Tài liệu Thuyết quản lý của trường phái quan hệ con người

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi më ®Çu “Héi nhËp” vµ “ph¸t triÓn” lµ hai côm tõ liªn tôc ®îc nh¾c ®Õn gÇn ®©y. Cã thÓ nãi hai ho¹t ®éng nµy lu«n g¾n liÒn víi nhau vµ lµ xu híng chung cña toµn thÕ giíi. Mét ®Êt níc muèn ph¸t triÓn th× ph¶i héi nhËp vµ muèn héi nhËp th× ph¶i lµ mét níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ níc ta còng ph¶i vËy. Mét trong c¸c c¸ch thøc ®Ó cã thÓ héi nhËp ®ã lµ xuÊt khÈu (XK). XK lu«n ®îc §¶ng vµ nhµ níc kh¼ng ®Þnh lµ ®Þnh híng c¬ b¶n trong ph¸t triÓn kinh tÕ VN. Song thùc tÕ, trong nh÷ng n¨m qua ®Çu t cho XK kh«ng ®¸ng kÓ so víi ®Çu t cho ngµnh s¶n xuÊt hµng thay thÕ nhËp khÈu. VËy mµ VN võa míi kÝ HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i víi Hoa Kú, s¾p tham gia vµo AFTA vµ ®ang xin gia nhËp vµo WTO. LiÖu chóng ta cã thÓ n¾m b¾t ®îc nh÷ng c¬ héi mµ còng lµ th¸ch thøc lín nµy kh«ng, chóng ta sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn dùa vµo nh÷ng thÕ m¹nh cña m×nh hay lµ bÞ “®Ì bÑp”. §Ó cho XK VN cã thÓ ph¸t triÓn ta kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi vai trß cña NH - mét nh©n tè trung gian quan träng trong qu¸ tr×nh XK. BÊt kú mét DN XK nµo còng ph¶i cÇn ®Õn NH nh mét “ngêi mÑ ®ì ®Çu” vÒ mäi mÆt: t vÊn, thanh to¸n quèc tÕ (TTQT), tÝn dông, b¶o hiÓm... Trong ®ã, ph¬ng thøc TTQT lu«n lµ ®iÒu kiÖn quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña bÊt k× mét hîp ®ång ngo¹i th¬ng nµo. Muèn hç trî XK, NH ph¶i ph¸t triÓn nghiÖp vô nµy. Nhng lµm sao ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc? Theo em ®Ó võa hoµn thiÖn nghiÖp vô nµy võa cã thÓ hç trî XK, ta cÇn ph¶i t×m kiÕm vµ tho¶ m·n mäi yªu cÇu cña DN XK ®Õn TTQT t¹i NH, cÇn ph¶i ®Èy m¹nh dÞch vô bªn c¹nh ho¹t ®éng thanh to¸n cña NH. §· nãi ®Õn TTQT, ta còng ph¶i nh¾c ®Õn ph¬ng thøc thanh to¸n u viÖt vµ chiÕm u thÕ hiÖn nay ë VN – TT tÝn dông chøng tõ (TDCT). ý ®Þnh cña em lµ ph¸t triÓn TTQT qua ph¬ng thøc nµy. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Së giao dÞch I NH§T&PT lµ mét trong nh÷ng c¸nh tay ®¾c lùc cña NH§T&PT VN, ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ xøng ®¸ng víi vai trß cña m×nh. Qua thêi gian thùc tËp ë Së em nhËn thÊy TTQT ë ®©y cÇn ®îc quan t©m h¬n n÷a ®Ó cho SGD cã thÓ tiÕp cËn ®Õn mét thÞ trêng míi ®ã lµ thÞ trêng c¸c DN XK, mét thÞ trêng ®Çy triÓn väng trong nh÷ng n¨m tíi. ChÝnh v× vËy em ®· chän ®Ò tµi: “Hç trî XK trong khu«n khæ thanh to¸n tÝn dông chøng tõ ë Së giao dÞch I NH§T&PT VN”. Gåm c¸c phÇn sau: Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ hç trî XK trong khu«n khæ TT TDCT Ch¬ng II: T×nh h×nh hç trî XK trong khu«n khæ TT TDCT ë SGD I NH§T&PT . Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p hç trî XK trong khu«n khæ TT TDCT ë SGD I NH§T&PT. Hç trî XK vèn lµ mét vÊn ®Ò réng lín, mang tÇm vÜ m«, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn nhiÒu tranh c·i. Mµ l¹i ®îc ®a vµo khu«n khæ cña mét NH. V× vËy, bµi luËn nµy kh«ng thÓ kh«ng tr¸nh khái nhiÒu thiÕt sãt vÒ h×nh thøc còng nh néi dung. Em rÊt mong ®îc sù gãp ý, phª b×nh cña thÇy c« vµ b¹n ®äc. Th«ng qua ®©y, em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn Th¹c sü §Æng Ngäc §øc ngêi nhiÖt t×nh chØnh söa cho em tõ ®Ò c¬ng, chuyªn ®Ò ®Õn luËn v¨n hoµn chØnh. §Õn tËp thÓ c¸c anh chÞ phßng TTQT còng nh toµn bé anh chÞ, c« chó ë SGD I NH§T&PT VN ®· tËn t×nh gióp ®ì, híng dÉn em vÒ nghiÖp vô. Em còng xin c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o ë khoa NH – TC ®· gi¶ng d¹y cho em kiÕn thøc ®Ó hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp. Sinh viªn thùc hiÖn Ph¹m Hµ Thanh Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ hç trî XuÊt khÈu Trong khu«n khæ thanh to¸n b»ng TÝn dông chøng tõ 1. 1- Ng©n hµng th¬ng M¹i (NHTM) vµ sù hç trî xuÊt khÈu (XK) . 1. 1. 1. Kh¸i niÖm vµ nghiÖp vô c¬ b¶n cña NHTM. NHTM xuÊt hiÖn tríc khi cã chñ nghÜa t b¶n, nã ®îc h×nh thµnh tõ nh÷ng th¬ng nh©n lµm nghÒ kinh doanh tiÒn tÖ. TÝnh chÊt v« danh cña ®ång tiÒn khiÕn cho nh÷ng ngêi kinh doanh tiÒn tÖ cã thÓ chuyÓn tõ viÖc chØ gi÷ hé tiÒn (vµng) sang ®æi hé tiÒn, vËn chuyÓn hé tiÒn vµ dÇn dÇn khi hä tÝch luü ®îc mét sè vèn nhÊt ®Þnh hä sÏ tiÕn hµnh cho vay lÊy l·i. Lóc nµy viÖc gi÷ hé tiÒn thu lÖ phÝ chuyÓn sang ho¹t ®éng huy ®éng vèn ph¶i tr¶ l·i ®Ó khuyÕn khÝch, ®éng viªn sè vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi. §ång thêi hä tiÕn hµnh nghiÖp vô thanh to¸n hé kh¸ch hµng. Khi c¶ ba nghiªp vô nî (huy ®éng vèn), nghiÖp vô cã (cho vay) vµ nghiÖp vô trung gian (thanh to¸n, thùc hiÖn c¸c dÞch vô ...) ®îc h×nh thµnh th× lóc ®ã ng©n hµng (NH) thùc thô ®· xuÊt hiÖn. Nh vËy cã thÓ nãi NHTM lµ mét tæ chøc kinh tÕ mµ ho¹t ®éng thêng xuyªn cña nã lµ nhËn tiÒn göi víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶, sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay vµ thùc hiÖn mét sè dÞch vô cho kh¸ch hµng. 1.1.2. XuÊt khÈu (XK) vµ sù cÇn thiÕt cña xuÊt khÈu trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i. Nãi ®Õn XK ta kh«ng thÓ nãi ®Õn th¬ng m¹i quèc tÕ. §ã lµ sù trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô gi÷a c¸c níc th«ng qua mua b¸n. Lµ mét phÇn cña th¬ng m¹i quèc tÕ, XK lµ ho¹t ®éng kinh doanh b¸n hµng ho¸, dÞch vô cña mét níc sang c¸c níc cßn l¹i trªn thÕ giíi. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµ ph¸t triÓn cña toµn thÕ giíi, th¬ng m¹i quèc tÕ còng nh XK cã tÝnh chÊt sèng cßn cña mçi níc. T¹i sao l¹i vËy? §ã lµ v× th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ XK nãi riªng tån t¹i lµ mét sù cÇn thiÕt kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ. BÊt kú mét quèc gia nµo muèn ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng chØ dùa vµo s¶n xuÊt trong níc mµ cßn dùa vµo c¸c giao dÞch quan hÖ víi níc kh¸c. Do kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh tµi nguyªn thiªn nhiªn, khÝ hËu,... NÕu chØ dùa vµo nÒn s¶n xuÊt trong níc kh«ng thÓ cung cÊp ®ñ nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt tiªu dông nh nguyªn liÖu, vËt t, m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng thiÕt yÕu mµ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc, hoÆc s¶n xuÊt ®îc nhng gi¸ c¶ cao so víi nhËp. Vai trß XK ®èi víi nÒn kinh tÕ lµ ®em l¹i nguån thu ngo¹i tÖ chñ yÕu cho ®Êt níc; Gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh kinh tÕ cã c¬ héi ph¸t triÓn thuËn lîi, ®Æc biÖt c¸c ngµnh kinh tÕ cã thÓ khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc trong níc, XK t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt n©ng cao nguån lùc s¶n xuÊt trong níc (v× nhu cÇu s¶n xuÊt hµng XK cã søc hót lîi nhuËn nªn khuyÕn khÝch ngµnh hµng phôc vô ®Çu vµo cho XK ph¸t triÓn); XK cßn t¹o tiÒn ®Ò kinh tÕ - kü thuËt nh»m c¶i tiÕn trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt; XK ®µo t¹o ra nh÷ng nhµ qu¶n lý n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, d¸m nghÜ d¸m lµm v× sù canh tranh gay g¾t cña thÞ trêng thÕ giíi. .. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ó thóc ®Èy XK chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn viÖc hç trî c¸c Doanh nghiÖp (DN) XK ph¸t triÓn. Sau ®©y chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ mèi quan hÖ gi÷a NH vµ DN XK. 1.1.3. Vai trß cña NHTM ®èi víi doanh nghiÖp (DN) XuÊt khÈu (XK) vµ vai trß cña DoaNH nghiÖp xuÊt khÈu ®èi víi nhtm. 1.1.3.1. Vai trß cña NHTM ®èi víi DN XK NH lµ mét tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ. TiÒn võa lµ nguyªn liÖu võa lµ gi¸ trÞ ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ kinh doanh cña NH. Díi nÒn kinh tÕ chØ huy, mäi ho¹t ®éng cña NH kh«ng cã hiÖu qu¶, c¸c NHTM ®øng ngoµi s¶n xuÊt, t¸c ®éng cña tæ chøc nµy tíi nÒn s¶n xuÊt lµ rÊt yÕu. Tuy nhiªn díi nÒn kinh tÕ thÞ trêng, NH ®ãng vai trß ngµy cµng quan träng, liÖu nÒn kinh tÕ hiÖn nay cña c¸c níc trªn thÕ giíi cã thÓ thiÕu NH?. §· xuÊt hiÖn nhiÒu c¨n bÖnh hiÓm nghÌo do hËu qu¶ cña ho¹t ®éng kh«ng tèt cña NH g©y ra nh: khñng ho¶ng, l¹m ph¸t,... MÆc dï vËy, NH vÉn gi÷ mét vÞ trÝ hÕt søc to lín trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Æc biÖt ®èi víi c¸c DN (vµ ®Æc biÖt h¬n n÷a ®èi víi DN XK). Cô thÓ lµ: 1.1.3.1.1. NH t¹o ra tÝn dông gióp cho nhµ kinh doanh cã ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt, kinh doanh. Trªn c¬ së nguån tiÒn nhµn rçi t¹m thêi cha sö dông ph¸t sinh trong nÒn kinh tÕ mµ NH huy ®éng ®îc, NH tiÕn hµnh ph©n phèi cho nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ, ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn ®Ó më réng qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. C¸c DN ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ lu«n ph¶i n©ng cao tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt, n©ng cao chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. PhÇn lín c¸c DN khi më r«ng s¶n xuÊt bao giê còng thiÕu vèn. NH lµ nguån cung cÊp vèn b¶o ®¶m ®Çy ®ñ nhu cÇu cña DN. Ngoµi viÖc bæ sung vèn lu ®éng, NH cßn cho vay ®Çu t dµi h¹n, gióp cho hä hiÖn ®¹i ho¸ c¸c qui tr×nh c«ng nghÖ. Nh vËy NH lµ cÇu nèi gi÷a tiÕt kiÖm vµ ®Çu t. NH gióp cho c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh qu¶n lý DN cã hiÖu qu¶. §Æc trng c¬ b¶n cña tÝn dông NH lµ sù vËn ®éng trªn c¬ së hoµn tr¶ vµ cã lîi tøc. Qua l·i suÊt tÝn dông, NH thóc ®Èy c¸c ®¬n vÞ ph¶i h¹ch to¸n kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, t¨ng vßng quay cña vèn, gi¶m chi phÝ, t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi ®Ó cã thÓ tr¶ l·i vay NH mµ ®¬n vÞ vÉn cã l·i. MÆt kh¸c qua viÖc thÈm ®Þnh NH chØ quyÕt ®Þnh cho vay ®èi víi nh÷ng ®¬n vÞ cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ c¶ vèn vµ l·i, ®¬n vÞ nµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× cho vay nhiÒu vµ ngîc l¹i. Nh vËy mét ®¬n vÞ muèn vay vèn NH ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh tríc hÕt ph¶i s¾p xÕp tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh tèt míi lÊy ®îc lßng tin cña NH. 1.1.3.1.2. NH khÝch lÖ sù tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh cña DN. L·i suÊt khÝch lÖ c¸c tæ chøc kinh tÕ còng nh d©n c göi tiÒn vµo NH. C¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh muèn cã lîi nhuËn lín ph¶i tiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ míi ®¶m b¶o tr¶ ®îc l·i vay NH. Nh vËy l·i suÊt tiÒn göi vµ l·i suÊt cho vay ®ãng vai trß quan träng trong tiÕt kiÖm ®Çu t vµ tiÕt kiÖm tiªu dïng. 1.1.3.1.3. NH gãp phÇn t¹o ra m«i trêng kinh doanh thuËn lîi cho DN XK. NH gãp phÇn chèng l¹m ph¸t, æn ®Þnh tû gi¸ vµ lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý Nhµ níc cã hiÖu qu¶ t¹o nªn sù c«ng b»ng vµ æn ®Þnh. Cã hai con ®êng dÉn ®Õn l¹m ph¸t, trong ®ã cã mét con ®êng qua l¹m ph¸t tÝn dông. NH víi c¸c biÖn ph¶p cña m×nh ®· ng¨n chÆn lîng tiÒn thõa vµo lu th«ng, gãp phÇn chèng l¹m ph¸t. NH x¸c ®Þnh ®îc híng ®Çu t Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 vèn, cã biÖn ph¸p xö lý nh÷ng biÕn ®éng kh«ng hîp lý trong nÒn kinh tÕ, kiÓm so¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n phèi s¶n phÈm x· héi. Ngoµi ra, NH lµ c¬ quan qu¶n lý tiÒn tÖ nªn th«ng qua nghiÖp vô cña m×nh, ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ, æn ®Þnh søc mua ®ång tiÒn néi tÖ. æn ®Þnh tû gi¸ sÏ gióp cho nhµ XK gi¶m ®îc rñi ro. NH gióp cho nÒn kinh tÕ ph©n bæ vèn gi÷a c¸c vïng trong mét quèc gia t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. Gi÷a c¸c vïng trªn l·nh thæ mét quèc gia thêng cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi kh«ng ®ång ®Òu mµ nguyªn nh©n chÝnh lµ do ¶nh hëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn. C¸c NHTM lóc nµy sÏ ®øng ra ®iÒu hoµ vèn tõ n¬i thõa (huy ®éng mµ kh«ng sö dông hÕt) ®Õn n¬i thiÕu ®¶m b¶o thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ vïng, xo¸ dÇn sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c vïng l·nh thæ vÒ kinh tÕ vµ x· héi. 1.1.3.1.4. NHTM