Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Tr¶i qua mét thêi gian dµi sèng trong chiÕn tranh ®Êt níc ViÖt Nam
ph¶i høng chÞu bao ®au th¬ng mÊt m¸t. Sau cuéc chiÕn ®Êt níc hoang tµn, ®æ
n¸t víi mét c¬ së vËt chÊt cò kü, l¹c hËu. VËy mµ tr¶i qua h¬n 20 n¨m kÓ tõ
ngµy ®Êt níc hoµn toµn ®îc gi¶i phãng, giê ®©y chóng ta ®ang ®îc sèng trong
nÒn kinh tÕ- v¨n hãa- chÝnh trÞ æn ®Þnh. Cuéc sèng cña ngêi d©n ®îc c¶i thiÖn
râ rÖt. §Æc biÖt lµ tõ n¨m 1988 trë l¹i ®©y. §ã lµ n¨m chóng ta tiÕn hµnh c«ng
cuéc ®æi míi ®Êt níc mét c¸ch toµn diÖn.VÒ mäi mÆt ®êi sèng x· héi cã
nh÷ng chuyÓn biÕn s©u s¾c, tÝch cùc. §¶ng vµ nhµ níc ®· vËn dông cã s¸n t¹o
t duy cña triÕt häc Mac-Lªnin ''B¶n chÊt con ngêi lµ tæng hßa c¸c quan hÖ x·
héi''.V× vËy con ngêi lµ s¶n phÈm cña x· héi nhng còng chÝnh con ngêi lµm
nªn x· héi Êy,ý thøc chØ tån t¹i ë con ngêi, chØ con ngêi míi cã nh÷ng t duy
khoa häc s¸ng t¹o tiÕp thu vµ ph¸t huy tri thøc cña nh©n lo¹i. Thµnh c«ng cña
chóng ta trong cuéc ®æi míi kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß cña tri thøc khoa
häc, chÝnh tri thøc khoa häc ®· gióp ta bíc nh÷ng bíc tiÕn dµi trªn con ®êng
®æi míi mét c¸ch v÷ng ch¾c vµ hiÖu qu¶. Chóng ta lu«n coi khoa häc vµ c«ng
nghÖ lµ nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn ®Êt níc.
Trong bµi tiÓu luËn nµy em chän ®Ò tµi: "Vai trß cña tri thøc khoa häc
trong c«ng cuéc ®æi míi cña ViÖt Nam" do thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ
v× vËy bµi viÕt nµy ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh ®îc nh÷ng thiÕu sãt rÊt mong
nhËn ®îc sù ®ãng gãp chØ d¹y cña c¸c thÇy c«. Bµi viÕt nµy mét phÇn nµo ®Êy
thÓ hiÖn quan ®iÓm c¸ch nh×n cña giíi trÎ ViÖt nam vÒ cuéc sèng vµ nh÷ng
biÕn ®æi lín lao cña ®Êt níc m×nh, ®Æc biÖt lµ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tri thøc khoa
häc trong c«ng cuéc ®æi míi.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng I
T×m hiÓu chung vÒ tri thøc khoa häc
1.-Tri thøc khoa häc
1.1- Kh¸i niÖm vÒ khoa häc
Khoa häc cã nhiÒu ®Þnh nghi· kh¸c nhau. Víi tÝnh c¸ch lµ mét lÜnh vùc
®Æc thï cña con ngêi khoa häc bao gåm ho¹t ®éng tinh thÇn, ho¹t ®éng vËt
chÊt, ho¹t ®éng lý luËn vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn x· héi. Víi tÝnh c¸ch lµ mét
h×nh th¸i x· héi, khoa häc lµ mét hÖ thèng tri thøc kh¸i qu¸t, ®îc h×nh thµnh,
ph¸t triÓn vµ kiÓm nghiÖm trªn c¬ së thùc tiÔn. Khoa häc ph¶n ¸nh mét c¸ch
ch©n thùc c¸c mèi liªn hÖ b¶n chÊt, tÊt nhiªn, c¸c quy luËt vËn ®éng cña tù
nhiªn, x· héi vµ t duy con ngêi.
Tõ ®ã thÊy r»ng: Khoa häc kh¸c t«n gi¸o ë chç ph¶n ¸nh mét c¸ch ch©n
thùc hiÖn thùc, sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña thÕ giíi kh¸ch quan vµ ®îc kiÓm
nghiÖm qua thùc tiÔn; cßn t«n gi¸o ph¶n ¸nh hiÖn thùc mét c¸ch h ¶o víi niÒm
tin mï qu¸ng xa rêi thùc tiÔn. Sù ph¶n ¸nh cña khoa häc kh¸c víi c¸c h×nh
th¸i ý thøc x· héi kh¸c ë chç ph¶n ¸nh ®óng ®¾n, ch©n thùc nh÷ng g× ®ang
diÔn ra vµ ®i s©u vµo c¸c mèi liªn hÖ b¶n chÊt, tÊt nhiªn, c¸c quy luËt vËn ®éng
ph¸t triÓn cña hiÖn thùc. H×nh thøc biÓu hiÖn chñ yÕu cña khoa häc lµ c¸c kh¸i
niÖm, ph¹m trï, quy luËt.
§èi tîng nghiªn cøu cña khoa häc bao hµm c¶ tù nhiªn, x· héi vµ b¶n
th©n con ngêi, c¸c lÜnh vùc vËt chÊt, tinh thÇn vµ c¶ c¸c h×nh th¸i ý thøc x·
héi.
1.2- Kh¸i niÖm vÒ tri thøc khoa häc:
Tri thøc khoa häc lµ nh÷ng kiÕn thøc thu ®îc qua nh÷ng qu¸ tr×nh häc tËp
mét c¸ch c«ng phu.
Tri thøc khoa häc cã c¸c ®Æc trng sau:
Tri thøc khoa häc lµ tri thøc ë tÇm qu¶n lý ®îc c¸i b¶n chÊt, quy luËt,
nguyªn nh©n, xu híng cña thÕ giíi kh¸ch quan.
