ñaønñaùy
NHAØ XUAÁT BAÛN HOÄI NHAØ VAÊN
& COÂNG TY VAÊN HOÙA PHÖÔNG NAM
PHOÁI HÔÏP THÖÏC HIEÄN
TRAÀN THU HAÈNG
ñaønñaùy
TIEÅU THUYEÁT
NHAØ XUAÁT BAÛN HOÄI NHAØ VAÊN
LÔØI GIÔÙI THIEÄU
"Ñaøn ñaùy" laø caâu chuyeän xaûy ra ôû thôøi Leâ – Trònh, moät
giai ñoaïn lòch söû ñaày bieán ñoäng cuûa ñaát nöôùc ta. Song ôû
ñaây, nhöõng söï kieän lòch söû kyø thöïc chæ laø caùi phoâng neàn,
hay laø "caùi ñinh" treo "böùc tranh" chuyeän moät phöôøng haùt
ca truø noåi danh khaép kinh kyø, vôùi hai nhaân vaät chính laø anh
keùp ñaøn doøng doõi vaø coâ ñaøo haùt laïc loaøi. Baïn ñoïc seõ bò
meâ hoaëc bôûi nhöõng ngoùn ñaøn, tieáng haùt taøi hoa; ñoàng thôøi
bò huùt theo ñöôøng ñôøi traàm luaân eùo le cuûa hai ngöôøi ngheä
só, khoâng chæ do nghieäp caàm ca voán laém ña ñoan, maø chuû
yeáu do chính baûn thaân hoï khoâng thoaùt ra ñöôïc söï ña
mang chöõ TÌNH, chöõ TAÂM cuûa kieáp ngöôøi. Noãi ñau theá thaùi
nhaân tình töø ñoù ñöôïc bieåu hieän khaù saâu saéc vaø aán töôïng.
Ñoù cuõng chính laø ñieàu laøm neân giaù trò nhaân vaên cuûa
taùc phaåm, caùi ñích muoân ñôøi cuûa vaên chöông. Vôùi tieåu
thuyeát "Ñaøn ñaùy", ôû moät chöøng möïc naøo ñoù, taùc giaû Traàn
Thu Haèng ñaõ thaønh coâng baèng nhöõng trang vieát sinh ñoäng,
ñaày söùc bieåu caûm veà moät ñeà taøi khoâng ñôn giaûn (ngheä
thuaät haùt aû ñaøo, kieáp phuø du cuûa ngöôøi ngheä só) treân caùi
neàn lòch söû phöùc taïp. Ñieàu ñoù taïo neân cho cuoán tieåu
thuyeát moät söï haáp daãn ñaùng keå, hy voïng seõ nhaän ñöôïc söï
ñoàng caûm töø phía ñoâng ñaûo ñoäc giaû.
Nhaø xuaát baûn Hoäi Nhaø vaên
NHAÂN VAÄT
1.
Keùp ñaøn Baïch Vó
2.
Ca nöõ Baïch Dung
3.
Nguyeãn Höõu Chænh
4.
Truøm Baïch Thuaän
5.
Giaø Lam
6.
Ca nöõ Baïch Vöôïng: meï Baïch Vó
7.
Keùp Baïch Xaï: cha Baïch Vó
8.
Ca nöõ Baïch Vaân
9.
Ca nöõ Baïch Trang: em gaùi uùt Baïch Vó
10. Keùp Baïch Trung vaø Baïch Long:
hai em song sinh cuûa Baïch Vó
11. Ca nöõ Baïch Myõ: chò Baïch Vöôïng
12. Keùp Baïch Khoaùi: choàng Baïch Myõ
13. Vua Leâ Chieâu Thoáng
14. Nguyeãn Khaûn
15. Huy quaän coâng Hoaøng Ñình Baûo,
veà sau coøn coù teân laø Hoaøng Toá Lyù
16. Teân thöông buoân troïc phuù
17. Muï chuû laàu hoàng Phæ Thuyù
18. Coâ ñoàng cöûa Phuû
CHÖÔNG I
Ngaøy hoâm aáy khoâng coù möa baõo maø hoà Taây daäy soùng
aàm aàm.
Naéng chang chang nhö theá maø laïi coù soùng lôùn sao?
Chuyeän chaû ñuøa tí naøo. Moät ñoàn möôøi, möôøi ñoàn traêm, traêm
ñoàn ngaøn, ngaøn ñoàn vaïn, chuïc vaïn, traêm vaïn… Caû kinh thaønh
Thaêng Long ñeàu nghe chuyeän naøy: Ñang tröa, moät vò nöông
töû ngoài thuyeàn hoùng maùt bò soùng ñaùnh maát tích.
