Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Tình hình quản lý các dự án sử dụng vốn oda...

Tài liệu Tình hình quản lý các dự án sử dụng vốn oda

.PDF
103
366
130

Mô tả:

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp LỜI MỞ ĐẦU Trong giai đoạn hiện nay, để phát triển nền kinh tế trƣớc hết cần phải phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, để từ đó mới có thể tạo điều kiện cho các vùng, miền trên cả nƣớc phát triển kinh tế một cách đồng đều. Vì vậy Đảng và Nhà nƣớc đã xác định mục tiêu hàng đầu và ƣu tiên trƣớc nhất là phát triển mạng lƣới giao thông trên cả nƣớc, có nhƣ vậy thì mới có thể đạt đƣợc mục tiêu chung của toàn nền kinh tế. Do đó trong những năm gần đây đầu tƣ cho xây dựng, nâng cấp và cải tạo mạng lƣới giao thông chiếm một tỷ trọng lớn trong tổng mức đầu tƣ của toàn bộ nền kinh tế. Các dự án đầu tƣ đƣợc thực hiện chủ yếu sử dụng các nguồn vốn ngân sách, và vốn vay viện trợ nƣớc ngoài và với khối lƣợng vốn lớn. Để quản lý các dự án này, Chính phủ thành lập ra các Ban quản lý thuộc các Bộ chủ quản để có thể tập trung chuyên môn vào quản lý, đại diện cho nhà nƣớc làm chủ đầu tƣ. Công tác quản lý các dự án đầu tƣ là một chuỗi các hoạt động phức tạp, đòi hỏi phải có một trình độ chuyên môn và kinh nghiệm quản lý. Quản lý dự án giữ vai trò quan trọng, giúp cho việc thực hiện dự án đƣợc thực hiện theo một quy trình nhất định, đảm bảo mục tiêu đặt ra ban đầu cũng nhƣ hiệu quả do dự án đem lại sau này. Nhận thức đƣợc vai trò của quản lý dự án trong hoạt động đầu tƣ và qua tìm hiểu thực tế công tác quản lý đƣợc thực hiện tại Ban quản lý dự án 5, em đã củng cố đƣợc kiến thức về quản lý dự án và nắm bắt đƣợc phƣơng pháp tổ chức và triển khai công tác quản lý đối với một dự án đầu tƣ đặc biệt là những dự án đầu tƣ từ nguồn vốn vay viện trợ nƣớc ngoài. Chính vì vậy em đã chọn đề tài: Tình hình quản lý các dự án sử dụng vốn ODA tại Ban quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải. Chuyên đề tập trung nghiên cứu tình hình quản lý các dự án sử dụng vốn ODA tại Ban quản lý dự án 5 và qua đó thấy đƣợc những ƣu điểm cũng Phạm Thị Phương Thảo 1 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp nhƣ những hạn chế còn gặp phải trong công tác quản lý dự án đầu tƣ để đƣa ra những giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý. Chuyên đề thực tập tốt nghiệp gồm 2 phần: CHƢƠNG I : TÌNH HÌNH QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN SỬ DỤNG VỐN ODA CỦA BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN 5(PMU5) CHƢƠNG 2: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN SỬ DỤNG VỐN ODA Do thời gian thực tập và khả năng có hạn nên em chỉ nghiên cứu công tác quản lý dự án trên một góc độ và qua đó đánh giá hiệu quả của công tác quản lý tại Ban quản lý dự án 5. Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn cô giáo Nguyễn Bạch Nguyệt và các cán bộ thuộc phòng Dự án 1- Ban quản lý dự án 5 đã tận tình giúp đỡ và hƣớng dẫn em hoàn thành chuyên đề này. Phạm Thị Phương Thảo 2 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp CHƢƠNG I TÌNH HÌNH QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN SỬ DỤNG VỐN ODA CỦA BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN 5(PMU5) I. TỔNG QUAN VỀ BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN 5 - BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI 1. Quá trình hình thành Ban quản lý dự án 5 Ban quản lý dự án 5 trƣớc đây có tên gọi là Ban quản lý dự án quốc lộ 5, là đơn vị trực thuộc Ban quản lý công trình Thăng Long đƣợc thành lập tại Quyết định số 1405 QĐ/TCCB-LĐ ngày 12/7/1993 của Bộ trƣởng Bộ Giao thông vận tải. Nhiệm vụ chủ yếu của Ban quản lý dự án quốc lộ 5 giai đoạn này là quản lý thực hiện công trình thuộc các nguồn vốn vay của JBIC( thành viên của Quỹ hỗ trợ phát triển chính thức), ADB, WB, IDA, DFID….và vốn ngân sách nhà nƣớc. Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, Bộ trƣởng Bộ Giao thông vận tải đã ra Quyết đinh số 269/TCCB-LĐ ngày 5/3/1994 về việc tách nguyên trạng Ban quản lý dự án quốc lộ 5 đang trực thuộc Ban quản lý dự án công trình Thăng Long về trực thuộc Bộ Giao thông vận tải và đổi tên thành Ban quản lý dự án 5. Thông qua Quyết định này, Ban quản lý dự án 5 đƣợc chính thức thành lập, có tƣ cách pháp nhân đầy đủ, trực thuộc Bộ Giao thông vận tải và độc lập với các Ban quản lý dự án khác. Trụ sở Ban quản lý dự án 5: 278 phố Tôn Đức Thắng- Hà Nội Tên giao dịch quốc tế bằng tiếng Anh : "PROJECT MANAGEMENT UNIT N0 5" (Viết tắt là PMU-5). 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của Ban quản lý dự án 5 trong giai đoạn 2006 2010  Mục tiêu: - Nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ Bộ Giao Thông Vận Tải giao cho Ban từ năm 2006 đến năm 2010 Phạm Thị Phương Thảo 3 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp - Thực hiện tốt các quy định pháp luật trong đầu tƣ xây dựng cơ bản, các công trình xây dựng cơ sở hạ tầng trong ngành GTVT - Không ngừng nâng cao hiệu quả bộ máy hoạt động của Ban trong công tác quản lý các dự án và năng lực chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ nhân viên  Nhiệm vụ : - Đại diện chủ đầu tƣ ký kết các hợp đồng kinh tế với phía nƣớc ngoài và phía Việt Nam liên quan đến việc xây dựng, nâng cấp, cải tạo quốc lộ 5 từ giai đoạn chuẩn bị xây dựng đến khi kết thúc đầu tƣ xây dựng đƣa công trình vào khai thác. - Tổ chức giám sát đấu thầu lựa chọn công ty tƣ vấn giám sát kỹ thuật việc xây dựng công trình. - Thẩm định hồ sơ thiết kế, dự toán và tài liệu liên quan, trình cơ quan có thẩm quyền xem xét duyệt đảm bảo tiến độ công trình. - Tổ chức duyệt giá thành công trình và quyết toán công trình trên cơ sở các quy định của nƣớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam phù hợp với thông lệ quốc tế hiện hành. - Giải quyết các thủ tục về đất đai, đền bù, thực hiện giải phóng mặt bằng phù hợp với đặc điểm địa phƣơng, lãnh thổ và giấy phép xây dựng. - Quan hệ với nƣớc ngoài để giải quyết các vấn đề kỹ thuật, tài chính, dịch vụ tƣ vấn, giải quyết các thủ tục về cấp phát vốn công trình. - Tổ chức quản lý bảo dƣỡng công trình trong quá trình khai thác và tổ chức thu phí sử dụng đƣờng theo quy định của Nhà nƣớc để hoàn vốn một phần công trình. 3. Cơ cấu tổ chức và các phòng ban chức năng trong Ban quản lý dự án 5  Cơ cấu tổ chức: ( Sơ đồ 1)  Chức năng của các phòng ban Phạm Thị Phương Thảo 4 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Các phòng chức năng thuộc là bộ phận tham mƣu chuyên sâu nghiệp vụ, đảm bảo đầy đu cơ sở pháp lý để TGĐ ra quyết định quản lý. Hƣớng dẫn, theo dõi, kiểm tra và thực hiện các quyết định của TGĐ cụ thể : - Trực tiếp tổ chức thực hiện và hoàn thành tốt các nhiệm vụ đƣợc giao đúng với quy định của Pháp luật, quy định của Nhà nƣớc - Giữ mối liên hệ với các Vụ, Cục chức năng thuộc Bộ, ngành và địa phƣơng. Cung cấp những thông tin cần thiết. - Dự thảo các văn bản, các báo cáo thƣờng kỳ hoặc đột xuất - Trực tiếp quản lý, cập nhật, lƣu trữ hồ sơ của các dự án đƣợc giao, đảm bảo đầy đủ tính pháp lý theo quy định - Lƣu trữ các hồ sơ, tài liệu, văn bản có liên quan phục vụ công tác - Khi kết thúc dự án, các phòng chức năng phối hợp trong thanh, quyết toán công trình theo đúng quy định của pháp luật hiện hành, phục vụ công tác Thanh tra, Kiểm toán theo quy định của nhà nƣớc. Phạm Thị Phương Thảo 5 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SƠ ĐỒ 1: CƠ CẤU TỔ CHỨC BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN 5 -BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI GIAI ĐOẠN 2006-2010 (Nguồn: Văn phòng Ban quản lý dự án 5) TỔNG GIÁM ĐỐC CÁC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC PHÒNG DỰ ÁN 1 PHÒNG DỰ ÁN 2 Phạm Thị Phương Thảo PHÒNG KTCL 1 PHÒNG KTCL 2 6 CÁC HỘI ĐỒNG, BAN, TỔ THAM MƢU PHÒNG KẾ HOẠCH PHÒNG GPMB Kinh tế đầu tư 45B PHÒNG TÀI CHÍNH KẾ TOÁN VĂN PHÒNG Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 4. Tình hình thực hiện các dự án hiện nay của Ban quản lý dự án 5  Bảng 1: Các dự án sử dụng vốn trong nƣớc: Đơn vị : tỷ đồng STT Tên dự án Địa điểm TMDT Nguồn vốn Giá trị TH 1 Nâng cấp cải tạo QL4 Hà Giang –Lào Cai 1500 Trái CP phiếu 17 2 Nâng cấp cải tạo QL70 Phú Thọ -Yên Bái- 776 Lào Cai Trái CP phiếu 7 3 Nâng cấp QL32 Diễn- Nhổn 4 Nâng cấp cải tạo QL3 đoạn Thái Nguyên- Bắc 1291 Bờ Đậu – Tà Lùng Cạn –Cao Bằng Trái CP phiếu 593.8 5 Dự án QL6 Trái CP phiếu 318 II Các dự án nhóm B 1 Dự án cải tạo nâng cấp Cao Bằng QL3 đoạn tránh TX Cao Bằng 255.44 Trái CP phiếu 198.8 2 Dự án cải tạo nâng cấp Bắc Kạn QL3 đoạn qua TX Bắc Kạn 294 Trái CP phiếu 245.9 3 Dự án cải tạo nâng cấp Cao Bằng QL4A đoạn km 66-km116 271 Trái CP phiếu 175 4 Dự án cải tạo nâng cấp QL Hà Nội 32 đoạn Nam Thăng LongCầu Diễn 218 Trái CP phiếu 55.9 5 Nâng cấp cải tạo QL 279 Điện Biên 577 Trái phiếu 85.3 đoạn Hà Nội 983 Hoà Bình- Sơn La 339 đoạn Tuần Giáo-Điện Biên- Tây Trang Trái phiếu 2 CP và NS TP CP II. Các dự án nhóm C 1 Dự án đầu tƣ XD trụ sở cục Hà Nội GĐ và cục Đƣờng sắt VN 9.876 Vốn góp 3 9.8 bên. ( Nguồn : Phòng Kế hoạch thẩm định) Phạm Thị Phương Thảo 7 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp  Bảng 2: Các dự án sử dụng vốn nƣớc ngoài: (vốn vay ODA) Đơn vị: tỷ đồng Stt Tên dự án Địa điểm TMDT Nguồn vốn 1580 1 Dự án nâng cấp tỉnh lộ 18 tỉnh phía Bắc 2 Dự án GTNT3 33 tỉnh miền Bắc, 2646 GTTH Vốn vay ADB 773.2 Vốn vay WB 7 Vốn vay JBIC 490 Trung 3 Giai đoạn 2- Dự án HN-HY-HD-HP 523 nâng cấp QL5 (Nguồn : Phòng Kế hoạch thẩm định) II. TÌNH HÌNH QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN SỬ DỤNG VỐN ODA TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN 5- BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI 1. Giới thiệu về các dự án sử dụng vốn ODA do Ban quản lý dự án 5 thực hiện: 1.1. Dự án Giao thông nông thôn 3: Mục tiêu phát triển của dự án Mục tiêu phát triển của dự án là giảm bớt chi phí đi lại và nâng cao điều kiện đi lại tới chợ, giúp ngƣời dân tận dụng nhiều hơn các cơ hội phát triển kinh tế ngoài nghề nông, thụ hƣởng các dịch vụ xã hội, tại 33 tỉnh Miền bắc và miền Trung, bằng cách:  Gia tăng số lƣợng cộng đồng đƣợc hƣởng điều kiện đƣờng xá có thể đi lại trong bốn mùa  Cải thiện tình trạng đƣờng nông thôn thông qua việc nâng cao công tác quản lý và bảo trì mạng lƣới đƣờng  Tăng cƣờng năng lực của các cấp và khu vực tƣ nhân để nâng cao hiệu quả lập kế hoạch, thực hiện và duy trì mạng lƣới đƣờng nông thôn.  Nguồn vốn của dự án Phạm Thị Phương Thảo 8 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Bảng 3: Cơ cấu vốn của dự án GTNT3 Nguồn vốn Số vốn Tỷ trọng các (tr USD) nguồn vốn Bên vay/bên nhận tài trợ( vốn đối ứng) 42,52 24.54 % IDA (vốn vay với lãi suất ƣu đãi) 106,25 61.32 % DFID (vốn viện trợ không hoàn lại) 24,50 14.14 % Tổng: 173,27 100 % (nguồn: phòng dự án 1)  Thời gian thực hiện dự án : Bắt đầu từ: 01/03/2006 Kết thúc: 30/06/2011 1.2. Dự án nâng cấp tỉnh lộ  Mục tiêu của dự án: Góp phần cải tạo nâng cấp hệ thống đƣờng tỉnh nhằm đóng góp vaà việc phát triển kinh tế, thực hiện chƣơng trình xoá đói giảm nghèo các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc - Địa điểm: 19 tỉnh phía Bắc  Nguồn vốn : Bảng 4: Cơ cấu nguồn vốn của dự án Nâng cấp tỉnh lộ ADB Nguồn vồn Số vốn Tỷ trọng các nguồn vốn (tr USD) (%) Bên vay/ bên nhận tài trợ 34.19 29.94 % Ngân hàng phát triển Châu Á 80 70.06 % Tổng 114.19 100% (nguồn: phòng dự án 1)  Thời gian thực hiện : 2002- 2006 1.3. Dự án nâng cấp và cải tạo QL 5 giai đoạn 2  Mục tiêu dự án : Do nhu cầu giao thông vận tải trên QL5 ngày càng cao và nhu cầu đi lại của nhân dân hai bên dọc tuyến đƣờng nên mục tiêu của dự án là nghiên cứu các phƣơng án đƣờng gom, cầu vƣợt tại vị trí mật độ qua lại cao, đảm bảo Phạm Thị Phương Thảo 9 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp giao thông thông suốt và an toàn cho ngƣời và phƣơng tiện. Vì vậy Bộ GTVT đã quyết định đầu tƣ dự án Các công trình nâng cao hiệu quả QL 5 giai đoạn II. Địa điểm : Hà Nội- Hƣng Yên – Hải Dƣơng- Hải Phòng  Nguồn vốn: vốn vay JBIC và vốn đối ứng Bảng 5: Cơ cấu nguồn vốn dự án Cải tạo QL 5 giai đoạn II Nguồn vốn Số vốn Tỷ trọng các nguồn vốn (tỷ đồng) (%) Vốn đối ứng 130.7 25% Vốn vay JBIC 392.3 75% Tổng 523 100 % (nguồn: phòng dự án 1)  Tiến độ thực hiện : 2002-2004 2. Đặc điểm và yêu cầu của các dự án sử dụng vốn vay viện trợ nƣớc ngoài 2.1. Đặc điểm chung của các dự án sử dụng vốn vay viện trợ nước ngoài - Nguồn vốn : từ phía nƣớc ngoài - Ban quản lý dự án 5- Bộ GIVT là phía đại diện cho Việt Nam ký kết hiệp định vay vốn - Hình thức đầu tƣ : Đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài - Hình thức quản lý dự án : Chủ nhiệm điều hành dự án - Các dự án đầu tƣ vào lĩnh vực phát triển hệ thống giao thông vận tải quốc gia 2.2. Yêu cầu của Ngân hàng thế giới đối với quá trình quản lý dự án  Yêu cầu về tham vấn cộng đồng và công khai thông tin - Mục tiêu của quá trình tham vấn, công khai thông tin dự án nhằm:  Chia sẻ thông tin với cộng đồng về các giai đoạn của dự án và các hoạt động dự án tiến hành, giúp ngƣời dân có thể tham gia, đóng góp vào dự án  Tiếp nhận thông tin về nhu cầu, quyền ƣu tiên cộng đồng cũng nhƣ các thông tin và phản hồi của ngƣời dân về các hoạt động, chính sách đề xuất Phạm Thị Phương Thảo 10 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp  Đảm bảo rằng cộng đồng sẽ đƣợc cung cấp thông tin đầy đủ về các quyết định ảnh hƣởng trực tiếp đến thu nhập, chất lƣợng cuộc sống và có cơ hội tham gia vào các hoạt động của dự án  Nhận đƣợc sự hƣởng ứng cao nhất từ sự tham gia của cộng đồng vào các hoạt động cần thiết trong quá trình lập chuẩn bị công tác cải tạo đƣờng  Đảm bảo tính minh bạch đối với tất cả các hoạt động có liên quan đến việc đầu tƣ nâng cấp các tuyến đƣờng  Cung cấp diễn đàn giúp cho ngƣời dân có thể bày tỏ các vấn đề họ quan tâm  Bắt đầu thiết lập mối quan hệ hợp tác giữa các cơ quan có liên quan - Nguyên tắc:  Khi tiến hành lập kế hoạch, thiết kế tuyến và chuẩn bị các cấu phần liên quan, phải tiến hành tham vấn ý kiến góp ý của cộng đồng, những ngƣời bị ảnh hƣởng đồng thời đƣợc hƣởng lợi từ dự án  Sau khi xây dựng hoàn thiện kế hoạch, chƣơng trình phải tiến hành công khai các tài liệu trƣớc khi trình cơ quan có thẩm quyền xem xét phê duyệt Sơ đồ 2: Tham vấn cộng đồng, công khai thông tin: Giai đoạn dự án Lập chủ trƣơng đầu tƣ Tham vấn Thực hiện lựa chọn tuyến đầu tƣ trên cơ sở quy hoạch và nhu cầu địa phƣơng Phạm Thị Phương Thảo bƣớc thực hiện Lập danh sách tuyến đầu tƣ năm trình PMU5 sau khi có ý kiến UBND tỉnh 11 Công khai Không yêu cầu nộp kq thực hiện tham vấn công khai Không yêu cầu Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Tham vấn không chính thức trong quá trình điều tra, khảo sát, thu thập thông tin lập kế hoạch năm Tham vấn chính thức nhóm ngƣời DTTS để lập KH PT DTTS Tham vấn chính thức ngƣời bị ảnh hƣởng để lập kế hoạch TDC đầy đủ hay rút gọn Xã hội: sàng lọc xã hội,kế hoạch tái định cƣ đầy dủ hay rút gọn hoặc cam kết không có GPMB đánh giá ảnh hƣởng XH Kỹ thuật Lập dự án đầu tƣ Sàng lọc GPMB Sàng lọc DTTS Cam kết không có GPMB lập KH TDC đầy đủ hay rút gọn Văn bản khẳng định kế hoạch năm đã đƣợc công khai tại trụ sở UBND tỉnh Môi trƣờng Sàng lọc môi trƣờng Đánh giá ảnh hƣởng xã hội và lập KH DTTS Không phải đánh giá và lập KH DTTS kế hoạch năm trình UBND phê duyệt thực hiện kế hoạch năm Họp dân phổ biến thông tin dự án, các tác động môi trƣờng, các chính sách về đềnbù… và nghe ý kiến của ngƣời dân Phạm Thị Phương Thảo Riêng kết quả sang lọc môi trƣờng phải gửi sở TNMT Biên bản họp dân thực hiện tham vấn cộng đồng trụ sở UBND tỉnh thực hiện kế hoạch phát triển DTTS đƣợcphê duyệt (trình duyệt và lựa chọn đơn vị thực hiện kế hoạch) TĐC+GPMB: đo đạc kiểm đếm chi tiết,áp giá, lập phƣơng án bồi thƣờng GPMB Công khai bản dự thảo tại UBND xã trƣớc khi trình duyệt Biên bản họp dân thực hiện tham vấn cộng đồng Môi trƣờng : lập bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trƣờng/báo cáo đánh giá tác động môi trƣờng Công khai tại trụ sở UBND xã và sở GTVT trƣớc khi trình sở TNMT Xác nhận của lãnh đạo các xã về công khai thông tin 12 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp  Yêu cầu kiểm tra đảm bảo quy trình tổ chức đầu thầu, HSMT, kết quả đầu thầu a) Tạo ra sự cạnh tranh tối đa WB quy định hình thức đấu thầu cạnh tranh quốc tế ( ICB) là chủ yếu nhất. Chỉ trong trƣờng hợp cho phép mới đƣợc sử dụng các hình thức nhƣ đấu thầu hạn chế, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp…Để đảm bảo cạnh tranh thực sự, trong hồ sơ mời thầu không đƣợc đƣa ra các yêu cầu mang tính định hƣớng cụ thể, phải đảm bảo cho phép và khuyến khích sự cạnh tranh quốc tế, về nội dung phải nếu đầy đủ chi tiết rõ ràng. b) Bảo đảm công khai: WB quy định việc đăng tải thông báo mời thầu đối với các gói thầu lớn và quan trọng phải thực hiện thông qua một tờ báo của Liên hợp quốc. Trong thông báo mời thầu phải nói rõ thời điểm hết hạn nhận hồ sơ dự thầu, địa điểm nhận hồ sơ dự thầu và mở thầu đƣợc thực hiện ngay sau khi đóng thầu đồng thời phải thông báo rõ các thông tin về nhà thầu. Để tạo điều kiện cho các nhà thầu có đƣợc thông tin mời thầu thì việc thông báo mời thầu phải đƣợc đăng trên ít nhất một tờ báo trên phạm vi toàn quốc của nƣớc vay. Một nguyên tắc cơ bản là phải mở thầu công khai, các nhà thầu tham gia đấu thầu phải đƣợc mời tới dự lễ mở thầu. Những nội dung cơ bản đối với từng hồ sơ dự thầu phải đƣợc đọc rõ, đƣợc ghi vào biên bản mở thầu. c) Ƣu đãi nhà thầu trong nƣớc: WB đã quy định chế độ ƣu tiên trong xét thầu đối với các nhà thầu đủ điều kiện ƣu đãi thuộc nƣớc vay. Theo quy định này thì trong đấu thầu mua sắm hàng hoá, nhà thầu trong nƣớc chỉ đƣợc ƣu đãi khi trong giá xuất xƣởng có ít nhất 30% thuộc chi phí trong nƣớc. Trong đấu thầu xây lắp, để đƣợc ƣu đãi , nhà thầu trong nƣớc phải có tối thiểu 50% sở hữu là thuộc nƣớc chủ nhà. Mức ƣu đãi tối đa