Tài liệu Tổ chức trò chơi cho học sinh lớp 4, 5 thông qua dạy học nội dung hình học_khóa luận tốt nghiệp lớp qlgdth

1 Kho¸ luËn tèt nghiÖp më ®Çu 1 - lý do chän ®Ò tµi Häc sinh TiÓu häc cã ®é tuæi tõ 6 -11 tuæi, ®©y lµ giai ®o¹n häc sinh cã nhiÒu biÕn ®æi trong nhËn thøc, trÝ tuÖ vµ trong t©m sinh lý cña trÎ. H¬n n÷a, trong giai ®o¹n nµy nhËn thøc cña trÎ chñ yÕu lµ nhËn thøc c¶m tÝnh, nhËn thøc lý tÝnh cha ph¸t triÓn, t duy trùc quan cßn chiÕm u thÕ, t duy tëng tîng cßn h¹n chÕ. ë trÎ cha cã kh¶ n¨ng tËp trung chó ý l©u dµi vµo ®èi tîng, do c¬ thÓ trÎ cha hoµn thiÖn vÒ c¸c chøc n¨ng sinh lý, v× vËy c¸c em dÔ mÖt mái, ch¸n n¶n, dÔ hng phÊn say mª nhng còng dÔ bÞ kÝch ®éng bi quan. TrÎ ë ®é tuæi nµy rÊt dÔ bÞ hiÓu ®éng, tß mß thÝch kh¸m ph¸ nhng l¹i thiÕu kh¶ n¨ng tù kiÒm chÕ b¶n th©n m×nh. Chóng ta biÕt r»ng néi dung h×nh häc ë TiÓu häc nãi chung, ë líp 4,5 nãi riªng chiÕm khèi lîng kiÕn thøc lín, trõu tîng, nã ®ßi hái ngêi häc sinh ph¶i cã sù t duy, tëng tîng vµ liªn kÕt kh¸ cao. Nh÷ng bµi to¸n h×nh häc thêng kh« khan, khã gi¶i quyÕt b»ng c¸c thao t¸c t duy cô thÓ. VËy lµm thÕ nµo ®Ó c¸c em cã nh÷ng giê häc h×nh s«i næi, nhÑ nhµng mµ vÉn lÜnh héi ®îc tri thøc. Tr¶i qua nhiÒu n¨m nghiªn cøu, c¸c nhµ gi¸o dôc ®· t×m ra mét ph¬ng ph¸p (PP) phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña trÎ mµ vÉn ®¶m b¶o cho trÎ ®¸p øng môc tiªu m«n häc. §ã chÝnh lµ PP trß ch¬i – mét trong nh÷ng PP d¹y häc theo híng tÝch cùc cña häc sinh. PP trß ch¬i lµ mét ph¬ng ph¸p d¹y häc (PPDH) sö dông ®Õn c¸c h×nh thøc cña trß ch¬i ®Ó qua ®ã gióp häc sinh lÜnh héi , kh¸m ph¸ tri thøc. Tõ ®ã h×nh thµnh nªn nh÷ng kÜ n¨ng, kÜ x¶o cÇn thiÕt. Trß ch¬i lµ mét h×nh thøc häc tËp nhÑ nhµng, hÊp dÉn, l«i cuèn häc sinh vµo c¸c ho¹t ®éng häc tËp tÝch cùc, s¸ng t¹o. C¸c em võa cã thÓ ®îc vui ch¬i, gi¶i trÝ nhng l¹i lÜnh héi ®îc kiÕn thøc trong giê häc. Sù ®an xen gi÷a “ ch¬i mµ häc” , “ häc mµ ch¬i” nã gióp häc sinh gi¶m t¶i ®i nh÷ng giê häc tÎ nh¹t, c¨ng th¼ng , mÖt mái vµ tõ ®ã h×nh thµnh nªn ë häc sinh lßng say mª tinh thÇn tù kh¸m ph¸ tri thøc. §©y lµ ®iÒu cÇn thiÕt ph¶i h×nh thµnh ë häc sinh trong qu¸ tr×nh d¹y häc. §óng nh nhµ t©m lý häc ngêi Nga B.C.Grª-nhi-xkai-a ®· cho r»ng “ chóng ta kh«ng nh÷ng ph¶i t¹o cho trÎ th× giê ®Ó ch¬i mµ cßn ph¶i lµm cho toµn bé cuéc sèng cña trÎ ®îc nu«i dìng b»ng trß ch¬i” ChÝnh v× nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn, t«i ®· chän cho m×nh ®Ò tµi “ Tổ chức trò chơi cho học sinh lớp 4, 5 thông qua dạy học nội dung hình học” ®Ó t×m hiÓu vµ nghiªn cøu s©u h¬n trong kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 2 Tõ viÖc lµm râ c¬ së lý luËn cña ph¬ng ph¸p trß ch¬i häc tËp chóng t«i tiÕn hµnh t×m hiÓu c¸ch sö dông PP nµy trong d¹y häc néi dung h×nh häc líp 4, 5ë TiÓu häc ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao. Bªn c¹ch ®ã, t×m hiÓu trªn thùc tÕ viÖc sö dông PP trß ch¬i häc tËp ë trêng TiÓu häc vµ ®a ra mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt. 3. ®èi tîng, ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi 3.1. §èi tîng nghiªn cøu VÊn ®Ò sö dông ph¬ng ph¸p trß ch¬i häc tËp trong d¹y häc néi dung h×nh häc líp 4, 5. 3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu C¸ch thøc tæ chøc trß ch¬i vµ thùc tÕ viÖc tæ chøc trß ch¬i häc tËp trong d¹y häc néi dung h×nh häc 4, 5 ë trêng TiÓu häc Thêi gian: Tõ ngµy 18/2/2008 ®Õn ngµy 11/4/2008 4. C¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu - PP nghiªn cøu tµi liÖu lý luËn - PP trß chuyÖn - PP ®iÒu tra, quan s¸t, thèng kª 5. CÊu tróc kho¸ luËn Ngoµi phÇn më ®Çu, phÇn kÕt luËn, phô lôc, vµ tµi liÖu tham kh¶o, néi dung chÝnh cña kho¸ luËn gåm: Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn 1.1.§Æc ®iÓm nhËn thøc cña häc sinh cuèi bËc TiÓu häc 1.2. §Æc ®iÓm m«n To¸n ë TiÓu häc 1.3. §Æc ®iÓm ph¬ng ph¸p d¹y häc ë TiÓu häc 1.4.Vai trß cña trß ch¬i trong viÖc gi¸o dôc häc sinh TiÓu häc 1.5. KÕt luËn Ch¬ng 2: M«n to¸n 4, 5 vµ c¸ch tæ chøc trß ch¬i trong d¹y häc néi dung h×nh häc 2.1. M«n To¸n líp 4,5 2.2. C¸ch tæ chøc trß ch¬i trong d¹y häc néi dung h×nh häc 4,5 2.3. KÕt luËn Ch¬ng 3: T×m hiÓu viÖc sö dông ph¬ng ph¸p trß ch¬i trong d¹y häc néi dung h×nh häc lớp 4, 5 3.1.T×m hiÓu viÖc sö dông ph¬ng ph¸p trß ch¬i häc tËp trong d¹y häc néi dung h×nh häc líp 4,5 Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 3 Kho¸ luËn tèt nghiÖp 3.2. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt 3.3. Gi¶i ph¸p 3.4.KÕt luËn néi dung Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn 1.1. §Æc ®iÓm nhËn thøc cña häc sinh cuèi bËc TiÓu häc Qu¸ tr×nh nhËn thøc cña häc sinh TiÓu häc ph©n chia thµnh hai giai ®o¹n: Giai ®o¹n ®Çu øng líp 1.2.3 (tõ 6- 9 tuæi), ë giai ®o¹n nµy häc sinh nhËn thøc c¶m tÝnh lµ chñ yÕu, t duy hÕt søc cô thÓ, giai ®o¹n sau øng líp 4.5 ( tõ 9- 11 tuæi), ë giai ®o¹n nµy hÖ thèng tÝn hiÖn thø hai ph¸t triÓn nhng cßn ë møc ®é thÊp. Kh¶ n¨ng ph©n tÝch cña häc sinh cßn kÐm, c¸c em thêng tri gi¸c trªn tæng thÓ, tri gi¸c kh«ng gian chÞu nhiÒu t¸c ®éng cña trêng tri gi¸c g©y ra c¸c biÕn d¹ng, ¶o gi¸c. So víi häc sinh ë ®Çu bËc TiÓu häc, c¸c em häc sinh cuèi bËc TiÓu häc ®· cã c¸c ho¹t ®éng tri gi¸c ph¸t triÓn vµ ®îc híng dÉn bëi c¸c ho¹t ®éng kh¸c nªn chinh x¸c dÇn. Sù chó ý kh«ng chñ ®Þnh ë häc sinh TiÓu häc cßn chiÕm u thÕ. Sù chó ý nµy kh«ng bÒn v÷ng nhÊt lµ ®èi víi c¸c ®èi tîng Ýt thay ®æi. Do thiÕu kh¶ n¨ng tæng hîp nªn sù chó ý cña häc sinh cßn bÞ ph©n t¸n nªn dÔ bÞ l«i cuèn vµo h×nh ¶nh trùc quan gîi c¶m. Sù chó ý cña häc sinh TiÓu häc thêng híng ra bªn ngoµi vµo hµnh ®éng chø chua cã kh¶ n¨ng híng vµo bªn trong, vµo t duy. TrÝ Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 4 nhí trùc quan h×nh tîng vµ trÝ nhí m¸y mãc ph¸t triÓn h¬n trÝ nhí logic, h×nh tîng h×nh ¶nh cô thÓ dÔ ghi nhí h¬n lµ c¸c c©u ch÷ kh« khan. ë giai ®o¹n cuèi bËc TiÓu häc trÝ nhí tëng tîng cã ph¸t triÓn nhng cßn t¶n m¹n, Ýt cã tæ chøc v¸ chÞu nhiÒu høng thó cña kinh nghiÖm sèng vµ c¸c mÉu h×nh ®· biÕt. Víi c¸c ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña häc sinh TiÓu häc ®· nªu ta ph¶i lùa chän ®Ó sö dông PPDH vµo trong qu¸ tr×nh gi¶i c¸c bµi tËp to¸n ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao, lµm thÕ nµo ®Ó thu hót ®îc sù chó ý cña häc sinh TiÓu häc, gióp häc sinh TiÓu häc hiÓu ®îc b¶n chÊt cña bµi to¸n, b¶n chÊt cña vÊn ®Ò, biÕt c¸ch gi¶i mét c¸ch khoa häc, logic ®èng thêi ph¸t triÓn kh¶ n¨ng t duy cña häc sinh TiÓu häc. 1.2. §Æc ®iÓm m«n To¸n ë TiÓu häc M«n to¸n ë TiÓu häc lµ mét m«n häc thèng nhÊt kh«ng ®îc chia thµnh c¸c ph©n m«n nh ë TiÕng viÖt. Ch¬ng tr×nh m«n To¸n ë TiÓu häc bao gåm c¸c tuyÕn kiÕn thøc chÝnh sau: Sè häc (sè tù nhiªn, sè thËp ph©n, ph©n sè), c¸c yÕu tè ®¹i sè, yÕu tè h×nh häc, yÕu tè thèng kª, ®¹i lîng vµ ®o ®¹i lîng, gi¶i to¸n cã lêi v¨n. Néi dung h×nh häc ë TiÓu häc kh«ng ®îc tr×nh bµy thµnh tõng ch¬ng, tõng phÇn riªng biÖt, mµ ®îc s¾p xÕp xen kÏ víi c¸c tuyÕn kiÕn thøc kh¸c. Sù s¾p xÕp xen kÏ nµy ®îc qu¸n triÖt trong cÊu tróc chung cña toµn bé ch¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa, nã còng ®îc thÓ hiÖn trong tõng bµi, tõng tiÕt. Trong mçi bµi, th× viÖc gi¶i c¸c bµi to¸n h×nh häc l¹i chiÕm mét thêi lîng kh¸ lín, ®ã lµ h×nh thøc ho¹t ®éng chñ yÕu trong ho¹t ®éng nhËn thøc cña häc sinh. C¸c bµi to¸n h×nh häc nãi riªng vµ c¸c bµi to¸n to¸n häc nãi chung ®©y lµ ph¬ng tiÖn rÊt