Chuyeän ngaøn naêm moät thuôû. ÔÛ chôï, nhöõng gaõ thaày boùi
giaû muø reo aàm leân: "Ñieàm coù giao long xuaát theá, hung
thaønh caùt, caùt hoùa hung. Seõ coù ngöôøi thay ñoåi vaän maïng
mình nhö chôi. Chæ coù ñieàu giao long meâ ñaøn baø con gaùi
ñeïp, khoâng kheùo bò baét xuoáng thuûy cung maø laøm vôï giao
long, haø baù…"
Theá laø aàm ó leân. Caùc baø caùc thieáp tranh nhau goïi thaày
boùi vaøo ñeå xem soá maïng cuûa mình theá naøo. Chuyeän aáy
chöa ñaùng noùi. Ñaùm hoïc troø xöû só cuõng ñua nhau ra chôï ra
ñeàn, mua vaøng höông khaán vaùi nghi nguùt caû moät goùc thaønh
Nam. Roài hoï giaûng sao, xem ñòa lyù; keû naøo cuõng thaàm nuoâi
cuoàng voïng phen naøy laät nghieâng thieân haï, xoay chuyeån
baøn côø theá xöng baù ñoà vöông. Nghe noùi coù teân "nho só" gaøn,
tuoåi boán möôi vaãn chöa thi ñoã moät kyø thi naøo, daùm voã ngöïc
traànthuhaèng/ñaønñaùy
9
xöng teân: "Moã… Bình sinh chaúng tuaân theo ai caû, chæ tuaân
theo "thieân yù" maø thoâi. Moã sinh ra laø do yù trôøi…" Chuyeän
naøy bay ngay ñeán tai vua Leâ Hieån Toâng, laïi loït qua maøng
tang chuùa Trònh Saâm, caû nhöõng vò ñaïi tröôïng phu nhö Vieäp
quaän coâng Hoaøng Nguõ Phuùc, noäi höõu chöôûng doanh Nguyeãn
Nghieãm 1… ñeàu nghe caû. Cung vua, phuû chuùa ñeàu sôï chuyeän
ñoàn sinh bieán, voäi vaõ cho ngöôøi ñi baét böøa maáy teân thaày boùi,
caét löôõi giöõa chôï buoäc chuùng caâm hoïng.
Nhöng chuyeän naøo ñaõ heát. Nghe noùi coù moät ngöôøi tì
thieáp treû, bò baø chính thaát ghen gheùt cho uoáng thuoác ñoäc
thaønh caâm, roài baét ra vöôøn nuoâi veït. Chaúng may ngöôøi tì
thieáp naøy bò con veït chuùa moå ñui moät maét. Töø ñoù, chuû nhaân
chaúng theøm ngoù ngaøng gì naøng, boû rôi nhö caùi aùo raùch.
Hoâm aáy, thaáy moïi ngöôøi trong nhaø ñua nhau xem boùi, naøng
ta cuõng ñöùng laáp loù ôû cöûa nghe vaøo. Chaúng ngôø tay thaày boùi
naøy giaûo hoaït, keâu to leân raèng haén "ngöûi" thaáy muøi moät ngöôøi
ñaøn baø maïng lôùn, hieän giôø ñang chòu thaân phaän thaáp heøn
nhöng nhôø coù ngaøy naøy maø seõ moät böôùc leân baø, ñaûo thieân
nghòch vaän. Hieän giôø ngöôøi ñaøn baø ñoù ñang ôû ngoaøi cöûa.
Gheâ chöa? Lôøi thaày boùi noùi thì chôù coù sai. Baø lôùn, baø nhoû,
keû haàu ngöôøi haï nhìn ra thaáy naøng maét choät ñang ñöùng ne
neù, naáp sau caây coät thì cöôøi aàm leân. Haïng ñaøn baø aáy thì ñaûo
vôùi nghòch caùi gì? Naøng maét choät tuûi thaân tuûi phaän, ñaâm ñaàu
xuoáng gieáng maø cheát. Ñöùa nhoû trong beáp nhìn thaáy hoâ hoaùn,
maáy con a hoaøn tieáp cöùu, vôùt leân ñöôïc. Chaúng nhöõng naøng
ta noùi ñöôïc bình thöôøng, maø con maét choät laïi thaønh con maét
laønh. Dung nhan maáy naêm bò ñaày aûi voõ vaøng tieàu tuïy, boãng
trong chôùp maét laïi ñoû hoàng, töôi thaém, cao sang. OÂng chuû
bieát chuyeän lieàn ñöa naøng vaøo nhaø giöõa, öu aùi ngay töùc thì.
