Bµi thu ho¹ch
C©u hái: C¬ng lÜnh n¨m 1991 ®· ®îc ®¹i héi X bæ xung vµ ph¸t triÓn
vÒ chñ nghÜa x· héi vµ con ®êng lªn chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam nh thÕ nµo?
§ång chÝ nªu râ ý nghÜa cña nh÷ng vÊn ®Ò bæ sung ®ã. §ång chÝ ph¶i
lµm g× ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn c¬ng lÜnh cña ®¶ng.
Tr¶ lêi: T¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII cña §¶ng ( th¸ng 61991), ®ång chÝ tæng BÝ th Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng NguyÔn V¨n Linh
®äc B¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng vÒ c¸c v¨n kiÖn §¹i héi
VII. §¹i héi ®· th«ng qua C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é
lªn chñ nghÜa x· héi, ChiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ®Õn n¨m
2000, B¸o c¸o chÝnh trÞ, B¸o c¸o x©y dùng §¶ng vµ söa ®æi §iÒu lÖ §¶ng,
kiÓm ®iÓm sù l·nh ®¹o cña Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng kho¸ VI.
C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ®îc
§¹i héi th«ng qua ®· tr×nh bÇy: §¸nh gi¸ tæng qu¸t qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng ViÖt
Nam vµ nªu lªn n¨m bµi häc kinh nghiÖm lín; qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi
ë níc ta; nh÷ng ®Þnh híng lín vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ, x· héi, quèc phßng – an
ninh, ®èi ngo¹i; hÖ thèng chÝnh trÞ vµ vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng.
1.N¨m bµi häc lín cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam
Mét lµ, n¾m v÷ng ngän cê ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi.
Hai lµ, sù nghiÖp c¸ch m¹ng lµ cña nh©n d©n, do nh©n d©n vµ v× nh©n
d©n.
Ba lµ, Kh«ng ngõng cñng cè, t¨ng cêng ®oµn kÕt, ®oµn kÕt toµn §¶ng,
®oµn kÕt toµn d©n, ®oµn kÕt d©n téc, ®oµn kÕt quèc tÕ.
Bèn lµ, kÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i, søc m¹nh trong
níc víi søc m¹nh quèc tÕ.
N¨m lµ, sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng lµ nh©n tè hµng ®Çu b¶o ®¶m
th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam.
2. Sù qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta
Nh÷ng khã kh¨n, thuËn lîi cña níc ta khi bíc vµo thêi kú qu¸ ®é lªn chñ
nghÜa x· héi
Níc ta qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng qua chÕ ®é t b¶n chñ
nghÜa tõ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu, lùc lîng s¶n xuÊt thÊp kÐm, l¹i bÞ
chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ. trong khi ®ã, c¸c thÕ lùc thï ®Þch trªn thÕ
giíi lu«n t×m mäi thñ ®o¹n chèng ph¸ c¸ch m¹ng níc ta.
Chóng ta còng cã nh÷ng thuËn lîi rÊt c¬ b¶n, ®ã lµ:
1
+ Cã sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®îc rÌn luyÖn trong ®Êu tranh, dµy d¹n kinh
nghiÖm l·nh ®¹o; cã chÝnh quyÒn nh©n d©n vµ m«i trêng hoµ b×nh x©y dùng.
+ D©n téc ta anh hïng, cã ý trÝ v¬n lªn m¹nh mÏ; nh©n d©n ta cã lßng yªu
níc nång nµn, lao ®éng cÇn cï s¸ng t¹o.
+ Chóng ta ®· x©y dùng ®îc mét sè c¬ së vËt chÊt- kü thuËt ban ®Çu cho
qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸.
+ HiÖn nay, chóng ta cã nh÷ng c¬ héi míi do cuéc c¸ch m¹ng khoa häcc«ng nghÖ mang l¹i.