trong cung cấp hàng hoá là 15%, còn trong xây lắp là 7,5%. Phạm Thị Phương Thảo 13 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp d) Phƣơng pháp đánh giá hồ sơ dự thầu: Các quy định về phƣơng pháp đánh giá hồ sơ dự thầu của WB vừa đảm bảo sự chặt chẽ, tiến tiến nhƣng lại linh hoạt. - Đối với lựa chọn dịch vụ tƣ vấn, quy định mua sắm của WB cho phép sử dụng 6 phƣơng pháp đánh giá: + đánh giá trên cơ sở xem xét cả hai yếu tố chất lƣợng tƣ vấn và chi phí tƣ vấn. Và bằng phƣơng pháp này có thể có đƣợc dịch vụ tƣ vấn đạt hiệu quả tổng hợp. + Đánh giá dựa trên cơ sở về chất lƣợng: theo phƣơng pháp này nhà tƣ vấn chỉ yêu cầu nộp đề xuất kỹ thuật hoặc nộp cả đề xuất tài chính. + Đánh giá dựa trên một nguồn ngân sách cố định: theo cách này nhà tƣ vấn đƣợc yêu cầu nộp ra đề xuất kỹ thuật và đề xuất tài chính. + Đánh giá trên cơ sở chi phí thấp nhất: Đối với các công việc tƣ vấn đã có chuẩn mực là các công việc thông thƣờng thì hồ sơ dự thầu nào đƣợc đánh giá vƣợt qua mức yêu cầu tối thiểu về mặt kỹ thuật và có chi phí thấp nhất sẽ đƣợc mời vào đàm phán hợp đồng. + Đánh giá trên cơ sở năng lực: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng cho các công việc tƣ vấn có giá trị nhỏ ( không vƣợt quá 100.000 USD). Theo đó, hồ sơ dự thầu đƣợc đánh giá là có năng lực và phẩm chất thích hợp sẽ đƣợc mời để trình một đề xuất kỹ thuật và tài chính để có cơ sở cho việc đàm phán hợp đồng. + Phƣơng pháp chọn theo một nguồn duy nhất: nó chỉ đƣợc coi là một trƣờng hợp ngoại lệ, dùng cho một vài trƣờng hợp đặc biệt. - Đối với mua sắm hàng hoá và xây lắp, WB quy định phƣơng pháp đánh giá nhƣ sau: + Bƣớc đánh giá về kỹ thuật: Phƣơng tiện đánh giá sự đáp ứng về mặt kỹ thuật là tiêu chí “đạt”, “không đạt” và nó đƣợc công khai trong hồ sơ mời thầu. Phạm Thị Phương Thảo 14 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp + Bƣớc đánh giá về tài chính, thƣơng mại để xếp hạng nhà thầu: những hồ sơ vƣợt qua đƣợc bƣớc trƣớc thì mới đƣợc xem xét trong bƣớc này. Chỉ tiêu cơ bản- sản phẩm cuối cùng của bƣớc đánh giá này là giá đánh giá. e) Các nguyên tắc cơ bản trong quy định mua sắm của WB. - Không phân biệt đối sử: Theo nguyên tắc này, hình thức đấu thầu rộng rãi đƣợc ƣu tên áp dụng. - Không đàm phán về giá: Trong quy định mua sắm của WB, giá dự thầu của nhà thầu luôn phải đƣợc coi là cố định. - Đảm bảo sự cạnh, công băng, minh bạch trong đấu thầu: điều này đƣợc thể hiện ở hình thức đấu thầu rộng rãi, không phân biệt đối sử, mẫu hoá hồ sơ mời thầu… - Không đƣợc vi phạm quy chế đấu thầu - Sự điều chỉnh theo thời gian - Chống tham nhũng 2.3.Yêu cầu của Ngân hàng phát triển Châu Á đối với quá trình quản lý dự án  Yêu cầu đối với công tác đấu thầu: Nguyên tắc chính trong quy chế đấu thầu của ADB là: a) Cạnh tranh: Việc đấu thầu cạnh tranh quốc tế là hình thức cơ bản nhất. Nội dung cụ thể của hình thức này thì cũng giống nhƣ của WB mà đã dƣợc nêu ở trên. b) Phƣơng pháp đánh giá hồ sơ dự thầu: cũng tƣơng tự WB, phƣơng pháp đánh giá hồ sơ dự thầu của ADB là tiên tiến, phù hợp với thông lệ đấu thầu thế giới, tuy có một vài đặc thù riêng cụ thể nhƣ sau: ADB luôn coi trọng tính hợp lệ của nhà thầu. Chỉ có những thành viên của ADB mới đủ tƣ cách là nhà thầu hợp lệ. Quan điểm đánh giá của ADB là ƣu tiên đánh giá về kỹ thuật trong việc chọn tƣ vấn. Nếu WB quy Phạm Thị Phương Thảo 15 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp định danh sách sách ngắn trong đấu thầu lựa chọn tƣ vấn là từ 3 đến 6 nhà tƣ vấn, thì con số này trong quy định của ADB là từ 5 đến 7. Trong đấu thầu mua sắm hàng hoá và xây lắp thì phƣơng pháp đánh giá dựa theo giá đánh giá là cơ bản. c) Quy trình thực hiện: có thể tóm tắt quy trình này nhƣ sau: Sơ đồ 3: Quy trình đấu thầu theo quy định của ADB Phân chia gói thầu  Sơ tuyển ( nếu cần)  Phát hành HSMT  Mở thầu  Xét thầu d) Ƣu đãi nhà thầu trong nƣớc: Quy định mua sắm của ADB đề cập đến sự ƣu đãi nhà thầu trong nƣớc theo từng trƣờng hợp cụ thể và việc ƣu đãi này đƣợc nêu rõ trong HSMT e) Tính quốc tế cao: Để đảm bảo cạnh tranh tối đa, quy định mua sắm của ADB thể hiện tính quốc tế cao. Điều này đƣợc thể hiện ở : - Việc thông báo mời thầu sử dụng tờ báo tiếng Anh hoặc trên tờ báo có lƣu lƣợng phát hành rộng rãi - Ngôn ngữ: phần lớn sử dụng bằng tiếng Anh. Trong trƣờng hợp sử dụng nhiều ngôn ngữ thì tiếng Anh có ƣu thế quyết định Phạm Thị Phương Thảo 16 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp - Loại tiền: Cho phép quy định trong hồ sơ mời thầu là sử dụng một hoặc nhiều loại tiền để bỏ thầu. Thông thƣờng cho phép chào bằng loại tiền của nƣớc mình hoặc một loại tiền mua bán quốc tế quy định trong hồ sơ mời thầu.  Yêu cầu đối với công tác GPMB: Ngân hàng phát triển Châu Á đƣa ra các yêu cầu về công tác đền bù giải phóng mặt bằng trong quá trình thực hiện dự án. Yêu cầu này đƣợc đƣa ra trong khuôn khổ GPMB do ADB lập. Theo đó: - Nguyên tắc áp dụng : + Cần tránh hoặc giảm thiểu tái định cƣ bắt buộc và thiệt hại về đất đai, công trình, các tài sản khác và thu nhập bằng cách khai thác mọi phƣơng án khả thi + Tất cả các hộ đều đƣợc đền bù theo giá thay thế cho tài sản, thu nhập và công việc sản xuất kinh doanh bị ảnh hƣởng, đƣợc hỗ trợ khôi phục để cải thiện hay ít nhất cung phục hồi đƣợc mức sống, mức thu nhập và năng lực sản xuất của họ trƣớc khi có dự án. + Hộ thiếu giấy tờ hợp pháp đối với tài sản bị thiệt hại vẫn đƣợc hƣởng đền bù và các biện pháp khôi phục nói trên + Đền bù cho tài sản thiệt hại theo giá thay thế + Trong trƣờng hợp di chuyển cả một khu vực dân cƣ phải cố gắng tối đa để duy trì thể chế văn hoá và xã hội của những ngƣời di chuyển và của cộng đồng nơi dân cƣ chuyển đến + Việc chuẩn bị các KH GPMB và thực hiện các kế hoạch này phải có sự tham gia của những ngƣời chịu ảnh hƣởng và tƣ vấn + Lịch tiến độ và ngân sách lập kế hoạch GPMB và thực hiện kế hoạch đó phải đƣợc đƣa vào phần tƣơng ứng của tiểu dự án và dự án tổng thể Phạm Thị Phương Thảo 17 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp + Phải hoàn tất chi trả đền bù các tài sản thiệt hại và kết thúc di dân tới nơi ở mới trƣớc khi thi công tuyến tiểu dự án. Các biện pháp khôi phục cũng phải sẵn sàng - Kế hoạch GPMB của các tiểu dự án theo yêu cầu của ADB: Đây là một trong những tiêu chuẩn để thẩm định dự án của Ngân hàng phát triển Châu Á. Kế hoạch GPMB phải đƣợc đối chiếu với Chính sách của ADB về tái đinh cƣ bắt buộc. Khung chính sách tái định cƣ bắt buộc quy đinh ra quyền lợi trong việc đền bù để GPMB. - Theo yêu cầu này kế hoạch GPMB của các tiểu dự án sau khi đƣợc ADB phê duyệt mới đƣợc tiến hành thực hiện xây dựng 2.4. Yêu cầu của Ngân hàng hợp tác phát triển Nhật Bản đối với quá trình quản lý dự án  Yêu cầu về công tác đấu thầu: Về cơ bản quy định về đấu thầu của JBIC có tính chất quốc tế cao, có nhiều nội dung trong quy định là đồng nhất với các nội dung trong quy định về đấu thầu của WB và ADB, song cũng có một số khác biệt. Một vài khác biệt chính trong quy định về đấu thầu của JBIC so với quy định của WB và ADB: - Không có quy định ƣu đãi nhà thầu thuộc nƣớc là bên vay do nguồn tiền của JBIC là của riêng nƣớc Nhật, là nguồn tiền mà trong đó có việc nộp tiền của các công ty Nhật. Nhờ quy định này mà các nhà thầu của Nhật có diều kiện cạnh tranh nhiều hơn trong các cuộc đấu thầu quốc tế sử dụng vốn của JBIC. - Trong quy định của JBIC, việc thực hiện thi công các công trình đƣợc coi là dịch vụ không phải là dịch vụ tƣ vấn. Với quy định này phạm vi đấu thầu dịch vụ bao quát hơn so với phạm vi đấu thầu xây lắp. Phạm Thị Phương Thảo 18 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp  Yêu cầu trong công tác thanh quyết toán vốn công trình: Khác với các nguồn vốn cho vay viện trợ nƣớc ngoài khác, vốn vay từ Ngân hàng hợp tác phát triển Nhật Bản có các quy định đối với cơ chế quản lý tài chính đối với dự án. Theo đó phía Ngân hàng cho vay đƣợc tính bằng đồng JPY và quy đổi theo tỷ giá hối đoái giữa đồng VN và đồng JBY. Hệ thống thanh toán đƣợc áp dụng theo sơ đồ sau :  Hệ thống thanh toán của mô hình không phân quyền: Sơ đồ 4– Thanh toán tại Mô hình không phân quyền PMU5 nộp chứng chỉ thanh toán, hoá đơn cho PST, DST To STD. STD checks and approves Kho bạc PMU5 đề nghị STD thanh toán bằng USD pay claim In Forex. PMU5 đề nghị DST Thanh toán VND Nhà thầu chứng chỉ thanh toán invoice chứng chỉ thanh toán invoice to PMU5 for approval, payment huyện nộp chứng chỉ thanh toán, hoá đơn cho PPMU/PMU5 để phê duyệt và thanh toán TK Yên * Th. toán PMU5 kiểm tra các đệ trình của các PPMU PPMUs nộp chứng chỉ thanh toán, hoá đơn cho PMU5 để phê duyệt và thanh toán TK VND * chứng chỉ thanh toánd invoice Nhà thầu tại HN Ha Noi Nhà thầu tại tỉnh Provinces Nhà thầu tại huyện Districts  Hệ thống thanh toán tại mô hình phân quyền: Hệ thống này áp dụng cho những tỉnh có đủ năng lực quản lý tài chính đáp ứng yêu cầu tối thiểu của dự án. Phạm Thị Phương Thảo 19 Kinh tế đầu tư 45B Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Sơ đồ 5 - Hệ thống thanh toán tại mô hình phân quyền PMU5 nộp chứng chỉ, hoá đơn cho Kho bạc To STD. STD checks and approves Kho bạc PMU5 đề nghị STD thanh toán băng USD pay contractors In Forex. TK VND * TK Yên * Nha thầu PMU5 đề nghị STD thanh toan VND to pay in VND Th. toán PMU5 kiểm tra các đề nghị thanh toán chứng chỉ thanh toán invoice Kho bạc tỉnh t Reporting only Các PPMU trình chứng chỉ, hoá đơn cho PTD để thanh toán to PTD for approval, payment Reporting only Nhà thầu tại HN Ha Noi TK VND * Th.toán chứng chỉ hoá đơn invoice Kho bạc huyện huyện nộp chứng chỉ, hoá đơn cho DTD để duyệt, thanh toán Nhà thầu tại tỉnh Provinces TK VND * Th. toán chứng chỉ, hoá đơn invoice Nhà thầu tại huyện Districts 3.Thực trạng công tác quản lý các dự án sử dụng vốn ODA tại Ban quản lý dự án 5- Bộ Giao thông vận tải. Nhƣ ta đã biết: Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và giám sát quá trình phát triển của dự án nhằm đảm bảo cho dự án hoàn thành đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách đã đƣợc duyệt và đạt các yêu cầu đã định về kỹ thuật và chất lƣợng, bằng những phƣơng pháp và điều kiện tốt nhất. Vì vậy quản lý đƣợc coi là mọt trong những khâu quan trọng quyết định hiệu quả của dự án đầu tƣ, đảm bảo những mục tiêu đề ra từ ban đầu. Mục tiêu của quản lý dự án nói chung là hoàn thành các công việc của dự án theo đúng yêu cầu kỹ thuật và chất lƣợng, trong phạm vi ngân sách đƣợc duyệt và theo tiến độ thời gian cho phép. Nhƣ vậy mục tiêu chính của bất cứ một dự án nào cũng là : thời gian (tiến độ), chi phí và chất lƣợng. Đây đƣợc coi là tiêu chuẩn để đánh giá mức độ hoàn thành của dự án cũng nhƣ có Phạm Thị Phương Thảo 20 Kinh tế đầu tư 45B
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan