Tài liệu To chuc va cong nghe sua chua

Tæ chøc vµ c«ng nghÖ söa ch÷a m¸y tµu thñy 2 Lêi nãi ®Çu Söa ch÷a tµu thñy ®ang lµ vÊn ®Ò s«i ®éng cña ngµnh VËn t¶i ®−êng thñy n−íc ta. V× vËy, ngoµi viÖc ch¨m lo x©y dùng c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o c«ng nghÖ söa ch÷a tµu ngµy cµng hoµn thiÖn, ®ång thêi ph¶i trang bÞ cho nh÷ng c¸n bé, c«ng nh©n kü thuËt, nhÊt lµ c¸c sü quan, thî m¸y tµu thñy nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt vÒ c«ng nghÖ söa ch÷a tµu thñy. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, cuèn gi¸o tr×nh "Tæ chøc vµ C«ng nghÖ söa ch÷a tµu thñy" lÇn ®Çu tiªn ®−îc xuÊt b¶n nh»m ®¸p øng kÞp thêi cho nhu cÇu ®µo t¹o vµ s¶n xuÊt. §èi t−îng phôc vô tr−íc m¾t lµ c¸c sinh viªn hÖ ®¹i häc dµi h¹n, ®¹i häc ng¾n h¹n, hÖ chuyÓn cÊp vµ trung cÊp thuéc Khoa m¸y tµu biÓn. Ngoµi ra cuèn s¸ch cßn lµ tµi liÖu tham kh¶o cÇn thiÕt cho c¸c c¸n bé, sü quan, thî m¸y tµu thñy. Cuèn s¸ch gåm 2 phÇn. Chóng t«i ®· ph©n c«ng biªn so¹n nh− sau: PhÇn thø nhÊt vµ c¸c ch−¬ng 5, 6, 7, 8 cña phÇn thø hai do Th.s. Mtr. Vâ §×nh Phi biªn so¹n. Cßn c¸c ch−¬ng 9, 10 cña phÇn thø hai do Th.s. Mtr. NguyÔn B¸ M−¬i vµ Th.s. Mtr. NguyÔn Xu©n Hïng biªn so¹n. Trong qu¸ tr×nh biªn so¹n mÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng vµ thËn träng nh−ng ch¾c vÉn cßn nh÷ng khiÕm khuyÕt, chóng t«i rÊt mong ®ãn nhËn nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ch©n t×nh cña quÝ ®äc gi¶ ®Ó trong nh÷ng lÇn t¸i b¶n sau cuèn s¸ch ®−îc hoµn thiÖn h¬n. C¸c t¸c gi¶ 3 PhÇn thø nhÊt Tæ chøc söa ch÷a tµu thñy Ch−¬ng 1 ChÊt l−îng, ®é tin cËy cña tµu - ch¨m sãc vµ theo dâi tr¹ng th¸i kü thuËt tµu 1.1. Kh¸i niÖm vÒ chÊt l−îng vµ ®é tin cËy cña tµu HiÖn nay, trong s¶n xuÊt viÖc n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña mäi ngµnh c«ng nghiÖp, trong ®ã cã ngµnh ®ãng tµu vµ chÕ t¹o m¸y tµu thñy. ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh lµm cho s¶n phÈm tháa m·n nh÷ng ®ßi hái x¸c ®Þnh, t−¬ng øng víi nhiÖm vô ®· ®Æt ra cho chóng. Víi ngµnh chÕ t¹o m¸y tµu thñy th× chÊt l−îng s¶n phÈm (c¬ cÊu, thiÕt bÞ tµu, mét kh©u hay mét chi tiÕt riªng lÎ) lµ tËp hîp nh÷ng phÈm chÊt khai th¸c, c«ng nghÖ, kinh tÕ vµ thÈm mü. Mçi mét lo¹i phÈm chÊt cã møc ®é yªu cÇu nhÊt ®Þnh mµ khi ®¹t ®−îc c¸c yªu cÇu ®ã tøc lµ s¶n phÈm thÝch hîp cho khai th¸c. Nh÷ng phÈm chÊt chØ tiªu nµy ®−îc ®Ò ra trong thiÕt kÕ vµ viÕt d−íi d¹ng yªu cÇu kü thuËt. Chóng ®−îc ®¶m b¶o trong gia c«ng, l¾p r¸p vµ chóng sÏ mÊt hoÆc gi¶m dÇn trong khai th¸c, råi chóng l¹i ®−îc kh«i phôc mét phÇn hay toµn bé trong söa ch÷a. ChÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng thÓ ®−îc coi lµ ®¹t yªu cÇu nÕu nh÷ng chØ tiªu ®· ®¹t ®−îc cao trong chÕ t¹o kh«ng gi÷ ®−îc trong giíi h¹n cho phÐp, trong thêi gian khai th¸c ®ñ dµi. V× vËy, phÈm chÊt quan träng nhÊt cho mäi s¶n phÈm lµ ®é tin cËy. §é tin cËy cña hÖ ®éng lùc lµ kh¶ n¨ng hoµn thµnh nhiÖm vô cho tr−íc mµ vÉn gi÷ ®−îc nh÷ng chØ tiªu khai th¸c n»m trong giíi h¹n ®· ®Þnh trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh. §é tin cËy cña hÖ ®éng lùc lµ mét hÖ thèng phøc t¹p c¸c chØ tiªu, chóng thay ®æi theo thêi gian, cã thÓ kh«i phôc l¹i trong khai th¸c b»ng sù ch¨m sãc kü thuËt vµ söa ch÷a. C¸c chØ tiªu ®ã lµ: Kh¶ n¨ng kh«ng háng hãc, ®é bÒn, kh¶ n¨ng cã thÓ söa ch÷a. - Kh¶ n¨ng lµm viÖc kh«ng háng hãc: §©y lµ phÈm chÊt cña s¶n phÈm gi÷ ®−îc kh¶ n¨ng lµm viÖc trong kho¶ng thêi gian lµm viÖc nµo ®ã kh«ng cÇn kho¶ng nghØ b¾t buéc. - §é bÒn: lµ phÈm chÊt cña s¶n phÈm gi÷ ®−îc kh¶ n¨ng lµm viÖc ®Õn tr¹ng th¸i giíi h¹n (tíi møc ph¶i bá ®i) trong mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã cïng víi nh÷ng kho¶ng nghØ ®Ó ch¨m sãc kü thuËt vµ söa ch÷a. 4 - Kh¶ n¨ng cã thÓ söa ch÷a cña s¶n phÈm: cho phÐp cã thÓ dù ®o¸n ph¸t hiÖn vµ kh¾c phôc háng hãc b»ng con ®−êng ch¨m sãc kü thuËt vµ söa ch÷a. Ngoµi ra ®é tin cËy cña hÖ ®éng lùc cßn bao gåm, phÈm chÊt vÒ kh¶ n¨ng cã thÓ b¶o qu¶n. §©y lµ phÈm chÊt cña s¶n phÈm cã thÓ gi÷ ®−îc c¸c chØ tiªu khai th¸c trong kho¶ng thêi gian b¶o qu¶n, vËn chuyÓn. §é tin cËy t−¬ng ®èi cña tµu ®−îc ®¸nh gi¸ qua hÖ sè K. HÖ sè K ®−îc tÝnh theo thêi gian cã thÓ khai th¸c: TK = TL - TSC. Trong ®ã: TL, TSC lµ thêi gian theo lÞch vµ thêi gian söa ch÷a trong mçi nhãm chän mét tµu cã TKt lín nhÊt, cho K cña tµu ®ã b»ng 1. Do vËy hÖ sè K cña c¸c tµu cßn l¹i sÏ lµ tû sè: K= TKt TKt max * Kh¶ n¨ng kh«ng háng hãc ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c chØ sè: X¸c suÊt lµm viÖc kh«ng háng hãc, x¸c suÊt háng hãc, tÇn sè háng hãc, c−êng ®é háng hãc, thêi gian trung b×nh lµm viÖc kh«ng háng hãc. + X¸c suÊt lµm viÖc kh«ng háng hãc P(t) cho ta biÕt lµ hÖ thèng hoÆc nh÷ng phÇn tö riªng biÖt cña nã gi÷ ®−îc c¸c th«ng sè chøc n¨ng trong giíi h¹n ®Þnh tr−íc trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh vµ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn khai th¸c nhÊt ®Þnh. t / ∆t P(t) = 1 − ∑ i −1 N ni 0 ⎛ ⎜ ; ⎜ P (t) = 1 − ⎜ ⎜ ⎝ ⎞ ni ⎟ i =1 ⎟ N0 ⎟ ⎟ ⎠ t / ∆t ∑ Trong ®ã: ni- Sè phÇn tö háng hãc trong kho¶ng thêi gian ∆t i ∆t- Kho¶ng thêi gian kh¶o s¸t (ngµy, ®ªm). t- Kho¶ng thêi gian tÝnh x¸c suÊt lµm viÖc kh«ng háng hãc (ngµy, ®ªm). N0- Sè phÇn tö tham gia lµm viÖc tõ ®Çu. + X¸c xuÊt háng hãc F(t) cho ta thÊy trong mét kho¶ng thêi gian cho tr−íc cã kh¶ n¨ng sÏ x¶y ra mét sè l−îng x¸c ®Þnh c¸c háng hãc. t / ∆t F( t ) = ∑n i =1 i N0 Tõ ®ã ta cã: F(t) = 1 - P(t) X¸c