HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN VĂN LINH
thùc hiÖn ph¸p luËt vÒ gi¶i quyÕt
thñ tôc hμnh chÝnh cña c¬ quan nhμ n−íc cÊp tØnh
ë viÖt nam hiÖn nay
Chuyên ngành : Lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật
Mã số
: 62 38 01 01
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2015
Công trình được hoàn thành tại
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Lê Minh Tâm
Phản biện 1: ........................................................
........................................................
Phản biện 2: ........................................................
........................................................
Phản biện 3: ........................................................
........................................................
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Vào hồi...... giờ....... ngày...... tháng...... năm 20....
Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và
Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự chỉ đạo quyết liệt
của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của các Bộ, ngành Trung ương và các
chính quyền địa phương - hệ thống thủ tục hành chính đã được rà soát, đổi mới
một bước căn bản, góp phần hoàn thiện thể chế của nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa. Mặc dù vậy, thực tế cho thấy việc có một hệ thống thủ
tục hành chính tốt mới chỉ là điều kiện cần. Điều kiện quan trọng hơn là phải xác
lập, thực hiện được một cơ chế pháp lý giải quyết thủ tục chặt chẽ, khoa học, dễ
kiểm tra, dễ giám sát, phù hợp với tính chất từng loại công việc, phù hợp với
thực tế của mỗi địa phương. Có thể khẳng định, sự xuất hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính đối với các việc liên quan đến quyền và lợi ích hợp
pháp của cá nhân, tổ chức là một điều mới mẻ và là một bước tiến lớn, bảo đảm
tính đồng bộ, toàn diện của hệ thống pháp luật thủ tục hành chính ở Việt Nam.
Mặc dù vậy, pháp luật ấy vẫn chưa được hoàn thiện, còn bộc lộ nhiều hạn chế,
nhất là những hạn chế trong thực tiễn thực hiện đã làm giảm hiệu quả các yêu
cầu của cải cách hành chính. Do vậy, nghiên cứu những cơ sở lý luận và thực
tiễn bảo đảm thực hiện pháp luật giải quyết thủ tục hành chính, đáp ứng được các
yêu cầu về tính công khai, minh bạch, khách quan, công bằng… là hết sức cần
thiết hiện nay.
Cơ quan nhà nước cấp tỉnh theo quy định của pháp luật có vị trí, vai trò
quan trọng trong xây dựng và thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành
chính. Với trách nhiệm và thẩm quyền trên, việc nghiên cứu để có một hệ thống
các giải pháp bảo đảm phát huy vai trò, vị trí của cơ quan nhà nước cấp tỉnh
trong xây dựng và thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính ở địa
phương là hết sức cấp thiết, nhất là trước thực tế còn nhiều hạn chế, vướng mắc ở
nhiều cơ quan nhà nước cấp tỉnh hiện nay.
Về phương diện lý luận, trong thời gian qua công tác nghiên cứu lý luận về
nền hành chính, trong đó nghiên cứu lý luận về thủ tục hành chính và pháp luật
về giải quyết thủ tục hành chính đã đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên, công tác
ấy vẫn còn nhiều hạn chế, thậm chí khái niệm “thủ tục hành chính” vẫn chưa
được hiểu thống nhất trong giới khoa học pháp lý. Việc nghiên cứu những vấn đề
2
lý luận pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính, làm rõ khái niệm, đặc điểm,
nhất là đặc điểm của thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của cơ
quan nhà nước cấp tỉnh, những yêu cầu và điều kiện bảo đảm thực hiện… chưa
được nghiên cứu thỏa đáng. Điều này làm hạn chế hiệu quả của công tác tuyên
truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nhất là trong chỉ đạo, điều hành của các cơ
quan hành chính nhà nước cấp tỉnh.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích
Luận án nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn làm cơ sở cho việc
đề xuất và luận chứng các quan điểm, giải pháp thực hiện pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay.
2.2. Nhiệm vụ
(1) Xây dựng khái niệm pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính, phân
tích các đặc điểm, nội dung, các hình thức văn bản pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính.
(2) Phân tích làm rõ khái niệm thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính, các đặc điểm, các yêu cầu và điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật
này của cơ quan nhà nước cấp tỉnh hiện nay.
(3) Tìm hiểu pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính ở một số nước, từ
đó rút ra những điểm hợp lý trong thực hiện có thể vận dụng ở Việt Nam.
(4) Khái quát thực trạng, rút ra những ưu điểm, hạn chế trong thực hiện
pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên
thông tại cơ quan nhà nước cấp tỉnh trong tiến trình cải cách hành chính nhà
nước ở địa phương.
(5) Luận chứng các quan điểm, giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về
giải quyết thủ tục hành chính tại cơ quan nhà nước cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của Luận án là các quy phạm pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính đối với các công việc liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp
của cá nhân, tổ chức, có cơ sở là các Nghị định của Chính phủ quy định việc
kiểm soát thủ tục hành chính, các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về giải
3
quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan
hành chính địa phương và các quy định về giải quyết thủ tục hành chính do cơ
quan nhà nước cấp tỉnh ban hành theo thẩm quyền. Đối tượng nghiên cứu của
Luận án còn là các quan hệ phát sinh từ thực tiễn thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận án không nghiên cứu pháp luật quy định thủ tục hành chính, mà
nghiên cứu pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính và thực tiễn thực hiện pháp
luật đó của các cơ quan hành chính cấp tỉnh và chỉ đối với các thủ tục liên quan
đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức. Luận án cũng không nghiên
cứu việc thực hiện pháp luật giải quyết thủ tục hành chính trên từng lĩnh vực cụ
thể của quản lý nhà nước (xây dựng, thuế, hải quan, đầu tư…), mà chỉ nghiên
cứu cơ chế pháp lý chung áp dụng đối với việc giải quyết tất cả các loại thủ tục
liên quan.