Tri thøc khoa häc lµ tri thøc cã tÝnh hÖ thèng vÒ sù vËt kh¸ch quan.
Tri thøc khoa häc lµ tri thøc ch©n thùc vÒ thÕ giíi kh¸ch quan vµ kh«ng
ngõng ph¶i ®îc kiÓm tra vµ chøng minh bëi l«gic vµ thùc tiÔn.
2- Vai trß cña tri thøc khoa häc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña x· héi.
Khoa häc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng thùc
tiÔn. Vai trß cña khoa häc ngµy cµng t¨ng lªn ®èi víi sù ph¸t triÓn cña x· héi.
Ngµy nay, khoa häc ®· trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Vai trß cña
nã thÓ hiÖn ë chç khoa häc trë thµnh ®iÓm xuÊt ph¸t, ra ®êi, nh÷ng nghµnh s¶n
xuÊt míi, c«ng nghÖ míi, nguyªn liÖu míi. Khoa häc trë thµnh yÕu tè tri thøc
kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña ngêi lao ®éng, biÕn ngêi lao ®äng thµnh ngêi ®iÒu
khiÓn kiÓm tra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §éi ngò c¸c nhµ khoa häc, kü thuËt viªn
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngµy mét ®«ng. B¶n th©n khoa häc
còng trë thµnh mét lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt víi quy m« ngµy cµng
lín.
Cïng víi khoa häc tù nhiªn vµ khoa häc kü thuËt, c¸c khoa häc x· héi
nh kinh tÕ häc, luËt häc, x· héi häc... còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ ®ãng
vai trß quan träng trong ®êi sèng x· héi. Khoa häc kh«ng chØ gãp phÇn n©ng
cao chÊt lîng cuéc sèng mµ cßn gióp con ngêi cã ®Çu ãc t duy s¸ng t¹o, tÇm
nh×n s©u réng. §iÒu nµy ®Æc biÖt cã ý nghÜa ®èi víi c¸c nhµ l·nh ®¹o v× ph¶i
n¾m ®îc c¬ së khoa häc thùc tÕ th× míi ho¹ch ®Þnh ®îc chÝnh s¸ch, ®êng lèi
ph¸t triÓn cña mét tæ chøc hay mét quèc gia.
NÒn kinh thÕ giíi chuyÓn dÇn sang c¬ cÊu ph¸t triÓn theo chiÒu s©u, ®Æc
biÖt lµ trong c«ng nghiÖp c¬ cÊu ®ã chuyÓn dÞch kh¸ nhanh vÒ phÝa nh÷ng
ngµnh cã hµm lîng khoa häc, c«ng nghÖ vµ trÝ tuÖ cao, c¬ cÊu tiªu thô gi¶m
theo híng gi¶m c¸c s¶n phÈm dïng nhiÒu lao ®éng vµ nguyªn liÖu. ChÝnh tiÕn
bé khoa häc - kü thuËt ®· lµm cho vai trß cña n¨ng lîng vµ lîi thÕ so s¸nh cña
nguyªn liÖu vµ s¶n phÈm s¬ cÊp trong c«ng nghiÖp gi¶m dÇn Tríc t×nh h×nh ®ã
®Ó tr¸nh thua thiÖt nh÷ng níc xuÊt khÈu nguyªn liÖu vµ c¸c s¶n phÈm s¬ cÊp mµ ë ®©y chñ yÕu lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn - ph¶i t×m c¸ch nhanh chãng n©ng
cao n¨ng lùc biÕn ®æi tµi nguyªn thµnh s¶n phÈm tiªu dïng cao cÊp, muèn nh
thÕ th× kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c h¬n lµ ph¶i t×m ®Õn tiÕn bé khoa häc - kü
thuËt.
Nh vËy, do t¸c ®éng cña tiÕn bé khoa häc - kü thuËt mµ yªu cÇu ph¶i ®æi
míi vÒ mÆt kinh tÕ, tõ c¬ cÊu s¶n xuÊt cho ®Õn quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia, trë
thµnh mét tÊt yÕu kh«ng thÓ cìng l¹i ®îc nÕu nh quèc gia ®ã muèn tån t¹i vµ
kh«ng bÞ nhÊm ch×m.
TiÕn bé khoa häc - kü thuËt trong giai ®o¹n hiÖn nay, mét mÆt, t¹o ®iÒu
kiÖn cho sù qu¶n lý s¶n xuÊt, qu¶n lý x· héi nhanh nh¹y vµ linh ho¹t h¬n, mÆt
kh¸c nã l¹i còng ®ßi hái ph¶i cã sù qu¶n lý ®èi víi nã nhanh nh¹y vµ linh ho¹t
nh vËy. V× thÕ tiÕn bé khoa häc - kü thuËt thùc tÕ lµ m©u thuÉn víi c¬ chÕ tËp
trung quan liªu bao cÊp. Nh÷ng thay ®æi nhanh chãng trong kü thuËt vµ trong
c«ng nghÖ còng nh trong tæ chøc s¶n xuÊt, trong c¸c mÆt hµng, c¸c s¶n phÈm
®îc lµm ra ®ßi hái ph¶i cã c¸ch qu¶n lý linh ho¹t, mÒm dÎo cã hiÖu qu¶ cao,
nghÜa lµ ®Ó chuyÓn sang chÊt lîng míi cña sù ph¸t triÓn th× ph¶i cã sù ®æi míi
s©u s¾c vµ c¨n b¶n trong c¬ chÕ qu¶n lý.
Ngµy nay viÖc qu¶n lý x· héi, trong ®ã quan träng qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n
lý nhµ níc, thµnh c«ng ®Õn møc nµo lµ tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng xö lý th«ng tin.
Kh«ng theo kÞp nh÷ng biÕn ®æi hÕt søc míi trong lÜnh vùc nµy mµ kh kh gi÷
lÊy c¸ch qu¶n lý cò, l¹c hËu th× kh«ng tr¸nh khái bá lì thêi c¬ cã thÓ v¬n lªn
®Ó tiÕn kÞp cïng thêi ®¹i vµ tho¸t ra sù tr× trÖ.
Cïng víi nh÷ng biÕn ®æi vÒ chÊt lîng trong lùc lîng s¶n xuÊt, trong kinh
tÕ vµ trong qu¶n lý x· héi, tiÕn bé khoa häc - kü thuËt cßn t¹o nªn nh÷ng biÕn
®æi ghª gím trong lÜnh vùc kü thuËt qu©n sù, trong viÖc t¹o ra nh÷ng ph¬ng
tiÖn ph¸ ho¹i vµ huû diÖt sù sèng, lµm gay g¾t nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu cña thêi
®¹i.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nhê tiÕn bé khoa häc - kü thuËt mµ cµng ngµy ngêi ta cµng t¹o ra ®îc
nhiÒu lo¹i nguyªn liÖu vµ vËt liÖu cã thÓ thay thÕ nh÷ng thø tõ tríc ®Õn nay chØ
cã thÓ dùa vµo sù cung cÊp cña thiªn nhiªn. V× vËy tiÕn bé khoa häc - kü thuËt
®ang lµm cho u thÕ díi d¹ng tiÒm n¨ng vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn trë nªn t¬ng
®èi.
TiÕn bé khoa häc - kü thuËt mét mÆt t¹o thêi c¬ thuËn lîi cho c¸c níc
nµy tho¸t ra khái sù l¹c hËu vµ tr× trÖ nÕu nh biÕt ®Þnh híng ®óng, nÕu cã mét
tiÒm n¨ng nhÊt ®Þnh nµo ®ã vÒ nguån vèn vµ nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cÇn
thiÕt ®Ó tiÕp thu c¸c c«ng nghÖ t¬ng ®èi hiÖn ®¹i. Khi ®· cã nh÷ng kÜ thuËt vµ
c«ng nghÖ míi, tiÕn bé th× vÊn ®Ò ®Æt ra tiÕp theo lµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho sè
lao ®éng d«i ra, t×m thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm... NÕu gi¶i quyÕt tèt chóng th×
kh¶ n¨ng héi nhËp cña c¸c níc nµy víi trµo lu chung cña thÕ giíi lµ hiÖn thùc.
Song tiÕn bé khoa häc - kü thuËt thêi ®¹i chóng ta cßn cã mét mÆt kh¸c nghiÖt
ng· lµ hoµn toµn cã kh¶ n¨ng nhÊn c¸c níc kÐm ph¸t triÓn ch×m s©u h¬n trong
c¶nh l¹c hËu vµ phô thuéc, ®ång thêi cßn t¹o nªn mét kho¶ng c¸ch cßn lín
gÊp béi so víi kho¶ng c¸ch ®· tõng tån t¹i tríc ®©y gi÷a hä vµ c¸c níc ph¸t
triÓn nÕu nh hä kh«ng t×m ra con ®êng thÝch hîp hoÆc cè t×nh duy tr× c¸ch lµm
¨n cò, thãi quen cò, kh«ng thÝch nghi víi nh÷ng biÕn ®æi cña thêi ®¹i.
Nh vËy, trong thÕ giíi hiÖn ®¹i võa liªn kÕt hîp t¸c, võa chøa ®Çy m©u
thuÉn vµ c¹nh tranh víi nhau khèc liÖt, mäi quèc gia trong ®ã cã chóng ta, nÕu
muèn giµnh cho mét vÞ trÝ xøng ®¸ng hay Ýt ra ®Ó kh«ng bÞ nhÊn ch×m, ®Òu
kh«ng thÓ cìng l¹i xu thÕ cña thêi ®¹i lµ ®æi míi mäi mÆt trªn c¬ së nhËn
thøc, ®¸nh gi¸ vµ sö dông ®óng ®¾n, nhanh chãng c¸c tiÕn bé khoa häc - kü
thuËt míi nhÊt ®îc loµi ngêi t¹o ra, ®ång thêi biÕt khai th¸c vµ t¹o ®îc nh÷ng
®iÒu kiÖn cho sù khai th¸c nh÷ng nguån lùc kh¸c cã thÓ khai th¸c. Sù t¸c ®éng
hÕt søc to lín cña tri thøc khoa häc - c«ng nghÖ ngµy nay ®ang dÉn d¾t c¸c
nÒn kinh tÕ cña c¸c níc ph¸t triÓn ®Õn " nÒn kinh tÕ tri thøc". §ã chÝnh lµ tiªn
®o¸n cña C.M¸c:"Khoa häc ngµy cµng trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp".
Tãm l¹i, cã khoa häc lµ b¹n ®ång hµnh th× x· héi ngµy cµng v¨n minh
tiÕn bé.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ch¬ng 2
thùc tr¹ng tri thøc khoa häc trong c«ng
cuéc ®æi míi cña viÖt Nam.
1. Vai trß cña tri thøc khoa häc trong c«ng cuéc ®æi míi cña ViÖt Nam.
1.1. TÝnh tÊt yÕu cña c«ng cuéc ®æi míi :
HiÖn nay trªn thÕ giíi ®ang diÔn ra nh÷ng biÕn ®æi x· héi nhanh chãng
vµ s©u s¾c. Khoa häc- c«ng nghÖ ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu rÊt to lín. So víi
c¸c níc trªn thÕ giíi ViÖt Nam tôt hËu rÊt nhiÒu. Cô thÓ lµ:
- Tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu tôt xa so víi c¸c níc.
tiÒm lùc Khoa häc C«ng nghÖ yÕu c¶ vÒ nguån nh©n lùc Khoa häc c«ng
nghÖ lÉn nguån vèn cho ho¹t ®«ngj khoa häc c«ng nghÖ.
- C¬ chÕ qu¶n lÝ Khoa häc c«ng nghÖ cßn yÕu kÐm.
