Tài liệu Tiểu luận xử lý tình huống sai phạm trong chỉ định thầu mua sắm thiết bị (máy vi tính) tại phòng tài chính kế hoạch quận hai bà trưng hà nội.

TRƢỜNG ĐÀO TẠO CÁN BỘ LÊ HỒNG PHONG THÀNH PHỐ HÀ NỘI LỚP: BỒI DƯỠNG NGẠCH CHUYÊN VIÊN K2A-2015 TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: Xử lý tình huống sai phạm trong chỉ định thầu mua sắm thiết bị (máy vi tính) tại Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trƣng- Hà nội. Họ tên học viên: Trần Tuấn Anh Chức vụ: Chuyên viên Đơn vị công tác: Sở Tài chính Hà Nội. HÀ NỘI, THÁNG 11 NĂM 2015 LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo, Phòng đào tạo, Quý thầy cô giáo của Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà nội đã tận tình giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập tại trường và đặc biệt là trong thời gian tôi thực hiện tiểu luận tình huống này. Hơn hết, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới cô giáo chủ nhiệm lớp Bồi dưỡng ngạch chuyên viên K2A-2015, các thầy cô giáo giảng dậy trong Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà nội đã tận tình hướng dẫn, chuyển tải những kiến thức, kinh nghiệm quý báu và động viên, khích lệ tôi hoàn thành bản tiêu luận tình huống này. Với kinh nghiệm thực tế ít ỏi và khoảng thời gian hạn hẹp, bản tiểu luận tình huống của tôi không tránh khỏi những hạn chế cả về nội dung và hình thức, tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy cô và các bạn đồng nghiệp, giúp tôi trau dồi hơn nữa kiến thức thực tế cho bản thân ngày càng hoàn thiện. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 12 tháng 11 năm 2015 Trần Tuấn Anh Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU......................................................................................................................................4 I. MÔ TẢ TÌNH HUỐNG...........................................................................................................7 1. Hoàn cảnh ra đời /xuất hiện tình huống............................................................................7 2. Mô tả tình huống.............................................................................................................................8 II. PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG..........................................................................................10 1. Mục tiêu phân tích tình huống..............................................................................................10 2. Cơ sở lý luận...................................................................................................................................11 3. Phân tích diễn biến tình huống.............................................................................................11 4. Nguyên nhân xảy ra.....................................................................................................................11 5. Hậu quả của tình huống............................................................................................................12 III. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU XỬ LÝ TÌNH HUỐNG...........................................13 IV. XÂY DỰNG. PHÂN TÍCH, LỰA CHỌN PHƢƠNG ÁN GIẢI QUYẾT....................................................................................................................................................13 1. Xây dựng, phân tích phương án giải quyết ..................................................................13 2. Lựa chọn giải pháp, phương án giải quyết ..................................................................15 V. LẬP KẾ HOẠCH TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHƢƠNG ÁN GIẢI