3. Quan niÖm vÒ chñ nghÜa x· héi cña §¶ng ta trong C¬ng lÜnh 1991
§¶ng ta nªu lªn quan niÖm vÒ chñ nghÜa x· héi vµ con ®êng x©y dùng
chñ nghÜa x· héi ë níc ta cã ý nghÜa rÊt s©u s¾c. X· héi x· héi chñ nghÜa mµ
§¶ng vµ nh©n d©n ta ®ang x©y dùng cã c¸c ®Æc trng chñ yÕu sau ®©y:
Mét lµ, nh©n d©n lao ®éng lµm chñ.
Hai lµ, cã mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao dùa trªn lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn
®¹i vµ chÕ ®é c«ng h÷u vÒ c¸c t liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu.
Ba lµ, cã nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc.
Bèn lµ, con ngêi ®îc gi¶i phãng khái ¸p bøc bãc lét, bÊt c«ng, lµm theo
n¨ng lùc, hëng theo lao ®éng, cã cuéc sèng Êm no, tù do, h¹nh phóc, cã ®iÒu
kiÖn ph¸t triÓn toµn diÖn c¸ nh©n.
N¨m lµ, c¸c d©n téc trong níc b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt vµ gióp ®ì lÉn nhau
cïng tiÕn bé.
S¸u lµ, cã quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c víi nh©n d©n tÊt c¶ c¸c níc trªn
thÕ giíi.
4. Nh÷ng ph¬ng híng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ
b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa
C¬ng lÜnh 1991 ®· nªu 7 ph¬ng híng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh x©y dùng vµ
b¶o vÖ Tæ quèc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta. BÈy ph¬ng híng nµy ®ång thêi còng lµ nh÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa trong sù
nghiÖp ph¸t triÓn cña ®Êt níc.
Mét lµ, “ x©y dùng nhµ níc x· héi chñ nghÜa, nhµ níc cña nh©n d©n, do
nh©n d©n, v× nh©n d©n, lÊy liªn minh giai cÊp c«ng nh©n víi gia cÊp n«ng
d©n vµ tÇng líp trÝ thøc lµm nÒn t¶ng, do §¶ng Céng s¶n l·nh ®¹o. Thùc hiÖn
®Çy ®ñ quyÒn d©n chñ cña nh©n d©n, gi÷ nghiªm kû c¬ng x· héi, chuyªn
chÝnh víi mäi hµnh ®éng x©m ph¹m lîi Ých cña Tæ quèc vµ cña nh©n d©n”
Hai lµ, “ ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt níc theo híng
hiÖn ®¹i g¾n liÒn víi ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp toµn diÖn lµ nhiÖm vô
2
trung t©m nh»m tõng bíc x©y dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cña chñ nghÜa x·
héi, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ c¶i thiÖn ®êi sèng
nh©n d©n”
Ba lµ, “ phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, thiÕt lËp tõng bíc
quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa tõ thÊp ®Õn cao víi sù ®a d¹ng vÒ h×nh
thøc së h÷u. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ
níc. Kinh tÕ quèc doanh vµ kinh tÕ tËp thÓ ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng cña
nÒn kinh tÕ quèc d©n. Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi
theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu”.
Bèn lµ, “ tiÕn hµnh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa trªn lÜnh vùc t tëng vµ
v¨n ho¸ lµm cho thÕ giíi quan M¸c- Lª nin vµ t tëng, ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh
gi÷ vÞ trÝ chñ ®¹o trong ®êi sèng tinh thÇn x· héi. KÕ thõa vµ ph¸t huy nh÷ng
truyÒn thèng v¨n hãa tèt ®Ñp cña tÊt c¶ c¸c d©n téc trong níc, tiÕp thu nh÷ng
tinh hoa v¨n hãa cña nh©n lo¹i, x©y dùng mét x· héi d©n chñ, v¨n minh v×
lîi Ých ch©n chÝnh vµ phÈm gi¸ cña con ngêi, víi tr×nh ®é tri thøc, ®¹o ®øc,
thÓ lùc vµ thÈm mÜ ngµy cµng cao. Chèng t t¬ng, v¨n hãa ph¶n tiÕn bé, tr¸i
víi nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc kvµ nh÷ng gi¸ trÞ cao quý cña
loµi ngêi, tr¸i víi ph¬ng híng ®i lªn cña chñ nghÜa x· héi”.
