THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN ĐỐI
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2006 2010
Nhóm 6
GVHD : Võ Văn Hợp
THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN
ĐỐI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ
NĂM 2006 - 2010
Ngân sách nhà nước: Ngân sách nhà nước là toàn bộ các
khoản thu, chi của Nhà nước đã được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm
để bảo đảm thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà
nước
Thu ngân sách nhà nước: Thu ngân sách nhà nước bao
gồm các khoản thu từ thuế, phí,lệ phí, các khoản thu từ
hoạt động kinh tế của Nhà nước, các khoản đóng góp của
các tổ chức và cá nhân, các khoản viện trợ, các khoản thu
khác theo quy định của pháp luật
Chi ngân sách nhà nước bao gồm các khoản chi phát
triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo
đảm hoạt động của bộ máy nhà nước, chi trả nợ của Nhà
nước, chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của
pháp luật
Cân đối ngân sách nhà nước ?
Ngân sách nhà nước là một bảng kế hoạch tài
chính của một quốc gia trong đó dự trù các khoản
thu và chi được thực hiện trong một năm Thu và
chi ngân sách là hai vấn đề quan trọng để đảm bảo
cho ngân sách nhà nước được cân đối, hai vấn đề
này lại nằm trong mối tương quan giữa tài chính
và kinh tế, vì kinh tế có phát triển thì Nhà nước
mới huy động được nguồn thu vào ngân sách nhà
nước, còn kinh tế không ổn định, kém phát triển
thì nguồn thu vào ngân sách nhà nước giảm và
còn phải chi nhiều để hổ trợ. Điều đó dể dẫn đến
ngân sách nhà nước bị mất cân đối
Đặc điểm ngân sách nhà nước:
Cân đối ngân sách nhà nước phản ánh mối
quan hệ tương tác giữa thu và chi ngân
sách nhà nước trong năm ngân sách Cân
đối ngân sách nhà nước là cân đối giữa
tổng thu và tổng chi, giữa các khoản thu
và các khoản chi, cân đối về phân bổ và
chuyển giao nguồn lực giữa các cấp trong
hệ thống ngân sách nhà nước Cân đối
ngân sách nhà nước mang tính định lượng
và tính tiên liệu
THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN ĐỐI NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2006
Thu NSNN năm 2006, ước cả năm đạt 264.260 tỷ đồng,
vượt 11,1% so với dự toán, chủ yếu do yếu tố tăng thu từ
dầu thô do tăng giá bán; thu nội địa và thu cân đối từ hoạt
động xuất nhập khẩu đều đạt và vượt dự toán, một mặt do
phát triển sản xuất - kinh doanh, mặt khác do yếu tố và
điều chỉnh thuế suất thuế nhập khẩu xăng và tăng cường
quản lý thu, chống thất thu, nợ đọng thuế...
Tổng chi NSNN dự toán 294.400 tỷ đồng, ước cả năm đạt
321.377 tỷ đồng, tăng 9,2% (26.977 tỷ đồng) so với dự
toán, tăng 20,9% so với thực hiện năm 2005.
Bội chi NSNN năm 2006 Quốc hội quyết định là 48.500 tỷ
đồng, bằng 5% GDP; ước thực hiện cả năm 48.500 tỷ
đồng, bằng 4,98% GDP, được bù đắp bằng nguồn vay
trong nước 36.000 tỷ đồng và nguồn vay ngoài nước
12.500 tỷ đồng
THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN ĐỐI NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2007
Dự toán thu NSNN Quốc hội quyết định 281.900 tỷ đồng;
phấn đấu cả năm ước đạt 287.900 tỷ đồng, vượt 2,1%
(6.000 tỷ đồng) so với dự toán, tăng 11,6% so với thực
hiện năm 2006
Dự toán chi Quốc hội quyết định là 357.400 tỷ đồng, bao
gồm cả nhiệm vụ chi từ số thu kết chuyển năm 2006 sang
năm 2007 (19.000 tỷ đồng); ước cả năm đạt 368.340 tỷ
đồng, tăng 3,1% (10.940 tỷ đồng) so với dự toán, bằng
32,3% GDP, tăng 14,6% so với thực hiện năm 2006.