hiÖu qu¶ vµ kh«ng thÓ thay thÕ trong viÖc gióp häc sinh n¾m v÷ng tri thøc, ph¸t triÓn t duy vµ h×nh thµnh kÜ n¨ng, kÜ x¶o, øng dông kiÕn thøc vµo thùc tiÔn.V× vËy, tæ chøc cã hiÖu qu¶ viÖc d¹y gi¶i c¸c bµi to¸n to¸n häc cã vai trß quan träng ®èi víi viÖc d¹y häc to¸n ë TiÓu häc vµ c¸c ch¬ng tr×nh häc ë phæ th«ng. 1.3. §Æc ®iÓm Ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÓu häc 1.3.1. Kh¸i niÖm ph¬ng ph¸p d¹y häc PPDH lµ PP ®îc x©y dùng vµ vËn dông vµo mét qu¸ tr×nh cô thÓ, ®ã lµ qu¸ tr×nh d¹y häc. V× vËy PPDH lµ tæ hîp nh÷ng c¸ch thøc ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu d¹y häc . Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 5 PPDH to¸n lµ sù vËn dông mét c¸ch hîp lý c¸c PPDH theo ®Æc trng m«n to¸n. C¸c PPDH ph¶i nh»m thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô d¹y häc ®ã lµ : - Trang bÞ cho häc sinh hÖ thèng tri thøc khoa häc phæ th«ng c¬ b¶n, hiÖn ®¹i, phï hîp víi thùc tiÔn ®Êt níc vµ hÖ thèng nh÷ng kü n¨ng kü x¶o t¬ng øng. - Ph¸t triÓn ë c¸c em n¨ng lùc ho¹t ®éng trÝ tuÖ trªn c¬ së ®ã h×nh thµnh ë c¸c em c¬ së thÕ giíi quan khoa häc vµ nh÷ng phÈm chÊt ®¹o ®øc cña con ngêi míi. Nh vËy PPDH lµ tæ hîp nh÷ng c¸ch thøc ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß trong qu¸ tr×nh d¹y häc, ®îc tiÕn hµnh díi vai trß chñ ®¹o cña thÇy nh»m thùc hiÖn tèt nhiÖm vô d¹y häc. 1.3.2. Mét sè ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p d¹y häc ë TiÓu häc a) PPDH ë TiÓu häc phô thuéc vµo néi dung d¹y häc Néi dung d¹y häc quy ®Þnh PPDH néi dung d¹y häc lµ c¸i kh¸ch quan, PPDH lµ c¸i chñ quan c¸ch thøc con ®êng nh»m truyÒn t¶i néi dung d¹y häc. Khi néi dung d¹y häc thay ®æi kÐo theo sù thay ®æi cña PPDH. b) PPDH ë TiÓu häc phô thuéc vµo c¸c ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña ngêi häc - NhËn thøc cña häc sinh TiÓu häc chñ yÕu lµ nhËn thøc c¶m tÝnh, tõ cô thÓ ®Õn trõu tîng. Do ®ã PP trùc quan rÊt hay ®îc sö dông trong nhµ trêng TiÓu häc. - §é tuæi häc sinh TiÓu häc cßn nhá, tõ 6- 11tuæi cho nªn kh¶ n¨ng chó ý vµ trÝ nhí cßn kÐm bÒn v÷ng. H¬n n÷a häc sinh dÔ mÖt mái vµ ch¸n n¶n, do ®ã kh«ng nªn sö dông mét PPDH duy nhÊt mµ ph¶i kÕt hîp ®an xen nhiÒu PPDH kh¸c gióp trÎ tËp trung chó ý cao, g©y høng thó häc tËp. c) PPDH ë TiÓu häc phô thuéc vµo c¸c yÕu tè kh¸c nh ph¬ng tiÖn d¹y häc, h×nh thøc tæ chøc d¹y häc d) PPDH ë TiÓu häc phô thuéc vµo vai trß cña nhµ s ph¹m (gi¸o viªn), vai trß cña thÇy vµ c« gi¸o cã vÞ trÝ quan träng. §èi víi häc sinh TiÓu häc thÇy vµ c« gi¸o lu«n lµ “ ngêi mÉu lý tëng”do ®ã mét giê häc thµnh c«ng hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo kh¶ n¨ng s ph¹m cña ngêi gi¸o viªn. 1.3.3. Mét sè PPDH tÝch cùc PPDH tÝch cùc lµ hÖ thèng c¸c PPDH nh»m ®¸p øng yªu cÇu c¬ b¶n cña môc tiªu gi¸o dôc, cã kh¶ n¨ng ®Þnh híng cho viÖc tæ chøc qu¸ tr×nh d¹y häc Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 6 Kho¸ luËn tèt nghiÖp thµnh qu¸ tr×nh tù häc, qu¸ tr×nh kÕt hîp c¸ nh©n vµ x· héi ho¸ viÖc häc tËp. Mçi PP cã mét ®Æc trng riªng do ®ã trong qu¸ tr×nh d¹y häc ph¶i biÕt khai th¸c vµ tËn dông nh÷ng mÆt m¹nh, h¹n chÕ kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm yÕu cña chóng. HÖ thèng c¸c PPDH tÝch cùc ®ã lµ sù tÝch hîp vµ kÕt hîp cña nhiÒu PP trong ®ã cã mét sè PP ®iÓn h×nh nh : + PPDH ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò + PP th¶o luËn nhãm + PP trß ch¬i.... * u ®iÓm cña PPDH theo híng tÝch cùc D¹y häc theo híng tÝch cùc th× dï ë thêi ®iÓm nµo vai trß vµ ho¹t ®éng cña ngêi häc còng lu«n ®îc tËp trung vµ chó ý hay nãi c¸ch kh¸c ®©y lµ c¸ch d¹y häc lÊy häc sinh lµm trung t©m. MÆt kh¸c, d¹y häc theo PP nµy ®ßi hái häc sinh ph¶i tù m×nh t×m ra trÝ thøc míi