gia hoạt động nào. 5.2.4 Các vấn đề về sinh sản: phụ nữ hút thuốc trong một thời gian nhất định sẽ khó mang thai cũng như sinh một đứa trẻ khỏe mạnh vì các chất độc trong thuốc sẽ làm tăng nguy cơ khó thụ thai, để sảy thai hay sinh trẻ nhẹ cân. 5.2.5 Hình thành cho các bạn học sinh một thói quen sấu và rễ dàng rơi vào các tệ nạn xã hội một cách nhanh hơn. 5.2.6 Ảnh hưởng đến việc học tập, giảm sự sáng tạo nhạy bén trong học tập và các hoạt động khác. 5.2.7 Làm giảm sút kinh tế gia đình và xã hội. 5.2.8 Ô nhiễm môi trường( khói thuốc lá, xả tàn thuốc, bao thuốc). 5.2.9 Có hại cho sức khỏe bản thân và mọi người xung quanh. 5.3. Các chứng bệnh khác do hút thuốc lá gây ra: a. Bệnh đường tiêu hóa : viêm Dạ dày Tá tràng, Loét Dạ dày Tá tràng b. Bệnh lý về Tai – Mũi – Họng. c. Bệnh về hệ hô hấp: viêm khí quản, viêm thanh quản, viêm lợi răng d. Những rối loạn về da: xuất hiện sớm các vết nhăn trên mặt, Nicotine làm da của các ngón tay cầm điếu thuốc trở nên màu vàng nâu. 5.4. Những tác hại khác của thuốc lá: - Ảnh hưởng kinh tế gia đình: người hút thuốc lá sẽ tiêu phí một khoảng tiền khá lớn để mua thuốc lá, làm ảnh hưởng đến thu nhập của gia đình, đặc biệt ở những gia đình kinh tế khó khăn. Hút thuốc lá chắc chắn sẽ gây ra những bệnh tật nguy hiểm như đã trình bày phần trên, chi phí để chăm sóc y tế cho chính bản thân người hút và người bị hút thuốc lá thụ động trong gia đình là rất lớn, có gia đình không thể chịu đựng nổi (chưa nói đến những bệnh nan y như ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính…). - Ảnh hưởng đến kinh tế quốc gia: đất canh tác dùng cho sản xuất các loại cây lương thực bị thu hẹp lại, nhường chổ để trồng cây thuốc lá vì có lợi nhuận cao hơn. Một lượng giấy khổng lồ phục vụ cho việc vấn các điếu thuốc lá, và các loại bao bì. Rác rưởi do thuốc lá cũng ảnh hưởng xấu đến môi trường sống. Chi phí chăm sóc y tế cho những người dân hút thuốc lá và việc giảm ngày công lao động của họ là những tổn thất rất lớn cho một quốc gia có nhiều người nghiện thuốc lá. Ngoài ra thuốc lá còn có nguy cơ gây ra những vụ hoả hoạn dữ dội và những vụ cháy rừng tàn phá tài nguyên quốc gia!…. 6 Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống 6.1 Đối với sức khỏe học sinh: Đối với học sinh chúng ta, sức khỏe là một vấn đề quan trọng. Nếu thiếu đi sức khỏe thì chúng ta khó có thể làm được những gì mà chúng ta muốn. Tuy nhiên, một vài bạn trẻ thường hút thuốc lá ở trong trường học mà không để ý gì đến tác hại của chúng. Bỏ thuốc lá sẽ có những tác dụng đối với các bạn học sinh: 6.1.1 Không hút thuốc lá hay không hít phải khói thuốc lá sẽ giúp các bạn học sinh phòng trừ một số bệnh về đường hô hấp như ung thư phế quản phổi, ung thư vòm họng, miệng, thực quản, ung thư ruột… và giúp các bạn tránh được các bệnh về răng, lợi, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. 6.1.2 Giảm đi một phần nào các độc hại tích tụ trong cơ thể các bạn. 6.1.3 Khi không hút thuốc lá hay bỏ thuốc lá sẽ giúp cho trí não phát triển, sáng tạo, cải thiện thị lực, trí nhớ. 6.1.4 Bỏ thuốc lá là một trong những biện pháp giúp con người cải thiện vẻ đẹp cơ thể. 6.1.5 Tăng cường khả năng tuần hoàn máu, tăng sức khỏe xương cốt, bỏ được một số căn bệnh nan y, bệnh ù tai và một số bệnh thường gặp. 6.2 Đối với xã hội: 6.2.1 Những tác dụng về mặt môi trường (Bỏ thuốc lá sẽ giảm được hiện tượng cháy rừng, cháy nhà, phát sinh các loại khí gây hiệu ứng nhà kính và giảm được tới trên 4.000 loại hóa chất khác nhau có trong khói thuốc, kể cả những loại hóa chất nguy hiểm như cadnium, arsenic, N-nitrosamine và formanldehyde.) 