C¸ch m¹ng t tëng – v¨n hãa lµ mét quy luËt cña c¸ch m¹ng x· héi chñ
nghÜa vµ cµng cÇn thiÕt khi chuyÓn sang c¬ chÕ míi. Ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i
®i ®«i víi x©y dùng nÒn v¨n hãa míi vµ con ngêi míi ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn
bÒn v÷ng.
N¨m lµ, “ thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®¹i ®oµn kÕt d©n téc, cñng cè vµ më réng
MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt, tËp hîp mäi lùc lîng phÊn ®Êu v× sù nghiÖp d©n
giµu níc m¹nh. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i hßa b×nh, hîp t¸c vµ h÷u
nghÞ víi tÊt c¶ c¸c níc; trung thµnh víi chñ nghÜa quèc tÕ cña giai cÊp c«ng
nh©n, ®oµn kÕt víi c¸c níc x· héi chñ nghÜa, víi tÊt c¶ c¸c lùc lîng ®Êu
tranh v× hßa b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ tiÕn bé x· héi trªn thÕ giíi”.
Ph¬ng híng nµy nh»m ph¸t huy søc m¹nh toµn d©n téc, huy ®éng mäi lùc
lîng céng ®ång d©n téc, mäi tiÒm n¨ng s¸ng t¹o cña con ngêi ViÖt Nam.
MÆt kh¸c, t¹o m«i trêng quèc tÕ thuËn lîi vµ tranh thñ tèi ®a søc m¹nh bªn
ngoµi ®Ó kÕt hîp cã hiÖu qu¶ søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi
®¹i, ®¶m b¶o ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng; gãp phÇn cña níc ta vµo sù
nghiÖp ®Êu tranh v× hßa b×nh vµ tiÕn bé cña nh©n d©n thÕ giíi.
3
S¸u lµ, “ x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ Tæ quèc lµ hai nhiÖm vô
chiÕn lîc cña c¸ch mang ViÖt Nam. Trong khi ®Æt lªn hµng ®Çu nhiÖm vô
x©y dùng ®Êt níc, nh©n d©n ta lu«n n©ng cao c¶nh gi¸c, cñng cè quèc phßng,
b¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ Tæ quèc vµ c¸c thµnh
qu¶ ¸ch m¹ng”.
Hai nhiÖm vô chiÕn lîc trªn cã vÞ trÝ riªng, nhng cã quan hÖ thèng nhÊt
víi nhau. X¸c ®Þnh ®óng tõng nhiÖm vô trong mèi quan hÖ ®ã, ®Ó mét mÆt,
tËp trung søc lùc, trÝ tuÖ cho viÖc x©y dùng ®Êt níc; mÆt kh¸c, cã ®ñ kh¶
n¨ng ®Ëp tan mäi ho¹t ®éng ph¸ ho¹i, lµm thÊt b¹i mäi ©m mu vµ thñ ®o¹n
“diÔn biÕn hßa b×nh” cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch, ®¶m b¶o cuéc sèng h¹nh phóc
cho nh©n d©n.
§Æt nhiÖm vô x©y dùng ®Êt níc lªn hµng ®Çu kh«ng ph¶i coi nhÖ nhiÖm
vô b¶o vÖ Tæ quèc, bëi v×, lµm tèt nhiÖm vô x©y dùng chñ nghÜa x· héi lµ
x©y dùng c¬ së vËt chÊt vµ tinh thÇn, b¶o ®¶m lµm tèt nhiÖm vô b¶o vÖ Tæ
quèc. CÇn kÕt hîp chÆt chÏ nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ víi nhiÖm vô an ninh
quèc phßng.
B¶y lµ, “ x©y dùng ®¶ng trong s¹ch v÷ng m¹nh, v÷ng m¹nh vÒ chÝnh trÞ,
t yëng vµ tæ chøc ngang tÇm nhiÖm vô, b¶o ®¶m cho §¶ng lµm trßn tr¸ch
nhiÖm l·nh ®¹o sù nghiÖp x· héi chñ nghÜa ë níc ta”.