Coøn chính thaát, thöù thaát moät ñaøn toáng veà trang aáp nuoâi gaø
nuoâi lôïn.
1
Nguyeãn Nghieãâm: Cha cuûa Nguyeãn Khaûn
traànthuhaèng/ñaønñaùy
10
Thaät laø chuyeän chöa töøng nghe bao giôø. Nhöng nhöõng
chuyeän chöa töøng nghe thaáy bao giôø laïi lieân tieáp dieãn ra
trong moät ngaøy, moät buoåi. Maø nhöõng chuyeän khoâng ai thaáy
caû nhöng ai cuõng tin. Soá laø nghe chuyeän naøng maét choät trôû
thaønh baø hoaøng trong gia noäi, theá laø boïn ñaøn baø con gaùi hoäc
toác nhaûy xuoáng gieáng. Löng guø, khoeøo chaân, böôùu, u, choät,
söùt raêng cho ñeán gheû lôû, haéc laøo roài seïo maët, teo ngöïc, raêng
hoâ. Taát taät tranh nhau maø nhaûy xuoáng gieáng. Töø ma cheâ
quyû hôøn cho ñeán nhöõng ngöôøi ñaøn baø ñi ñöôøng khoâng ai
ngoù, tính ra caû maáy ngaøn vaïn. Theá nhöng caû nhöõng ngöôøi
xaâu xaáu moät tí, da khoâng ñöôïc traéng, moâi thaâm, moâng xeä
cuõng nhaát quyeát phaûi göûi mình döôùi gieáng saâu. Töø tieåu thö
khueâ caùc ñeán caùc aû ngöôøi haàu cho ñeán con aên maøy coång
chôï cuõng tìm moät caùi gieáng. Nghe ñaâu taát taät gieáng trong
kinh thaønh ñeàu coù ngöôøi.
Thöïc laø cöïc kyø naùo ñoäng.
Nhöng nhöõng chuyeän quaùi dò khaùc vaãn coøn dieãn ra ngaøy
hoâm aáy.
Soá laø ngöôøi troàng hoa beân laøng Nghi Taøm troàng ñöôïc
gioáng hoa hueä laï, lieàn ñem daâng phuû chuùa moät gioû. Chuùa
thaáy hoa ñeïp, muøi thôm lieàn baûo ñeå beân choã chuùa naèm nghæ
tröa. Luùc chuùa mô maøng ngaém hoa thì moät nuï hoa ño ñoû
söng söng nôû ra moät ngöôøi con gaùi tuyeät ñeïp. Ñaõ maáy naêm
leân ngoâi maø chuùa chöa töøng gaëp ngöôøi con gaùi naøo ñeïp nhö
theá. Chuùa lieàn giöõ laïi beân mình maø aân aùi. Teân quan thò ñöùng
haàu beân ngoaøi coøn nghe chuùa cao höùng ñoïc maáy caâu thô:
"Moät khaéc vui vaày vôùi ngöôøi hoa
Hôn caû ngaøn naêm laøm ngoâi chuùa".
Taát nhieân ñoù chæ laø maáy caâu thô truyeàn tuïng baäy baï chöù
coù ai nghe chính xaùc töø moàm chuùa ñoïc ra ñaâu. AÁy vaäy maø
bao nhieâu vöông toân coâng töû trong kinh thaønh voäi cho ngöôøi
traànthuhaèng/ñaønñaùy
11
ñeán laøng Nghi Taøm tìm mua hoa laï. Haún laø chaøng naøo cuõng
mô ñöôïc gaëp ngöôøi tieân. Laïi coù chaøng ñích thaân tìm ñeán, coá
mua cho baèng ñöôïc. Caùi söï hieáu kyø aáy laøm cho chuû vöôøn
hoa khoâng ñaày moät giôø ñaõ baùn saïch vöôøn hoa hueä aáy, noùi
heát cuõng khoâng ñöôïc, ñaønh mang hueä ñaát, hueä lai, hueä cuû
göøng ra baùn. AÁy vaäy maø ngöôøi mua vaãn tranh giaønh nhau,
gaây caû aåu ñaû thöông tích. Caû vöôøn caây gaõy hoa naùt, maø
ngöôøi chôi hoa vaãn quaàn thaûo maõi khoâng thoâi.