4. Phương pháp nghiên cứu của đề tài
Luận án sử dụng các phương pháp của triết học duy vật biện chứng và duy
vật lịch sử, trực tiếp là phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, phân tích
và tổng hợp, lịch sử cụ thể và các phương pháp của khoa học chuyên ngành,
trong đó chú trọng phương pháp của lý thuyết hệ thống, phương pháp của luật
học so sánh, khoa học thống kê và xã hội học. Luận án cũng sử dụng phương
pháp trừu tượng hóa để nghiên cứu, xây dựng khái niệm pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính, chỉ ra những đặc điểm của việc thực hiện pháp luật này.
5. Những đóng góp mới về mặt khoa học của Luận án
- Luận án đã xây dựng mới khái niệm thủ tục hành chính dựa trên những
quan niệm khác nhau về thủ tục hành chính và đặt trong mối quan hệ với cải
cách hành chính. Theo đó, thủ tục hành chính không chỉ là công cụ quản lý của
cơ quan hành chính, là cách thức phục vụ dân của các cơ quan này mà còn là
công cụ thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích của tổ chức và cá nhân.
- Luận án đã xây dựng khái niệm pháp luật về giải quyết thủ tục hành
chính, chỉ ra những đặc điểm của pháp luật này. Điều đó thể khẳng định: Hiệu
lực, hiệu quả thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan
nhà nước cấp tỉnh không chỉ phụ thuộc vào chất lượng của các quy phạm, quy
định, thủ tục mà còn phụ thuộc vào cơ chế thực hiện và kiểm soát thủ tục mà nó
4
xác lập. Đây là kết quả có ý nghĩa phương pháp luận quan trọng cho việc xác
định các yêu cầu, điều kiện bảo đảm thực hiện, các quan điểm, giải pháp thực
hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính.
- Từ những yêu cầu, điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính và từ thực tiễn, Luận án đã chỉ ra những ưu điểm, hạn chế của
việc triển khai thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan
nhà nước cấp tỉnh để đề xuất các quan điểm, giải pháp thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính.
- Luận chứng các quan điểm, giải pháp thực hiện pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính gắn với việc thúc đẩy công cuộc cải cách nền hành chính nhà
nước cấp tỉnh, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục pháp luật, tăng cường
vai trò giám sát xã hội, củng cố lòng tin của nhân dân, doanh nghiệp đối với
chính quyền…
6. Ý nghĩa của Luận án
Luận án góp phần phát triển một số vấn đề lý luận của bộ môn lý luận
chung về nhà nước và pháp luật và khoa học luật hành chính về thủ tục hành
chính, pháp luật và thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính. Từ kết
quả đạt được, Luận án góp phần nâng cao sự nhận thức của đội ngũ cán bộ, công
chức về pháp luật và thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính. Về
mặt học thuật, Luận án có thể làm tài liệu tham khảo bổ ích cho công tác giảng
dạy và nghiên cứu luật hành chính, quản lý hành chính, thực hiện pháp luật về
giải quyết thủ tục hành chính.
7. Kết cấu của Luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các công trình của tác giả đã công
bố và danh mục tài liệu tham khảo, Luận án gồm 4 chương, 14 tiết.
5
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG NƯỚC
Nghiên cứu các công trình trong nước đã được công bố cho thấy, có nhiều
công trình đề cập liên quan đến những vấn đề lý luận và thực tiễn thực hiện trên
các lĩnh vực khác nhau của quản lý nhà nước, nghiên cứu về nền hành chính, cải
cách hành chính, trong đó có những vấn đề lý luận về thủ tục hành chính, cải cách
thủ tục hành chính… Tuy nhiên, các công trình mới chỉ đề cập đến từng lĩnh vực
quản lý hành chính nhà nước cụ thể hoặc được trình bày trong các giáo trình Luật
hành chính mà chưa có công trình nào nghiên cứu một cách có hệ thống và toàn
diện nội dung thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan
nhà nước cấp tỉnh trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
ở Việt Nam hiện nay.
1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU NƯỚC NGOÀI
Nghiên cứu các công trình nước ngoài liên quan đến đề tài cho thấy, các tác
giả nước ngoài có công trình nghiên cứu về nền hành chính, về vị trí, vai trò, cấu
trúc của nền hành chính, về quản trị nhân sự, các mẫu đơn, về thủ tục hành chính
và cải cách hành chính ở các nước phát triển, nhằm bảo đảm tính công khai, minh
bạch, tiết kiệm, tạo cơ hội tiếp cận tối đa với pháp luật của tổ chức và cá nhân…
Tuy nhiên, các công trình này không đề cập đến việc xây dựng, hoàn thiện thực
hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức và cá nhân.
1.3. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU THỰC HIỆN
PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ
NƯỚC CẤP TỈNH Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Việc nghiên cứu thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của cơ
quan nhà nước cấp tỉnh hiện nay cần phải luận giải về mặt lý luận và thực tiễn một
số vấn đề sau đây:
- Cơ sở lý luận và thực tiễn để hoàn thiện khái niệm thủ tục hành chính và
những vấn đề khác có liên quan, như cơ sở phân loại thủ tục hành chính, vai trò
của thủ tục hành chính nói chung, của từng loại thủ tục hành chính nói riêng.