Bội chi NSNN năm 2007 được Quốc hội quyết định là
56.500 tỷ đồng; ước cả năm là 56.500 tỷ đồng, chiếm
4,95% GDP (tính theo Thống kê tài chính Chính phủ - GFS
là 1,7%GDP), bằng mức Quốc hội quyết định, được đảm
bảo bằng các nguồn vay bù đắp bội chi đúng với dự toán
năm.
THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN ĐỐI NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2008
Nguồn thu của chúng ta không những chưa bảo đảm
bền vững mà còn đáng lo ngại cả trước mắt và lâu dài,
vì nếu trừ nguồn thu từ thu tiền sử dụng đất (khoảng
38202 tỷ đồng) thì nguồn thu nội địa từ bản thân nền
kinh tế chỉ chiếm 37,4% là quá thấp. Trong khi đó,
những nguồn thu bấp bênh lại quá cao, chiếm tới 54%
như mua bán dầu thô, bán than, thu tiền sử dụng đất,
thuế xuất nhập khẩu, thu vay, thu viện trợ
Dự toán chi Quốc hội quyết định là 398.980 tỷ đồng,
ước thực hiện cả năm đạt 474.280 tỷ đồng, vượt
18,9% so với dự toán, tăng 22,3% so với thực hiện
năm 2007
THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN ĐỐI NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2009
Tổng thu NSNN cả năm 2009 đạt 390.650 tỷ đồng, bằng 100,2% dự
toán (vượt 750 tỷ đồng). Thu nội địa đạt 102,9% dự toán (vượt
6.650 tỷ đồng), thu từ dầu thô ước đạt 91,1% dự toán (giảm 5.700 tỷ
đồng), thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt
98,6% dự toán (giảm 1.200 tỷ đồng), thu viện trợ ước đạt 6.000 tỷ
đồng (tăng 1.000 tỷ đồng so với dự toán
Chi NSNN ước đạt 533.000 tỷ đồng, tăng 8,5% (41.705 tỷ đồng) so
với dự toán. Trong đó, chi đầu tư phát triển tăng 20,1% (22.700 tỷ
đồng) so với dự toán, chiếm 25,4% tổng chi NSNN và bằng
8,1%GDP. Chi trả nợ và viện trợ tăng 10,2% (6.000 tỷ đồng) so với
dự toán, chi điều chỉnh tiền lương ước tính thực hiện cả năm đạt
36.600 tỷ đồng
Kết luận, số bội chi NSNN năm 2009 là 128.250 tỷ đồng, bằng 7%
GDP, tăng 40.950 tỷ đồng so với dự toán. Với mức bội chi trên thì
đến 31/12/2009, dư nợ Chính phủ (bao gồm cả nợ trái phiếu Chính
phủ) khoảng 40% GDP, dư nợ nước ngoài của quốc gia khoảng
30,5% GDP. Những con số này vẫn nằm trong giới hạn bảo đảm an
ninh tài chính quốc gia và ổn định các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô.
THỰC TRẠNG VỀ THU, CHI VÀ CÂN ĐỐI NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC TỪ NĂM 2009
Tổng dự toán chi cân đối NSNN đạt 637.200 tỷ đồng,
tăng 9,4% so với dự toán, tăng 9% so với thực hiện
năm 2009
Tổng thu NSNN năm 2010 ước đạt 520.100 tỷ đồng,
vượt 12,7% (58.600 tỷ đồng) so với dự toán
Để phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và
khả năng trả nợ trong năm, mức bội chi ngân sách nhà
nước năm 2010 dự tính là 120.600 tỷ đồng, bằng 5,3%
GDP
Với tình hình thu chi như trên, có các đề nghị cân
nhắc giảm bội chi xuống dưới mức Chính phủ dự kiến
là 5,95% GDP nên hạ xuống mức 5,5% GDP để làm
cơ sở vững chắc giảm dần bội chi NSNN trong những
năm tiếp theo.