- Khoa häc c«ng nghÖ Ýt g¾n bã víi S¶n xuÊt kinh doanh.
do vËy ®æi míi chÝnh lµ ®êng sèng duy nhÊt cña chóng ta.ChØ cã ®æi
míi míi ®a níc ta ra khái nghÌo nµn l¹c hËu trë thµnh mét níc cã nÒn kinh tÕ
ph¸t triÓn " D©n giÇu , níc m¹nh, X· héi c«ng b»ng - v¨n minh ".
1.2. Tri thøc khoa häc lµ nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña
viÖt Nam trong c«ng cuéc ®æi míi.
Trong c«ng cuéc ®æi míi, tri thøc khoa häc ®îc xem lµ nÒn t¶ng vµ
®éng lùc cña sù ph¸t triÓn ®Êt níc. Nh÷ng c¬ së khoa häc cïng nh÷ng luËn cø
khoa häc ®· gióp §¶ng cã mét sù ®Þnh híng ®óng ®¾n vÒ ®uêng lèi chÝnh s¸ch
ph¸t triÓn cña ®Êt níc; v¹ch ra kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cho tõng lÜnh vùc cô thÓ:
C«ng nghiÖp, N«ng nghiÖp, du lÞch dÞch vô, Khoa häc c«ng nghÖ...Nãi ®Õn vai
trß nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña tri thøc Khoa häc trong c«ng cuéc ®æi míi lµ nèi
®Õn con ®êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ dùa trªn c¬ së Khoa häc vµ c«ng
nghÖ, coi khoa häc-c«ng nghÖ lµ lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp vµ hµng ®Çu. Quan
®iÓm nµy cho tÊy râ sù quyÕt t©m vµ lùa chän s¸ng suèt cña ®¶ng ta trong ®æi
míi t duy, ®æi míi quan niÖm vµ ®æi míi ph¬ng thøc ph¸t triÓn phï hîp víi
nh÷ng ®ßi hëi ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ ®i ®«i víi hiÖn ®¹i ho¸ víi tèc
®é nhanh nhng vÉn ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng trong nh÷ng thËp niªn ®Çu cña thÕ
kû 21.
Nh×n l¹i thÕ kû 20 ®· qua chóng ta thÊy cã nh÷ng ®æi thay to lín do
khoa häc-c«ng nghÖ mang l¹i. Trªn thÕ giíi sù xuÊt hiÖn c¸c nhãm níc míi
c«ng nghiÖp ho¸( NIC ) sau chiÕn tranh thÕ giíi tthø 2 còng kh«ng n»m ngoµi
¶nh hëng lan to¶ cña c¸c thµnh tùu khoa häc - c«ng nghÖ th«ng qua qu¸ tr×nh
chuyÓn giao c«ng nghÖ tiÕn bé b»ng c¸c chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp vµ n«ng
nghiÖp kh«n ngoan, c¸c níc NIC ®· tËn dông ®îc c¬ héi tiÕp thu nhanh chãng
c¸c c«ng nghÖ míi, thay ®æi ph¬ng thøc s¶n xuÊt cò vèn dùa trªn lao ®éng thñ
c«ng vµ tµi nguyªn chñ yÕu ®Ó chuyÓn sang aps dông c¸c kü thuËt c¬ khÝ ho¸,
tù ®éng ho¸ theo híng t¹o ra c¸c gi¸ trÞ gia t¨ng cao thóc ®Èy sù ph¸t triÓn,
t¨ng trëng kinh tÕ. Nhê ®i theo con ®êng c«ng nghiÖp ho¸ dù h¼n vµo Khoa
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
häc-c«ng nghÖ mµ mét sè níc ®· rót ng¸n ®îc thêi gian cÇn thØ\Õt ®Ó lµm t¨ng
gÊp ®«i thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi. Tríc kia, níc Anh ph¶i mÊt 58 n¨m, Mü
mÊt 47 n¨m th× giê ®©y Braxin chØ mÊt 18 n¨m, Hµn Quèc 11 n¨m vµ Trung
quèc chØ trong vßng 10 n¨m. Ta cã thÓ so s¸nh Hµn Quèc vµ Gana vµo nh÷ng
n¨m 60 vµ b©y giê. §iÓm xuÊt ph¸t hai níc ®Òu cã møc thu nhËp b×nh qu©n
®Çu ngêi nh nhau, ®Òu lµ c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn. VËy mµ ngµy nay, thu
nhËp ®Çu ngêi cña Hµn Quèc ®· gÊp 6 lÇn cña Gana. v× sao cã sù c¸ch biÖt lín
lao nh vËy? §ã lµ do Hµn Quèc ®· thu nhËn vµ sö dông trÝ thøc Khoa häc s¸ng
t¹o vµ phï hîp víi thùc tiÔn h¬n.
Thùc tiÔn trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam cho thÊy: ë ®©u cã sù s¸ng
t¹o trong c«ng cuéc ®æi míi c¸c gi¶i ph¸p vÒ Khoa häc-c«ng nghÖ th× ë ®ã cã
sù tiÕn bé vît bËc. Thö hái nÕu ViÖt Nam vÉn gi÷ nÒn kinh tÕ tËp trung bao
cÊp cha chuyÓn sang nÒn kinh Õ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn th× hiÖn giê ®Êt níc chóng ta sÏ ra sao.