Ph¬ng híng nµy qu¸n triÖt s©u s¾c luËn ®iÓm §¶ng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh
th¾ng lîi cña toµn bé sù nghiÖp c¸ch m¹ng; ®ång thêi chØ râ cÇn thêng
xuyen nhËn râ nguy c¬ cña §¶ng cÇm quyÒn mµ V.I.Lªnin vµ chñ tÞch Hå
ChÝ Minh ®· c¶nh b¸o. §ã lµ nguy c¬ sai lÇm vÒ ®êng lèi chÝnh trÞ, sù tho¸i
hãa vÒ t tëng ®êng lèi chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, quan liªu, xa rêi quÇn chóng. Do
®ã, §¶ng ph¶i thêng xuyªn ®æi míi vµ chØnh ®èn, n©ng cao n¨ng lch l·nh
®¹o vµ søc chiÕn ®Êu cña m×nh.
Theo c¸c ph¬ng híng c¬ b¶n nãi trªn, môc tiªu tæng qu¸t ph¶i ®¹t tíi khi
kÕt thóc thêi k× qu¸ ®é lµ “…x©y dùng xong vÒ c¬ b¶n nh÷ng c¬ së kinh tÕ
cña chñ nghÜa x· héi, víi kiÕn tróc thîng tÇng vÒ chÝnh trÞ vµ t tëng, v¨n hãa
phï hîp, lµm cho níc ta trë thµnh mét níc x· héi chñ nghÜa phån vinh”.
Thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta l¹ mét qu¸ tr×nh l©u dµi, ph¶i
qua nhiÒu chÆng ®êng. Môc tiªu cña chÆng ®îng ®Çu lµ th«ng qua ®æi míi
toµn diÖn, x· héi ®¹t tíi tr¹ng th¸i æn ®Þnh v÷ng ch¾c, t¹o thÕ ph¸t triÓn
nhanh ë chÆng ®êng sau.
§Ó thùc hiÖn tèt c¸c môc tiªu nãi trªn, trong c¬ng lÜnh ®· nªu lªn nh÷ng
®Þnh híng lín vÒ kinh tÕ, x· héi, quèc phßng, an ninh, ®èi ngo¹i, ph¬ng h-
4
íng c¬ b¶n x©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ, trong ®ã nªu bËt vai trß l·nh ®¹o
cña §¶ng.
Sù ph¸t triÓn mét sè néi dung trong C¬ng lÜnh 1991 trong nghÞ
quyÕt ®¹i héi X
Trªn c¬ së tæng kÕt thùc tiÔn vµ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm rót ra, §¹i
héi X ®· bæ sung mét sè néi dung cña C¬ng lÜnh n¨m 1991 nh sau:
a) NhËn thøc vÒ chñ nghÜa x· héi
§¹i héi X cña §¶ng ®· bæ sung vµ x¸c ®Þnh x· héi x· héi chñ nghÜa mµ
nh©n d©n ta x©y dùng cã 8 ®Æc trng:
Mét lµ, “x· héi x· héi chñ nghÜa mµ nh©n ta x©y dùng lµ mét x· héi d©n
giµu, níc m¹nh, c«ng b»ng, d©n chñ, v¨ minh”.
Trong C¬ng lÜnh 1991 cha nãi ®Õn ®Æc trng nµy. §¹i héi VIII cña §¶ng
(1996) ®· x¸c ®Þnh môc tiªu cña c¸ch m¹ng níc ta lµ “ D©n giµu, níc m¹nh,
x· héi c«ng b»ng, v¨n minh”. §Õn ®¹i héi IX ®· bæ sung thªm tõ “d©n chñ”,
thµnh “ D©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh”. §¹i héi
X ®· x¸c ®Þnh ®ã lµ mét ®Æc trngcña x· héi x· héi chñ nghÜa mµ nh©n d©n ta
x©y dùng.
Hai lµ, “do nh©n d©n lµm chñ”.