Laïi nghe quaùn Traán Vuõ xöa nay laø nôi tu luyeän cuûa
nhöõng ñaïo só thaàn tieân cuõng coù söï laï. Voán quaùn thôø thaàn
Huyeàn Thieân traán giöõ yeâu quaùi phía Baéc kinh thaønh, naêm
ngoaùi, quaùn doät naùt quaù neân ñaõ ñöôïc söûa chöõa laïi. Ñænh
thaùp môùi döïng ñuùng chính ngoï toûa baûy ñôït haøo quang noùng
raõy, ñi caùch moät daëm coøn nghe thaáy hôi noùng vaø ngöûi ñöôïc
caû moät muøi thôm ngaát ngaây kyø dieäu. Coù ngöôøi noùi ñoù laø hôi
noùng cuûa loø baùt quaùi vaø muøi thôm cuûa thuoác tröôøng sinh
ñaõ luyeän thaønh ñan. Gì chöù nhöõng chuyeän naøy ñaõ coù töø
thôøi Ñöôøng Minh Hoaøng chính nieân roài. Coøn ñoàn ai aên ñöôïc
thuoác naøy seõ tröôøng sinh baát laõo, muoân ñôøi soáng trong
boàng lai tieân caûnh, laïi gaëp nguôøi tuyeät theá giai nhaân nhö
trong khuùc ca "Tröôøng haän…" cuûa Giang Chaâu tö maõ 1 nöõa.
Ñoù laø thöù laïc thuù voâ cuøng taän, ngöôøi traàn maét thòt khoâng
coù, khoâng bieát. Ai cuõng hieåu loø baùt quaùi, thuoác tröôøng sinh
vaø khuùc ca "Tröôøng haän…" treân möùc hieåu, neân ñoå xoâ vaøo
quaùn xin thuoác. Song ñoù laø chuyeän "Ñaïo khaû Ñaïo, phi
thöôøng Ñaïo…" 2 maø thoâi. Vì chaúng coù gì trong quaùn caû.
Maáy ñaïo só cuõng chaúng coù trong thaùp ngaø, chæ thaáy moät
con khæ soång chuoàng aên caép aùo muõ ñaïo só ñi vung vaåy
trong ñieän, heã thaáy ngöôøi laø nhaên raêng ra cöôøi…
1
2
Töùc “Tröôøng haän ca”,vieát veà moái tình tuyeät ñeïp vaø bi thaûm cuûa vua
Ñöôøng Huyeàn Toâng vaø Quyù phi Döông Ngoïc Hoaøn.
Lôøi Laõo Töû.
traànthuhaèng/ñaønñaùy
12
Caùch ñoù maáy böôùc chaân laø chuøa Traán Quoác. Maáy chuïc
naêm nay, caùc chuùa Trònh ñaõ bieán chuøa thaønh haønh cung
rieâng, vaãn thöôøng baøy nhöõng cuoäc vui nghieâng trôøi leäch ñaát
nôi naøy. Tröa ngaøy hoâm ñoù, chuoâng chuøa khoâng döng chaúng
ñaùnh maø keâu. Keâu to nöõa laø khaùc. Doõng daïc vaø vang raát xa.
Heát tieáng naøy im laïi ñeán tieáng khaùc, gioùng giaû vang khaép
moät vuøng. Luùc aáy treân trôøi xuaát hieän moät con chim laï, toaøn
thaân phuû loâng maøu xanh toaû saéc ñoû nhö löûa, huy hoaøng maø
choùi gaét. Chöa ai nhìn thaáy con chim aáy bao giôø. Nhöng coù
ngöôøi laøu thoâng kinh söû ñieån tích thì noùi ñoù laø con haïc thaàn.
Haïc soáng ñuû moät ngaøn naêm thì loâng ñoåi thaønh xanh bieác.
Chöøng chuoâng ngöøng keâu, khoâng gian laéng laïi thì con chim
cuõng laån vaøo baàu trôøi xanh ngaét.
Laï thay, khaép kinh thaønh phaùt soát leân töøng traän nhö theá
maø ôû ngay beân meù hoà Taây, trong quaùn röôïu Trung Moân laïi
coù nhöõng vò khaùch laàm lyø ngoài caû ngaøy chaúng noùi chaúng
raèng, cuõng chaúng ñeå taâm chuyeän gì caû. Maët hoà coù noåi soùng
thaàn, ñaát baèng coù bieán thaønh maët bieån, giao long coù hieän
vaøo giöõa tröa cuõng maëc keä. Caùc töûu khaùch ôû ñaây coù moät leä
chung laø thích nín laëng, uoáng röôïu caû ngaøy maø khoâng heù
raêng noùi ñoâi daêm lôøi naøo. Moät ñaëc ñieåm nöõa, deã thaáy hôn, laø
caùc töûu khaùch ñeán ñaây chaúng keå gì sang heøn, chæ vì gioáng
nhau moät ñieàu laø chaúng thieát tha gì theá söï. Hoï keát giao vôùi
nhau qua söï im laëng vaø nhöõng cheùn röôïu tieâu saàu. Daân daõ
coù teân goïi "Trung Moân quaùn" hay laø "Nhaøn töûu quaùn" laø ñeå
chæ söï nhaøn haï hieám thaáy cuûa ngöôøi ñôøi.
Khaùch ñeán quaùn röôïu Trung Moân thöôøng ñi moät mình,
ngoài moät mình. Bôûi chöng quaùn raát roäng, laàu raát cao neân
ñeán ñaây chæ nghe thaáy tieáng gioù mieân tröôøng treân soùng Taây
Hoà. Song cuõng coù luùc thoaùng nghe thaáy moät khuùc ñaøn töø
haønh cung chuøa Traán Quoác mang ñeán, tieáng ñaøn nheï nhö
laø khoâng coù, tai ngöôøi phaøm khoù nghe thaáy ñöôïc. Bieát bao
naêm trôøi, cung ñaøn aâm thaàm hoaø vôùi söï im laëng nôi ñaây maø
traànthuhaèng/ñaønñaùy
13
toûa ñi khaép choán, chaúng ai hay ai bieát. Thöôøng nhöõng ngaøy
traêng troøn, trôøi ñeïp, chuùa ñeán ngöï ôû haønh cung, tieáng ñaøn
caâm nín. Coøn nhöõng ngaøy trôøi saàu ñaát thaûm, thì tieáng ñaøn laïi
vang leân giöõa aâm aâm u u.
Caùi ngaøy hoâm aáy ñaõ dieãn ra bao nhieâu laø söï laï kyø theo
lôøi ñoàn ñaõi vaø chaéc chaén laø ngöôøi ta giôû lòch ra chieâm ñoaùn
xem vì sao maø laém thöù theá khoâng bieát. Ngöôøi noùi ngaøy ñaïi
hung, ngöôøi noùi ngaøy ñaïi caùt ñaïi töôøng. Laïi laáy chuyeän trong
cung vua phuû chuùa ra ñoaùn; ngöôøi noùi nhaø chuùa ñeán hoài cöïc
thònh; ngöôøi noùi taát caû moïi söï laø do hoàn oan cuûa thaùi töû Duy
Vó hieän leân baùo thuø. Hoài thaùng ba, thaùi töû bò nhaø chuùa vu vaï,
toáng nguïc roài gieát ñi luùc naøo khoâng bieát, neân thaùi töû hoùa giao
long cuoán ñoäng maët hoà Taây, laïi laøm cho thieân haï nhaùo nhaøo
kinh sôï 1. Chuyeän thaùi töû hoaù roàng aån döôùi hoà Taây ñaâu phaûi
laï, maø ñaõ coù töø ñaàu ñôøi Lyù. Coù linh coù thieâng, coù oan coù
oaùn, v.v. vaø v.v. Nhöng coù moät chi tieát nhoû maø vaøi ngöôøi
cuõng baøn tôùi, ñoù laø ngaøy cuoái thaùng. Ngaøy naøy ñòa caàu trô
troïi, khoâng traêng khoâng sao, ma ñöa loái quyû ñöa ñöôøng.
ÔÛ trong quaùn Trung Moân thì chaøng Baïch Vó laïi caøng trô
troïi hôn. Chaøng ngoài ñaây suoát caû ngaøy, chæ ñeå chôø nghe
khuùc ñaøn töø haønh cung vang ra. Ñaõ bao naêm chaøng ñeán
ñaây chæ ñeå uoáng röôïu vaø nghe tieáng ñaøn thaàm. Chaøng töï goïi
mình laø khaùch ña tình, song töø laâu chaøng chæ si tình tieáng ñaøn
kia maø thoâi. Moãi khaéc chôø laø moät giaây phuùt tan naùt cuûa caân
naõo. Ñeâm muoän roài maø khoâng gian vaãn laëng caâm, laëng caâm
thaät söï. Chaøng hieåu cung ñaøn kia ñaõ cheát, cuõng ñaõ baùo
tröôùc moät söï cheát roài. Chaïnh nghó moät khuùc ñaøn bò huûy dieät
trong queân laõng, Baïch Vó thaáy ñau nhoùi traùi tim. Chaøng laø
moät keùp ñaøn taøi danh, nhöng ñaùnh cho ñöôïc moät ñieäu khuùc
cung ñình tuyeät dieäu nhö theá thì chaøng chöa ñuû söùc.