VÒ N«ng nghiÖp sù s¸ng t¹o cña §¶ng trong chÝnh s¸ch kho¸n ¸p dông
trong n«ng nghiÖp nh÷ng n¨m 80 lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh cho thÊy vai trß cña
chÝnh s¸ch trong viÖc t¹o ra møc t¨ng trëng s¶n lîng kû lôc vÒ l¬ng thùc mµ
kh«ng cã mét yÕu tè s¶n xuÊt th«ng thêng nµo nh: vèn, lao ®éng, vËt t cã thÓ
mang l¹i. ChÝnh s¸ch míi lµm cho ngêi lao ®éng lµm viÖc cã tr¸ch nhiÖm vµ
n¨ng næ s¸ng t¹o h¬n. §¶ng ®Èy m¹nh vµ khuyÕn khÝch n«ng d©n ®a khoa
häc-c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt nh: sö dông c¸c lo¹i gièng míi, ph©n bãn, m¸y
mãc s¶n xuÊt theo c«ng nghÖ cao cña thÕ giíi; n©ng cÊp hÖ thèng thuû lîi
b»ng c¸ch ®Çu t, c¶i t¹o, n©ng cÊp hÖ thèng s«ng, ®ª ng¨n chÆn níc mÆn lªn
biÓn. øng dông c¸c tiÕn bé kü thuËt vµ vËt liÖu míi trong thiÕt kÕ vµ thi c«ng
c«ng tr×nh lµ cho viÖc thùc hiÖn c«ng tr×nh x¶y ra nhanh chãng ®¸p øng kÞp
thêi nhu cÇu, lîi Ých cña bµ con n«ng dan.
VÒ c«ng nghiÖp qua tr×nh s¸ng t¹o vµ triÓn khai chÝnh s¸ch më cöa thu
hót vèn ®Çu t níc ngoµi ®· dÉn tíi sù ra ®êi cña mét khu vùc kinh tÕ míi Khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi rÊt n¨ng ®éng ®ang gãp phÇn t¹o ra
trªn 10% GDP, 30% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ níc. C¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp
nhê ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i mµ ®· ®¹t ®íc nh÷ng th¾ng lîi ngoµi c¶
sù mong ®îi. VÝ dô ®iÓn h×nh lµ c«ng ty chÕ biÕn s÷a Vinamilk tõ t×nh tr¹ng
v« cïng khã kh¨n ®· v¬n lªn s¶n xuÊt ra ®îc nh÷ng s¶n phÈm c¹nh tranh ®îc
víi hµng nhËp ngo¹i.
Trong c¸c ngµnh, Bu chÝnh viÔn th«ng, khia th¸c dÇu khÝ vµ c¸c ngµnh
nghÒ kh¸c nhê nh÷ng quyÕt ®Þnh t¸o b¹o trong ®Çu t vµo Kü thuËt c«ng nghÖ
hiÖn ®¹i mµ ®¹t ®îc møc t¨ng trëng cao trong thêi gian dµi, æn ®inh. V¨n ho¸gi¸o dôc ®îc n©ng cÊp, ®Çu t c¬ së mét c¸ch tho¶ ®¸ng.
Thù tÕ cho thÊy sau 15 nam ®æi míi dùa vµo tiÒm n¨ng cña ®Êt níc vµ
sù trî gióp cña Khoa häc-C«ng nghÖ chóng ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu
®¸ng kÓ.
VÒ kinh tÕ tæng s¶n lîng trong níc n¨m 2000 t¨ng gÊp ®«i so víi n¨m
1990. KÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ-x· héi vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt t¨ng nhiÒu. NÒn
kinh tÕ tõ t×nh tr¹ng hµng ho¸ khan hiÕm nghiªm träng nay ®· s¶n xuÊt ®¸p
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
øng nhu cÇu thiÕt yÕu cña nh©n d©n. NÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu,
bao cÊp chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng ®Þnh huqíng XHCN. §êi sèng cña nh©n
d©n dÇn ®îc c¶i thiÖn. §Êt níc ®· ra khái khñng hoanmgr kinh tÕ-x· héi, vît
qua ®îc c¬n chÊn ®éng chÝnh trÞ vµ sù hôt hÉng vÒ thÞ trêng. kinh tÕ t¨ng trëng
t¬ng ®èi cao: Tæng s¶n phÈm trong níc t¨ng b×nh qu©n 7% trong mét n¨m; gi¸
trÞ n«ng -l©m-ng ngiÖp t¨ng b×nh qu©n 5,7%/ n¨m. trong ®ã: N«ng nghiÖp t¨ng
5,6%, l©m nghiÖp 0,4% vµ ng nghiÖp t¨ng 8,9%. C«ng nghiÖp ®· ®¹t ®îc
nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ. NhÞp ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt hµng n¨m 13,5%. DÇu
t s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã triÒu s©u, ®¸p øng ®îc nhu cÇu trong níc vµ xuÊt
khÈu. dÞch vô ph¸t triÓn vøi gi¸ trÞ trung b×nh lµ 6,8%/ n¨m. L¹m ph¸t gi¶m
®¸ng kÓ: N¨m 1986 lµ 587,2% th× n¨m 1990 chØ cßn 52,8%.