ngêi häc ph¶i tù häc, tù rÌn luyÖn n¾m v÷ng tri thøc ®Ó vËn dông linh ho¹t vµo nh÷ng t×nh huèng cô thÓ cña häc sinh. So víi PPDH truyÒn thèng, PPDH tÝch cùc cã nhiÒu u ®iÓm næi bËt ta t×m hiÓu qua b¶ng so s¸nh sau: B¶ng sè 1 §èi tîng so s¸nh ChØ tiªu so s¸nh 1.Môc tiªu d¹y häc 2.Néi dung d¹y häc PPDH theo híng tÝch cùc ChuÈn bÞ cho häc sinh thÝch øng, hoµ nhËp víi x· héi, ph¸t triÓn céng ®ång t«n träng nhu cÇu, lîi Ých kh¶ n¨ng cña häc sinh Chó träng ®Õn c¸c kü n¨ng thùc hµnh, vËn dông kiÕn thøc, n¨ng lùc ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong thùc tiÔn Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc PPDH truyÒn thèng Gi¸o viªn cã nhiÖm vô truyÒn ®¹t hÕt kiÕn thøc quy ®Þnh trong ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa Chó träng ®Õn hÖ thèng kiÕn thøc lý thuyÕt, c¸c kh¸i niÖm ®Þnh luËt, häc thuyÕt khoa häc 7 Kho¸ luËn tèt nghiÖp - TËp trung vµo ho¹t ®éng - TËp trung vµo ho¹t cua häc sinh ®éng cña gi¸o viªn 3.Ph¬ng ph¸p d¹y häc - Gi¸o viªn tæ chøc, híng dÉn, ®iÒu khiÓn c¸c ho¹t ®éng nhËn thøc cña häc sinh. - Gi¸o viªn tr×nh bµy cÆn kÏ néi dung bµi häc ,cè g¾ng truyÒn thô vèn kinh nghiÖm vµ sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n cho häc sinh - Häc sinh tÝch cùc t duy, - Häc sinh thô ®éng l¾ng tÝch cùc t×m hiÓu vÊn ®Ò, nghe vµ ghi chÐp ®óng tù m×nh chiÕm lÜnh tri lêi thÇy gi¶ng. thøc - Bµi häc ®îc x©y dùng tõ nh÷ng ®ãng gãp cña häc sinh th«ng qua nh÷ng ho¹t ®éng do gi¸o viªn tæ chøc khai th¸c vèn hiÓu biÕt kinh nghiÖm cña tõng häc sinh vµ tËp thÓ líp. - Gi¸o viªn huy ®éng vèn kiÕn thøc cña m×nh ®Ó x©y dùng bµi gi¸o ¸n thiÕt kÕ theo ®êng th¼ng ®ång lo¹t cho c¶ líp chñ ®éng thùc hiÖn gi¸o ¸n ®· chuÈn bÞ. - Giao tiÕp “ trß – trß” - Giao tiÕp “ thÇy- trß” næi lªn næi lªn. - Gi¸o viªn khuyÕn khÝch - Gi¸o viªn h¹n chÕ häc häc sinh nªu ý kiÕn c¸ sinh nªu ý kiÕn c¸ nh©n vÒ vÊn ®Ò häc tËp nh©n vÒ vÊn ®Ò häc tËp. - Häc sinh tù lÊy vÝ dô, - Gi¸o viªn cho vÝ dô gi¸o viªn gióp c¸c em tù mÉu vµ yªu cÇu häc sinh gi¶i quyÕt bµi tËp theo gi¶i c¸c bµi tËp t¬ng tù nhiÒu d¹ng kh¸c nhau. Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 8 Kho¸ luËn tèt nghiÖp - Gv khuyÕn khÝch häc - Gi¸o viªn h¹n chÕ sù sinh nªu th¾c m¾c trong th¾c m¾c cña häc sinh khi nghe gi¶ng. trong qu¸ tr×nh gi¶ng. - Bµi lµm s¸ng t¹o t×m tßi - Lµm ®óng nh s¸ch gi¸o míi ®îc ®iÓm cao. khoa nh lêi thÇy gi¶ng míi ®îc ®iÓm cao. - KhuyÕn khÝch häc sinh - Gi¸o viªn h¹n chÕ häc nhËn xÐt, bæ sung, tham sinh nhËn xÐt, bæ sung gia ý kiÕn vµo c©u tr¶ lêi cho c©u tr¶ lêi cña b¹n. cña b¹n trong qu¸ tr×nh häc tËp. 4. H×nh thøc tæ chøc d¹y häc - NhiÒu giê häc ®îc tiÕn hµnh trong phßng thÝ nghiÖm, ngoµi trêi, vên thùc nghiÖm, cuéc sèng xung quanh.. - Bµi häc chØ ®îc hµnh trong líp ®iÓm thu hót häc chØ lµ b¶ng ®en vµ viªn. tiÕn häc, sinh gi¸o - Bµi häc ®îc bè trÝ theo - Häc sinh ngåi theo híng häc sinh, mÆt ®èi d·y, híng lªn b¶ng cè mÆt thuËn lîi cho viÖc ®Þnh th¶o luËn cña tõng chñ ®Ò 5. §¸nh gi¸ xÕp lo¹i -HS tù ®¸nh gi¸ vÒ kÕt qu¶ häc tËp cña m×nh, cã sù ®¸nh gi¸ lÉn nhau vÒ møc ®é ®¹t ®îc môc tiªu cña tõng phÇn kÕt hîp víi ®¸nh gi¸ cña gi¸o viªn. - Gi¸o viªn lµ ngêi duy nhÊt cã quyÒn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ thêng chó ý nhiÒu ®Õn kh¶ n¨ng ghi nhí vµ t¸i hiÖn c¸c th«ng tin mµ gi¸o viªn ®· cung cÊp 1.4. Vai trß cña trß ch¬i trong viÖc gi¸o dôc häc sinh TiÓu häc Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 9 NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu ®· chøng minh r»ng, nÕu ®îc tæ chøc ®óng ®¾n, hîp lý th× trß ch¬i sÏ lµ ph¬ng tiÖn rÊt tèt ®Ó gi¸o dôc toµn diÖn trÎ em cô thÓ lµ: + Trß ch¬i gióp trÎ thu lîm ®îc nh÷ng hiÓu biÕt vÒ thÕ giíi xung quanh nãi chung, vÒ c¸c ho¹t ®éng cña ngêi lín nãi riªng. DÇn dÇn ë c¸c em sÏ h×nh thµnh nªn nhu cÇu muèn t¸c ®éng ®Õn thÕ giíi ®ã nh ngêi lín. + Trß ch¬i gióp cho trÎ ph¸t triÓn vÒ thÓ chÊt vµ trÝ tuÖ hoµn thiÖn c¸c qua tr×nh tri gi¸c, chó ý, ghi nhí, t duy tëng tîng s¸ng t¹o. + Trß ch¬i gióp trÎ em h×nh thµnh ý trÝ vµ tÝnh c¸ch, båi dìng cho trÎ n¨ng lùc ho¹t ®éng tËp thÓ, t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng thèng nhÊt nh÷ng nç lùc chung ®Ó gi¶i quyÕt mét nhiÖm vô nµo ®ã. + Trß ch¬i cßn khuyÕn khÝch c¸c em biÓu hiÖn tÝnh s¸ng t¹o vµ tÝnh ®éc lËp Ngoµi ra, trß ch¬i cßn gióp trÎ em h×nh thµnh vµ ph¸t triÒn nhiÒu phÈm chÊt nh: lßng dòng c¶m, tÝnh kiªn tr×, ý thøc tËp thÓ, t×nh b¹n vµ t×nh ®ång ®éi... Qua trß ch¬i häc sinh cã c¬ héi ®Ó thÓ nghiÖm nh÷ng chuÈn mùc hµnh vi ch¼ng h¹n nh: qua mét trß ch¬i tiÕp søc ( nh thi tiÕp søc gi¶i to¸n ) sÏ gióp cho c¸c em thÓ nghiÖm ®îc tÝnh kiªn tr×, bÒn bØ, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm trong häc tËp còng nh trong ý thøc tËp thÓ trong ho¹t ®éng chung. ChÝnh nhê sù thÓ nghiÖm nµy c¸c em sÏ dÇn dÇn ®îc h×nh thµnh nh÷ng hµnh vi øng xö trong cuéc sèng. §ång thêi qua trß ch¬i häc sinh còng h×nh thµnh ®îc nh÷ng n¨ng lùc quan s¸t, kü n¨ng phª ph¸n, ®¸nh gi¸ hµnh vi cña ngêi kh¸c. B»ng trß ch¬i, viÖc rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch nhÑ nhµng, sinh ®éng, kh«ng kh« khan nhµm ch¸n. Häc sinh ®îc l«i cuèn vµo qu¸ tr×nh luyÖn tËp mét c¸ch tù nhiªn, høng thó vµ cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm. V× vËy, hiÖu qu¶ häc tËp cña häc sinh t¨ng lªn. Nh vËy cã thÓ nãi r»ng qua trß ch¬i, trÎ em dÇn dÇn ph¸t triÓn c¶ vÒ thÓ chÊt lÉn trÝ tuÖ, ®óng nh A.X. Makarenk« nãi: TrÎ em trong trß ch¬i nh thÕ nµo th× phÇn lín nã sÏ nh thÕ trong c«ng viÖc khi nã lín lªn”. Trß ch¬i trë thµnh mét ho¹t ®éng sèng kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi trÎ em. 1.5.KÕt luËn: Qua ®ã, ta thÊy r»ng PP trß ch¬i häc tËp thuéc nhãm PPDH tÝch cùc gãp phÇn ®æi míi c¸c PPDH. Nã phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh TiÓu häc, phï hîp víi néi dung cña c¸c m«n häc nh : To¸n, Tù nhiªnX· héi, ®¹o ®øc, TiÕng viÖt ë TiÓu häc. PP trß ch¬i cã vai trß rÊt quan träng trong d¹y häc, nã t¹o cho häc sinh mét phong c¸ch häc tËp riªng, tù lËp vµ s¸ng t¹o. Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 10 Ch¬ng 2: M«n to¸n 4, 5 vµ c¸ch tæ chøc trß ch¬i trong d¹y häc néi dung h×nh häc 2.1. M«n to¸n líp 4, 5 2.1.1. VÞ trÝ vai trß to¸n 4, 5 Ta cã thÓ nhËn thÊy r»ng to¸n 4 më ®Çu cho giai ®o¹n míi cña häc sinh TiÓu häc. Bëi v× ta biÕt theo ch¬ng tr×nh TiÓu häc míi hiÖn nay bËc TiÓu häc chia thµnh 2 giai ®o¹n. + Giai ®o¹n 1: tõ líp 1®Õn líp 3 ( øng víi ®é tuæi tõ 6 ®Õn 9 tuæi) ®©y lµ giai ®o¹n häc tËp c¬ b¶n. Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 11 + Giai ®o¹n 2 : líp 4 ®Õn líp 5 ( øng víi ®é tuæi tõ 9 ®Õn 11) ®©y lµ giai ®o¹n häc tËp s©u. chÝnh v× thÕ to¸n 4 më ®Çu cho giai ®o¹n häc tËp s©u nã cã vÞ trÝ vµ vai trß hÕt søc quan träng, lµ cÇu nèi liÒn kiÕn thøc tõ giai ®o¹n häc tËp c¬ b¶n sang giai ®o¹n häc tËp cao. Ph¸t triÓn t duy h¬n ®ã lµ giai ®o¹n häc tËp s©u. Häc tèt to¸n 4 nã lµ c¬ së v÷ng ch¾c, lµ nÒn t¶ng cho häc sinh häc tèt to¸n 5 v× to¸n 5 nã kÕt thóc qu¸ tr×nh häc tËp ë tiÓu häc, nã lµ c¬ së cho c¸c bËc häc cao h¬n. Néi dung chñ yÕu cña To¸n 5 lµ d¹y häc vµ øng dông nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng vÒ sè thËp ph©n vµ 4 phÐp tÝnh víi sè thËp ph©n. cã thÓ nãi ®©y lµ sù kÕt tinh c¸c kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh d¹y häc sè häc ë TiÓu häc. ®Ó häc tËp cã hiÖu qu¶ vÒ sè thËp ph©n vµ c¸c phÐp tÝnh víi sè thËp ph©n, häc