Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho trong các doanh nghiệp ở việt nam hiện nay...

Tài liệu Tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho trong các doanh nghiệp ở việt nam hiện nay

.PDF
32
69
145

Mô tả:

Môc lôc: Lêi më ®Çu 1 PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. 3 I. C¬ së lý luËn chung vÒ hµng tån kho. 3 1. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña hµng tån kho. 3 2. C¸c lo¹i hµng tån kho. 3 3. Yªu cÇu vµ nhiÖm vô kÕ to¸n hµng tån kho. 4 II. 5 Tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho. 1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho. 5 2. Gi¸ gèc hµng tån kho. 5 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho. 6 4. TrÞ gi¸ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc vµ lËp dù phßng. 7 5. Ghi nhËn chi phÝ. 7 6. Tr×nh bµy B¸o c¸o tµi chÝnh. 8 PhÇn II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. 9 I. 9 Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. 1. Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. 9 2. Tæ chøc chøng tõ kÕ to¸n hµng tån kho. 9 3. Tæ chøc tµi kho¶n chi tiÕt hµng tån kho. 10 4. Tæ chøc sæ kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. 10 5. Tæ chøc b¸o c¸o kÕ to¸n hµng tån kho. 11 6. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. 12 II. 12 Ph­¬ng ph¸o kÕ to¸n hµng tån kho. 1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho. 12 2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho. 15 3. KÕ to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. 16 4. Ghi nhËn chi phÝ 17 1 5. ¶nh h­ëng cña kÕ to¸n hµng tån kho ®Õn chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh. 18 PhÇn III. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. 20 1. VÒ ph¹m vi cña chØ tiªu hµng tån kho. 20 2. VÒ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho. 20 3. VÒ hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n hµng tån kho. 21 4. VÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n hµng tån kho. 24 5. VÒ chÕ ®é trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. 24 KÕt luËn. 26 2 Lêi më ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng ph¶i x¸c lËp ®­îc vÞ trÝ cña m×nh mµ cßn ph¶i kh«ng ngõng ph¶i v­¬n lªn ®Ó kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i ë vÞ trÝ ®ã vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n. Sù hiÖn diÖn cña doanh nghiÖp ®ã kh«ng ph¶i bÊt biÕn. VËy lµm sao ®Ó cã thÓ t¹o dùng cho m×nh mét t­ thÕ v÷ng ch·i tr­íc phong ba, thö th¸ch cña quy luËt c¹nh tranh ®«i khi lµ nghiÖt ng· cña c¬ chÕ thÞ tr­êng? Ph¶i ch¨ng doanh nghiÖp cø ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm lµ cã thÓ thu hót, gi÷ ch©n kh¸ch hµng, tõ ®ã mµ ph¸t triÓn? C©u tr¶ lêi kh«ng ph¶i lµ nh­ vËy v× trong nh÷ng ®iÒu kiÖn réng më cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, mét lo¹i s¶n phÈm ®©u ph¶i chØ do mét doanh nghiÖp cung cÊp. Nh»m lµm cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng, c¸c nhµ cung cÊp ®Òu ra søc t×m tßi, nghiªn cøu, ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt ®Ó ra m¾t nh÷ng thÕ hÖ s¶n phÈm ngµy cµng ­u viÖt h¬n. Tr¶ lêi cho c©u hái“ Tån t¹i hay kh«ng tån t¹i?”, mçi doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt rÊt nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c bªn c¹nh viÖc kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm trong ®ã vÊn ®Ò tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng viÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho: ®óng, ®ñ vµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh lµ mét gi¶i ph¸p Ýt tèn kÐm mµ rÊt hiÖu qu¶. ý thøc ®­îc t¸c dông to lín cña viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t¹o ra lîi thÕ trong c¹nh tranh, c¸c doanh nghiÖp lu«n c¶i tiÕn c«ng t¸c kÕ to¸n phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý cña Nhµ n­íc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ChÕ ®é KÕ to¸n ViÖt Nam hiÖn hµnh, ChuÈn mùc KÕ to¸n ViÖt Nam nãi riªng vµ ChuÈn mùc KÕ to¸n Quèc tÕ nãi chung. §Ó c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n hµng tån kho nãi riªng ttrë thµnh c«ng cô h÷u hiÖu h¬n trong viÖc t¹o qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh hiÖu qu¶ ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, cÇn ®i s©u nghiªn cøu mét