- Quan niệm pháp luật về thủ tục hành chính, pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính đối với các công việc có liên quan đến quyền, lợi ích của cá nhân, tổ
chức, những đặc thù của pháp luật này và cấu trúc của nó trong nghiên cứu lý luận
về pháp luật và thực hiện pháp luật thủ tục hành chính.
6
- Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính, những đặc thù của việc thực hiện, bổ sung để hoàn thiện cơ chế thực
hiện và cơ chế kiểm soát nhằm đảm bảo được tính hữu dụng và tính phục vụ của
nền hành chính.
- Xác định được các tính chất, yêu cầu và cơ chế đảm bảo để thực hiện pháp
luật về giải quyết thủ tục hành chính ở cơ quan nhà nước cấp tỉnh nhằm tạo bước
đột phá trong cải cách hành chính ở Việt Nam hiện nay.
Chương 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT
THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC CẤP TỈNH
2.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT THỦ
TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC CẤP TỈNH
2.1.1. Khái niệm pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
Thứ nhất: Về khái niệm thủ tục hành chính
Mặc dù khái niệm thủ tục hành chính đã được đề cập nhiều trong các giáo
trình giảng dạy và công trình khoa học, nhưng các quan niệm về thủ tục hành
chính còn chưa đề cập hoặc chưa thể hiện những yêu cầu có tính chất mới đang
đặt ra hiện nay đối với cải cách thủ tục hành chính. Bên cạnh những yếu tố, đặc
điểm chung mang tính truyền thống, quan niệm thủ tục hành chính cần được bổ
sung những yếu tố mới, mở rộng hơn về nội dung, phạm vi tác động, tăng cường
tính công khai, hợp lý, minh bạch, khiến cho nó thực sự là công cụ để người dân
và các tổ chức sử dụng, tham gia tích cực vào các giao dịch hành chính, bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Từ việc kế thừa các yếu tố hợp lý trong các
quan niệm về thủ tục hành chính như đã phân tích ở trên, luận án đề xuất quan
niệm về thủ tục hành chính như sau: Thủ tục hành chính là trình tự và cách thức
do quy phạm pháp luật hành chính quy định để các cơ quan nhà nước, người có
thẩm quyền hành chính tiến hành các hoạt động nhằm ổn định tổ chức và trật tự
quản lý nội bộ hoặc để các chủ thể này tổ chức cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân
thực hiện những hoạt động cụ thể trong quá trình quản lý hành chính nhà nước,
cung cấp các dịch vụ công và thực hiện các giao dịch hành chính nhằm đáp ứng
yêu cầu quản lý hành chính nhà nước, phục vụ xã hội và nhân dân, bảo vệ quyền
và lợi ích của nhà nước, cơ quan, tổ chức và cá nhân.
7
Thứ hai: Về khái niệm giải quyết thủ tục hành chính
Theo một nghĩa chung nhất, thuật ngữ giải quyết, trong đó có giải quyết thủ
tục hành chính được hiểu “là việc xem xét, làm rõ nội dung, bản chất của vấn đề,
sự việc để đưa ra kết luận hoặc quyết định phù hợp”.
Liên hệ với khái niệm thủ tục hành chính, luận án đưa ra khái niệm về giải
quyết thủ tục hành chính như sau: Giải quyết thủ tục hành chính là việc các cơ
quan nhà nước, người có thẩm quyền xem xét, làm rõ bản chất, nội dung các vấn
đề, vụ việc hành chính theo đúng trình tự, cách thức do pháp luật hành chính quy
định và đưa ra các kết luận hoặc quyết định áp dụng pháp luật để giải quyết các
vấn đề, vụ việc một cách đúng đắn, hợp pháp và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu quản
lý hành chính nhà nước, phục vụ xã hội và nhân dân, bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Thứ ba: Về khái niệm pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
Trên cơ sở lý thuyết chung về pháp luật, về hệ thống pháp luật, trực tiếp là
trên cơ sở khái niệm thủ tục hành chính và giải quyết thủ tục hành chính được
phân tích ở trên, có thể hiểu khái niệm pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
như sau: Pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính là hệ thống quy phạm pháp
luật hành chính do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành và bảo đảm thực
hiện để điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong quá trình cơ quan nhà nước, người
có thẩm quyền giải quyết các công việc theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức theo
trình tự, thủ tục hành chính quy định, bảo đảm cho cá nhân, tổ chức thực hiện
được các quyền và lợi ích hợp pháp của mình, góp phần bảo đảm trật tự hoạt
động quản lý nhà nước, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và
trên cả nước.
2.1.2. Đặc điểm pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
- Pháp luật về giải quyết TTHC là một hệ thống các quy phạm pháp luật
hành chính quy định về giải quyết TTHC theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức.
- Pháp luật về giải quyết TTHC là một hệ thống các quy phạm pháp luật
hành chính quy định về giải quyết TTHC theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức, do
các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định và bảo đảm thực hiện.
- Pháp luật về giải quyết TTHC thể hiện hài hòa giữa mục tiêu quản lý của
nhà nước với các nhu cầu khách quan, chính đáng của tổ chức, cá nhân đối với
việc giải quyết TTHC, vừa bảo đảm trật tự quản lý hành chính, vừa đáp ứng yêu
cầu, đòi hỏi về dân chủ, công khai, bình đẳng, thuận lợi và hiệu quả của việc giải
quyết ấy.
8
- Mục tiêu điều chỉnh của pháp luật giải quyết TTHC là nhằm thiết lập một
trật tự hợp lý, ổn định của các quan hệ phát sinh trong quá trình giải quyết TTHC,
từ đó nâng cao được hiệu lực và hiệu quả quản lý hành chính nhà nước, phục vụ
nhu cầu phát triển KT - XH, thực hiện các quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân,
tổ chức có yêu cầu giải quyết thủ tục.