QUYẾT....................................................................................................................................................15 1. Các bước tiến hành......................................................................................................................15 2. Kế hoạch, thời gian thực hiện................................................................................................17 VI. KIẾN NGHỊ................................................................................................................................18 1. Kiến nghị đối với Đảng và Nhà nước...............................................................................18 2. Kiến nghị để phòng ngừa các tình huống tương tự ................................................19 VII. KẾT LUẬN...............................................................................................................................19 TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................................21 3 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 LỜI MỞ ĐẦU Sau hơn hai thập kỷ đổi mới, Đất nước ta đã có những chuyển biến tích cực về phát triển kinh tế - xã hội, nhất là cơ sở hạ tầng nước ta đã có bước nhảy vượt bậc, cùng với đó là sự bùng nổ về công nghệ thông tin được áp dụng rộng rãi vào thực tiễn. Trong những năm gần đây việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào hoạt động của các cơ quan nhà nước rất được Đảng, Nhà nước và thành phố quan tâm, chỉ đạo để ứng dụng công nghệ thông tin vào sử dụng rộng rãi trên mọi lĩnh vực, ngành nghề để nâng cao năng suất, giảm thiểu các thủ tục quản lý hành chính rườm rà, phức tạp và đáp ứng được yêu cầu và đòi hỏi hiện nay trong công tác quản lý nhà nước, xã hội, đưa nước ta tiến lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Để có được những thành tựu đó phải nói đến những đóng góp to lớn của ngành thông tin - viễn thông. Trong lĩnh vực công nghệ thông tin cũng như ở các lĩnh vực khác, nước ta đã hình thành cơ chế đấu thầu cạnh tranh từ những năm 90 của thế kỷ trước với các hình thức: Chỉ định thầu, đấu thầu hạn chế, đấu thầu rộng rãi và đấu thầu quốc tế. Mỗi hình thức đấu thầu đều được quy định chi tiết trong văn bản pháp quy, Luật đấu thầu các văn bản của Chính phủ và các bộ các ngành trung ương. Để người có thẩm quyền (Chủ đầu tư) cùng với các nhà thầu nghiên cứu và tổ chức thực hiện nhằm công khai, minh bạch, bình đẳng và công bằng trong công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu có năng lực, bảo đảm thực hiện có hiệu quả công việc được giao, tránh nảy sinh các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, làm thất thoát tiền vốn của nhà nước đặc biệt là vốn từ các dự án đầu tư. Tuy nhiên việc thực hiện quy trình tổ chức đấu thầu và lựa chọn nhà thầu là một công việc quan trọng đòi hỏi những nhà quản lý, hay chuyên gia tư vấn có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực đấu thầu, những người này phải có năng lực, trình độ và đặc biệt phải công tâm, khách quan, công bằng trong việc thực hiện nhiệm vụ đấu thầu. Nếu không sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng trong công tác đấu thầu như: Làm sai lệch kết quả đấu thầu, 4 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 không minh bạch trong đấu thầu gây thất thoát, lãng phí tiền vốn của nhà nước. Trong đó, Chỉ định thầu là hình thức đấu thầu và lựa chọn nhà thầu có những đặc điểm riêng biệt so với các hình thức đấu thầu khác. chỉ định thầu chỉ sử dụng cho gói thầu có quy mô nhỏ, việc thực hiện quy trình chỉ định thầu cũng không giống với các hình thức đấu thầu khác. Sở Tài chính là cơ quan chuyên môn tham mưu và giúp Uỷ ban nhân dân (UBND) thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tài chính, ngân sách nhà nước, thuế, phí, lệ phí và thu khác của ngân sách nhà nước (NSNN), các quỹ tài chính nhà nước, đầu tư tài chính, tài chính doanh nghiệp, kế toán, kiểm toán độc lập, giá cả và hoạt động dịch vụ tài chính (gọi chung là lĩnh vực tài chính) tại địa phương theo quy định của pháp luật. Sở Tài chính chịu sự chỉ đạo, quản lý của UBND thành phố; đồng thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ của Bộ Tài chính. Sở có chức năng gúp việc cho Uỷ ban nhân dân về: - Tổ chức, chỉ đạo thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, dự án, quy hoạch, kế hoạch về lĩnh vực tài chính, hướng dẫn các cơ quan tài chính cấp dưới thống nhất tổ chức triển khai thực hiện pháp luật, chính sách, chế độ và các quy định của nhà nước về tài chính trên địa bàn, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và thông tin về tài chính. - Trình UBND phương án phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi của từng cấp ngân sách của địa phương. Trình UBND tỉnh quy định nhiệm vụ và các biện pháp quản lý, điều hành ngân sách hàng năm của từng địa phương, cơ quan, đơn vị cùng cấp và UBND cấp dưới. - Báo cáo UBND tỉnh xem xét để trình HĐND tỉnh quyết định dự toán điều chỉnh NSĐP trong trường hợp cần thiết, đề xuất các phương án cân đối ngân sách và các biện pháp cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ thu, chi ngân sách, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Phối hợp với các cơ quan thu trong việc thực hiện công tác quản lý thu thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác trên địa bàn. 5 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Quản lý các nguồn kinh phí ủy quyền của Trung ương, quản lý quỹ dự trữ tài chính của địa phương theo quy định của pháp luật. - Kiểm tra, giám sát việc thực hiện chi tiêu và sử dụng ngân sách ở các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách tỉnh. chi Yêu cầu Kho bạc Nhà nước tạm dừng thanh toán khi phát hiện vượt dự toán, sai chính sách, chế độ hoặc không chấp hành chế độ báo cáo, thống kê. xây Phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư và các cơ quan liên quan dựng dự toán và phương án phân bổ dự toán chi đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) hàng năm. Tham gia xét thầu đối với các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quyết định của UBND tỉnh và các dự án khác trên địa bàn theo đề nghị của Chủ đầu tư. Là công chức của Sở Tài chính Thành phố Hà Nội, tôi đã được cử tham gia phối hợp cùng Sở Kế hoạch – Đầu tư xử lý hồ sơ trình thẩm định kết quả đấu thầu các gói thầu của các chương trình, dự án và cũng gặp không ít những tình huống bất ngờ, phức tạp, không theo trình tự sẵn có, lúc này đòi hỏi cán bộ công chức phải nghiên cứu sâu và đưa ra đề xuất xử lý tình huống cho phù hợp với Luật đấu thầu, các văn bản quy định về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu phù hợp với điều kiện thực tế. Trong phạm vi bài bài tiểu luận tình huống cuối khóa Lớp bồi dưỡng ngạch chuyên viên, tôi lựa chọn đề tài: Xử lý tình huống sai phạm trong chỉ định thầu mua sắm thiết bị (máy vi tính) tại Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trƣng- Hà nội. Phòng Tài chính - Kế hoạch quận Hai Bà Trưng là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận Hai Bà Trưng, có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân quận thực hiện quản lý nhà nước về lĩnh vực tài chính, tài sản; kế hoạch và đầu tư; đăng ký kinh doanh; tổng hợp, thống nhất quản lý về kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân theo quy định của pháp luật; Phòng Tài chính- Kế hoạch quận, huyện, thị xã là cơ quan tài chính cấp dưới của Sở Tài chính Hà Nội. 6 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Tình huống được phân tích xảy ra đối với