sinh ph¶i huy ®éng nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ sè tù nhiªn, ph©n sè, sè ®o ®¹i lîng vµ c¸c phÐp tÝnh víi c¸c lo¹i sè nµy ®· ®îc häc tõ líp 1 ®Õn líp 4. Ngîc l¹i khi häc vµ thùc hµnh víi sè thËp ph©n häc sinh võa hiÓu s©u s¾c h¬n c¸c sè ®· häc, võa hÖ thèng hãa vµ cñng cè kiÕn thøc kÜ n¨ng vÒ c¸c sè, phÐp tÝnh ®· häc. Nh thÕ ph¹m vi vµ cÊu tróc néi dung cña ch¬ng tr×nh m«n to¸n ë TiÓu häc ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh ph¸t triÓn c¸c kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n cña sè häc ngµy cµng s©u réng, ®Õn líp 5 cã thÓ ®¹t t¬i ®Ønh cao cña sù ph¸t triÓn ®ã. - Qu¸ tr×nh d¹y häc to¸n 5 lu«n lu«n g¾n víi viÖc cñng cè «n tËp c¸c kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n cña m«n to¸n ë TiÓu häc. §Æc biÖt, to¸n 5 dµnh 36 tiÕt ®Ó tæng «n tËp cuèi cÊp häc. §©y lµ c¬ héi ®ª häc sinh «n luyÖn, n¾m v÷ng h¬n, cã hÖ thèng h¬n nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n, träng t©m cña m«n to¸n ë TiÓu häc , chuÈn bÞ cho häc tËp tiÕp ë Trung häc c¬ së. - NÕu coi to¸n 4 lµ sù më ®Çu th× to¸n 5 lµ sù ph¸t triÓn tiÕp theo vµ ë møc cao h¬n, hoµn thiÖn h¬n cña giai ®o¹n d¹y häc c¸c néi dung c¬ b¶n nhng ë møc s©u h¬n, trõu tîng vµ kh¸i qu¸t h¬n so víi giai ®o¹n c¸c líp 1, 2, 3. Do ®ã, c¬ héi h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c n¨ng lùc t duy, trÝ tëng tîng kh«ng gian, kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho häc sinh sÏ nhiÒu h¬n, phong phó vµ v÷ng ch¾c h¬n so víi c¸c líp tríc. Nh vËy, to¸n líp 5 sÏ gióp häc sinh ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu d¹y häc to¸n, kh«ng chØ ë líp 5 mµ ë toµn cÊp TiÓu häc. 2.1.2. Néi dung h×nh häc líp 4, 5 2.1.2.1. Néi dung h×nh häc líp 4 D¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc to¸n 4 bao gåm nh÷ng néi dung chÝnh sau: - Gãc nhän, gãc tï, gãc bÑt - Hai ®êng th¼ng vu«ng gãc, hai ®êng th¼ng song song Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 12 - VÏ hai ®êng th¼ng vu«ng gãc, hai ®êng th¼ng song song - Thùc hµnh vÏ h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng - Giíi thiÖu h×nh b×nh hµnh, diÖn tÝch h×nh b×nh hµnh - Giíi thiÖu h×nh thoi, diÖn tÝch h×nh thoi 2.1.2.2. Néi dung h×nh häc líp 5 D¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc líp 5 bao gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau: - H×nh tam gi¸c, diÖn tÝch h×nh tam gi¸c - H×nh thang, diÖn tÝch h×nh thang - H×nh trßn, ®êng trßn, diÖn tÝch chu vi h×nh trßn - H×nh hép ch÷ nhËt , diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn, thÓ tÝch h×nh hép ch÷ nhËt. - H×nh lËp ph¬ng ,diÖn tÝch xung quanh,diÖn tÝch toµn phÇn, thÓ tÝch cña h×nh lËp ph¬ng. - Giíi thiÖu h×nh trô, giíi thiÖu h×nh cÇu - ¤n tËp , hÖ thèng ho¸ c¸c yÕu tè h×nh häc cuèi cÊp TiÓu häc 2.1.3. Môc tiªu néi dung h×nh häc líp 4,5 2.1.3.1. Môc tiªu néi dung h×nh häc líp 4 - NhËn biÕt gãc nhän, gãc tï, gãc bÑt, hai ®êng th¼ng vu«ng gãc, hai ®êng th¼ng song song, mét sè ®Æc ®iÓm vÒ c¹nh gãc h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng, h×nh b×nh hµnh, h×nh thoi. - BiÕt vÏ: ®êng cao trong tam gi¸c, hai ®êng th¼ng vu«ng gãc, hai ®êng th¼ng song song, h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng. - BiÕt tÝnh chu vi, diÖn tÝch cña h×nh b×nh hµnh, h×nh thoi. - BiÕt chuyÓn ®æi gi÷a c¸c ®¬n vÞ ®o diÖn tÝch: cm2, dm2, m2... - BiÕt tÝnh kho¶ng c¸ch trªn thùc tÕ (trªn mÆt ®Êt) khi biÕt kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm t¬ng øng trªn b¶n ®å vµ tØ lÖ xÝch cña b¶n ®å. 2.1.3.2. Môc tiªu néi dung h×nh häc líp 5 - NhËn biÕt ®îc h×nh thang, h×nh hép ch÷ nhËt, h×nh lËp ph¬ng, h×nh trô, h×nh cÇu vµ mét sè d¹ng cña h×nh tam gi¸c. - BiÕt tÝnh chu vi, diÖn tÝch h×nh trßn, diÖn tÝch tam gi¸c, diÖn tÝch h×nh thang. Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp 13 - BiÕt tÝnh diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn, thÓ tÝch h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph¬ng. 2.2. C¸ch tæ chøc trß ch¬i cho häc sinh trong d¹y häc néi dung h×nh häc 4,5 2.2.1. Ph¬ng ph¸p trß ch¬i 2.2.1.1. Kh¸i niÖm Trß ch¬i lµ ho¹t ®éng vui ch¬i mang mét chñ ®Ò, mét néi dung nhÊt ®Þnh vµ cã nh÷ng quy ®Þnh mµ ngêi ch¬i ph¶i tu©n thñ. NÕu vui ch¬i lµ mét thuËt ng÷ chØ mét d¹ng ho¹t ®éng gi¶i trÝ tù nguyÖn cña mäi ngêi t¹o ra sù s¶ng kho¸i, th gi·n vÒ thÇn kinh, t©m lý th× trß ch¬i lµ sù vui ch¬i cã néi dung cã tæ chøc cña nhiÒu ngêi, cã quy ®Þnh luËt lÖ mµ ngêi tham gia ph¶i tu©n thñ theo. NÕu vui ch¬i cña c¸ nh©n ®îc tæ chøc díi d¹ng trß ch¬i th× nã sÏ mang l¹i ý nghÜa gi¸o dôc rÌn luyÖn ®èi víi ngêi ch¬i ®Æc biÖt lµ ®èi víi thiÕu niªn nhi ®ång vµ sÏ cã t¸c dông gãp phÇn h×nh thµnh nªn nh÷ng phÈm chÊt nh©n c¸ch cho trÎ. Tãm l¹i, trß ch¬i lµ mét ho¹t ®éng cña con ngêi nh»m môc ®Ých tríc tiªn vµ chñ yÕu lµ vui ch¬i gi¶i trÝ, th gi·n sau nh÷ng giê lµm viÖc c¨ng th¼ng, nhng qua trß ch¬i ngêi ch¬i cßn cã thÓ ®îc rÌn luyÖn thÓ lùc, rÌn luyÖn c¸c gi¸c quan t¹o c¬ héi giao lu víi mäi ngêi, cïng hîp t¸c víi b¹n bÌ, ®ång ®éi trong nhãm, tæ... Trß ch¬i cã nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n sau: - Trß ch¬i lµ mét lo¹i h×nh ho¹t ®éng sèng cña con ngêi còng nh ho¹t ®éng häc tËp, lao ®éng... - Trß ch¬i cã chñ ®Ò, cã néi dung nhÊt ®Þnh, cã nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh mµ ngêi tham gia ph¶i tu©n thñ theo. - Trß ch¬i võa mang tÝnh chÊt vui ch¬i, gi¶i trÝ võa cã ý nghÜa gi¸o dìng vµ gi¸o dôc lín lao ®èi víi con ngêi. 2.2.1.2. Nh÷ng bµi tËp cã d¹ng trß ch¬i h×nh häc c¬ b¶n D¹ng 1: Cñng cè vÒ d¹ng to¸n nhËn biÕt + Líp 4 : NhËn biÕt vÒ - C¸c gãc: gãc nhän, gãc tï, gãc bÑt, gãc vu«ng - Hai ®êng th¼ng vu«ng gãc, hai ®êng th¼ng song song Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 14 Kho¸ luËn tèt nghiÖp - H×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng, h×nh b×nh hµnh, h×nh thoi + Líp 5 : NhËn biÕt h×nh thang, h×nh hép ch÷ nhËt, h×nh lËp ph¬ng, h×nh trô, h×nh cÇu, c¸c d¹ng h×nh tam gi¸c. VÝ dô 1: Trß ch¬i t×m mÆt khuÊt Môc ®Ých: trß ch¬i gióp häc sinh rÌn luyÖn kh¶ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt, tëng tîng vÒ c¸c khèi h×nh Ta cã 2 h×nh nh sau 5 4 1 3 2 1 Trªn mèi mÆt ®îc ®¸nh sè 1, 2, 3, 4, 5, 6 hái nh÷ng sè nµo ®îc viÕt mÆt díi cña c¸c h×nh lËp ph¬ng ®ã. §¸p ¸n: häc sinh cã thÓ suy luËn r»ng: ®èi diÖn mÆt sè 1 kh«ng thÓ lµ c¸c sè 2, 3, 4, 5. VËy ®èi diÖn sè 1 sÏ lµ sè 6, díi ch©n sè 1 lµ sè 3 vËy cã thÓ ®o¸n mÆt díi cña h×nh lËp ph¬ng thø nhÊt lµ sè 3. VÝ dô 2: Xoay ngîc h×nh tam gi¸c 10 Gi¸o viªn vÏ h×nh sau lªn b¶ng: 10 10 Cã 10 ®ång xu xÕp thµnh mét h×nh tam gi¸c. H·y di chuyÓn 3 ®ång xu mµ xoay ngîc ®îc h×nh tam gi¸c 10 10 10 10 10 10 10 Môc ®Ých: RÌn cho häc sinh kh¶ n¨ng t duy tëng tîng, nhËn biÕt h×nh tam gi¸c §¸p ¸n: 10 10 10 Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 15 Kho¸ luËn tèt nghiÖp VÝ dô 3: Trß ch¬i “gÊp b×a” Cho h×nh vÏ sau: b c d a Trong c¸c h×nh b, c, d, e, f h×nh nµo lµe s¶n phÈm cñaf viÖc gÊp tÊm b×a h×nh a Môc ®Ých : rÌn cho häc sinh kh¶ n¨ng t duy trong viÖc triÓn khai c¸c mÆt cña h×nh lËp ph¬ng §¸p ¸n: t duy häc sinh sÏ nhËn thÊy h×nh f lµ phï hîp D¹ng 2: Cñng cè kÜ n¨ng thùc hµnh vÏ h×nh + Líp 4: VÏ hai ®êng th¼ng vu«ng gãc, hai ®êng th¼ng song song, vÏ h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng + Líp 5: VÏ tÊt c¶ c¸c h×nh ®· häc, vÏ ®êng cao trong tam gi¸c, ®êng cao h×nh