2.2. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ GIẢI
QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC CẤP TỈNH
2.2.1. Khái niệm thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
Thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính là quá trình các cơ
quan nhà nước, người có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính, tổ chức, cá
nhân có yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính tiến hành các hành vi cụ thể, hợp
pháp, phù hợp với nội dung, yêu cầu của các quy phạm pháp luật về giải quyết thủ
tục hành chính nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý hành chính nhà nước, bảo đảm
quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân.
2.2.2. Đặc điểm của thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành
chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh
Bên cạnh những đặc điểm chung của hoạt động áp dụng pháp luật, thì thực
hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh còn
có những đặc điểm riêng, cụ thể là:
Thứ nhất, việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính về thực
chất là quá trình áp dụng pháp luật mang tính cá biệt, nhưng hoạt động ấy lại được
đặt trong một cơ chế pháp lý chung thống nhất. Qua phân tích cho thấy, thực hiện
pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính tại cơ quan hành chính cấp tỉnh có nội
dung chủ yếu là thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật quy định cơ chế một
cửa, cơ chế một cửa liên thông và các quy phạm pháp luật quy định kiểm soát thủ
tục hành chính.
Thứ hai, đặc điểm về tính quyền lực nhà nước trong thực hiện pháp luật về
giải quyết thủ tục hành chính. Đặc điểm này được thể hiện ở chỗ: Cơ quan nhà
nước cấp tỉnh vừa có thẩm quyền quy định thủ tục hành chính đồng thời cũng có
quyền áp dụng pháp luật giải quyết thủ tục hành chính.
Thứ ba, đặc điểm về chủ thể thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành
chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh gồm hai loại:
- Chủ thể thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính là các cơ quan
trong bộ máy hành chính nhà nước cấp tỉnh, các cán bộ, công chức có thẩm quyền.
9
Những chủ thể này được nhân danh quyền lực nhà nước, sử dụng quyền lực nhà
nước để giải quyết thủ tục hành chính.
- Chủ thể tham gia thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính là
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, cán bộ, công chức được phân công thực hiện
thủ tục hành chính tại Bộ phận này. Các cá nhân, tổ chức có yêu cầu giải quyết
thủ tục hành chính là đối tượng thực hiện các công việc cụ thể mà thủ tục hành
chính quy định.
Thứ tư, đặc điểm về quy trình thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành
chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh. Quy trình có các giai đoạn cụ thể là: giai
đoạn tiếp nhận và xem xét hồ sơ của cá nhân, tổ chức có yêu cầu giải quyết công
viêc; giai đoạn giải quyết hồ sơ, trong đó có việc nghiên cứu hồ sơ, phối hợp với
các bộ phận chức năng để giải quyết theo đúng thời gian quy định; giai đoạn thi
hành quyết định thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức
và cá nhân.
2.3. YÊU CẦU VÀ ĐIỀU KIỆN BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ
GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC CẤP
TỈNH Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
2.3.1. Yêu cầu thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của
cơ quan nhà nước cấp tỉnh hiện nay
Thứ nhất: Việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của cơ
quan nhà nước cấp tỉnh phải tác động tích cực lên quá trình cải cách hành chính ở
địa phương, góp phần hoàn thiện thể chế, tổ chức bộ máy của cơ quan nhà nước
cấp tỉnh và trở thành trường học giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công
chức hành chính về ý thức phục vụ, năng lực chuyên môn và trách nhiệm công vụ;
đồng thời xây dựng được niềm tin của nhân dân, doanh nghiệp vào cơ quan nhà
nước cấp tỉnh trong việc giải quyết công việc cho tổ chức và cá nhân.
Thứ hai: Việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính phải bảo
đảm các yêu cầu có tính nguyên tắc được pháp luật quy định, cụ thể là: Yêu cầu về
bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan, công bằng; yêu cầu về việc bảo đảm
tính liên thông, kịp thời, chính xác, không gây phiền hà trong quá trình giải quyết
thủ tục; yêu cầu về việc bảo đảm quyền được phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ
chức đối với các thủ tục hành chính, mà trước hết là các thủ tục do cơ quan nhà
nước cấp tỉnh quy định theo thẩm quyền được phân cấp; yêu cầu về việc đề cao
trách nhiệm của cán bộ, công chức, của cơ quan nhà nước cấp tỉnh trong qua trình
thực thi nhiệm vụ.
10
2.3.2. Những điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật về giải quyết thủ
tục hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay
2.3.2.1. Những điều kiện cơ bản bảo đảm thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính
Thứ nhất: Điều kiện về chính trị, mà trước hết là bảo đảm và phát huy được
vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng trong thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính.
Thứ hai: Những điều kiện về kinh tế, mà trước hết là sự phát triển nhanh,
bền vững, đúng định hướng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, bảo đảm tăng trưởng kinh tế nhưng xã hội dân chủ, công bằng, thực hiện tốt
chính sách xã hội, đời sống vật chất, tinh thần của mọi tầng lớp nhân dân không
ngừng được cải thiện, nâng cao.
Thứ ba: Xây dựng được khối đồng thuận xã hội, mà trước hết là xây dựng
và nuôi dưỡng được niềm tin của mọi tầng lớp nhân dân vào chính quyền.