lµ cÇu nèi gi÷a trong níc vµ thÕ giíi bªn ngoµi, lµ mét trung gian quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña DN XK. Trªn c¬ së b¶n hîp ®ång mua b¸n, ngêi XK sÏ thùc hiÖn giao hµng hoÆc cung cÊp dÞch vô, sau ®ã sÏ ký ph¸t hèi phiÕu ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu hoÆc nhËn ®îc hèi phiÕu, sÐc cña ngêi nhËp khÈu chuyÓn ®Õn NH níc m×nh nhê thu sè tiÒn ghi trªn c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®ã. C¸c NH nµy chuyÓn c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n cho c¸c NH ë níc ngêi nhËp khÈu ®Ó thu hé. Nh vËy viÖc thanh to¸n gi÷a bÊt kú níc nµo víi nhau sÏ ®îc thùc hiÖn th«ng qua NH vµ vai trß cña NH trong Thanh to¸n Quèc tÕ chÝnh lµ chÊt xóc t¸c, lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho c¸c bªn tham gia ho¹t ®éng XNK. §ång thêi NH còng lµ mét nhµ tµi trî cho hä trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i do ¸p dông nh÷ng thµnh qu¶ khoa häc kü thuËt (®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ tin häc), ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn theo kÞp tèc ®é ph¸t triÓn cña thÕ giíi, DN cÇn ®æi míi, cÇn b¸m s¸t thÞ trêng, n¾m b¾t th«ng tin kÞp thêi. Vµ NHTM chÝnh lµ chiÕc cÇu nèi gi÷a ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong vµ ngoµi níc, cÇu nèi th«ng tin vµ cÇu nèi thanh to¸n gi÷a DN XK vµ ®èi t¸c. §Æc biÖt, ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, NHTM ®ãng vai trß ngµy cµng quan träng trong viÖc më réng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, héi nhËp. 1.1.3.2. Vai trß cña DN XK ®èi víi NH. DN XK ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong c¸c kh¸ch hµng cña NH, nãi chung ®©y lµ mét kh¸ch hµng thÝch sù æn ®Þnh tøc khi hä ®· cã ý ®Þnh thiÕt lËp mèi quan hÖ víi mét NH nµo lµ hä cã ý muèn gi÷ quan hÖ l©u dµi. §©y lµ mét kh¸ch hµng thêng xuyªn tiÒm n¨ng cña NH. NH kh«ng chØ thu phÝ tõ ho¹t ®éng TTQT mµ cßn cã thÓ thu ®îc phÝ tõ nhiÒu dÞch vô kÌm theo nh: më L/C, söa L/C, b¶o l·nh, b¶o hiÓm... Ngoµi ra tõ sè tiÒn ký quü, göi ®Ó thanh to¸n, NH cã thÓ t¨ng sè vèn huy ®éng víi chi phÝ rÎ, t¨ng kh¶ n¨ng thanh kho¶n. §©y lµ lo¹i kh¸ch hµng thêng sö dông ngo¹i tÖ trong kinh doanh, nh vËy sÏ gióp NH trong viÖc t¹o nguån ngo¹i tÖ, thu phÝ tõ kinh doanh ngo¹i tÖ (®©y lµ ®iÓm kh¸c cña DN XK víi DN kinh doanh trong níc)... Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong bµi viÕt nµy, em xin ®Ò cËp ®Õn mét ho¹t ®éng cña NH vèn ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc hç trî DN XK ph¸t triÓn kinh doanh. §ã lµ ho¹t ®éng Hç trî XK. §©y lµ ho¹t ®éng kh«ng nh÷ng gióp cho kh¸ch hµng mµ c¶ NH cïng ph¸t triÓn mét c¸ch an toµn vµ hiÖu qu¶. 1.1.4. Sù hç trî XK: ë ®©y “hç trî” kh«ng cã nghÜa lµ thùc hiÖn gióp ®ì kh«ng cã tÝnh th¬ng m¹i, mµ hç trî theo ý nghÜa lµ gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho DN s¶n xuÊt kinh doanh, thanh to¸n, ®Çu t. Vµ môc ®Ých cña hç trî ®ã lµ “t¹o mèi quan hÖ g¾n bã gi÷a NH vµ kh¸ch hµng, gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn b»ng c¸ch thu hót thªm kh¸ch hµng míi”. 1.1.4.1. C¸c h×nh thøc hç trî XK: C¸c h×nh thøc hç trî sau thËt ra kh«ng n»m t¸ch biÖt nhau mµ cã sù g¾n kÕt, xen kÏ lÉn nhau. Trong h×nh thøc nµy cã chøa ®ùng h×nh thøc kh¸c. Vµ bÊt k× h×nh thøc nµo, NH lu«n thùc hiÖn ho¹t ®éng hÕt søc cÇn thiÕt ®ã lµ cung cÊp th«ng tin vµ c¸c dÞch vô t vÊn cho DN XK. Vµ ho¹t ®éng thanh to¸n hµng XK còng lµ mét ho¹t ®éng hç trî XK cña NH. 1.1.4.1.1. Hç trî trong khu«n khæ cña tÝn dông chøng tõ:  Thùc hiÖn thanh to¸n TDCT.  CÊp tÝn dông cho DN XK: + Cho vay thùc hiÖn hµng XK theo L/C ®· më (mçi l« hµng giao ra níc ngoµi ®Òu ®ßi hái mét lo¹i tµi trî nµo ®ã trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn). + Cho vay øng tríc hoÆc chiÕt khÊu chøng tõ hµng XK (®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cña nhµ XK sau khi giao hµng.). 1.1.4.1.2. Hç trî trong khu«n khæ ph¬ng thøc nhê thu kÌm chøng tõ  Thùc hiÖn thanh to¸n: Trong nghiÖp vô kÌm chøng tõ nµy, nhµ XK uû th¸c c¸c chøng tõ vÒ hµng ho¸, vËn chuyÓn, b¶o hiÓm vµ c¸c chøng tõ kh¸c cho NH cña m×nh; NH nµy chuyÓn tiÕp chóng tíi NH cña nhµ NK hoÆc tíi NH giao dÞch víi chØ thÞ giao c¸c chøng nµy khi ®· thanh to¸n (D/P) hoÆc chÊp nhËn mét hèi phiÕu ®ßi nî kÌm theo (D/A).  Còng gièng nh ë ph¬ng thøc TDCT, NH cã thÓ cho vay thu mua, s¶n xuÊt hµng XK, chiÕt khÊu hoÆc øng tríc bé chøng tõ hµng XK. 1.1.4.1.3. Hç trî trªn c¬ së hèi phiÕu  NH cã thÓ thùc hiÖn hç trî b»ng c¸ch chiÕt khÊu hèi phiÕu. §©y lµ mét h×nh thøc tÝn dông cña NH cÊp díi h×nh thøc mua l¹i hèi phiÕu tríc khi thanh to¸n (®Ó phôc vô nhu cÇu vèn sím cña nhµ XK) B¶o l·nh hèi phiÕu (h×nh thøc tÝn dông qua cam kÕt b»ng ch÷ ký). Lµ h×nh thøc cam kÕt tr¶ tiÒn hèi phiÕu cña NH khi ®Õn h¹n thanh to¸n hèi phiÕu 1.1.4.1.4. TÝn dông bao thanh to¸n Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lµ h×nh thøc mµ NH sÏ mua l¹i c¸c chøng tõ thanh to¸n vµ c¸c kho¶n nî cha ®Õn h¹n thanh to¸n tõ nh÷ng ho¹t ®éng XK, cung øng hµng ho¸ ®Ó thµnh chñ nî trùc tiÕp ®øng ra ®ßi nî nhµ nhËp khÈu. 1.1.4.1.5. TÝn dông thuª mua Lµ h×nh thøc cho vay trung dµi h¹n. 1.1.4.2. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng hç trî XK cña NH ChÝnh s¸ch vµ luËt ph¸p cña nhµ níc: Ho¹t ®éng hç trî XK n»m trong tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nÒn kinh tÕ mét quèc gia v× thÕ chÞu sù ®iÒu chØnh cña hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ luËt ph¸p nhµ níc. ¶nh hëng ë nh÷ng mÆt sau: L·i suÊt vµ phÝ cña ho¹t ®éng hç trî XK: mçi sù thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch vµ luËt ph¸p ®Òu trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp lµm l·i suÊt cho vay vµ phÝ dÞch vô t¨ng hoÆc gi¶m. Ch¼ng h¹n trong trêng hîp nhµ níc muèn thu hót nhiÒu vèn nhµn rçi trong d©n nhiÒu h¬n b»ng c¸ch t¨ng l·i suÊt ®Çu vµo tõ ®ã lµm t¨ng l·i suÊt vµ phÝ ®Çu ra cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña NH, mét trong sè ®ã lµ l·i suÊt tÝn dông cho vay hç trî XK. Ngîc l¹i, chÝnh s¸ch cña nhµ níc lµ kÝch thÝch nhu cÇu ®Çu t vµ tiªu dïng cña hé d©n c b»ng c¸ch gi¶m tû lÖ l·i suÊt huy ®éng th× tÊt yÕu l·i suÊt ®Çu ra cã xu híng gi¶m. ChÊt lîng cña ho¹t ®éng hç trî XK: C¸c sù thay ®æi cña nhµ níc nh: t¨ng tû gi¸ hèi ®o¸i, t¨ng thuÕ XK, t¨ng thuÕ nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu... khiÕn chi phÝ s¶n xuÊt cña DN XK t¨ng, lµm cho DN gÆp khã kh¨n, nhiÒu khi mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n, ho¹t ®éng XK ®×nh ®èn... Lµm cho chÊt lîng cña ho¹t ®éng hç trî XK cña NHTM gi¶m xuèng. C¬ cÊu cña ho¹t ®éng hç trî XK: Nhµ níc cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c DN ®Çu t theo chiÒu s©u vµo ho¹t ®éng kinh doanh XK b»ng c¸ch t¨ng l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n vµ gi¶m l·i suÊt ®èi víi c¸c kho¶n vay trung dµi h¹n. §Ó gi¶m chi phÝ vèn vay vµ t¨ng quy m« vèn ®Çu t, nhµ níc thùc hiÖn ngîc l¹i. T×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ quèc gia vµ thÕ giíi: HÖ thèng NH cã mèi quan hÖ mËt thiÕt (cã t¸c ®éng vµ chÞu t¸c ®éng) víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt trùc tiÕp kh¸c. Ho¹t ®éng cña hÖ thèng NHTM nãi chung, ho¹t ®éng hç trî XK nãi riªng chØ cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn khi m«i trêng kinh tÕ chÝnh trÞ trong níc, quèc tÕ æn ®Þnh. NÕu t×nh h×nh kinh tÕ – chÝnh trÞ cña quèc gia vµ thÕ giíi æn ®Þnh, chÊt lîng ho¹t ®éng XK cña c¸c DN t¨ng lªn, kh¶ n¨ng thu håi vèn lín... Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña DN kinh doanh XK: Kh¶ n¨ng tµi chÝnh (n¨ng lùc kinh doanh) cña c¸c DN còng lµ mét nh©n tè ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng hç trî XK. DN cã vèn kinh doanh lín th× Ýt bÞ chÞu ¶nh hëng cña c¸c biÕn ®éng nhá cña m«i trêng kinh doanh nªn lµ nh÷ng b¹n hµng uy tÝn cña NHTM. Vµ ngîc l¹i ®èi víi DN cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh kÐm. ChÝnh v× vËy, nã ®ßi hái NH ph¶i cã sù ®iÒu tra kü vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña DN khi thùc hiÖn hç trî XK. 1.2 Thùc hiÖn hç trî XuÊt khÈu (Xk) trong khu«n khæ thanh to¸n (TT) b»ng TÝn dông chøng tõ (TDCT). Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong néi dung bµi viÕt nµy, em kh«ng cã ý ®Ò cËp ®Õn viÖc cÊp tÝn dông ®Ó hç trî XK mµ môc ®Ých cña lµ ®i s©u xem cã c¸ch nµo cã thÓ thu hót kh¸ch hµng tÝn dông tõ ho¹t ®éng TTQT. Thay v× b×nh thêng, kh¸ch hµng TTQT ®Òu xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu tÝn dông. ChÝnh v× vËy ®Ò tµi nµy còng nh ®Ò tµi: “N©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng TT XK TDCT b»ng c¸ch n¾m b¾t vµ tho¶ m·n mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng”. Nh vËy ta cÇn ph¶i biÕt vÒ ph¬ng thøc thanh to¸n TTDT. Sau ®©y, em xin ®i s©u vµo ph¬ng thøc thanh to¸n qua NH mµ DN XK hay sö dông nhÊt th«ng qua NH – Ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ. Mét ph¬ng thøc thanh to¸n th«ng dông, phæ biÕn vµ an toµn nhÊt. 1. 2. 1. TÝn dông chøng tõ (TDCT) Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng TDCT (documentary credit), thêng sö dông ph¬ng tiÖn thanh to¸n lµ th tÝn dông (letter of credit), ®îc h×nh thµnh dÇn dÇn theo ®µ ph¸t triÓn cña bu«n b¸n quèc tÕ trong qu¸ tr×nh c¸c NH vµ c¬ quan tiÒn tÖ tham gia vµo kÕt to¸n bu«n b¸n quèc tÕ. Ph¬ng thøc thanh to¸n TDCT gióp ngêi nhËp khÈu thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm thanh to¸n sang NH thùc hiÖn thanh to¸n, ®¶m b¶o ngêi XK nhËn hµng tiÒn hµng an toµn, nhanh chãng, bªn mua nhËn ®îc ho¸ ®¬n vËn chuyÓn hµng ®óng thêi h¹n. Do ®ã, vÒ møc ®é nhÊt ®Þnh ®· gi¶i quyÕt ®îc m©u thuÉn kh«ng tÝn nhiÖm nhau gi÷a c¸c bªn xuÊt nhËp khÈu; ®ång thêi còng t¹o sù dÔ dµng cho lu th«ng vèn cña hai bªn xuÊt nhËp khÈu. 1.2.1.1. Kh¸i niÖm TÝn dông chøng tõ lµ ph¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã mét NH theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng cam kÕt sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ngêi thô hëng hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi nµy ký ph¸t trong ph¹m vi sè tiÒn ®ã nÕu ngêi nµy xuÊt tr×nh dc bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng qui ®Þnh nªu ra trong th tÝn dông. Th tÝn dông lµ mét v¨n b¶n ph¸p lý hÕt søc quan träng cña ph¬ng ph¸p ®èi chøng tõ, kh«ng cã L/C th× ngêi XK kh«ng giao hµng vµ nh vËy ph¬ng thøc nµy còng kh«ng h×nh thµnh. L/C ho¹t ®éng trªn hai nguyªn t¾c: ®éc lËp, tu©n thñ nghiªm ngÆt. Nãi tãm l¹i, th tÝn dông lµ mét lo¹i v¨n kiÖn cam kÕt thanh to¸n cã ®iÒu kiÖn do NH më. 1.2.1.2.C¸c bªn tham gia trong qu¸ tr×nh thanh to¸n b»ng TDCT (1) Ngêi xin më th tÝn dông (Applicant). Lµ chØ ngêi xin NH më th tÝn dông, tøc ngêi nhËp khÈu hoÆc chñ mua thùc tÕ, trong th tÝn dông cßn gäi lµ ngêi më th tÝn dông (Opener). NÕu NH tù chñ ®éng më th tÝn dông, th× trong sè c¸c bªn ®¬ng sù (mµ lo¹i th tÝn dông nµy cã liªn quan ®Õn) kh«ng cã ngêi xin më th tÝn dông. (2) NH më th tÝn dông (Opening Bank, Issuing Bank). Lµ chØ NH më th tÝn dông víi sù uû th¸c cña ngêi xin më th tÝn dông. Nã cam kÕt sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ngêi hëng lîi hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi nµy ký ph¸t trong ph¹m vi sè tiÒn ®ã khi ngêi nµy xuÊt tr×nh bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh trong L/C. NH më th tÝn dông thêng lµ NH së t¹i n¬i ngêi nhËp khÈu. (3) NH th«ng b¸o (Advising Bank, Notifying Bank). ChØ lµ NH chuyÓn th tÝn dông giao cho ngêi XK víi sù uû th¸c cña NH më th tÝn dông. Nã chØ chøng minh tÝnh ch©n thùc cña th tÝn dông, chø kh«ng cã c¸c nghÜa vô kh¸c. NH th«ng b¸o lµ NH së t¹i n¬i ngêi XK. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 (4) Ngêi nhËn tiÒn (Beneficiary). Lµ chØ ngêi cã quyÒn sö dông th tÝn dông nµy quy ®Þnh trong th tÝn dông, tøc ngêi XK hoÆc ngêi cung cÊp hµng thùc tÕ. Ngoµi c¸c thµnh viªn trªn, trong mét sè trêng hîp cßn cã c¸c thµnh viªn: - NH x¸c nhËn (Confirming Bank): Lµ NH theo yªu cÇu cña NH më L/C ®øng ra x¸c nhËn cho L/C ®îc më. NH cã nghÜa vô tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu vµ thanh to¸n hèi phiÕu khi ®Õn h¹n cho ngêi ®îc hëng lîi nÕu NH ph¸t hµnh kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc nghÜa vô cña m×nh. Thêng NH nµy ph¶i lµ NH cã uy tÝn lín trªn thÞ trêng tÝn dông vµ tµi chÝnh quèc tÕ. Muèn x¸c nhËn NH më L/C ph¶i më thñ tôc phÝ rÊt cao vµ ®«i khi ph¶i ®Æt cäc tríc (Cash cover). - NH chiÕt khÊu: Lµ NH thùc hiÖn chiÕt khÊu bé chøng tõ do ngêi thô hëng xuÊt tr×nh vµ cã quyÒn ®ßi NH ph¸t hµnh hoµn tr¶ tiÒn theo ®óng ®iÒu kho¶n L/C. - NH hoµn tr¶ (Reimbursing Bank): Lµ NH ®îc NH ph¸t hµnh chØ thÞ vµ/hoÆc uû quyÒn hoµn tr¶ tiÒn theo uû quyÒn hoµn tr¶ cña NH ph¸t hµnh L/C. Thùc tÕ, qu¸ tr×nh thanh to¸n TDCT kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cã ®ñ c¸c NH nãi trªn cïng tham gia mµ tïy tõng trêng hîp cô thÓ sÏ x¸c ®Þnh c¸c thµnh viªn tham gia. Th«ng thêng chØ cã 2 vµ ®«i khi chØ cã 1 NH ®øng ra lµm tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng nãi trªn vÒ nghiÖp vô thanh to¸n vµ tÝn dông chøng tõ. 1.2.1.3. Tr×nh tù thanh to¸n tÝn dông chøng tõ. Sö dông ph¬ng thøc th tÝn dông ®Ó kÕt to¸n tiÒn hµng tõ lóc ngêi nhËp khÈu xin NH më th tÝn dông cho tíi sau khi thanh to¸n th tÝn dông råi l¹i thu vÒ kho¶n tiÒn øng tríc cña ngêi nhËp khÈu, trong ®ã ph¶i qua nhiÒu kh©u, ®ång thêi cßn lµm nhiÒu lo¹i thñ tôc, l¹i thªm chñng lo¹i th tÝn dông kh«ng gièng nhau, ®iÒu kho¶n th tÝn dông cã c¸c quy ®Þnh kh¸c nhau, nh÷ng kh©u nµy vµ nh÷ng quy ®Þnh nµy còng cã sù ®¬n gi¶n, phøc t¹p kh¸c nhau. Nhng ph©n tÝch theo nguyªn lý chung, qu¸ tr×nh thanh to¸n th tÝn dông bao gåm c¸c kh©u c¬ b¶n nhÊt nh sau: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 (1). Trong hîp ®ång bu«n b¸n, ngêi xuÊt nhËp khÈu quy ®Þnh sö dông ph¬ng thøc Nhµ Nhµ (1) Ký hîp ®ång XuÊt khÈu (5) Giao hµng ®Õn n¬i quy ®Þnh NhËp khÈu (12) NhËn hµng (2) §¬n xin mëL/C (4) ChuyÓn L/C (6) Bé chøng tõ thanh to¸n Hµng ho¸ (7) Hoµn tr¶ tiÒn (10) Hoµn tr¶ tiÒn (11) Bé chøng tõ thanh to¸n (3): Th tÝn dông Ng©n hµng XuÊt khÈu Ng©n hµng th«ng b¸o Ng©n hµng thanh to¸n (8): Bé chøng tõ thanh to¸n (9): Hoµn tr¶ tiÒn Ng©n hµng NhËp khÈu Ng©n hµng më L/C Ng©n hµng ph¸t hµnh (2) C¨n cø vµo hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, ngêi nhËp khÈu lµm ®¬n xin më th tÝn dông ®a ra ®Ò nghÞ víi NH phôc vô m×nh lµ më mét L/C cho ngêi XK. Khi më L/C, nhµ nhËp khÈu ph¶i ký quü ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n cho ngêi XK hoÆc thùc hiÖn c¸c kiÓu b¶o ®¶m kh¸c. (3) C¨n cø vµo yªu cÇu më th tÝn dông vµ c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan, nÕu ®ång ý, NH më th tÝn dông sÏ trÝch tµi kho¶n tiÒn göi cña ®¬n vÞ ký quü më L/C cho ngêi XK (ngêi nhËn tiÒn), ®ång thêi giao cho chi nh¸nh NH hoÆc NH ®¹i lý (gäi chung lµ NH th«ng b¸o) së t¹i n¬i ngêi XK. (4) Sau khi NH th«ng b¸o kiÓm tra thÊy kh«ng sai sãt g×, sÏ giao th tÝn dông cho ngêi XK. NÕu cã sai sãt g×, NH cã thÓ ®a ra nh÷ng lêi khuyªn vÒ L/C. (5) Sau khi ngêi XK kiÓm tra thÊy th tÝn dông phï hîp víi hîp ®ång sÏ bèc xÕp hµng ho¸ chuyÓn ®Õn n¬i tho¶ thuËn vµ chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ho¸ ®¬n vËn chuyÓn hµng, më hèi phiÕu theo quy ®Þnh cña th tÝn dông. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 (6) Trong thêi gian th tÝn dông cã hiÖu lùc, nhµ XK göi cho NH (NH tho¶ thuËn thanh to¸n) bé chøng tõ thanh to¸n ®Ò nghÞ thanh to¸n. (7) NH tho¶ thuËn thanh to¸n sÏ thanh to¸n cho ngêi XK (8) NH tho¶ thuËn thanh to¸n göi cho NH më th tÝn dông hèi phiÕu vµ ho¸ ®¬n vËn chuyÓn yªu cÇu thanh to¸n. (9) NH më th tÝn dông (hoÆc NH thanh to¸n chØ ®Þnh) sau khi kiÓm tra bé chøng tõ thanh to¸n xong, nÕu thÊy phï hîp víi th tÝn dông th× thanh to¸n cho NH tho¶ thuËn thanh to¸n. (Trêng hîp mua hµng tr¶ chËm: NH më L/C sÏ göi hèi phiÕu cho tæ chøc nhËp khÈu ®Ó ký chÊp nhËn trªn hèi phiÕu vµ sÏ tr¶ tiÒn khi hèi phiÕu ®Õn kú h¹n thanh to¸n. ) (10) Cïng lóc ®ã, NH më th tÝn dông ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu. (11) Sau khi nhËn ®îc tiÒn tõ phÝa nhµ nhËp khÈu, NH më th tÝn dông chuyÓn giao bé chøng tõ cho nhµ nhËp khÈu ®Ó ®i nhËn hµng (12) Víi nh÷ng chøng tõ cã ®îc, ngêi nhËp khÈu cã thÓ nhËn ®îc hµng. 1.2.1.4. ¦u nhîc ®iÓm L/C  ¦u ®iÓm: - §èi víi ngêi mua: Nhµ nhËp khÈu cã thÓ më réng nguån cung cÊp hµng ho¸ cho m×nh mµ kh«ng ph¶i tèn kÐm thêi gian vµ c«ng søc trong viÖc t×m kiÕm nh÷ng ®èi t¸c cã quan hÖ l©u dµi vµ uy tÝn ë nh÷ng níc kh¸c. C¸c NH ë níc së t¹i gióp hä ë kh©u nµy v× mäi chøng tõ, giÊy tê ®îc sö dông thanh to¸n trong L/C ®Òu ®îc NH kiÓm tra vµ mäi sai sãt tr¸ch nhiÖm ®Òu thuéc vÒ NH. V× vËy nhµ nhËp khÈu sÏ ®îc ®¶m b¶o lµ hä chØ tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n khi ngêi b¸n giao hµng phï hîp víi L/C thÓ hiÖn trªn bé chøng tõ xuÊt tr×nh t¹i NH. - §èi víi ngêi b¸n: Trong ph¬ng thøc nµy, ngêi b¸n ch¾c ch¾n thu ®îc tiÒn hµng víi mét bé chøng tõ hoµn h¶o. ViÖc thanh to¸n kh«ng phô thuéc vµo nhµ nhËp khÈu. NH sÏ khèng chÕ bé chøng tõ do ®ã nhµ XK kh«ng sî mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ hay tèn chi phÝ vËn chuyÓn hµng nÕu lµm ®óng theo yªu cÇu cña th tÝn dông. Sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng, thu thËp bé chøng tõ ®óng vµ phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n cña L/C, nhµ XK sÏ ®îc thanh to¸n khi hä xuÊt tr×nh bé chøng tõ víi NH ph¸t hµnh hoÆc NH x¸c nhËn hoÆc NH ®îc chØ ®Þnh thanh to¸n. Do vËy, nhµ XK sÏ nhanh chãng thu håi ®îc vèn, kh«ng bÞ ®äng vèn trong thêi gian thanh to¸n. H¬n n÷a ngêi b¸n cßn cã thÓ nhËn ®îc nh÷ng tµi trî XK tõ phÝa NH th«ng qua L/C (chiÕt khÊu L/C, vay ®Ó ®Çu t cho s¶n xuÊt,... ) - §èi víi NH: TiÕn hµnh nghiÖp vô nµy, NH thu ®îc mét kho¶n lîi Ých nh thñ tôc phÝ kh¸ lín. Ngoµi ra NH cßn huy ®éng thªm mét kho¶n tiÒn göi (khi cã ký quü) phôc vô cho ho¹t ®éng cña c¸c nghiÖp vô kh¸c nh: cho vay xuÊt nhËp khÈu, b¶o l·nh, x¸c nhËn, kiÓm tra,... Tõ ®ã më réng nghiÖp vô kinh doanh, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, dÞch vô, gi¶m bít rñi ro,... vµ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé NH. Nh vËy, ph¬ng thøc TDCT phÇn nµo gi¶i quyÕt ®îc m©u thuÉn vµ dung hoµ ®îc quyÒn lîi gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Nhîc ®iÓm: Tuy cã nhiÒu u ®iÓm, song ph¬ng thøc TDCT vÉn cßn mét sè nhîc ®iÓm. Trong ®ã, nhîc ®iÓm lín nhÊt lµ ph¶i thanh to¸n theo quy tr×nh tØ mØ, m¸y mãc ®ßi hái c¸c bªn tiÕn hµnh cÈn thËn, nhÊt lµ kh©u lËp vµ kiÓm tra chøng tõ. ChØ cÇn mét s¬ xuÊt nhá trong viÖc lËp chøng tõ vµ kiÓm tra chøng tõ còng cã thÓ trë thµnh nguyªn nh©n b¸c bá viÖc thanh to¸n. Ph¬ng thøc thanh to¸n nµy rÊt phøc t¹p, thÓ hiÖn trong viÖc lËp chøng tõ. Chøng tõ lµ c¨n cø duy nhÊt ®Ó NH tr¶ tiÒn, do vËy NH chØ chÞu tr¸ch nhiÖm duy nhÊt vÒ chøng tõ chø kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸, nªn ngêi mua khã lo¹i trõ ngêi b¸n gi¶ m¹o chøng tõ hoÆc thay ®æi chøng tõ ®Ó ®i nhËn trong khi giao hµng kh«ng phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n nh trªn chøng tõ thanh to¸n. NÕu ngêi mua vµ ngêi b¸n kh«ng cã thiÖn chÝ víi nhau, ngêi mua cã thÓ t×m ra lçi rÊt nhá trªn chøng tõ ®Ó tõ chèi thanh to¸n, mÆc dï hµng ho¸ giao rÊt ®óng phÈm chÊt, chÊt lîng vµ thêi h¹n quy ®Þnh. Ngêi b¸n ®«i khi gÆp khã kh¨n trong viÖc ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái vÒ chøng tõ chÆt chÏ, chÝnh x¸c. V× vËy, nã ®ßi hái c¸c bªn tham gia ph¶i cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao trong viÖc më L/C vµ lËp bé chøng tõ hoµn h¶o. H¬n n÷a, thêi gian thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc TDCT kÐo dµi ®«i khi g©y ra nhiÒu khã kh¨n, rñi ro bÊt ngê cho c¶ bªn b¸n vµ bªn mua. Ch¼ng h¹n nh: tån ®äng vèn do ký quü qu¸ l©u, rñi ro hèi ®o¸i, sù h háng cña hµng ho¸ do thêi gian kÐo dµi, do khÝ hËu thêi tiÕt... Tuy nhiªn, ph¬ng thøc nµy vÉn lµ mét ph¬ng thøc u viÖt nhÊt trong TTQT hiÖn nay. Tãm l¹i, TDCT ®· ®¹t tíi sù tho¶ thuËn cã thÓ chÊp nhËn ®îc vÒ mÆt th¬ng m¹i gi÷a nh÷ng lîi Ých ®èi kh¸ng hiÖn nay cña ngêi mua vµ ngêi b¸n th«ng qua viÖc lµm cho thêi gian tr¶ tiÒn phï hîp víi thêi h¹n giao hµng. Ph¬ng thøc nµy thùc hiÖn nh vËy lµ nhê viÖc tr¶ tiÒn dùa vµo c¸c chøng tõ hµng ho¸ chø kh«ng dùa vµo hµng ho¸. 1.2.2. C¸c hç trî XK trong khu«n khæ tt TDCT 1.2.2.1. T¹i sao ph¶i hç trî XK trong khu«n khæ TT TDCT Do nhu cÇu cña DN XK: C¸c DN khi b¾t ®Çu ký kÕt hîp ®ång víi ®èi t¸c níc ngoµi thêng cã nh÷ng th¾c m¾c nh: t×nh h×nh thÞ trêng XK nh thÕ nµo ?. Uy tÝn cña ®èi t¸c th¬ng m¹i ra sao ? Chän ph¬ng thøc thanh to¸n nµo cã lîi nhÊt ? Chän ®iÒu kiÖn th¬ng m¹i nµo an toµn nhÊt ®èi víi hµng cña m×nh? NH më L/C cã uy tÝn, cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh kh«ng ? CÇn ph¶i vay tiÒn ë ®©u ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt, cã cÇn ph¶i c¶i tiÕn d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh«ng ? NÕu cÇn th× b»ng c¸ch nµo, lÊy vèn ë ®©u? Lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®¸p øng vÒ nh÷ng ®ßi hái cña ®èi t¸c trong viÖc ®¶m b¶o viÖc thùc hiÖn ®óng hîp ®ång, viÖc thanh to¸n cña m×nh,... ChÝnh nh÷ng nhu cÇu nµy cña DN ®· xuÊt hiÖn c¸c dÞch vô t¬ng øng cña NH nh: t vÊn vÒ viÖc ®µm ph¸n hîp ®ång, t vÊn lùa chän ph¬ng thøc thanh to¸n thÝch hîp, cho vay ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, cho thuª tµi chÝnh, b¶o l·nh, nhËn b¶o l·nh,... Råi sau ®ã, kh¸ch hµng cßn gÆp c¸c khã kh¨n nh: trong lóc chê ®îi thanh to¸n (nÕu sö dông ph¬ng thøc TDCT), DN cÇn ph¶i tiÕp tôc quay vßng s¶n xuÊt tiÕp, hoÆc cÇn mua Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt, nh÷ng rñi ro mµ DN gÆp ph¶i trong viÖc chê ®îi thanh to¸n (rñi ro hèi ®o¸i, rñi ro chÝnh trÞ, th¬ng m¹i),... Tõ ®ã, NH ®· cã nh÷ng hç trî kÞp thêi nh cho vay, b¶o l·nh cho vay th«ng qua L/C, chiÕt khÊu L/C, thùc hiÖn viÖc b¶o hiÓm rñi ro cho kh¸ch hµng,... C¸c rñi ro cña viÖc thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc TDCT ®èi víi ngêi XK (nh trong phÇn nhîc ®iÓm cña ph¬ng thøc ®· nãi). §èi víi c¸c ph¬ng thøc ®¬n gi¶n nh chuyÓn tiÒn, nhê thu, trao chøng tõ giao tiÒn,... th× vai trß cña NH chØ lµm trung gian trong viÖc thùc hiÖn lÖnh chi tr¶ hay nhê thu ®îc tiÒn hay kh«ng, hay kh«ng thÓ chñ ®éng trong viÖc thanh to¸n. Còng chÝnh v× vËy mµ khi tham gia thùc hiÖn c¸c ph¬ng thøc nµy NH Ýt bÞ rñi ro lµ mÊt tiÒn hay kh«ng thu ®îc tiÒn do ngêi b¸n kh«ng chÞu tr¶ tiÒn vµ NH chØ cã thÓ thu ®îc lîi nhuËn b»ng phÝ c¸c bªn khi cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Nh×n chung TTQT kh«ng ph¶i lµ thÕ m¹nh cña SGD, vµ TTXK còng kh«ng gi÷ vai trß quan träng trong TTQT nh tiÒm n¨ng vèn cã cña nã. Xem b¶ng 6: B¶ng 6: T×nh h×nh ho¹t ®éng TTQT cña qua c¸c n¨m 1999-2001 §¬n vÞ 1000 USD ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 TrÞ gi¸ % so víi TrÞ gi¸ 1999 % so víi 2000 I. Doanh sè TTQT 1. Doanh sè TT XNK (MËu dÞch) 140000 460000 336% 521000 113% 78650 252500 321% 350000 139% 1. 1 NhËp khÈu 1. 2 XK 2. Doanh sè thanh to¸n kh¸c (phi MD) 3. Doanh sè thanh to¸n cßn l¹i 75000 3650 620 60730 226000 26500 1170 206330 301% 726% 189% 340% 282000 68000 7569 163431 125% 257% 647% 79% II. Sè lîng giao dÞch thùc hiÖn III. Kh¸ch hµng TTQT thêng xuyªn - Lµ DN chØ XK - Lµ DN chØ nhËp khÈu - Lµ DN võa nhËp võa xuÊt. 1050 20 6 13 1 2013 70 20 42 8 180% 350% 333% 323% 800% 7650 90 30 50 10 380% 129% 150% 119% 125% (Nguån: b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña phßng TTQT cña Së n¨m 1999-2001) Qua b¶ng trªn ta thÊy doanh sè TT XK cã gi¸ trÞ nhá trong tæng doanh sè TTXNK (xem biÓu ®å 4), sè lîng kh¸ch hµng TTQT lµ DN XK thêng xuyªn còng chiÕm tû lÖ nhá. Tuy nhiªn ta thÊy mäi doanh sè trong TTQT ®Òu t¨ng mÆc dï tèc ®é cã gi¶m so víi n¨m tríc (TTQT n¨m 2000 t¨ng víi tèc ®é 3,36 lÇn, cßn n¨m 2001 t¨ng cã 1,13 lÇn). Tuy nhiªn ta cã thÓ thÊy tèc ®é t¨ng cña doanh sè TT XK cao h¬n lµ doanh sè TT NK rÊt nhiÒu (n¨m 2001, XK t¨ng 2,57 lÇn, NK t¨ng 1,25 lÇn). §iÒu nµy chøng tá NH ®ang dÇn chó ý ®Õn lÜnh vùc TT XK, kh¸ch hµng lµ DN ®· tÝn nhiÖm vµ t×m ®Õn NH. Mét sè DN cßn thùc hiÖn TT c¶ XNK qua NH. Nãi tãm l¹i vÒ doanh sè TT XK vÉn chØ chiÕm mét phÇn nhá trong tæng doanh sè TTQT, ®iÒu nµy ®· ®Æt ra mét vÊn ®Ò lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ n©ng cao doanh sè cña ho¹t ®éng nµy. BiÓu ®å 4: Tû träng TT XK trong TTXNK qua c¸c n¨m. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Tû träng TT xuÊt khÈu trong TTXNK : " N " b " w " ‹ " Ÿ " ³ " Ç " Ü " ð 5% ( 81% 90% 95% 19% 10% \ ¯ N¨m XuÊt khÈu  NhËp khÈu T×nh h×nh TT XK b»ng ph¬ng thøc TDCT (xem b¶ng 7) B¶ng 7: Kim ng¹ch TT XK b»ng c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n qua c¸c n¨m 1999-2001. §¬n vÞ 1000 USD 1999 TrÞ gi¸ Doanh sè TT nhê thu xuÊt 8 Doanh sè TT chuyÓn tiÒn 3274 ®Õn 368 Doanh sè TT L/C xuÊt 3650 Doanh sè TT XK ChØ tiªu 2000 Tû träng TrÞ gi¸ Tû träng %so víi 99 0,22% 1815,068 6,85% 22178,65% 89,69% 15609,59 58,90% 476,84% 2001 TrÞ gi¸ 2,500 27,500 Tû träng % so víi 00 3,68% 137,74% 40,44% 176,17% 10,09% 9075,342 34,25% 2464,29% 38,000 55,88% 418,72% 100% 68,000 100% 26500 100% 726,03% 256,60% (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña phßng TTQT n¨m 1999-2001) Qua b¶ng trªn ta thÊy tû träng cña TT XK b»ng ph¬ng thøc TDCT trong TT XK dÇn dÇn t¨ng. N¨m 1999, khi chuyÓn tiÒn vµ nhê thu xuÊt ®îc thùc hiÖn th× tû träng TTQT theo L/C gi¶m xuèng chØ cßn 10,09 % (1998 tû träng lµ 100 %). Cßn n¨m 2000, SGD ®a m¹ng SWIFT vµo sö dông lµm cho dï cho møc t¨ng doanh sè TT L/C t¨ng nhng vÉn chËm h¬n møc t¨ng cña doanh sè chuyÓn tiÒn ®iÖn. Nhng sau ®ã tû träng l¹i t¨ng dÇn. §ã lµ v× TT theo ph¬ng thøc nµy cã t×nh u viÖt h¬n so víi c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c. §Ó thÊy ®îc sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng TTXK b»ng ph¬ng thøc L/C ta xem b¶ng 8 sau: B¶ng 8: Sè mãn vµ trÞ gi¸ cña th«ng b¸o L/C vµ ®ßi tiÒn L/C cña SGD qua c¸c n¨m 1998-2001 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §¬n vÞ: 1000 USD N¨m 1998 1999 2000 2001 Th«ng b¸o L/C Sè mãn TrÞ gi¸ % so víi n¨m n-1 39 58 65 141 149% 112% 217% §ßi tiÒn L/C Sè mãn % so víi n¨m n-1 2806 4300 153% 5200 121% 14000 269% TrÞ gi¸ % so víi n¨m n-1 85 150 300 910 176% 200% 303% % so víi n¨m n-1 3007 4500 10000 38000 150% 222% 380% (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh phßng TTQT n¨m 1999-2001) Ta thÊy, tèc ®é cña sè lîng còng nh gi¸ trÞ cña viÖc th«ng b¸o vµ ®ßi tiÒn L/C xuÊt ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m vµ víi tèc ®é cao (n¨m 2001, th«ng b¸o L/C t¨ng 2,17 lÇn, ®ßi tiÒn L/C t¨ng 3,8 lÇn). Ngoµi ra cã mét ®iÒu ®Æc biÖt lµ sè lîng mãn vµ gi¸ trÞ cña th«ng b¸o L/C lu«n lín h¬n lîng mãn vµ gi¸ trÞ ®ßi tiÒn L/C, vµ tèc ®é t¨ng còng nhanh h¬n. §iÒu ®ã chøng tá uy tÝn cña NH, nhiÒu kh¸ch hµng mÆc dï th«ng b¸o L/C ë NH kh¸c nhng l¹i chØ ®Þnh NH lµ NH thanh to¸n. Tuy nhiªn, ta cÇn ph¶i hiÓu t¹i sao kh¸ch hµng kh«ng chØ ®Þnh NH lµ NH th«ng b¸o lu«n. N¨m 2001, sè lîng mãn vµ trÞ gi¸ ®ßi tiÒn L/C t¨ng ®ét biÕn. §ã lµ do ®©y lµ n¨m ®Çu tiªn NH ®îc chÝnh thøc ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng ISO 9001 phiªn b¶n 2000. Sau ®ã, uy tÝn cña NH ®îc n©ng cao. Trong 3 s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn ISO cã dÞch vô thanh to¸n. 2. 2. 3. T×nh h×nh hç trî XK b»ng chiÕt khÊu L/C ë SGD. 2. 2. 3. 1. Quy tr×nh nghiÖp vô chiÕt khÊu bé chøng tõ hµng xuÊt. ChiÕt khÊu bé chøng tõ hµng xuÊt cã truy ®ßi lµ h×nh thøc NH c¨n cø gi¸ trÞ bé chøng tõ ®Ó øng tríc mét phÇn gi¸ trÞ bé chøng tõ cho nhµ XK trªn c¬ së nhµ XK chuyÓn nhîng quyÒn ®ßi tiÒn bé chøng tõ cho NH víi ®iÒu kiÖn: - Kh¸ch hµng ph¶i cam kÕt hoµn tr¶ toµn bé sè tiÒn ®· ®îc chiÕt khÊu (nh mét kho¶n vay NH). - NH ®îc quyÒn truy ®ßi kh¸ch hµng sè tiÒn ®· chiÕt khÊu (kÓ c¶ phÝ chiÕt khÊu vµ phÝ dÞch vô) trong trêng hîp NH níc ngoµi tõ chèi thanh to¸n bé chøng tõ v× bÊt kú lý do nµo. §èi tîng ®Ó xem xÐt chiÕt khÊu: - Lµ kh¸ch hµng ®îc phÐp ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh XNK trùc tiÕp . - Kh«ng ph¶i lµ hµng cÊm, kh«ng bÞ h¹n chÕ XK bëi nhµ níc trong tõng thêi kú. - Ho¹t ®éng thêng xuyªn t¹i NH, cã tµi kho¶n tiÒn göi ngo¹i tÖ t¹i NH, ho¹t ®éng tÝn nhiÖm, cã n¨ng lùc tµi chÝnh. Nguyªn t¾c chiÕt khÊu cña SGD: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 1. Sè tiÒn chiÕt khÊu: - Sè tiÒn kh«ng vît qu¸ 95% trÞ gi¸ ho¸ ®¬n. - Sè tiÒn chiÕt khÊu cho bé chøng tõ ph¶i nhá h¬n 150000 USD. - Tæng sè tiÒn chiÕt khÊu cho mét kh¸ch hµng kh«ng qu¸ 500000 USD. - Trêng hîp kh¸ch hµng yªu cÇu lín h¬n 1.000.000 th× ph¶i trao ®æi ®Ó quyÕt ®Þnh. 2. Thêi h¹n chiÕt khÊu ®îc tÝnh tõ ngµy chiÕt khÊu cho ®Õn ngµy ®îc NH níc ngoµi thanh to¸n, tèi ®a kh«ng ®îc qua 60 ngµy. 3. Sè tiÒn chiÕt khÊu vµ phÝ ph¶i ®îc kh¸ch hµng cam kÕt tr¶ ®ñ vµ ®óng h¹n. 4. Lo¹i tiÒn chiÕt khÊu cã thÓ lµ VN§ hoÆc USD theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. SGD cã thÓ tù ®Þnh gi¸ bé chøng tõ tuú vµo kh¶ n¨ng nguån vèn. Quy ®Þnh cô thÓ 1. §iÒu kiÖn vÒ L/C - L/C tr¶ ngay hoÆc chËm thêi h¹n kh«ng qu¸ 30 ngµy, ®· ®îc x¸c nhËn, m· kho¸ ®óng. - Néi dung, c¸c ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn cña L/C hîp lý, cã tÝnh kh¶ thi. - NH ph¸t hµnh L/C lµ NH cã uy tÝn. - Thanh to¸n XK hµng ho¸ lµ thÞ trêng quen thuéc. 2. Sè tiÒn chiÕt khÊu - C¨n cø x¸c ®Þnh sè tiÒn chiÕt khÊu:  §é tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng.  Uy tÝn cña NH ph¸t hµnh L/C, NH thanh to¸n.  §é hoµn h¶o cña bé chøng tõ. - Møc chiÕt khÊu cô thÓ:   3. §èi víi chøng tõ hoµn h¶o: Sè tiÒn chiÕt khÊu Max lµ 95% gi¸ trÞ ho¸ ®¬n ®èi víi L/C tr¶ ngay vµ 85% ®èi víi L/C tr¶ chËm. §èi víi bé chøng tõ cã sai sãt: Sè tiÒn chiÕt khÊu Max lµ 80% gi¸ trÞ ho¸ ®¬n ®èi víi L/C tr¶ ngay vµ 70% ®èi víi L/C tr¶ chËm. PhÝ chiÕt khÊu (®îc tÝnh trªn c¬ sè sè tiÒn chiÕt khÊu, møc phÝ chiÕt khÊu vµ sè ngµy chiÕt khÊu). Møc phÝ chiÕt khÊu ®îc tÝnh tèi ®a b»ng l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n theo lo¹i tiÒn chiÕt khÊu t¹i thêi ®iÓm chiÕt khÊu. Møc phÝ chiÕt khÊu cô thÓ do gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh trong ph¹m vi l·i trËn vµ chÝnh s¸ch kh¸ch hµng cña SGD. C¸ch tÝnh phÝ chiÕt khÊu: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 PhÝ chiÕt khÊu = Sè tiÒn chiÕt khÊu* Sè ngµy chiÕt khÊu*L·i suÊt cho vay t¬ng øng/ngµy Thñ tôc chiÕt khÊu Kh¸ch hµng cã nhu cÇu chiÕt khÊu bé chøng tõ göi tíi SGD bé hå s¬ gåm:  B¶n gèc L/C cïng b¶n söa ®æi (nÕu cã).  Bé chøng tõ hîp lÖ.  §¬n xin chiÕt khÊu (4 b¶n) theo mÉu.  Hîp ®ång uû th¸c, giÊy uû quyÒn cña ngêi XK trùc tiÕp (trêng hîp kh¸ch hµng ®Ò nghÞ chiÕt khÊu kh«ng ph¶i lµ ngêi hëng lîi trùc tiÕp). Thanh to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm tra bé chøng tõ vµ L/C, sau ®ã th«ng b¸o cho kh¸ch hµng ý kiÕn chÊp nhËn hay tõ chèi thanh to¸n trong vßng 2 ngµy lµm viÖc. NÕu ®ång ý chiÕt khÊu, TTV tr×nh l·nh ®¹o duyÖt ®¬n xin chiÕt khÊu. - TTV giao 1 b¶n ®¬n xin chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng . - 2 b¶n giao cho kÕ to¸n h¹ch to¸n, lu hå s¬ (gåm 2 b¶n ®¬n xin chiÕt khÊu ®îc duyÖt vµ th göi chøng tõ ®ßi tiÒn). - 1 b¶n TTV lu vµo sæ theo dâi chiÕt khÊu. Båi hoµn chiÕt khÊu SGD göi bé chøng tõ sang NH më L/C ®ßi thanh to¸n. Khi nhËn ®îc b¸o cã cña NH níc ngoµi, SGD tiÕn hµnh lÇn lît thu sè tiÒn ®· chiÕt khÊu, thu phÝ, thu nî kh¸c cña SGD (khi ®îc uû quyÒn), chuyÓn tr¶ kh¸ch hµng sè tiÒn cßn l¹i. Trêng hîp b¸o cã kh«ng ®ñ thanh to¸n NH thu l¹i sè tiÒn ®· chiÕt khÊu, phÇn chªnh lÖch chuyÓn sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n vµ thùc hiÖn truy ®ßi. TTV chuyÓn kÕ to¸n chøng tõ thu phÝ vµ th«ng b¸o tÊt to¸n toµn bé chøng tõ hµng xuÊt. Theo dâi vµ xö lý víng m¾c trong qu¸ tr×nh ®ßi tiÒn: NÕu qu¸ 15 ngµy kÓ tõ ngµy bé chøng tõ ®îc chiÕt khÊu theo L/C tr¶ ngay, 2 ngµy sau khi hèi phiÕu tr¶ chËm ®¸o h¹n mµ cha nhËn ®îc tiÒn thanh to¸n tõ NH níc ngoµi, TTV th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó yªu cÇu NH më L/C thanh to¸n. Qu¸ 60 ngµy kÓ tõ ngµy chiÕt khÊu bé chøng tõ mµ NH më vÉn cha thanh to¸n, TTV tÝch cùc yªu cÇu NH më thanh to¸n vµ yªu cÇu kh¸ch hµng tr¶ nî. 7 ngµy sau thêi h¹n chiÕt khÊu bé chøng tõ, nÕu cha nhËn ®îc tiÒn chiÕt khÊu, kÕ to¸n lµm thñ tôc chuyÓn sè tiÒn chiÕt khÊu thµnh nî vay qu¸ h¹n, l·i suÊt 150% møc phÝ chiÕt khÊu. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Nãi tãm l¹i: ViÖc thùc hiÖn thanh to¸n theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¬ng ®èi phøc t¹p ®ßi hái quy tr×nh nghiÖp vô ph¶i chÆt chÏ, cô thÓ ®¶m b¶o thanh to¸n nhanh chãng, chÝnh x¸c. Quy tr×nh nghiÖp vô TTQT do NH§T&PT VN quy ®Þnh ®· ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®ã ®ång thêi phï hîp víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ vÒ thanh to¸n tÝn dông chøng tõ theo quy ®Þnh trong UCP 500 vµ URR 525 ®¶m b¶o chÊt lîng thanh to¸n còng nh tr¸nh ®îc c¸c rñi ro tranh chÊp trong TTQT. 2. 2. 3. 2. T×nh h×nh thùc hiÖn hç trî XK b»ng chiÕt khÊu L/C ë SGD ë NH, viÖc chiÕt khÊu L/C do phßng TTQT thùc hiÖn. Xem b¶ng 9 : Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 B¶ng 9: Sè mãn vµ trÞ gi¸ chiÕt khÊu L/C vµ tØ träng so víi L/C ®ßi tiÒn cña SGD tõ n¨m 1998 ®Õn 2001. §¬n vÞ 1000 USD ChiÕt khÊu L/C §ßi tiÒn L/C TØ träng so víi L/C ®ßi tiÒn Sè mãn TrÞ gi¸ Sè mãn TrÞ gi¸ Sè mãn TrÞ gi¸ 1999 0 0 150 4500 0,00% 0,00% 2000 15 500 300 10000 5,00% 5,00% 2001 44 2000 910 38000 4,84% 5,26% (% so víi 2000) (293%) (400%) (303%) (380%) (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh phßng TTQT tõ 1999-2001) N¨m N¨m 1998, 1999, ho¹t ®éng chiÕt khÊu L/C cha ®îc thùc hiÖn, tíi n¨m 2000, ho¹t ®éng nµy míi ®îc chó ý tuy møc t¨ng L/C chiÕt khÊu t¨ng nhanh nhng sè lîng L/C, gi¸ trÞ L/C ®îc chiÕt khÊu rÊt nhá do kh¸ch hµng chØ chiÕt khÊu khi gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh cßn c¸c kh¸ch hµng lín cã kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh m¹nh thêng kh«ng chiÕt khÊu. Mét nhîc ®iÓm n÷a lµ h×nh thøc chiÕt khÊu cña NH kh«ng ®a dang chñ yÕu lµ chiÕt khÊu L/C cã truy ®ßi. §Ó khuyÕn khÝch ®îc kh¸ch hµng tíi, Së ®Æt møc chiÕt khÊu kh¸ linh ho¹t mµ ®ång nghÜa lµ rñi ro cao, ngoµi ra cßn cho phÐp chiÕt khÊu víi chøng tõ cßn sai sãt tíi 80 % nhng ®iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ rñi ro kh«ng thu ®îc tiÒn lµ rÊt cao. NÕu SGD thu hót b»ng chÝnh s¸ch dÔ d·i sÏ ®Èy SGD vµo t×nh tr¹ng rñi ro cao. Tuy nhiªn, cã thÓ thÊy lîng chiÕt khÊu L/C n¨m 2001 t¨ng cao (3,03 lÇn sè mãn, 3,8 lÇn gi¸ trÞ n¨m 2000). §ã lµ do NH ®· chó ý ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy vµ kh¸ch hµng cã nhu cÇu chiÕt khÊu t¨ng. 2.2.4. T×nh h×nh hç trî XK b»ng c¸ch tµi trî vèn cho DN XK thùc hiÖn TT TDCT qua NH. 2. 2. 4. 1. Quy tr×nh nghiÖp vô cña ho¹t ®éng hç trî vèn cho DN XK. Quy tr×nh nµy còng gièng nh quy tr×nh cña nghiÖp vô cho vay ng¾n h¹n. Së thùc hiÖn theo Quy chÕ t¹m thêi cho vay tµi trî XK trong hÖ thèng NH§T&PT VN vµ dùa vµo C«ng v¨n cña Phßng tÝn dông sè 1246 NH§T- TTXNK ngµy 21-10-97 vÒ viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî XNK nh sau: Vèn cho vay XK trªn dïng ®Ó tµi trî cho c¸c DN lµm nhiÖm vô thu mua chÕ biÕn, mua nguyªn vËt liÖu ®Ó gia c«ng hµng XK, c¸c mÆt hµng nh: g¹o, cµ phª, cao su, lóa, thuû s¶n... Th«ng qua viÖc cho vay trùc tiÕp hoÆc chiÕt khÊu c¸c chøng tõ hµng XK cña DN. §Æc biÖt u tiªn c¸c DN XK VN chØ ®Þnh NH§T&PT lµ NH th«ng b¸o vµ thanh to¸n L/C hoÆc c¸c DN cam kÕt b¸n l¹i ngo¹i tÖ thõ doanh thu hµng xuÊt cho NH§T&PT. ViÖc vay tr¶ thùc hiÖn chñ yÕu b»ng VN§. NH dµnh cho DN c¸c u ®·i sau:  X¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông cho DN t¬ng øng L/C ho¹c hîp ®ång hµng XK.  L·i xuÊt cho vay tõ 0,81 - 0,9%/1 th¸ng tuú theo møc ®é tin cËy vµ an toµn.  Trêng hîp DN cã h×nh thøc ®¶m b¶o ch¾c ch¾n (DN cã tµi kho¶n tiÒn göi USD t¬ng ®¬ng) th× ®îc vay tiÒn VN§ nhng ®¶m b¶o theo gi¸ trÞ USD vµ theo l·i suÊt 88,5%/1n¨m.