C¬ng lÜnh 1991 viÕt: “ do nh©n d©n lao ®éng lµm chñ”. §¹i héi X ®· ®iÒu
chØnh lµ “ do nh©n d©n lµm chñ”. Nãi nh©n d©n lµm chñ v× chóng ta ®·
kh¼ng ®Þnh x©y dùng Nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n,
do nh©n dan, v× nh©n d©n. §¹i ®a sè nh©n d©n lµ ngêi lao ®éng. H¬n n÷a,
trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ ph¸t huy søc
m¹nh cña toµn d©n téc, bao gåm nhiÒu giai cÊp, tÇng líp, nãi nh©n d©n lµm
chñ phï hîp víi thùc tÕ h¬n, thùc hiÖn ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc.
Ba lµ, “ cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao, dùa trªn lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t
triÓn hiÖn ®¹i vµ quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt”
Trªn c¬ së x¸c ®Þnh ë níc ta cã 3 chÕ ®é së h÷u c¬ b¶n ( toµn d©n, tËp thÓ
vµ t nh©n), nhiÒu h×nh thøc së h÷u vµ lo¹i h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, nªn
quan hÖ së h÷u trong x· héi cã sù ®an xen phøc t¹p vµ ®ang ph¸t triÓn. V×
vËy, nãi vÒ quan hÖ s¶n xuÊt trong thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, §¹i
héi X ®iÒu chØnh, bá ®o¹n nãi vÒ “ chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt chñ
yÕu”.
Bèn lµ, “ cã nÒn v¨n hãa tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc”.
§Æc trng nµy gièng C¬ng lÜnh 1991.
5
N¨m lµ, “ con ngêi ®îc gi¶i phãng khái ¸p bøc, bÊt c«ng, cã cuéc sèng
Êm no, tù do, h¹nh phóc, ph¸t triÓn toµn diÖn
So víi C¬ng lÜnh 1991, ®¹i héi X cã ®iÒu chØnh côm tõ “ bãc lét”.
XÐt vÒ b¶n chÊt vµ môc tiªu l©u dµi trong x· héi ta kh«ng cßn bãc lét.
Nhng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, hiÖn tîng bãc lét tån t¹i do tr×nh ®é s¶n xuÊt
quy ®Þnh, vµ trong thêi k× qu¸ ®é, nã cßn cã ý nghÜa nhÊt ®Þnh trong viÖc
thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn.
Ngoµi ra, trong ®Æc trng nµy, §¹i héi X cßn söa ch÷a côm tõ “ cã ®iÒu
kiÖn ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c nhËn” thµnh “ph¸t triÓn toµn diÖn”.
S¸u lµ, “ c¸c d©n téc trong céng ®ång ViÖt Nam b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t¬ng trî vµ gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé”.
§Æc trng nµy vÒ c¬ b¶n nh C¬ng lÜnh 1991, nhng cã bæ sung thªm côm tõ
“t¬ng trî” , phï hîp h¬n víi thùc tÕ ph¸t huy lîi thÕ ph¸t triÓn cña tõng
vïng, miÒn, tõng d©n téc.
B¶y lµ, “ cã Nhµ níc ph¸p quyÔn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n, do nh©n
d©n, v× nh©n d©n díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n”.
C¬ng lÜnh 1991 cha nãi tíi x©y dùng Nhµ níc ph¸p quyÒn, nhng theo t tëng Hå ChÝ Minh, chóng ta ®· x©y dùng nhµ níc d©n chñ míi vµ thùc hiÖn
qu¶n lÝ x· héi b»ng ph¸p luËt. T¹i héi nghÞ toµn quèc gi÷a nhiÖm k× khãa VII
(1-1994) §¶ng ta chÝnh thøc ®a ra kh¸i niÖm “ x©y dùng Nhµ níc ph¸p
quyÔn x· héi chñ nghÜa”. C¸c ®¹i héi VIII, IX, X tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh quan
®iÓm nµy.
T¸m lµ, “ cã quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c víi nh©n d©n c¸c níc trªn thÕ
giíi”.
§Æc trng nµy gièng víi C¬ng lÜnh 1991.
b) VÒ con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi
C¬ng lÜnh 1991 ®· nªu b¶y ph¬ng híng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh x©y dùng
chñ nghÜa x· héi. §¹i h«i X ®· s¾p xÕp l¹i, ®iÒu chØnh, bæ sung l¹i thµnh 8
qu¸ tr×nh tÊt yÕu ph¶i thùc hiÖn ë níc ta.