Thứ tư: Xây dựng ý thức pháp luật, phát huy tính tích cực và trách nhiệm xã
hội của công dân, làm cho mỗi người dân không chỉ có tình cảm, thái độ và nhận
thức sâu sắc pháp luật, mà còn có ý thức tham gia tích cực, đóng góp có chất
lượng vào công tác xây dựng pháp luật; có năng lực giám sát việc thực thi của các
cơ quan, công chức nhà nước trong việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính cho tổ chức và công dân.
Thứ năm: Xử lý tốt mối quan hệ giữa xây dựng pháp luật với thực hiện pháp
luật, giữa việc quy định thủ tục hành chính với việc thực hiện thủ tục hành chính.
Thứ sáu: Bảo đảm tính khách quan, toàn diện trong thực hiện pháp luật về
giải quyết thủ tục hành chính; thực hiện triệt để việc phân cấp thẩm quyền cho
chính quyền cấp tỉnh và phát huy tính sáng tạo trong tổ chức thực hiện; kiện toàn
tổ chức bộ máy, nhân sự, bảo đảm điều kiện vật chất liên quan đến việc thực hiện
cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính.
2.3.2.2. Những điều kiện trực tiếp bảo đảm thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh đáp ứng được các yêu
cầu cải cách hành chính
Thứ nhất: Điều kiện về chất lượng pháp luật về giải quyết thủ tục hành
chính, gồm chất lượng pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính của các cơ quan
nhà nước Trung ương và chất lượng pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính do
cơ quan nhà nước cấp tỉnh ban hành theo thẩm quyền được phân cấp.
11
Thứ hai: Các điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính là những vấn đề có tính nguyên tắc mà việc thỏa mãn còn phụ thuộc
vào các yếu tố về trách nhiệm công bố thủ tục hành chính của Chủ tịch UBND cấp
tỉnh, trách nhiệm của các cơ quan hành chính, trách nhiệm của cán bộ, công chức
được phân công nhiệm vụ cũng như các yếu tố bảo đảm việc công khai thủ tục
hành chính, tiếp thu, xử lý các phản ánh, kiến nghị về thủ tục hành chính trong quá
trình thực hiện.
Thứ ba: Điều kiện về chất lượng công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện
pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính và tính nghiêm minh trong xử lý các vi
phạm trong thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính.
2.4. PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VÀ KINH
NGHIỆM THỰC HIỆN Ở MỘT SỐ NƯỚC TRONG KHU VỰC VÀ TRÊN
THẾ GIỚI
Từ thực tiễn cải cách hành chính, xây dựng và thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính ở một số nước trong khu vực và trên thế giới có thể rút ra
một số kinh nghiệm có giá trị tham khảo về nhận thức và chỉ đạo thực tiễn hoàn
thiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính cũng như hoàn thiện cơ chế thực
hiện ở Việt Nam là:
Một là, nhận thức thấy rõ tác động của toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đặt
ra như một tất yếu, đòi hỏi đối với tất cả các quốc gia phải tiến hành cải cách hành
chính, trong đó có vấn đề cải cách thủ tục hành chính, cho dù quốc gia đó là nước
phát triển, có nền hành chính hiện đại hay là nước đang phát triển.
Hai là, cải cách hành chính, cải cách thủ tục hành chính và cơ chế thực hiện
là một quá trình liên tục, trong đó mỗi nước đều tìm cho mình phương pháp tiếp
cận vấn đề cải cách, xác định mục tiêu và nội dung cải cách, cách thức tiến hành
và công cụ thực hiện phù hợp.
Ba là, đơn giản hóa thủ tục hành chính là ưu tiên hàng đầu trong cải cách
hành chính, là nội dung chủ yếu của việc hoàn thiện và thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính nhằm cải thiện chất lượng cung cấp dịch vụ và sự tương
tác giữa chính quyền với người dân.
Bốn là, xây dựng một thiết chế đủ mạnh để kiểm soát việc ban hành mới
quy định thủ tục hành chính, rà soát, loại bỏ các thủ tục rườm rà, lạc hậu, chi phí
thực tế tốn kém, cải thiện công tác quản lý thông tin của Chính phủ, tạo ra sự
chuyển biến tích cực trong quan hệ giữa chính quyền và người dân.
12
Năm là, trình tự và thời gian hợp lý thực hiện cải cách, đơn giản hóa thủ tục
hành chính và các yếu tố thiết yếu để thực hiện thành công các nỗ lực cải cách
hành chính.
Sáu là, việc áp dụng công nghệ thông tin điện tử hiện đại trong kiểm soát
quy định thủ tục hành chính và giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan hành
chính nhà nước có thẩm quyền, đặc biệt là các cơ quan hành chính địa phương
cùng với việc thúc đẩy quá trình xây dựng chính phủ điện tử là công cụ, phương
pháp hữu hiệu bảo đảm hiệu quả, cần được coi là ưu tiên hàng đầu, ngay cả đối
với các nước đang phát triển.
Chương 3
THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT
VỀ GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC
CẤP TỈNH Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN TỪ NĂM 2001 ĐẾN NAY
3.1. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH
CHÍNH GIAI ĐOẠN 2001-2010
3.1.1. Thực trạng pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính giai đoạn
2001-2005
Trong giai đoạn này, pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính có một số
ưu điểm cơ bản sau:
- Pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính trên những lĩnh vực bức xúc,
như đất đai, xây dựng, nhà ở, đầu tư, đăng ký kinh doanh, hải quan, xuất nhập
khẩu, xuất nhập cảnh… đã được tập trung cải cách với những tiến bộ bước đầu,
được nhân dân và doanh nghiệp ủng hộ, trong đó việc đơn giản, công khai hồ sơ,
giấy tờ; công khai thời gian giải quyết, công khai phí, lệ phí… bước đầu đã được
thể hiện rõ trong các quy định thủ tục…
- Việc rà soát thủ tục hành chính trên các lĩnh vực trọng điểm, như đăng ký
kinh doanh, đất đai, xây dựng nhà ở, xuất nhập khẩu, công chứng… đã được các
Bộ, ngành tích cực thực hiện, đem lại hiệu quả rõ rệt.