MỘT SỐ KIẾN NGHỊ CẢI THIỆN THU CHI
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
Thuận lợi : Hệ thống chính trị ổn định, Đảng và Nhà nước có sự
quan tâm đúng mức đến đề cân đối NSNN nhằm hướng tới một
NSNN bền vững, ổn định làm điều kiện để thực hiện tốt các mục
tiêu phát triển kinh tế- xã hội. Những quy định pháp luật về cân
đối NSNN ngày càng hoàn thiện hơn giúp cho tiến trình thực
hiện cân đối NSNN ngày càng thuận lợi hơn, với sự ra đời, sữa
đổi và bổ sung của Luật NSNN. Hội nhập kinh tế quốc tế đã mở
ra nhiều hướng phát triển cho nền kinh tế nước
- Khó khăn : Nguồn thu ngân sách nhà nước có thể không ổn
định, chi têu NSNN có thể tăng lên, do đất nước đang bước vào
thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. Nhà nước phải thực hiện các
cam kết quốc tế về thuế quan, do ảnh hưởng từ những biến động
và suy thoái của nền kinh tế thế giới nguồn ODA có thể bị sụt
giảm. Nhà nước phải hỗ trợ nhiều cho nền kinh tế như: trợ gía
xăng dầu, nông sản,…Năng lực và trình độ quản lý của bộ máy
nhà nước còn nhiều yếu kém
MỘT SỐ KIẾN NGHỊ CẢI THIỆN THU CHI
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
- Định hướng cân đối NSNN trong thời
gian tới: Nhà nước cần đánh giá và khai thác
tốt nguồn thu, phân bổ và sử dụng nguồn lực
hợp lý để đạt được các mục tiêu kinh tế- xã
hội đề ra, thực hiện chi tiêu hợp lý tránh lãng
phí, xử lý tốt vấn đề bội chi NSNN và những
vấn đề còn bất cập của cơ chế phân cấp quản
lý các cấp NSNN trong hệ thống NSNN.
Đảm bảo được các vấn đề nêu trên thì cân
đối NSNN trong thời gian tới sẽ đạt được
nhiều kết quả khả quan
Các biện pháp bù đắp bội chi NSNN
đảm bảo vấn đề cân đối NSNN
Tăng cường công tác kiểm soát bội chi NSNN
Hoàn thiện biện pháp bù đắp bội chi NSNN đảm bảo cân
đối NSNN
Hoàn thiện phân cấp quản lý NSNN để đảm bảo cân đối
trong hệ thống NSNN
◦ Mở rộng phân định nguồn thu và xác định rỏ ràng
nhiệm vụ chi của từng cấp chính quyền phù hợp với
chức năng và năng lực của từng cấp chính quyền địa
phương
◦ Hoàn thiện cơ chế bổ sung cân đối NSNN nhằm khắc
phục vấn đề NSĐP còn quá lệ thuộc vào sự hỗ trợ của
NSTW, mà không linh động tận dụng khả năng vốn có
của địa phương
Những kiến nghị cải thiện nhằm đảm bảo
vấn đề cân bằng thu – chi NSNN
Cần phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa thắt chặt với chính sách tiền
tệ thận trọng để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, giữ lạm phát ở mức Quốc
hội cho phép
Đẩy mạnh công tác chống thất thu thuế, đặc biệt đối với các hoạt động bất
động sản và khai thác khoáng sản, tập trung xử lý các khoản nợ đọng thuế,
điều hành linh hoạt các công cụ chính sách thuế, phí, góp phần đẩy mạnh
sản xuất, khuyến khích xuất khẩu và hạn chế nhập siêu.
Tăng cường quản lý chi tiêu công, đặc biệt là chi xây dựng cơ bản, tập
trung vốn cho các công trình sắp hoàn thành đưa vào sử dụng và hạn chế
tối đa việc khởi công xây dựng mới. Siết chặt kỷ luật đầu tư và kiên quyết
xử lý những trường hợp vi phạm
Sớm thực hiện việc sửa đổi, hoàn thiện Luật NSNN trong đó chú trọng
phân cấp mạnh và có cơ chế ràng buộc trách nhiệm đối với các cấp ngân
sách địa phương trong đầu tư xây dựng cơ bản. Tránh tình trạng “địa
phương quyết định dự án đầu tư, Trung ương lo vốn”
Chính phủ cần có lộ trình để tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng nâng cao
chất lượng và hiệu quả tăng cường, đảm bảo phát triển bền vững, chú trọng
an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo
- Xem thêm -
.PDF 
14 
163 
110 