1
Söï kieän naøy xaûy ra naêm 1769
traànthuhaèng/ñaønñaùy
14
Chaøng thieáp nguû trong laëng leõ aâu saàu. Ñoù laø caùi thieáp
nguû cuûa theå xaùc meät moûi coøn thaàn hoàn vaãn tænh thöùc, thao
thöùc ñôïi chôø. Ñeâm ñaõ buoâng töø laâu. Trong giaây phuùt ngaén
nguûi cuûa giaác nguû aáy, Baïch Vó chôït nghe thaáy tieáng ñaøn baät
leân trong chính ñaàu chaøng. Döôøng nhö tieáng ñaøn aån mình
trong thinh khoâng chôø chaøng nguû thieáp ñi. Bao nhieâu aâm
thanh laéng laïi roùt vaøo tai chaøng, khoâng moät phaân naøo loaõng
ra ngoaøi. Tinh thaàn chaøng saùng loeù leân, taát caû doàn vaøo vieäc
thöôûng thöùc cung ñaøn muoän, chaäm raõi daïo leân. Roài moät
tieáng haùt caát leân:
"Tình ngaén saàu daøi…
AÙi aân tình ngaén saàu daøi
Chaäp chôøn ñaùy nöôùc khoùi bay löng trôøi…"
Nhöõng lôøi ngaâm nga keùo daøi maõi ra, tieáng phaùch ñieåm
laïc loõng, mô maøng. Heát caâu "khoùi bay löng trôøi…", tieáng
phaùch ngöøng, tieáng ñaøn im vaø moät maøn toái ruõ xuoáng che
phuû hoàn chaøng Baïch Vó.
Chaøng baøng hoaøng môû maét. Be röôïu trong tay chaøng
vaãn coøn nghieâng xuoáng, nhoû gioït rôi xuoáng ñaát.
Nhaåm ñi nhaåm laïi caâu haùt cuoái cuøng, chaøng chôït hieåu
coù leõ ñoù laø giaác mô thoâi. Tieáng ñaøn thì laâng laâng maø tieáng
haùt thì xa vôøi, ngöôøi haùt giôø ñaây ñaõ khuaát ôû choán "ñaùy nöôùc
löng trôøi" roài, chæ coøn chuùt löu luyeán göûi laïi trong moái saàu daøi
voâ taän maø thoâi. Cuoäc ñôøi thöïc ñaõ thaønh mô roài. Baïch Vó coá
nhìn vaøo ñeâm toái saâu hun huùt ñeå ngaên laïi gioït nöôùc maét.
traànthuhaèng/ñaønñaùy
15
CHÖÔNG II
Chaøng rôøi quaùn Trung Moân ñeán laàu Phæ Thuùy, moät laàu
hoàng noåi tieáng kinh thaønh. Cuoäc ñôøi chaøng baây giôø chæ coù
hai nôi ñeå ñeán, quaùn Trung Moân tónh laëng vaø laàu Phæ Thuùy
ngöûa nghieâng tieáng cöôøi.
Baïch Vó ñöôïc ngheânh tieáp nhö moät vò ñeá vöông, vì chaøng
laø khaùch quyù cuûa laàu Phæ Thuùy. Chaøng ñöôïc ñöa ngay ñeán
hieân Ñoâng, nôi chaøng thích nhaát vì tia saùng ñaàu tieân cuûa buoåi
bình minh seõ soi vaøo taän nôi chaøng naèm. Ñích thaân baø chuû
roùt nöôùc môøi chaøng, laïi cho böng khay quaû ngoït lòm ñeán.
– Hoâm nay, meï phaûi daãn moät gaùi trinh ñeán cho con.
Khoâng ñöôïc trang ñieåm, khoâng ñeo tuùi xaï höông, khoâng
ñöôïc mang guoác coït keït… Vaø khoâng ñöôïc laøm giaû maùu gaø
maùu choù ñaâu ñaáy.
Baø chuû trôïn maét leân:
– Trôøi ôi! Hoâm nay con laøm sao theá hôû Baïch Vó? Laáy vôï
môùi caàn gaùi trinh thoâi. Meï seõ laøm moái cho con – coâng nöông,
quaän chuùa… thieáu gì.
– OÂi, khoâng, khoâng! Con maét tinh ñôøi ñeán theá ñeå laøm
gì? Con chæ caàn moät ñöùa con gaùi coøn trinh, theá thoâi. Ñaây hai
traêm laïng, coâng meï nuoâi daïy naøng…
traànthuhaèng/ñaønñaùy
17
Baø ta chôït keâu leân, mieäng haù hoác:
– OÂi trôøi! Con ñi moät mình vôùi soá baïc naøy maø khoâng bò
gieát sao?