- Việc xác lập cơ chế thực hiện thủ tục hành chính trong cấu trúc của pháp
luật về giải quyết thủ tục hành chính lần đầu tiên đã được hình thành với việc Thủ
tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 181/QĐ-TTg ngày 04/9/2003 về Quy
chế thực hiện cơ chế “một cửa” tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.
Quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã tạo ra sự đột phá trong cải cách hành
chính nói chung, cải cách thủ tục hành chính nói riêng.
13
Bên cạnh những ưu điểm trên, pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
trong giai đoạn này còn những hạn chế, bất cập:
- Pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính còn chưa đồng bộ, thiếu nhất
quán, thể hiện: một số luật, pháp lệnh có các quy định thủ tục hành chính đã có
hiệu lực nhưng các nghị định và thông tư quy định cụ thể, hướng dẫn thi hành
chậm ban hành; trong nhiều văn bản, các quy định thủ tục hành chính còn không
hợp lý, dẫn đến việc thực hiện gây phiền hà cho tổ chức, công dân. Một số địa
phương đã từng làm tốt cải cách hành chính, cải cách thủ tục hành chính, như
thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, ở một số lĩnh vực dù đã
được cấp thành phố quy định thống nhất, nhưng quận, huyện lại tự đặt ra những
thủ tục mới. Theo thống kê, đến năm 2005 trên cả nước tồn tại gần 2000 loại giấy
phép hành nghề, giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. Ở hầu hết các đô thị
lớn, trên 50% công trình xây dựng nhà ở của dân không có giấy phép xây dựng…
- Những thủ tục hành chính gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp
còn tồn tại ngay trong một số lĩnh vực được lựa chọn trọng điểm của cải cách thủ
tục hành chính, như: Đầu tư nước ngoài, thành lập doanh nghiệp, xuất nhập khẩu,
đăng ký kinh doanh vẫn cần đến hàng chục con dấu và chữ ký các loại; việc mua
bán, kinh doanh nhà ở, cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà và quyền sử dụng đất tại
đô thị có những quy định không hợp lý, nhiều vướng mắc, nhiều địa phương lúng
túng trong triển khai cấp các loại giấy.
- Mặc dù đã xác lập cơ chế “một cửa” trong giải quyết công việc của tổ
chức, công dân, song việc cụ thể hóa cơ chế này và hướng dẫn thực hiện cơ chế
đó, áp dụng đối với các việc, các lĩnh vực cụ thể ở các cơ quan nhà nước cấp tỉnh
còn chậm, chưa thống nhất, chưa đầy đủ, chưa đáp ứng được yêu cầu minh bạch,
công khai, nhất là công khai thời gian giải quyết, phí, lệ phí.
3.1.2. Thực trạng pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính giai đoạn
2006-2010
- Yếu tố tác động mạnh mẽ đến pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
giai đoạn này là việc ban hành và thực hiện Quyết định số 30/QĐ-TTg ngày
10/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đơn giản hóa thủ tục hành
chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007-2010: trong đó trọng tâm
là rà soát trên từng lĩnh vực quản lý, xác định các điều kiện, thủ tục, mẫu đơn, mẫu
tờ khai…
- Tiếp tục hoàn thiện cơ chế giải quyết thủ tục hành chính, ngày 22/6/2007,
Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg ban hành Quy chế
14
thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông, thay thế Quyết định số
181/2003/QĐ-TTg nêu trên; phạm vi áp dụng được mở rộng đối với tất cả các
công việc của cá nhân và tổ chức, qua đó tạo cơ sở pháp lý thống nhất thực hiện
chung trên cả nước.
Tuy nhiên, pháp luật về giải quyết TTHC trong giai đoạn này vẫn còn
những hạn chế nhất định, biểu hiện: việc quy định thủ tục hành chính của cơ
quan hành chính vẫn theo xu hướng chỉ tạo thuận lợi trong quản lý, đẩy khó khăn
cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp. Mặt khác, các quy định triển khai thực
hiện cơ chế do các cơ quan nhà nước cấp tỉnh ban hành, trong đó có các quy định
về các mẫu đơn, mẫu tờ khai hành chính trong hồ sơ thủ tục hành chính còn thiếu
thống nhất, không hợp lý, chậm được chuẩn hóa theo hướng đơn giản, thuận lợi,
chưa có sự kiểm soát chặt chẽ… Thực trạng này đã gây phiền hà, khó khăn cho
cá nhân, tổ chức.
3.1.3. Thực trạng pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính giai đoạn
từ năm 2010 đến nay
Trong giai đoạn này có ưu điểm nổi bật là khung pháp lý cho hoạt động cải
cách thủ tục hành chính, kiểm soát thủ tục hành chính đã được hoàn thiện, bộ máy
làm công tác kiểm soát thủ tục hành chính đã được kiện toàn và bước đầu phát huy
tác dụng. Chất lượng các quy định về thủ tục hành chính ở các địa phương được
nâng cao một bước. Công tác cải cách thủ tục hành chính đang dần đi vào chiều
sâu, từng bước tạo chuyển biến tích cực trong giải quyết mối quan hệ giữa nhân
dân với chính quyền; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính; tạo lập môi trường
kinh doanh lành mạnh, thuận lợi.