suÊt háng hãc F(t) lµ hµm ®¬n vÞ t¨ng theo thêi gian. F(t) = 0 khi t < 0 vµ F(t) = 1 khi t = ∞ Hµm F(t) ®−îc gäi lµ hµm ph©n bè háng háng. §¹o hµm cña nã theo thêi gian lµ mËt ®é ph©n bè háng hãc. 5 f(t) = dF ( t ) dt + TÇn sè háng hãc a(t) lµ tû sè gi÷a phÇn tö háng hãc trong mét ®¬n vÞ thêi gian víi sè phÇn tö tham gia lµm viÖc tõ ®Çu víi ®iÒu kiÖn lµ tÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt h− háng kh«ng ®−îc thay thÕ, nghÜa lµ sè phÇn tö lµm viÖc trong qu¸ tr×nh khai th¸c ®· gi¶m dÇn ®i. TÇn sè háng hãc lµ ®Æc tÝnh bé phËn, nã x¸c ®Þnh ®é tin cËy cña phÇn tö trong mçi thêi ®iÓm, nghÜa lµ nã chØ ra qu¸ tr×nh biÕn ®æi ®é tin cËy theo thêi gian. Hµm tÇn sè háng hãc cã thÓ x¸c ®Þnh vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo trong qu¸ tr×nh thÝ nghiÖm b»ng c«ng thøc: n (t) N 0 .∆ t a (t) = Trong ®ã: n(t) lµ sè phÇn tö háng hãc trong kho¶ng thêi gian tõ t − ∆ t ®Õn t + ∆ t . 2 2 + C−êng ®é háng hãc λ lµ tû sè gi÷a sè phÇn tö háng hãc trong mét ®¬n vÞ thêi gian víi sè trung b×nh c¸c phÇn tö lµm viÖc b×nh th−êng trong mét kho¶ng thêi gian cho tr−íc. λ= N tb = n( t ) N tb .∆t N i + N i +1 2 - Sè l−îng trung b×nh c¸c phÇn tö lµm viÖc b×nh th−êng trong kho¶ng thêi gian ∆t. Ni vµ Ni+1- Sè c¸c phÇn tö lµm viÖc b×nh th−êng vµo thêi ®iÓm ®Çu vµ cuèi cña qu·ng thíi gian ∆t. + Thêi gian trung b×nh lµm viÖc kh«ng háng hãc ®−îc x¸c ®Þnh: ∞ Ttb = ∫ P ( t )dt 0 * C¸c chØ sè x¸c ®Þnh ®é bÒn vµ kh¶ n¨ng cã thÓ söa ch÷a lµ: thêi gian trung b×nh ®Ó kh«i phôc, hÖ sè sö dông kü thuËt vµ hÖ sè s½n sµng. + Thêi gian trung b×nh ®Ó kh«i phôc: ®©y lµ thêi gian trung b×nh ®Ó t×m vµ kh¾c phôc mét sè háng hãc. Nã ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: n Ttb = ∑T i=1 i n Trong ®ã: Ti- Thêi gian kh«i phôc s¶n phÈm sau lÇn háng hãc thø i (ngµy, ®ªm). 6 n- Sè háng hãc trong thêi gian kh¶o s¸t. + HÖ sè sö dông kü thuËt: §©y lµ tû sè gi÷a tæng thêi gian c«ng t¸c cña thiÕt bÞ tct víi tæng 3 sè h¹ng: tæng thêi gian c«ng t¸c cña thiÕt bÞ tct, tæng thêi gian thiÕt bÞ ph¶i ngõng ®Ó söa ch÷a tsc, tæng thêi gian thiÕt bÞ ph¶i ngõng ®Ó kiÓm tra dù phßng tk.tra. Ksd = t ct t ct + t sc + t k .tra + HÖ sè s½n sµng: lµ tû sè gi÷a tæng thêi gian c«ng t¸c cña thiÕt bÞ tct vµ tæng 2 sè h¹ng: tæng thêi gian c«ng t¸c tct vµ thêi gian trung b×nh ®Ó kh«i phôc Ttb: Kss = t ct t ct + t tb + Kh¶ n¨ng cã thÓ söa ch÷a ®−îc ®Æc tr−ng b»ng gi¸ tiÒn ch¨m sãc kü thuËt vµ söa ch÷a. 1.2. Ch¨m sãc kü thuËt tµu B¶o d−ìng vµ söa ch÷a lµ mét phÇn cÊu thµnh cña khai th¸c kü thuËt tµu. Khai th¸c kü thuËt ®éi tµu lµ nh÷ng ho¹t ®éng vÒ tæ chøc, s¶n xuÊt vµ khoa häc kü thuËt cña thuyÒn bé, x−ëng vµ c¸c c¬ së ch¨m sãc kü thuËt nh»m lµm cho ®éi tµu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh sö dông vµ gi÷ tµu ë tr¹ng th¸i kü thuËt tèt víi chi phÝ thêi gian, lao ®éng, ph−¬ng tiÖn vµ vËt t− Ýt nhÊt. Ch¨m sãc kü thuËt nh»m ®¶m b¶o t×nh t¹ng kü thuËt tèt cña c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt tµu nãi riªng vµ c¶ tµu nãi chung, duy tr× l©u dµi c¸c ®Æc tÝnh khai th¸c kü thuËt cña tµu trong thêi gian cho tr−íc. Söa ch÷a lµ kh«i phôc ®Õn møc cÇn thiÕt mét phÇn hay toµn bé nh÷ng phÈm chÊt khai th¸c, kü thuËt cña c¸c thiÕt bÞ kü thuËt vµ cña tµu ®· bÞ hao mßn trong qu¸ tr×nh sö dông. Ch¨m sãc kü thuËt bao gåm viÖc kiÓm tra t×nh tr¹ng kü thuËt cña tµu, kiÓm tra ®iÒu chØnh c¸c kÝch th−íc l¾p ghÐp, lµm s¹ch c¸c l¾ng ®äng khai th¸c, ph¸t hiÖn vµ kh¾c phôc nh÷ng trôc trÆc cña c¸c thiÕt bÞ kü thuËt vµ kÕt cÊu vá, thay thÕ c¸c chi tiÕt, côm chi tiÕt hoÆc c¸c thiÕt bÞ ®· hao mßn hoÆc h− háng. ViÖc ch¨m sãc kü thuËt tµu cÇn ®−îc tiÕn hµnh sao cho kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn thêi gian khai th¸c tµu. §ång thêi viÖc ch¨m sãc b¶o d−ìng ph¶i ®−îc tiÕn hµnh theo ®Þnh kú kh«ng phô thuéc vµo tr¹ng th¸i thiÕt bÞ. 7 1.3. Theo dâi tr¹ng th¸i kü thuËt tµu ®¨ng kiÓm viÖt nam - c¸c d¹ng kiÓm tra tµu 1. Theo dâi tr¹ng th¸i kü thuËt tµu TÊt c¶ c¸c tµu tõ khi thiÕt kÕ ®Õn khi h¹ thñy chÞu sù gi¸m s¸t vÒ kü thuËt, vÖ sinh c«ng nghiÖp, phßng hé lao ®éng vµ phßng ch¸y. Sù gi¸m s¸t nµy do §¨ng kiÓm vµ mét sè c¬ quan kh¸c ®¶m nhiÖm. ë n−íc ngoµi, viÖc gi¸m s¸t kü thuËt tµu trong nh÷ng thêi gian kh¸c nhau do ñy ban ph©n cÊp tµu ®¶m nhiÖm. Uû ban nµy lµ c¬ quan ®¹i diÖn cña c¸c h·ng b¶o hiÓm, nã nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt qui ph¹m ®ãng tµu, cÊp giÊy chøng nhËn vµ trªn c¬ së giÊy chøng nhËn nµy h·ng b¶o hiÓm sÏ b¶o hiÓm tµu vµ hµng hãa, ®ång thêi nã ®Þnh kú kiÓm tra tµu trong qu¸ tr×nh khai th¸c, cÊp l¹i hoÆc hñy bá giÊy chøng nhËn tuú theo tr¹ng th¸i kü thuËt tµu. 2. §¨ng kiÓm ViÖt nam - C¸c d¹ng kiÓm tra tµu * §¨ng kiÓm ViÖt nam lµ c¬ quan nhµ n−íc, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn trªn c¸c tµu vÒ yªu cÇu cña C«ng −íc quèc tÕ vËn t¶i hµng hãa trªn biÓn. - Gi¸m s¸t kü thuËt cña c¸c tµu kh¸ch, hµng - kh¸ch, tµu dÇu, tµu kÐo, vµ c¸c tµu kh«ng tù hµnh kh¸c. - Gi¸m s¸t kü thuËt c¸c hÖ thèng l¹nh tµu theo quan ®iÓm an toµn tµu, theo ®Ò nghÞ ®Æc biÖt cña chñ tµu. §¨ng kiÓm tiÕn hµnh ph©n cÊp hÖ thèng l¹nh tµu vµ c¸c container l¹nh di ®éng dïng ®Ó chë hµng ®«ng l¹nh trªn tµu. - Gi¸m s¸t kü thuËt c¸c thiÕt bÞ n©ng h¹ hµng cã søc n©ng 1T vµ lín h¬n. C¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm tra, gi¸m s¸t. §¨ng kiÓm cÊp c¸c giÊy chøng nhËn vµ c¸c giÊy tê phô kh¸c nÕu cÇn (biªn b¶n kiÓm tra, b¸o c¸o, nhËt ký,...). C¸c