Mét lµ, “ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trìng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”.
Trong C¬ng lÜnh 1991 chóng ta cha dïng kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh
híng x· héi chñ nghÜa, mµ nã ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng hãa nhiÒu thµnh
phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lÝ cña Nhµ níc, theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
Tõ nhËn thøc râ h¬n, ®i tíi kh¼ng ®Þnh kinh tÕ thÞ trêng lµ giai ®o¹n ph¸t
triÓn cao cña s¶n xuÊt hµng hãa, lµ quy luËt ph¸t triÓn chung cña nh©n lo¹i,
6
®Õn §¹i héi IX chóng ta coi kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ
m« hinh kinh tÕ tæng qu¸t trªn con ®êng x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta.
Hai lµ, “ ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa”.
C«ng nghiÖp lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tÊt yÕu kh¸ch quan cña c¸c níc
tõ nÕn s¶n xuÊt nhá, kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. C¬ng lÜnh 1991 nãi c«ng nghiÖp
hãa theo híng hiÖn ®¹i. Tõ §¹i héi VIII, §¶ng ta nãi c«ng nghiÖp hãa g¾n
liÒn víi hiÖn ®¹i hãa. §¹i héi X bæ sung ®iÒu nµy so víi C¬ng lÜnh 1991.
Ba lµ, “ x©y dùng nÒn v¨n hãa tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc lµm nÒn
t¶ng tinh thÇn cña x· héi”.
Quan ®iÓm nµy nh¾c l¹i néi dung C¬ng lÜnh 1991.
Bèn lµ, “ X©y dùng nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn ®¹i ®oµn kÕt
toµn d©n téc”.
D©n chñ x· héi chñ nghÜa ®îc x¸c ®Þnh võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc
®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. §¹i héi x ®· x¸c ®Þnh: §¹i ®oµn kÕt tonµ d©n
téc trªn nÒn t¶ng liªn minh giai cÊp c«ng nh©n, giai cÊp n«ng d©n vµ ®éi ngò
trÝ thøc, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, lµ ®êng lèi chiÕn lîc cña c¸ch m¹ng ViÖt
Nam; lµ nguån søc m¹nh ®éng lùc chñ yÕu vµ lµ nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt
®Þnh b¶o ®¶m th¾ng lîi bÒn v÷ng cña sù ngiÖp x©y dùng b¶o vÖ Tæ quèc. LÊy
môc tiªu gi÷ v÷ng ®éc lËp v× d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ
v¨n minh lµm ®iÓm t¬ng ®ång ®Ó ®oµn kÕt toµn d©n téc, quy tô tÊt c¶ nh÷ng
ngêi ViÖt Nam yªu níc ë c¶ trong vµ ngoµi níc.
N¨m lµ, “ x©y dùng Nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n,
do nh©n d©n, v× nh©n d©n”.
§©y lµ néi dung ®îc bæ sung so víi C¬ng lÜnh 1991. §¹i héi X ®· chØ râ
ph¶i x©y c¬ chÕ vËn hµnh cña Nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chò nghÜa, b¶o
®¶m nguyªn t¾c tÊt c¶ quyÒn lùc cña nhµ níc ®Òu thuéc vÒ nh©n d©n, quyÒn
lùc nhµ níc lµ thèng nhÊt, cã sù ph©n c«ng, phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan trong
viÖc thùc hiÖn quyÒn lËp ph¸p, hµnh ph¸p vµ t ph¸p.
S¸u lµ, “ X©y dùng §¶ng trong s¹ch, v÷ng m¹nh”.
§©y lµ nhiÖm vô hÕt søc c¬ b¶n vµ quan träng, thêng xuyªn. §¹i héi X
nhÊn m¹nh h¬n nhiÖm vô n©ng cao n¨ng lùc l·nh ®¹o vµ søc chiÕn ®Êu cña
§¶ng, kh¾c phôc b»ng ®îc t×nh tr¹ng suy tho¸i vÒ t tëng, chÝnh trÞ ®¹o ®øc,
lçi sèng, tÖ quan liªu, tham nòng, l·ng phÝ, v× chóng ®ang lµ nguy c¬ lín liªn
quan ®Õn sù sèng cßn cña §¶ng, cña chÕ ®é.