Về hạn chế, pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính hiện vẫn chưa đạt
yêu cầu cải cách hành chính giai đoạn 2010 - 2020. Một số lĩnh vực thủ tục hành
chính ở nước ta chưa được ở mức độ trung bình so với quốc tế và khu vực, kể cả
lĩnh vực thuế, hải quan là những lĩnh vực có nhiều cải cách tích cực.
3.2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT THỦ
TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CƠ QUAN NHÀ NƯỚC CẤP TỈNH Ở VIỆT NAM
TỪ NĂM 2001 ĐẾN NAY
3.2.1. Thực trạng thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
của cơ quan nhà nước cấp tỉnh giai đoạn từ năm 2001 đến năm 2010
3.2.1.1. Thực trạng thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
của cơ quan nhà nước cấp tỉnh giai đoạn 2001 đến năm 2005
Giai đoạn từ năm 2001 - 2005, việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính có một số điểm đáng chú ý sau:
15
- Nét nổi bật so với giai đoạn trước là tất cả các địa phương trong toàn
quốc đã tiến hành rà soát lại toàn bộ các thủ tục hành chính, từ đó có những kiến
nghị hoặc tự loại bỏ những thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền còn rườm rà,
chồng chéo, dễ bị lợi dụng tham nhũng và tiêu cực. Nhiều tỉnh, thành trong cả
nước đã tiến hành rà soát tập trung vào những lĩnh vực trọng điểm theo sự chỉ
đạo của Chính phủ, như đất đai, cấp giấy chứng nhận đầu tư, thuế, hải quan, hộ
khẩu, lao động… và các lĩnh vực khác mà địa phương cho là bức xúc. Đặc biệt,
nhiều tỉnh, thành phố đã mở rộng cải cách thủ tục hành chính trong tất cả các lĩnh
vực, xóa bỏ kịp thời hoặc kiến nghị xóa bỏ những quy định không cần thiết. Đa
số các tỉnh coi việc rút ngắn thời gian so với quy định để giải quyết công việc
cho tổ chức, cá nhân là thước đo hiệu quả của thực hiện pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính.
- Việc mẫu hóa thống nhất trong cả nước các loại giấy tờ, ban hành chế độ
chức trách đối với cán bộ, công chức trong việc tiếp nhận và trả kết quả giải quyết
công việc cho tổ chức, cá nhân đã tạo ra dư luận xã hội lành mạnh, được các
doanh nghiệp và nhân dân đồng tình.
Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, việc thực hiện pháp luật về giải
quyết thủ tục hành chính giai đoạn này còn những tồn tại, khuyết điểm là:
- Nhận thức của một số cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu cơ quan hành
chính chưa quan tâm đúng mức đến công tác này, còn có biểu hiện thực hiện theo
kiểu hình thức, thiếu kiên quyết trong giải quyết những vướng mắc nảy sinh.
- Việc phối hợp giữa các cơ quan hành chính ở địa phương với cơ quan
Trung ương đóng tại địa phương trong thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính nhiều khi không thống nhất về thời gian, phát sinh những vướng mắc
giữa các cơ quan liên quan từ đó tạo ra trở ngại cho người dân và tổ chức.
- Việc rà soát thủ tục hành chính chưa được các Sở, ban, ngành thực hiện
nghiêm túc, thường xuyên. Nhiều cơ quan còn lẫn lộn giữa việc rà soát các thủ tục
hành chính với rà soát các văn bản quy phạm pháp luật. Một số lĩnh vực được thực
hiện theo cơ chế “một cửa” nhưng trong thực tế đã phải dẫn ra qua nhiều cửa.
- Việc bố trí cán bộ, công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
chưa được quan tâm đúng mức; đội ngũ cán bộ, công chức tuy có tiến bộ hơn
trước nhưng vẫn còn một bộ phận ý thức trách nhiệm kém, chưa tận tâm phục vụ
nhân dân.
16
3.2.1.2. Thực trạng thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
của cơ quan nhà nước cấp tỉnh giai đoạn 2006-2010
Thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính trong giai đoạn này có
những kết quả cụ thể sau:
- Thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa,
một cửa liên thông đã góp phần sắp xếp hợp lý tổ chức, cán bộ, công chức và tăng
cường cơ sở vật chất cho quản lý nhà nước cấp tỉnh.
- Góp phần tăng cường cơ chế giám sát hoạt động của cơ quan hành chính
nhà nước, hạn chế tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, công chức, tạo điều kiện thuận
lợi để phát huy quyền dân chủ của người dân.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin,
hiện đại hóa nền hành chính.
- Góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương, góp phần cải
thiện môi trường đầu tư, làm hài lòng các doanh nhân trong và ngoài nước, tin
tưởng vào chính sách phát triển kinh tế của Đảng và nhà nước ta cũng như chính
quyền cấp tỉnh.
- Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã hoàn thành việc rà soát thủ
tục hành chính theo đúng tiến độ và đạt chỉ tiêu do Thủ tướng Chính phủ giao, đã
có trên 5.500 thủ tục hành chính được rà soát, có 453 thủ tục hành chính được kiến
nghị bãi bỏ, có 3.749 thủ tục hành chính được kiến nghị sửa đổi, bổ sung theo
hướng tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, có 288 thủ tục hành chính
được kiến nghị thay thế; các địa phương đã cơ bản đạt chỉ tiêu cắt giảm 30% chi
phí tuân thủ thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.