công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu mà Chủ đầu tư chưa hiểu tường tận về quy chế đấu thầu. Tình huống trên bắt nguồn từ việc Chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu không đúng dẫn đến sự khiếu kiện của các nhà thầu, không bảo đảm tính công khai, minh bạch và bình đẳng trong công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu. I. MÔ TẢ TÌNH HUỐNG 1. Hoàn cảnh ra đời /xuất hiện tình huống Nhằm trang bị mới thiết bị văn phòng (máy vi tính) loại tốt cho cán bộ công chức Phòng Tài chính- Kế hoạch của quận Hai Bà Trưng vì các thiết bị hiện tại đã được đầu tư từ lâu, cũ, dùng lâu, lạc hậu, máy cấu hình thấp và hỏng nhiều không không đáp ứng được yêu cầu làm việc của cán bộ, công chức cơ quan. Để tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ làm việc tốt hơn, góp phần tăng năng suất, hiệu quả công việc, Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng đã thống nhất lập tờ trình gửi cấp thẩm quyền để mua trang bị phục vụ công tác của Quận, và theo quy chế làm việc cơ quan có thẩm quyền (UBND Quận Hai Bà Trưng) ra văn bản nhất trí chủ chương đầu tư thiết bị cho cho Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng và được Uỷ ban nhân dân Quận Hai Bà Trưng giao làm Chủ đầu tư dự án đầu tư mua sắm thiết bị văn phòng (máy vi tính). Từ đó Chủ đầu tư tiến hành lập hồ sơ dự án theo thông tư số 02 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc hướng dẫn lập hô sơ dự án, và thẩm định dự án đầu tư. Sau khi được phê duyệt dự án (trong đó có 20 máy vi tính đặt bàn mới 100% với cấu hình cao, đáp ứng được nhu cầu đòi hỏi của công việc, bằng nguồn vốn ngân sách), Chủ đầu tư đã tiến hành trình cấp thẩm quyền phê duyệt giá thiết bị văn phòng, tiếp đó Chủ đầu tư lập kế hoạch đấu thầu trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Hồ sơ kế hoạch được các cấp thẩm quyền phê duyệt, trong quyết định phê duyệt kế hoạch đấu thầu có nội dung: hình thức lựa chọn nhà thầu được ghi là áp dụng hình thức chỉ định thầu. Tuy nhiên, khi thực hiện Chủ đầu tư không chọn nhà thầu xếp thứ nhất để chỉ định thầu mà chọn nhà thầu xếp thứ 7 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 hai để trúng thầu do vậy nhà thầu xếp thư nhất có đơn đề nghị xem xét lại quá trình lựa chọn nhà thầu. 2. Mô tả tình huống Việc trang bị máy vi tính mới cấu hình cao là công việc quan trọng, sử dụng nguồn vốn ngân sách, vì vậy việc mua sắm phải thực hiện theo Luật đấu thầu. Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng- Chủ đầu tư lập dự án là “Trang bị mới thiết bị văn phòng” trong đó có gói thầu: “Mua sắm máy vi tính” được UBND quận phê duyệt tại Quyết định số 56/QĐ-UBND, ngày 15/4/2015 của UBDN Quận Hai Bà Trưng về việc phê duyệt kế hoạch đấu thầu gói thầu mua sắm thiết bị tin học với giá gói thầu (dự toán) được duyệt là 500 triệu đồng, được thực hiện theo phương thức chỉ định thầu. Để lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm để chỉ định thầu đối với gói thầu này. Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng tiến hành đăng thông báo mời tham gia đề xuất yêu cầu để chỉ định thầu trên các phương tiện thông tin đại chúng 3 kỳ liên tiếp (trên báo Đầu tư và Đài phát thanh truyền Hà Nội các ngày 22, 23, 24/4/2015). Trong thời gian 12 ngày kể từ khi đăng tải, Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng (bên mời thầu) tiến hành phát hành hồ sơ yêu cầu đã được Trưởng phòng Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng phê duyệt. Có 3 nhà thầu là Công ty TNHH thương mại An Tâm Phát, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA và Công ty TNHH thương mại C&T tại Thành phố Hà Nội tham gia mua hồ sơ đề xuất mời thầu. Đến thời điểm đóng thầu theo quy định (Ngày 4/5/2015) bên mời thầu (Phòng Tài chính- kế hoạch