B¶y lµ, “ b¶o ®¶m v÷ng ch¾c quèc phßng vµ an ninh quèc gia”.
T¸m lµ, “ chñ ®éng vµ tÝch cùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ”.
7
§¹i héi X ®· kh¼ng ®Þnh: “qua tæng kÕt lÝ luËn – thùc tiÕn 20 n¨m ®æi
míi, chóng ta cµng thÊy râ gi¸ trÞ ®Þnh híng vµ chØ ®¹o to lín cña C¬ng lÜnh
x©y dùng ®Êt níc trong thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ( n¨m 1991 ),
®ång thêi còng thÊy râ thªm nh÷ng vÊn ®Ò míi ®Æt ra cÇn ®îc gi¶i ®¸p. Sau
®¹i héi X, §¶ng ta cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu, bæ sung vµ ph¸t triÓn C¬ng lÜnh,
lµm nÒn t¶ng chÝnh trÞ, t tëng cho mäi ho¹t ®éng cña §¶ng, Nhµ níc vµ nh©n
d©n trong qu¸ tr×nh ®a níc ta ®i lªn chñ nghÜa x· héi.
ý nghÜa cña nh÷ng vÊn ®Ò bæ sung trong ®¹i h«i X:
Qua tæng kÕt lý luËn – thùc tiÔn 20 n¨m ®æi míi, cµng thÊy râ gi¸ trÞ
®Þnh híng vµ chØ ®¹o cã ý nghÜa to lín cña C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong
thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. MÆt kh¸c, tõ khi C¬ng lÜnh ra ®êi ®Õn
nay, t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong níc cã nh÷ng biÕn ®æi to lín vµ s©u s¾c. NghÞ
quyÕt §¹i héi VIII, IX, X vµ NghÞ quyÕt cña Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng ®·
tõng bíc bæ sung, ph¸t triÓn nhiÒu néi dung c¬ b¶n cña C¬ng lÜnh 1991….
ViÖc bæ sung, ph¸t triÓn C¬ng lÜnh n¨m 1991 lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan ,
nhiÖm vô chÝnh trÞ cÊp thiÕt cña toµn §¶ng, toµn d©n, v× sù ph¸t triÓn nhanh
vµ bÒn v÷ng cña ®Êt níc theo con ®êniaxax héi chñ nghÜa mµ §¶ng, B¸c Hå
vµ nh©n d©n ta ®· lùa chän vµ kiªn ®Þnh ddi theo con ®êng ®ã víi tinh thÇn
kh«ng ngõng t×m tßi, ®æi míi. §Ó x¸c ®Þnh mét c¸ch khoa häc nh÷ng néi
dung bæ sung, ph¸t triÓn C¬ng lÜnh, cÇn triÓn khai tæng kÕt 20 n¨m thùc hiÖn
C¬ng lÜnh, ph©n tÝch c©n nh¾c kÜ tõng vÊn ®Ò. TÇm quan träng cña §¹i héi
X®îc nhËn ®Þnh lµ “ cã ý nghÜa träng ®¹i ®éng viªn toµn ®¶ng, toµn d©n,
toµn qu©n ph¸t huy søc m¹nh toµn d©n téc, n©ng cao n¨ng lùc vµ søc chiÕn
®Êu cña §¶ng, tiÕp tôc ®æi míi m¹nh mÏ vµ ®ång bé h¬n n÷a, quyÕt t©m ®Õn
n¨m 2010 ®a ViÖt Nam ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt ®êi
sèng vËt chÊt cña nh©n d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Õn n¨m 2020 ViÖt Nam c¬ b¶n trë
thµnh mét níc c¬ b¶n theo híng c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa.
Thµnh c«ng cña §¹i héi X ®¸nh dÊu bíc trëng thµnh míi cña §¶ng, më
ra giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹nh vµ ®i vµo chiÒu s©u cña c«ng cuéc ®æi míi, ®Èy
m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc v× môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh,
x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. Gãp phÇn cñng cè vµ gi÷ v÷ng m«i trêng hßa b×nh vµ t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn quèc tÕ ngµy cµng thuËn lîi cho c«ng
cuéc x©y dùng b¶o vÖ Tæ quèc; n©ng cao vÞ thÕ vµ uy tÝn cña níc ta ë khu
vùc vµ trªn thÕ giíi.
§Ó gãp phÇn thùc hiÖn C¬ng lÜnh cña §¶ng, lµ mét sinh viªn trêng ®¹i
häc kinh tÕ quèc d©n t«i cÇn:
8
-
-
-
-
-
-
-
TuyÖt ®èi trung thµnh víi môc ®Ých lÝ tëng cña §¶ng, chÊp hµnh nghiªm
chØnh C¬ng lÜnh chÝnh trÞ, ®iÒu lÖ ®¶ng, nghÞ quyÕt, chØ thØ cña ®¶ng, ph¸p
luËt cña Nhµ níc, hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc giao.
Kh«ng ngõng häc tËp, rÌn luyÖn, n©ng cao tr×nh ®é kiÕn thøc, n¨ng lùc
c«ng t¸c, phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, cã lèi sèng lµnh m¹nh;
®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¸ nh©n, c¬ héi côc bé, quan liªu, tham
nhòng, l·ng phÝ vµ c¸c biÓu hiÖn tiªu cùc kh¸c.
Cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n. TÝch cùc tham gia c«ng t¸c quÇn
chóng, c«ng t¸c x· héi ë n¬i lµm viÖc vµ n¬i ë; tuyªn truyÒn vËn ®éng gia
®×nh vµ nh©n d©n thùc hiÖn ®êng lèi vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt
cña Nhµ níc.
Tham gia x©y dùng, b¶o vÖ ®êng lèi, chÝnh s¸ch vµ tæ chøc ®¶ng. thêng
xuyªn tù phª b×nh vµ phª b×nh m×nh.
TÝch cùc hëng øng c¸c phong trµo, c¸c ho¹t ®éng triÓn khai thùc hiÖn
chñ tr¬ng, nhiÖm vô do ®¶ng bé, chi bé ®Ò ra víi tinh thÇn chñ ®éng,
s¸ng t¹o, phÊn ®Êu, nç lùc cao nhÊt. Gãp phÇn tÝch cùc ®a chñ tr¬ng,
nhiÖm vô ®ã vµo cuéc sèng, t¹o ra bíc ph¸t triÓn míi cña c¬ së, ®¬n vÞ,
nhÊt lµ vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, xãa ®ãi , gi¶m nghÌo, c¶i thiÖn ®êi sèng cña
ngêi lao ®éng, ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, ®Èy lïi nh÷ng biÓu
hiÖn tiªu cùc.
Chñ ®éng n¾m b¾t t×nh h×nh thùc tÕ, n¾m b¾t t×nh h×nh t tëng cña quÇn
chóng nh©n d©n, kÕt qu¶ thùc hiÖn chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch tæ chøc cña
®¶ng, kÞp thêi ph¶n ¸nh, ®Ò xuÊt víi tæ chøc §¶ng.
TÝch cùc vµ m¹nh d¹n tham gia ý kiÕn ®èi víi sù l·nh ®¹o cña tæ chøc
®¶ng vµ ®éi ngò ®¶ng viªn, gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc l·nh ®¹o vµ søc
chiÕn ®Êu cña tæ chøc ®¶ng.
Tham gia ý kiÕn khi ®îc hái vÒ nh÷ng ngêi u tó, ®ñ tiªu chuÈn ®Ó tæ
chøc ®¶ng xem xÐt. Tham gia ®ãng gãp ý kiÕn ®èi víi ho¹t ®éng cña
chÝnh quyÒn vµ ®oµn thÓ, gãp phÇn x©y dùng c¬ së chÝnh trÞ trong sach,
v÷ng m¹nh.
9
- Xem thêm -