c¸ch cô thÓ ®Ó t×m ra nh÷ng ­u ®iÓm ®Ó ph¸t huy vµ nh÷ng bÊt cËp, v­íng m¾c ®Ó kiÕn nghÞ ®ång thêi ®­a ra nh÷ng ph­¬ng 3 h­íng, gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m x©y dùng hoµn thiÖn ChÕ ®é KÕ to¸n vµ ChuÈn mùc KÕ to¸n ViÖt Nam víi môc ®Ých ph¸t huy h¬n n÷a t¸c dông vai trß cña kÕ to¸n. §ång thêi trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu Êy còg chÝnh lµ qu¸ tr×nh em ®­îc tiÕp cËn víi thùc tiÔn c«ng viÖc kÕ to¸n, gióp em n©ng cao kiÕn thøc vµ nghiÖp vô kÕ to¸n cña m×nh. XuÊt ph¸t tõ lý luËn vµ thùc tiÔn nh­ vËy, em ®· chän ®Ò tµi: “ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c Doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay” cho ®Ò ¸n m«n häc cña m×nh. Néi dung ®Ò ¸n m«n häc gåm nh÷ng phÇn sau: PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. Trong mét kho¶ng thêi gian h¹n chÕ vµ kiÕn thøc vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n cßn h¹n hÑp, ch¾c r»ng ®Ò ¸n m«n häc cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù gãp ý phª b×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o. §Ó hoµn thµnh tèt ®Ò ¸n m«n häc em ®· ®­îc c« gi¸o §Æng Thuý H»ng h­íng dÉn vµ gióp ®ì tËn t×nh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Ph­¬ng Thu 4 PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. I. C¬ së lý luËn chung vÒ hµng tån kho. 1. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña hµng tån kho. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi mét c¸ch cã ý thøc, cã môc ®Ých c¸c yÕu tè ®Çu vµo, s¶n xuÊt t¹o ra c¸c s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. §Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ng­êi s¶n xuÊt ph¶i bá ra chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, t­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng hay nãi c¸ch kh¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹nh mua, dù tr÷, s¶n xuÊt vµ tiªu thô c¸c yÕu tè ®Çu vµo nãi trªn. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i ®¶m b¶o viÖc cung cÊp vËt t­ ®Çy ®ñ kÞp thêi c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, ®ã lµ ®èi t­îng lao ®éng cÊu thµnh thùc thÓ s¶n phÈm. §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ph¶i ®¶m b¶o mua, dù tr÷ hµng ho¸ hîp lý c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ gi¸ trÞ. C¸c yÕu tè ®Çu vµo: vËt t­, hµng ho¸ tham gia phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc gäi chung lµ hµng tån kho. §èi víi kÕ to¸n: “ Hµng tån kho lµ chØ tiªu tæng hîp ph¶n ¸nh trÞ gi¸ c¸c lo¹i tµi s¶n dù tr÷ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp (sau khi ®· trõ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho) ®Õn thêi ®iÓm b¸o c¸o”. Nh­ vËy kh¸i niÖm hµng tån kho theo quan ®iÓm cña kÕ to¸n ph¶i lµ nh÷ng tµi s¶n: - §­îc gi÷ ®Ó b¸n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh b×nh th­êng. - §ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. - Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô ®Ó sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cung cÊp dÞch vô. §ång thêi gi¸ trÞ cña chóng ph¶i lµ gi¸ trÞ khi tr×nh bµy trªn B¸o c¸o tµi chÝnh, lµ gi¸ trÞ cña hµng tån kho hiÖn cã t¹i thêi ®iÓm lËp B¸o c¸o tµi chÝnh. 2. C¸c lo¹i hµng tån kho. Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ë ViÖt Nam hµng tån kho bao gåm: 5 - Hµng ho¸ mua vÒ ®Ó b¸n bao gåm: Hµng ho¸ tån kho, hµng mua ®ang ®i trªn ®­êng, hµng göi b¸n, hµng ho¸ göi ®i gia c«ng chÕ biÕn - Thµnh phÈm tån kho vµ thµnh phÈm göi ®i b¸n. - Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô tån kho, göi ®i gia c«ng chÕ biÕn vµ ®· mua ®ang ®i trªn ®­êng. - S¶n phÈm dë dang bao gåm: s¶n phÈm ch­a hoµn thµnh, s¶n phÈm hoµn thµnh ch­a lµm thñ tôc nhËp kho. - Chi phÝ dÞch vô dë dang. 3. Yªu cÇu vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n hµng tån kho. KÕ to¸n hµng tån kho lµ qu¸ tr×nh theo dâi vµ ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c ®èi t­îng kÕ to¸n thuéc nhãm hµng tån kho: nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, hµng mua ®ang ®i trªn ®­êng, hµng ho¸ vµ hµng göi ®i b¸n. Muèn theo dâi, ph¶n ¸nh kÞp thêi sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña hµng tån kho l¹i ph¶i dùa trªn c¬ së xem xÐt tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc lu©n chuyÓn hµng tån kho, ®ång