tµi liÖu cña tµu do §¨ng kiÓm cÊp cÇn ph¶i ®−îc ®Ó trªn tµu. C¸c tµi liÖu cña §¨ng kiÓm c«ng nhËn viÖc hoµn thµnh c¸c ®ßi hái cña qui ph¹m ph©n cÊp vµ ®ãng míi c¸c ph−¬ng tiÖn thñy vµ c¸c qui t¾c c¶i ho¸n thiÕt bÞ tµu sÏ mÊt hiÖu lùc trong nh÷ng tr−êng hîp d−íi ®©y: - HÕt h¹n t¸c dông. - NÕu tµu, trang thiÕt bÞ kh«ng ®−îc tr×nh ®Ó kiÓm tra ®Þnh kú ®óng thêi h¹n ®Þnh tr−íc (kÓ c¶ thêi gian kÐo dµi). - Sau khi tµu bÞ m¾c c¹n hoÆc sau tai n¹n nÕu ë c¶ng ®Çu tiªn tµu ghÐ vµo nã kh«ng ®−îc tr×nh ®Ó kiÓm tra. - Sau khi thay ®æi kÕt cÊu vá, th−îng tÇng, trang thiÕt bÞ mµ kh«ng cã sù thèng nhÊt ý kiÕn tr−íc víi §¨ng kiÓm. - Vi ph¹m c¸c ®iÒu kiÖn hµnh h¶i ®· ®−îc chØ râ trong c¸c tµi liÖu trªn tµu. - Khi kh«ng hoµn thµnh c¸c yªu cÇu hoÆc c¸c chØ ®Þnh cña §¨ng kiÓm. 8 * C¸c d¹ng kiÓm tra tµu nh−: §¨ng kiÓm thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t kü thuËt vµ ph©n cÊp tµu b»ng c¸ch kiÓm tra tµu nh− vá, trang thiÕt bÞ vµ hÖ thèng l¹nh. ViÖc kiÓm tra tµu ®ang khai th¸c cã thÓ ph©n lo¹i nh− sau: + KiÓm tra lÇn ®Çu: ¸p dông c¸c tµu ®−îc ®ãng kh«ng d−íi sù gi¸m s¸t cña §¨ng kiÓm ViÖt nam nay chuyÓn sang §¨ng kiÓm ViÖt nam. + KiÓm tra ®Þnh kú: §−îc tiÕn hµnh vµo thêi h¹n ®Þnh tr−íc. Trong kiÓm tra ®Þnh kú, ng−êi ta xem xÐt tû mØ, ®o ®¹c, thÝ nghiÖm. Khèi l−îng kiÓm tra ®−îc qui ®Þnh trong qui ph¹m §¨ng kiÓm. - Thêi h¹n kiÓm tra ®−îc qui ®Þnh lµ 5 n¨m. tuy nhiªn, theo yªu cÇu cña chñ tµu, §¨ng kiÓm cã thÓ gia h¹n nh−ng kh«ng qu¸ 3 th¸ng. Theo yªu cÇu cña chñ tµu, ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra ®Þnh kú cã thÓ ¸p dông hÖ thèng kiÓm tra ph©n cÊp liªn tôc. ViÖc kiÓm tra trªn ®èc: §−îc tiÕn hµnh ë kiÓm tra lÇn ®Çu vµ c¸c lÇn kiÓm tra ®Þnh kú tµu, thêi h¹n kiÓm tra gi÷a chóng cè g¾ng cho trïng víi kiÓm tra hµng n¨m. KiÓm tra ®Þnh kú trªn ®µ do chñ tµu bè trÝ nh−ng thêi gian gi÷a c¸c kú kiÓm tra kh«ng ®−îc v−ît qóa qui ®Þnh sau: - Mét n¨m cho tµu kh¸ch, tµu ph¸ b¨ng, c¸c tµu hµnh tr×nh cã hÖ thèng tõ vïng b¨ng sang vïng nhiÖt ®íi, ®ång thêi, thêi h¹n nµy còng nªn ¸p dông cho c¸c tµu cã tèc ®é 18 h¶i lý/h trë lªn. - Hai n¨m cho c¸c tµu cßn l¹i. Tuy nhiªn theo yªu cÇu cña chñ tµu, khi cã lý do ®Æc biÖt §¨ng kiÓm cã thÓ ho·n kiÓm tra trªn ®èc nh−ng kh«ng qu¸ 6 th¸ng. §¨ng kiÓm cã thÓ rót ng¾n thêi h¹n gi÷a c¸c kú kiÓm tra phÇn vá d−íi n−íc cña tµu, trôc ch©n vÞt, ch©n vÞt, thiÕt bÞ l¸i vµ ®ång thêi thêi h¹n gi÷a c¸c kú kiÓm tra, ®o ®¹c, thÝ nghiÖm c¸c tr¹ng thiÕt bÞ, c¬ cÊu riªng biÖt khi ®iÒu nµy lµ cÇn thiÕt cho viÖc ®i biÓn hoÆc khi tr¹ng th¸i kü thuËt cña c¸c tr¹ng thiÕt bÞ kÐm. + KiÓm tra ngoµi ®inh kú: §−îc tiÕn hµnh trong tr−êng hîp c¶i ho¸n hoÆc söa ch÷a mµ kh«ng trïng víi kiÓm tra ®Þnh kú, trong tr−êng hîp sù cè, trong tr−êng hîp kh«i phôc l¹i cÊp tµu theo yªu cÇu cña chñ tµu, khi c¸c tµi liÖu ph©n cÊp ®· hÕt hiÖu lùc. KiÓm tra ngoµi ®inh kú cã thÓ theo ®Ò nghÞ cña §¨ng kiÓm, chñ tµu hoÆc c¬ quan b¶o hiÓm. Khèi l−îng kiÓm tra ngoµi ®Þnh kú do §¨ng kiÓm qui ®Þnh c¨n cø vµo môc ®Ých kiÓm tra. NÕu khèi l−îng kiÓm tra t−¬ng øng víi kiÓm tra ®Þnh kú hµng n¨m hay kiÓm tra trªn ®èc th× nã cã thÓ ®−îc tÝnh vµo mét phÇn hay toµn bé c¸c lo¹i kiÓm tra kÓ trªn. + KiÓm tra ®Æc biÖt: §−îc tiÕn hµnh trong gi¸m ®Þnh kü thuËt khi giao vµ tr¶ tµu (tr−íc vµ sau khi thuª ®Þnh h¹n), cho phÐp thay ®æi vïng ho¹t ®éng,... 9 Khèi l−îng vµ tr×nh tù kiÓm tra do §¨ng kiÓm qui ®Þnh c¨n cø vµo môc ®Ých kiÓm tra. §¨ng kiÓm gi¸m s¸t söa ch÷a vµ nh÷ng c¶i ho¸n lín tiÕn hµnh ë nhµ m¸y theo kÕ ho¹ch. ViÖc gi¸m s¸t nµy §¨ng kiÓm tiÕn hµnh theo hîp ®ång gi÷a hä víi nhµ m¸y söa ch÷a tµu. Khi ®−a tµu vµo söa ch÷a lín, c¶i ho¸n, chñ tµu ph¶i tr×nh ®Ó §¨ng kiÓm phª duyÖt c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn viÖc thay ®æi lín vá tµu, c¸c thiÕt bÞ c¬ khÝ, thiÕt bÞ l¹nh vµ c¸c tr¹ng thiÕt bÞ kh¸c cña tµu. Tr−íc khi b¾t ®Çu c«ng viÖc söa ch÷a tµu cÇn tr×nh ®Ó thèng nhÊt h¹ng môc söa ch÷a víi §¨ng kiÓm. Sau khi kÕt thóc kh¶o s¸t, ng−êi ta tr×nh §¨ng kiÓm ®Ó duyÖt kÕt qu¶ kh¶o s¸t vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c khèi l−îng söa ch÷a. Dùa vµo kÕt qu¶ theo dâi, §¨ng kiÓm xem xÐt vµ duyÖt qui tr×nh c«ng nghÖ ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc quan träng. 1.4. KiÓm tra ph©n cÊp liªn tôc tµu Ng−êi ta ®em chia khèi l−îng kiÓm tra ®Þnh kú ®Ó kh«i phôc cÊp tµu thµnh nh÷ng kiÓm tra riªng vµ tiÕn hµnh hµng n¨m trong khi tµu ®Ëu gi÷a hai chuyÕn ®i. Nh− vËy, chu kú kiÓm tra ®Çy ®ñ sÏ ®−îc thùc hiÖn trong thêi gian mµ tµu ®· ®−îc cÊp giÊy chøng nhËn ph©n cÊp cña §¨ng kiÓm. Trong kho¶ng thêi gian ph©n cÊp (5 n¨m), nh÷ng phÇn quan träng cña th©n tµu, c¸c c¬ cÊu, thiÕt bÞ ph¶i ®−îc §¨ng kiÓm kiÓm tra kh«ng Ýt h¬n 1 lÇn, nh−ng thiÕt bÞ ph¶i thö theo qui ph¹m §¨ng kiÓm th× ph¶i thö. Trong nh÷ng tr−êng hîp §¨ng kiÓm viªn cã sù nghi ngê vÒ tÝnh tin cËy cña mét chi tiÕt, côm chi tiÕt, c¬ cÊu hoÆc toµn bé mét thiÕt bÞ nµo ®ã hä cã quyÒn yªu cÇu kiÓm tra tr−íc thêi h¹n ®èi t−îng ®ã trong khi kiÓm tra liªn tôc, c¨n cø vµo t×nh tr¹ng kü thuËt cña c¸c ®èi t−îng ®ã. Víi mçi tµu chÞu kiÓm tra ph©n cÊp liªn tôc, chñ tµu ph¶i lËp vµ tr×nh ®Ó §¨ng kiÓm duyÖt b¶n danh môc kÕ ho¹ch kiÓm tra liªn tôc nh− sau: STT Tªn ®èi t−îng kiÓm tra Ngµy kiÓm tra trong n¨m theo kÕ ho¹chvµ theo thùc tÕ Ngµy kiÓm tra lÇn cuèi 1995 1996 1997 1998 Ngµy kiÓm tra ph©n cÊp tiÕp 1999 B¶n danh môc kÕ ho¹ch kiÓm tra liªn tôc lµ b¾t buéc ®èi víi chñ tµu vµ chÝnh quyÒn tµu, nã lµ mét phÇn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña chøng thùc ph©n cÊp. TÊt c¶ c¸c 10 lÇn kiÓm tra ®Òu ®−îc tiÕn hµnh theo thêi h¹n ®· Ên ®Þnh trong danh môc kÕ ho¹ch kiÓm tra. Chøng thùc vµo v¨n b¶n danh môc kÕ ho¹ch kiÓm tra vÒ viÖc ®· hoµn thµnh kiÓm tra do §¨ng kiÓm viªn lµm sau khid d· kh¾c phôc tÊt c¶ nh÷ng h− háng ®−îc ph¸t hiÖn trong qu¸ tr×nh kiÓm tra ®èi t−îng Êy. Nåi h¬i, chai giã vµ c¸c b×nh ¸p lùc kh¸c cïng víi c¸c hÖ thèng phôc vô chóng ®−îc kiÓm tra riªng theo thêi h¹n do qui ph¹m §¨ng kiÓm qui ®Þnh kh«ng ®−a vµo hÖ thèng kiÓm tra liªn tôc. Nh÷ng bé phËn th©n tµu, c¬ cÊu, thiÕt bÞ, hÖ thèng kh«ng n»m trong b¶n danh môc kÕ ho¹ch sÏ ®−îc kiÓm tra ë giai ®o¹n cuèi cïng cña chu kú kiÓm tra liªn tôc. ViÖc kiÓm tra c¸c bé phËn vá tµu c¸c hÖ thèng tµu bao gåm c¶ nh÷ng cuéc thö cÇn thiÕt do qui ph¹m §¨ng kiÓm qui ®Þnh. Trong n¨m cuèi cïng cña chu kú kiÓm tra ph©n cÊp 5 n¨m, §¨ng kiÓm tiÕn hµnh thö hµnh tr×nh hÖ ®éng lùc vµ cïng víi nã thö hÖ thèng neo, hÖ thèng l¸i vµ c¸c hÖ thèng kh¸c. Sau khi ®· hoµn thµnh chu kú kiÓm tra liªn tôc ®Çy ®ñ ng−êi ta lËp c¸c biªn b¶n kiÓm tra, ph©n cÊp th©n tµu, phÇn m¸y, phÇn ®iÖn vµ trªn c¬ së ®ã §¨ng kiÓm cÊp giÊy chøng nhËn ph©n cÊp cho tµu theo thêi h¹n míi. 11 Ch−¬ng 2. Tæ chøc söa ch÷a lªn ®µ tµu 2.1. Ph©n lo¹i söa ch÷a Söa ch÷a lµ kh«i phôc ®Õn møc cÇn thiÕt mét phÇn hay toµn bé nh÷ng phÈm chÊt khai th¸c kü thuËt cña c¸c thiÕt bÞ kü thuËt nãi riªng vµ con tµu nãi chung ®· bÞ hao mßn ®i trong qu¸ tr×nh sö dông. Th«ng th−êng, söa ch÷a ®−îc tiÕn hµnh cïng víi viÖc ®−a tµu ra khái khai th¸c vµ ë nhµ m¸y söa ch÷a tµu. Söa ch÷a ®−îc tiÕn hµnh theo hÖ thèng dù phßng theo kÕ ho¹ch ®Ó phßng ngõa sù hao mßn nhanh c¸c thiÕt bÞ vµ c¶ con tµu, ®Ó ®¶m b¶o chi phÝ nhá nhÊt cho viÖc kh«i phôc c¸c phÈm chÊt khai th¸c kü thuËt. ë mçi d¹ng söa ch÷a ng−êi ta ®Òu hoµn thµnh mét khèi l−îng söa ch÷a ®ñ ®Ó ®¶m b¶o khai th¸c b×nh th−êng tµu ®Õn lÇn söa ch÷a tiÕp theo theo kÕ ho¹ch. §èi víi c¸c thiÕt bÞ kü thuËt tµu, c¸c bé phËn th©n tµu ng−êi ta ¸p dông hai lo¹i söa ch÷a dù phßng theo kÕ ho¹ch, c¨n cø vµo néi dung vµ khèi l−îng c¸c c«ng viÖc ®−îc tiÕn hµnh, ®ã lµ: söa ch÷a th−êng xuyªn (tiÓu tu) vµ ®¹i tu. * Söa ch÷a th−êng xuyªn nh»m môc ®Ých gi÷ g×n tr¹ng th¸i kü thuËt b×nh th−êng cña c¸c thiÕt bÞ kü thuËt vµ bao gåm nh÷ng c«ng viÖc ®−îc hoµn thµnh theo chu kú ®Ó kh«i phôc hoÆc thay thÕ c¸c chi tiÕt hoÆc nhãm chi tiÕt hao mßn nhanh. Nh÷ng c«ng viÖc tiªu biÓu trong söa ch÷a th−êng xuyªn lµ: - Th¸o l¾p vÖ sinh c¸c ph−¬ng tiÖn kü thuËt, c¸c chi tiÕt, c¸c nhãm chi tiÕt, kiÓm tra, ®iÒu chØnh c¸c khe hë cÇn thiÕt trong c¸c mèi ghÐp, kh¾c phôc nh÷ng h− háng nhá. - Lµm s¹ch, s¬n vá, kh¾c phôc chç kh«ng kÝn, nh÷ng h− háng nhá cña vá vµ nh÷ng biÕn d¹ng nhá cña c¸c phÇn tö vá tµu, hµn nh÷ng chç bÞ ¨n mßn nhá vµ nh÷ng viÖc kh«ng yªu cÇu ph¶i thay khung, x−¬ng cña th©n tµu. - Lµm s¹ch, s¬n vµ kh¾c phôc nh÷ng h− háng nhá ë c¸c buång, phßng. - Th¸o l¾p, kh¾c phôc rß rØ c¸c hÖ thèng vµ c¸c phô tïng ®−êng èng. Trong söa ch÷a th−êng xuyªn cho phÐp thay thÕ nh÷ng phÇn tö riªng biÖt nÕu nh− viÖc nµy kh«ng kÐo theo mét khèi l−îng c«ng viÖc lín vµ kh«ng lµm thay ®æi kÝch th−íc cña c¸c chi tiÕt vµ nhãm chi tiÕt l¾p ghÐp víi nã. * §¹i tu c¸c thiÕt bÞ kü thuËt vµ c¸c bé phËn cña th©n tµu lµ kh«i phôc c¸c phÈm chÊt khai th¸c kü thuËt cña chóng sau mét thêi gian sö dông dµi vµ bao gåm nh÷ng c«ng viÖc vÒ kh«i phôc vµ thay thÕ tõng phÇn, tõng nhãm chi tiÕt. 12 Nh÷ng c«ng viÖc ®iÓn h×nh trong ®¹i tu lµ thay vµ söa ch÷a c¸c ph−¬ng tiÖn kü thuËt tµu, tõng kh©u, tõng nhãm mµ nh÷ng viÖc nµy kÐo theo mét khèi l−îng c«ng viÖc lín hoÆc lµm thay ®æi kÝch th−íc c¸c chi tiÕt cïng l¾p ghÐp. §èi víi nguyªn c¶ tµu ng−êi ta cã c¸c h×nh thøc söa ch÷a: söa ch÷a nhá, söa ch÷a lín vµ lªn ®µ. - Söa ch÷a nhá: (lµ kh«i phôc c¸c phÈm chÊt khai th¸c kü thuËt). Söa ch÷a nhá th−êng ®−îc tiÕn hµnh khi kh«ng ®−a tµu ra khái khai th¸c. - Söa ch÷a lín: lµ kh«i phôc kh¶ n¨ng lµm viÖc cña tµu sau mét thêi gian khai th¸c dµi (gåm nh÷ng c«ng viÖc ®¹i tu c¸c thiÕt bÞ kü thuËt nh»m kh«i phôc c¸c phÈm chÊt khai th¸c kü thuËt cña tµu ®Õn møc cho tr−íc). Trong tõng tr−êng hîp cô thÓ, tr−ëng phßng kü thuËt c«ng ty sÏ x¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i söa ch÷a lín cho tõng tµu. - Lªn ®µ: §−îc tiÕn hµnh ®Ó b¶o vÖ cho vá tµu khái gØ vµ khái bÞ hµ b¸m, kh«i phôc phÈm chÊt hµnh h¶i cña tµu. Trong khi lªn ®µ, ng−êi ta triÖt tiªu tõng h− háng cña th©n tµu, tæ hîp ch©n vÞt, b¸nh l¸i, nh÷ng phô tïng ®¸y - m¹n vµ ®ång thêi c¸c c«ng viÖc kÐo theo. Chu kú lªn ®µ do §¨ng kiÓm qui ®Þnh. Tuy nhiªn tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn khai th¸c cô thÓ, møc ®é hµm b¸m, kh¶ n¨ng lµm s¹ch vá ë d−íi n−íc vµ lîi Ých kinh tÕ mµ chñ tµu cã thÓ xin thay ®æi chu kú. - Söa ch÷a khi khai th¸c lµ söa ch÷a theo kÕ ho¹ch, nã ®Þnh tr−íc viÖc ®−a tµu ra khái khai th¸c mét thêi gian ng¾n ®Ó hoµn thµnh nh÷ng c«ng viÖc s−¶ ch÷a ®ßi hái ph¶i cã thiÕt bÞ cña nhµ m¸y vµ kh«ng thÓ hoµn thµnh trong qu¸ tr×nh khai th¸c ®−îc. Trong lo¹i söa ch÷a nµy cã c¶ lªn ®µ nÕu cÇn. Víi c¸c tµu kh«ng n»m trong hÖ thèng söa ch÷a dù phßng theo kÕ ho¹ch, ng−êi ta ¸p dông hai lo¹i söa ch÷a: söa ch÷a duy tr× vµ söa ch÷a kh«i phôc. Söa ch÷a duy tr× ®−îc ¸p dông trong nh÷ng tr−êng hîp khi c¶ tµu hoÆc nh÷ng bé phËn riªng biÖt cña nã bÞ hao mßn nhiÒu, chóng ®ßi hái nh÷ng chi phÝ lín ®Ó söa ch÷a. Lóc ®ã ng−êi ta chØ tiÕn hµnh mét khèi l−îng c«ng viÖc söa ch÷a nhá råi h¹n chÕ ®iÒu kiÖn khai th¸c, nh− vËy, tµu ®−îc khai th¸c mét c¸ch kinh tÕ ®Õn giíi h¹n hao mßn. Söa ch÷a kh«i phôc chØ ¸p dông trong nh÷ng tr−êng hîp hÕt søc ®Æc biÖt cho c¸c tµu ®Æc biÖt ®¾t vµ ®Æc biÖt hiÕm cã sù hao mßn lín hoÆc h− háng nÆng do tai n¹n. §Ó triÖt tiªu c¸c h− háng do tai n¹n g©y ra cña tµu hay cña c¸c thiÕt bÞ kü thuËt, ng−êi ta ¸p dông söa ch÷a do tai n¹n, Tuú thuéc vµo møc ®é h− háng vµ khèi l−îng c«ng viÖc ng−êi ta cã thÓ tiÕn hµnh söa ch÷a do tai n¹n cïng víi viÖc ®−a hoÆc kh«ng ®−a tµu ra khái khai th¸c. 13 Trong thêi gian söa ch÷a nhÊt thiÕt ph¶i hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc liªn quan ®Õn kiÓm tra ph©n cÊp vµ ®Ó kÐo dµi thêi h¹n c¸c giÊy chøng nhËn theo qui ph¹m §¨ng kiÓm. 2.2. LËp kÕ ho¹ch söa ch÷a, chuÈn bÞ söa ch÷a vµ lªn ®µ tµu 2.2.1. LËp kÕ ho¹ch söa ch÷a LËp kÕ ho¹ch söa ch÷a c¸c tµu dùa trªn c¬ së nh÷ng qui ®Þnh vÒ chu kú söa ch÷a vµ lªn ®µ cña hÖ thèng söa ch÷a dù phßng theo kÕ ho¹ch ë nhµ m¸y chuyªn dïng. C«ng ty tµu biÓn lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a cho c¸c tµu cña C«ng ty m×nh cho 5 n¨m, hµng n¨m, hµng quÝ vµ hµng th¸ng. Khi lËp kÕ ho¹ch ng−êi ta tÝnh khèi l−îng c«ng viÖc söa ch÷a, hiÖn ®¹i hãa vµ thiÕt biÖt l¹i c¸c tµu, nh÷ng c«ng viÖc ®Ó c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc, sinh ho¹t cña thuyÒn viªn, tÝch luü quÜ phô tïng thay thÕ, dù tr÷, ®ång thêi ng−êi ta tÝnh c¶ chi phÝ vÒ ph−¬ng tiÖn, thêi gian ®Ó hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc kÓ trªn. Kinh phÝ söa ch÷a c¸c tµu tuú thuéc vµo lo¹i söa ch÷a vµ ®Æc ®iÓm c¸c c«ng viÖc hoµn thµnh. Söa ch÷a kh«i phôc, bæ sung tµu míi, hiÖn ®¹i hãa, thiÕt bÞ l¹i tµu ®−îc h¹ch to¸n vµo quÜ ®Çu t− c¬ b¶n. §¹i tu, thay thiÕt bÞ kü thuËt tµu, c¸c phÇn tö tµu, lªn ®µ trong söa ch÷a lín, mua c¸c thiÕt bÞ phô tïng thay thÕ h¹ch to¸n vµo quÜ khÊu hao. Söa ch÷a th−êng xuyªn thiÕt bÞ kü thuËt vµ c¸c bé phËn th©n tµu, lªn ®µ, b¶o d−ìng, söa ch÷a nåi h¬i, b¶o d−ìng thiÕt bÞ, söa ch÷a duy tr×, söa ch÷a khi khai th¸c ®ång thêi ch¨m sãc kü thuËt tµu ®−îc h¹ch to¸n vµo quÜ söa ch÷a. 2.2.2. ChuÈn bÞ söa ch÷a vµ lªn ®µ Tr−íc khi ®−a tµu vµo nhµ m¸y chñ tµu cã tr¸ch nhiÖm chuÈn bÞ ®−a tµu ®Õn tr¹ng th¸i sao cho cã thÓ b¾t ®Çu ®óng h¹n viÖc söa ch÷a hoÆc lªn ®µ. Danh môc nh÷ng viÖc cÇn lµm vµ thêi gian hoµn thµnh chóng, chñ tµu bµn b¹c thèng nhÊt víi nhµ m¸y. ChuÈn bÞ ®Ó söa ch÷a tµu cã nh÷ng c«ng viÖc sau ®©y: - PhÇn th©n tµu (ë nh÷ng chç dù ®Þnh söa ch÷a): vÖ sinh hÇm hµng c¸c kÐt s©u, c¸c kÐt ®¸y ®«i, c¸c kÐt dÇu, dän dÑp vËt t−, thiÕt bÞ rêi ¶nh h−ëng ®Õn söa ch÷a. - PhÇn nåi h¬i: x¶ h¬i vµ n−íc, lµm s¹ch phÝa löa, th¸o gì c¸c dông cô ®o ®¹c, ®iÒu khiÓn vµ c¶ g¹ch chÞu löa vµ ghi nÕu cÇn. - PhÇn m¸y chÝnh vµ m¸y phô: x¶ n−íc, dÇu nhên, dÇu ®èt, lau chïi lµm s¹ch c¸c thiÕt bÞ, th¸o gì c¸c dông cô ®o ®¹c, ®iÒu khiÓn vµ c¸c thiÕt bÞ tù ®éng. 14 ThuyÒn tr−ëng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc chuÈn bÞ tµu söa ch÷a vµ lªn ®µ ®óng h¹n. Phßng kü thuËt chÞu tr¸ch nhiÖm chuÈn bÞ hå s¬ vµ tµi liÖu liªn quan ®Õn söa ch÷a. Víi bÊt kú lo¹i söa ch÷a nµo, chÝnh quyÒn tµu ®Òu ph¶i lËp danh môc söa ch÷a dùa trªn c¬ së kinh phÝ ®−îc duyÖt. C¬ së ®Ó lËp hµng môc söa ch÷a lµ: - Sæ theo dâi t×nh tr¹ng kü thuËt cña th©n tµu vµ hÖ ®éng lùc - C¸c tµu liÖu h−íng dÉn sö dông thiÕt bÞ. - C¸c biªn b¶n kiÓm tra, c¸c yªu cÇu, chØ thÞ cña c¸c c¬ quan gi¸m s¸t kü thuËt. - §Þnh møc hao mßn cho phÐp cña c¸c phÇn tö th©n tµu vµ c¸c chi tiÕt cña c¸c thiÕt bÞ kü thuËt. - C¸c sè liÖu kiÓm tra, xem xÐt trong qu¸ tr×nh khai th¸c. Cïng víi danh môc söa ch÷a, c«ng ty cÇn cung cÊp cho nhµ m¸y danh s¸ch c¸c thiÕt bÞ phô tïng thay thÕ cÇn thiÕt cho viÖc söa ch÷a con tµu Êy. 2.3. Mèi quan hÖ gi÷a chñ tµu - nhµ m¸y - ®¨ng kiÓm Quan hÖ t−¬ng hç gi÷a chñ tµu vµ nhµ m¸y ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c thÓ lÖ söa ch÷a tµu ë nhµ m¸y vµ c¸c hîp ®ång. - Hîp ®ång söa ch÷a tµu tæng qu¸t ®−îc ký cho mét n¨m theo lÞch. - Hîp ®ång söa ch÷a riªng ký cho 1 tµu cô thÓ nµo ®ã. - Hîp ®ång trùc tiÕp chÕ t¹o chi tiÕt thay thÕ, phô tïng dù tr÷. Khi cã mét sè nhµ m¸y hoÆc xÝ nghiÖp phô tham gia söa ch÷a tµu th× nhµ m¸y chÝnh - ng−êi ®· ký hîp ®ång víi chñ tµu sÏ lµ ng−êi tæng nhËn thÇu. Nhµ m¸y ®ã giao viÖc cho c¸c nhµ m¸y phô kh¸c, theo dâi tiÕn ®é, chÊt l−îng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l−îng söa ch÷a toµn tµu. Hîp ®ång riªng x¸c ®Þnh gi¸ söa ch÷a vµ thêi gian hoµn thµnh nã. Ng−êi cña nhµ m¸y tiÕn hµnh c«ng viÖc trªn tµu ph¶i tu©n theo néi qui tµu. thuyÒn viªn cña tµu trong nhµ m¸y ph¶i tu©n thñ néi qui cña nhµ m¸y. ThuyÒn tr−ëng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ an toµn tµu (kÓ c¶ an toµn phßng ch¸y, v× vËy mäi viÖc cã liªn quan ®Õn tÝnh æn ®Þnh vµ tÝnh næi (di chuyÓn vËt nÆng, b¬m chuyÓn balast, dÇu, th¸o dì thiÕt bÞ m¹n,...) ®ång thêi nh÷ng viÖc liªn quan ®Õn ngän löa hë (hµn, c¾t h¬i,...) chØ ®−îc phÐp tiÕn hµnh khi cã sù ®ång ý cña thuyÒn tr−ëng. Nhµ m¸y chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ khèi l−îng vµ chÊt l−îng c¸c c«ng viÖc do hä ®¶m nhiÖm ®ång thêi vÒ chÊt l−îng c¸c nguyªn vËt liÖu mµ hä ®· dïng trong söa ch÷a. 15 Thêi gian h¶o hµnh lµ 12 th¸ng kÓ tõ ngµy bµn giao tµu sau söa ch÷a. Tuy nhiªn nhµ m¸y kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng h− háng do kh«ng t«n trong qui tr×nh