Caùi caùch ngöôõng moä cuûa muï chuû laøm Baïch Vó baät cöôøi,
chaøng noùi nöûa meâ nguû nöûa cheá dieãu:
– Moät mình ta chæ coù hai traêm laïng baïc, coøn baø vôùi caùi
laàu hoàng coù bao nhieâu troø ma quaùi maø vaãn cöù naèm ngang
nhieân giöõa Thaêng Long thì sao?
Muï chuû gheù saùt tai Baïch Vó thì thaàm, khieán muøi höông
treân ngöôøi muï xoäc thaúng vaøo muõi chaøng:
– Caùch ñaây ba ngaøy, coù moät ñöùa con gaùi möôøi laêm tuoåi
baùn mình choân cha. Meï vaãn cho noù giaët giuõ queùt nhaø. Nhöng
xem ra noù hieåu ñôøi maø laïi ngoan ngoaõn laém con aï. Ñeïp nhö
tieân sa, nöôùc da traéng hoàng nhö caùnh hoa ñaøo, da thòt meàm
maïi nhö söông sa vaäy. Chaúng phaûi laø cuûa reû ñaâu con aï.
– Theá thì traïng nguyeân naøy caøng thích. Ñeâm nay seõ
bieán boâng hoa phuø dung cuûa baø thaønh moät con böôùm raùch
taû raùch tôi.
Thaáy Baïch Vó nghieán raêng noùi vôùi veû thuø haän, muï chuû
möøng rôn quay xuoáng. Muï bieát laø ñaõ ñaùnh truùng veát thöông
trong loøng chaøng, möôøi maáy naêm nay khoâng ngöøng ræ maùu.
Ñoù laø vieäc chaøng lieân tuïc bò ñaùnh hoûng trong caùc khoa thi,
maø chính muï chöù khoâng ai khaùc ñaõ bieán moät nho sinh thoâng
minh dónh ngoä thaønh moät gaõ traùc taùng laø chaøng. Thaùng naøo
chaøng cuõng noäp cho muï vaøi traêm laïng baïc. Roài seõ coù luùc
chaøng phaûi noäp cho muï ngoùn ñaøn taøi hoa cuûa chaøng, roài caû
em gaùi chaøng, vôï chaøng cho maø xem.
Gioù maùt khieán Baïch Vó tænh haún ra. Chaøng ñang ngoài
töïa ñaàu vaøo böùc tranh khoång loà veõ ñöôøng leân Vaïn lyù tröôøng
thaønh. Chaøng thích hieân Ñoâng cuõng vì böùc tranh naøy. Thaät
traànthuhaèng/ñaønñaùy
18
laø kyø dieäu. Thaät laø thieâng lieâng. Thaät laø nghieät ngaõ. Con
ñöôøng ngoaèn ngoeøo choùt voùt boø qua nhöõng ngoïn nuùi vaø
maát huùt trong ñeâm toái. AÙnh ñeøn nhaäp nhoøa chieáu caùi boùng
chaøng nöûa thöïc nöûa hö in leân böùc tranh, vaø roõ raøng laø troâng
chaøng thaät beù nhoû vaø toäi nghieäp. Cuoäc ñôøi chaøng hình nhö
chöa bao giôø rôøi xa Thaêng Long ñeå phieâu du, coù leõ seõ khoâng
bao giôø caû.
Baïch Vó nhôù, moãi bình minh thöùc daäy, chaøng thöôøng
naèm laëng ngaém nhöõng tia saùng ñaàu tieân roïi ñeán. Vaø chaøng
coøn nhôù, böùc tranh laïnh toaùt söông giaù nhö theå caây vaø nuùi
thaät. Nhöõng con ngöïa ñang leâ böôùc raõ rôøi treân töôøng thaønh
cao ngaát, mình phuû buïi tuyeát, mieäng phaû ra khoùi laïnh. Vaø
moät ngöôøi ñi phía sau moät quaõng raát xa, muõi kieám gaõy
choáng xuoáng thay gaäy, ñaàu goái quaán vaûi to xuï. Ñænh cao
vôøi vôïi, vöøa huøng vó vöøa traàm luaân. Chaøng ñoù, con ngöôøi
cuoái cuøng ñoù…
Beân döôùi, tieáng cöôøi vaúng, tieáng röôïu roùt ra chung, tieáng
vaûi luïa xoùng vaøo nhau laøm Baïch Vó nhôù ñeán nhöõng giaây
phuùt mieân tröôøng nôi quaùn Trung Moân. Bao nhieâu röôïu ñaõ
ñoå tuoät vaøo trong vaéng laëng aáy, chaúng theå nhôù ra.
Tieáng guoác vang leân, tuoàng nhö ngöôøi ñi phaûi vöøa böôùc
vöøa vòn. Böôùc ñi sôï seät, nhö khoâng chaïm ñöôïc ñeán ñaát, laïi
gioáng nhö huït böôùc giaùng maïnh xuoáng, cuoáng cuoàng moät
côn baõo loøng. Tieáng guoác caøng ñeán gaàn thì söï hoaûng loaïn
caøng taêng gaáp boäi, gaáp khuùc, khieán böôùc chaân ngaén laïi,
nhö nhích töøng phaân moät, keùo leâ treân maët goã. Baïch Vó chöûi
thaàm muï chuû. Ñeán cheát vaãn khoâng chöøa ñöôïc thoùi khieâu
daâm, nhö theå ñoâi guoác kia laø vaät baát ly thaân beân caïnh ñoáng
tieàn cuûa muï. ÔÛ ñaây, chæ coù baø chuû môùi coù quyeàn ñi haøi boïc
gaám, coøn caùc kyõ nöõ nhaát loaït phaûi mang moät loaïi guoác
nhoïn coù tieáng keâu ma quaùi, daâm daät; chæ caàn nghe ñoâi goùt
nhoïn laø coù theå ñoaùn ra voùc daùng cuûa coâ gaùi. Baø chuû cuõng
traànthuhaèng/ñaønñaùy
19
laø ñaøn baø, nhöng hình nhö chaúng ai nhôù ñieàu ñoù trong thanh
laâu lôùn nhö moät haønh cung cuûa chuùa Trònh naøy. Baø ta naém
trong tay caû traêm gaùi laøng chôi, tieàn voán öùc trieäu trieäu. Coù
caû soâng ñaøo ñeå bôi thuyeàn giaêng ñeøn trong ñeâm, coù caû ca
vieän, töûu laàu… Baø ta laø keû ñoàng hoäi ñoàng thuyeàn vôùi khaùch
laøng chôi, vôùi thoùi boác rôøi, troø nguyeät hoa cuûa hoï. Hoaøng
thaân trong cung vaãn thöôøng ñeán ñaây, vaø caû nhöõng vieân
quan thò cuõng leùn luùt tôùi lui. Nhöõng troø ñoài baïi choán naøy
vang xa khaép kinh thaønh.
Baïch Vó ñoaùn coâ gaùi kia ngöôøi nhaø queâ. Cöù nghe tieáng
guoác thì bieát, nhö tieáng phaùch cuûa moät ngöôøi khoâng bieát haùt,
nhöng chaúng nöûa vôøi maø nghe ñaày tai. Baïch Vó ñaõ nghe bieát
bao laàn tieáng guoác ôû ñaây, tieáng naøo cuõng chaùt chuùa vaø troáng
roãng, tieân chaúng ra tieân, tuïc chaúng ra tuïc.
Baát giaùc Baïch Vó nhaém maét laïi. Caûm giaùc moät trinh nöõ
laàn ñaàu tieân ñi ñoâi guoác cao ra tieáp khaùch, ñang vaën veïo
böôùc ñeán gaàn laøm chaøng ngao ngaùn. Laáy ñi trinh tieát cuûa
moät ngöôøi con gaùi, lieäu tieáng ñaøn cuûa chaøng coù hay hôn
ñöôïc khoâng, taâm hoàn chaøng coù thanh saùng hôn tröôùc ñöôïc
khoâng? Hay chæ bieán naøng thaønh moät coâ gaùi laàu xanh, mai
sau naøng cuõng bieát böôùc ñi nhö bay nhö muùa, bieát ñuøa côït
kheâu gôïi nhö moät con böôùm ñeâm doái traù?
Tieáng guoác ngöøng. Moät muøi höông xoäc thaúng vaøo muõi
chaøng, laøm chaøng kinh tôûm. Nhìn leân, chaøng thaáy moät
göông maët nhoøe nhoeït phaán son vaø nöôùc maét. Theá ra con
muï giaø thoái tha aáy vaãn cöù khoaùc leân ngöôøi naøng nhöõng
thöù dô baån aáy.
– Boû guoác ñi! Baïch Vó ra leänh.
Coâ gaùi voäi cuùi xuoáng, laáy ñoâi guoác ra khoûi chaân.
– Caû tuùi höông trong thaét löng nöõa. Laáy ra. Neùm ñi, neùm
ñi thaät xa.
traànthuhaèng/ñaønñaùy
20
- Xem thêm -