Quận Hai Bà Trưng) tiến hành đóng thầu; mở thầu công khai các hồ sơ và sau đó tổ chuyên gia tiến hành đánh giá hồ sơ đấu thầu của cả 3 nhà thầu đã nộp hồ sơ đề xuất theo trình tự: Sau khi thực hiện đóng thầu, mở thầu theo đúng quy đinh, Tổ chuyên gia chấm thầu của Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng tiến hành đánh giá sơ bộ, đánh về mặt kỹ thuật và xác định giá đánh giá. Kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu nhà thầu Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA được xếp 8 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 thứ nhất, nhà thầu Công ty TNHH thương mại C&T xếp thứ hai và nhà thầu Công ty TNHH thương mại An Tâm Phát xếp thứ ba, cả 3 nhà thầu đều có giá dự thầu không vượt dự toán được duyệt. Sau khi có kết quả đánh giá của tổ chuyên gia chấm thầu, ngày 8/5/2015 Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng lại không phê duyệt nhà thầu là Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA (Nhà thầu xếp thứ nhất) để trúng thầu mà phê duyệt nhà thầu Công ty TNHH thương mại C&T (xếp thứ hai) trúng thầu với lý do đây là gói thầu tiến hành theo hình thức chỉ định thầu nên Chủ đầu tư hoàn toàn có quyền quyết định mời nhà thầu nào vào để tiến hành chỉ định thầu mà không nhất thiết phải mời nhà thầu có giá đánh giá xếp hạng thứ nhất, và đăng tải kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng là Báo Đầu tư ngày 11/5/2015. Việc phê duyệt kết quả trúng thầu trên cho Công ty TNHH thương mại C&T dẫn đến Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA đã làm đơn khiếu nại đến Chủ đầu tư- Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng vào ngày 12/5/2015. Nội dung đơn là yêu cầu xem xét lại việc phê duyệt kết quả chỉ định thầu là chỉ định Công ty TNHH thương mại C&T là đơn vị trúng thầu của Chủ đầu tư không đúng quy định trong quá trình chỉ định thầu và đề nghị Chủ đầu tư phê duyệt lựa chọn Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA là đơn vị trúng thầu theo đúng quy định của Luật đấu thầu (nhà thầu nào đứng thứ nhất là có giá thấp nhất thì được trúng thầu). Như vậy, tình huống cần phải xử lý ở đây là việc chỉ định thầu của Chủ đầu tư có hợp lý không, quy trình thực hiện chỉ định thầu đã đúng với Luật đấu thầu và các văn bản quy định về đấu thầu chưa? II. PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG 1. Mục tiêu phân tích tình huống - Căn cứ Tài liệu bồi dưỡng ngạch chuyên viên- Bộ Nội vụ, Học viện hành chính quốc gia; - Căn cư Luật Đấu thầu số 61/2005/QH11 ngày 29/11/2005; - Căn cư Luật Đầu tư số 59/2005/QH11 ngày 29/11/2005; 9 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội - Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Căn cư Thông tư số 02/2009/TT-BKH ngày 17 tháng 02 năm 2009 của Bộ kế hoạch và đầu tư hướng dẫn lập kế hoạch đấu thầu; - Căn cứ Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu; - Nghị định 102/2009/NĐ-CP ngày 06/11/2009 của Chính phủ về quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước; Căn cứ Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12 tháng 12 năm 2009 của Chính phủ vê quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình; - Căn cứ Nghị định số 99/2007/NĐ-CP ngày 13 tháng 6 năm 2007 của Chính Phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình; - Quyết định 1605/QĐ-TTg ngày 27/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia về ứng dụng CNTT trong hoạt động cơ quan nhà nước giai đoạn 2011-2015; - Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 22/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường sử dụng văn bản điện tử trong hoạt động cơ quan nhà nước; - Kế hoạch 80/KH-UBND ngày 10/6/2009 của UBND Thành phố về ứng dụng CNTT trong cơ quan nhà nước trên địa bàn Thành phố đến năm 