Bên cạnh kết quả nêu trên, việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục
hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông và kiểm soát thủ tục hành
chính tại cơ quan hành chính cấp tỉnh còn tồn tại, hạn chế. Cụ thể:
- Chất lượng thống kê, rà soát theo Đề án 30 chưa đồng đều, tiến độ còn
chậm so với quy định, còn tâm lý nể nang, ngại va chạm trong tổ chức thực hiện.
- Việc thực hiện Đề án 30 về đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quá
trình tổ chức thực hiện gặp một số khó khăn, vướng mắc phát sinh nhưng chậm
khắc phục. Việc bố trí cán bộ làm chuyên trách ở lĩnh vực này còn thiếu và yếu về
trình độ, chuyên môn nghiệp vụ. Chưa có cơ chế chính sách khuyến khích để thu
hút cán bộ, công chức và động viên đội ngũ này làm việc.
17
- Chất lượng thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông ở một số cơ quan
nhà nước cấp tỉnh còn thấp, có nơi thực hiện còn hình thức, nhiều hồ sơ giải quyết
không đúng hạn, người dân, tổ chức phải đi lại nhiều lần.
- Các lĩnh vực mà việc giải quyết thủ tục hành chính được thực hiện theo cơ
chế một cửa, một cửa liên thông còn ít so với quy định, hầu hết các địa phương tập
trung vào các lĩnh vực tài nguyên, môi trường, kế hoạch đầu tư, xây dựng, lao
động - thương binh và xã hội, chậm mở ra các lĩnh vực khác để phục vụ người dân
và tổ chức.
Tính liên thông trong xử lý công việc trong quá trình thực hiện pháp luật về
giải quyết thủ tục hành chính còn thấp, dẫn đến mặc dù liên thông nhưng người
dân vẫn phải đến nhiều nơi để giải quyết. Việc liên thông giữa các cơ quan hành
chính nhà nước ở địa phương với cơ quan ngành dọc ở Trung ương trên địa bàn
phần lớn chưa thực hiện được.
- Các điều kiện và cơ sở vật chất cho thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên
thông còn hạn chế; trình độ cán bộ, công chức ở bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
còn hạn chế, tính chuyên nghiệp không cao.
3.2.2. Thực trạng thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính
của cơ quan nhà nước cấp tỉnh từ năm 2011 đến nay
Việc thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính trong giai đoạn
này được triển khai theo các nội dung sau:
Thứ nhất: Kiện toàn bộ máy kiểm soát thủ tục hành chính theo Nghị định số
63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010 của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính.
Thứ hai: Tiếp tục thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính theo
Nghị quyết của Chính phủ về đơn giản hóa thủ tục hành chính, qua thống kê cho
thấy trong 3 năm, chính quyền địa phương cấp tỉnh trong cả nước đã ban hành và
công bố công khai 1.259 văn bản quy phạm pháp luật có quy định thủ tục hành
chính; sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ với số lượng 48.384 văn bản và đề nghị
không công khai là 31.738 thủ tục hành chính.
Thứ ba: Thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính trong rà soát
các quy định thủ tục hành chính, trong tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về quy
định hành chính và kết quả giải quyết thủ tục hành chính của các địa phương.
Thứ tư: Thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính thông qua việc
thực hiện đánh giá tác động của quy định thủ tục hành chính trong các dự án, dự
18
thảo văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của chính quyền địa
phương cấp tỉnh.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thực hiện pháp luật về giải quyết
thủ tục hành chính từ năm 2011 đến nay cũng đã bộc lộ những yếu kém, khuyết
điểm, cụ thể là:
- Việc tham mưu, đề xuất tổ chức thực thi phương án đơn giản hóa thủ tục
hành chính đối với 25 Nghị quyết chuyên đề đã được Chính phủ phê duyệt chưa
được chính quyền các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo quyết liệt,
kết quả còn hạn chế, công tác tổ chức bộ máy và biên chế thực hiện chuyển giao,
tiếp nhận nhiệm vụ còn chậm, đến ngày 31/12/2013 còn thiếu 115/315 biên chế
của cả nước.
- Nhiều cơ quan, đơn vị chủ trì soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật còn
làm hình thức hoặc không được đánh giá tác động và lấy ý kiến cơ quan kiểm
soát thủ tục hành chính đã ảnh hưởng lớn đến chất lượng các quy định thủ tục
hành chính.
- Trong quá trình thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính cho tổ
chức và công dân, một số ngành của UBND cấp tỉnh vẫn yêu cầu những giấy tờ,
thủ tục ngoài quy định đã được công khai; nhiều cơ quan đặt thêm yêu cầu, điều
kiện, kéo dài thời gian trong giải quyết thủ tục hành chính.
- Việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định
thủ tục hành chính theo quy định tại Nghị định số 20 nêu trên chưa được các cơ
quan hành chính nhà nước cấp tỉnh thực hiện tốt, nhất là xử lý phản ánh, kiến nghị
của người dân và doanh nghiệp.
3.3. NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CHUNG
3.3.1. Những kết quả đạt được
Những kết quả đạt được thông qua việc thực hiện Đề án 30 về đơn giản hóa
thủ tục hành chính ở tất cả các ngành, các cấp; kết quả của việc tiến hành đánh giá
tác động của các quy định thủ tục hành chính trong các dự án, dự thảo văn bản quy
phạm pháp luật, kết quả của việc áp dụng cơ chế một cửa, một cửa liên thông tạo
ra khâu đột phá trong thực hiện pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính; việc
thực hiện Nghị định về kiểm soát thủ tục hành chính giải quyết công việc cho cá
nhân, tổ chức đã góp phần nâng cao trách nhiệm về nhiều mặt của người đứng đầu
cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh.
- Xem thêm -
.PDF 
27 
219 
125 