khai th¸c g©y ra. §èi víi §¨ng kiÓm: §¨ng kiÓm ph¶i kiÓm tra (do chñ tµu mêi) kiÓm tra lÇn ®Çu vµ còng lµ lÇn cuèi cho söa ch÷a nhá vµ thªm mét lÇn n÷a cho söa ch÷a võa vµ söa ch÷a lín. Sau khi kiÓm tra: §¨ng kiÓm vµ Chñ tµu ph¶i lËp biªn b¶n. Sau khi ®· kiÓm tra, §¨ng kiÓm kh«ng ®−îc ®Ò ra yªu cÇu g× thªm. NÕu chñ tµu vµ §¨ng kiÓm kh«ng thèng nhÊt th× §¨ng kiÓm lµ ng−êi quyÕt ®Þnh vµ Chñ tµu kh«ng ®ång ý th× ®Ò ®¹t ý kiÕn lªn cÊp trªn. 2.4. Tæ chøc söa ch÷a lªn ®µ tµu ë nhµ m¸y söa ch÷a tµu Sau khi cã kÕ ho¹ch n¨m vµ quÝ vÒ söa ch÷a tµu, nhµ m¸y cö nh÷ng chñ nhiÖm c«ng tr×nh. Hä lµ nh÷ng ®¹i diÖn toµn quyÒn cña nhµ m¸y trong viÖc quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn söa ch÷a tµu. Khi ®−a tµu vµo söa ch÷a, ®¹i diÖn nhµ m¸y vµ chñ tµu lËp biªn b¶n. Ngµy ký biªn b¶n ®−îc coi lµ ngµy b¾t ®Çu söa ch÷a. Sau khi nhËn tµu, nhµ m¸y b¾t ®Çu kh¶o s¸t ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c khèi l−îng söa ch÷a lÇn cuèi cïng theo danh môc söa ch÷a ®ång thêi ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c«ng nghÖ söa ch÷a. Th−êng nhµ m¸y tiÕn hµnh kh¶o s¸t trong giai ®o¹n ®Çu tiªn chiÕm kho¶n 1/3 tæng thêi gian söa ch÷a. NÕu khi kh¶o s¸t, ph¸t hiÖn thÊy mét vµi chi tiÕt, nhãm chi tiÕt hay lµ thiÕt bÞ nµo ®ã ®ßi hái mét khèi l−îng c«ng viÖc söa ch÷a lín h¬n ®Þnh møc cho lo¹i söa ch÷a dù ®Þnh th× Chñ tµu cÇn ®Æt hµng thªm nh÷ng c«ng viÖc d«i ra ®ã hoÆc ®ång ý víi nhµ m¸y chuyÓn lo¹i söa ch÷a. Khi kh¶o s¸t, nhµ m¸y mêi ®¹i diÖn tµu, chñ tµu, vµ khi cÇn mêi ®¹i diÖn §¨ng kiÓm vµ c¸c c¬ quan gi¸m s¸t kh¸c. Trong thêi gian kh¶o s¸t, chñ tµu giao cho nhµ m¸y c¸c tµi liÖu ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i kü thuËt tµu, trong ®ã ®ã cã sæ ghi chÐp tr¹ng th¸i kü thuËt th©n tµu, hÖ ®éng lùc, lý lÞch c¸c thiÕt bÞ, ghi chÐp c¸c kÝch th−íc ®o ®¹c ®−îc trong khi khai th¸c, c¸c biªn b¶n kiÓm tra §¨ng kiÓm,... C¨n cø vµo kÕt qu¶ kh¶o s¸t, nhµ m¸y vµ chñ tµu x¸c ®Þnh khèi l−îng cuèi cïng vµ tÝnh thêi h¹n söa ch÷a, ®ång thêi x¸c ®Þnh râ c¸c ®iÒu kiÖn hîp ®ång. Cuèi qu¸ tr×nh kh¶o s¸t, ng−êi ta lËp biªn b¶n kh¶o s¸t. Sau khi th¸o kh¶o s¸t, nhµ m¸y lËp dù to¸n x¸c ®Þnh gi¸ c¸c c«ng viÖc söa ch÷a vµ chuyÓn cho chñ tµu (cïng víi hîp ®ång riªng) ®Ó lÊy ý kiÕn chÊp nhËn cña chñ tµu. 16 Sau khi ký hîp ®ång riªng, nhµ m¸y nghiªn cøu hiÖu chØnh c¸c tµi liÖu néi bé vµ lËp s¬ ®å c«ng nghÖ (s¬ ®å m¹ng) cña nhµ m¸y. Trong s¬ ®å ng−êi ta chØ râ thêi h¹n söa ch÷a, thø tù chung mµ x−ëng, c¸c khu s¶n xuÊt tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc söa ch÷a, chi phÝ lao ®éng, sè l−îng c«ng nh©n cÇn thiÕt cho tõng kh©u. S¬ ®å c«ng nghÖ cña nhµ m¸y lµ tµi liÖu chÝnh ®Ó tæ chøc vµ lËp kÕ ho¹ch tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc söa ch÷a tµu, mét b¶n sao cña nã sÏ ®−îc göi cho thuyÒn tr−ëng. Nh÷ng c«ng viÖc (h¹ng môc) mµ thuyÒn bé tµu ®¶m nhiÖm th× chÝnh quyÒn tµu lËp b¶n danh môc riªng vµ nh÷ng c«ng viÖc nµy t¸ch rêi khái danh môc cña nhµ m¸y. Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña nhµ m¸y xem xÐt kÕ ho¹ch hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc do thuyÒn bé ®¶m nhiÖm ®Ó nã phï hîp víi s¬ ®å c«ng nghÖ cña nhµ m¸y. ThuyÒn tr−ëng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc do tµu ®¶m nhiÖm ®óng kú h¹n ®· ®Þnh. ViÖc ®−a tµu lªn ®µ ®−îc tiÕn hµnh theo kÕ ho¹ch söa ch÷a quÝ vµ kÕ ho¹ch lªn ®µ cña nhµ m¸y. §Ó x¸c ®Þnh râ c«ng viÖc cÇn lµm khi lªn ®èc, Héi ®ång ®èc (gåm ®¹i diÖn nhµ m¸y, ®¹i diÖn chñ tµu vµ §¨ng kiÓm viªn) sÏ xem xÐt tµu sau khi ®−a lªn ®µ vµ lµm s¹ch vá. Th−êng 24 giê kÓ tõ khi ®−a tµu vµo ®µ ng−êi ta lËp biªn b¶n kiÓm tra ë ®èc. Khi kÕt thóc c«ng viÖc trªn ®èc, nhµ m¸y lËp c¸c biªn b¶n vµ trao chóng cho chñ tµu ®Ó thùc hiÖn giao nhËn trung gian cho §¨ng kiÓm ®Ó tiÕn hµnh giao nhËn cuèi cïng. Tµu sÏ ®−îc ®−a xuèng n−íc sau khi ®· hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc vµ cã x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n cña thuyÒn tr−ëng vÒ sù s½n sµng næi trªn mÆt n−íc cña tµu vµ cã biªn b¶n cña §¨ng kiÓm vÒ viÖc kÕt thóc kiÓm tra trªn ®èc. VÒ phÝa chñ tµu, thuyÒn tr−ëng, m¸y tr−ëng vµ nhËn viªn phßng kü thuËt phô tr¸ch tµu cã tr¸ch nhiÖm theo dâi söa ch÷a. Mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tiÕn ®é vµ chÊt l−îng söa ch÷a, chñ nhiÖm c«ng tr×nh cña nhµ m¸y sÏ gi¶i quyÕt, cßn nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm cña chñ nhiÖm c«ng tr×nh th× liªn hÖ víi tr−ëng phßng kü thuËt, kü s− tr−ëng hoÆc gi¸m ®èc nhµ m¸y. ThuyÒn tr−ëng, m¸y tr−ëng (hoÆc lµ ng−êi ®−îc hä ñy nhiÖm) cã tr¸ch nhiÖm: - Theo dâi kiÓm tra tiÕn ®é vµ chÊt l−îng söa ch÷a, ®Ò xuÊt biÖn ph¸p ®Ó gi÷ ®óng tiÕn ®é ®· ®Þnh. - Tham gia vµo ban kh¶o s¸t. - Tham gia vµo c¸c cuéc bµn giao tõng phÇn nh÷ng thiÕt bÞ quan träng. - Tham gia héi ®ång bµn giao cuèi cïng sau söa ch÷a. 17 PhÝa §¨ng kiÓm theo dâi qu¸ tr×nh söa ch÷a theo qui ph¹m hiÖn hµnh vµ theo hîp ®ång ®·a kú víi nhµ m¸y. §Ó kiÓm tra vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kiªn quan ®Õn söa ch÷a cña nhµ m¸y th× nhµ m¸y sÏ mêi §¨ng kiÓm viªn, trong nh÷ng tr−êng hîp kh¸c th× chñ tµu mêi. Trong qu¸ tr×nh söa ch÷a tµu, nhµ m¸y nhÊt thiÕt ph¶i th¶o luËn, xin ý kiÕn §¨ng kiÓm vµ qui tr×nh c«ng nghÖ söa ch÷a nh÷ng chi tiÕt quan träng (söa ch÷a trôc khuûu, ch©n vÞt cã dïng hµn ®iÖn, triÖt tiªu h− háng lín cña th©n tµu,...) vÒ ch−¬ng tr×nh thö giao nhËn t¹i bÕn vµ hµnh tr×nh. §¨ng