2010, định hướng đến 2015; Phân tích tình huống ở đây là xem xét vấn đề liên quan đến công việc chỉ định thầu mua sắm máy vi tính của Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng, từ đó xem xét đối chiếu với luật đấu thầu, với các văn bản pháp lý liên quan có hiệu lực thi hành, xác định được những vướng mắc đúng, sai trong quá trình triển khai tổ chức đấu thầu từ đó có biện pháp khắc phục hậu quả và thực hiện đúng theo luật đấu thầu và các văn bản liên quan đến hoạt động đấu thầu và lựa chọn nhà thầu đảm bảo đạt được những nội dung cơ bản trong đấu thầu. 2. - Cơ sở lý luận Bảo đảm việc sử dụng tốt nguồn ngân sách nhà nước mang lại hiệu quả cao nhất. 10 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Bảo đảm tính cạnh tranh, công khai, minh bạch và công bằng trong công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu. Chủ đầu tư chọn được hàng hoá thiết bị giá hợp lý nhất, chất lượng tốt nhất (tránh mua phải những hàng hoá lạc hậu). - Thực hiện đúng quy trình thủ tục về công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu theo Luật đấu thầu. 3. Phân tích diễn biến tình huống Phân tích diễn biến tình huống việc thực hiện quy trình chỉ định thầu, nếu chỉ xem xét trong quá trình chỉ định thầu thì sẽ khó nhận thấy được ngay nguyên nhân và hậu quả, mà hậu quả của sự việc sảy ra trong đấu thầu, không tuân theo trình tự khuôn mẫu bình thường do vậy việc này đòi hỏi phải có những chuyên gia giàu kinh nghiệm, nắm chắc Luật đấu thầu và vận dụng hợp lý các điều kiện về đấu thầu. 4. Nguyên nhân sảy ra tình huống Do phía Chủ đầu tư - Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng: - Chưa tìm hiểu kỹ về Luật đấu thầu và các văn bản liên quan đến đấu thầu, nhất là công tác chỉ định thầu, Chủ đầu tư (Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng) không tìm hiểu Luật đấu thầu về hình thức chỉ định thầu. - Các chuyên gia của Tổ xét thầu tuy có am hiểu về Luật đấu thầu và các quy định về đấu thầu nhưng việc áp dụng và xử lý tình huống cụ thể chưa hợp lý, chưa bảo đảm được hiệu quả. - Hiểu sai về quy trình chỉ định thầu: Chủ đầu tư (Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng) đã phát hành hồ sơ yêu cầu (bao gồm tất cả các yêu cầu về kinh nghiệm, năng lực, kỹ thuật, giá đề xuất) cho tất cả các nhà thầu mà không nêu yêu cầu những tính năng tiêu chuẩn hàng hoá thiết bị mà Chủ đầu tư cần thiết để cho nhà thầu đáp ứng dẫn đến nhiều khả năng Chủ đầu tư không chon được máy tốt nhất, cấu hình cao, giá cả hợp lý. Chưa công khai, minh bạch và bình đẳng trong công tác chỉ định thầu, việc Chủ đầu tư chỉ định cho nhà thầu Công ty TNHH thương mại C&T trúng 11 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 thầu là không hợp lý bởi vì nhà thầu Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA mới có năng lực cao nhất để thực hiện gói thầu. - Chủ đầu tư - bên mời thầu chưa thường xuyên nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật về chỉ định thầu nên việc thực hiện quy trình chỉ định thầu chưa đúng. Do phía các công ty tham gia chỉ định thầu: - Chưa am hiểu về Luật đấu thầu và các văn bản liên quan đến đấu thầu và lựa chọn nhà thầu, nhất là chỉ định thầu. - Các cán bộ tham gia công tác đấu thầu chưa hiểu tường tận về công tác chỉ định thầu. 5. Hậu quả của tình huống Để thực hiện đầy đủ các thủ tục đầu tư đúng theo quy định của pháp luật là điều rất cần thiết, trong đó việc chỉ định thầu để có được nhà thầu có đủ năng lực về kỹ thuật, tài chính, năng lực đáp ứng được yêu cầu của gói thầu là việc hết sức quan trọng quyết định sự thành công của gói thầu cũng như mục tiêu đề ra. Làm tốt công tác chỉ định thầu sẽ lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực để cung cấp thiết bị tốt đúng chủng loại, đúng thời gian, bảo đảm chất lượng và hiệu quả cao nhất, tiết kiệm ngân sách của nhà nước. Việc thực hiện quy trình chỉ định thầu không hợp lý trong tình huống này có thể xảy ra các hậu quả sau: Đối với Chủ đầu tư: - Xảy ra việc khiếu kiện của nhà thầu đối với Chủ đầu tư. Vì Chủ đầu tư không am hiểu về công nghệ thông tin nên tạo ra khe hở trong đấu thầu mà Chủ đầu tư thiếu sót dẫn đến tình trạng không chọn được thiết bị tốt nhất và giá thấp nhất. - Thiệt hại về ngân sách của nhà nước: Do không lựa chọn nhà thầu có năng lực cao nhất để thực hiện gói thầu. Tốn kém về thời gian trong việc lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu. - Gây ra những hậu quả tương tự đối với các công trình, dự án, gói thầu khác trong công tác chỉ định thầu. 12 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội - Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Nhà thầu không tin tưởng vào Chủ đầu tư. Thiệt hại về lợi ích, thời gian và tiền của của nhà thầu tham gia đấu thầu (hình thức chỉ định thầu). Đối với xã hội: Dự án chậm được triển khai, thất thoát về ngân sách của nhà nước. III.XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU XỬ LÝ TÌNH HUỐNG Với việc phân tích các nguyên nhân, hậu quả ở trên và căn cứ vào các văn bản pháp luật quy định: Luật đấu thầu và Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, Tôi xin đưa ra mục tiêu xử lý tình huống này như sau: Dự đoán chính xác các tình huống xảy ra, cán bộ công chức làm việc khách quan, công bằng, minh bạch nắm bắt được tình hình và đưa ra các phương án khắc phục, bảo đảm không sai luật đấu thầu, phương án xử lý làm cho các nhà thầu và Chủ đầu tư chấp nhận được, hạn chế tối thiểu về thiệt hại, không gây phiền hà hạn, chế tối thiểu thiệt hại cho nhân dân, cho doanh nghiệp, cho các nhà thầu mà gói thầu vẫn được thực hiện tốt, dự án đạt hiệu quả cao nhất. IV. XÂY DỰNG, PHÂN TÍCH, LỰA CHỌN PHƢƠNG ÁN GIẢI QUYẾT 1. Xây dựng, phân tích phƣơng án giải quyết Phương án 1: Chủ đầu tư - bên mời thầu ra quyết định hủy kết quả phê duyệt kết quả đầu thầu hình thức lựa trọn nhà thầu chỉ định thầu và thực hiện lại theo đúng quy trình chỉ định thầu. Ưu điểm: - Thực hiện đúng theo quy trình chỉ định thầu được quy định tại Điều 20 của Luật Đấu thầu, Điều 54 của Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu; - Tăng cường tính công khai, minh bạch và công bằng trong công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu. 13 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Nhược điểm: - Mất nhiều thời gian (thực hiện lại quy trình chỉ định thầu từ khâu đầu cho đến khi xong, khoảng 30 ngày). - Mất lòng tin giữa nhà thầu và Chủ đầu tư. Tốn kém về ngân sách và thời gian do phải tổ chức thực hiện lại theo đúng trình tự thủ tục. Phương án 2: Chấp nhận kết quả phê duyệt của Chủ đầu tư- Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng là cho nhà thầu Công ty TNHH thương mại C&T trúng thầu. Ưu điểm: - Thể hiện được quyền của Chủ đầu tư về công tác chỉ định thầu. Nhược điểm: - - Sẽ tạo ra sự không tin tưởng của nhà thầu đối với Chủ đầu tư. - Chưa công bằng, minh bạch trong công tác đấu thầu. Nhà thầu đứng thứ nhất sẽ khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng tới uy tín Chủ đầu tư và nhà thầu trúng thầu. - Không thực hiện đúng quy trình về chỉ định thầu theo Luật đấu thầu và các văn bản liên quan ở phần căn cư nêu trên. - Cán bộ quản lý chưa hiểu đúng quy trình thực hiện chỉ định thầu theo Luật đấu thầu. Phương án 3: Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng hủy kết quả phê duyệt Công ty TNHH thương mại C&T là đơn vị trúng thầu đã ban hành và ban hành Quyết định phê duyệt Công ty cổ phần thương mại Xuất nhập khẩu THA là đơn vị trúng thầu. Ưu điểm. Tạo được lòng tin của các nhà thầu tham gia đấu thầu đối với