6.2.2 Bỏ hút thuốc lá giúp cho xã hội giảm bớt những người bị mắc bệnh hiểm nghèo,… giúp cho xã hội văn minh hơn. 6.2.3 Không chỉ có hại cho sức khỏe, thuốc lá còn gây ra những tổn thất lớn về kinh tế của mỗi gia đình và toàn xã hội. Ước tính, phần đóng góp của ngành công nghiệp thuốc lá cho ngân sách Nhà nước chỉ chiếm 1/3 số tiền (khoảng 6.000 tỷ đồng/năm) mà người dân tiêu vào khói thuốc. Chi phí chăm sóc y tế cho những người dân hút thuốc lá và việc giảm ngày công lao động của họ là những tổn thất rất lớn cho một quốc gia có nhiều người nghiện thuốc lá… 6.3 Đối với gia đình: 6.3.1 Giảm hỏa hoạn trong gia đình (thực tế chứng minh nhà của những người hút thuốc lá có mức rủi ro bị cháy cao gấp 6 lần so với nhà của những người không hút thuốc) 6.3.2 Những người mẹ mang thai hút hoặc hít phải khói thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú, dị dạng thai nhi, giảm tiết sữa, nguy cơ sinh con bị thiếu cân sẽ cao gấp lần so với người không hút thuốc. 6.3.3 Các gia đình có người hút thuốc lá thường có nguy cơ cả gia đình mắc bệnh ung thư, con sinh ra có khả năng bị dị dạng. Làm giảm khả năng vô sinh. Dù là đàn ông hay đàn bà nếu nghiện thuốc sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh con. Ở đàn ông làm tăng bệnh suy giảm cương cứng, suy giảm số lượng tinh trùng. Ở phụ nữ làm giảm khả năng rụng trứng và thụ thai.Nếu những ai còn trong giai đoạn sinh đẻ thì nên bỏ thuốc càng sớm càng tốt, bởi nó không chỉ có lợi cho người trong cuộc mà còn có tác dụng cả cho đứa trẻ trong tương lai. 6.4 Ý thức của học sinh 6.4.1 Các bạn học sinh cần ý thức được những việc mình đang làm. Các bạn cần tự hiểu không nên hút thuốc lá. 6.4.2 Các bạn học sinh có thể tuyên truyền cho người khác tác hại của việc hút thuốc lá và tác dụng của việc từ bỏ thuốc lá: Tác hại của việc hút thuốc lá: - Gây viêm đường hô hấp trên (viêm họng) - Gây viêm đường hô hấp dưới (viêm phế quản cấp). Khói thuốc lá kích thích vào các phế quản, tiểu phế quản, phế nang tiết dịch nhày theo cơ chế tự bảo vệ. Dịch nhày này sẽ ứ đọng tại các bộ phận trên gây nhiễm trùng. - Dịch nhày này sẽ ứ đọng tại các phế quản, tiểu phế quản, phế nang lâu năm gây nên hội chứng viêm phế quản mãn, làm cản trở lưu thông khí trong đường hô hấp tạo nên sự khó thở (suy hô hấp) cho bệnh nhân. Y học gọi hội chứng trên là bệnh TÂM PHẾ MÃN (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính) làm cho bệnh nhân thường xuyên khó thở nhiều, thể lực suy kiệt và dẫn tới tử vong. - Khói thuốc làm cho các phế quản, tiểu phế quản, phế nang dần dần bị xơ hóa, cứng dần lên, mất độ đàn hồi vốn có của các tổ chức này làm cho chức năng hô hấp bị suy giảm (hít vào được ít không khí và thở ra không hết thán khí tạo nên sự rối loạn trao đổi khí tại phổi). - Hút thốc lá lâu năm sẽ làm cho biến đổi cấu trúc tế bào của các phế quản, tiểu phế quản, phế nang và có nguy cơ dẫn tới Ung thư phế quản và Ung thư phổi. - Khói thuốc lá làm cho những người xung quanh có thể bị mắc một số chứng bệnh về đường hô hấp (nếu những người này mẫn cảm với khói thuốc lá) như: viêm mũi họng, hen phế quản ... do bị "hút thuốc thụ động". Thường Tín, ngày 18-12-2014 Học sinh Đỗ Thị Diệu Ngọc