kiÓm viªn tiÕn hµnh theo dâi söa ch÷a, ®Ò xuÊt víi nhµ m¸y vµ chñ tµu nh÷ng yªu cÇu, ®ßi hái cña m×nh trong thêi gian kh¶o s¸t. Nhµ m¸y trong thêi gian nµy ph¶i thùc hiÖn yªu cÇu cña §¨ng kiÓm vÒ th¸o, më nh÷ng thiÕt bÞ vµ phÇn tö vá tµu ®Ó kiÓm tra. NghiÖm thu söa ch÷a ®−îc chia lµm hai b−íc: nghiÖm thu s¬ bé (tõng phÇn) vµ nghiÖm thu cuèi cïng. - NghiÖm thu s¬ bé: §−îc tiÕn hµnh trong qu¸ tr×nh söa ch÷a khi kÕt thóc tõng phÇn viÖc cña nh÷ng chi tiÕt, c¬ cÊu, thiÕt bÞ riªng (sau khi gia c«ng cæ trôc, cæ khuûu trªn m¸y, sau khi rµ phÇn c«n ch©n vÞt víi phÇn c«n trôc ch©n vÞt...) - NghiÖm thu cuèi cïng: lµ nghiÖm thu toµn bé tµu sau khi ®· kÕt thóc tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc söa ch÷a cña nhµ m¸y. TÊt c¶ c¸c chi tiÕt, c¬ cÊu, thiÕt bÞ, phÇn tö vá tµu tr−íc khi ®−a bµn giao ph¶i ®−îc KCS cña nhµ m¸y kiÓm tra tr−íc, cã biªn b¶n t−¬ng øng. Víi nh÷ng chi tiÕt quan träng, ng−êi ta cßn g¾n dÊu hiÖu KCS lªn trªn. §¨ng kiÓm tiÕn hµnh kiÓm tra, kh¸m nghiÖm trong qu¸ tr×nh gi¸m s¸t söa ch÷a sau khi KCS nhµ m¸y ®· kiÓm tra vµ lËp biªn b¶n vÒ viÖc hoµn thµnh h¹ng môc söa ch÷a. Sau khi söa ch÷a tµu, ng−êi ta bµn giao tµu theo mét ch−¬ng tr×nh do nhµ m¸y ®Æt ra cã sù ®ång ý cña §¨ng kiÓm, chñ tµu vµ nÕu cÇn th× cã c¶ c¸c c¬ quan gi¸m s¸t kh¸c. Thö giao nhËn ®−îc tiÕn hµnh nh»m môc ®Ých x¸c ®Þnh xem cã thÓ bµn giao tµu sau söa ch÷a ®−îc kh«ng, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng söa ch÷a, ®ång thêi kiÓm tra sù t−¬ng øng cña c¸c c«ng viÖc söa ch÷a víi danh môc vµ chÊt l−îng c¸c c«ng viÖc söa ch÷a cã phï hîp víi b¶n vÏ, yªu cÇu kü thuËt vµ nh÷ng ®ßi hái cña §¨ng kiÓm kh«ng. Sau khi thö, ng−êi ta th−êng ®Ò nghÞ th¸o ®Ó kiÓm tra l¹i nh÷ng kh©u, nh÷ng c¬ cÊu thiÕt bÞ mµ khi thö cã nh÷ng biÓu hiÖn ®¸ng ngê, ®ång thêi lµ nh÷ng c¬ cÊu cÇn ph¶i kiÓm tra l¹i chÊt l−îng söa ch÷a. Sau khi th¸o, kiÓm tra kh¾c phôc nh÷ng khiÕm khuyÕt, héi ®ång thö sÏ kiÓm tra l¹i ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt bÞ ®· ®−îc më, nÕu chóng ®¹t yªu cÇu th× lËp biªn b¶n bµn giao. 18 Trong tr−êng hîp ®Æc biÖt, §¨ng kiÓm hoÆc chñ tµu cã quyÒn ®Ò nghÞ ch¹y thö tµu tr−íc khi ký vµo biªn b¶n bµn giao. Ngµy ký biªn b¶n bµn giao ®−îc coi lµ ngµy kÕt thóc söa ch÷a. Tr−íc khi ký biªn b¶n nhµ m¸y ph¶i trao cho tµu toµn bé tµi liÖu vÒ söa ch÷a trong ®ã cã c¸c tµi liÖu cña c¸c c¬ quan gi¸m s¸t. 2.5. Tæ chøc söa ch÷a tµu trong ®iÒu kiÖn khai th¸c Víi yªu cÇu t¨ng l−îng hµng hãa chuyªn chë cña c¸c tµu, cïng víi viÖc ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt cña c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt vµ con tµu nãi chung, th× viÖc kÐo dµi thêi kú sö dông cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt. Thêi gian söa ch÷a lµ mét phÇn chñ yÕu cña thêi gian kh«ng sö dông. Mét trong c¸c biÖn ph¸p gi¶m bít thêi gian söa ch÷a ë nhµ m¸y lµ thùc hiÖn mét phÇn c«ng viÖc cña söa ch÷a nhá vµ söa ch÷a lín trong thêi kú sö dông. Cïng víi sù hoµn thiÖn cho hÖ thèng ®éng lùc ®¶m b¶o kü thuËt, th× viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kÓ tr©n còng cho phÐp kÐo dµi thêi gian gi÷a c¸c lÇn söa ch÷a mét c¸ch cã c¬ së. ViÖc bè trÝ c¸c c«ng viÖc söa ch÷a nhá (khi ®−a tµu vµo söa ch÷a) ë c¸c nhµ m¸y söa ch÷a cì lín ®−îc trang bÞ c¸c c¬ së ®¾t tiÒn (cã quÜ vèn ®¾t tiÒn) lµ kh«ng hîp lý. §èi víi c¸c xÝ nghiÖp nµy chñ yÕu thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc söa ch÷a mµ trong c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c (®iÒu kiÖn khai th¸c) kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc vµ c¸c c«ng viÖc nµy ®¶m b¶o hiÖu suÊt cao nhÊt cho c¸c thiÕt bÞ ®¾t tiÒn, quÝ hiÕm ®−îc trang bÞ ë nhµ m¸y söa ch÷a. C¸c c«ng viÖc söa ch÷a kh¸c ®−îc thùc hiÖn trùc tiÕp trªn tµu, cã sö dông c¸c m¸y mãc nhá, cã thÓ chuyÓn giao cho thuyÒn viªn ë tµu vµ c¸c thî söa ch÷a, c¸c tr¹m söa ch÷a nhá cã nhu cÇu tiªu hao vËt t− kh«ng lín. Trong thêi gian khai th¸c sö dông, c¸c c«ng viÖc söa ch÷a ®−îc thùc hiÖn khi tµu dõng ë c¸c c¶ng (trong n−íc vµ ngoµi n−íc còng nh− khi tµu hµnh tr×nh). Theo møc ®é ¸p dông tù ®éng hãa viÖc ®iÒu khiÓn vµ tr¹ng bÞ c¸c ph−¬ng tiÖn kü thuËt cho tµu t¨ng lªn th× sè l−îng thuyÒn viªn cµng gi¶m ®i. Cßn viÖc c¬ khÝ hãa vµ hoµn thiÖn viÖc tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh xÕp dì hµng hãa sÏ lµm gi¶m thêi gian dõng tµu ë trong c¶ng. Do ®ã víi sè l−îng thuyÒn viªn cã tr×nh ®é nghÒ nghiÖp chØ ®−îc x¸c ®Þnh tõ c¸c ®iÒu kiÖn chi phÝ søc lao ®éng cho viÖc ®iÒu khiÓn con tµu vµ hÖ ®éng lùc. Cßn viÖc b¶o d−ìng söa ch÷a c¸c ph−¬ng tiÖn kü thuËt víi sè l−îng thuyÒn viªn nh− vËy sÏ kh«ng ®ñ ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cña söa ch÷a nhá vµ söa ch÷a lín. §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô nµy, cÇn ph¶i t¨ng sè l−îng thuyÒn viªn, ®−a c¶ tæ ®éi söa ch÷a tµu vµo thµnh phÇn cña ®éi ngò thuyÒn viªn. ChØ ®¹o (ngay t¹i tµu) ®éi söa ch÷a cña nhµ m¸y trong thêi gian 1-2 hµnh tr×nh ®i biÓn (hoÆc ®i s«ng), thùc hiÖn mét phÇn c¸c c«ng viÖc c¬ khÝ, hµn vµ c¸c c«ng viÖc kh¸c t¹i c¬ së b¶o d−ìng phôc vô kü thuËt khi tµu dõng t¹i c¸c c¶ng. 19 Thay thÕ c¸c chi tiÕt bÞ khuyÕt tËt b»ng c¸c chi tiÕt míi lµ ph−¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó tæ chøc c¸c c«ng viÖc söa ch÷a. C¸c chi tiÕt ®· th¸o dì cã thÓ chuyÓn ®i ®Ó phôc håi ë c¸c xÝ nghiÖp söa ch÷a tµu vµ sau ®ã ®−îc dïng lµm chi tiÕt dù tr÷. V× vËy khi chuyÓn sang hÖ thèng tæ chøc söa ch÷a míi th× viÖc chuÈn bÞ söa ch÷a cho mét chuyÕn ®i biÓn cã ý nghÜa to lín: thu thËp c¸c vËt t−, chi tiÕt phô tïng dù tr÷ cÇn thiÕt, c¸c dông cô ®å nghÒ, lËp c¸c b¶ng thèng kª vµ c¸c kÕ ho¹ch söa ch÷a, kÌm theo sù ph©n c«ng ng−êi thùc hiÖn. C¬ së söa ch÷a cña tµu cÇn cã mÆt b»ng ®ñ (mÆt b»ng ph©n x−ëng, tr¹m x−ëng) cã trang bÞ c«ng nghÖ chuyªn dông ®Ó söa ch÷a c¸c c¬ cÊu, thiÕt bÞ m¸y mãc. §Ó thùc hiÖn cÇn lËp nªn hÖ thèng kiÓm tra ®Ó thùc hiÖn viÖc chÈn ®o¸n kü thuËt theo c¸c th«ng sè lµm viÖc cña c¸c thiÕt bÞ trong ®iÒu kiÖn sö dông, lËp nªn c¸c bé "zip" cã ®ñ c¸c chi tiÕt dù tr÷ cÇn thiÕt ®Ó sö dông khi c¸c thiÕt bÞ sù cè, h− háng,... ViÖc tæ chøc söa ch÷a mét c¸ch tiÕn bé cho phÐp thùc hiÖn mét khèi l−îng lín c«ng viÖc söa ch÷a trong thêi gian khai th¸c. Khi lªn kÕ ho¹ch söa ch÷a trong thêi gian khai th¸c cÇn tÝnh ®Õn c¸c c«ng viÖc b¶o d−ìng kü thuËt, ®Õn n¨ng suÊt thÊp cña nh÷ng ng−êi thùc hiÖn söa ch÷a ë ®iÒu kiÖn trªn tµu so víi c¸c ®iÒu kiÖn á c¸c xÝ nghiÖp söa ch÷a tµu (do kh«ng cã c¸c bé phËn chuyªn m«n hãa). C¸c gi¸n ®o¹n kh«ng tr¸nh khái khi tµu ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn gi«ng b·o, kh«ng thÓ th¸o dì hoµn toµn c¸c thiÕt bÞ ®o cÇn ®¶m b¶o th−êng xuyªn t×nh tr¹ng kü thuËt ë trong bÊt kú thêi ®iÓm nµo khi nhËn ®−îc mÖnh lÖnh. C¸c kÕt qu¶ c«ng viÖc ®· thùc hiÖn vµ c¸c sè liÖu kiÓm tra ®−îc ghi vµo c¸c lý lÞch cña thiÕt bÞ vµ vµo nhËt ký chung cña tµu (nhËt ký c¸c c«ng viÖc). HiÖu qu¶ kinh tÕ tõ viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p vÒ t¨ng thêi gian sö dông tµu cã thÓ x¸c ®Þnh theo biÓu thøc. Se = S1 + S2 - S3 - S4 - S5 Trong ®ã: S1 - HiÖu qu¶ kinh tÕ do t¨ng thêi gian sö dông lªn ∆t ngµy ®ªm S2- §¹i l−îng tiÕt kiÖm trung b×nh hµng n¨m cña c¸c ph−¬ng tiÖn - thiÕt bÞ cho söa ch÷a ë nhµ m¸y do chuyÓn mét phÇn c«ng viÖc söa ch÷a sang thêi gian sö dông. S3- C¸c chi phÝ trung b×nh hµng n¨m ®Ó duy tr× thuyÒn viªn bæ sung. S4- C¸c chi phÝ ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc (tõ c«ng viÖc söa ch÷a cña nhµ m¸y) c¸c c«ng viÖc nµy do c¸c c¬ së b¶o ®¶m kü thuËt thùc hiÖn). S5- Vèn ®Çu t− cho trang thiÕt bÞ c¸c tr¹m x−ëng vµ ph©n x−ëng nhá cña tµu (tÝnh cho thêi gian ®Þnh møc mua trang thiÕt bÞ). Dèi víi c¸c tµu cã ®Æc tÝnh khai th¸c phô thuéc vµo mïa, thêi tiÕt (thÝ dô: tµu ®¸nh c¸, tµu s«ng,...) viÖc chuyÓn giao mét phÇn c¸c c«ng viÖc söa ch÷a trong nhµ m¸y theo kÕ ho¹ch söa ch÷a sang thùc hiÖn ë thêi kú khai th¸c kh«ng ph¶i lu«n lu«n hîp lý v× r»ng c−êng ®é lµm viÖc cña ®éi tµu cã trong thêi gian ®¸nh c¸ lµ rÊt 20 lín vµ trong thêi gian nµy kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c c«ng viÖc söa ch÷a theo kÕ ho¹ch. C¸c c«ng viÖc nµy th−êng ®−îc thùc hiÖn bëi c¸c tr¹m x−ëng b¶o ®¶m kü thuËt vµ kh¾c phôc c¸c sù cè h− háng. 2.6. Tæ chøc nghiÖm thu vµ thö tµu KiÓm tra vµ thö nghiÖm lµ nh÷ng h×nh thøc chñ yÕu ®Ó x¸c ®Þnh chÊt l−îng thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc söa ch÷a. KiÓm tra ®ã lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh sù ®óng ®¾n trong viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc. T−¬ng øng víi c¸c c«ng viÖc cã c¸c biªn b¶n x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt, ®ång thêi cã c¸c tµi liÖu vµ c¸c b¶n vÏ x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ ®Æc tÝnh cña viÖc söa ch÷a ®· ®−îc ®ång ý cña c¸c phÝa. C¸c c«ng viÖc kiÓm tra ®−îc tiÕn hµnh b»ng c¸ch xem xÐt bªn ngoµi vµ thùc hiÖn c¸c phÐp ®o cÇn thiÕt. Thö nghiªm - ®ã lµ tËp hîp c¸c qu¸ tr×nh (hay c¸c ®éng t¸c) kiÓm tra ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh chÊt l−îng cña c¸c c«ng viÖc ®· lµm b»ng c¸ch t¸c ®éng lùc (hay t¸c ®éng kh¸c) lªn kÕt cÊu. Ch¼ng h¹n viÖc thö nghiÖm c¸c thiÕt bÞ n©ng hµng ®−îc tiÕn hµnh b»ng c¸ch n©ng hµng trùc tiÕp hoÆc qua mét c¬ cÊu thiÕt bÞ gi÷. §é bÒn cña c¸c ®−êng èng vµ cña c¸c b×nh chøa ®−îc kiÓm tra b»ng c¸ch t¹o nªn ë bªn trong chóng nh÷ng ¸p lùc thö. Nãi chung c¸c thiÕt bÞ ®−îc thö nghiÖm b»ng c¸ch cho ho¹t ®éng ë c¸c chÕ ®é x¸c ®Þnh. ViÖc kiÓm tra ®ång bé c¸c c«ng viÖc vµ theo kÕt qu¶ kiÓm tra ng−êi ta ®−a ra kÕt luËn vÒ viÖc chuÈn bÞ tµu ®Ó thö nghiÖm. VÝ dô tr−íc khi thö nghiÖm thñy lùc ®èi víi c¸c kÐt dÇu ng−êi ta kiÓm tra: chÊt l−îng c«ng viÖc l¾p r¸p vµ söa ch÷a, s¬ ®å c¸c lÇn thö nghiÖm tr−íc, c¸c tµi liÖu, c¸c ®ång hå, dông cô ph¶i tèt, ®¹t tiªu chuÈn,... TÊt c¶ c¸c ®èi l−îng (m¸y mãc, thiÕt bÞ, c¬ cÊu,...) mµ c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ tiÕp theo kh«ng thÓ xem xÐt ®−îc ®Òu ph¶i ®−îc kiÓm tra. Ch¼ng h¹n c¸c ®èi t−îng sau ®©y ®Òu ph¶i ®−îc kiÓm tra b¾t buéc. C¸c c«ng viÖc söa ch÷a tua bin tr−íc khi l¾p r¸p n¾p ®Ëy, tÝnh chÊt kh«ng thÊm n−íc cña c¸c tÊm thÐp tr−íc khi phñ quÐt xi m¨ng hoÆc phñ quÐt b»ng vËt liÖu kh¸c, chÊt l−îng söa líp c¸ch nhiÖt cña c¸c khoang, buång tr−íc khi l¾p ®Æt líp vá trang trÝ,... C¸c s¶n phÈm ®· ®−îc th¸o dì ë ph©n x−ëng, tr−íc khi l¾p ®Æt xuèng tµu cÇn ph¶i ®−îc xem xÐt vµ khi cÇn thiÕt ph¶i thö nghiÖm. HÖ thèng kiÓm tra theo tr×nh tù nguyªn c«ng (theo tõng qu¸ tr×nh c«ng viÖc) cho phÐp t×m ra kÞp thêi c¸c phÕ phÈm, c¸c khuyÕt tËt vµ gi¶m ®Õn tèi thiÓu c¸c chi phÝ ®Ó kh¾c phôc chóng, b¶o ®¶m chÊt l−îng cao cho c¸c s¶n phÈm vµ gi÷ v÷ng ®é tin cËy cña chóng. KiÓm tra chÊt l−îng söa ch÷a cã thÓ chia ra: KiÓm tra bªn trong nhµ m¸y (do phßng kiÓm tra kü thuËt, KCS thùc thiÖn) vµ kiÓm tra bªn ngoµi nhµ m¸y (do kh¸ch hµng tiÕn hµnh). 21