Chủ đầu tư. - Đánh giá đúng nhà thầu có năng lực, tài chính, kỹ thuật bảo đảm hiệu quả của gói thầu. - Thời gian triển khai thực hiện gói thầu vẫn được bảo đảm. quả. Ngân sách đầu tư của nhà nước được sử dụng đúng mục đích và hiệu 14 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Nhược điểm: - Thực hiện chưa đúng quy trình chỉ định thầu. Cán bộ quản lý, nhà thầu chưa thực sự am hiểu quy trình thực hiện chỉ định thầu, 2. Lựa chọn giải pháp, phƣơng án giải quyết Qua phân tích ưu, nhược điểm của 3 phương án trên, tôi chọn phương án 3 là phương án xử lý tình huống, vì Nhà thầu Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA là nhà thầu đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ yêu cầu, có giá đánh giá thấp nhất, qua quá trình đánh giá hồ sơ yêu cầu được xếp thứ nhất, do đó việc lựa chọn nhà thầu này sẽ đem hiệu quả của gói thầu cao hơn, đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi của Chủ đầu tư. Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng, thực hiện sai quy trình chỉ định thầu đã cho nhà thầu xếp thứ 2 là không phù hợp với luật đấu thầu và các văn bản hướng dẫn thi hành (được quy định tại Điều 20 của Luật Đấu thầu, Điều 54 của Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu). V. LẬP KẾ HOẠCH TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHƢƠNG ÁN GIẢI QUYẾT 1. Các bƣớc tiến hành Sau khi nhận được đơn khiếu nại của nhà thầu Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA, Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng (hội đồng chấm thầu) họp lại xem xét và có văn bản đề nghị cơ quan cấp trên Thành lập hội đồng xử lý. Bước 1: Chủ đầu tư- Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng ra quyết định thành lập Hội đồng xử lý đơn khiếu nại của nhà thầu - Trưởng ban là Trưởng Phòng Tài chính – kế hoạch Quận Hai Bà Trưng. Sau đó Hội đồng họp bàn và thống nhất ngày họp xử lý, mời các bên liên quan (3 nhà thầu) cùng tham gia để bảo đảm tính công khai, minh bạch. Bước 2: 15 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội Trường ĐTCB Lê Hồng Phong - TP Hà Nội Lớp Bồi dưỡng chuyên viên K2A-2015 Trong cuộc họp, Chủ đầu tư tự nhận trách nhiệm về việc chưa hiểu hết về công tác chỉ định thầu, và đưa ra phương án giải quyết, bảo đảm lợi ích của các nhà thầu tham gia: Hủy kết quả trúng thầu của nhà thầu công ty TNHH thương mại C&T và phê duyệt cho nhà thầu Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA trúng thầu và bồi thường thiệt hại cho các nhà thầu nếu có (Trong trường hợp này chưa có thiệt hại lớn cho nhà thầu vì Chủ đầu tư, chưa ký hợp đồng với nhà thầu mới chỉ có quyết định trúng thầu). Kết luận cuộc họp phải được đưa vào biên bản, nhà thầu có thắc mắc thêm thì có thể giải thích cho rõ phù hợp với luật định, biên bản phải gửi cho các nhà thầu tham gia đấu thầu. Bước 3: Chủ đầu tư ra quyết định hủy kết quả trúng thầu của nhà thầu Công ty TNHH thương mại C&T. Bồi thường thiệt hại hợp pháp cho Công ty TNHH thương mại C&T (nếu có), như phân tích ở trên là chưa xảy ra thiệt hại đáng kể cho nhà thầu. Bước 4: Chủ đầu tư ban hành Quyết định phê duyệt lựa chọn Công ty cổ phần xuất nhập khẩu THA là đơn vị trúng thầu; Bảo đảm được lòng tin của các nhà thầu đối với Chủ đầu tư; Bảo đảm hiệu quả cao nhất cho Chủ đầu tư, đảm bảo tính công khai, minh bạch và bình đẳng trong đấu thầu và lựa chọn nhà thầu. Bước 5: Theo dõi, kiểm tra việc thực hiện của Chủ đầu tư và nhà thầu, nếu có vướng mắc, phát sinh mới thì Chủ đầu tư giải quyết kịp thời, đảm bảo tiến độ của dự án. Bước 6: Phòng Tài chính- Kế hoạch quận Hai Bà Trưng tổ chức họp kiểm điểm, rút kinh nghiệm và cử cán bộ tham gia các lớp bồi dưỡng, đào tạo về đấu thầu. 16 Học viên: Trần Tuấn Anh- Chuyên viên Phòng Tin học và Thống kê- Sở Tài chính Hà Nội