thang VÝ dô 1: Trß ch¬i sau : KÎ hai ®êng th¼ng vµo mét h×nh tam gi¸c ®· cho ®Ó ®îc mét h×nh ch÷ nhËt vµ ba h×nh tam gi¸c. Môc ®Ých: RÌn cho häc sinh kÜ n¨ng vÏ h×nh, t duy h×nh, nhËn biÕt h×nh §¸p ¸n : C¸ch 1 Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc C¸ch 2 16 Kho¸ luËn tèt nghiÖp VÝ dô 2: L¾p ghÐp h×nh Ta cã h×nh vÏ sau:` 4 2 5 3 2 1 3 1 4 5 C¾t h×nh vu«ng bëi 4 nh¸t c¾t .h·y ghÐp l¹i ®Ó ®îc mét h×nh tam gi¸c Môc ®Ých: trß ch¬i gióp häc sinh t duy h×nh, trùc tiÕp thùc hµnh c¸c h×nh vÏ VÝ dô 3: GhÐp h×nh Cho 2 h×nh vÏ sau: H×nh A,B A B Yªu cÇu häc sinh ghÐp thµnh mét h×nh vu«ng C Môc ®Ých: RÌn kÜ n¨ng nhËn d¹ng, thùc hµnh vÏ h×nh trßn, h×nh vu«ng D¹ng 3: D¹ng to¸n cñng cè vÒ kh¸i niÖm, c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch vµ thÓ tÝch c¸c h×nh + Líp 4: Chu vi, diÖn tÝch h×nh b×nh hµnh, h×nh thoi + Líp 5: DiÖn tÝch tam gi¸c, diÖn tÝch h×nh thang, diÖn tÝch h×nh trßn, diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn, thÓ tÝch cña h×nh lËp ph¬ng, h×nh hép ch÷ nhËt. VÝ dô 1: Chia h×nh ch÷ nhËt thµnh 4 h×nh tam gi¸c cã diÖn tÝch b»ng nhau. Môc ®Ých: Cñng cè c«ng thøc vÒ diÖn tÝch h×nh tam gi¸c §¸p ¸n: Ta dùa vµo nguyªn t¾c sau: - Hai tam gi¸c cã cïng chiÒu cao vµ sè ®o cña ®¸y b»ng nhau th× diÖn tÝch b»ng nhau Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 17 Kho¸ luËn tèt nghiÖp - Hai tam gi¸c cã chung ®¸y v¸ sè ®o cña chiÒu cao b»ng nhau th× diÖn tÝch b»ng nhau Ta cã 12 c¸ch chia nh sau: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11 12 10 VÝ dô 2: Trß ch¬i “ chia b¸nh” Chia 7 chiÕc b¸nh h×nh trßn thµnh 8 phÇn b»ng nhau Môc ®Ých: cñng cè c«ng thøc vÒ diÖn tÝch h×nh trßn, ph¸t triÓn trÝ tëng tîng, t duy h×nh häc cña häc sinh §¸p ¸n: C¸ch 1: Mçi h×nh trßn ®îc chia thµnh 8 phÇn b»ng nhau, lÊy 7/8 h×nh trßn t× ta ®îc 8 phÇn b»ng nhau ( mçi phÇn øng víi 7/8 h×nh trßn) Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc Kho¸ luËn tèt nghiÖp Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 18 19 Kho¸ luËn tèt nghiÖp C¸ch 2: 4 h×nh trßn chia lµm ®«i lÊy 1 phÇn 2 h×nh trßn chia lµm 4 lÊy 1 phÇn 1 h×nh trßn chia lµm 8 lÊy 1 phÇn Mçi phÇn b»ng nhau chiÕm : 1 1 1 7    2 4 8 8 h×nh trßn VÝ dô 3: Trß ch¬i: “TÝnh thÓ tÝch cña hßn ®¸ n»m trong bÓ níc” Môc ®Ých: cñng cè c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch, rÌn trÝ tëng tîng t duy l« gÝc Mùc níc Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc 20 Kho¸ luËn tèt nghiÖp 7 cm 5 cm 10 cm 10 cm §¸p ¸n: häc sinh t duy l«gic sÏ nhËn thÊy ngay r»ng thÓ tÝch cña hßn ®¸ chÝnh b»ng thÓ tÝch khèi níc bÞ hßn ®¸ chiÕm chç ( thÓ tÝch phÇn níc d©ng lªn) Tõ ®ã tÝnh thÓ tÝch phÇn níc d©ng lªn so víi mùc níc ban ®Çu Ta cã: chiÒu cao cña khèi níc d©ng( h×nh hép ch÷ nhËt) lµ 7 – 5 = 2 (cm) ThÓ tÝch cña khèi níc d©ng lµ: 10 x 10 x 2 = 400 ( cm3) Do vËy thÓ tÝch cña viªn ®¸ lµ : 400cm3 Më réng: gi¸o viªn cã thÓ yªu cÇu häc sinh so s¸nh thÓ tÝch cña 2 viªn ®¸ cã h×nh d¹ng kh¸c nhau (b»ng c¸ch ¸p dông bµi gi¶i trªn ta th¶ 2 viªn ®¸ vµo 2 bÓ níc gièng hÖt nhau, sau ®ã nhËn xÐt phÇn khèi níc bÞ viªn ®¸ chiÕm chç) 2.2.2. C¸ch tæ chøc trß ch¬i 2.2.2.1. Nh÷ng tiÒn ®Ò quan träng ®Ó thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng vui ch¬i nãi chung vµ ho¹t ®éng trß ch¬i nãi riªng trong d¹y häc néi dung h×nh häc ë TiÓu häc a) N¾m v÷ng môc tiªu gi¸o dôc nãi chung vµ môc tiªu d¹y häc nãi riªng Môc tiªu gi¸o dôc TiÓu häc ®îc ®Ò ra trong LuËt gi¸o dôc n¨m 1998 cã nhiÖm vô: “ Gióp häc sinh h×nh thµnh nh÷ng c¬ së ban ®Çu cho sù ph¸t triÓn ®óng ®¾n vµ l©u dµi vÒ ®¹o ®øc, thÓ chÊt, thÈm mü vµ c¸c kÜ n¨ng c¬ b¶n ®Ó häc sinh tiÕp tôc häc Trung häc c¬ së” Vò ThÞ Giang – Líp k30A Gi¸o dôc TiÓu häc