thêi tÝnh to¸n ®óng vµ ®ñ trÞ gi¸ vèn hµng tån kho nhËp, xuÊt, tiªu thô theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ tµi chÝnh, tr¸nh l·i gi¶, lç thËt. §iÒu nµy cã ý nghÜa hÕt søc quan träng vµ thiÕt thùc ®èi víi viÖc t¨ng c­êng, c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý ®«i víi hµng tån kho ë tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp nãi riªng vµ qu¶n lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp nãi chung. §Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý hµng tån kho kÞp thêi cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp, kÕ to¸n hµng tån kho cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - Ghi chÐp vµ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ kÞp thêi sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh lu©n chuyÓn cña vËt t­, hµng ho¸ c¶ vÒ gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt. TÝnh to¸n ®óng ®¾n trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña vËt t­, hµng ho¸ nhËp, xuÊt kho vµ tiªu thô nh»m cung cÊp th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. 6 - KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹nh vÒ mua vËt t­ hµng ho¸, kÕ ho¹nh sö dông vËt t­ cho s¶n xuÊt vµ kÕ ho¹nh b¸n hµng ho¸. - Tæ chøc kÕ to¸n phï hîp víi ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho cung cÊp th«ng tin phôc vô cho viÖc lËp B¸o c¸o tµi chÝnh vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh II. Tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho. Hµng tån kho lµ mét chØ tiªu rÊt quan träng cña doanh nghiÖp, lµ mét bé phËn tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín t¹i doanh nghiÖp, viÖc qu¶n lý, sñ dông cã hiÖu qu¶ hµng tån kho lµ mét trong nh÷ng nh©n tè mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qña kinh vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp, ®ång thêi nã cã ¶nh h­ëng lín ®Õn uy tÝn cña doanh nghiÖp trong kinh doanh. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n bé phËn tµi s¶n quan träng vµ phøc t¹p nµy, Nhµ n­íc ngoµi viÖc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n ®Ó h­íng dÉn ghi chÐp thèng nhÊt c¸c ho¹t ®éng hµng tån kho, Nhµ n­íc ®· cã quy ®Þnh vÒ nh÷ng vÊn ®Ò rÊt c¬ b¶n mang tÝnh nguyªn t¾c vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n vÒ hµng tån kho lµm c¬ së ghi chÐp kÕ to¸n vµ B¸o c¸o tµi chÝnh chung cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµ mäi lo¹i hinhf doanh nghiÖp. Nh÷ng nguyªn t¾c vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n c¬ b¶n chung nhÊt vÒ hµng tån kho ®­îc gäi lµ ChuÈn mùc KÕ to¸n hµng tån kho (ChuÈn mùc sè 02- Hµng tån kho). ChuÈn mùc KÕ to¸n hµng tån kho ®Ò cËp c¸c néi dung liªn quan ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ, gi¸ thµnh lµm c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. 1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho. Hµng tån kho ®­îc tÝnh theo gi¸ gèc. Tr­êng hîp gÝa trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc thÊp h¬n gi¸ gèc th× ph¶i tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. 2. Gi¸ gèc hµng tån kho. Gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm: chi phÝ mua, chi phÝ chÕ biÕn vµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc ttiÕp kh¸c ®Ó cã ®­îc hµng tån kho ë ®Þa ®iÓm vµ tr¹ng th¸i hiÖn t¹i. 7 2.1. Chi phÝ mua. Chi phÝ mua cña hµng tån kho bao gåm gi¸ mua, c¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®­îc hoµn l¹i, chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n trong qu¸ tr×nh mua hµng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua hµng tån kho. C¸c kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i vµ gi¶m gi¸ hµng mua do hµng mua kh«ng ®óng quy c¸ch, phÈm chÊt ®­îc trõ khái chi phÝ mua. 2.2. Chi phÝ chÕ biÕn. Chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh­ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu thµnh thµnh phÈm. - - Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, th­êng kh«ng thay ®æi theo khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt nh­ chi phÝ khÊu hao, chi phÝ b¶o d­ìng m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ x­ëng …vµ chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh ë c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm ®­îc dùa trªn c«ng suÊt b×nh th­êng cña m¸y mãc s¶n xuÊt. C«ng suÊt b×nh th­êng lµ sè l­îng s¶n phÈm ®¹t ®­îc ë møc trung b×nh trong c¸c ®iÒu kiÖn b×nh th­êng. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, th­êng thay ®æi trùc tiÕp hoÆc gÇn nh­ trùc tiÕp theo khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt nh­ chi phÝ nguyªn vËt liÖu gi¸n tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng gi¸n tiÕp. Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ®­îc ph©n bæ hÕt vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh. 2.3. Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c. Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ngoµi chi phÝ mua vµ chi phÝ chÕ biÕn biÕn hµng tån kho. VÝ dô, trong gi¸ gèc thµnh phÈm cã thÓ bao gåm chi phÝ thiÕt kÕ s¶n phÈm cho mét ®¬n ®Æt hµng cô thÓ. 8 2.4. Chi phÝ kh«ng tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho. Chi phÝ kh«ng tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho gåm: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t sinh trªn møc b×nh th­êng. - Chi phÝ b¶o qu¶n hµng tån kho trõ c¸c kho¶n chi phÝ b¶o qu¶n hµng tån kho cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕp theo. - Chi phÝ b¸n hµng - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 2.5. Chi phÝ cung cÊp dÞch vô. Chi phÝ cung cÊp dÞch vô bao gåm chi phÝ nh©n viªn vµ c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc cung cÊp dÞch vô nh­ chi phÝ gi¸m s¸t vµ c¸c chi phÝ chung cã liªn quan: chi phÝ nh©n viªn, chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp kh«ng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ cung cÊp dÞch vô. 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho. ViÖc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho ®­îc ¸p dông theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau: - Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh - Ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn - Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc - Ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc 4. TrÞ gi¸ thuÇn cã thÓ thùc hiªn ®­îc vµ lËp dù phßng. Gi¸ trÞ hµng tån kho kh«ng thu håi ®ñ khi hµng tån kho bÞ h­ háng, lçi thêi, gi¸ b¸n bÞ gi¶m, hoÆc chi phÝ, chi phÝ ®Ó b¸n hµng t¨ng lªn. ViÖc ghi gi¶m gi¸ gèc hµng tån kho cho b»ng víi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc lµ phï hîp v¬Ý nguyªn t¾c tµi s¶n kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh lín h¬n gi¸ trÞ thùc hiÖn ­íc tÝnh tõ viÖc b¸n hµng hay sö dông chóng. Cuèi kú kÕ to¸n hµng n¨m, khi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc cña hµng tån kho nhá h¬n gi¸ gèc th× ph¶i lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc lËp lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ gèc 9 cña hµng tån kho lín h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc cña chóng. ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së tõng mÆt hµng tån kho. §èi víi dÞch vô cung cÊp dë dang, viÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc tÝnh theo tõng lo¹i dÞch vô cã møc gi¸ riªng biÖt. Cuèi kú kÕ to¸n n¨m tiÕp theo ph¶i thùc hiÖn ®¸nh gi¸ míi vÒ trÞ gi¸ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc cña hµng tån kho cuèi n¨m ®ã. Tr­êng hîp cuèi kú kÕ to¸n n¨m nay, nÕu kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp thÊp h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho d· lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m tr­íc th× sè chªnh lÖch lín h¬n ph¶i ®­îc hoµn nhËp ®Ó ®¶m b¶o cho gi¸ trÞ cña hµng tån kho ph¶n ¸nh trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ theo gi¸ gèc( nÕu gi¸ gèc nhá h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc) hoÆc theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc( nÕu gi¸ gèc lín h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc). 5. Ghi nhËn chi phÝ. Khi b¸n hµng tån kho, gi¸ gèc cña hµng tån kho ®· b¸n ®­îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú phï hîp víi doanh thu liªn quan ®Õn chóng ®­îc ghi nhËn. TÊt c¶ c¸c kho¶n chªnh lÖch gi÷a kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m nay lín h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m tr­íc, c¸c kho¶n hao hôt, mÊt m¸t cña hµng tån kho sau khi trõ phÇn båi th­êng tr¸ch nhiÖm do c¸ nh©n g©y ra, vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng ph©n bæ, ®­îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. Tr­êng hîp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m nay nhá h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m tr­íc, th× sè chªnh lÖch lín h¬n ph¶i ®­îc hoµn nhËp ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh. Ghi nhËn gi¸ trÞ hµng tån kho ®· b¸n vµo chi phÝ trong kú ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c phï hîp gi÷a chi phÝ vµ doanh thu. 6. Tr×nh bµy B¸o c¸o tµi chÝnh. Trong B¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp ph¶i tr×nh bµy: 10 - C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông trong viÖc ®¸nh gi¸ hµng tån kho, - gåm c¶ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho. -Gi¸ gèc cña tæng sè hµng tån kho vµ gi¸ gèc cña tõng lo¹i hµng tån - kho ®­îc ph©n lo¹i phï hîp víi doanh nghiÖp. - - Gi¸ trÞ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho - - Gi¸ trÞ hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho - - Nh÷ng tr­êng hîp hay sù kiÖn dÉn ®Õn viiec trÝch lËp thªm hoÆc hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho - Gi¸ trÞ ghi sæ cña hµng tån kho( Gi¸ gèc trõ dù phßng gi¶m gi¸ - hµng tån kho) ®· dïng ®Ó thÕ chÊp, cÇm cè ®¶m b¶o cho c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶. - PhÇn II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay. I. Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. 1. Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn vµ yªu cÇu qu¶n lý cô thÓ cña doanh nghiÖp ®Ó tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. Tr­íc hÕt cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®èi t­îng vµ tiªu thøc( chØ tiªu) cÇn theo dâi chi tiÕt hµng tån kho, nh­: tõng ®¬n vÞ( bé phËn) phô thuéc, tõng kho hoÆc tõng quÇy( tõng ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt), tõng mÆt hµng tån kho, sè tiÒn… Trªn c¬ së ®ã kÕ to¸n thiÕt kÕ tæ chøc chøng tõ kÕ to¸n, tµi kho¶n chi tiÕt, sæ chi tiÕt, b¸o c¸o hµng tån kho ®Ó h¹ch to¸n chi tiÕt hµng tån kho. CÊu tróc tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho ë doanh nghiÖp ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: 11 ------5. 2. Tæ chøc chøng tõ kÕ to¸n. Lµ nh÷ng chøng tõ vÒ hµng tån kho trong hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n cña kÕ to¸n tµi chÝnh quy ®Þnh. Tuy nhiªn ®Ó phôc vô cho kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho cña doanh nghiÖp th× trªn chøng tõ hµng tån kho ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý chi tiÕt nh­ ngoµi c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña chøng tõ cßn cÇn chi tiÕt tªn mÆt hµng, kho hµng( quÇy), ®¬n vÞ( bé phËn) nhËp, xuÊt kho hoÆc sö dông hµng, chi tiÕt sèl­îng, sètiÒn…V× vËy viÖc lËp chøng tõ kÕ to¸n hµng tån kho ph¶i ®­îc quy ®Þnh chi tiÕt cô thÓ sao cho ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin chi tiÕt, phôc vô cho viÖc ghi sæ sau nµy. 3. Tæ chøc tµi kho¶n chi tiÕt. C¸c tµi kho¶n hµng tån kho cÇn ®­îc më chi tiÕt theo c¸c cÊp nh­ cÊu tróc tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho ë doanh nghiÖp ThÝ dô: Më tµi kho¶n chi tiÕt TK 156- Hµng ho¸ TK 156.1- Gi¸ mua 15611- §¬n vÞ A 156111- Kho sè 1 156112- Kho sè 2 12 15612- §¬n vÞ B 156121- Kho sè 1 156122- Kho sè 2 TK 156.2- Chi phÝ mua 4. Tæ chøc sæ kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. Tuú theo tõng cÊp chi tiÕt cña tµi kho¶n hµng tån kho ®Ó thiÕt kÕ mÉu sæ chi tiÕt cho phï hîp. MÉu sæ chi tiÕt theo dâi tõng mÆt hµng: Sæ chi tiÕt hµng tån kho Tµi kho¶n: §¬n vÞ: Kho qu¶n lý: Tªn hµng: §¬n vÞ tÝnh: Sè l­îng tån kho tèi ®a: Sè l­îng tån kho tèi thiÓu: Chøng tõ TrÝch NhËp Sè Ngµy yÕu Sl XuÊt §G TT SL Tån §K … … … Céng FS Tån CK 5. Tæ chøc b¸o c¸o kÕ to¸n hµng tån kho: 13 Tån §G TT SL §G TT B¸o c¸o hµng tån kho th­êng ®­îc lËp cho tõng ®èi t­îng hµng tån kho( tµi kho¶n), tõng kho tõng ®¬n vÞ hoÆc tõng bé phËn… ®iÒu nµy xu©t ph¸t tõ yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp cÇn nh÷ng th«ng tin nµo vÒ hµng tån kho. B¸o c¸o hµng tån kho chÝnh lµ B¸o c¸o tæng hîp NhËp, xuÊt, tån vËt t­, hµng ho¸… C¬ së ®Ó lËp b¸o c¸o hµng tån kho lµ c¸c sæ chi tiÕt hµng tån kho theo tõng mÆt hµng hoÆc dùa vaß thÎ kho cña thñ kho ghi chÐp sau khi ®· ®­îc kÕ to¸n kiÓm tra, ®èi chiÕu. MÉu cña B¸o c¸o hµng tån kho: B¸o c¸o hµng tån kho Tµi kho¶n: §¬n vÞ: Kho qu¶n lý: tt Tªn hµng § M §Þnh v · møc t s tån è kho Tån §K NhËp XuÊt Tån CK T T S § T S § T S § T S § T t G T L G T L G T L G T ® L 1 A Céng 6. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho. 6.1. KÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p më thÎ song song. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ë phßng kÕ to¸n më c¸c sæ chi tiÕt hµng tån kho theo tõng mÆt hµng ë tõng kho, viÖc ghi chÐp trªn c¸c sæ chi tiÕt( mÉu trªn) còng gièng nh­ thñ kho ghi chÐp trªn thÎ kho( theo dâi c¶ sè l­îng vµ thµnh tiÒn). §Þnh kú vµo cuèi th¸ng( quý) kÕ to¸n vµ thñ kho ®èi chiÕu 2 bé thÎ kho 14 vµ sæ chi tiÕt víi nhau, sau ®ã kÕ to¸n dùa vµo c¸c sæ chi tiÕt ®Ó lËp b¸o c¸o hµng tån kho( B¸o c¸o nhËp, xuÊt, tån kho). 6.2. KÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p sæ sè d­. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, thñ kho theo dâi hµng tån kho vÒ mÆt sè l­îng trªn c¸c thÎ kho (theo tõng mÆt hµng), cßn kÕ to¸n chØ theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña hµng tån kho víi sè tiÒn trªn c¸c sæ chi tiÕt më theo tõng ®¬n vÞ( bé phËn), tõng kho( quÇy). Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú ng¾n tõ 2 ®Õn 3 ngµy kÕ to¸n hµng tån kho kiÓm tra ®èi chiÕu viÖc ghi chÐp trªn c¸c thÎ kho cña thñ kho. §Õn cuèi kú kÕ to¸n kiÓm tra lÇn cuèi viÖc ghi thÎ kho cña thñ kho, sau ®ã c¨n cø vµo c¸c thÎ kho ®· ®­îc kiÓm tra, kÕ to¸n lËp b¸o c¸o hµng tån kho. II. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho. ChuÈn mùc KÕ to¸n Quèc tÕ IAS 2 “Hµng tån kho” ®· quy ®Þnh ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho dùa trªn nguyªn t¾c nguyªn gi¸, ®ång thêi h­íng dÉn viÖc x¸c ®Þnh vµ h¹ch to¸n gi¸ trÞ hµng tån kho vµo chi phÝ còng nh­ c¸c c«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho. 1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho. Hµng tån kho ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ thùc tÕ cña nã, ®ã lµ gi¸ mua thùc tÕ céng chi phÝ mua hµng, tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ghi chÐp kÕ to¸n cã thÓ sö dông hai lo¹i gi¸ ®Ó ghi: gi¸ h¹ch to¸n( gi¸ cè ®Þnh), gi¸ thùc tÕ. Gi¸ cè ®Þnh lµ gi¸ ®­îc doanh nghiÖp quy ®Þnh ®Ó thuËn tiÖn trong qu¸ tr×nh ghi chÐp hµng nhËp, xuÊt trong kú nh­ng ®Õn cuèi kú ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh l¹i theo gi¸ thùc tÕ. Gi¸ thùc tÕ cña hµng nhËp kho biÕn ®éng th­êng xuyªn, do dã víi hµng xuÊt kho, hµng tån kho cÇn ph¶i x¸c ®Þnh l¹i gi¸ thùc tÕ theo mét trong bèn ph­¬ng ph¸p: - Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh. - Ph­¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n. - Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc (FIFO) 15 - Ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc (LIFO) 1.1. KÕ to¸n hµng tån kho theo gi¸ mua thùc tÕ. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, khi nhËp kho hµng ho¸ kÕ to¸n ghi theo gi¸ trÞ mua thùc tÕ cña tõng lÇn nhËp hµng, sè tiÒn chi phÝ trong qu¸ tr×nh mua hµng ®­îc h¹ch to¸n riªng ®Ó cuèi th¸ng ph©n bæ cho hµng xuÊt kho nh»m x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ vèn hµng xuÊt kho. V× mçi lÇn nhËp hµng theo tõng nguån nhËp kh¸c nhau cã gi¸ mua thùc tÕ kh¸c nhau, nªn khi xuÊt kho kÕ to¸n ph¶i tÝnh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p tÝnh ®· ®¨ng ký. ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc tr×nh bµy trªn “ ThuyÕt minh B¸o c¸o tµi chÝnh” vµ nã ®­îc sö dông trong nhiÒu kú kÕ to¸n. a/ Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ trÞ xuÊt kho cña thø hµng nµo còng ®­îc x¸c ®Þnh theo ®óng gi¸ nhËp kho cña nã. §©y lµ ph­¬ng ph¸p lý t­ëng nhÊt nã tu©n thñ nguyªn t¾c phï hîp cña h¹ch to¸n kÕ to¸n: chi phÝ thùc tÕ phï hîp víi doanh thu thùc tÕ. Gi¸ trÞ cña vËt t­ xuÊt dïng cho s¶n xuÊt phï hîp víi thµnh phÈm mµ nã t¹o ra vµ gi¸ trÞ cña hµng xuÊt kho ®em b¸n phï hîp víi doanh thu mµ nã t¹o ra. H¬n n÷a, gi¸ trÞ hµng tån kho vµ ®­îc ph¶n ¸nh ®óng theo gi¸ trÞ thùc tÕ cña nã. Tuy nhiªn, viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¾t khe, chØ cã thÓ ¸p dông khi hµng tån kho cã thÓ ph©n biÖt, chia t¸ch ra thµnh tõng lo¹i, tõng thø riªng rÏ. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i vËt t­, hµng ho¸ th× kh«ng thÓ ¸p dông ®­îc ph­¬ng ph¸p nµy. b/ Ph­¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n. GÝa trÞ hµng xuÊt kho ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së b×nh qu©n ho¸ gi¸ trÞ cña tÊt c¶ hµng nhËp kho trong kú vµ tån ®Çu kú. §©y lµ ph­¬ng ph¸p cã ý nghÜa vÒ mÆt thùc tiÔn h¬n lµ c¬ së lý thuyÕt, chÝnh x¸c vµ dÔ ¸p dông nhÊt trong thùc tiÔn. c/ Ph­¬ng ph¸p nhËp trø¬c, xuÊt tr­íc( FIFO). 16 Gi¶ ®Þnh r»ng nh÷ng hµng ®­îc nhËp kho tr­íc th× sÏ ®­îc xuÊt kho tr­íc. ­u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ nã gÇn ®óng víi luång nhËp, xuÊt hµng trong thùc tÕ. Trong tr­êng hîp hµng ho¸, vËt t­ ®­îc qu¶n lý theo ®óng h×nh thøc nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc, ph­¬ng ph¸p nµy sÏ gÇn víi ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh vµ do ®ã sÏ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸ xuÊt kho vµ tån kho. H¬n n÷a, gi¸ trÞ hµng tån kho sÏ ®­îc ph¶n ¸nh gÇn s¸t víi gi¸ trÞ thÞ tr­ßng. Bëi v× vËy, gi¸ trÞ hµng tån kho sÏ bao gåm gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸ ®­îc mua ë nh÷ng lÇn mua sau cïng. Tuy nhiªn, nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ lµm cho doanh thu hiÖn t¹i kh«ng phï hîp víi nh÷ng kho¶n chi phÝ hiÖn t¹i. Theo ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc, doanh thu hiÖn t¹i ®­îc t¹o ra bëi gi¸ trÞ cña vËt t­, hµng ho¸ ®· ®­îc mua vµo tõ c¸ch ®ã rÊt l©u. d/ Ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc( LIFO). Gi¶ ®Þnh r»ng, nh÷ng vËt t­, hµng ho¸ ®­îc nhËp kho sau cïng sÏ xuÊt ra tr­íc tiªn. ­u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ nã lµm cho nh÷ng kho¶n doanh thu hiÖn t¹i ®­îc phï hîp víi nh÷ng kho¶n chi phÝ hiÖn t¹i. V× theo ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc doanh thu hiÖn t¹i ®­îc t¹o ra bëi gi¸ trÞ cña vËt t­, hµng ho¸ võa míi ®­îc mua vµo ngay gÇn ®ã. Bªn c¹nh ®ã, ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc còng cã nh÷ng nh­îc ®iÓm: ph­¬ng ph¸p nµy bá qua viÖc nhËp xuÊt vËt t­, hµng ho¸ trong thùc tÕ. VËt t­, hµng ho¸ th«ng th­êng ®­îc qu¶n lý gÇn nh­ theo kiÓu nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc. Nh­ng ph­¬ng ph¸p nµy l¹i gi¶ ®Þnh r»ng vËt t­, hµng ho¸ ®­îc qu¶n lý theo kiÓu nhËp sau, xuÊt tr­íc. Mét nh­îc ®iÓm kh¸c lµ gi¸ trÞ hµng tån kho ®­îc ph¶n ¸nh thÊp h¬n so víi gi¸ trÞ thùc tÕ cña nã. Bëi v×, theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ trÞ hµng tån kho sÏ bao gåm gi¸ trÞ cña nh÷ng vËt t­, hµng ho¸ ®­îc nhËp vµo ®Çu tiªn víi gi¸ thÊp h¬n so víi gi¸ hiÖn thêi. Do gÝa trÞ hµng tån kho ®­îc ph¶n ¸nh thÊp h¬n víi gi¸ trÞ thùc tÕ, vèn l­u ®éng cña ®¬n vÞ kinh doanh còng ®­îc ph¶n ¸nh thÊp h¬n so víi thùc tÕ. §iÒu nµy lµm 17 cho kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp bÞ nh×n nhËn lµ kÐm h¬n so víi kh¶ n¨ng thùc tÕ . 1.2. KÕ to¸n hµng tån kho theo gi¸ h¹ch to¸n. §èi víi c¸c doanh nghiÖp mua vËt t­ hµng ho¸ th­êng xuyªn cã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶, khèi l­îng vµ chñng lo¹i th× cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ( ph­¬ng ph¸p hÖ sè gi¸) ®Ó tÝnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, hµng ngµy kÕ to¸n sÏ ghi sæ theo gi¸ h¹ch to¸n, cuèi kú míi tÝnh to¸n, ®iÒu chØnh chªnh lÖch gi÷a gi¸ h¹ch to¸n vµ gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp. HÖ sè gi¸ = Thùc tÕ hiÖn nay rÊt Ýt doanh nghiÖp sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó kÕ to¸n hµng tån kho, do vËy ph­¬ng ph¸p nµy còng Ýt ®­îc ¸p dông. H¹n chÕ cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ b×nh qu©n ho¸ sù biÕn ®éng cña gi¸( che dÊu sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶). 2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho. 2.1. KÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn lµ ph­¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh th­êng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho vËt t­, hµng ho¸ trªn sæ kÕ to¸n. §Ó theo dâi sè hiÖn cã vµ ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña hµng tån kho trong kú, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n hµng tån kho( nhãm tµi kho¶n 15 – hµng tån kho) 2.2. KÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. KÕ to¸n hµng tån kho lµ qu¸ tr×nh theo dâi vµ ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c ®èi t­îng kÕ to¸n thuéc nhãm hµng tån kho: nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, hµng mua ®ang ®i trªn ®­êng, hµng ho¸ vµ göi ®i b¸n. Tuú thuéc ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, sè l­îng, chñng lo¹i vËt t­, hµng 18 ho¸ vµ yªu cÇu qu¶n lý ®Ó cã sù vËn dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho thÝch hîp vµ nhÊt qu¸n trong niªn ®é kÕ to¸n. Ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph­¬ng ph¸p c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª thùc tÕ ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho cuèi kú cña vËt t­, hµng ho¸ trªn sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ tõ ®ã tÝnh ra gi¸ trÞ cña hµng ho¸, vËt t­ ®É xuÊt dïng trong kú. Nh­ vËy, theo ph­¬ng ph¸p nµy mäi sù biÕn ®éng cña vËt t­, hµng ho¸ (nhËp kho, xuÊt kho) kh«ng ®­îc theo dâi, ph¶n ¸nh trªn c¸c tµi kho¶n hµng tån kho. Do vËy ®Ó ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña hµng tån kho trong kú, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n 611 “Mua hµng”, tµi kho¶n 631 “ Gi¸ thµnh s¶n xuÊt”. 3. KÕ to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho lµ dù phßng phÇn gi¸ trÞ bÞ tæn thÊt do gi¶m gi¸ c¸c lo¹i vËt t­, thµnh phÈm, hµng ho¸ tån kho cã thÓ x¶y ra trong n¨m kÕ ho¹ch. 3.1. §èi t­îng vµ ®iÒu kiÖn lËp dù phßng tæn thÊt. a/ §èi t­îng: Nguyªn vËt liÖu, dông cô dïng cho s¶n xuÊt, vËt t­ hµng ho¸ thµnh phÈm tån kho mµ gi¸ trªn thÞ tr­êng thÊp h¬n gi¸ ®ang ho¹ch to¸n thÊp h¬n trªn sæ kÕ to¸n. b/ §iÒu kiÖn lËp dù phßng: §èi víi vËt t­ hµng ho¸ tån kho khi trÝch lËp dù phßng ph¶i cã ho¸ ®¬n, chøng tõ hîp ph¸p theo quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh hoÆc c¸c b»ng chøng kh¸c chøng minh gi¸ vèn vËt t­ , hµng ho¸ tån kho, lµ nh÷ng vËt t­ hµng ho¸ thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp tån kho t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh cã gi¸ trÞ thu håi hoÆc gi¸ thÞ tr­êng thÊp h¬n gi¸ ghi trªn sæ kÕ to¸n . VËt t­, hµng ho¸ tån kho bÞ gi¶m gi¸ so víi gi¸ ghi trªn sæ kÕ to¸n bao gåm: vËt t­, hµng ho¸ tån kho bÞ h­ háng kÐm, mÊt phÈm chÊt, bÞ lçi thêi hoÆc gi¸ b¸n bÞ gi¶m theo mÆt b»ng chung trªn thÞ tr­êng. Tr­êng hîp vËt t­, hµng ho¸ cã gi¸ trÞ bÞ gi¶m so víi g¸i ghi trªn sæ kÕ to¸n nh­ng gi¸ b¸n s¶n phÈm dÞch vô 19 ®­îc s¶n xuÊt tõ vËt t­, hµng ho¸ nµy kh«ng bÞ gi¶m gi¸ th× kh«ng bÞ trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ vËt t­, hµng ho¸ tån kho. 3.2. Ph­¬ng ph¸p lËp d­ phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. a/ Thêi ®iÓm lËp: ViÖc trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho®­îc thùc hiÖn ë thêi ®iÓm kho¸ sæ kÕ to¸n ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m. Tr­êng hîp doanh nghiÖp ®­îc Bé Tµi chÝnh chÊp thuËn ¸p dông n¨m tµi chÝnh kh¸c víi n¨m d­¬ng lÞch( b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1 vµ kÕt thóc ngµy 31/12 hµng n¨m) th× thêi ®iÓm lËp dù phßng lµ ngµy cuèi cïng cña n¨m tµi chÝnh. Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc trÝch tr­íc vµo chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m b¸o c¸o cña doanh nghiÖp, gióp cho doanh nghiÖp cã nguån tµi chÝnh ®Ó bï ®¾p kho¶n tæn thÊt cã thÓ x¶y ra trong n¨m kÕ ho¹ch, nh»m b¶o toµn vèn kinh doanh, ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸ tån kho kh«ng cao h¬n gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng hoÆc gi¸ trÞ cã thÓ thu ®­îc t¹i thêi ®iÓm lËp B¸o c¸o tµi chÝnh. b/ C«ng thøc tÝnh: Doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸, sè l­îng tån kho thùc tÕ cña tõng lo¹i vËt t­ hµng ho¸ ®Ó x¸c ®Þnh møc dù phßng theo c«ng thøc: Gi¸ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng cña c¸c lo¹i vËt t­, thµnh phÈm, hµng ho¸ tån kho gi¶m gi¸ t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. 3.3. KÕ to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Cuèi niªn ®é kÕ to¸n doanh nghiÖo c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸ cña sè l­îng hµng tån kho thùc tÕ, kÕ to¸n tÝnh, x¸c ®Þnh møc trÝch lËp míi hoÆc lËp bæ sung ®ù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho( nÕu sè ph¶i lËp dù phßng n¨m nay lín h¬n sè ®· lËp dù phßng n¨m tr­íc), ghi: Nî TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 159 – Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan