BQ GIAO Dl)C VA DAO T~O
TRUONG D~I HOC KINH TE TP. HO CHi MINH
---***---
~
'
"
-'
K
?
DE TAl NGHIEN CUU KHOA H()C CAP CO SO
11M HI{U TU' TU'(jNG H6 Cftt MOOf
lt CAN 80 1A ctmm SACH CAN 80
-
,..,
~
....
MA SO DE TAl: CS- 2006-01
CHU NHitM DE TAl
: TS. NGUYEN KHANH VAN
THU KY DE TAl
: ThS.PHAN Lt Hu'ONG
'
"' HO~ CHI" MINH - 2006
THANH
PHO
.
B6. GI.AO Dl,JC VA DAO T~O
THUVIEN
-~\ A~AU
NHUNG VAN DE CHUNG VE DE TAl
:;·i
1. Tinh cap thiet cua d~ tai
- Chu tich H6 Chi Minh luc sinh thm da tung n6i: can b¢ la cai goc cua m9i
cong vi¢c. Dao t(;lo can b¢ la c6ng vi¢c goc ciia Dang.
Ly lu~n cling nhu thl;(c th~n
da chang to rang, trong m6i thai ky phat tri~n cua each ffi(;lng, tuy thu¢c chat
ltrqng d¢i ngfi can b¢ m(;lnh yeu ra sao rna phong trao each m(;lng c6 th~ thanh hay
b(;li. Neu c6 d¢i ngfi can b¢ tot, vfrng vang ve ban linh chinh tri, c6 d(;l.O due each
m(;lng trong sang, c6 nang l\(c cong tac, nhat Ia giu duqc moi lien h¢
m~t
thiet voi
quan chung thi du each ffi(;lng c6 g~p kh6 khan, thu thach nhu the nao, phong trao
each m(;lng vAn duqc duy trl va phat tri~n, nhi¢m Yl;l, mvc tieu rna each m(;lng d~t
ra vAn c6 th~ duqc thl;(c hi¢n thanh cong. Can b¢ nao thl phong trao ay la vi v~y.
- Trong di san tu tuong H6 Chi Minh, Nguai dad~ l(;li m¢t h¢ thong lu~n
di~m phong phu va SaU S~C Ve cong tac can b¢, d~c bi¢t la chien lUQ'C dao t(;l.O, giao
dl;IC can b¢ trong each ffi(;lng giai phong dan tQC Va each ffi(;lng Xa hqi chu nghia.
Ngay nay, khi each m(;lng nuoc ta dang o vao thai ky phat tri~n buoc ngo~t,
vi¢c nghien Cllu tu tuong H6 Chi Minh n6i chung va tu tuong cua Nguai ve can b¢
va chinh sach can b¢ n6i rieng d~ tham nhua'n va wJ,n dlf-ng sang tr;zo trong th\(c
tien tro nen m¢t doi.hoi rat buc xuc va cap thiet, nhat Ia trong thai ky dAy m(;lnh
cong nghi¢p hoa, hi¢n d(;li hoa, chu d¢ng h¢i nh~p quoc te nhu hi¢n nay.
- Dang ta la m¢t Dang c¢ng san duy nhat cam quyen, dang dam nh~n tr9ng
trach lanh d(;l.O nha nUOC, xa hqi Va dan tQC ta vfrng bUOC di lefl: trong
S\(
nghi¢p d6i
co tren con
mai. Thai co, v~n h¢i d~ phat tri~n rat to Ion rna thach thuc, nguy
,,
duong phat tri~n cling rat nghi¢t nga. Vai tro cua d¢i ngu can b¢ rat to Ion, c6 tinh
chat quyet dinh doi voi
S\(
thanh b(;li cua ca~h ffi(;lng. Do d6 cang can thiet phai
nghien Cllu thau dao va v~n dvng c6 ket qua tu tuong H6 Chi Minh ve can b¢ va
chfnh sach can b¢, nhat la trong dieu ki¢n Dang lanh d(;l.O chfnh quyen va nha
nu6'c rna chung ta xay dl;(ng Ia m¢t nha nuoc phap quyen XHCN cua dan, do dan,
3
vi dan. Khong c6 d¢i ngu can b¢ tot va chfnh sach can b¢ phil hqp trong tinh hinh
moi thi nhfing nhi¢m Vl;l, m1;1c tieu phat tri~n kinh te- Xa hQi Va d6i moi toan di¢n
cac llnh Vl;l'C cua doi song Xa h<)i, Vi dan giau, nUOC m~nh, Xa h<)i cong bang, dan
chu, van minh kh6 c6 th~ thl;l'C hi¢n duqc; D¢i ngfi can b¢ tot con la m¢t nhan to
quan tr9ng de thvc hi¢n dan chu, phat huy quyen lam chu cua nhan d'an, chong
QLTN de lam cho Dang, Nha nuoc va HTCT tro nen trong s~ch, viing m~nh, giii'
vii'ng duqc d!nh huang XHCN va khong roi vao thmii hoa bien chttt boi am muu
dien bien hoa binh cua CNDQ.
Dieu d6 cang cho thay sv can thiet, buc xuc cua de tai nghien CUu nay va
tam nhln chien luqc cua Ho Chf Minh ve cong tac can b¢.
- Trong nen KTIT hi¢n nay, nhat Ia trong boi canh toan cau hoa, h¢i nh~p,
mo ctra, tlnh
tr~ng
suy thoai
d~o
due xa h¢i va trong m¢t b¢
ph~n
khong nh6 can
b¢, dang vien 6' nuoc ta da tro nen nghiem trQng. CNCN Vl:ll ta rna trvc tiep
la lam suy yeu Dang va tien toi xoa b6 vai tro Hinh d~o cua Dang.
Do v~y, can phai thvc hi¢n tot loi de;ty cua chu tich Ho Chf Minh "Ra sue
trau doi d~o due each m~ng, kien quyet chong chu nghia ca nhan". D6 Ia m¢t thu
gi~c n(>i xam, ke thu nguy hiem nhat cua each m~ng, nhttt la trong dieu ki¢n Dang
cam quyen.
Khong danh b~i chu nghia ca nhan thl khong the xay dlJilg thanh cong
CNXH. Muon c6 d(>i ngfi can b¢ trung thanh,
t~n
tuy, liem khiet, biet hy sinh vl
dan, vl nuoc, biet lam guong cho dan noi theo bang sg guang fuau cua pilnh thl
phai ra sue giao dvc, dao t~o, huan luy¢n va ren luy¢n can b(> theo tu tuong d~o
due va guong sang d~o due cua Ho Chf Minh. Dang ta da xac dinh day Ia m(>t
CUQC v~n
d¢ng giao dvc to Ion va H\u dai, thuong xuyen trong Dang va trong xa
h¢i. Nghien CUu tu tuong
Ho Chf Minh ve can b¢ va chfnh sach can b¢ lade v~n
4
d1;1ng trong thlJC tien d6i moi hi~n nay, t~O ra SlJ chuy~n bien ve chat d6i voi d<)i
ngfi can b¢ Dang, chfnh quy6n, doan th~ trong HTCT 6 nuoc ta, d~ can b¢ thtJc SlJ
la cong b¢c trung thanh va t~n tuy cua dtin, vi dan. D6 la dam bao ch~c ch~n nhat
cho sv b6n vfrng cua che d¢ ta.
Theo tinh than Di huan cua Lenin, each m~ng phai biet tlf bdo v¢. Mu6n tlJ
bao v~ duqc, slJ nghi~p va phong trao each m~ng phai t~o ra m¢t d¢i ngfi can b¢
t6t va thuang xuyen cung c6 m6i lien h~ mau thit giua Dang v6'i dtin, giua can b¢
voi dan. D6 cfing la di6u H6 Chf Minh h~ng quan tt!m, nhan m~nh, nhat la trong
Di chuc cua Ngum rna ngay nay chung ta can ra sue thlJc hi~n.
- D~i h¢i X cua Dt\ng vua qua ( 18-25/4/2006), d~i h¢i t6ng ket 20 nam
d6i m6'i da thong qua nhil'ng nghi quyet quan trc;mg, v~ch ra duong 16i tiep tyc
slJ nghi~p d6i moi cua toan Dang, toan dan, ra sue nang cao nang llJc lanh d~o
va sue chien dau cua Dang, phat huy sue m~nh DDK toan dtin t<)c, tiep t1;1c d6i
moi toan di~n, s6'm dzta nzt6'c ta ra khoi tinh trr;mg kern phat triln. Theo tinh
than d6, Dang ta nhan m~nh phat tri~n kinh tela nhi~m V\1 tr9ng tam, xt!y dtJng
Dang la then chtft va van hoa tr& thanh ne'n tdng tinh tha'n cua xa h¢i. Nhung
nhi~m V\1 to Ion, n~ng n6 va c6
y nghia
chien luqc d6 chi c6 th~ giai quyet
thanh c6ng neu chung ta ddm bdo tot chat luqng ngu6n nhan llfc, trong d6 chcft
htr;ng df!i ngu can bf! Ia khdu quyet djnh.
Can phai t~o ra nhfrng d6i moi m~nh me tu nh~n thuc den hanh d¢ng, tu
ho~ch d!nh chfnh sach den t6 chuc thvc hi~n chfnh sach trong c6ng tac can b¢,
c6ng tac lu6n lu6n c6 vi trf tr9ng yeu trong ho~t d¢ng cua Dang va Nha nuoc.
D6 la nhung ly do cho thay tfnh cap thiet cua d6 tai, thuc day tac gia di sau
nghien ct1u.
2. Tinh hinh nghien cuu
Trong vong 20 nam d6i moi, nhung cong trinh nghien cuu ve tu tu&ng H6
Chf Minh da xuat hi~n kha nhi6u v6 s6luq~g, quy m6, cap d¢ va lo~i hinh.
D6 la so' lztqng cac bai nghien cuu chuyen d6, s6 luqng cac sach nghien
cuu bao g6m ca sach tham khao, chuyen khao va tU li~u da duqc c6ng
bo tu ket
qua cac d6 tai nghien cuu. Nhieu t~p chf khoa h9c chuyen nganh, nhieu to bao
5
0 trung ucmg va cac d!a phuang, nhieu nha xuat ban ve ly
lu~n chinh tri, khoa
h9c xa h(>i Va nhan van da c6ng b6 Va XUat ban cac c6ng trlnh nghien CUu do.
V e quy m6 nghien CUu cling rat da dc;mg, tlr nhfrng bai viet ngfin, CO dung
luqng nho den nhfrng c6ng trlnh nghien cdu 16n, nhfrng cu6n sach d6 s¢ tll' 500
trang den 1000 trang chua dlJng nhieu tu li¢u nghien cuu va c6 nhfrng khao cuu
cong phu.
C6 nhfrng nghien cll'u ca nhtm va c6 nhung cong trinh nghien cdu t~p the
thu hut nhieu tac gia tham gia thu(>c nhieu trinh d(> Va linh VlJC chuyen m6n .
khac nhau, nhieu the h¢ khac nhau, tll' cac chuyen gia, h9c gilt c6 uy tin khoa
h9c cao den nhfrng can b(> nghien CUu tre moi vao nghe.
Ve
cap de}, cac c6ng trlnh nghien cuu ve tu tu&ng H6 Chi Minh trong 20
nam deJj moi Vlra qua dU9'C thlJC hi¢n tren nhfrng cap d(> khac nhau, tlr nh(i'ng
chuang trlnh nghien cuu qu6c gia voi m¢t h¢ thong 16n cac de tai cap nha nuoc,
tieu bieu la chuang trlnh nghien cuu ve tu tu6ng H6 Chi Minh, rna s6 KX.02,
giai do(;ln 1991-1995 do GS D~ng Xuan Ky ,lam ·chu nhi¢m.
d
cac giai do<:tn
nghien cdu tiep theo, 1996-2000, 2001-2005 thu¢c cac chuang trlnh khoa h9c
- c6ng ngh¢ qu6c gia cling c6 rat nhieu de tai nghien cuu ve tu tu&ng H6 Chi
Minh duqc trien khai voi n1t nhieu n¢i dung phong phd.
Ngoai ra, t(;li cac .cO'
sa nghien cuu va dao t(;lO (cac vi¢n, cac trung tam
nghien ClfU, cac h9c vi~n va cac trUong dl;li h9c) rat nhieu de tai va c6ng tr.lnh
nghien cu·u ve tu tu6ng H6 Chf Minh duqc trien khai thl;l'c hi¢n cua nhieu t~p
the, nhieu nh6m tac gia khac nhau.
Ve lor;u' hlnh, c6 nhfrng nghien cuu ca ban va ly thuyet di sau xac d!nh
quan ni¢m va ngu6n goc tu tu&ng H6 Chi Minh, n¢i dung, ban chat, d~c diem
tu tuang H6 Chi Minh, phuang phap va phong each H6 Chi Minh, m6i quan h¢
gifra tu tu&ng - phuang phap - phong each H6 Chi Minh, triet h9c va triet ly
H6 Chf Minh.
Huang nghien CUll nay da chu tn;mg xac l~p CO' so ly lu~n. phuang phap
lu~n nghien cuu ttr tu6ng
H6 Chf Minh va d~t nen m6ng cho SlJ hlnh thanh H6
Chi Minh h9c 6 Vi¢t Nam. Nhfrng ket qua ctla cac c6ng trlnh nghien cuu nay
6
da duqc su dvng trong dao
qw chuyen nganh 6
b~c d~i h9c va sau d~i h9c 6
nuac ta. Cac giao trinh tu tu6ng H6 Chf Minh da duqc xu~t ban va su dl;lng, d~c
biet la giao trinh quoc gia ve tu tuang H6 Chf Minh do OS D~ng Xufm Ky chu
bien vai SlJ tham gia cua nhieu nha khoa h9c da CO qua trinh nghien CUU va trlJC
tiep giang d~y ·ve tu tuang H6 Chf Minh nhu OS Tran Van Oiau,
os
Song
Thanh, OS Hoang Chf Bao, OS VU Khieu, OS D6 Huy va nhieu OS khac.
Ngoai ra, trong lo~i hinh nghien cliu tu tu6ng H6 Chf Minh nhieu tac gia
con di s~u nghien CUu tUng linh VlJC trong tu tuang cua Nguai nhu tu tu6ng ve d¢c
l~p d~n t¢c va CNXH, tu tuang ve dang c¢ng san va x~y dlJilg Dang c¢ng san cam
quyen, tu tu6ng ve d~n chu va nha nuac phap quyen, tu tu6ng ve doan ket, DDK
d~n t¢c va cong tac d~n v~n. tu tu6ng ve d~o due, van hoa, tu tuang ve con nguai
va chien luqc tr6ng nguoi, tu tuang ve kinh te va quan ly kinh te- xa h¢i, ve giao
dl;lC va khoa h9c, ve trf thuc Va van ngh¢ Sl, ve d~n t¢c va ve ton giao .. ,0>,
D~y
la linh VlJC va
lo~i
hinh
r~t
phong phu, giup cho vi¢c
nh~n
biet moi
quan t~m toan di¢n cua H6 Chf Minh tren cac
., phl,l'ang di¢n cua dai song, cung
sa va tU li¢u de nh~n thuc dung ve nhung cong hien cua H6 Chf
cap nhung CO'
Minh vai tu each m¢t nha tu tuang Ian, m9t nha Mac xft sang tc;zo cua each
mc;mg Vi¢t Nam
(2).
Ngoai ra, trong nghien cuu tu tuang H6 Chf Minh, nhieu tac gia da quan
t~m
den huang nghien c(cu (eng d~tng, v~n dLJng tu tudng Ho' Chi Minh vao thlJc
tien deli m6i, d~C bi¢t la trong c6ng tac giao dl;JC d~o due va thlJC hanh d~o due
each m~ng, trong x~y dlJng Dang, x~y ctvng nha nuoc va d6i moi HTCT, trong
xa'y dlJilg van hoa, loi song va nep song( 3).
Oan d~y. trong xu huang phat trien nganh khoa h9c mai voi ten g9i la H6
anuoc ta da buac dau xuat hi~n nhung cong trinh nghien cuu ve
giang d~y n.r tuang H6 Chf Minh a b~c d~i h9c,. phuang phap
Chf Minh h9c,
phuang phap
D~ng Xuan Ky: Phuong phap va phong each H6 Chi Minh, Song Thanh (chu bien); Phuong pluip lu~n nghien cuu llr
ttrO'ng H6 Chi Minh ...
2
< J Hoang Chf Bao: Tim hi~u phucmg phap Ho Chf Minh.
31
< U Van Tfch (chi1 bi6n): V~n d1,1ng tU tuong H6 Chi Minh vao th1Jc tien.
cOng trlnh xuilt bun t~;~i Nxb CTQG 1995-2005, Nxb Lao dQng, H.2000 ...
D~ngXuan Ky, Vii Khieu, Hoang Chf Biio: Ttr ttrbng H6 Chf Minh ve phat trien van hoa con ngub'i.
Cac c6ng trlnh xuilt ban t<,~i Nxb CTQG 1995-2005, Nxb Lao d¢ng, H.2000 ...
Chf Minh, Bien nien tieu str I 0 t~p. CTQG, H.l998-2000.
Cac lu~n van cao hqc, cue lu~n an Tie'n si (1995-2000) t<,~i Hqc vi~n CTQG H6 Chf Minh, cac bai nghien clru ve Ttr
ttr&ng H6 Chf Minh tren cac t<,~p chf KHXH- NV, LLCT, Ljch si'r Diing (1995-2005) ...
12 > H6
8
COng trlnh nghien cdu nay cua tac gilt mong mu6n g6p
ph~n
vao vi¢c
kh~c phl,lc nhung h~.m che neu tren va d~t ra nhtl'ng vlfn de de tiep tl,lc nghien
cdu Iau dai. BAng each d6 c6 the lam sang to m¢t phuong di¢n quan tn;mg trong
chieu sau tu tuO'ng H6 Chf Minh- nha tu tuO'ng, nha t6 chuc thien tai cua each
m~ng
Vi¢t Nam, nha nhan van chu nghia vi
d~i,
cua nu6'c ta tro'ng the ky XX duqc ca the gi6'i nhan
3. M1.,1c tieu va
nhi~m
danh nhan van hoa ki¢t xuat
lo~i
nguong m¢ va tOn vinh.
v1.,1 nghien cuu
3.1 M ~~c tieu
Phan tfch, h¢ thong hoa cac quan diem CO' ban cua H6 Chf Minh v~ can
b¢ va chfnh sach can b¢, tren co
sa d6 xac dinh nhfrng n¢i dung c~n v~n dl,lng
va cac giai phap c~n thl,l'c hi¢n de dua tu ttr&ng H6 Chf Minh ve can b¢ va chfnh
sach can b¢ vao cu¢c s6ng, thuc dfty Sl,l' nghi¢p dOi moi CJ nUOC ta di t6'i th~ng
Iqi vl "dan giau, nuoc
3.2 Nhi¢m
m~nh,
xa h9i c6ng bang, dan chu, van minh"
Vl,l
De dc;tt t6'i ml,lc tieu neu tren, de tai t~p trung giai quyet nhfrng nhi¢m
Yl;1
sau
day:
Mf}t, tr1nh bay c6 h¢ th6ng cac quan diem cua H6 Chi Minh ve can b¢,ve
chfnh sach can b¢.
Hai, lam ro gia tri va y nghza cua tu tuemg H6 Chi Minh ve din b¢ va chfnh
sach can b¢ d6i voi Sl,l' nghi~p each
m~ng
nUOC ta hi¢n nay.
Ba, danh gia t6ng quat thl,l'C tr~ng ve chat luqng can b¢ va vi¢c thl,l'c hi¢n
chfnh sach .can b¢ 6 nu6'c ta trong 5 nam qua cua nhi¢m ky
D~i
h9i IX (2001-
2005).
Bt/n, neu len m¢t vai vtln de chu
yeu va buc Xllc
nhat c~n t~p trung giai
quyet nham nang cao chat Iuqng d¢i ngU can b¢ va hoan thi¢n chfnh sach can b¢
tu g6c nhin
v~n
d l,lng tu. tuong H6 Chf Minh vao cu¢c s6ng hi¢n nay, nhttt la trong
thl,l'C tien xay dl,l'Ilg d¢i ngu can b¢ trong nganh giao dl,lC
d~i
ttr6ng cha'n /?l(ng giao dz,tc rna D1;1i h¢i X neu ra.
4. Doi tuqng, ph~m vi va phuong phap nghien cuu
9
hQC de thl,l'C hi¢n tU
4.1 D61
tttl,fng: Nghien cliu tu tuong H6 Chi Minh ve can b¢ va chfnh sach
can b¢.
4.2 Ph(lm vi
- Khai thac tu tuong H6 Chi Minh trong cac tac ph~rn chu yeu cua Nguoi
theo chu de c(m bq va chinh sach can bq. Chu tr9ng khai thac khong chi tu tuong
rna con thl.JC hanh trong c6ng tac thl.JC te cua Nguoi, trong vi~c giao d\}C, ren luy~n
can b¢, trong each dung ngum, trong Hinh d~o va qmln ly, ki~rn tra, giarn sat va
danh gia can b¢, nhilt la phuong phap rna Nguoi sir d\}ng d~ dao t~o can b¢ c6
due, CO tai ph\}ng Sl.J nhfin dfin va t6 qu6c.
se giai
Vi~c
h~n
danh gia thl;l'C
trong
ph~rn
tr~ng
d¢i ngu can b¢ va thl.JC
vi 5 narn th\rc
hi~n
hi~n
chfnh sach can b¢
NQDH X (2001-2005) va
chu ylu Ia dua ra nhung danh gia djnh .tinh, d~ca tren nhung tdng ket
th¥c tiln cua Ddng trong win ki¢n Dqli hqi X Ch£t
y cua
hi~n
t-y
nay,
lu(in -
tac gid Ia hu6ng vao
, nhung S¥ ki¢n va tinh huc)/zg c6 van de' dl gf/i mif gidi phap chu kh6ng di vao
nhfrng s6 li~u va nhfrng phan tfch d!nh luqng,... gi6'i h~n nay la phu hqp v6i d~c
trung cua de tai nghien cuu ly lu~n.
4.3 Phuong phap
De tai duqc tri~n khai nghien cuu dl.Ja tren phuong phap lu~n DVBC va
DVLS cua chu nghia Mac, sl.J th6ng nhat gifra ly lu~n v6'i thl.Jc th~n cua tu tu6'ng
H6 Chi Minh.
De tai Slr d\}ng cac phucmg phap phan tich, t6ng hqp, h~ th6ng hoa va khai
quat hoa, trong d6 chu tr9ng phuang phap phan tich van bim trong tac ph~rn H6
Chf Minh, phtm tich cac quan di~rn ly lu~n va t6ng ket thl.Jc ti~n cua Dang qua cac
van ki~n D~i h¢i Dang, nhat la van ki~n D~i h¢i IX va D~i h¢i X rn6'i day.