VÒ chÝnh trÞ x· héi nghiªn cøu khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n trong giai
®o¹n 1996-2000 ®· cã ®ãng gãp tÝch cùc trong ph¸t triÓn lÝ luËn vµ táng kÕt
thùc tiÔn x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam trong thÕ kû 20. Nhê kÕt qu¶
nghiªn cøu ®· ®ãng gãp cho qu¸ tr×nh chuÈn bÞ c¸c v¨n kiÖn héi nghÞ trung ¬ng kho¸ VIII, x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh÷ng n¨m sau vµ
®onmgs gãp cho viÖc chenr bÞ v¨n kiÖn §¹i héi IX võa qua. Khoa häc x· héi
cßn ®ãng gãp quan träng vµ viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt,
ban hµnh c¸c v¨n b¶n díi luËt, c¸c chÝnh s¸ch vµ hiÖp ®Þnh quèc tÕ, trong ®ã
cã hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt-Mü, khoa häc x· héi cßn híng vµo gi¶i quyÕt
nhiÒu vÊn ®Ò cô thÓ bøc xóc trong thùc tiÔn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh: VÊn
®Ò toµn cÇu ho¸, quèc tÕ ho¸, c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸... C¸c vÊn ®Ò t«n
gi¸o, ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc trong x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. Do
vËy v¨n ho¸ ph¸t triÓn lµnh m¹nh víi ph¬ng ch©m " Hoµ nhËp nhng kh«ng hoµ
tan ". Bªn c¹nh viÖc tiÕp thu v¨n ho¸ thÕ giíi chóng ta kh«ng quªn gi÷ g×n vµ
ph¸t huy nÒn v¨n ho¸ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc ViÖt Nam. Gi¸o dôc ngµy cµng
®îc chó träng. C¸c quèc gia ph¸t triÓn ®· rót ra mét ®iÓm quan träng lµ: Gi¸o
dôc lµ con ®êng ng¾n nhÊt ®Ó ph¸t triÓn ®Ó tiÕn tíi nÒn kinh tÕ trÝ thøc hay cßn
gäi lµ nÒn kinh tÕ chÊt x¸m. ë ViÖt Nam tõ n¨m 1997 ®Õn nay, nh©n lùc Khoa
häc-C«ng nghÖ c¶ níc ®· t¨ng 1,5 lÇn. C¸n bé Khoa häc-C«ng nghÖ cã tr×nh
®é ®¹i häc ®¹t xÊp xØ 1,3 triÖu vµ hµng n¨m bæ xung thªm kho¶ng 180 ngh×n
ngêi. C¸n bé cã tr×nh ®é tiÕn sÜ ®· t¨ng lªn gÇn 13 ngh×n vµo n¨m 2000. Tr×nh
®é, n¨ng lùc c¸n bé trong mét sè lÜnh vùc nh n«ng nghiÖp, x©y dùng, giao
th«ng vËn t¶i, c«ng tr×nh ®iÖn, bu chÝnh viÔn th«ng, th¨m dß vµ khai th¸c dÇu
khÝ ®¹t møc trung b×nh tiªn tiÕn trong khu vùc. B¾t ®Çu tõ n¨m 2000 chÝnh phñ
®· bè trÝ kho¶n ng©n s¸ch riªng ®Ó hµng n¨m chñ ®éng göi sinh viªn c¸n bé
Khoa häc-C«ng nghÖ cã n¨ng lùc ®i ®µo t¹o dµi h¹n t¹i c¸c níc cã nÒn Khoa
häc tiªn tiÕn.
Khoa häc-C«ng nghÖ ®· cã kh¶ n¨ng lµm chñ vµ thÝch nghi nhiÒu c«ng
nghÖ tiªn tiÕn cña níc ngoµi trong c¸c lÜnh vùc nh viÔn th«ng, khai th¸c dÇu
khÝ, n¨ng lîng... NhiÒu vÊn ®Ò cÊp b¸ch, cã ý nghÜa quan träng ®èi víi ®Êt níc
do thùc tiÔn ®Æt ra ®îc c¸c lùc lîng Khoa häc-C«ng nghÖ nghiªn cøu vµ gi¶i
quyÕt nh: C¬ së khoa häc cho c¸c ph¬ng ¸n phßng chèng thiªn tai, c¸c ph¬ng
ph¸p s¶n xuÊt Vacxin phßng bÖnh...
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Râ rµng, quan niÖm vÒ vai trß nÒn t¶ng vµ ®éng løc ph¸t triÓn cña Khoa
häc - C«ng nghÖ ®èi víi sù ph¸t triÓn võa cã c¬ së thùc tiÔn trong níc võa hîp
víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi, khi lîi thÕ t¬ng ®èi cña c¸c yÕu tè lao
®éng rÎ vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn ®ang chuyÓn dÇn sang c¸c yÕu tè tri thøc
Khoa häc - C«ng nghÖ.
2. Nh÷ng yÕu kÐm vµ h¹n chÕ cña Tri thøc Khoa häc-C«ng nghÖ ë
níc ta hiÖn nay.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc ho¹t ®éng Khoa häc-C«ng nghÖ ë
níc ta còng cßn nhiÒu h¹n chÕ cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh
tÕ x· héi trong giai ®o¹n ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc vµ
cha thùc sù ®ãng vai trß ®éng lùc- nÒn t¶ng cho ph¸t triÓn. Sau ®©y lµ mét sè
biÓu hiÖn:
- TiÒm lùc Khoa häc-C«ng nghÖ vÉn cßn ë møc thÊp so víi thÕ giíi vµ
khu vùc cha ®¸p øng ®îc ®ßi hái cña nhu c©ï ph¸t triÓn. TØ lÖ c¸n bé Khoa häc
- C«ng nghÖ trªn tæng sè d©n cha cao so víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ
giíi. §Æc biÖt, cßn thiÕu rÊt nhiÒu chuyªn gia ®Çu ngµnh, viÖc ®µo t¹o vµ ®µo
t¹o l¹i tiÕn hµnh chËm, nguy c¬ hôt hÉng trong ®éi ngò rÊt lín, nhÊt lµ trong
nh÷ng ngµnh mòi nhän nh c«ng nghÖ tin häc, sinh häc, c¬ khÝ, chÕ t¹o m¸y.
ViÖc xÕp lo¹i c¸c c¬ quan Khoa häc-C«ng nghÖ cßn lóng tóng, viÖc sö dông
®éi ngò trÝ thøc cßn l·ng phÝ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ cho nghiªn cøu khoa
häc cßn thÊp xa so víi nhu cÇu thùc tiÔn.
- C¬ chÕ qu¶n lÝ kinh tÕ cha thùc sù g¾n kÕt c¸c ho¹t ®éng Khoa häcC«ng nghÖ víi kinh tÕ x· héi, t¹o ®éng lùc thùc sù vµ nguån lùc dåi dµo cho
ho¹t ®éng Khoa häc-C«ng nghÖ ph¸t triÓn.
- C¬ chÕ qu¶n lÝ Khoa häc-C«ng nghÖ chËm vµ cha ®îc ®æi míi mét
c¸ch c¨n b¶n mÆc dï t tëng ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lÝ ®· xuÊt hiÖn tõ rÊt sím.
Cha cã sù liªn th«ng gi÷a c¬ chÕ qu¶n lÝ kinh tÕ vµ c¬ chÕ qu¶n lÝ Khoa häc C«ng nghÖ. Cha ®¶m b¶o ®îc quyÒn lîi vËt chÊt vµ t«n vinh xøng ®¸ng ®èi víi
c¸c nhµ khoa häc cã cèng hiÕn lín. C¬ chÕ h×nh thµnh, qu¶n lÝ, ®¸nh gi¸ c¸c
®Ò tµi Khoa häc-C«ng nghÖ vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n ®Ó cã thÓ chuyÓn ®æi theo
tinh thÇn ®æi míi cña luËt Khoa häc-C«ng nghÖ.
- ThÞ trêng Khoa häc-C«ng nghÖ cßn manh nha cha ph¸t triÓn. MÆc dï
gi¸ trÞ c¸c hîp ®ång kÝ kÕt gi÷a c¸c c¬ quan Khoa häc-C«ng nghÖ víi c¸c tæ
chøc kinh tÕ x· héi, gi÷a trong níc vµ níc ngoµi ®ang t¨ng lªn nhng vÉn cha
xøng ®¸ng víi tiÒm n¨ng.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng III
Nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch cho viÖc
ph¸t triÓn tri thøc khoa häc
ë níc ta hiÖn nay
ViÖt Nam lµ níc ®i sau cã nhiÒu kh¶ n¨ng tiÕp nhËn nh÷ng thµnh tù
Khoa häc-C«ng nghÖ cña thÕ giíi. Do ®ã cã thÓ rót ng¾n ®íc qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ë c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, kinh tÕ tri
thøc ®ang cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh. ViÖt Nam kh«ng chØ ph¶i tÝch cùc
chuÈn bÞ cho bíc ph¸t triÓn nµy, mµ cÇn ph¶i tiÕp nhËn kinh tÕ tri thøc ë nh÷ng
ngµnh, lÜnh vùc mµ ta cã kh¶ n¨ng, u thÕ. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc
võa ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc song còng cho ta nhiÒu c¬ héi ®Ó n©ng cao tr×nh
®é Khoa häc - C«ng nghÖ vµ x©y dùng tiÒm lùc khoa häc. §øng tríc t×nh h×nh
®ã, §¶ng vµ Nhµ níc ®· v¹ch ra chiÕn lîc:
Ph¸t triÓn ®ång bé c¸c ngµnh khoa häc, g¾n nghiªn cøu khoa häc víi
s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Khoa häc-C«ng nghÖ thùc sù lµ ®éng
lùc ph¸t triÓn, võa ®¶m b¶o thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ võa t¹o ra
tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao. §ång thêi x©y dùng tiÒm lùc Khoa häc-C«ng
nghÖ, x©y dùng c¬ së ®Ó tõng bíc ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc ë ViÖt Nam, cô thÓ
lµ mét sè gi¶i ph¸p sau:
- Mét lµ, tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn nghÞ quyÕt
®¹i héi IX cña §¶ng, n©ng cao nhËn thøc toµn d©n vµ c¸c cÊp, c¸c ngµnh vÒ
vai trß nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cña Khoa häc-C«ng nghÖ trong sù nghiÖp c«ng
nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
- Hai lµ, ®æi míi m¹nh mÏ h¬n n÷a c¬ chÕ qu¶n lÝ kinh tÕ nh»m t¹o lËp
m«i trêng kinh tÕ-x· héi theo híng t¹o ®iÒu kiÖn, võa khuyÕn khÝch, võa rµng
buéc c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t vµo nghiªn cøu ®æi
míi c«ng nghÖ, ®æi míi vµ n©ng cao tÝnh c¹nh tranh thÞ trêng trong níc vµ níc
ngoµi.
- Ba lµ, ®a luËt Khoa häc-C«ng nghÖ vµo cuéc sèng réng r·i h¬n. TiÕn
hµnh tæng kÕt thùc tiÔn ho¹t ®éng Khoa häc-C«ng nghÖ nh÷ng n¨m qua vµ kÞp
thêi thÓ chÕ ho¸ nh÷ng m« h×nh tèt, c¸ch lµm hay ®· ®îc thùc tiÔn thö th¸ch
vµ chøng minh. §ång thêi tÝch cùc ®æi míi vÒ c¬ b¶n c¬ chÕ qu¶n lÝ Khoa
häc-C«ng nghÖ theo tinh thÇn luËt Khoa häc-C«ng nghÖ ®Ó nhanh chongs
n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc Khoa häc-C«ng nghÖ.
- Bèn lµ, th¸o gì c¸c khã kh¨n, c¸c ¸ch t¾c ®Ó më réng vµ ph¸t triÓn
khai th«ng thÞ trêng Khoa häc-C«ng nghÖ. ®©y lµ nhiÖm vô hÕt søc cÊp b¸ch,
c¬ b¶n vµ l©u dµi, ®Ó ph¸t huy hÕt vai trß ®éng lùc cña Khoa häc-C«ng nghÖ
trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- N¨m lµ, chó träng vµ u tiªn cho nghiªn cøu vµ thùc thi c¸c chÝnh s¸ch
sö dông vµ ®·i ngé nh©n tµi tri thøc khoa häc bªn c¹nh c¸c biÖn ph¸p ch¨m lo
®µo t¹o nh©n lùc Khoa häc-C«ng nghÖ.
- S¸u lµ, T¨ng cêng x©y dùng c¬ së h¹ tÇng Khoa häc-C«ng nghÖ ®Ó
nhanh chãng héi nhËp víi thÕ giíi vµ khu vùc, ®Æc biÖt lµ c¬ së h¹ tÇng vÒ
th«ng tin Khoa häc - C«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ nghiªn cøu cho c¸c phßng thÝ
nghiÖm träng ®iÓm quèc gia.
- B¶y lµ: §Çu t ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc, khoa häc Ýt ra víi tû lÖ kh«ng
thÊp h¬n tû lÖ trung b×nh cña thÕ giíi. B»ng mäi c¸ch ®Èy nhanh viÖc xo¸ n¹n
mï ch÷ vµ phæ cËp gi¸o dôc tõng bíc tõ thÊp ®Õn cao. G¾n khoa häc víi s¶n
xuÊt vµ ®êi sèng, cã chÝnh s¸ch chiªu hiÒn ®·i sÜ, träng dông nh©n tµi. Thùc
hiÖn tèt chÝnh s¸ch b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ, ®·i ngé ®Æc biÖt ®èi víi nhµ khoa
häc cã c«ng tr×nh nghiªn cøu xuÊt s¾c.
- T¸m lµ: T¹o thÞ trêng cho khoa häc vµ c«ng nghÖ, ®æi míi c¬ chÕ tµi
chÝnh nh»m khuyÕn khÝch s¸ng t¹o vµ g¾n øng dông khoa häc vµ c«ng nghÖ
víi s¶n xuÊt, kinh doanh, qu¶n lý dÞch vô. Coi träng viÖc nghiªn cøu c¬ b¶n
trong c¸c ngµnh khoa häc. T¨ng ®Çu t ng©n s¸ch vµ huy ®éng c¸c nguån lùc
kh¸c cho khoa häc vµ c«ng nghÖ.
CÇn thùc hiÖn tèt môc tiªu mµ ®¹i héi §¶ng IX ®· ®Ò ra: coi gi¸o dôc vµ
®µo t¹o cïng víi khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ quèc s¸ch hµng ®Çu.
kÕt luËn
Trong suèt 15 n¨m ®æi míi chóng ta ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng
kÓ, tuy coµn nhiÒu thiÕu sãt vµ bÊt cËp cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc, tri
thøc khoa häc ngµy cµng cã vai trß quan träng. §øng tríc thÕ kØ 21 - tthÕ kØ cã
nhiÒu biÕn ®æi s©u s¾c vµ phæ biÕn trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®åi sèng x· héi
trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. §©y lµ thö th¸ch ®ång thêi lµ thêi c¬ nghiÖt ng·
cho tÊt c¶ c¸c quèc gia, d©n téc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã ViÖt Nam. C¶ thÕ
giíi ®ang dÇn tiÕn tíi x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc. Nhê ¸p dông
c¸c kü thuËt Khoa häc-C«ng nghÖ cña thÕ giíi mµ chóng ta cã thÓ ®i th¼ng tíi
nÒn kinh tÕ tri thøc mµ kh«ng qua kinh tÕ c«ng nghiÖp. §ã lµ sù lùa chän hîp
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
lÝ vµ ®óng ®¾n. VÊn ®Ò lµ ph¶i hiÓu biÕt vµ vËn dông nã ®Ó ®a tri thøc khoa häc
vµo tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng chø kh«ng ph¶i x©y dùng nÒn kinh tÕ tri thøc
riªng biÖt cho mét khu vùc nµo ®ã. Kinh tÕ tri thøc theo c¸ch hiÓu nµo ®ã lµ
cña mäi ngêi, nã ph¶i ®îc thÈm thÊu vµo trong mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh tÕ
vµ x· héi. §Êt níc ViÖt Nam ®· ®i qua chiÕn tranh th¾ng lîi rÊt vÎ vang, vËy
t¹i sao chóng ta kh«ng thÓ chiÕn th¾ng trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc? NhÊt ®Þnh chóng ta sÏ lµm ®îc vµ lµm tèt bëi mang trong m×nh søc m¹nh
®oµn kÕt d©n téc vµ b¶n tÝnh th«ng minh lao ®éng s¸ng t¹o cña con ngêi ViÖt
Nam. Nh÷ng th¾ng lîi bíc ®Çu cña c«ng cuéc ®æi míi ®· cho thÊy râ ®iÒu ®ã.
Tuy nhiªn , bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc tri thøc khoa häc cßn g©y ra
nhiÒu tiªu cùc nh: g©y « nhiÔm m«i trêng, g©y ra nhiÒu bÖnh tËt míi, lµm cho
x· héi ph©n ho¸ giµu nghÌo... NÕu biÕt kh¾c phôc c¸c mÆt tiªu cùc, ph¸t huy
c¸c mÆt tÝch cùc th× níc ta sÏ nhanh chãng ph¸t triÓn, theo kÞp c¸c níc trªn thÕ
giíi .
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
tµi liÖu tham kh¶o
1. Lý luËn, ph¬ng ph¸p vµ kinh nghiÖm nghiªn cøu khoa häc - c«ng nghÖ
- PGS TS §ç C«ng TuÊn
2. Danh tõ thuËt ng÷ khoa häc
3. Sinh ho¹t lÝ luËn
Sè 4( 47- 2001)
Häc viÖn chÝnh trÞ quèc gia HCM- ph©n viÖn §µ N½ng.
4. T¹p chÝ céng s¶n
Sè 13( 7-2001 )
5. T¹p chÝ céng s¶n
Sè 19( 10-2001 )
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Môc lôc
Ch¬ng I: Nh÷ng t×m hiÓu chung vÒ tri thøc khoa häc..................1
1- Tri thøc khoa häc...........................................................................1
1.1- Kh¸i niÖm vÒ khoa häc...............................................................1
1.2- Kh¸i niÖm cña tri thøc khoa häc................................................1
2- Vai trß cña tri thøc khoa häc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña XH...........2
Ch¬ng II: Vai trß cña tri thøc khoa häc trong c«ng cuéc ®æi míi
cña ViÖt Nam....................................................................................5
1- Vai trß cña tri thøc khoa häc trong c«ng cuéc ®æi míi.................5
1.1- TÝnh tÊt yÕu cña c«ng cuéc ®æi míi...........................................5
1.2- Tri thøc khoa häc lµ nÒn t¶ng vµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña
ViÖt Nam trong c«ng cuéc ®æi míi...................................................5
2- Nh÷ng yÕu kÐm vµ h¹n chÕ cña tri thøc khoa häc ë ViÖt Nam.....8
Ch¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn thiÕt va cÊp b¸ch cho viÖc ph¸t
triÓn tri thøc khoa häc ë níc ta hiÖn nay.....................................10
KÕt luËn
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
13