5. Cai m6i ve
m~t khoa hQC
- H~ th6ng boa va phan tich khoa h9c ~ac quan di~rn ctla H6 Chi Minh ve
can b¢ va chfnh sach can b¢.
- De xuat phuong huang va giai phap chu yeu trong c6ng tac giao d\}C, dao
t~o. boi du5ng can b¢ va chfnh sach d6i v6'i can b¢ theo tinh than v~n d\}ng tu
ttrong H6 Chf Minh 6' mr6'c ta hi~n nay.
10
6.
Ynghia thlJc ti~n:
Ket qua nghien cuu c6 the duqc su dt;1ng Htm ali li¢u tham khao trong
nghien cll'u va giang
d~y
tu tuemg H6 Chf Minh, trong cong tac Hinh
d~o.
quan ly
va ho~ch dinh chfph sach.
7. Ket cau cong trlnh
Ngoai
rna
dau, ket
lu~n,
danh
ffil;lC
tai li¢u tham khao, cong trlnh g6m 3
chuong, 6 tiet, tn;mg tam Ht chuo·ng 1 va chuong 3.
11
"
B. NQIDUNG
Chuang 1
?
"''
/
A'
/
A
'
/
/
/
A
TlJ TlJONG HO CHI MINH VE CAN BQ VA CHINH SACH CAN BQ
1.1 Tu tu&ng
Ho Chi Minh v~ can bQ
1.1.1 Tti'm quan lrf!ng chien llltfC cua can bt) va cong tac can bt)
Tru6'c het can xac dinh rang, tu tuong H6 Chf Minh ve can b¢ la n¢i dung
chu yeu, cot 15i va trl;l'C tiep trong tu tuong cua Nguoi ve v~n de con nguoi, ve
"chien luqc trong nguoi".
H6 Chi Minh nh~k Ic:ti m¢t triet ly v6n c6 trong di san cua cac nha tu
tuong phuang Dong bang m¢t hlnh thuc dien dc:tt gian di rna sAu sAc:
Vllqi ich muoi nam thl phai trong cAy
Vilqi ich tram nam thl
p~ai
trong nguoi
"Tr6ng nguoi" n6i 6 dAy la ham y giao dvc, giao duong, vun trong, ren
luy¢n, n6i tom Ic:ti la phai dao luy¢n cong phu. Qua trlnh dao
nh~t
Ia dao
t~o
can b¢ each
m~ng
t~o
con nguoi,
theo H6 Chi Minh la phai het sue cong phu,
ty mi, cfin th~n nhu m¢t nguoi lam vuon, lo d~t, lo gi6ng, l~i phlti cham soc
hang ngay, phong tru sau b¢nh, thl cay m6'i xanh t6t, m6'i
trai.
v 6'i con nguoi cling v~y.
~6
D6 la cong phu giao dvc v6'i
ngay dam hoa ket
t~t
ca khoa h9C va
"•
ngh¢ thw;U rna nha giao dvc tac d¢ng t6'i con nguoi d~ t~o nen tfnh each, nhan
each lam nguoi. D6 la m¢t qua trlnh van hoa, tu duong van hoa,
hoa
d~o
d~c
bi¢t Ia van
due.
Chfnh vi the, quan tAm t6'i can b¢ va cong tac can b¢, H6 Chf Minh d~t
len hang dau v~n de d~o due each m~ng, l~y due lam g6c, la quan tr9ng nh~t.
Trong tac pham "Duong each m¢nh", nam 1927, m¢t tac phdm ly lu~n, t~p hqp
nhfrng bai giang ly lu~n ve each m~ng, nham truyen ba, giac ng¢ chu nghia
Mac - Lenin cho lap can b¢ dau tien cua Dang, nhftng hc:tt gi6ng cua phong
trao each m~ng, Nguyen Ai Qu6c d~t v~n de ddu tien la "Tu each cua nguoi
each m¢nh". D6 la la v~n de d~o due va r¢ng han la nhan each. Tac pham cu6i
cung, viet tru6'c khi qua doi, H6 Chf Minh vAn tiep tvc chu de
12
d~o
due cua can
b¢ d[mg vien. D6 la ba~ bao n6i tieng cua Nguoi vao thang 7 nam 1969 dang
tren bao Dang "Ra sue ren luy~n, tu duong d~o due each m~ng, kien quyet
danh b~i CNCN". Du thay van de d~o due duqc Nguoi chu tr9ng nhu the nao,
n6 la goc re, nen tang sau xa rna cling la d<)ng ll;l'c thuc dfiy nguoi each m~ng
hanh d<)ng, chien dau, hy sinh den cling cho ly tuang, m1;1c tieu c<)ng san chu
nghTa. D6 la nhan to tinh th~n quan tr9ng nhat dam bao cho each m~ng thanh
con g.
Can b¢ duqc de c~p t6'i trong quan ni~m, trong tac phfim cua
Minh la n~m
a v!
Ho
Chf
trf trung tam cua tu tu6ng ve con nguoi, ve d~o due lam
nguoi. D6 la tu tubng triet h9c va triet ly d~o due cua
Ho Chi Minh. Mi[tt khac,
Ho Chi Minh ve can b¢ con the hi~n rat sau s~c trong tu tubng cua
N guoi ve d~o due, ve chfnh tri, duqc Ho Chi Minh nang len thanh van hoa d~o
tu tu6ng
due, van hoa chinh tr! rna Nguoi rat chu tr9ng ren luy~n can b¢, bfmg each th~rc
hanh cac cong vi¢c
th~rc
tl Ngrtoi
d~c bi~t chu tr9ng t6'i van d.e nay trong d¢i
ngli can b¢ dang vien· v6'i tu each la can b¢ cua dan, cua doan th~. cua chfnh
quyen.
Tu tu6ng
Ho Chf Minh ve can b<) con duqc Nguoi de c~p t6'i trong ho~t
d<)ng Hinh d~o cua Dang, quan ly cua Nha nu6'c, trong tham gia xay dl;l'ng Dang
va chfnh quyen cua cac doan th~ qu~n chung, trong quan h~ v6'i dan, v6'i qu~n
chung nhan dan.
Nguoi ban ve can b¢ v6'i tu each ca nhan- m(>t con nguoi cfing nhu v6'i
tu each la ca m<)t d<)i ngli, m(>t ll;l'c luqng de gay dl;l'ng phong trao, de t~p .hQ'p
qu~n chung, giao d1;1c, tuyen truyen, v~n d(>ng qu~n chung lam each m~ng. Nhu
the,
Ho
Chf Minh da gdn lien can b voi qudn chttng, voi phong trao each
mc;mg cua qudn chttngl nhcft ld trong cong tac Dan
v~n vd th~rc
hi¢n DDK cdc
dan tt each nhin toan di~n va h~ thong, bam sat thljc tien,
dung tren quan diem" ·D<)ng" chu khong "Tinh",tuc la lu6n d6i mai va huang
t6'i phat trien. Nguoi th6 hi~n sau s~c nang lvc tu duy bi~n chung, ly lu~n g~n
13
lien voi thl;l'c tien, chu trQng d6ng b¢ H(t ca cac giai phap: giao d\lC, dEto t~o, b6i
duang, phat hi¢n, b6 tri,
su d\lng,
dai ng¢, ki~m tra, danh gia, thuyet phuc,
d(>ng vien, c6 vil, khich 1¢ .... Chinh dieu nay cho th~y. can thiet phai di sau
nghien cuu tlm hi~u d~ phat hi¢n ra h¢ quan diem, h¢ chinh sach rna Nguai ap
d\lng d6i voi can b¢ va d¢i ngil cap b¢. N6i m¢t each khac, v~n de can b¢ va
chinh sach ca~ b¢ trong tu tuong H6 Chi Minh duqc th~ hi¢n tren hai blnh di¢n
thong nh~t hiiu CCi VOi nhau,
!-y /u~n va th"Lfc tiln.
V e' ly lu~n, H6 Chi Minh de c~p toi can b¢ va chinh sach can b¢ til' g6c
nhln triet hQC ve con ngUai va triet hQC ve XU h(>i, bao quat ly lu~n Ve d~o due,
nhan each, van hoa, chinh tri va duang.loi chinh tri huang toi tien b¢ va phat
tri~n d~ thl;l'c hi¢n ffi\lC tieu d¢c l~p dan t<)c va CNXH.
V e' thlfc tiln, Ho Chf Minh d~c bi¢t de cao yeu cau ve t6 chuc, quan ly,
tlm toi nhfrng tac nhan t::;1o d¢ng llJc cho can b¢ phat tri~n, hoan thi¢n va nhCi'ng
tac nhi\.n phong tranh, ngan ch~n, day lui cac llJC can, nhfrng nguy CCi lam suy
yeu t6 chuc, lam thoai hoa, hu hong can b¢ ..
Toat len trong toan b¢ cac v~n de H6 Chi Minh de c~p toi ve can b¢ va
chinh sach can b¢ tlr tzl tud'ng ton tr(}ng nhan each con nguiJi, la nie'm tin c~y
con nguiJi,
Ia
tinh than d~n clul
va
cong b&ng trong chinh sach
va
a
bi¢n phap
d1tng nguiJi. Chfnh dieu nay th~ hi¢n ban ch~t tu tuong H6 Chi Minh. D6 Ia ban
chat khoa hQC- each m(;lng VU nhi\.n Van, la dtfi m{Ji- sang tqw
Gia trj sau sac va
y nghia to
va phat triln.
Ion d6 cua tu tuong H6 Chi Minh, trong d6
CO tU tUOng Ve can b(> va chinh Slkh can b(> can phai dtrQ'C nh~n thUc cho dung
de V~n d\lng sang t(;lO trong thl;l'C tien dOi moi hi¢n nay 0 nUOC ta.
V~y can b¢ la gl? c6 nhung vttn de gl d~t ra trong n¢i dung c6ng tac can
b¢, chien Iuqc va chfnh sach can b¢ theo tu tu&ng H6 Chi Minh?
Chung tu thuang g~p trong cac tai li¢u, sach bao khoa hQC va trong cac
van ki¢n chinh thu·c cua Dfmg va Nha nuoc cac khM ni¢m nhtr can b¢ va can
b¢, dang vi en, can b¢. vu c6ng chuc hay g9i chung Ia c6ng nhan vi en chuc.
Cling co khi til' m¢t khai ni~m chung Ia "can b¢" l~i C\1 th6 hoa thanh "can b¢
lanh d1;1o va quim If', "?t1n b¢ chuyen m6n nghi¢p V\1", "can b¢ trung cao c~p",
"can b¢ Dang"' "can b¢ khoa hQC ky thu~t" (bao g6m ca d¢i ngu nhfrng nguai
lam chuyen m6n trong trong linh VlJC giao d\lC, y te, khoa hQC ky thu~t va c6ng
14
ngh~).
C6 nhfrng linh vvc ho~t d¢ng d~c thu c6 quy mo qu6c gia nen con c6
nhfrng khu bi~t khac nfra trong phan lo~i ve can b¢ nhu can b¢ chfnh tri, can b¢
kinh te, can b¢ van hoa, can b¢ quan slJ, an ninh va can b¢
0 nuoc ta,
ngo~i
giao.
cong tac can b¢ di lien voi voi cong tac t6 chuc, . vi~c s~p xep
h~ th6ng t6 chuc b¢ may (tuc Ia cac thiet che) phai d6ng thai v6'i vi~c
b6 tri can
b9 sao cho tuang thfch v6'i yeu cau ho~t d¢ng ma t6 chuc b¢ may d~t ra. Do d6
cong tac t6 chuc can b¢ va ca quan chuyen mon lam cong tac tac d6 (bao g6m
ca vi~c ho~ch dinh chfnh sach, quy che va the che') thuang gan lien nhau khong
the tach rai.
0 cac nUOC, linh VlJC nay dUQ'C gQi la CO' quan nhan Slf hay qudn /"y
ngu6n nhan life.
Nhu v~y, can b¢ Ia m(>t khai ni~m c6 nhieu ham nghia. Du c6 rat nhieu
di~m khac bi~t d~c thu gifra CaC lo~i can b(> trong CO'
ca'u Va trong /ogi hinh
nhung trong quan ni~m ve can b¢, tuc la d~ tra lai cau hoi "can b¢ Ia gl ?",
"Nhfrng ai duqc gQi Ia can b¢?", "can b¢ phai c6 nhfrng tieu chufin gl, dap ung
nhfrng yeu cau nhu the nao ?" thl ctln phai thay duqc nhfrng nh~n thuc chung,
du dieu nay cling c6 tfnh tuang d6i.
Sa di I~ ttrang
d6i vl m6i che d¢ xa h¢i,
m6i mo hlnh the che c6 nhfrngquan ni~m khac nhau va each thuc giai quyet
khac nhau ve can b¢. Ciing rihu v~y, khi th\TC tien bien d6i, each m~ng chuy~n
sang m¢t giai do~n m6'i hay dung tru6'c m¢t thai ky phat tri~n m6'i, tlnh hlnh
nhi¢m V\1 thay d6i thl yeu C~U d6i v6'i can b(>, tieu chuan can b(> va chfnh sach
can b¢ <;ling thay d6i theo cho thfch hqp.
Hay lay m¢t vf di;I tu thvc tien each m~ng mr6'c ta thl duro.
Thai ky each m~ng dan t(>c dan chu, trtr6'c yeu cau danh d6 de qu6c thlJc
dan phong kien, gianh chfnh quyen ve tay nhan dan, VI mi;IC tieu d(>c l~p dan
t(>c, each m~ng doi hoi 6' can b¢ long diing cam, trung kien, chiu dlJng hy sinh
gian kh6, vao tt~ ra t¢i, th~m chf phai hy sinh ca tfnh m~ng cua mlnh. Vao luc
d6, nhi~t tlnh each m~ng, long dUng dim va due hy sinh quen mlnh la tat ca ..
D6 Ht pham chat va nang llJc can b¢ cua thai ky chien tranh gidi ph6ng.
Khi dat nuoc chuy6n tu chien tranh sang hoa blnh, dat
~u6'c
di
v~w
xay
dvng, kien thiet kinh te va van hoa, charri lo CUQC song cho dan ngay m(>t t6t
han thl each m~ng dof hoi can b¢ phiH c6 kien thuc hQc van, chuyen mon,
nghi~p Vl], phai chuyen kip tu duy, phua~g pl~ap va phong each cOng tac cho
15
thfch hqp vai yeu cau qu?m ly xa h¢i m¢t each khoa h<;>c chu khong chi c6 nhi~t
tlnh va long dUng cam la du.
Va ngay nay, khi cong cu¢c d6i mai dang di vao chieu sau, dang doi hoi
c6 nhfrng d¢t ph a mai
0 >,
phai sam dua nuac ta ra khoi tinh tr~ng kern ph at
trien, phai du sue pe h¢i nh~p qu6c te.. Trong nen 1\inh te thi truang~,., tien tai
kinh te tri thuc, d¢i ngU can b¢, b~t ke
a CUO'ng
vi, chuc V~ nao, lam vi¢c gi,
trong llnh vvc nao cUng phai c6 trinh d¢ h<;>c v~n. c~p nh~t duqc thong tin mai,
hi~n d~i. c6 tu duy sang t~o de khong rai vao l~c h~u. tl;lt h~u. l~i phai c6 d~o
due va ban linh chinh tr! de khong thoai hoa bien ch~t, ch~ch huang XHCN va
rai vao nguy CO' dien bien hoa blnh va (~( clitfn bien hoa binh.
Thai ky nay doi hoi m<;>i nguai dan, truac het la can b¢, nh~t la can b¢
chu ch6t phai khong ngung h<;>c t~p. ren luy~n. phai du y chi, ban linh chien
thang chu nghia ca nhan. Chinh vi the, Lenin luon nh~n m~nh: the h~ tre, cac
can b¢ thanh nien c¢ng san phai th~m nhuan nhi~m Vl;l cua minh la H r;c t(lp
CNCS. Nguai de ra quan ni~m "H<;>c, h<;>c nfra, h<;>c mai".
H6 Chi Minh cung nhu v~y. Nguoi doi hoi ·can b¢ phai su6t doi nang cao
d~o due va nang lvc, due va tai phai di lien nhau rna dztc
Ia goc.
Vttn de can b¢
va cong tac can b¢, cung nhu nhieu van de khac cua xa h¢i, de nh~n thuc va xu
ly n6 m¢t each dung dan phai xucft pluit til thifc tiln, phdi c6 quan diem lfch
su
Clf thl, n6i nhu Lenin "Phan tfch Clf thl m¢t tinh hinh Clf thl". Ung d1~ng
nguyen tac phuang phap lu~n nay vao vi~c xem xet can b¢, c6 theth~y.
Thu nhilt, can b¢ la m¢t khai
ni~m
dung trong khoa h<;>c chinh tri, khoa
h<;>c quan ly cling nhu trong nhieu khoa h<;>c xa h¢i khac ve con nguoi, de chi
nguO'i lam vi¢c, hoc;tt d¢ng trong m¢t linh v~rc; nha't dfnh c~ta nha nu6'c, czja che'
d9
chfnh trf- xil h¢i, tr~rc tie'p
6' trong m¢t C(J quem nha't dfnh, c6 nghe' chuyen
mon, dur;c nha nu6'c trd /U(Jng theo ngq~ch b(lc va c6 gifi: m¢t chuc v~t hay dur;c
giao m¢t trr;ng trach nao d6. Nhu v~y, can b¢ duqc nh~n di~n
chUC, vi en ch(rc,
achUC V\J lanh d~O hay quan ly, la nguoi dlTQ'C .Uy· quyen Va CO
thttm quyen nh~t d!nh.
i chung la
can b¢.
Trong s6 can b¢ nit dong dao nay, ai duqc cu, duqc giao chuc
Vl;l
nao d6
thl g<;>i Ia can b¢ lanh de;1o d~ phtm bi¢t voi can b¢ cong chuc khang giii chuc
Vlf-,
chllam chuyen man. Theo nghia h<(p, can b¢ chi dung d~ chi nguai c6 chuc
Yl;l.
Giii' cac chuc
Yl;l
cao, c6 thdrn quyen va vai tro Ion trong rn<)t t6 chuc, ca quan
thl g9i la can b9 chu chat.
anu6'c ta rat da de;1ng, hqp thanh d¢i
ngU can b¢, trong d6 c6 cac can b¢ trong HTCT a tat ca cac cap, tll' trung uong
Thu hai, ca cau va loe;1i hlnh can b¢
tai ca so. Day la nhfrng can b¢ chfnh tri (chu yeu trong cac co quan Dang) va
nhfrng can b¢ quan ly ho~c chuyen rnon (trong cac co quan cong quyen, tuc la
trong bien che cua nha nu6'c). Ngoai ra con c6 can b¢ trong cac doan th~ chinh
tri - xa h¢i tll' M~t tr~n den cac t6 chuc thanh vien cua M~t tr~n. Nhln chung,
day la can b9 lam cang tac xti h9i, vcj,n d9ng qadn chung, trong cac thiet chl
quye'n llfc ngoai nha nu6'c. SlJ ph an tfch xa h¢i h<;>c ve ca cau va loe;1i hlnh can
b¢ la ca so d~ xac d!nh tfnh phd bien va tfnh d(jc thlt trong chfnh sach (nhat la
chfnh sach luang va nl)frng dai ng¢, nhfrng uu dai xa h<)i). Day la van de thl}'c
tien khong kern phtln quan tr<;>ng nhung thu<)c ve Iinh VlJC nghien CUu khac CUa
quan ly nhan llJC, khang phdi Ia trqng tam Clta cang trinh nay va tac gia khong
·,
d~t thanh van de d~ giai quyet.
Dieu dang luu y la
ach6, nuoc ta rnang d~c di~rn la fl!¢t quoc gia da dan
t<)c va da ton giao. Xa h<)i ta dang la rn<)t xa h<)i qua d¢ t6'i CNXH, trai qua
nhfrng cu¢c chien tranh keo dai va hi¢n nay dang dien ra nhfrng thay d6i sau
S~C ve CcJ cau kinh te, CO' che quan ly cfing nhU mo hlnh phat tri~n.
Nhfrng d~c di~m ay cho thay, d¢i ngfi can b¢ nu6'c ta rat da de;1ng ve thanh
phfin xa h<)i, dan t<)c, ton giao, da d(;lng ca ve trlnh d¢ va tfnh chat: so dong can
b¢ c6 trlnh d¢ h<;>c vat1 trung Iwc, d(;li h9C va sau dC;li h<;>c nhtrn'g van con khong
it can b¢ con b trlnh d¢ thap (nhat la can b¢ ca sa), c6 can b¢ chuyen ~ghi¢p,
chuyen trach rna cUng c6 can b¢ khong chuyen nghi¢p, h9 tharn gia cac cong
80 GIAO Dt)C VA E>AOThO
TRVClNG DH KINH T~ TP .HCM
THUVItN
'
17
vi~c
va gifr cac chuc v1;1 mang tfnh kiem nhi~m, con chu yeu vttn la nguoi hanh
nghe chuyen mon thea daa tl;la.
C6 can b¢ thu¢c co quan nha nuoc, trang cac thanh phfin kinh te nha
nuoc va kinh te t~p th~ rna cling c6 can b¢ thu¢c cac t6 chuc phi chfnh phu,
hal;lt dqng trong cac thanh phfin kinh te ttl' nhan, Ca th~, k~ ca ttl' ban tU'nhan Va
tu ban nuoc ngaai. C6 nhfrng nguoi da nghi huu, thoi vi~c nhung tham gia cong
adia phU'Ong, CO sa Va CO gifr chuc Vlf, ll;li CO nhfrng ngU'oi dung ra l~p CaC
t6 chuc tU nhan nhU' CO sa d!ch Vlf, y te tU nhan, trUong dan l~p hay ttl' thl;lC hay
tac
cac cong ty lam d!ch vv va hQ dam nhi~m vai tro lanh d~a, quan ly (Giam doc,
Hi~u trubng, Chu t!ch h¢i d6ng quan tri ... ).
V oi d6i moi kinh te va phat tri~n ml;lnh me nen KTIT, voi chu truong cua
Dang cha phep dang vien lam kinh te tu nhan thi co cttu, lal;li hlnh can b¢
a
nuoc ta con tiep tl;lC c6 nhfrng bien d6i va ngay cang da dl;lng haa. Dieu d6 la
hqp voi le tl! nhien ella o6i moi va phat tri~n.
Chinh dieu nay lien quan toi quan ni¢m ve' can b va cling thuong d~t
lien m(>t dinh ngfr can b(> dlmg vien. Voi H6 Chi Minh, can b¢ c6 th~ dung d~
chi la nguoi trang Dang va cling c6 ca nhfrng can b¢ ngoai Dang, trong d6
khong it nguoi tuy khong phai dlmg vi en nhung duqc tin nhi~m, tin c~y, duqc
trQng dvng, giao cho gill' trqng trach IOn, k~ ca
a nhfrng chuc Vlf caa cttp, trqng
yeu trang Chfnh phu, Quoc h
- Xem thêm -